Ipren thri efka ar tenk
vDe Bollenstreek99
oestert oude ansichten
Omwegen
Een uitkering geniet je
niet. het is een recht99
lIDEN
CeidMOowuvnt
VRIJDAG 8 APRIL 1983 PAGINA 7
Op mijn omwegen door stad en land I
kom ik graag mensen tegen. U kunt I
mij telefonisch of schriftelijk vertellen
wie u graag in deze rubriek zou willen I
tegenkomen. Ik ben bereikbaar via 071 uSI
- 12 22 44 op toestel 10. door Ton Pietrrs
DEN In het domein
het Werklozen Adviès
itrum op de zolder van ,,'t
■eehuys" worden er gelijk
wetboeken bijgehaald,
(een grote dikke, zwarte in-
maaide werken, maar hand-
itne zakboekjes die overal te
is en te onpas te .gebruiken
Vrijwilliger bij het WAC,
'X Willem van Rijn voert
•ral het woord als het over
wet gaat. Hij is afgestu-
ïerd jurist en omdat hij geen
erk kan krijgen, studeert hij
omenteel ook filosofie'aan
e Leidse universiteit. Verder
\yDlgt hij regelmatig colleges
Hl prof. Veldkamp over de
^•1 er der sociale voorzienin-
t: en. Als het om meer prakti-
j»<!he, dagelijkse, vanuit een
.h istorisch perspectief geziene
iken ten aanzien van werk-
•osheid gaat, voert Bert van
vord am het woord. Hij was tot 1
ga- laart van dit jaar de stedelijk
als >ördinator werklozen aktivi-
ve J liten, maar zijn functie is in
ied erband met de gemeentebe-
Jinigingen afgeschaft en nu
,t zo Bert van Dam dus werk-
lie
andj ert van Dam: „Het idee van
pom echt hebben op een uitkering
r ëe voor een deel ontstaan uit
ven e gedachte van verzekering,
riijk r wordt op je loon. een pre-
de I lie ingehouden en mocht het
kun oorkomen dat iemand werk-
tten )os wordt, dan krijgt hij een
mui eel-van het salaris doorbe-
op t laid. De werknemer is daar
voor, door die premie, min of
meer verzekerd tegen inko
mensloosheid. Het doet er niet
toe hoe lang die premie is be
taald, een half jaar of dertig
jaar. (Je moet een half jaar er
gens hebben gewerkt om voor
uitkering in aanmerking te
komen). Net zoals dat geldt
voor een autoverzekering.
Ook met een autoverzekering
kan het voorkomen, dat je na
een week premie betalen je
auto in de prak rijdt en dan
krijg je ook het volle pond be
taald".
Bismarck
Lex Willem zegt het even wat
stijver, maar meer juridisch
verantwoord: „De Werkloos
heids Wet (WW), de Wet Ar-
beids Ongeschiktheidsverze
kering (WAO) en de Volks
verzekeringen, zoals AOW,
zijn volgens het verzekerings
model van Bismarck tot stand
gekomen. In veel Oost-Euro-
pese landen is dit verzeke
ringsmodel veel nadrukkelij
ker. Daar k^n je een hogere
en lagere premie betalen voor
een hogere en lagere uitke
ring. Al wordt het bestaan
van werklozen in Rusland
niet erkend. Die verzekering
is dus meer bestemd voor een
ouderdomsvoorziening of bij
'arbeidsongeschiktheid". Lex
Willem: „Later werden in Ne
derland,-maar ook in Enge
land wetten gemaakt volgens
het voorzieningenmodel van
Beveridge. Hieronder vallen
vooral de Bijstandswet en de
Wet Werkloosheids Voorzie
ning (WWV). Deze uitkerin
gen worden betaald uit de al
gemene middelen, dat wil
zeggen dat anderen daarvoor
belasting betalen. Het is een
kwestie van solidariteit. Zo
lang meneer „A" werk heeft,
betaalt hij belasting, waardoor
degenen zonder werk niet
van de honger en kou hoeven
om te komen. Als meneer „A"
dan zelf geen werk meer
heeft, betalen anderen weer
belasting voor hem, zodat hij
niet omkomt. Het is een wis
selwerking en ik vind het
heel mooi dat het in ons land
zo geregeld is", aldus Lex
Willem
Kortzichtig
Toch hebben veel mensen die
wisselwerking nog niet zo in
de gaten. Het aantal personen
voor wie zogenaamd „be
taald" moet worden, neemt
steeds meer toe. Allemaal
werklozen die onvrijwillig in
die situatie terecht zijn geko
men. Volgens Lex Willem
staan er tegenover elke vier
personen die betaald werk
doen, drie die een uitkering
hebben. Maar het getuigt wel
van bijzonder grote kortzich
tigheid als belasting betalende
werkenden afgeven op de uit
keringstrekkers. Morgen kun
nen zij zelf aan de beurt zijn
en ook werkloos worden of
arbeidsongeschikt en dan
moeten zij ook gebruik maken
van die uitkering.
