Argentinië maakt zich
op voor verkiezingen
Ruud Lubbers versus Bert de Vries
CcicbcSoumnt
Zesde politieman vast
voor diefstal pantalons
ANGST VOOR NIEUWE STAATSGREEP LEGER BLIJFT GROOT
DE KRONKELWEGEN VAN EEN COALITIE-PREMIER
BINNENLAND/BUITENLAND
VRIJDAG 8 APRIL 1983 PA
Vijftienjarige zette
illegale krantenwijk op
EINDHOVEN Een vijftienja-
rige jongen uit Eindhoven
wordt er door de politie van
verdacht dat hij een illegale
krantenwijk heeft opgezet met
een 25-tal abonnees. De knaap,
die gisteren is aangehouden, be
zorgde een landelijk ochtend
blad. En passant haalde hij
exemplaren van het Eindho-
vens Dagblad weg uit brieven
bussen. Die krant verkocht hij
dan weer voor minder dan de
helft van de normale prijs aan
zijn abonnees. Daarbij werd hij
geholpen door een vriend en
een broer. De illegale kranten
wijk heeft zeven maanden ge
floreerd.
Trein rijdt station voorbij
SOESTDUINEN Dat de machinisten van de NS
hun gedachten niet altijd bij de rails hebben, bleek
gisteren op de lijn Amersfoort-Utrecht. Was het
vorige week vrijdag een machinist, die vergat die
selolie te tanken waardoor de stoptrein Dor-
drecht-Geldermalsen stil kwam te staan, gister
middag zag de machinist van de stoptrein Amers
foort-Utrecht bij helder weer het station Soestdui-
nen over het hoofd.
Om zes minuten voor twee had de trein, treinstel
nummer 488, in Soestduinen moeten stoppen,
maar hij reed door en stopte plotseling op de lijn,
midden in de bossen. Daarop reed de trein terug,
om alsnog de wachtende en verbaasde reizigers op
te halen. De vertraging was niet noemenswaard.
Een woordvoerder van de NS noemde zei over het
incident bij Geldermalsen: „De veiligste trein is
een stilstaande trein". Misschien komt daar nu
een heen en weer rijdende trein bij.
Vermiste vrouw
is ontvoerd
MAASTRICHT Tientallen bij de
Maastrichtse gemeentepolitie binnenge
komen tips over de vermiste fysiothe
rapeute M. Narinx-Otten (34) uit
Meerssen hebben nog niet geleid tot
haar opsporing. Wel is de politie nu
duidelijk, dat zij van haar vrijheid is
beroofd. Op de avond van 28 maart is
een wit getinte grote bestelbus gezien
die recht tegenover de praktijkruimte
van mevrouw Narinx in Maastricht ge
parkeerd stond. Toen zij haar praktij
kruimte verliet, blijkt zij door meerde
re personen vastgegrepen en in de be
stelbus te zijn geduwd. De bus reed in
volle vaart weg. De wagen is nog niet
gevonden.
AMSTERDAM De rijksrecherche heeft
een zesde politieman van het bureau IJtun-
nel in Amsterdam, de 26-jarige hoofdagent
J. van O., aangehouden naar aanleiding van
de verduistering van enkele tientallen pan
talons. De verduisterde pantalons waren af
komstig van een gestolen partij, die door de
recherche in beslag was genomen. Aanvan
kelijk werden acht rechercheurs ervan ver
dacht bij deze zaak betrokken te zijn ge
weest, maar bij twee van hen was er volgens
Wooldrik geen reden voor aanhouding. Vijf
andere rechercheurs werden wel gearres
teerd en hebben inmiddels bekend. Zij zijn
weer vrijgelaten, maar mogen geen politie
dienst doen.
Brouwers
stalen bier
en frisdrank
LIESHOUT Werknemers
van de Bavaria bierbrouwerij in
het Brabantse Lieshout hebben
voor meer dan een ton aan bier
en limonade uit het bedrijf ge
stolen. De rijkspolitie heeft de
afgelopen dagen een diepgaand
onderzoek ingesteld in de brou
werij. Zeven werknemers zijn
aangehouden, drie van hen zijn
in verzekerde bewaring gesteld.
