„Zolang Jaruzelski de mach t heeft kan de paus niet naar Polen kerk wereld Paus: hervormingen in Midden-Amerika ficicbcSomu iisl&lks HP Ü0ENE uueer Behoudende voorzitter Celam Werk in de kerk Nuttig bezoek stel dat er geen krant DE TIJD ACHTERGROND fiekbeSotwant DONDERDAG 17 MAART 1983 Vaticaan onthoudt met spijt nationaliteit aan Bulgaar Het Vaticaan heeft „met spijt" geweigerd de Vaticaanse nationaliteit te verlenen aan een Bulgaars vluchteling, Theodor Hlebaroff, een oud-hoogleraar in de muziekt heorie, die sinds enkele maanden in Bolzano woont. De Bulgaar wil Vaticaans staatsburger worden „omdat in die kleine staat noch misdaad is noch communisten, vakbonden en milieu-vervuilende fabrieken zijn en geen problemen van de vrouw en haar bezetenheid met haar sekse". De Heilige Stoel deelde de Bulgaar echter mee dat zijn verzoek „zorgvuldig" was bestudeerd, maar dat het niet kon worden ingewilligd. Het Vati caan heeft nooit asiel verleend aan vluchtelingen. Wel verbleven in Vaticaanstad in de Tweede Wereldoorlog politieke vluchtelingen en diplomaten. De autochtone bevolking bestaat uit 400 zielen, onder wie kardinalen, (aarts)bisschoppen, kerkelijke ambtenaren, lekenwerk- nemers en leden van de Zwitserse Garde. Opnamen film over paus begonnen In de Oostenrijkse provincie hoofdstad Graz zijn de opna men begonnen van een Ame rikaanse film over het leven van paus Johannes Paulus 2, meer in het bijzonder de perio de tussen 1939 en zijn verkie zing tot paus. Opdrachtgever is CBS en producent van de 90 minuten lange produktie is Alvin Cooperman uit New York. Het was de bedoe ling geweest de film op te nemen in de Poolse stad Zagreb en omgeving. Na omvangrijke voorbereidingen bleken er toch on overkomelijke moeilijkheden op te duiken, waardoor het film team op korte termijn moest uitwijken naar Graz. De rol van de jonge Karol Wojtyla wordt vertolkt door de Britse acteur Albert Finney. De film komt omstreeks kerstmis van dit jaar in de bio scoop en zal ook voor de Amerikaanse televisie worden ver toond. Paus misschien naar passiespel Oberammergau Paus Johannes Paulus 2 heeft een uitnodiging ontvangen tot bij woning van de jubileumspelen in Oberammergau. Volgend jaar is het 350 jaar geleden, dat in die plaats voor het eerst een op voering werd gegeven van het passiespel. Sinds 1630 is het om de tien jaar opgevoerd door de dorpsbewoners. Volgens de over levering legden de inwoners van dit Beierse dorp de gelofte tot geregeld terugkerende opvoering af in 1633, toen stad en land bedreigd werden door een pestepidemie. Voor 1984 zijn rond honderd voorstellingen in de plannen opgenomen, waarvoor on geveer een half miljoen bezoekers worden verwacht. Er werken zo'n 1600 mensen uit Oberammergau aan mee als speler, koor- of orkestlid. Een delegatie van koor en orkest gaf de paus gisteren tijdens, een audiëntie een proeve van bekwaamheid. De paus noemde daarbij de spelen „een kostbare historische erfenis". De spelen moeten volgens de paus „een belijdenis zijn van het geloof in Christus, die door Zijn lijden de mensheid heeft verlost. Hem komt bij de opvoering van het passiespel al uw verering en lief de toe". Paus Johannes Paulus II heeft gisteren tijdens de algemene audiëntie in het Vaticaan sterk gepleit voor sociale hervormingen in Midden-Amerika, het werelddeel dat hij zojuist heeft bezocht, aldus meldt onze correspondent in Rome Cees Manders. De toespraak van de paus was geheel gewijd aan de reis door Midden-Amerika en hij aar zelde dit keer niet duidelijke bewoordingen te gebruiken bij de beschrijving van de si tuatie zoals hij die daar had aangetroffen. Veranderingen langs demo cratische weg tot stand ge bracht moeten volgens de paus een eind