3elgische liberalen
lreigen met crisis
;!motione!e debatten over beperking wapenarsenaal
CetdócGotuont
Samenwerkingsverdrag
Suriname en Libië
Veiligheidsplan
VS voor Israël
OTTERS GEZOCHT
AMERIKAANSE HUIS VAN AFGEVAARDIGDEN
Demonstranten niet meer welkom bij Witte Huis
rankrijk blijft variant op Falkland-conflict bespaard
Italianen bang voor
nog meer aanslagen op
vredesleger Beiroet
BERLIJN
«g'SIJTHOFF PERS
UITENLAND
VRIJDAG 18 MAART 1983 PAGINA 11
alie wijst
iinonstranten tegen
fuisraketten uit
)MISO De Italiaanse autori
ten hebben gisteren elf van
twaalf vrouwen uitgewezen,
vorige week werden gearres-
rd toen ze probeerden de toe-
ig te blokkeren tot een NA-
-basis op Sicilië, waar Ameri-
nse kruisraketen gestatio-
rd zullen worden. Het groep-
estond uit twee Nederlandse,
Britse, een Ierse, een Deen-
een Italiaanse, Zwitserse en
e Duitse vrouwen.
Pentagon: 2.000 miljard
dollar nodig om
leger te versterken
WASHINGTON Het Amerikaanse ministerie van
defensie wil in de jaren 1985 tot 1989 bijna tweedui
zend miljard dollar (2.000.000.000.000) uitgeven om de
strijdkrachten verder te versterken. Dit staat in een
geheim document van het Pentagon, waarop het Ame
rikaanse persbureau UPI gisteren beslag wist te leg
gen. In tegenstelling tot een soortgelijke studie voor de
jaren 1984-1988 wordt in dit document minder de na
druk gelegd op de mogelijkheid van een atoomoorlog
van langere duur, waarin de Verenigde Staten de
overhand moeten blijven houden. Er wordt nu meer
waarde gehecht aan uitbreiding van de conventionele
strijdmacht. In het document wordt gesteld dat de Ver
enigde Staten door de zwakte van hun conventionele
strijdkrachten niet voor de keus mogen worden gesteld
tussen een kernoorlog of een nederlaag.
PARAMARIBO Suriname en Libië heb
ben een samenwerkingsverdrag onderte
kend, waarin behalve een aantal economi
sche paragrafen een veroordeling van de
Verenigde Staten staat en steun wordt be
tuigd met Cuba, Grenada en Nicaragua. In
het verdrag wordt ook kritiek geuit op Ne
derland wegens het „onwettig" opschorten
van het ontwikkelingsverdrag. De overeen
komst tussen Suriname en Libië, die is be
krachtigd tijdens het bezoek dat bevelhebber
Bouterse begin deze week aan Libië bracht,
voorziet in samenwerking tussen beide lan
den op het terrein van de handel, visserij,
cultuur en ideologie. Niet bekend is wat die
samenwerking precies inhoudt.
JERUZALEM. BEIROET Bij de onderhan
delingen afgelopen weekeinde in Washington
over de terugtrekking van Israëlische troepen
uit Libanon is zeer wezenlijke vooruitgang ge
boekt, zo is zowel uit Amerikaanse als uit Liba
nese bron vernomen. In Israël verklaarde men
zich eveneens gematigd optimistisch. Premier
Begin heeft gisteren gedetailleerde Amerikaan
se voorstellen ontvangen voor een veiligheids
regeling in Zuid-Libanon. Het Israëlische kabi
net zal de voorstellen zondag bespreken. In Li
banon werd ronduit positief op de nieuwe
Amerikaanse voorstellen gereageerd. In de nu
uitgewerkte regeling, waarover nog niets offi
cieel is bekend gemaakt, zou geen rol meer zijn
toebedacht voor Israëlische militairen in Liba-
Van onze correspondent
Aad Jongbloed)
JUSSEL De Belgi-
liberale partij PVV
van de christen-demo
nische coalitiegenoot
er een eind komt aan
inleveren. De liberale
nrzitter Verhof stadt
mde gisteren de nieu-
voorstellen, die extra
imsten voor de over-
moeten opbrengen,
trijd met het regeerak-
rd. „Als de regering-
'e rtens denkt het re-
akkoord te kunnen
overtreden, dan moet ze
beseffen dat zich daarmee
een zwaar politiek feit
voordoet, dat wellicht tot
een crisis kan leiden", zei
de liberale leider gisteren.