WW en WWV
Bert van Dam: ,„Toen de WW
en de WWV ontworpen wer
den (de Werkloosheids Wet is
van 9 september 1949 en de
Wet Werkloosheids Voorzie
ning is van 10 december 1964)
werd er van uitgegaan, dat ie
mand maar heel kort werk
loos zou zijn. Voordat de WW
en WWV ontstonden, waren
er allemaal per bedrijf ver
schillende voorzieningen voor
werklozen. De overheid wilde
van die wildgroei van regel
tjes af en nam het heft in ei
gen hand met die nieuwe
Werkloosheidswet. Ditzelfde
geldt voor het ontstaan van
de De Algemene Bijstandswet
(van 13 juni 1963). De over
heid wilde de verantwoorde
lijkheid voor degenen die bij
stand nodig hadden, uit han
den van allerlei particuliere
en charitatieve instellingen
nemen. Dit vanuit een socia-
listisch-liberaal idee van be
scherming van de zwakkeren.
Tot het ontstaan van die wet
waren de zwakkeren teveel
afhankelijk van de goede lui
men van al die instellingen.
Tot het invoeren van de Alge
mene Bijstandswet was het
een zaak van barmhartigheid,
daarna een zaak van billijk
heid en recht, met de moge
lijkheid zich op de wet te be
roepen", aldus Van Dam.
Lex Willem van Rijn neemt
het weer over, terwijl hij de
thee schenkt, zegt hij: „Men
sen die minimaal een half jaar
bij een bedrijf hebben ge
werkt, krijgen een WW-uit-
kering. De W W-uitkering
duurt een half jaar en wordt
verstrekt door één van de 26
bedrijfsverenigingen, waarbij
er 18 samenwerken in het
GAK (Gemeenschappelijk
Administratie Kantoor). Een
WW-uitkering is 80 procent
van het laatst verdiende loon.
De werkloze met een WW-
uitkering is genoodzaakt re
gelmatig een werkbriefje of
inkomstenverklaring in te le
veren bij de bedrijfsvereni
ging. Op zo'n „briefje" staan
vragen over onder andere
verandering van adres, burge-
lijke staat (gehuwd of niet),
inkomstensituatie en waar
men gesolliciteerd heeft". (Bij
de overheid gelden andere re
gels)
Na dat half jaar WW, ver
valt men in de WWV", zegt
Lex Willem. „De WWV
wordt door de gemeente (So
ciale Dienst) verstrekt en
voordat men dus uit de WW
gaat moet de WWV-uitkering
bij de gemeente worden aan
gevraagd. Meestal heeft de
bedrijfsvereniging al voor die
overgang gezorgd. De WWV
bedraagt 75 procent van het
laatst verdiende loon. Dit
duurt 2 jaar. Ook hier is men
verplicht elke week een
werkbriefje in te leveren en
te laten zien hoe vaak men
gesolliciteerd heeft. De wijze
waarop dit gebeurt, verschilt
soms per gémeente. Mensen
die op hun zestigste verjaar
dag in de WWV zitten, hou
den die uitkering tot het vijf
enzestigste jaar", aldus Lex
Willem.
RWW
Daarna gaat men de RWW
(Rijksgroep Werkloze Werk
nemers) in, zo vertelt "het
tweetal. De RWW is een on
derdeel van de Bijstandswet
en valt onder de Rijksgroeps
regelingen. Bij die regelingen
zitten bijvoorbeeld ook de
Rijksgroepsregeling oorlogs
slachtoffers, -Ambonezen, -
zelfstandigen, -mindervali-
den. -thuisloze personen enz.
