Wassenaarder blijkt
auteur joods dagboek
hultz blijft
ertrouwen op
terugtrekking
eger Syrië
Huur slokt 22
van laagste
inkomens op
Verslaan
BON:
De nieuwe etiquette
M£
ÊcicUc @oma/nt
Zaterdag 14 mei 1983, 74e jaargang no. 22576
DAGBLAD
VOOR
ZUID-HOLLAND
Uitgave Westerpers, behorende tot Sijthoff Pers. Apothekeredijk 34,2312 DD Leiden, Postbus 112300 AA, tel.071 -122244. Giro 103003 Bank: Amro-bank N.V. Leiden
DirecteurhooldredadeuriIJHallewas, Chel-redacteurWim Buijteweg. Advertenties: (excl.BTW) 0,56 per mm, kleintjes IQ, 34 per mm. Abonnementen: (incl.BTW) per maand /20.41 (uitsLaut.betaling), kwartaal /61,25, jaar 7233,50.
Klachten bezorging: maandag t/m vnjdag van 18.00 tpt 19.00 uur, zaterdag van 14.00 tot 15.00 uur tel. 071-122248.
Losse nummers 0,80
Stand By Your Man, tv-film
naar het autobiografische boek
van Tammy Wynette op Ned.
I om 23.20 uur. Ned. II om
21.35 yur 't Mag Niks kosten
Show met o.a. Floor van Zut-
phen. Zondag: Ned. I om 21.35
uur film De Nimf. Duitsland 1
om 21.10 uur bekroonde tv-
film Deutschland, Bleiche
Mutter.
Eerst perioden met zon en
overwegend droog. Na maan
dag meer bewolking en af en
toe regen. Middagtemperatuur
16 graden. Zon op 05.47, onder
21.26. Schev. hoog water 5.10
en 17.48. Laag water 1.15 en
13.39.
thinese mannen
nodebewuster
Chinese mannen worden
modebewuster. Hun pak-
jen uit de tijd van Mao
uilen ze in voor westerse
[verhemden en broeken,
■lier enkele Chinese man-
len in de Chinese hoofd-
itad Peking.
Beveiliging:
veewagens onder stroom
ROOSENDAAL De varkenstransporteur Ferd
Wittebols uit Roosendaal is het beu. Al twee maal
werd in Frankrijk één van zijn vrachtwagens
door protesterende boeren aangehouden en gelost.
Om te voorkomen dat zijn chauffeurs nog eens
lastig worden gevallen en de kostbare lading van
gemiddeld tweehonderd varkens uit de trucks
wordt gehaald, is hij begonnen al zijn vrachtwa
gens uit te rusten met een systeem waarmee het
hele chassis onder stroom kan worden gezet. Wit
tebols beoogt een soort sc.hrikdraadeffect. De on
dernemer weet dat deze „beveiliging" verboden is,
maar neemt, zegt hij, een te verwachten bekeu
ring voor lief. Overigens zal de Nederlandse am
bassadeur in Parijs bij de Franse regering protes
teren tegen het gedrag van de boze Franse boeren.
Leerlingen kregen
verkeerde examenstof
NIJMEGEN De acht mavo-3-leerlingen
van de Nijmeegse mavo-school 't Galgen
veld hebben hun eindexamen geschiede
nis en staatsinrichting niet kunnen ma
ken. De leraar had hen voorbereid op
„China en Rusland", terwijl het onder
werp voor dit jaar het nationaal-socialis-
me (Duitsland) was. Deze fout van de ge
schiedenisleraar heeft tot gevolg dat de
kandidaten dit examen op 14 juni a.s.
moeten doen. Tot die tijd krijgen zij extra
lessen over het nationaal-socialisme. De
vakinspecteur voor geschiedenis zal zelf
de tweede correctie van dit examen ver
zorgen en daarbij vooral letten op de
hoofdzaken. Het is namelijk onmogelijk
om deze leerlingen in een maand tijd de
stof van een heel jaar te laten verwerken.