Hij wenste zijn verkie
zingsbelofte „Meer voor u
en minder voor de over
heid" niet te breken.
Verhofstadt had al dreigende
taal gesproken kort nadat pre
mier Martens woensdag de
volksvertegenwoordiging om
nieuwe volmachten had ge
vraagd en een aantal sane
ringsmaatregelen had aange
kondigd, maar gisteren dreig
de hij openlijk met een crisis.
„Ik kan niet langer accepte
ren", zei Verhofstadt, „dat li
berale ministers medeverant
woordelijk worden voor maat
regelen waar wij niet achter
staan". Hij doelde op de verho
ging van de premie voor de
werkloosheidsverzekering, een
progressieve belasting op
werkloosheidsuitkeringen als
er in een gezin meer dan 4.000
gulden netto per maand ver
diend wordt, en op het voor
deel van de lagere olieprijzen
dat naar de overheid vloeit.
Verhofstadt keerde zich overi
gens niet tegen de noodzaak
tot bezuinigingen.
In het debat over de vraag van
de centrum-rechtse regering-
Martens om tot het einde van
dit jaar opnieuw bijzondere
volmachten te krijgen voor be
sluitvorming op financieel, so
ciaal en werkgelegenheidster-
rein, had de oppositie gisteren
scherpe kritiek. Ondanks deze
kritiek staat het zo goed als
vast dat premier Martens zijn
volmachten krijgt. Begin vorig
jaar kreeg het die volmachten
ook. Vorig jaar werden op
grond daarvan 192 besluiten
genomen zonder dat het parle
ment geraadpleegd werd.
Ontsnapt
Een Iraniër, lid van de verzetsbeweging van de Moedjhedien, die
verklaarde uit de beruchte Evin-gevangenis in de Iraanse hoofd
stad Teheran ontsnapt te zijn, toonde gisteren op een persconfe-
rentier in Parijs zijn voeten om aan te tonen dat hij was mishan
deld. Hossein Dadkhad zei enige dagen uit de zwaar bewaakte
gevangenis ontsnapt te zijn.
BRUSSEL Een Belgische organisatie voor bescherming van
roofdieren heeft duizend frank (ongeveer 55 gulden) beloning
uitgeloofd voor elke Belg die de plaats weet aan te wijzen waar
nog otters leven. De organisatie is er van overtuigd dat op het
Belgische grondgebied nog otters leven. Hun aantal wordt ge
raamd op tien tot vijftien, maar men weet niet exact waar ze
verblijven. Men wil die plaatsen kennen om te voorkomen dat
de otter in België volledig wordt uitgeroeid.
(Van onze correspondent Mare de Koninck)
SHINGTON Voordat gisteren in het Amerikaan-
luis van Afgevaardigden tot uitstel werd besloten
r de zeer omstreden motie tot bevriezing van het
dige kernwapenarsenaal, was het in het parlement
uiterst emotionele debatten gekomen. Twaalf ui-
t roerige vergaderuren achter elkaar waren onvol-
nde gebleken om alle aangemelde sprekers aan het
rd te laten.
