Medianota WD
wekt irritatie bij CDA
Extra op Keukenhof:
Lwetuinw.
VNO vreest in industrie
„ongekende rampen"
Zelfs hier
en daar blije
gezichten bij
natuurkunde
ff
Eetgewoonten op jonge
leeftijd bepalend voor
hart- en vaatziekten
Eerlijke kans voor gezakte leerlingen
Binnenland
SaidAcOowumt
WOENSDAG 11 MO 1983 PAGINA 9
IS 20 JAAR CEL
'EGEN KAMPOUDSTE
3ssl< AASTRICHT De officier van justitie bij de
ibloi aastrichtse rechtbank heeft gisteren 20 jaar ge-
y n ingenisstraf geëist tegen de 63-jarige van oorlogs-
ijgb isdaden verdachte Albert T. De officier condu
it fai *rde dat T- zich va" 1 oktober 1944 tot medio ja-
zit, b 'ari 1945 als kampoudste van Kaufbeuren in
t/menst van de vijand schuldig heeft gemaakt aan
et plegen van misdrijven tegen de menselijkheid,
e officier trok zijn conclusies mede op grond van
ior 52 joodse overlevenden van het kamp Kauf-
Iuren afgelegde verklaringen. Hij achtte zes ten-
itegelegde feiten overtuigend bewezen. Albert T.
iu een aantal moorden (en doodslagen) op z'n ge-
eten hebben. De officier vond dat levenslang op
ri plaats zou zijn geweest, maar wilde, gelet op de
jzondere omstandigheden T. was zelf gevange
van de Duitsers volstaan met 20 jaar.
RVD: Wij willen
'Mannetjesmaker'
niet veranderen
DEN HAAG Hoofddirecteur Van der
Voet van de Rijksvoorlichtingsdienst heeft
gisteren ontkend dat de door de RVD ge
vraagde informatie over de speelfilm „De
mannetjesmaker" van producer Hans Klap
bestemd is voor het kabinetsberaad. Klap
had dat maandag beweerd. Van der Voet
heeft gevraagd welke acteurs in de film
zouden spelen. „Die namen zijn belangrijk
in verband met het honorarium. Daar zit
verder niets achter. Ik wil die film niet
veranderen en ik zou het ook niet kun
nen". De film is geïnspireerd door wat be
kend is geworden over politiek adviseur
Ben Korsten, die bekende KVP-politici in
de jaren 60 publiciteitsadviezen gaf.
Senaat wil strengere
normen naturalisatie
DEN HAAG Een meerderheid van CDA en WD
in de Eerste Kamer wil strengere toepassing van de
richtlijnen voor naturalisatie van buitenlanders. Dat
bleek gisteren in een debat over het justitiebeleid. De
regeringspartijen vinden dat bij de vijf jaar die een
buitenlander in Nederland moet hebben gewoond
om voor het Nederlanderschap in aanmerking te ko
men, geen illegale verblijfsjaren mogen worden mee
geteld. CDA en VVD willen dat iemand pas Neder
lander kan worden als hij of zij vijf jaar op legale
wijze in ons land verblijft. „Voor mijn fractie is het
vanzelfsprekend dat wij geen premie op illegaal ver
blijf moeten geven", aldus CDA-woordvoerster me
vrouw Leyten. VVD-senator Heijne Makkreel liet
zich in gelijke bewoordingen uit. Leyten vindt het
erg belangrijk dat iemand die Nederlander wil wor
den ingeburgerd is in de Nederlandse samenleving
en bovendien redelijk Nederlands spreekt.
Landelijke regels
voor veiligheid
kermis nodig
HARDENBERG Ir F. Bakker van
Bouw- en Woningtoezicht in Amster
dam heeft er gisteren op een congres in
Slagharen voor gepleit dat de overheid
snel eisen stelt waaraan kermisattrac
ties uit het oogpunt van veiligheid
moeten voldoen. Bakker signaleerde
dat er voor normale bouwwerken tal
van veiligheidsvoorschriften gelden,
terwijl die ontbreken voor kermisver
makelijkheden met naar verhouding
grotere risico's voor het publiek. B.