De Vries (CDA) wil betere
baan voor prins Claus
GAMEREN Als prins Claus genezen is, moet hij werk
zaamheden kunnen gaan verrichten waarin hij zijn talenten
volop kan ontplooien. Deze wens heeft CDA-fractievoorzitter
Bert de Vries vanmorgen uitgesproken tijdens een vergade
ring van de Christelijke Oranjebonden in Gameren. De Vries
vindt, in navolging van premier Lubbers, dat die werkzaam
heden moeten kunnen uitgaan boven „het ceremoniële, het
protocollaire of het politiek-maatschappelijk volstrekt onge
voelige". „Overbodig is te zeggen dat dit zich zal moeten vol
trekken binnen de staatsrechtelijke regels die zich in de loop
der jaren in ons land hebben ontwikkeld", aldus De Vries.
Het doen en laten van prins Claus moet volgens de CDA-
-voorman nog wel voor verantwoordelijkheid van de minis
ters kunnen komen, maar de ministeriele verantwoordelijk
heid mag geen keurslijf zijn.
IR. H. LEMIJ: „ALS DOOR EEN WONDER BEN IK ONTSNAPT"
WASSENAAR „Als
door een wonder ben ik
ontsnapt. Mijn moeder
stopte me achter een op-
klapbed toen de Gestapo
kwam. Vandaar ben ik
achter een paneel achter
een elektrische kachel
gekropen. Toen het he
lemaal stil was ben ik
mijn schuilplaats uitge
glipt en het huis uitge
gaan, naar een kennis
van mijn ouders".
Aldus gisteravond ir. H.H.
Lemij uit Wassenaar, die de
schrijver blijkt te zijn van
het „Dagboek van een joodse
jongen", dat afgelopen dins
dag tijdens werkzaamheden
aan een pand aan het Thor-
beckeplein in Amsterdam
naar boven kwam. Aanvan
kelijk werd aangenomen dat
de nu 69-jarige Amsterdam
mer Harry Swaab het jour
naal had geschreven. Deze
liet echter weten dat niet hij
maar Henri Robenski de au
teur was, van wie werd aan
genomen dat hij tijdens een
razzia was opgepakt en in
een concentratiekamp om
het leven was gekomen. Na
speuringen voerden echter
naar het adres van de thans
55-jarige Wassenaarder ir.
H.H. Lemij, top-functionaris
bij de Shell, die vervolgens
onthulde dat hij Henri Ro-^'
benski was, maar 20 jaar na
de oorlog zijn naam had la
ten veranderen „om een
streep onder het verleden te
zetten".
De families Swaab en Ro-
binski, en nog een Joodse fa
milie, zaten met in totaal
zo'n veertien mensen van 1
juli 1942 tot 28 mei 1943 on
dergedoken in een huis aan
het Thorbeckeplein. Op die
laatste datum deed de Gesta
po een inval, waarbij het
grootste deel van de onder
duikers werd meegenomen.
Ir. Lemij laat momenteel
door de juridische afdeling
vart Shell onderzoeken in
hoeverre hij nu aanspraak
kan maken op het auteurs
recht van het door hem ge
schreven dagboek en daar
mee de publicatie van frag
menten eruit, waarmee het
Amsterdamse dagblad Het
Parool inmiddels is begon
nen, kan indammen. „De
auteursrechten berusten bij
mij, ik heb het boek geschre
ven, en ik laat nu onderzoe
ken of Het Parool mij niet
eerst om toestemming moet
vragen".
Bij het dagboek zat ook het
draaiboek van een film
waaraan Henri Robenski-
ir. Lemij destijds de titel
gaf „Duikjoodbasis". Het ori
gineel plus een copie van
deze, één uur durende 14-
milimeterfilm is in het bezit
van de heer Swaab. Volgens
het RIOD zijn de opnamen
uniek.