maken aan het grote onrecht van de Midden- amerikaanse maatschappij, waarin alle rijkdom gecon centreerd is in de handen van heel weinigen en waarin de overgrote meerderheid in ar moede en ellende leeft. Die sociale onrechtvaardig heid is de bron van alle span ningen en oorlogen die het gebied de laatste jaren heeft gekend, aldus de paus, maar geweld mag geen oplossing voor de problemen zijn. De mocratie en internationale sa menwerking kunnen die lan den redden, maar dan niet die internationale samenwerking die nu plaatsvindt en slechts bestaat in het geven van wa pens en militaire steun aan de strijdende partijen. De volke ren van de landen van Mid den-Amerika willen volgens de paus geen wapens, maar vrede en democratie. Sprekend over de religieuze situatie in dat gebied zei hij dat het centrale probleem in Latijns-Amerika is de eenheid van de kerk in overeenstem ming met het Vaticaans con cilie en het resultaat van de Latijnsamerikaanse bisschop penconferentie van Puebla yan 1979. „In strijd met deze eenheid is vaak geprobeerd het evangelie politiek te mis bruiken. Maar de kerk brengt haar ware gezicht tot uitdruk king in de viering van de hei lige eucharistie, en daaraan kan niet worden gesleuteld. Helaas is dat al voorgekomen, maar gelukkig is het daarbij maar tot een enkel geval be perkt gebleven", aldus de paus. Hij doelde daarbij op de verstoring van zijn heilige mis in Managua, volgens hem een „georganiseerde ontheiliging". De leiding van de Latijns Amerikaanse episcopale raad (Celam) blijft de komende vier jaar in conservatieve handen. Vooruitstrevende bis schoppen zijn er evenwel in geslaagd twee vice-voorzitters te kiezen, terwijl zij de pogin gen om de progressieve „volkskerken" te veroorde len, wisten te blokkeren. Dit zijn de belangrijkste resulta ten van de Celam-bijeen- komst, die de afgelopen dagen in Haïti plaatsvond. Maandag jl. werd de behou dende Argentijnse bisschop Antonio Quarracino (59) ge kozen tot Celam-voorzitter. Hij volgt in die functie op de onlangs tot kardinaal gepro moveerde Colombiaan Alfon so Lopez Trujillo. Tijdens de verkiezingen versloeg Quar racino in de tweede ronde met 40 tegen 16 stemmen de vooruitstrevende Braziliaanse kardinaal Aloisio Lorscheider. De meeste kranten in Latijns- -Amerika leggen de uitslag uit als een overwinning van kar dinaal Lopez Trujillo, die de afgelopen tien jaar met steun van het Vaticaan de kerk in Latijns Amerika in rustic vaarwater probeerde te hou den. Het bestrijden van de be vrijdingstheologie, van de be weging „Christenen voor het Socialisme" en van de huidige „iglesia popular" (volkskerk) werden zijn belangrijkste be zigheden genoemd. De paus veroordeelde tijdens zijn recente bezoek aan Nica ragua deze „volkskerk", die steun aan de revolutie belang rijker vindt dan de trouw aan (conservatieve) bisschoppen. De „volkskerken" zijn voor namelijk opgebouwd uit basis gemeenschappen, die in Mid den-Amerika op z'n minst sympathiek staan tegenover de revolutionaire bewegin gen.De verwachting was dat de Celam-vergadering, die door de paus zelf was geo pend, eveneens de „volks kerk" zou veroordelen. De bisschoppen gingen evenwel niet verder dan de aanbeve ling om het verschijnsel diep gaand te bestuderen. Hierbij werd ervan uitgegaan, dat de „volkskerk" per land kan verschillen en dat bij de stu die ook de sociale en politieke omstandigheden betrokken moeten worden. De nieuwe Celam-voorzitter voegde zich bij de bisschoppen die weiger den bijvoorbaat een veroorde ling uit te spreken.De vooruit strevende bisschoppen uitten tevredenheid over de- verkie zing van de nieuwe Celam- -top. Lopez Trujillo, die door hen als zeer reactionair werd beschouwd, is nu als voorzit