Donks van het Overlegorgaan Georga
niseerde Kermisbedrijven Bovak-NKB
sprak zich ook uit voor algemene regels
voor de kermis.
Nlj
~~lEmancipatie-
inderzoek moet
ans krijgen"
IAn HAAG De diverse
JWrstructurerings- en bezuini-
igsplannen voor het weten-
lappelijk onderwijs veroor-
ken extra problemen voor
n relatief nieuw gebied als
t emancipatie-onderzoek-
rouwenstudies. Stimuleren-
P P' maatregelen moeten deze
idsfl öblemen beperken. Dit staat
brej het eindadvies van de Voor-
lige Begeleidingsgroep voor
>nz® iancipatie-Onderzoek
BEO) dat gistermiddag aan
hjei latsseeretaris Kappeyne van
Coppello (sociale zaken en
iar v rkgelegenheid) werd over
geef ndigd. De VBEO adviseert
)S je der meer een Stimulerings-
ids emancipatiezaken in het
PnJ ren te roepen waaruit eman-
iatie-onderzoek moet wor-
n gesubsidieerd. Daarnaast
iit de VBEO voor een ad-
«-orgaan met als doel het
«**3 ïancipatie-onderzoek om
y rte en langere termijn te sti-
lieren. Tenslotte bevat het
P| vies een uitgebreide pro-
It) ammering voor wetenschap-
lijk onderzoek met betrek-
ig tot het proces van vrou-
>n-emancipatie.
uisarts na
uthanasie
iet vervolgd
.KMAAR De rechtbank
Alkmaar heeft gisteren de
rige Purmerendse huis-
P.L.S., die euthanasie
:ft verricht op een 95-jarige
iente, ontslagen van rechts-
rvolging. Het is voor de eer-
maal in de Nederlandse
igeschiedenis dat een ac-
it euthanasie wel bewezen
niet strafbaar wordt ge
it.
lofficier van justitie had tij-
Ins de strafzitting veertien
Igen geleden een symboli
ze straf van één week ge-
pgenisstraf en een proeftijd
bi één maand geëist. De
phtbank overweegt in haar
pnis dat het zelfbeschik-
jsrecht inzake de beëindi-
van het eigen leven bij
tl uitzichtloos en ondraaglijk
len maatschappelijk in
eds bredere kring wordt
ivaard. Gelet pp alle om-
Itdigheden vindt de recht-
k dat de arts de allergroot-
zorgvuldigheid in acht
eft genomen.
azelenexplosies
nder niet
geënte kinderen
ECHT Onder kinderen
om godsdienstige redenen
zijn ingeënt hebben zich
iet eerste kwartaal van dit
mazelenexplosies voorge-
Ernstige complicaties
nog niet gemeld. „Explo-
zijn gesignaleerd in
ipen aan de IJssel, Gouda,
Idinxveen, Stolwijk, Bos-
Capelle aan de IJssel en
irdam. Een forse explosie
gemeld uit Genemuiden
irijssel), terwijl zich ook in
oord-Oost Polder gevallen
ten voorgedaan. Het wer-
ijke aantal gevallen van
zelen zou nog vele malen
[er liggen dan nu officieel
tend is geworden.
lislc
genjack tussen
iken: Fietser gedood
im
naafMEN
De 44-jarige J.
ingsma uit het Overijsselse
lomshoop is gisteren om het
en gekomen, toen zijn re-
ack tijdens het fietsen tus-
de spaken raakte, waar-
hij over de kop sloeg en
zijn hoofd op de straat te-
ht kwam. Hij overleed ter
atse.
DEN HAAG - Het CDA
heeft gisteren nogal kor
zelig gereageerd op het
uitbrengen door de VVD
van een eigen medianota.