KOOS VAN WEES
Pagina 5: „Ik wilde me
distantiëren van mijn
jood-zijn"
LSHINGTON Syrië heeft het akkoord tussen Li-
ion en Israël gisteren officieel verworpen maar de
ïerikaanse minister van buitenlandsé zaken George
iltz heeft er nog steeds vertrouwen in dat het land
ïindelijk zijn troepen uit Libanon zal terugtrekken.
VS weigerden toe te geven dat de Syrische houding.Voor hen
terugslag betekent. Shultz baseert zijn vertrouwen op de
k die de rest van de Arabische wereld op Syrië zou uitoefe-
om zich uit Libanon terug te trekken. Het akkoord is met
liddeling van de VS tot stand gekomen.
Syrische president Assad het land heeft 40.000 man troe-
in Libanon noemde het akkoord gisteren „een ernstig ge-
r voor onze veiligheid". „Het ondermijnt de Libanese soeve-
liteit en onafhankelijkheid". Hij had zich al eerder zeer kri-
i over het akkoord uitgelaten.
Syrische afwijzing betekent een belangrijk obstakel voor dé
oering van het akkoord, omdat Israël niet aan terugtrekking
n troepen begint, voordat Syrië en de Palestijnse \Bevrij-
rganisatie (PLO) hebben ingestemd met het terugtrekken
hun troepen uit Libanon.
s afwijzing weerhoudt Libanon er niet van het akkoord
Israël te tekenen. „Deze overeenkomst verzekert de Israeli-
terugtrekking uit Libanon. Wij vinden dat het voordeel
een Israëlische terugtrekking zwaarder weegt dan de prijs",
is minister Salem van buitenlandse zaken,
lanks de Syrische afwijzing heerste in Libanese regerings-
igen de overtuiging dat binnenkort besprekingen zullen be
nen tussen Libanon en Syrië met het doel hun meningsver-
illen uit de weg te ruimen. „De afwijzing betekent niet dat de
anees-Syrische onderhandelingen zijn doodgelopen".
id-SS'er in beroep
en uitlevering
DRID De 62-jarige oud-
;r A.B.P. is in beroep ge-
i tegen de beslissing van
rechtbank in Madrid om
uitlevering aan ons land
d te keuren. Zijn advocaten
al in beroep gegaan bij het
stitutionele hof (de hoogste
psinstantie in Spanje). En
dit niët helpt, wendt hij
tot de ombudsman, met'
laatste woord aan de raad
ministers. De man werd
I door een rechtbank in
n tot levenslange gevan-
sstraf veroordeeld. De
tbank oordeelde dat hij
vrijwillig bij de nazi-troe-
had aangesloten. De oor-
•misdadiger zou de vijand
•ben geholpen bij het mar-
'n van een groot aantal Ne
landers, voor het meren-
1 joden. Hij slaagde erin uit
Ierland te vluchten en
am in 1951 naar Spanje. Hij
'dt nu vastgehouden in de
angenis in Oviedo.
Laatste explosie
voor lavakanaal
uitgesteld
CATANIA De technici die
een kanaal maken om de uit
de vulkaan Etna stromende
lava weg te leiden hebben de
laatste explosie die het kanaal
af moet maken, uitgesteld.
Door een onverwachte nieuwe
golf lava werden de 50 meta
len buizen waarin de explosie
ven moeten worden gestopt,
beschadigd. De operatie zou
gistermiddag worden uitge
voerd, maar is uitgesteld tot
vanmorgen. De explosie moet
een laatste, drie meter dikke
dam opruirqen, die de hoofd
stroom van de lava scheidt
van het kanaal. De dam is 15
meter breed. Het kanaal zal de
lava naar een bassin leiden,
waarin een 800 meter lange
muur is gebouwd, die moet
voorkomen dat de lava naar
het nabijgelegen Grand Etna
hotel stroomt.
Prinses Mar
griet en mr.
