5tern overtuigt historici niet
echtheid dagboeken Hitier
Lente in
politieke
Praag: kans op
reorganisatie
jken moeten lava Etna
jö'n veilige hanen leiden
Soares winnaar
Portugese
verkiezingen
Geldpaspoort
voor Fransen
stel dat er geen krant was
UITENLAND
Ê«4dóeQoutmit
DINSDAG 26 APRIL 1983 PAGINA 11
S: komende vijf
^jar 20 miljard
ruimtewapens
investeren
JASHINGTON Het Ame-
Jkaanse ministerie van defen-
wil in de komende vijf jaar
na 20 miljard gulden uitge-
n voor onderzoek en ont-
kkeling van ruimtewapens,
t staat in een vertrouwelijk
cument van het Pentagon.
totaal zou het ministerie
er het tijdvak 1984-1988
eer dan 400 miljard gulden
Hen uittrekken voor de ont-
kkeling van nieuwe wapen-
itemen.
Maffia koopt
grond rond raket
basis op Sicilië
PALERMO De Italiaanse
autoriteiten stellen een onder
zoek in naar de berichten, als
zou de maffia grote stukken
land hebben aangekocht rond
de Siciliaanse NAVO-basis Co-
miso, waar eventueel nieuwe
kruisraketten van de NAVO
zouden worden gestationeerd.
De maffia zou daar geld uit de
heroïnehandel in grond heb
ben geïnvesteerd en grote
winsten verwachten als de
NAVO-basis moet worden uit
gebreid in verband met de
komst van de raketten.
Een Franse douane-officier
houdt het geldpaspoort vast
dat met ingang van volgende
week elke Fransman aan hem
moet kunnen overleggen voor
dat hij naar het buitenland
reist. Het wordt uitgegeven
door de banken en daarin
moet nauwkeurig worden aan
gegeven hoeveel buitenlands
geld de Fransman koopt. In
het kader van de bezuinigings
maatregelen is het iedere
Fransman slechts toegestaan
2000 Franse francs aan buiten
landse deviezen op te nemen,
ofwel een bedrag van nog
geen 750 gulden.
Naakt zonnen in
Italië verboden
ROME De Italiaanse
stranden mogen zowel vrou
wen als mannen met ont
bloot bovenlijf liggen en
rondlopen, maar volledige
naaktheid blijft uit den boze.
Dit heeft het Hooggerechts
hof in Rome gisteren uitge
sproken. Volgens het vonnis
moet het zonnen in volledig
natuurlijke staat verboden
blijven omdat dat waar
schijnlijk leidt tot „opwin
ding, afkeuring of erotische
prikkeling bij een toeschou
wer met een normaal ont
wikkelde smaak".
Prinses Diana en paus
sympathiekste personen
NEW YORK Bij een Amerikaanse
opiniepeiling zijn prinses Diana van En
geland en paus Johannes Paulus II naar
voren gekomen als de sympathiekste
vrouw en man ter wereld. President
Ronald Reagan bleek voor het tweede
achtereenvolgende jaar boven aan de
lijst van onsympathieke personen te
staan. De actrice Brook Shields werd
aangewezen als de minst favoriete en
meest overbetaalde filmster. Wat on
sympathieke mannen betreft, eindigde
Reagan voor de televisie-evangelist Jer
ry Falwell en de tennisspeler John
McEnroe.
PIONIER-10 OP
WEG NAARPLUTO
WASHINGTON De Amerikaanse
ruimtesonde Pionier-10 heeft gister
avond om elf uur Nederlandse tijd,-
meer dan elf jaar na zijn lancering,
Neptunes, de achtste van de negen pla
neten van ons zonnestelsel, gepasseerd.
De NASA rekende er in 1972 op, dat de
Pionier 21 maanden zou blijven werken,
maar bijna tien jaar later zendt de sonde
nog steeds een schat aan wetenschappe
lijke gegevens naar de aarde. Op 13 juni
zal het Amerikaanse ruimtevoertuigje
(300 kilo zwaar) voor altijd ons zonne
stelsel verlaten met het passeren van de
planeet Pluto. Het ruimtevaartuig trekt
dan verder in de richting van de ster
Aldebaran, de rode reus in het sterre-
beeld de Stier.
ig
>5Van
an onze correspondent Ge
rard Kessels)
ervolg van de voorpagina)
AMBURG De strijd
er de echtheid van de
gboeken van Adolf Hit
die het Duitse week-
ad Stern zegt te hebben
tdekt, wordt met de dag
ftiger. Terwijl Stern
ijft spreken over „de be-
igrijkste journalistieke
estatie van na de oor-
laten steeds meer
;torici hun twijfel blij-
n. De persconferentie,
Stern gisteren voor
geveer 250 journalisten
Hamburg gaf, riep
er vragen op over de
htheid van de dagboe-
n dan er antwoorden het een persoonlijk bezit van Hitter betreftentetis te-
rden gegeven.
