itterrand stelt
abinetswijziging uit
Crisis om
vier kopjes
koffie
Voorzitster van
Salvadoraanse commissie
mensenrechten gedood
Martens wil opnieuw
met volmachten regeren
fieidócSomant
>RSE ONENIGHEID VERMOED TUSSEN
[ESIDENT EN PREMIER MAUROY
iweren in
aanslag
outerse: Top Nieuw Delhi doorbraak voor Suriname
Italiaanse koffiecantate
TENLAND
DONDERDAG 17 MAART 1983 PAGINA
fel; „^mi
Vrouwen
beschoten
Israëlische Militairen
hebben gisteren in de
Zuidiibanese kustplaats
Sidon het vuur geo
pend op demonstreren
de Palestijnse vrouwen,
die vrijlating van hun
mannen uit een gevan
genenkamp eisten. Een
vrouw werd door een
kogel in haar been ge
troffen. Bij het zien van
de verwondingen van
de Palestijnse vrouw
raakte een andere in
paniek. Zij moest ver
volgens door anderen
worden weggedragen.
Westduitse
geleerden pleiten
voor Sacharov
FRANKFORT Meer dan
duizend vooraanstaande
Westduitse geleerden hebben
in een open brief aan de
Russische regering gevraagd
de dissidente natuurkundige
Andrei Sacharov vrij te laten
uit zijn ballingsoord Gorki
en hem in zijn burgerrechten
te herstellen.
Onder de ondertekenaars
van de brief zijn natuurkun
digen, astronomen, artsen, fi
losofen en andere intellec
tuelen.
Argentijnen zeggen
bombrief aan Thatcher
te hebben gestuurd
LONDEN Een Argentijnse
groepering heeft in Buenos Aires
verklaard dat zij een bombrief
naar de Britse premier Margaret
Thatcher heeft gestuurd.
Deze brief werd in Londen bijtijds
onschadelijk gemaakt. De naam
van de groepering is „Tweede
April", ontleend aan de datum
waarop vorig jaar de Argentijnse
aanval op de Falkland Eilanden
begon.
Overigens heeft Scotland Yard
meegedeeld dat meerdere organi
saties zich voor de bombrieven
verantwoordelijk hebben gesteld.
Kohl biedt
Strauss
ministerspost
BONN De Westduitse
bondskanselier Helmut
Kohl heeft de voorzitter
van de Beierse zusterpar
tij CSU, Franz Josef
Strauss, gisteren een
plaats in zijn nieuwe re
gering aangeboden.
Het aanbod van Kohl
kwam na drie dagen ver
gaderen tussen de CDU
en CSU. Welke minis
terspost Strauss is aange
boden, is niet bekendge
maakt.
Verzet Angola
ontvoert
64 Tsjechoslowaken
LUANDA In Angola is
gisteren bevestigd dat de ver
zetsbeweging UNITA 64
Tsjechoslowaken heeft ont
voerd.
Het zou gaan om Tsjechoslo-
waakse medewerkers van
een papierfabriek en hun ge
zinnen. De UNITA heeft
aangeboden enige van de
Tsjechoslowaken uit te wisse
len tegen de zeven Britten
die sinds juni 1976 in Angola
worden vastgehouden omdat
zij als huurlingen het Ango
lese bewind hadden bestre
den.
Huiszoeking bij
Allister Sparks
JOHANNESBURG De Zuidafrikaan-
se veiligheidspolitie heeft gisteren een
vier uur durende huiszoeking gedaan bij
Allister Sparks, een Zuidafrikaanse cor
respondent die onder meer werkt voor
NRC-Handelsblad. Sparks noemde de in
val een „duidelijk geval van intimida
tie". Ook bij een andere buitenlandse
correspondent werd huiszoeking ver
richt. Volgens Sparks had de politie ken
nelijk het oog gericht op een artikel dat
hij vorig jaar had geschreven over Win
nie Mandela, de echtgenote van de ge
vangen genomen Nelson Mandela. Zij is
„geband", een speciale vorm van huisar
rest, hetgeen onder meer ook inhoudt
dat zij niet sprekend mag worden inge
voerd in artikelen.
•Mn onze correspondent
ra» ^an Drummen)
avjjS Bij de wijzigin-
in de samenstelling
Hjhet Franse kabinet
-nodig werden geacht
üe „waarschuwing"
[«ije kiezers in de ge-
iteraadsverkiezingen
'1 tot een mysterieuze
jre in de kabel geko-
2( Aanvankelijk was
37^kondigd dat presi-
^Frangois Mitterrand
jranderingen al giste-
lekend zou maken.
evisie was gewaar-
klaar te staan voor
iciale uitzending vanuit
het presidentiële paleis. Maar
in de loop van de namiddag,
toen Mitterrand en zijn eerste
minister, Pierre Mauroy, een
uitvoerig onderhoud met el
kaar hadden, is er iets gebeurd
waardoor alles weer op losse
schroeven is komen te staan.