Pieter van
Vollenhoven
hebben gis
teren de vie
ring van
„Bunschoten
600 jaar
stad" bijge
woond. Bij
hun aan
komst bood
mevrouw
Korlaar-
Vedder, pe
tekind van
wijlen prinses
Wilhelmina,
prinses Mar
griet bloe
men aan.-
„Celstraf moet
na jaar wachten
in boete omgezet"
DEN BpSCH Celstraffen
die na een jaar nog niet uitge
voerd zijn moeten worden ge
annuleerd en vervangen door
een boete. Zo kan de druk op
het overbelaste gevangeniswe
zen worden verlicht. Deze sug
gestie doet de VVRI, de Vere
niging van Reclasseringsinstel-
lingen, in een nota aan de
Tweede Kamer.
Begin dit jaar zaten ruim
11.000 Nederlanders nog te
wachten. In vele gevallen ging
het daarbij om vonnissen van
meer dan een jaar oud. „Het is
duidelijk", zo schrijft de
VVRI, „dat in zo'n situatie
voor de veroordeelde ieder
verband tussen delict en straf
verloren gaat".
De VVRI pleit er ook voor om
kortere straffen (meer dan de
BIJLAGE Bil UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS,MUZIEK
THEATER, RECREATIE.EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
helft van alle vrijheidsstraffen
duurt minder dan een maand)
alleen op te leggen als er geen
alternatieven voorhanden zijn.
Bij alternatieven wordt ge
dacht aan dienstverlening en
schadevergoedingsregelingen.
Dat zou jaarlijks ruim 25 mil
joen gulden besparen. De orga
nisatie adviseert om drugsver
slaafden zoveel mogelijk bui
ten de cel te houden, omdat
opsluiting bijna nooit een eind
maakt aan de verslaving. „Er
moeten medisch-sociale pro
jecten komen, waarbij vervan
gende middelen of zelfs he
roïne worden verstrekt".
Geen krant ontvangen? Bel tussen 18.00 en 19.00 uur, zaterdags
tussen 14.00 en 15.00 uur, telefoonnr. 071-122248 en uw krant
wordt nog dezelfde avond nabezorgd.
DEN HAAG Het deel van het inkomen dat aan
huur wordt besteed is tussen 1977 en 1981 gestegen.
Eind 1977 bedroeg dit percentage nog 12,5. Eind 1981
was het gestegen tot veertien.
Dit blijkt uit de resultaten van het Woningbehoeftenonderzoek
van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), waarbij 53.000
hoofdbewoners werden ondervraagd, en dat gisteren is gepubli
ceerd. In de laagste inkomensklasse (minder dan 14.000 gulden
per jaar), die vijftien procent van de huurders bevat, bedroegen*
de huurlasten gemiddeld 21,8 procent, terwijl in de hoogste in
komensklasse (42.000 gulden of meer per jaar), met tien procent
van de huurders, gemiddeld 9,5 procent van het inkomen aan
huur werd besteed. Voor de eerste maal zijn door het CBS voor
eigenaar-bewoners de netto lasten onderzocht. Eind 1981 be
droegen de netto lasten voor eigenaar-bewoners met een hypo
theek gemiddeld 16,6 procent van hun inkomen. Voor alle ei
genaar-bewoners was dit percentage 12,5.
In toonaangevende kring is het niet gebruikelijk om in het
openbaar neus te peuteren, haren te kammen, nagels te
verzorgen, boeren en winden te laten, te smakken, te slur
pen, te rochelen dan wel in de oren te wroeten. Dat is be
kend en vindt ook in minder toonaangevende kring ruime
navolging. Een etiquette-regel echter waarvan onze ver
slaggever Willem Scheer, tot zijn onmiskenbare schrik,
niet op de hoogte was, houdt in dat men bij de aanvang
van de maaltijd niet toegeeft aan de neiging de tafelgeno
ten een smakelijke dis toe te wensen. „Nou jongens, eet
smakelijk" dat is volkomen fout. Maar ook: „Ik wens u
een smakelijke maaltijd", hoe goed bedoeld wellicht, kan
niet door de beugel. Opscheppen en eten dat is de juiste
gang van zaken. Althans, zo wordt het nog steeds voorge
schreven in „Hoe hoort het eigenlijk?"