snel „verouderd" kan worden, afstand te bewaren voor de
Hoewel Stern op het techni- moord op joden,
sche vlak vrij sterk lijkt te Na de door Goebbels georgani-
staan, zijn de historici nog lang seerde Kristallnacht, waarbij
niet bereid de dagboeken als veel joden werden
echt te erkennen. Integendeel, hun huizen en synagogen wer-
Zelfs de Engelsman Hugh Tre- den vernield, zou Hitier vol-
vor-Roper, die tot nu toe als gens de dagboeken hebben ge-
enige historicus van naam
I over de miljoenenscha-
heeft gezegd dat de dagboeken de, die „alleen al aan glas"
echt zijn, krabbelt steeds meer werd aangericht. Verder zou
terug. Liet hij zondagavond al hij hebben geschreven: „Wat
weten dat er een mogelijkheid zou het buitenland ervan zeg-
bestaat dat het een vervalsing gen? Ik zal meteen de nodige
betreft, tijdens de persconfe- bevelen geven",
rentie van gisteren gaf hij ui- De historicus Trevor-Roper
ting aan een grotere twijfel, merkte gisteren op dat Hitier
Trevor-Roper betreurde het bij het schrijven zelden de
uit het oog verloor, die
de hij bij het nageslacht dacht te
Ook de Amerikaanse
Het Westduitse weekblad Stern toonde gisteren aan de
pers dit dagboek van Hitier. Op het dagboek staat dat
vens voorzien van een handtekening van de dictator.
:rn presenteerde gisteren
>r rapporten van deskundi-
i. Daarin wordt bevestigd
t het papier van de dagboe-
n uit de jaren '30 en '40
mt. Deskundigen uit Zwit-
land, Duitsland en de Vere-
[de Staten verklaarden dat
t hier ongetwijfeld het
ndschrift van Hitier betreft,
^ar de geraadpleegde Ameri-
l'anse handschriften-expert
'dway Hilton lijkt waar-
hijnlijk niet geheel betrouw-
iar. Hij heeft ooit een testa-
;nt van de kluizenaar-miljo-
x Howard Hughes onterecht
een vervalsing bestempeld,
.ton houdt echter bij hoog
laag vol dat het handschrift
[de dagboeken echt is en dat
voor de rechtbank hierop
eed zou willen doen.
Igen een vervalsing spreekt
de omvang van de vondst
Stern-reporter Gerd Hei-
lann. Naast de 62 dagboe-
zijn nogeens diverse ma-
jscripten en tekeningen ge
iden. „Het schijnt mij on-
rstelbaar", aldus de Ameri
dat Stern zo weinig wilde los
laten over de herkomst
dagboeken.
Dat Stern-reporter Gerd Hei- historicus Weinberg hecht
demann zijn bron beschermt weinig waarde aan deze passa-
en daarom weigert aan te ge- ges in de dagboeken. Volgens
ven hoe hij aan zijn materiaal hem zal er geen wijziging ko-
is gekomen, vindt Trevor-Ro- men in het Hitler-beeld. „Wij
per een belangrijk nadeel bij hebben al zo verschrikkelijk
de beoordeling. „Ik meende veel materiaal uit die tijd", al-
dat de dagboeken na het neer- dus Weinberg,
storten van het vliegtuig op 21 interessant is ook de kijk van
on.11 1 a i C. Jonv „nn U AKI-. -J.
april 1945 door
macht-officier waren geborgen ujt zijn directe omgeving. Naar
en onlangs door hem zijn over- de sS-leider Heinrich Himm-
gedragen aan de Stern. Dat ler waarover geen kwaad
blijkt nu niet zo te zijn. De woord van Hitier bekend was,
boeken schijnen op meerdere wordt in de dagboeken bijzon
plaatsen verborgen gehouden der fej uitgehaald. „Deze ach-
Hitler op een aantal figuren
te zijn. De band tussen de do
cumenten en het vliegtuig is
daarom niet absoluut zeker.
Als historicus vind ik het jam
mer dat de normale manier
terbakse huisdierenfokker met
zijn zucht naar macht, deze
ondoorzichtige boekhouder zal
mij nog leren kennen".
Opvallend is ook de waarde
van verificatie ondergeschikt rjng voor de Engelse premier
gemaakt is aan de journalistic-
ke primeur", aldus de Brit.