De politie sluit niet uit dat de
buit nog aanmerkelijk groter is
dan een ton.
Kakkerlak geekn-cc
de meeste overle(('ns
AMSTERDAM Elk jaar worden
klachten ingediend over overlast doqiv.-.e v.
dierte. Dit betekent dat één op de h,eeft gi'
mensen last heeft van muizen, raffetggrotii
kerlakken, vlooien of faraomieren. Ajg^ ni
gemeentelijke bestrijdingsdiensten Lf pro,
de particuliere ongediertebestrijdingu*^
ven een omzet van 20 tot 30 miljoemer^ei^
per jaar. Dit heeft ir. B. Bosman, varjissje
deling bestrijding ongedierte van VoL jg j
vesting gisteren gezegd op beurs ..itffe vii|
an/Reimato". De Duitse kakkerlak gr^aRai
meest ernstige overlast. De faraomiL" te 2
haar retour. Huismuizen komen mi„s eaai
voor, maar na de komst van twee ('bezuin
bestrijdingsmiddelen is ook dit schè. Diaat,
knaagdier efficiënt te bestrijden, aldi.?ORraI
man. v e
DEN HAAG „Het ka
binet heeft nu nog een
goede naam. Maar het
moet wel zorgen dat het
die houdt". Deze dreigen
de taal sprak deze week
een Tweede-Kamerlid
van het CDA. Hij was be
zig uit te leggen waarom
zijn fractievoorzitter Bert
de Vrieé zo negatief had
gereageerd op de ruwe
schets van de Voorjaars
nota, die premier Lubbers
vorige week bekend
maakte. Nogmaal het ka
merlid: „Ik wil zelf het
woord onaanvaardbaar
niet gebruiken; dat moet
De Vries maar doen. Maar
moeilijk te aanvaarden
vind ik het wel, wat er nu
op tafel ligt".
Wê-zumme-nou'ebbe? zou Ed
Nijpels gezegd hebben, onder
verwijzing naar de naam van
het carnavalsorkestje, waarin
hij speelt. Het CDA dat in op
stand komt tegen zijn politiek
leider?! Kom nou, zo'n vaart
zal het heus niet lopen; die
vertoning zal wel afgesproken
zijn tussen Lubbers en De
Vries, zou een cynicus als Nij
pels kunnen denken. Immers,
door middel van een toneel
stukje voor twee heren zou de
minister-president zich de mo
gelijkheid kunnen scheppen
een streep te halen door een
aantal zijns inziens niet ge
wenste bezuinigingen. Lubbers
zou dan tegen de VVD-minis-
ters kunnen zeggen: „Sorry, ik
kan het niet helpen, de CDA-
fractie wil het zo".
Enige naspeuringen leren ech
ter dat het niet zo in elkaar
steekt. Toen de christen-demo
craten in de Kamer de lucht
kregen van de concept-Voor
jaarsnota, die Lubbers aan de
ministerraad zou voorleggen,
ontstond er bij hen grote op
winding. Er waren zelfs frac
tieleden die De Vries kwamen
meedelen dat zij dit „gehak
met de botte bijl'niet zouden
kunnen „meemaken". Dat ii
Haags jargon voor het dreigen
met het verlaten van de frac
tie.
Voor een fractieleider is dat
een teken aan de wand, dat hij
niet mag negeren. In zo'n situ
atie moet hij iets doen. Voor
De Vries kwamen daar nog
twee motieven bij. Ten eerste
had hij zelf ook grote bezwa
ren tegen de kabinetsvoorne
mens, ook al is het bedrag aan
extra bezuinigingen dan terug
gebracht van 3,5 tot 2 miljard
gulden. Ten tweede voelde hij
zich er enigszins onthutst over
dat alle overleg met de CDA-
ministers kennelijk vooralsnog
tevergeefs was geweest.
