Calif ornische stranden
verdwijnen in de oceaan
Bouterse zoekt
hulp in Libië
Keulen ziet
fel begeerde
kunstschat
naar
VS vertrekken
Israël wil nog zeker twee
jaar in Libanon blijven
dord biedt
ïgelsspreken den
helpende hand
DENTOFIX
en zeker
voor elk
kunstgebit
ADVERTENTIE
Manifestaties in 1
127 kXjf j
105 l^V
105 Nationale woongebeuren
angsprijs f 7,50. kinderen tot
6 r gratis (kindercrèche aanwezig)
ntoegangsbiljetten
verkrijgbaar
ITENHEER
]S werd opgericht door de
ujerij van de universiteit
Oxford, die geregeld de
(nde Oxford woorden-
van de Engelse taal
lert. In tegenstelling tot
[rijk heeft Groot-Brittan-
^et als trouwens Neder
ig geen taaiacademie die
;en doet ten aanzien
}e betekenis en de uit-
woorden. De woor-
iken van Oxford wor-
echter algemeen be-
'd als de betrouwbaarste
van de ongemeen rijke
taal.
irchfield, hoofdredacteur
Engelse woordenboe-
in Oxford, zegt, dat zijn
ie geregeld zes tot acht
ir dag opgebeld wordt
iensen, die taalkundige
odig hebben. Dat is al
iet geval. Omdat de fre-
dergelijke telefo-
verzoeken om informa-
iajortdurend schijnt te stij-
,ft|is hij er toe gekomen
op te richten. Voorlo-
rordt de nieuwe service
id door twee lexicogra-
de vraag bijzonder groot
Hen nog vier extra taai
listen in dienst genomen
in. Wie telefoneren te
'indt, mag schrijven, per
The Oxford University
Oxford Engeland. De
die door OWLS gebo-
pordt, is gratis. Behalve
notarissen. Die komen
lijk geregeld af met lasti-
igen in verband met in
deelde Engelse juridische
OWLS heeft zich ook
nomen scholieren geen
ö«nde hand toe te steken
j Engels huiswerk gekre-
"lebben. Scrabble-spelers,
irlichting nodig hebben,
i daarentegen wèl bij
terecht.
{Internationale Keuken
Manifestatie
ing en goed wonen
i° 20/3 van 10-17 uur
r 25/3 van 14-22 uur
I. 27/3 van 10-17 uur
«Jien, kiezen en kopen...
!'fan 19t/m 27 maart
(Van onze correspondent
Mare de Koninck)
LOS ANGELES Ook
de Verenigde Staten van
Amerika hebben een on
gewoon warme winter
achter de rug. Tesamen
hebben de Amerikanen
5,5 miljard gulden min
der aan verwarming
hoeven uit te geven dan
in een gemiddelde win
ter. Maar Moeder Natuur
is niet alleen maar vrien
delijk geweest Hier en
daar heeft ze zo lelijk
uitgehaald dat tientallen
mensen haar geweld niet
hebben overleefd en dui
zenden anderen dakloos
zijn geworden.
Voor de half miljoen
Amerikanen die als ge
volg van de economische
crisis en het onvervalst
kapitalistische herstelbe
leid van president Ro
nald Reagan al veel lan
ger dakloos waren, was
het misschien een troost
dat de grootste natuur-
ramp zich heeft voltrok
ken in het allerrijkste
deel van de VS: de mon
daine kustlijn van Cali-
fornie.
Daar hebben niet alleen
voorbeeldloze wolkbreu
ken de zondvloed over
de lagere rivierland
schappen laten gaan,
maar vooral meedogen
loze stormen de zeereep
afgeranseld. Die door
gaans zo lieftallige kust
lijn, met zijn beroemde
zilveren stranden en on
waarschijnlijk prestigieu
ze villa's met uitzicht op
de Stille Oceaan, ligt er
thans zwaar gehavend
bij.