De liberalen gedragen
zich, aldus het CDA-ka-
merlid P. van der Sanden,
als een buitenstaander die
niet bij het regeringsbe
leid over de media be
trokken is. Hij vindt het
volstrekt onduidelijk
waarom de VVD in dit
stadium met een eigen
nota moet komen, nu de
regeringsnota van minis
ter Brinkman binnenkort
zal verschijnen. Volgens
de CDA'er dreigt met de
afschaffing van het pro
gramma-voorschrift een
volstrekte eenzijdigheid in
het programma-aanbod te
ontstaan, waardoor ook
belangrijke minderheden
buitenspel kunnen komen
te staan.
Minister Brinkman stelde gis
teren dat de liberalen niet het
onderste uit de kan moeten
willen. Naar zijn mening zal
het kabinet erin slagen tot een
compromis te komen, dat ook
voor de VVD-ministers aan
vaardbaar is.
Volgens het kamerlid Her
mans, een van de opstellers
van de VVD-medianota, is de
tijd nog niet rijp voor een com
mercieel omroepbestel, gezien
de slechte economische situatie
en de wankele positie van de
Nederlandse pers. De VVD
blijft wel voorstander van zo'n
commercieel tv-net.
In de nota worden vergaande
veranderingen voorgesteld,
maar volgens VVD-leider Nij-
pels betekent dat niet dat alle
voorstellen inzet worden voor
het regeringsbeleid: „Compro
missen met het CDA zullen
onvermijdelijk zijn". Tot de
belangrijkste door de VVD ge
wenste wijzigingen behoren:
programma-voorschrift voor
omroepen (educatief, informa
tief, cultureel, verstrooiend)
afschaffen;
invoering van variabele
zendtijd (24 uur per dag tv mo
gelijk);
twee aparte tv-zenders: èèn
voor de politiek of religieus
gebonden omroepen, één voor
de onafhankelijke omroepen;
eigen nieuwsjournaals door
de omroepen (naast het NOS-
journaal), eventueel in samen
werking met het ANP;
STER-reclame ook tussen de
tv-programma's door;
de pers moet alle vrijheid
krijgen op de kabel, de omroe
pen niet;
zendamateurs en piraten
moeten de gelegenheid krijgen
om niet gebruikte uren op de
kabel en in de ether te vullen.
Steptochtvan
665 kilometer
Op vier speciaal hier
voor geconstrueerde
steppen met een hoog
stuur vertrekken aan
staande maandag
twaalf steppers en
twee stepsters vanuit
het Bois de Bologne in
Parijs naar Dronten. In
vier dagen hopen de
studenten van de
Christelijke Hogere
Landbouwschool in
Dronten de 665 kilo
meter te overbruggen.
Met de tocht hopen zij
voor een plaatselijke
stichting die zich beij
vert voor het verbete
ren van de betrekkin
gen tussen ons land en
de Derde Wereld,
14.000 bijeen te
steppen. Volgens Wim
Bos (foto) is niets aan
het toeval overgelaten.
Vijf chauffeurs, een
sportleraar en kok,
vier busjes en een
kampeerwagen volgen
de steppers. Onder dit
gezelschap bevinden
zich onder meer Wim
van Rijn uit Katwijk
aan Zee en Rens de
Zeeuw uit Leiderdorp.
(Van onze sociaal-
economische redactie)
DEN HAAG -- De werk
geversorganisatie VNO
vindt,, dat het kabinet
Lubbers op vele terreinen
een goede start heeft ge
maakt. Het VNO noemt
onder meer het mikken
op herstel van het be
drijfsleven, en meer in het
bijzonder de in het voor
uitzicht gestelde lasten
verlichting van twee mil
jard gulden per jaar. Maar
het VNO meent in de
voorjaarsnota van het ka
binet ook enige aarzeling
en verslapping te kunnen
bespeuren.