Hoezeer had hij Ruud Lubbers
en Jan de Koning (minister
van Sociale Zaken) niet op het
hart gebonden, dat zij de inko
mens voorló'pig met rust moes
ten laten. Anders zou het
maatschappelijk verzet te
groot worden! Let op de gelui
den uit ook de christelijke
vakbeweging. Let op del plan
nen, die hier en daar gesmeed
schijnen te worden voor ge
welddadige actie. En pas op,
dat de economie door nieuwe
bezuinigingen niet in een
neerwaartse spiraal terecht
komt, aldus De Vries.
En hoewel Lubbers en De Ko
ning begrijpend hadden zitten
knikken, presteerden zij het,
toch een ordinaire inkomsten-
verlaging van maar liefst twee
procent voor te stellen voor
uitkeringstrekkers en ambte
naren.
Proefballon
De sociaal-economische denk
tank van de fractie, die naast
De Vries uit Weijers en Ger-
ritse bestaat, wist niet wat
daarvan te denken. Geleidelijk
aan helden zij echter over
naar de mening dat Lubbers
wilde uitproberen hoe groot
het verzet tegen een dergelijke
diepinsnijdende maatregel zou
zijn. Daarachter zou dan de ge
dachte zitten dat het rege
ringsbeleid toch gericht is op
het omlaag brengen van de
uitkeringen en de ambtelijke
inkomens. In dat geval waren
de voorgestelde maatregelen
toch niet anders dan het wat
versnellen van het beleid!
Zeker is zeker, dacht De Vries
en hij pakte een grote naald
Dm de veronderstelde proef
ballon van Lubbers subiet
door te prikken. Daags nadat
de CDA-premier de concept-
Voorjaarsnota bekend had ge
maakt via het NOS-journaal,
verscheen ook de fractieleider
voor de televisiecamera's. Na
mens de fractie formeler
kon het niet tekende De
Vries bezwaar aan tegen de
plannen van de regering. Er
zou hooguit een half miljard
(in plaats van een heel mil
jard) bezuinigd mogen worden
op de genoemde inkomens en
dan nog met de uiterste voor
zichtigheid. Als mogelijkheid
daarvoor noemde De Vries het
in vrii overleg met de ambte
narenbonden bespreken van
een nieuw loonoffer, in ruil
waarvoor dan ook opnieuw de
arbeidstijd verkort zou kun
nen worden. Zou dat geluk
ken, dan zouden ook de uitke
ringen navenant verlaagd
kunnen worden.
Tom Poes
Bij het CDA constateerde men
dus grote verschillen in opvat
ting tussen Ruud Lubbers en
Bert de Vries. Het is echter de
vraag of die gedachte terecht
was. Het zou ook kunnen zijn,
dat de verschillen werden ver
oorzaakt door puur politieke
motieven. Op het departement
van Algemene Zaken doet na
melijk een geheel ander ver
haal de ronde. De premier zou
zijn controversiële voorstellen
alleen ter tafel hebben ge
bracht om de eenheid in het
kabinet te bewaren. De VVD-
bewindslieden, en ook CDA-
minister Ruding (Financiën),
hadden immers al diep gebukt,
toen zij ermee instemden dat
de tegenvallers voor de schat
kist (3,5 miljard gulden)
slechts zeer ten dele gecom
penseerd zouden worden. Dat
was bovendien in strijd met
het regeerakkoord. In het ka
binet moest dus van CDA-zijde
ook een gebaar gemaakt wor
den.
Maar omdat hij kon vermoe
den welke reacties dat bij de
fractie van het CDA zou op
roepen, zou Lubbers als ware
hij Tom Poes weer eens een
list verzonnen hebben. Hij
vertelde de pers welke kant
het uit leek te gaan in het ka
binet en dwong daarmee de
regeringsfracties mee te gaan
doen aan de discussie. Zo van:
wij in het kabinet zijn het vrij
wel eens; als jullie het anders
willen, moet je het nu wel zeg
gen, anders is het te laat. Het
beoogde resultaat zou dan
moeten zijn dat het kabinet in
de Kamer geen moeilijkheden
meer zou krijgen, omdat de
definitieve versie van dè
Voorjaarsnota nog voor het
openbare debat tot en met alle
punten en komma's was goed
gekeurd.