ter vervangen door een min der conservatieve, Quarraci no. Als vice-voorzitters kwa men uit de bus de kandidaten van de vooruitstrevende vleu gel, de Braziliaan Clemente Isnard en de Paraguayaan Fe lipe Santiago Benites. Ondanks zijn electorale ne derlaag speekt Aloisio Lor scheider over „een evenwich tige overwinning", terwijl Lo pez Trujillo weigerde com mentaar te geven. Volgens Don Aloisio is de zogenoemde volkskerk „een goede zaak" voorzover zij de deelneming van alle gelovigen betekent, maar verdient zij zijn steun niet als zij een parallele kerk wordt die zich verzet tegen de bisschoppen. Hij toonde zich verheugd over het besluit van Celam om geen veroordeling uit te spreken maar een diep gaand onderzoek aan te beve len. Op de eerste Limburgse beroepenmanifestatie, die deze week in Sittard wordt gehouden, heeft het bisdom Roer mond ook een stand ingericht. Rector Snijders legt hier de mogelijkheden van het werken bij de kerk uit aan twee jon geren. Kirchentag verwacht meer dan 100.000 gasten De twintigste Duitse Evange lische Kirchentag, die van 8 tot 12 juni in Hannover wordt gehouden, zal naar verwach ting meer dan 100.000 bezoe kers trekken. Dit deelde giste ren voorzitter Erhard Eppler mee, nu er al 73.000 aanmel dingen zijn en de termijn van inschrijving sluit op 20 april. Er zijn „verstandige afspra ken" gemaakt met vredes- groeperingen, om elkaar niet in de wielen te rijden, zo ver klaarde Eppler. Centrum van de Kirchentag zal zijn het Messeterrein. De christelijke vredesgroepen hebben hun betoging gedacht op het open gebied voor het Messeterrein. Centraal thema van de Kir chentag is „Omkeer naar het leven". Dat sluit volgens Ep pler nauw aan bij de eerste van de 95 stellingen van Lu ther. Niet alleen in het per soonlijke geloofsleven moet een ommekeer komen, ook de Kerk heeft ommekeer en ver nieuwing nodig, aldus de voorzitter van de Kirchentag. Naast de algemene leuze kent de Kirchentag vijf thema's Christus vertrouwen, Kerk vernieuwen, Delen met el kaar, Vrede stichten en ten slotte Schepping bewaren. Bisschop Eduard Lohse uit Hannover uitte gisteren de wens, dat het op de Kirchen tag zal komen tot een gesprek tussen de generaties. Voor ou deren zijn er rustpunten inge richt op het Messeterrein, ter wijl ook een rijk aanbod van manifestaties in de kerken van Hannover de aandacht waard is. >E PREMIER Lubbers en minister Van den Broek de afgelopen dagen kunnen ervaren, dat Nederland, v regeerders in Washington heel serieus wordt genese anderhalf etmaal hadden de twee Nederlandse beid- den ontmoetingen met president Reagan, vice-p Bush, de ministers Schulz en Weinberger en vooral15 congresleden. Het waren, zo vertelde Lubbers, zakt sprekken zonder onnodige plichtplegingen. Het is belangrijk dat de verhoudingen tussen de tyl Staten en Nederland goed zijn. Ondanks de feesteU van vorig jaar in het kader van de Bicentennial het bestaan van de diplomatieke betrekkingen tussen <L Nederland, was er enigszins sprake van spanning® beide landen. Dergelijkè spanningen hoeven niet vp tend te zijn, ze kunnen zelfs een gezond effect op d zijdse relaties hebben, maar dan moeten ze ook go praat kunnen worden. Ook daarom was het gesprt Lubbers en Van den Broek en hun Amerikaanse nuttig. NATUURLIJK nam de problematiek van de mode van de NAVO met de lange-afstandkernwapens een plaats in de gesprekken in. Voor de VS is de hou Nederland ten opzichte van de mogelijke plaats kruisraketten en Pershings in Europa van wezenlijk Ook een klein land, als Nederland kan op het Ame beleid in deze zaak invloed uitoefenen en van die heid hebben Lubbers en Van den Broek royaal get maakt. Dezer dagen is overigens opnieuw geblekei in de VS verdeeldheid