verwachting blijft dat het Huis van Afgevaardigden (de
rikaan^e „Tweede Kamer") de zogenaamde freeze-resolutie
ende week alsnog zal aannemen. Maar het lot ervan in de
iat die er enkele weken later over zal oordelen is veel
kerder. In het Huis heeft de oppositie (Democratische Par
en meerderheid, terwijl de Senaat wordt overheerst door
iblikeinen (de partij van president Reagan). Beide groepen
echter lang niet unaniem inzake de bevriezingskwestie,
resolutie wordt van president Reagan geëist aan de Sovjet
een onmiddellijke, wederzijdse en controleerbare bevrie-
'oor te stellen van alle aanmaak en opstelling van kernwa-
in Oost en West. President Reagan heeft nu nog een week
de tijd voor zijn verwoede pogingen om een parlementaire
derheid tegen de resolutie te laten stemmen. Volgens de
dent, die daarin nog deze week is bijgevallen door zijn Ne-
ndse bezoekers premier Lubbers en minister Van den
c, zal een bevriezing van alle kernbewapening het onder
onmogelijk maken een compromis te sluiten met Moskou
de middellange-afstandsraketten in Europa. Een van de
tivoorstellen die in Washington daartoe worden voorbereid
jners dat de VS minder dan de beoogde 572 kruis- en Pers-
II-raketten gaan opstellen, in ruil voor de ontmanteling
ïen evenredig aantal van de reeds 351 door de Russen ge-
ste SS-20-raketten. Bovendien vindt Reagan dat een „free-
j het op dit moment onmogelijk zou maken de beweerde
•1 rikaanse achterstand op het gebied van de zware interconti-
e]ale (strategische) kernwapens eerst in te lopen.
poging van leden uit het Republikeinse Reagan-kamp om
tooor de Democraten ingediende resolutie af te zwakken, is
open nacht mislukt. De Republikeinen stelden voor de
rikaanse regering op te dragen met de Sovjets in Genève
een „bevriezing en-of reductie" van de kernbewapening te
onderhandelen. Dat zou de bedoeling van de Democraten
rmijnen om de bewapeningswedloop te stoppen en daartoe
ukkelijk eerst te bevriezen en daarna over verminderingen
praten. Het amendement van de Republikeinen werd
n 215 tegen 209 stemmen verworpen. Tijdens het debat vlogen
-[ al de beeldende vergelijkingen over de militaire Oost-West-
!t louding door de zaal. Een Democraat verdedigde de freeze-
0 lutie met het argument dat, wanneer je met je aartsvijand
n klein toilet zit opgesloten, je levenskansen niet stijgen als
1 plaats van 40 pistolen, net als je tegenstander er ook 60 op
njzou hebben. Een Republikein zei niet te gelóven dat het
rikaanse volk, zoals de Democraten beweren, in meerder-
bewust achter de bevriezing zou staan. „De bevolking weet
j( 'elijks waar het over gaat", aldus Reagan-aanhanger Henry
Deze
demonstranten
tegen de politiek
van de
Amerikaanse
regering hebben
hun
„Reaganville"
niet ingericht op
de stoep voor het
Witte Huis maar
in het Lafayette
park er
tegenover. Als
gevolg van de
schoonmaakactie
zullen ook zij
moeten
verhuizen.
WASHINGTON Al
sinds de oorlog in Viet
nam komen ze naar Penn
sylvania Avenue in Was
hington en stellen ze zich
op voor het fraai gevorm
de, zwarte hekwerk, dat
het Witte Huis tegen in
dringers moet bescher
men. Sommigen blijven
slechts enkele dagen, an
deren maken er hun le
venswerk van.
De gezichten die dagelijks te
rugkeren zijn uiteraard het be
kendst. Zo is er een vrouw
met een vogelnestje op haar
hoofd, wier lichaam schuil
gaat achter twee enorme bor
den met daarop foto's van ver
minkte borsten. Volgens de
bijbehorende tekst zouden de
verminkingen zijn ontstaan
door een ongeluk met chemi
caliën, dat is veroorzaakt door
de Amerikaanse regering.
Sinds het begin van deze week
is het bonte tafereel voor het
Witte Huis echter verboden.