Voor dit scenario pleit ook het
feit dat Ruud Lubbers als geen
ander weet hoe betrekkelijk
gemakkelijk het is gaten te
schieten in kabinetsvoorne
mens. Zie de manier, waarop
het eerste kabinet-Van Agt
keer op keer de mist inging in
de discussie met zijn eigen
CDA-fractie, geleid door
Ruud Lubbers. Dat zal mij
niet overkomen, zal de huidige
premier menigmaal gedacht
hebben.
Dat hij daarvoor zo ver moest
gaan als het voeren van een
discussie met zijn part
ten via de pers, kwam
in. het CDA het princi^Q]
het dualisme nog in vr^,
aanzien staat. Met na" j
oud-ARP'ers Bert d<jen£
is er zo één makcan
strikt onderscheid tus^,r
verantwoordelijkheden jn j
regering en die van dt n
ringsfracties. De eerste |rj-
het beleid uit en de L
controleren dat. Lubljujj
echter van KVP-huize
die partij werd veel mt
monisme aangehangeijj»
daarmee het zogehet#
meen overleg tussen r<
en volksvertegenwoop™
wordt teruggebracht f
formaliteit, nemen ml
op de koop toe.
Voor de oppositie heeft!
triest gevolg dat zij vod_
en bonen meedoet aan h-;
bat. Alleen is het vooj
den Uyl straks heel ri- -
Ruud Lubbers daarvaö-
verwijt te maken, warA|
één partij nog monistin^
ingesteld dan de KVPi*r=:
de PvdA. I—I
RIK IN Tr_
De Argentijnen mogen later dit jaar naar de stebnze c
Maar velen zijn bang dat de militairen spoedig
verkiezingen opnieuw een greep naar de machtiE
waarna de afschuwelijke geschiedenis van rardarr
massale arrestaties op straat en moordpartijen zien Is
l"~'bunt
nisten beter te onderha^
zou vallen dan met de ptten;
len, die helemaal nietsianse
ken willen hebben met op h
Êer- In I
herhalen.
moeten hard zijn. De mensen
hebben in een mum van tijd
genoeg van een kalme rege
ring. Er bestaat altijd behoefte
aan opwinding.
Juan Domingo Peron, drie
keer tot president gekozen,
een keer ten val gebracht door
een staatsgreep, de hardste en
meest „macho" politicus van
allemaal, voldeed aan deze be
hoefte. Hij stierf negen jaar ge
leden, maar werpt nog steeds
zijn schaduw over de reorgani
satie van zijn Peronistische be
weging. Zijn politieke erfgena
men die een opvolgingsstrijd
begonnen terwijl het lichaam
nog maar nauwelijks koud
was, zijn het nog steeds niet
over eens wie de partij nu
moet leiden.
De linkse vleugel van het Pe-
ronisme, de Monteneros, zijn
in de jaren zeventig verslagen
door leger en marine. De
rechtse bendes zijn nog wel
bewapend, maar houden zich
de laatste tijd op de achter
grond. De kandidaat komt dus
waarschijnlijk uit het centrum.
Net als drie jaar geleden wordt
de partij verscheurd door een
machtsstrijd, maar vergeleken
bij 1976 stelt die niet veel voor.
De Peronisten zeggen te wach
ten op bericht uit Madrid waar
de weduwe van Peron woont
sinds haar huisarrest in 1981
werd opgeheven. Officieel is
zij het die uitmaakt wie de Pe
ronistische kandidaat in de
verkiezingen wordt, maar in
feite wordt de beslissing ge
woon in Buenos Aires geno
men. Isabel Peron zal de kan
didaat kiezen die de beste kans
maakt en de meeste financiële
steun krijgt van vakbonden,
banken en zakenlui.