„Nu zullen harde noten moe
ten worden gekraakt bij de
voorbereiding van de. begro
ting voor 1984. Het kabinet zal
dan vele knopen moeten door
hakken om het bedrijfsleven
de noodzakelijke lucht te ge
ven en daardoor de economie
weer in het rechte spoor te
trekken", zei voorzitter mr. C.
van Veen gisteren na afloop
van de VNO-bestuursvergade-
ring.
Van Veen constateerde met
het Centraal Planbureau dat
350.000 banen in de industrie
in gevaar zijn omdat zij beho
ren tot verliesgevende bedrij
ven. „Als die verliespositie
voortduurt gebeuren er ram
pen, die alles wat er op dit ge
bied al is gebeurd in de scha
duw stellen", aldus Van Veen.
Er is volgens hem een rende
mentsherstel nodig en dat is
slechts te bereiken door drasti
sche kostenmatiging, waarbij
valt te denken aan lonen, soci
ale werkgeverslasten en finan
cieringskosten.
Hij hekelde de regelmatige
dreiging van minister De Ko
ning van Sociale Zaken met
een regeringsmaatregel om
verdere arbeidstijdverkorting
af te dwingen. Van Veen
meende, dat de Koning de
zaak „in gestrekter draf wil
zetten om een argument te
krijgen tot het verlagen van
sociale uitkeringen. Hij noem
de atv zonder rendementsher
stel alleen maar symptoombe
strijding, die de ellende alleen
maar vergroot.
RIEMELS
JONGE DUBBELE GRAANJENEVER
WAGENINGEN Door verandering van eetgewoonten op jon
ge leeftijd kunnen hart- en vaatziekten op latere leeftijd worden
voorkomen. Met betrekkelijk veel plantaardige voedingsstoffen,
arm aan verzadigde vetzuren, gecombineerd met behoorlijk wat
lichamelijke activiteit en optimaal lichaamsgewicht, kan men
vermijden dat hart-en bloedvaten in de kinderjaren reeds wor
den aangetast.
Tot deze conclusie komt de voedingsdeskundige J. Knuiman
van de Landbouwhogeschool in Wageningen, die 20 mei op dit
onderwerp promoveert. Het onderzoek toont duidelijk aan, dat
het westerse dieet met betrekkelijk veel dierlijke produkten en
weinig koolhydraten, verantwoordelijk is voor de hoge concen
tratie cholesterol in het bloed.
Uit het onderzoek bleek dat jongens in westerse landen in de
leeftijd van zes tot twaalf jaar een veel hoger cholesterolgehalte
hebben dan leeftijdgenoten in minder ontwikkelde landen.
Knuiman vergeleek ook een groep mannen en jongens, die een
vegetarisch dieet hadden, met vleeseters. Gebleken is dat het
cholesterolgehalte onder de vegetariërs minder hoog was. Het
Europarlementariër verwijt
regering onhandig optreden
DEN HAAG Het Nederlandse Christendemocratische lid van
het Europees Parlement, Hanja Maij-Weggen, heeft gisteren in
Den Haag het Nederlandse ministerie van sociale zaken onhan
dig optreden verweten. Door dat optreden heeft Nederland vol
gens mevrouw Maij-Weggen vele miljoenen guldens aan EG-
-subsidie verspeeld uit het sociaal fonds van de gemeenschap
van vier miljard gulden.
De Bondsrepubliek, die systematisch projecten met de hoogste
toewijzingskans indiende, wist in 1982 ruim zeven procent uit
het fonds toegewezen te krijgen. Nederland daarentegen diende
„foute" projecten in, kreeg een onevenredig groot aantal afwij
zingen uit Brussel en ontving slechts één procent uit het fonds.
Achtereenvolgende regeringen hebben sinds het fonds in 1972
werd ingesteld zich altijd terughoudend opgesteld bij het doen
van aanvragen, omdat men vond dat steun ten goede moest ko
men aan arme regio's in de tien lidstaten van de gemeenschap.