Een regeling in de bijstand
voor specifieke groeperingen
dus. Het inkomen in al die
groepen is overigens gelijk en
gebaseerd op de minimum bij
standsnorm. Het bedrag dat
de werkloze ontvangt, hangt
af van de situatie waar hij of
zij zich bevindt. Voor een al
leenstaande van 23 jaar of ou
der is dit nu 1012 gulden netto
per maand, voor een echtpaar
zonder en met kinderen is dit
1447,05 gulden netto per
maand, een één-oudergezin
krijgt 1302,35 per maand en
niet-thuiswonende jongeren
van 18 tot met 20 jaar krijgen
ruim 700 gulden netto per
maand. Ook in de Bijstand is
het noodzakelijk elke keer
een „werkbriefje" in te leve-
AAW en AOW
„Andere mensen die een uit
kering krijgen, zijn bijvoor
beeld de arbeidsongeschik
ten", zegt Bert van Dam. „Zij
krijgen een AAW uitkering
(Algemene Arbeidsonge
schiktheids Wet) veelal aan
gevuld met een WAO-uitke-
ring, die maakt dat de uitke
ring 80 procent van het laatst
verdiende loon is. Soms wordt
men voor een aantal procen
ten afgekeurd en moet men
de rest erbij werken of een
werkloosheidsuitkering aan
vragen. In de WAO hoeft
men geen inkomensverkla
ring in te leveren, maar de
kans dat men nog ooit aan het
werk komt, is zeer klein. De
WAO-cr wordt vaak, ook als
iemand zich weer beter voelt
door veel mensen gezien als
een kneus. Verder is het vaak
zo, dat iemand in de WAO
met geen duidelijk zichtbare
afwijkingen, snel voor profi
teur wordt uitgemaakt", aldus
Bert van Dam die het korte
overzicht op al die wetten
voor een uitkering afrondt
met de AOW (Algemene Ou-
derdoms Wet). „Hierop heeft
iedere Nederlander boven de
65 jaar recht en is gelijk aan
de bijstandsnorm".
Het land der uitkeringen is
net als andere wetten dus rijk
aan regels en misschien nog
rijker aan uitzonderingen op
de regels. Als werkloze moet
je je steeds weer houden aan
die regels. Verplicht sollicite
ren en verplicht werkbriefjes
inleveren, vaak verplicht
niets doen en noem maar op
wat voor verplichtingen nog
meer. Met de voorlopig zeer
geringe kans op nieuw werk
is er veel weerstand tegen al
deze vaak nutteloze verplich
tingen. Zo is er een groep die
het verplichte solliciteren wij
afschaffen. Maar direct staat
de werkende bevolking weer
klaar met haar oordeel. Zij
ziet in die aktie weer een be
wijs van het vooroordeel, dat
de werkloze niet zou willen
werken De meeste werklozen
zijn echter tegen heug en
meug werkloos en vinden het
zeer vervelend om van een
uitkering te moeten leven,
ook al is het een recht. Maar
het is niet iets waarvoor men
zich behoeft te schamen. Door
van dat recht op een uitke
ring gebruik te maken, houdt
men zich slechts aan de wet.
SYLVIA VAN LEEUWEN
lende handelaren worden
uitgenodigd om met hun ma
teriaal te verschijnen. Op die
maandelijkse clubavonden
willen we ook een kleine,
maar gezellige veiling van
oude ansichtkaarten organi
seren, gevolgd door een grote
veiling op de speciaalbeur-
zen. Dit zou voor Nederland
se begrippen een vrij uitzon
derlijke zaak zijn, omdat in
ons land nog niet eerder zo'n
veiling is gehouden. In het
buitenland komen regelmatig
van die veilingen voor".
In verband met de al ko
mend najaar te organiseren
expositie zoekt de prentbrief
kaartkring „De Bollenstreek"
nog ansichtkaarten die uitge
geven zijn door J.Braakman,
Noordwijk. Volgens ingewij
den kunnen deze kaarten
nog voorkomen in ^Noord-
wijk, Katwijk, Hillegom,
Rijnsburg, Voorhout, Oegst-
geest. Noordwijkerhout en
Valkenburg. Welnu, iedereen
die kaarten heeft van deze
uitgever kan zich in verbin
ding stellen met de heer Van
Rhijn, Rietkant 22, 2203 NP
Noordwijk, tel. 01719 - 16051.
„Ook kunnen personen die
oude ansichten hebben en
niet weten wat er mee te
doen contact met mij opne
men Ook iedereen die zich
als lid wil aanmelden, of
meer wil weten van de
prentbriefkaartkring „De
Bollenstreek" is op boven
staand nummer van harte
welkom", aldus de heer Van
Rhijn.
DEEL 3
Degene die niet in loondienst werkt of voor
zijn arbeid geen geld ontvangt, is zonder be
taald werk. Men noemt dat werkloos. Ook al
werkt hij of zij als vrijwilliger of in ander ver
band nog zo hard. Werkloos kan men zijn om
dat men een baan verliest, nooit aan een baan
is gekomen, arbeidsongeschikt is, boven de 65
jaar is of een andere leeftijd heeft waarbij wer
ken niet meer hoeft. Het derde deel in deze se
rie over werkloosheid gaat over het recht op
een uitkering. Velen hebben er problemen mee,
dat zij gebruik moeten maken van een uitke
ring om in hun levensonderhoud te voorzien.