over het kernwapenbeleid b „Freeze-resolution" van het Huis van Afgevaardig J elk geval een signaal voor het Witte Huis om zeer tig op te treden. j JuiST nu is het van het grootst mogelijke belang dv ropese NAVO-partners er Washington op wijzen d$ nève snel nieuwe Amerikaanse voorstellen op tafej, komen. Amerika heeft eerst de uitslag van de Wfc verkiezingen afgewacht, maar nu die achter de rugjs voor de VS geen enkele aanleiding om langer1 met zcr tief te wachten. Op zeer korte termijn moet er uitzicl interim-akkoord in Genève komen. De tijd dringt, f de Geneefse onderhandelaars over een dag of tien maanden gaan pauzeren. Kabeljauw uit de oven met spinazie en aardappelen - citroenrijst met vla De benodigheden voor twee personen zijn: 300 g gefileer de kabeljauw, zout, 1 flinke ui, 10 g margarine, 100 g champignons, 2 lepels toma tenketchup, ketjap, 1,5 dl warm water, 1 lepel citroen sap, paneermeel, 20 g marga rine, halve citroen 450 g diepvries of 800 g verse spinazie, zout, beschuit, nootmuskaat, 10 g margari ne; 0.5 tot 1 kg aardappelen; 2r5 dl water, 50 g rijst, 1 ci troen, 45 g suiker; 2,5 dl melk, 12 g custard, 15 g sui ker. Spoel de vis af met koud wa ter, zout hem en laat hem uit lekken. Fruit de grofgesneden ui licht in de margarine (eerste portie) en bak de gehalveerde champignons een paar minu ten mee. Roer door dit meng sel zout, tomatenketchup, ket jap en het water en doe het in een vuurvaste schaal. Leg er de vis in, druppel daar citroen sap op en strooi er een dun laagje paneermeel over. Leg de tweede portie margarine in stukjes verdeeld op het pa neermeel. Zet de schaal in een oven die op 4 of 175° staat en laat de vis gaar worden en een korstje krijgen in circa twintig minuten. Leg er een paar schijven of parten citroen op. Diepvriesspinazie is gemak kelijker klaar te maken, meestal ook voordeliger maar minder fijn van smaak dan verse. Maak de ontdooide of versgekookte spinazie af met zout, beschuit, nootmuskaat en margarine. Strooi de in een zeef afge- spoelde rijst in het kokende water, roer tot het water weer kookt, sluit de pan en laat de rijst in een half uur gaar wor den op een kleine pit. Voeg van het vuur de citroensap en suiker toe. Doe de afgekoelde citroenrijst in een schaal en leg er een eveneens koude gele vla op. JEANNE Geen krant ontvangen? Bel tussen 18.00 en 19 00 uur, zaterdags tussen 14.00 en 15.00 uur. nummer 071- 122248 en uw krant wordt nog dezelf de avond nabezorgd. pri uitvoerig met minister Win- semius. „Als je in het Haagse circuit niet bekend bent, dan ben je een onbenul. Voor zo'n klein land als Nederland vind ik dat zot. Ik denk dat het circuit zich verder moet openstellen. Kamerleden hebben de laatste tijd stages gelopen in het bedrijfsleven; dat zouden ambtenaren ook moeten doen". Elders komt Bram van der Lek aan het woord over de feminisering van de PSP. „Het beginsel is belangrijk, maar. de constatering blijft overeind staan dat arbeids tijdverkorting niet automa tisch leidt tot meer arbeid voor vrouwen en herverde ling van het huishoudelijk werk. Waar we naar moeten kijken, is hoe je daar politiek van maakt". Een artikel ook over de ver rassende opkomst van kle- dingreparatie-winkels. „Op een gegeven moment had ik de keus tussen een nieuwe auto kopen of een zaak be ginnen. Dat geeft ongeveer aan hoeveel geld je nodig hebt. In Nederland kun je voor een bedrag tussen de 3000 en 6000 een zaak openen". Een interview tenslotte met de Poolse balling, nu lid van de Amerikaanse veiligheids raad Jan Nowak. „De paus gaat niet naar Polen. Natuur lijk zal hij Polen ooit bezoe ken, maar niet zolang Jaru- zelski aan de macht is. Ze hebben tijdens het vorige be zoek zulke slechte ervarin