Trevor-Roper pleit net al
vooraanstaande collega
Eervgedeelte van een pagina uit de dagboeken van Hit-
Ier. Hij zou hier hebben geschreven: „Vanaf nu zal ik
voor het nageslacht aantekening maken van mijn poli
tieke gedachten en daden, zoals elke politicus doet". Uittreksels
Chamberlain. Na de conferen
tie van München in september
ziJn 1938, waarbij Engeland,
- e,n Frankrijk en Italië akkoord
landgenoot Lord Alan Bullock gingen met de inlijving van
voor een uitgebreid onderzoek Sudeten-Duitsland, zou de die-
door een aantal historici.
De uiterst rechtse Britse histo
ricus David Irving, die aan
heeft proberen te tonen dat
'HiÜer-^nnerïsêrhaM HitleI; «een enkele weet had
linberg, „dat iemand een van de systematische u.troei-
gelijke hoeveelheid hand- 'ng van de joden, zet tijdens de
ichreven materiaal vervalst persconferentie jn Hamburg
hebben." dat de dagboeken vermoede-
tator Chamberlain hebben om
schreven als „een sluwe vos".
„Mussolini en Daladier zou ik
nog heel andere voorwaarden
hebben opgelegd, maar met
Het weekblad Stern heeft gis- die sluwe vos Chamberlain
lijk een vervalsing zijn. Hij teren uittreksels gepubliceerd kon ik dat niet» aldus de dag_
eiste een test van de inkt van uit de zogenaamde geheime boeken. Hitler, die oorspron-
tv. u—tj—t— dagboeken van Hitier. Uit de kelijk 'heel Tsiechoslowakije
gepubliceerde delen komt de had willen bezetten, voelde
dictator „netter" naar
de dagboeken. De hoofdredac
teur van Stern, Peter Koch,
antwoordde dat een dergelijke
test niet veel waarde heeft,
omdat inkt tegenwoordig in
een speciale klimaatkamer
zich blijkbaar door Chamber-
dan oorspronkelijk werd ge- jain-s bereidheid tot
dacht. Hitier zou hebben ge
probeerd voor het nageslacht
compro-
van zijn buit beroofd,
zo schrijft Stern.
'V<lan onze correspondent Cees zaakt aan gebouwen, huizen,
Manders) infra-structuur en natuur-
WDME Het ziet er naar schoon komt al dicht bij de 100
Ot dat er nog enige OU- miljoen gulden, maar zal een
L„ tt jj--,veelvoud daarvan worden als
rwetse Hollandse dijken de iavastromen de eerste be-
Jn te pas zullen moeten volkingscentra Nicolosi, Bel
ijmen om de gevolgen passo en Ragalpa bereikt.
4*^ln de uitbarsting van de Zover willen de autoriteiten
'^llkaan de Etna op Sicilië het niet laten komen, want op
te perken het °6enblik worden er met
t u in man en macht dag en nacht
ien Etna werkt nu al 30 dagen plannen uitgedacht om de ont-
n een stuk en er is geen en- ketende Etna tot de orde te
1 teken dat wijst op een roepen.
oedige beëindiging van haar Van alle voorgestelde oplossin-
iiviteit. De schade veroor- gen maakt de indamming van
de lavastroom met behulp van
dijken de meeste kans. Vlak
bij de bron, een krater op 2.250
meter hoogte, zal met behulp
van springstof een aftakking
in de lavenstroom worden
veroorzaakt, waarna dijken en
dammen de lava naar die ge
bieden zullen sturen, waar
geen mensen wonen. Nadeel
van deze oplossing is dat zij
enorm kostbaar en gevaarlijk
is, mede vanwege de grote
hoogte en de moeilijkheid van
het terrein waarop de tiental
len bulldozers aan het werk
moeten.
EUROPESE VERKIEZINGEN
NU WEER NAAR JUNI 1984
LUXEMBURG Omdat de Europese ministers van buitenland
se zaken het maar niet eens kunnen worden over een datum
voor de verkiezingen voor het Europees parlement, heeft dat
parlement nu zelf een suggestie gedaan. Voorzitter Piet Dankert
heeft de periode van 14 tot 17 juni volgend jaar genoemd. Eerder
hadden de ministers in principe besloten de verkiezingen tussen
17 en 20 mei te houden, maar enkele lidstaten hadden daar toch
weer bezwaren tegen.
Walesa bij
de dokter
Lech Walesa,
leider van het
verboden Pool
se vakverbond
Solidariteit,
heeft er goede
hoop op dat hij
binnenkort
weer als elektri
cien aan de
slag kan op de
Lenin-werf in
Gdansk, de
scheepswerf
waar hij in au
gustus 1980 het
verzet organi
seerde dat leid
de tot de op
richting van So
lidariteit. Giste
ren werd Wale
sa gekeurd.