Zij zien de uitkering als een gunst. Maar het
recht op uitkering is in een wet vastgelegd. Net
zo goed als dat bet krijgen van kinderbijslag
een wet is. Of dat we volgens de wet verschil
lende zaken van de belasting kunnen aftrek
ken. Of dat we niet harder mogen rijden dan 50
kilometer per uur in de bebouwde kom. Al
deze wetten zijn na veelal langdurige voorbe
reidingen en wijs beraad tot stand gekomen. Zo
zijn onder meer ook de Werkloosheidswet
(WW), de Wet Werkloosheids Voorziening
(WWV) en de Algemene Bijstandswet (Bij
stand) ontstaan. Iedere Nederlander wordt ge
acht de wet te kennen, maar niemand kent hem
echt helemaal. Daarom werd voor het schrijven
van dit derde deel een beroep gedaan op de
kennis van Bert van Dam en Lex Willem van
Rijn van bet Werklozen Advies Centrum in
Leiden.
Ï$ERT VAN DAM EN LEX WILLEM VAN RIJN VAN W.A.C.
eif
ie 7
)fschoon we nog midden
er^'n het tijdperk van de
n 1 ios£algische uitgaven zit-
en („Oude ansichten
rertellen".... van Bom-
'an j oelerskonte, van Knijp-
,t el teradeel, van Drafting-
amei wizen, ga maar door)
va dijken er ook andere
va' nogelijkheden te be-
rk e taan om oude prent-
jtaat iriefkaarten te koesteren
heb
als een oogappel. Je kunt
ze namelijk ook gewoon
verzamelen. Het enige
nadeel dat daar dan aan
kleeft is het ontbreken
van verklarende teksten
van de plaatselijke ama
teur-historici. Die weten,
bijvoorbeeld, precies dat
veldwachter Kuipstra
„rechts op de foto staat,
naast Mie, die in 1903
t F;*en opname uit 1907: reddingssloep met vlet bij het wrak
ir Ier „Berlin" (bij avond).
nog snoep uit glazen pot
ten haalde, petroleum
oppompte en suiker in
bruine zakken ver
kocht". Het is ook altijd
vertederend te weten,
dat over de Achterwete
ring een prachtige gietij
zeren loopbrug lag die in
1928 werd afgebroken.
Die brug kun je dus nog
zien op zo'n oude an
sichtkaart, in de bundel
van een liefdevolle sa
mensteller die niet zel
den zijn arbeid verrijkt
ziet met deeltje twee en
drie. Ook al omdat die
oude lanen met nu ver
dwenen bomenrijen des
tijds vanuit allerlei ge
zichtspunten gefotogra
feerd zijn en thans vele
bladzijden vullen voor
dat ze hun groene beko
ring hadden verloren.
Maar, nogmaals, het kan ook
anders. Kijk maar eens naar
dat zeer geestdriftige groepje
Noordwijkers dat een an-
sichtkaartverzamelaarsvere-
niging in het leven wil roe
pen. - Meneer T.L.A.M. van
Rhijn vertelt erover. „Aan
vankelijk was het de bedoe
ling deze club alleen in
Noordwijk van de grond te
krijgen, maar na onderling
overleg is besloten de vereni
belangstelling hebbên voor
oude ansichtkaarten".
Tentoonstellingen
Tevens ligt het in de bedoe
ling van de prentbriefkaart
enthousiasten om tentoon
stellingen te houden over de
verschillende verzamelgebie
den. Daar blijft het niet bij.
Van Rhijn: „We willen ook
twee keer in het jaar een spe-
ciaalbeurs houden voor deze
verzamelaars. Op deze speci-
aalbeurzen zullen verschil
Lex Willem van Rijn (links) en Bert van Dam (rechts) tussen de paperassen op het Werklozen Advies Centrum.
ging op te richten voor de ge
hele Bollenstreek en Leiden
en omgeving, onder de naam
„Prentbriefkaartkring „De
Bollenstreek". Na enig oriën
teren hier en daar was er al
een gunstig resultaat: meer
dan 18 personen gaven te
kennen lid te willen worden.
Hierbij zijn mensen uit Lei
den, Voorhout, Warmond,
Noordwijk en Noordwijker
hout. Het doel van de vereni
ging is het houden van een
vasté clubavond eens per
maand. Daarbij zijn alleen
aanwezig prentbriefkaartver
zamelaars en personen die