gen opgedaan, dat ze de paus niet zullen toestaan om Polen te bezoeken, tenzij hij voldoet aan hun voorwaarden". Het blad heeft een atlas waar alle bronnen van milieu-vervui ling in Nederland zijn aange geven. In ELSEVIER zegt de bui tenland-specialist van de VVD dr. Voorhoeve dat het veiligheidsbeleid zijn partij beren om een einde te maken aan de leegstand. Er zijn geen alternatieven. En wan neer dat niet lukt? Afbreken en ter plekke anders gaan bouwen. We weten nu lang zamerhand wel dat we het dan anders - en beter - moe ten doen". mm Voetballer Willy van der Kuy- len in de Haagse Post: „Mijn afgang bij PSV heeft hoofd zakelijk aan de gebroeders Van de Kerkhof gelegen". een kabinetscrisis waard is. „Dit kabinet hoort natuurlijk wel rekening te houden met de publieke opinie, maar kan zijn beleid niet bepalen op basis van demonstratie-leu zen. Het regeringsbeleid kan niet een soort windhaan zijn die meewappert met de pu blieke opinie". Elders een gesprek met de nieuwe Duitse bondskanse lier Kohl. „In de komende tien tot vijftien jaar zullen we beslissende stappen in de richting van politieke inte gratie van Europa. Het doel van Europa een Verenigde Staten te bouwen, staat voor mij centraal". Ook minister Ruding van Fi nanciën komt uitvoerig aan het woord. „Ik ben op een behoorlijke manier in inko men gezakt. We zijn enorm aan het ombuigen thuis. Het binnenwerk zou dringend ge schilderd moeten worden, maar we hebben echt geen geld om een vent te laten ko men. Dus doet mijn vrouw het nu zelf maar". Dit antwoord tenslotte op de vraag of de gigantische Am sterdamse nieuwbouwstad Bijlmermeer rijp is voor de sloop. „We willen alles pro- Het omslagverhaal van de HAAGSE POST gaat over „de Machiavelli van de vre de", zijnde IK V-secretaris Mient Jan Faber. „Al dat ve nijn tegen het CDA komt nu weer boven. De schade die dat aanricht, ook bij ons in tern, het zal ons maanden kosten om dat weer op zijn pootjes te krijgen. Want het blijft natuurlijk zo dat onze positie tegenover het CDA aanmerkelijk interessanter is dan die naar de PvdA toe. We blijven een kerkelijke club". Een artikel voorts over de bezuinigingen bij de univer siteiten. „De Chinezen heb ben hun culturele revolutie tenminste afgeschaft, maar wij zitten nog steeds met de gevolgen van de onze in de jaren zeventig. Nu de univer siteiten moeten bezuinigen worden de messen getrokken om oude rekeningen te ver effenen. Als schorpioenen beloeren de heren en dames academici elkaar". Ook wordt gesproken met voetballer Willy van der Kuylen. „Mijn afgang bij PSV heeft hoofdzakelijk aan de gebroeders Van de Kerk hof gelegen. Nu hebben ze het dan eindelijk zelf voor het zeggen, maar ze spelen als een vod. Wij moesten vroeger goed kunnen voet ballen om aan de top te ko men; tegenwoordig lukt dat al met een grote mond". Een verhaal tenslotte over de omstreden Nederlandse ma nager. „Het is een zwaar be- Feministe Annemarie Grevel, die burgemeester van Am sterdam wil worden, In de Tijd: „Als het deze keer niet lukt dat een vrouw burge meester wordt, lukt het de volgende keer wel". roep, als je niet tegen een borrel, kort slapen, veel eten en lange reizen kan. Je moet de problemen van je af kun nen zetten". Een enquête in DE TIJD wijst uit dat bijna 75 procent van de Nederlandse kiezers vindt dat het bijzonder on derwijs moet blijven. Vijfen vijftig procent heeft daar zelfs extra geld voor over. „Vrijheid moet er zijn, ook als dat wat meer kost. En over die kosten, die voor een meerderheid van het Neder landse volk dus geen punt blijken, wilde de VVD de discussie nu juist laten gaan". Elders zegt oud-minister Veldkamp dat het stelsel van sociale voorzieningen onaan getast moet blijven. „Je moet