De Radicale Unie kiest zijn lei
ders op een wat democratisc-
here manier. Haar kandidaat
van de rechtervleugel is Fer
nando de la Rua, haar linkse
kandidaat Raul Alfonsin. Vele
Radicalen en Peronisten zien
Alfonsin als de sterkste man
voor het presidentschap. Maar
zij vrezen ook dat zijn onver
zoenlijkheid zal leiden tot een
breuk met de machtige Pero
nistische vakbonden en een
groot aantal politieke stakin
gen.
De Radicalen en ook een aan
tal kleinere partijen beschuldi
gen de regering ervan te ho
pen op een Peronistische over
winning, omdat met de Pero-
Alle partijen willen dathiers
ger onderhandelingeriS Cl
voorbereiden over defestee
land Eilanden, hetgeerv
ger weigert, en het gesc!
Chili regelt inzake de (QT*i
landjes in het Beagle-)dll
hetgeen het leger wj
maar niet kan omdat blLl J
caan nog steeds bemiHJ"'
is. De partijen willen
weten hoe het komt
buitenlandse schuld is **0*
pen van acht miljard di
1976 tot 39 miljard dC|pv
1983. In feite eisen ze d'1^!
opheldering over de or\
delde corruptie die ziclQQi
militairen heeft ontw
Ook willen ze weten w
gebeurd met de ,,vermiJ0|'
Peronisten en Radical
het in grote lijnen eei yc
de maatregëlen die zen
nemen als ze aan de m^eur,r
men. Over de aflossing g
buitenlandse schuld
nieuw onderhandeld vn
zodat Argentinië een di,^
het geld dat nu nog aayn e(
en aflossing moet worLkon
taald, kan gebruiken
nenlandse groei. De inv'
worden beperkt en de [n
die door de torenhoge LqCU
de pan uitrijzen, zulle^w y
den bevroren. Al deze iLer(j
gelen zijn gebaseerd opL va
gument dat Argentinysra,
van de weinige landeryan
lent
"Ate
rKkat
nodig zijn om te ovei'iëjjcaa,
energie en voedsel i_op
huis heeft J"1"
Ook over de toekomst i
Falkland Eilanden lijk^vojv
eenstemming te bestap
vijandelijkheden
officieel beëindigd \nter
verklaard, maar Argmaj'
zal toenadering zoeken'
Verenigde Staten, in dl
dat de volgende regerif
mocratisch is, om zolOT
Groot Brittanië onder c**J
zetten de soevereini]
sprekingen te hervattenAG
lopig verwacht men daster:
ter niet al te veel van.
nomie zal op de eerste, p,
komen. \XT c
ANDREW GRAHAM-YWe:
Copyright The GiJV
pan
^n.
BUENOS AIRES Ar
gentinië gaat in oktober
naar de .stembus. Dit is
een direct gevolg van de
nederlaag in de Falkland-
oorlog en het feit dat de
militaire machthebbers na
die nederlaag de regering
uit handen moesten ge
ven. Aan de verkiezingen
zal worden deelgenomen
door in totaal twintig par
tijen, maar slechts twee
daarvan, de Peronisten en
de Radicalen, maken kans
op het presidentschap.
Het is tien jaar geleden dat in
Argentinië voor het laatst pre
sidentsverkiezingen werden
gehouden. Maar de taal van de
politici is in die tijd niet veel
veranderd. De gezichten heb
ben misschien wat meer rim
pels gekregen, maar het zijn
nog steeds dezelfde gezichten.
De mannen en vrouwen die in
1973 een herstel beloofden na
acht jaar militaire dictatuur,
vragen de kiezers nu opnieuw
om steun bij hun pogingen het
land te bevrijden uit de wurg
greep van het leger.
„De eerste taak van een nieu
we regering is niet zozeer de
ontwikkeling van een nieuw
politiek beleid, alswel de uit
schakeling van de militaire
machtsfactor en de ontwape
ning van de gewapende ben
des die de militairen sinds 1976
hebben opgericht", zei een me
dewerker van Italo Luder, die
tot 1976 voorzitter was van de
Senaat en die nu van de vijf
potentiële Peronistische kandi
daten verreweg de gematigd-
ste is.