De eerste editie van dit door Amy Groskamp - ten Have
geschreven etiquette-boek verscheen vlak voor de Tweede
Wereldoorlog en veroverende onmiddellijk een enorme
populariteit. Deze week presenteerden de freelance-journa
listes Maja Krans (op de foto met de handen in de zakken)
en Wia Post in het hoofdstedelijke Amstelhotel een herzie
ne en herschreven versie van „Hoe hoort het eigenlijk?".
Deze uitgave is op dezelfde, alfabetische, leest geschoeid als
het klassieke werk van Amy Groskamp-ten Have, maar
voor het overige toch een heel nieuw boek, zo constateert
onze verslaggever Willem Scheer op de voorpagina van Fi
nale. De omgangsvormen zijn de afgelopen vier decennia
ook in zoveel opzichten zo sterk veranderd, al kun je „Hoe
hoort het eigenlijk?" nog steeds met goed fatsoen aan nie
mand cadeau doen. Dat geldt uiteraard ook voor de vier
andere boeken over „goede manieren", die dit jaar op de
markt verschijnen.
Een interview met de En
gelse popster David Bo
wie, die volgende week
aan zijn Europese toernee
begint.
i Een vraaggesprek met
Arie Groenevelt, die dinsdag de voorzittershamer van de
Industriebond FNV neerlegt.
Een portret van de in Parijs wonende Nederlandse schil
der Henk Arts.
Het succesverhaal van het „belletjeswater" Spa.
Een terugblik op vijf jaar Greenpeace.
Interviews met de scheidende voetbalscheidsrechter
Charles Corver en het atletiektalent Erik de Bruin.
Aandacht voor de de góede Duitser Oscar Schindler.
Britse artsen mogen met
embryo-proeven doorgaan
LONDEN De medische
stand in Groot-Brittannië, die
in 1978 de eerste reageerbuis
baby ter wereld liet komen,
mag doorgaan met het bevrie
zen en bewaren van menselij
ke embryo's. De bewaarperio
de moet wel beperkt worden
tot één jaar. Het Britse Ge
nootschap van Medici (BMA)
schrijft de artsen voor dat em
bryo's die worden gebruikt
voor wetenschappelijk onder
zoek niet langer dan 14 dagen
mogen voortleven. Het rapport
betuigt instemming met de
techniek die ten grondslag ligt
aan het fenomeen „reageer
buisbaby". Hiermee is vooral
in Australië ervaring opge
daan, maar nog niet in Groot-
-Brittannië. Volgens artsen
kan het bewaren van embryo's
afwijkende zwangerschappen
helpen voorkomen. De rooms-
katholieke bisschoppen van
het Verenigd Koninkrijk zijn
tegen de proeven.
i
De wereld mag dan, ze zeggen het zo vaak, nog zo klein
zijn er gebeurt heel wat meer dan in een krant kan.
Verslaggevers, redacteurenen, hoe krantemensen ook
nog meer aangeduid kunnen worden, ze zijn dageli jks
in de weer om de lezers zoveel mogelijk van alles op de
hoogte te houden. Maar elke gebeurtenis verslaan zou
natuurlijk een titanisch karwei zijn. Zelfs de Leidse
Courant kan daar niet aan beginnen, al zijn er heel wat
lezers waartoe U ook behoort of zou kunnen gaan
- die vinden dat die krant alles verslaat.
De Leidse Courant wil ik best
14 dagen proberen.
Gratis en geheel vrijblijvend
In een open envelop ronder postzegel opsturen naar
^ourant, Antwoordnummer 10070,2300 VB Leiden.
fl§*£éidóe Goiwa/nt
i