met de sociale zekerheid veel zorgvuldiger omgaan dan nu gebeurt. De maatregelen moeten een tijdelijk karakter hebben. Net zo tijdelijk als de crisis. Crisissen gaan en ko men, net als de komeet van Halley". Een artikel ook over de groe nen in de Nederlandse poli tiek. „Met milieu is nog niet eerder politiek bedreven. Maar het is misschien de laatste gelukkige greep om bruin voor te zijn". Met de feministe Annemarie Grewel wordt gepraat over haar rol in de slag om het burgemeesterschap van Am sterdam. „Allereerst ben ik er van overtuigd dat ik het zal kunnen. Ten tweede: Als het deze keer niet lukt dat een vrouw burgemeester wordt, lukt het de volgende' keer wel". HERVORMD NEDERLAND rekent af met het sprookje van minister Van Aardenne dat de Franse atoom-energie zo goedkoop zou zijn. „Men kan stellen dat Frankrijk door het atoomprogramma weliswaar minder afhanke lijk is geworden van buiten landse olie, maar dat de olie afhankelijkheid is ingewis seld voor dure financiële af hankelijkheid van het bui tenland om het programma draaiende te houden". Een ander artikel stelt vast dat de paus na zijn midden- Amerikaanse reis het recht van spreken verloren heeft. „De paus-bezoeken moeten de volkskerk koest houden. De CIA kan zich geen beter propagandist voorstellen. De paus wil geen opstand, en ze ker geen gewapend verzet. Kom naar de mis en bekeer je. De eerste die zich zou moeten bekeren, is de paus, is het pausschap". Een verhaal ook over sociale diensten en fraude. „Als mensen een paar uur per week bij iemand schoonma ken, is dat duidelijk niet voor Minister Ruding in Elsevier: „Wij zijn enorm aan het om buigen thuis". de luxe, maar om een paar schoenen of wat extra kle ding voor de kinderen te ko pen. Zoiets lossen we op bin nen de dienst. Dan is er spra ke van een armoede-delict". Een interview tenslotte met de Leidse psychiater profes sor Zeegers. „Psychiaters zijn nogal eens doorgeslagen. Ik waarschuw tegen de gevaren daarvan. Ik ondergraaf zo niet alleen mijn eigen positie, maar ook die van mijn colle- fa's, voorzover ze alles zo ze er weten. Als je zegt: Wij weten niks zeker, dan zit je veel veiliger". PIET SNOEREN In de GROENE AMSTER DAMMER trekt de historicus professor Von der Dunk een parallel met de crisis van de jaren dertig. „Het zou ons in de crisis die we nu onder gaan, veel beter kunnen ver gaan als we minder zouden kijken naar patent-oplossin- gen en meer naar de mense lijke houding. Je kunt het antwoord dat op de proble men van de jaren dertig van toepassing was, niet geven op die van nu. We moeten ons' eigen antwoord zoeken". Elders wordt de televisie ploeg herdacht die een jaar geleden in El Salvador is vermoord. „Na de golf van emoties is er stilte gevallen. Wat een lamlendig land, Ne derland. Is het zo dat televi sie zo zeer onze cultuur be paalt, dat zij alleen maar emoties kan oproepen die daarna weer vervluchtigen? Is dat een wezenlijk ken merk van onze cultuur?" De rest van het blad is gewijd aan een herdenking van Karl Marx. MEEST DROO DE BILT - Boven de I een krachtige westelj ming tot stand gekom mee storingen snel nj -Europa kunnen wq voerd. Zo'n zone met; motregen trok de nacht van Engeland land naar Duitsland aangevoerde lucht is l lijk zacht zodat midd raturen mogelijk zijr tot 13 graden. Ook worden wolkenvelde voerd maar de kans regen is klein. De ten komt geleidelijk op et ger niveau. gefTbew. regen De Bilt Deeten Eetde Eindhoven Den Helder Lh. R'dam Twente Vlisslngen Z.-Limburg Aberdeen Genève Helsinki Innsbruck Klagenlurt Kopenhagen Split Stockholm Wenen Zürlch Casablanca Las Palmas Beiroet Tel Aviv Tunis %/s/< Waar Den Haag

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1983 | | pagina 2