De vreemde mengeling van
demonstranten moet verdwij
nen als gevolg van een actie
van de gemeentelijke autori
teiten die. nu het toeristensei
zoen weer op gang komt, vin
den dat de demonstranten
maar een andere plek moeten
uitzoeken om hun grieven
kenbaar te maken. „Jaarlijks
komen er honderdduizenden
mensen naar Washington en
voor velen is het een unieke
ervaring", zei Sandra Alley,
woordvoerder van de Nationa
le Parkdienst. Wij moeten de
rechten beschermen van zowel
degenen die de stad bezoeken
als degenen die willen demon
streren
Maar de demonstranten zijn
niet van plan zich voetstoots
bij de wensen van de autoritei
ten neer te leggen. Het is ove
rigens niet de eerste keer dat
de autoriteiten proberen de
stoepen voor het Witte Huis
schoon te vegen. Tot dusver
zijn ze daarin echter nooit
goed geslaagd, want de de
monstranten keren steeds
weer terug. Of het dit keer zal
lukken, valt dus nog te bezien.
Waarschijnlijk zijn Reagans
naaste buren binnen enkele
weken weer terug op hun ver
trouwde stek.
ALEX BRUM MER
Copyright The Guardian
an onze correspondent
Jan Drummen)
IJS Frankrijk
gisteren een zucht
verlichting geslaakt,
at het een eigen va-
op het Falkland-con-
heeft kunnen vermij-
Enkele dagen gele-
werd door een pa-
>n illevliegtuig van de
Franse marine vastgesteld
dat op het eilandje Hunter
in de Stille Oceaan een
vreemde vlag wapperde
en dat er een zeilschip
voor anker gegaan was.
Bij nader onderzoek bleek dat
het om de vlag ging van Vana-
tua, een vijf jaar onafhankelij
ke eilandengroep ten noord
oosten van Frans Nieuw-Cale-
donië in de Stille Oceaan,
vroeger beter bekend als de
Nieuwe Hebriden.
Voor de onafhankelijkheid
werd het gebied door Groot-
-Brittannië én Frankrijk be
stuurd. Er waren twee talen,
twee geldsoorten, twee postze
gels en twee politiemachten.
Alleen de verkeersregels wa
ren uniform. Aanvankelijk
werd op de oneven dagen
1IITENHEER
links gereden, op even dagen
rechts. Later werd deze ver
warrende situatie vereenvou
digd en tot 1980 was de archi
pel een vreedzame samenle
ving waar zelfs Britsen en
Fransen elkaar niet elke dag
in de wielen reden. Bij de on
afhankelijkheid was het er
korte tijd onrustig, maar daar
na heeft het leven weer zijn
gewone gang hernomen.
De beroering in Parijs betrof,
zoals gezegd, het eilandje Hun-
ter, dat zo'n 50 kilometer ten
zuiden van Frans Nieuw-Cale-
donië ligt en samen met een
aantal andere miniscule ei
landjes van vulkanische oor
sprong een onbewoonde mini-
-archipel vormt.
Enige dagen geleden ging een
boot uit Vanatua voor de kust
van Hunter voor anker. De
nationale vlag van Vanatua
werd gehesen en een invasie
macht van vermoedelijk niet
meer dan een half dozijn
vuurvreters verklaarde Hun-
ter tot Vanatuaans grondge
bied. Omdat het niet tot hel-
Vanatua A isiano
(Nieuwe
Hebriden)" p|^
Nieuw5*» Eilanden
Caledomé
Stilje Oceaan
Nieuw
VLZeeland
dendaden of veldslagen kon
komen bij gebrek aan tegen
standers, beperkte de invasie
macht zich vervolgens tot het
uitslapen van haar roes. Toen
de Franse patrouillevliegtui
gen andermaal een kijkje kwa
men nemen, was de vreemde
vlag al gestreken en het inva
sievaartuig verdwenen.