Toen een dok
tersassistente
bloed bij hem
prikte trok hij
voor de verza
melde fotogra
fen een gek ge
zicht.
LISSABON De socialis
tische partij van Portugal
is gisteren uit de algeme
ne verkiezingen duidelijk
als grote overwinnaar uit
de bus gekomen. Na tel
ling van ongeveer 98 per
cent van de geldige stem
men bleek dat zij 36,4 per
cent hadden behaald.
Overigens was het aantal
thuisblijvers zeer groot: 22
procent van de kiezers
kwam niet opdagen.
Het aantal parlementszetels
dat door de socialisten bezet
zal kunnen worden, was nog
niet duidelijk vanwege de in
gewikkelde berekeningsme
thode. Een verrassing was het
goede resultaat van de sociaal-
-democratische partij (PSD)
van de demissionaire premier
Francisco Pinto Balsemao. Zij
was goed voor 27,8 percent
van de stemmen en blijft daar
mee ook na de crisis in de re
gerende coalitie „Democrati
sche Alliantie" de tweede
grootste partij van het land.
Op de derde plaats komt de
lijstverbinding „Verenigde
Volksunie" van de communis
ten. Deze kreeg 18,2 percent
van de stemmen. Het christen
democratisch geïnspireerde
Democratisch en Sociaal Cen
trum (CDS) kwam tot een per
centage van 12,4.
Mario Soares, leider van de
Portugese socialistische partij,
sprak gisteravond van een
„ondubbelzinnige" overwin
ning van zijn partij en van een
„machtsoverdracht" aan zijn
partij. Hij voegde er aan toe
dat er eerst een referendum in
zijn partij zal worden gehou
den voor hij zal onderhande
len over een regeringscoalitie.
Mario Soares
PRAAG Afgaande op
de geruchten die in Praag
de ronde doen, is Lubomir
Strougal, de man die ai
ruim dertien jaar premier
is van Tsjechslowakije,
ernstig ziek en treedt hij
niet meer op als rege-.
ringsleider. Als dit waar is
en Strougal inderdaad van
het politiek toneel ver
dwijnt, is de kans groot
dat Tsjechoslowakije aan
de vooravond staat van de
meest ingrijpende politie
ke reorganisatie sinds de
verwijdering van Alexan
der Dubcek.
De 58-jarige Strougal gold als
een van Dubceks felste critici
en is onder wijlen president
Novotny die in 1967 voor Dub
cek het veld moest ruimen,
enkele jaren minister van bin
nenlandse zaken geweest.
Hoge ambt^paren in Praag
zeggen in vertrouwen dat
Strougal, die een fantasie-
arme premier is geweest die
de economische teruggang
geen halt heeft weten toe te
roepen, nooit vraagtekens
heeft gezet bij de Russische in
vasie in augustus 1968.
Een handjevol mogelijke op
volgers onder wie drie vice-
premiers die tevens lid zijn
van het communistische partij-
presidium, zijn nu verwikkeld
in een bittere opvolgingsstrijd.
Dit politieke gekonkel zal een
zware tol eisen van de 70-jari-
ge president Husak. Sinds hij
Dubcek opvolgde als partijlei
der heeft Husak zich altijd zo
veel mogelijk op de achter
grond gehouden.
Een man die als mogelijke op
volger van Strougal wordt ge
noemd is de 65-jarige Vasil Bi-
lak die volgens de verhalen in
1968 Moskou zou hebben opge
beld met het dringende ver
zoek om „broederhulp". Toch
wekken de laatste berichten
uit Praag de indruk dat hij op
een zijspoor is gezet en niet
veel kans meer maakt. Zijn
werk wordt op het moment
kennelijk grotendeels gedaan
door Jan Fojtik, een conserva
tieve intellectueel en voorma
lig hoofdredacteur van de par
tijkrant Rude Pravo. Hij heeft
nauw samengewerkt met Bi-
lak en is een van de belang
rijkste ideologen van het Cen
traal Comité.
Hoewel april in het recente
verleden een van de wreedste
maanden is geweest in de Tsje
chische geschiedenis, blijft het
een van de mooiste maanden
van het jaar. April lijkt voor
de Tsjechen de maand voor
veranderingen. Het was in
april 1968 dat het actiepro
gramma van de communisti
sche partij werd gepubliceerd
dat uiteindelijk resulteerde in
de veel bekendere Praagse
Lente. In april 1969 vroeg
Dubcek het centraal comité
hem van zijn functie te ont
heffen en weer een jaar daar
na werd hij in het voorjaar uit
de partij gestoten.