„Het tijdstip van ontslag van
de drie chefs van staven en
wellicht de opheffing van die
rangen, is de volgende priori
teit", aldus de leider van de
linkse Radicale Unie. „Als de
commandanten en alle hoge
officieren worden gedwongen
ontslag te nemen per 1 januari,
als de nieuwe regering aan
treedt, zou het leger veel te
zwak zijn om te reageren. Als
de burgerregering met dat ont
slag een jaar zou wachten,
heeft het leger ruimschoots
tijd om moraal en kracht op te
vijzelen".
Lijnrecht in strijd met deze
krasse uitspraken is de hou
ding van het leger. Generaal
Cristino Nicolaides, opperbe
velhebber van het leger, zei
onlangs tegen officieren in
Cordoba dat de staatsgrepen
zich in het verleden hadden
herhaald omdat het leger en
de partijleiders elkaar nooit
goed hadden begrepen. Maar
dit gebrek aan begrip heeft het
leger dan voor een groot deel
aan zichzelf te danken, want
in de jaren dat de militairen
de scepter zwaaiden waren de
meeste politieke activiteiten
streng verboden.
Roet in het eten
De militaire leiders die in 1976
de regering van president Ma
ria Estela „Isabel" Peron ten
val brachten, zijn overigens
nooit van plan geweest al in
1983 verkiezingen te houden.
Het is de Falkland-oorlog ge
weest die roet in het eten heeft
gegooid, iets wat ex-president
Galtieri zelf ronduit toegeeft.
Onder de bevolking heerst op
winding nu er kans lijkt op
politieke verandering, hoewel
die opwinding weer enigszins
wordt gesmoord door de ern
stige economische crisis. Maar
de mensen reageren opgewon
den als ze de activiteiten zien
bij de kraampjes van de ver
schillende partijen die leden
Croberen te werven. Het is een
eeld dat ze in geen jaren heb
ben gezien. Achter de opwin
ding schuilt echter ook angst.
wanhopige Argentijnse moeder. Zij is een van de tientallen „Dwaze Moeders van de
Plaza de Mayo", die elke donderdag tijdens een demonstratie in Buenos Aires ophel
dering vragen over het lot van hun verdwenen familieleden.
Angst dat een eventuele bur
gerregering in een jaar tijd al
weer zal zijn vervangen door
een militaire dictatuur.
Verkiezingen hebben hier al
tijd de hoop gewekt op andere,
niet eens noodzakelijkerwijs
betere tijden. De mannen en
de vrouwen in de grote steden
hebben doorgaans snel genoeg
van hun regeringen en houden
zichzelf dan voor dat alles be
ter is dan de crisis van dat mo
ment. „Het kan onmogelijk
slechter met Argentinië gaan
dan nu", zeggen ze dan. Helaas
is door de jaren heen het te
genovergestelde gebleken.
Een politiek commentator van
een van de meer conservatieve
kranten in Buenos Aires
schreef dat de opvolging van
ministers en presidenten voor
de Argentijnen een kwestie
van tijdelijk amusement is,
niet van blijvende zorg. „Bue
nos Aires is een stad die graag
geruchten uitpluist. Geruchten
komen en gaan. Ze zorgen er
voor dat de Argentijnen de
harde feiten niet onder ogen
hoeven te zien".
Schaduw van Peron
De Argentijnen houden verder
van een lawaaiïerige en flam
boyante politiek. Hun leiders
Wanneer Argentinië niet al tientallen jaren zou worden geplaagd door politiek geweld,
zou het land tot de allerrijkste van de wereld behoren. Het is het meest westerse land
van Zuid-Amerika en zou in staat moeten zijn in de eigen voedsel- en energiebehoefte
te voorzien. Maar als gevolg van het rampzalige beleid van zowel de burgerregerin
gen als de militairen zit het land economisch aan de grond en heerst zelfs in de
hoofdstad Buenos Aires van tijd tot tijd een tekort aan voedsel, zodat voor de winkels
rijen wachtende mensen ontstaan.