Zeventig procent van de middelen ging tot nu toe naar projecten
in Zuid-Italië, West-Ierland, Griekenland en Franse overzeese
departementen en gebiedsdelen. De Nederlandse christendemo-
crate vindt dat ons land, nu het het op één na hoogste werkloos
heidpercentage van de EG heeft (14 procent; het EG-gemiddelde
is 10 procent), zich minder bescheiden op moet stellen en alles
dient te pakken wat het krijgen kan.
NIET TE MOEILIJK DAGJE
Een niet al te moeilijk dagje. Natuurkunde bracht hier en daar
zelfs blije gezichten teweeg. Ook Duits is over de hele linie als
een aardig en niet zo moeilijk examen ervaren. Tevredenheid
alom dus gisteren.
Bij het vwo-examen natuurkunde was de grote verrassing opga
ve 2, die vrijwel helemaal gewijd was aan de bloedsomloop van
de mens. Dus eerder een vraagstuk uit de biologie dan uit de
natuurkunde. Maar de vragen waren zo duidelijk dat een goede
natuurkundeleerling er weinig moeilijkheden mee zal hebben
gehad.
Van opgave 4, waarin een rij
dende trein met een spiegel
reflexcamera werd gefotogra
feerd, hoorden enkele onder
delen meer thuis bij het keuze-
onderwerp „zien en waarne
men" dan bij de algemene ba
sisstof.
Vwo-Duits was zowel volgens
de leraar als de leerlingen niet
(Door Frits Stommels en Jan
Hooyman)
als altijd niet bar interessant. 0/ITS!/7?1 yl
maar gelukkig was er dit jaar A/tt Ue// Of
geen tekst over de grondwet.
Wat de moeilijkheidsgraad be
treft spanden tekst 1 (Kunst
und Erziehung) en vooral
tekst 4 van de theoloog Jo-
hann Baptist Metz de kroon.
De laatste was ook idiomatisch moeilijk.
Havo
Natuurkunde-havo was redelijk werk met een goede spreiding
van de onderwerpen. Opgave 1 over het plan Lievense bood een
scoringskans voor iedereen. Bij opgave 2 over trillende magne
ten waren de vragen in feite standaard. Opgave 3 over de gym
nast was een alles-of-niets-vraagstuk, overigens niet al te moei
lijk.
Opgave 4 over een temperatuurafhankelijke weerstand was op
zich niet zo moeilijk, al zal door een aantal kandidaten de scha
keling niet helemaal doorzien zijn. Maar onze leraar vroeg zich
wel af of de twee slotvraagjes over stroomgeleiding en halfgelei
ders niet buiten het havo-programma vielen.
Bij Duits-havo werden in drie van de vier teksten thema's be
handeld die door de leerlingen als interessant werden ervaren:
de problemen rond de aanleg van een startbaan in Frankfurt, de
verraderlijke aantrekkingskracht van bepaalde sectes op de
jeugd en de nieuwe opzet van de tv-serie „Ein Fall fur Zwei".
De vierde tekst over literatuur op de tv was nogal gecompli
ceerd.
Mavo
Natuurkunde was zowel voor mavo-D als mavo-C bijzonder
leuk werk. Er hoefde niet overdreven gerekend te worden en
ook de hoeveelheid te lezen stof bleef ruim binnen de perken.
De afbeeldingen en tekeningen kwamen duidelijk over.
De opgaven (over het metselen van een muur, een proppeschie-
ter, feestverlichting en een parachutist die uit een vliegtuig
springt) waren goed gespreid over de totale leerstof en waren
erg praktisch gericht. De meesten hadden de opgaven ruim bin
nen de tijd af en verlieten met tevreden en vaak blije gezichten
het examenlokaal.
Ook Duits vonden de kandidaten van mavo-C en mavo-D niet
te moeilijk. De gekozen thema's over dolfijnen, natuurgebieden
en vakantie spraken wel aan. De vragen waren over het alge
meen goed te beantwoorden.