Het lijkt dan ook waarschijn
lijk dat het tot een conflict is
gekomen tussen Mitferrand en
zijn eerste minister. De presi
dent wilde zo snel mogelijk
maatregelen aankondigen, min
of meer om het ijzer te smeden
zolang het heet was. en een
psychologische schok teweeg
brengen door de bevolking
aan te tonen dat hij de „waar
schuwing" van de gemeente
raadsverkiezingen, waarbij de
socialisten en communisten
forse verliezen moesten incas
seren, begrepen had. Hij ver
zocht premier Mauroy dan ook
de hervorming van de rege
ring (het terugbrengen van het
aantal van 43 ministers en
staatssecretarissen tot 15 of
zelfs maar 12) en een wijziging
in de politiek aan te kondigen.
Mauroy zelf wilde hij voorlo
pig als eerste minister handha
ven, maar deze schijnt ten
aanzien van een en ander een
afwijkende opvatting gehul
digd te hebben. Hij vreest ken
nelijk zijn prestige te verspe
len, politieke zelfmoord te be
drijven door na twintig maan
den de indruk te wekken dat
hij het verknoeid heeft.
Mauroy kan erop wijzen dat
hij het in de gemeenteraads
verkiezingen toch niet slecht
gedaan heeft omdat hij tenslot
te als burgemeester van Rijssel
herkozen is. Mauroy beschikt
zowel bij zijn eigen partij, de
socialsten, als bij de commu
nisten over veel prestige. Hij
zou er verder op kunnen wij
zen dat hij de inflatie en werk
loosheid de laatste tijd enigs
zins heeft teruiggedrongen.
Mauroy heeft verder steeds op
het standpunt gestaan dat hij
zijn politiek niet zal verande
ren. Hij vreest van een drasti
sche inperking van het kabi
net bovendien moeilijkheden
met de communistische partij
en de vakbonden. Als het aan
tal ministers met bijna drie
kwart besnoeid zou worden,
zou het niet mogelijk zijn in
een gereorganiseerd kabinet
meer dan een communistische
minister te handhaven. De
Premier Mauroy verlaat omstuwd door fotografen het Elysee-pa-
leis.
communisten, die bij de recen
te gemeenteraadsverkiezingen
andermaal veren gelaten heb
ben, zouden dat moeilijk kun
nen verkroppen en zouden
aanzienlijk minder inschikke
lijk zijn wat het matigen van
hun militante vakbond CGT
betreft.
In Parijs gelooft men dat Mit
terrand door het verzet van
zijn eerste minister geprikkeld
is geraakt, nadat in de Franse
ministerraad geen overeen
stemming was bereikt. Men
vermoedt nu dat de president
om diverse redenen een verre
gaander serie hervormingen
overweegt waaronder het ver
vangen van Mauroy. In ver
band daarmee worden de na
men genoemd van de minister
van economische zaken Jac
ques Delors, die van sociale
aangelegenheden Pierre Bero-
govay, zelfs die van kamer
voorzitter Mermaz. Maar men
is het erover eens dat de meest
populaire figuur in het kabi
net, de minister voor planolo
gie, Michel Rocard, geen kans
maakt op grond van persoon
lijke vetes tussen hem en de
president.
idrid had gisteren een spectaculaire bank-
al plaats. Twee mannen met zware geweren
in geprobeerd de Banco Espanol in het zui-
an Madrid te beroven en hielden vijf perso-
eden in gijzeling. De politie zocht korte tijd
tg achter politie-auto's met geweren in de
ig. Een winkelier uit de buurt met alleen on-
ed aan bood zich als gijzelaar aan ter vervan-
'an twee personeelsleden, maar zijn aanbod
let meer nodig want kort daarna slaagde de
erin de gijzelaars te ontzetten en de twee ro-
e grijpen voordat zij er met de buit van door
m gaan.
MEXICO-STAD De
vrouw die begin deze
week bij een treffen tus
sen het Salvadoraanse le
ger en guerrillastrijders
werd gedood, blijkt de
voorzitster te zijn van
commissie van mensen
rechten in El Salvador
(CDHES), Marianella Gar
cia Villas. Eerder was ge
meld dat het om een
Westduitse journaliste
ging. Van militaire zijde
werd er gisteren op gewe
zen dat de 34-jarige advo
cate nauwe banden onder
hield met het verzet.
Beide beweringen zijn door
de commissie voor de men
senrechten tegengesproken.
Garcia Villas onderhield, al
dus een verklaring, geen
nauwe banden met het ver
zet, zij is door de militairen
vermoord.