Parijs heeft gewag gemaakt
van een onbetekenend inci
dent zonder gevolgen. Diplo
matieke protesten noch het ge
bruiken van Exocet-raketten
worden overwogen en als over
enkele dagen de Franse rege
ring zoals verwacht ingrijpend
wordt gewijzigd, kan dat niet
aan deze „mini-Falkland-ope-
ratie" rond Hunter worden
toegeschreven.
(Van onze correspondent
Cees Manders)
ROME Voor Italië is de oor
log in Libanon nu pas goed be
gonnen. De laatste dagen zijn
de Italiaanse troepen die deel
uitmaken van de internationa
le vredesmacht in Beiroet door
„terroristen" zwaar onder
vuur genomen. Negen militai--
ren raakten hierbij gewond,
van wie enkelen zeer ernstig.
CDU en CSU
willen aantal
gastarbeiders
halveren
(Van onze correspondent
Gerard Kessels)
BONN De christen-demo
cratische partijen CDU en
CSU willen het aantal buiten
landse werknemers in Duits
land met de helft verminde
ren. Hun aantal moet in 1990
zijn teruggebracht tot 2 a 3
miljoen. Momenteel telt het
land 4,6 miljoen buitenlanders.
Met die wens zijn de christen-
-democraten de coalitiebespre
kingen ingegaan met de libe
rale FDP. CDU-CSU willen
ook dat alleen kinderen tot zes
jaar zich bij hun ouders in de
Bondsrepubliek mogen voe
gen. De liberalen hebben zich
steeds tegen die grens verzet.
De christen-democraten willen
met behulp van een premie
stelsel buitenlanders gaan be
wegen naar hun land terug te
keren. Bovendien denken ze
over het scheppen van ar
beidsplaatsen in de landen
waaruit de buitenlanders af
komstig zijn.
De liberalen zijn voorstander
van een veel soepeler beleid
tegenover de buitenlanders.
Het is echter uiterst twijfel
achtig of zij de plannen van de
christen-democraten op dit
punt nog bij zullen kunnen
sturen. Niet alleen omdat de
combinatie CDU-CSU met 48,8
procent van de stemmen een
stuk sterker is dan de libera
len (6,9), maar ook omdat de
liberalen de accenten anders
gelegd hebben. Hun eisen in
de coalitie-onderhandelingen
liggen vooral op het vlak van
de buitenlandse politiek en
van het economisch beleid dat
de komende jaren gevoerd
moet worden.
Italiaanse justitie:
geen vervolging 200
leden P2
ROME Een rechter in
Rome heeft besloten de dos
siers van ongeveer tweehon
derd ambtenaren en politieke
figuren te sluiten, die betrok
ken waren bij de geruchtma
kende zaak van de illegale
vrijmetselaarsloge P2. Zij zul
len niet worden vervolgd we
gens gebrek aan bewijs.Het
onderzoek tegen bijna acht
honderd andere leden van de
loge gaat door. De publicatie
van de namen van bijna dui
zend leden van de loge veroor
zaakte in 1981 een schandaal
dat onder meer leidde tot de
val van de regering van de
christen-democratische pre
mier Arnaldo Forlani.
De internationale vredesmacht
in Beiroet bestaat al sinds vo
rig jaar augustus, en de 1.766
Italiaanse deelnemers hebben
tot nog toe eigenlijk niet meer
dan rust en vrede gekend. Ze
deden altijd of het menens
was, maar er gebeurde nooit
iets, en na verloop van tijd
werd de verveling zo erg dat
er klaaglijke brieven naar huis
gingen. Een maand geleden
kon de eerste gewonde wor
den geregistreerd, toen een
dienstplichtige soldaat per on
geluk een scherpe granaat in
zijn zak stak en zo zijn been
verloor. Maar in de rust is, tot
grote schrik van de Italianen
in Beiroet en in het vaderland,
verandering in gekomen. De
soldaten van de vrede worden
belaagd.