Vei
Dat Ket gisf in de communisti-
ïrcissingen
t net gist in c
sche partij moge bijvoorbeeld
blijken uit opmerkingen van
Vasil Bilak. Tijdens een bij
eenkomst in Oost-Berlijn ter
gelegenheid van de honderste
sterfdag van Karl Marx zei hij
dat het socialisme zich niet
zonder problemen en tegen
stellingen had ontwikkeld.
„Het gaat gepaard met vergis
singen en menselijke fouten".
In navolging van de Sovjet-
Unie wordt momenteel ook in
Tsjechoslovakije veel aandacht
besteed aan die fouten. Net als
Andropov houden ook hoge
Tsjechische partijfunctionaris
sen tot Husak aan toe toespra
ken over de noodzaak van
meer discipline op het werk
en het uitbannen van corrup
tie. Overal in het land worden
vergaderingen gehouden om
er achter te komen waarom
vergaderingen in de fabrieken
zo slecht worden bezocht, par
tijleden zo weinig doen om de
economie uit het slop te halen
en officiële vakbondsleden (de
meesten zijn partijleden) niet
de moeite nemen om vergade
ringen met de directie bij te
wonen.
De partijkrant Rude Pravo
schreef onlangs dat er vele
partijactivisten waren die
„ernstig tekort schoten, hun
verantwoordelijkheden ne
geerden, blind waren voor
hun plichten, kleinsteeds in
hun houding en niet bereid om
aan zelfkritiek te doen".
De stemming in de partij heeft
momenteel veel weg van de
sfeer die de voorbode vormde
van zuiveringen in andere
partijen. Oudere partijleden
zouden nu oproepen tot de
„strenge straf" voor collega's
wier gedrag „ingaat tegen de
normen van de partijdiscipline
en het belang van de staat".
MICHAEL SIMMONS
Copyright The Guardian
Sinowatz
nieuwe
Oostenrijkse
kanselier
WENEN De Oostenrijkse
socialistische partij, aangesla
gen door het verlies dat leidde
tot het aftreden van kanselier
Bruno Kreisky, heeft gisteren
de 54-jarige Fred Sinowatz be
noemd tot Kreisky's opvolger.
Sinowatz was in het kabinet
van Kreisky al vice-kanselier
en minister van onderwijs. De
socialisten die bij de verkiezin
gen van zondag vijf zetels ver
loren, maar wel de grootste
partij bleven, zouden naar ver
luidt een coalitie aangaan met
de kleine liberale partij om
daarmee samen een absolute
meerderheid te verwerven.
Kreisky, die op de achter
grond in zijn partij aanwezig
blijft, weet gisteren de neder
laag van zijn partij in belang
rijke mate aan het optreden
van alternatieve groepen,
waaronder de Groenen, die
echter niet voldoende stem
men behaalden.
Panama mag in
augustus 1984
naar stembus
PANAMA Een grote meer
derheid van de Panamese be
volking heeft zich uitgespro
ken voor een nieuwe grond
wet, wat tot gevolg heeft dat
de militairen na 15 jaar naar
de kazernes terugkeren en in
augustus volgend jaar algeme
ne verkiezingen zullen wor
den gehouden. De vorige
grondwettelijke regering van
Panama werd in 1968 door ge
neraal Omar Torrijos omver
geworpen.
Schultz wil snel
resultaat over
terugtrekking
troepen Libanon
KAIRO De Amerikaanse
minister van buitenlandse za
ken, Schultz, heeft gisteren ge
zegd dat hij vastbesloten is het
Midden-Oosten niet te verla
ten voordat hij tastbare resul
taten heeft bereikt inzake de
terugtrekking van buitenland
se troepen uit Libanon. Gister
middag arriveerde Schultz in
Egypte en zal vervolgens be
zoeken brengen aan Israël, Li
banon en waarschijnlijk ook
Syrië.
In zijn korte toespraak op het
vliegveld van Kairo bracht
Schultz in herinnering, dat het
precies een jaar is geleden dat
de Israëlische strijdkrachten
zich uit de Sinai hebben terug
getrokken. Dit feit wenste hij
te zien als symbool voor de
weg van onderhandelingen
boven die van geweld.
PLO-voorzitter Arafat heeft
gisteren in Tunis tijdens een
vergadering van Fatah, de
grootste organisatie binnen de
PLO, toestemming gekregen
om zijn onderhandelingen met
koning Hoessein van Jordanië
voort te zetten.