Marianella Garcia Villas
heeft sinds de oprichting van
haar commissie in 1978 inter
nationale bekendheid gekre
gen door haar moedige strijd
voor de mensenrechten in El
Salvador. Vorig jaar werd zij
daarvoor in ons land nog on
derscheiden met de Jaap van
Praag-prijs. Een belangrijk
deel van haar werk bestond
uit het verzamelen van be
wijsmateriaal van schendin
gen van de mensenrechten.
In 1981 week zij, na een
reeks bedreigingen, naar
Mexico uit. Daarvandaan
bracht zij nog regelmatig be
zoeken aan El Salvador.
Deze week was zij er om
nieuw bewijsmateriaal te
verzamelen, dat zou worden
voorgelegd aan de VN-com-
missie voor de mensenrech
ten in Genève. Zij zou in de
gebieden waar wordt ge
vochten onderzoek verrich
ten naar onder meer massa
moorden, het gebruik van
chemische strijdmiddelen als
witte fosfor en het toepassen
van de tactiek van de ver
schroeide aarde. Zij was ook
van plan na te gaan of de
verzetsbeweging de rechten
van de mens eerbiedigt.
Verschillende Nederlandse
organisaties hebben er bij het
ministerie van buitenlandse
zaken op aangedrtongen dat
minister Van den Broek, die
momenteel nog in de VS
verblijft, de dood van Maria
nella Garcia Villas bij de
Amerikaanse regering aan
de orde stelt.
Zij vinden het navrant dat
>op het moment dat de presi
dent van de VS verklaart dat
de* situatie van de mensen
rechten in El Salvador ver
beterd is, degene die zich
hier zo sterk voor inzette,
door het leger is omgebracht.
KMARIBO De Su-
nse legerleider Bou-
heeft gisteren in Pa-
Hbo verklaard dat de
pamse aanwezigheid
Je week) op de top
conferentie van niet-pp- name veel steun heeft in de
il j 1 j ÏS- g wereld en een „goede beurt"
bonden landen in Nieuw heeft gemaakt in het buiten-
Delhi voor het land een land. In de slotverklaring van
doorbraak betekent op in- de conferentie wordt elke
ternationaal niveau. „buitenlandse inmenging of
druk" op Suriname afgewezen.
Bouterse verklaarde dat Suri- Bouterse is tevreden met dit
resultaat, temeer daar „er een Bouterse.
zwaar diplomatiek offensief is
gevoerd om een dergelijk suc
ces te frustreren". Vooral Ne
derland heeft zich, zonder suc-
ses, veel inspanning getroost
om Suriname te isoleren van
de rest van de wereld, aldus
Bouterse liet ook weten dat de
Tanzaniaanse president Julius
Nyerere in een gesprek met
hem opmerkte: „Als de wes
terse pers zo slecht over je
land schrijft, dan begrijpen wij
al snel dat het om een positie
ve ontwikkeling gaat". Vol
gens de legerleider zijn er met
verschillende landen concrete
afspraken gemaakt voor hulp
op economisch, militair en cul
tureel gebied.
(Van onze correspondent Cees Manders)
ROME Een Romeins officier van justitie heeft
het Italiaanse staatshoofd uitgedaagd. Italianen
zijn heel wat gewend als het om schandalen gaat,
maar dit hebben ze nog nooit eerder beleefd. Het
staatshoofd, de 86-jarige president Pertini, heeft de
uitdaging op passende wijze beantwoord en de of
ficier van justitie zal er dan nog heel wat meer van
horen.
Het gaat hier om het zogenaamde koffieschandaal. Al enige
tijd is de officier van justitie van Rome, Galluci, bezig met
een onderzoek naar verspilling van overheidsgelden in het
Italiaanse staatsapparaat. Geen enkele instantie, hoe hoog en
heilig ook, wordt hierbij ontzien.
Galluci heeft het nu gepresteerd zijn eigen superieuren, de
Hoogste Raad voor de Magistratuur, die juist toe moet zien
op rechters en officieren van justitie, op de korrel te nemen.
Dertig van de 34 leden van deze raad heeft hij laten weten
dat zij te veel op staatskosten hebben verteerd in bars en
restaurants. In totaal zou de gemeenschap benadeeld zijn
voor 27 miljoen lire in anderhalf jaar. Per dag komt dat neer
op vier gulden per man, oftewel vier kopjes koffie...
Tegenzet Pertini
De Rekenkamer heeft hiertegen nooit bezwaar gemaakt,
noch de minister van justitie, maar Galluci is onafhanke
lijk en mag een onderzoek instellen als hij denkt dat het
goed is. Waarschijnlijk heeft hij nu in zijn zucht naar een
plaats in de Italiaanse historie teveel hooi op zijn vqrk ge
nomen.
De Hoogste Raad van de Magistratuur is een van de heilige
huisjes in het Italiaanse leven. De voorzitter is niemand
minder dan het staatshoofd zelf.