De aanslagen van de laatste
dagen hebben ook de Franse
en Amerikaanse partners in de
internationale vredesmacht
getroffen. Daarom spreekt de
Italiaanse minister van defen
sie van een samenzwering om
de vredesmacht Libanon uit te
krijgen. Wie achter die samen
zwering steekt, is voorwerp
van gissingen en speculaties.
De Palestijnen beschuldigen
de Israëli's, en vice versa.
Maar in feite is op het bonte
Libanese oorlogstoneel vrijwel
iedereen gebaat bij een ver
trek van de vredesmacht, be
halve dan de kring rond presi
dent Gemayel.
De aanslagen hebben in Italië
zoveel beroering gewekt, dat
men zich nu afvraagt of de
Italiaanse aanwezigheid in
Beiroet wel zinvol is, temeer
daar nu is gebleken dat niet
elke Libanees bereid is de vre
desmacht als een echte vredes
macht te beschouwen. Sinds
gisteren zijn de Italiaanse sol
daten in oorlog!, zetten de
kranten boven hun verhalen
over de eerste verliezen aan
het Libanese front. Die solda
ten zijn overigens niet alle
maal beroepssoldaten. Ook ge
wone lichtingsoldaten zijn
naar Beiroet overgebracht, of
ze wilden of niet.
Volgens de minister van de
fensie zijn de Italiaanse solda
ten uitstekend getraind en be
wapend, maar een handicap
blijft dat hun taak een vredes
taak is en geen echte gevecht-
staak, waardoor het gemakke
lijker wordt hen vanuit hin
derlagen aan te vallen, zoals
nu dus is gebeurd. Het karak
ter van de vredestaak zal ech
ter niet worden veranderd.
Het Italiaans parlement is ver
deeld over de vraag of de Ita
liaanse aanwezigheid in Bei
roet nog zin heeft. De linkse
partijen zijn voor terugtrek
king, terwijl de liberalen bij
voorbeeld de troepen in deze
situatie juist willen versterken.
Hóe het ook zij, de troepen
zullen voorlopig nog wel even
in Beiroet blijven. Maar als de
aanslagen voortduren en de
eerste doden vallen, zal de Ita
liaanse regering onder druk
van de publieke opinie er niet
aan kunnen ontkomen haar
deelname aan de vredesmacht
opnieuw in overweging te ne
men en mogelijk te beëindi
gen. Daarom verwacht ieder
een nog veel meer aanslagen
op het Italiaanse vredesleger
in Beiroet.
Met uw krant naar
MAANDAG 29 MAART A.3. vertrekken we (om 7 uur uit Den
Haag en 7.30 uur uit Rotterdam) per luxe touringcar van MAAS
KANT voor een 4-daagse reis naar West- en Oost Berlijn. Voor
wie deze stad nog niet eerder bezocht en bijzondere belevenis.
Het programma biedt dinsdagmorgen gelegenheid tot winkelen,
terwijl in de middag onder leiding van een Nederlandse gids een
bezoek wordt gebracht aan diverse markante punten als Pots-
dammerplatz, Monument Plötzensee, Kurfürstendamm etc.
Woensdag gaan we via „Checkpoint Charlie" door de muur naar
Oost Berlijn en bezoeken o.a. de Brandenburger Tor, Alexander-
platz en het Treptow Monument. Er wordt weer in West Berlijn
overnacht, waarna donderdag de terugreis wordt aanvaard.
Deze interessante en leerzame reis kost 295.- per persoon op
basis van een 2-persoons. kamer. Combinatie reisverzekering
8.- p.p. 5.-. Een geldig paspoort is vereist.
BOEKINGEN: telefonisch onder no. 190882 (van maandag t/m
vrijdag van 9 tot 1 uur) of persoonlijk in onze stadsvestiging Spul
straat 71 Den Haag (op de hoek van het Spui).
Postbus I6050
2500 AA s-Gravi-nhage
Tel 070-190696-190698
(maandag t/m vi i)daq tussen 9 en 5 uur)