Een addertje vormde het woord Rummel dat in de sfeer van het
verhaal over natuurgebieden niet als rommel vertaald moest
worden, maar als drukte. Bij vraag 19 mavo-D was het goede
antwoord dus C (storen viele Leute die Ruhe im Wald) en niet D
(werfen viele Leute ihre Abfalle achtlos weg).
Bij het lbo had alleen het Ito (lager technisch onderwijs) natuur
kunde met als onderwerpen geluid, elektriciteit, warmte, kine-
matica en statica. Er waren opgaven over twee stalen staven, die
scharnierend met elkaar zijn verbonden (statica), een slee waar
aan aan beide kanten wordt getrokken (kinematica) en een tril
lende stemvork (geluid). De kandidaten hadden er niet al te veel
moeite mee.
Het examen Duits bij het lbo was met uitzondering van het lmo
(lager middenstands onderwijs) hetzelfde als Duits bij mavo-C.
De teksten gingen over een succesvol verkoper, over het prille
begin van de radiozenders in Duitsland, over de redding van
een jonge dolfijn en over hoe klanten in levensmiddelenzaken
worden aangezet tot het kopen van vooral duurdere artikelen.
De opvattingen van de kandidaten over de moeilijkheidsgraad
liepen nogal uiteen, maar de meesten vonden het niet te moei
lijk en van het normale niveau.
Bij het lmo moesten de kandidaten naast het vertalen van een
stuk Duitse tekst ook zes open vragen in het Duits beantwoor
den. Bovendien moesten er met behulp van enkele gegeven
woorden zinnen worden gemaakt en aangevuld. De teksten had
den de rechten van de consument tot onderwerp. De te vertalen
tekst stelde de kandidaten niet voor al te grote problemen. Wat
moeilijker vonden de kandidaten de beantwoording in het Duits
van de zes open vragen.
DEN HAAG „Een school
die op deze manier de deur
voor zijn gezakte leerlingen
dichtgooit, werkt aan zijn ei
gen ondergang", aldus staats
secretaris Ginjaar van Onder
wijs en Wetenschappen giste
ren tijdens het debat over het
onderwijsbeleid in de Eerste
Kamer. Zij reageerde daarmee
op berichten in de pers dat
sommige scholen van plan zijn
hun examenleerlingen per de
finitie geen kans te geven het
hele examenjaar over te doen.
„Een slechtere reclame kan
een school niet voor zichzelf
maken", zo stelde mevrouw
Ginjaar.
Een van de bezuinigingsmaat
regelen is dat gezakte leerlin
gen volgend schooljaar slechts
voor tien procent gaan meetel
len in de toewijzing van het
aantal lesuren. De staatssecre
taris wil de gevolgen van die
maatregel verzachten door het
wettelijk mogelijk te maken
dat leerlingen, die alle vakken
willen overdoen, toch wat
minder lesuren gaan volgen.
Ook is het volgens haar denk
baar dat de klassen in die ge
vallen wat groter worden ge
maakt. Verder zouden leerlin
gen bepaalde vakken op ande
re scholen als gastleerling
kunnen gaan volgen, zo stelde
Ginjaar.
De bewindsvrouw kondigde
tevens aan dat wordt onder
zocht of de eisen voor de exa
menvakken op mavo, havo en
het vwo kunnen worden afge
zwakt, zodat minder uren voor
de examenvakken nodig zijn.
Die vrijkomende uren zouden
dan kunnen voor uitbreiding
van het aantal examenvakken
in het voortgezet onderwijs.
ADVERTENTIE
28 Ha. volop voorjaar. Bovendien van 13 t/m 23 mei een
overdekte lelieshow met een oppervlakte van 2500 m2.
Dagelijks van 08.00 tot 19.30 uur. tQWMf r"'f1
WOENSDAG-GEZINSDAG: Kinderen I"
t/m 12 jaar, in gezinsverband, gratis.
Keukenhof - in Lisse - is meer dan u denkt