Galluci heeft bij zijn stiptheidskruistocht voorzitter Pertini
nog ontzien, maar hem wel gevorderd de leden van zijn
Raad te schorsen, zolang als het gerechtelijk vooronder
zoek duurt.
Pertini is hier niet op ingegaan, en heeft met de grondwet
in de hand verklaard dat hij wacht met stappen, totdat
Gallucr de leden van zijn Raad ook werkelijk de handboei
en komt omdoen. De president heeft met deze ferme hou
ding veel lof geoogst in pers en media, waar Galluci's aan
val op de Raad voor de Magistratuur grote ongerustheid
heeft gewekt. Maar Galluci geeft zich niet gewonnen. Hij
heeft de politie opgedragen de kantoren van de leden van
de Raad overhoop te halen op zoek naar nog meer bewij
zen van hun geldverspilling.
Hoe dat zal aflopen, is de vraag die men zich nu in Italië
stelt. Hier en daar wordt al de mogelijkheid geopperd dat
president Pertini de lastige officier van justitie zal laten
vervolgen op grond van het vergrijp tegen het staatshoofd,
maar dat is een politieke procedure, die het best vermeden
kan worden.
Verklaring
Ondertussen is er wel een verklaring gevonden voor Gal
luci's ongebruikelijke aanval op de Hoogste Raad voor de
Magistratuur. Deze Raad heeft Galluci namelijk onlangs
nog uitgenodigd te verklaren waarom hij het onderzoek in
de affaire naar de verboden Vrijmetselaarsloge P-2 voort
durend vertraagt en tegenwerkt. Het koffie-onderzoek is
dus Galluci's antwoord daarop.
Kopjes koffie zijn zeer belangrijke ingrediënten van het
Italiaanse bestaan (tien per hoofd per dag). Elke inbreuk
op de regelmaat van hun consumptie heeft dan ook ver
strekkende gevolgen voor huwelijken en andere vriend
schapsbanden, maar heeft nog nooit tot een crisis in de po
litieke instellingen geleid. Dat het nu een president als
Pertini moet overkomen, is wat sneu, want hij staat er juist
om bekend dat hij elk kopje koffie contant en uit de eigen
zak betaalt.
IKE EN WISKE HET BRETOENSE BROERTJE
tyter' li\\\r
]h ton d\julli
BRUSSEL De Belgi
sche rooms-liberale rege
ring wil dit jaar opnieuw
zeer fors bezuinigen en de
uitgaven met 2,18 miljard
gulden verminderen. Pre
mier Wilfried Martens zei
in een bekendmaking aan
de Belgische Kamer van
V olksvertegen woordigers
dat hij het parlement op
nieuw om speciale vol
machten zal vragen.
Hij stelde voorts een verho
ging van de sociale bijdragen
met ruim 333 miljoen gulden
in het vooruitzicht. Verder
kondigde de Belgische premier
belastingverhogingen aan
(voornamelijk een verhoging
van de accijnzen op brandstof
fen) die ongeveer 295 miljoen
gulden moeten opbrengen. Dat
alles is nodig omdat de rege
ring geconfronteerd was met
een bijkomend tekort voor dit
jaar van ongeveer 2,88 miljard
gulden. Voor een deel (638
miljoen gulden) zijn daar te
genvallende belastingontvang
sten voor verantwoordelijk.
De rest komt voort uit begro
tingsoverschrijdingen in voor
gaande jaren en te ruime be
grotingen voor dit jaar.
Martens heeft verder maatre
gelen aangekondigd tegen mis
bruiken bij deeltijd-werkloos
heid en zwart werk. De rege-
ring-Martens wil voorts belas
ting gaan heffen op werkloos
heidsuitkeringen die boven
een bepaalde grens (ruim
41.000 gulden per jaar) uitko
men. Belgen die een inkomen
hebben dat boven de 166.000
gulden per jaar uitkomt, zullen
een wettelijk vastgelegde extra
bijdrage aan de schatkist moe
ten leveren.
Alle maatregelen hebben tot
doel de openbare financiën en
de sociale zekerheid in Belgie
weer gezond te maken. De re
gering houdt, aldus Martens,
vast aan haar streven het netto
te financieren saldo in 1985 te
rug te brengen tot zeven pro
cent van het bruto nationaal
produkt.
Dekking zoeken
Wanneer plotseling schoten klinken duiken Franse soldaten van
de internationale vredesmacht in Beiroet met hun wapens in de
aanslag weg achter een wals. De militairen nemen geen enkel ri
sico meer sinds de afgelopen dagen bij verscheidene aanslagen
zowel Franse als Amerikaanse soldaten van het vredesleger ge
wond zijn geraakt. De daders van de aanslagen heeft men overi
gens nog niet kunnen vinden.