Niet zonder
leedvermaak
Niet zonder leedvermaak
hebben miljoenen middle-
-class Amerikanen op hun te
levisieschermen kunnen
gadeslaan, hoe aan de voeten
van de heuvels naar Holly
wood tientallen beach-houses
van hun filmidolen door de
woedende Pacific aan gruze
lementen werden geslagen
en opgeslokt. Zoals aan de
stranden van Malibu, Santa
Barbara en Long Beach de
comfortabele domeinen van
Amerika's succesrijkste in
dustriëlen aan diggelen gin
gen en de bewoners in klets
natte bontjassen als verzopen
vogels naar hoger gelegen
oorden hinkten. Niet alleen
onder de rook van Los Ange
les, ook op tal van andere
plaatsen tussen San Francis
co in het noorden en San
Diego in het zuiden waren de
arrogante paleizen de afgelo
pen tientallen jaren letterlijk
op het strand neergezet. Alle
waarschuwingen van de oce
anografen en metereologen
ten spijt. Want dat de Cali
fornische kust sinds het be
gin van de jaren vijftig rede
lijk met rust was gelaten door
de elementen, dat was voor
kundigen van het aardrijk
bepaald geen aanwijzing dat
het voorgoed gedaan was met
het natuurlijk machtsver
toon.
Weg is weg
Maar de mens, in dit geval
vooral de bemiddelde mens,
heeft zich laten verleiden
door het bijna altijd verruk
kelijke weer aan de Ameri
kaanse zuid-westkust, waar
het meest gelijkmatige kli
maat ter wereld heerst en de
zonnige winters vaak nauwe
lijks te onderscheiden zijn
van de aangenaam warme
zomers. Behalve woningen
en appartementsgebouwen
zijn er in de voorbije decen
nia pal langs de Pacific ook
flaneer- en autosnelwegen
aangelegd. Zoals de veelbe-
zongen Sunset Boulevard bij
Los Angeles, waarvan de
naam overbodig maakt te
omschrijven welk panorama
daar vanuit de particuliere li
mousines doorgaans wordt
genoten.
Die kustweg is thans op tal
van plekken onderbroken.
Hier en daar is de weg ge
woon weg. Afgescheurd van
het land en, samen met kilo
meters strand, verdwenen in
de oceaan. De weer gekal
meerde golven klotsen nu te
gen een nieuw gevormde
grillige afgrond.
„Wij voorzien dat de erosie
van onze kust steeds verder
zal gaan, zeker als de winter
se stormen weer een gewoon
te gaan worden. De zee zal
dieper en dieper in het land
gaan schuren en de meeste
stranden zullen door de nieu
we stromingspatronen in het
water worden gezogen", zegt
directeur dr. Douglas Inman
van het Centrum Voor Kust-
studie van het oceanografisch
instituut in San Diego.
Hij heeft die waarschuwing
al jarenlang laten horen,
maar werd door de plaatselij
ke overheden, onroerend
goed-bezitters en zelfs verze
keraars tegen storm en wa
terschade een niet ernstig te
nemen doemdenker geacht.
Maar nu zit de schrik er goed
in en zijn het de onverbeter
lijke optimisten, die met hun
geloof dat alles weer als van
ouds zal worden, argwanend
worden beluisterd.
Ruiken aan het verval
„Dertig jaar lang zijn de win
ters hier ongewoon mild ge
weest. Maar het kon niet an
ders of het klimaat zou zijn
normale gedragspatroon
weer gaan vertonen. Daar
hebben we dit seizoen kennis
mee gemaakt. We denken
bovendien dat zich een extra
concentratie van oceaanstor-
men aan de Californische
kust voordoet, die nog enkele
jaren kan aanhouden. Door
gaans bereiken de stormen
het continent veel noordelij
ker, bij Oregon en de staat
Washington. De oorzaak ligt
in atmosferische veranderin
gen vanwege een reeks aard
bevingen die sedert 1978 over
de gehele wereld zijn opge
treden en stof in de bovenste
luchtlagen hebben gestuwd",
aldus dr. Inman.
Hij noemt het dwaas, dat al
lengs meer bebouwing op de
Californische stranden is toe
gelaten. En de oceanoloog
herinnert eraan dat sluipen
derwijs de zee al enkele jaren
aan het oprukken was, zoals
blijkt bij het plaatsje Oceansi-
de ten noorden van San Die-
go, waar he£ brede luxe surf-
strand van weleer reeds ge
heel is weggeslibt. De toeris
ten blijven er al geruime tijd
weg en alleen zonderlingen
komen er nog ruiken aan het
verval.
Dichtbij in Del Mar is de
zandvlakte langs de vloedlijn
na de jongste blizzards tot de
helft gekrompen. Een boven
laag van anderhalve meter
heeft de Pacific weggezogen.
„Vroeger werd dat zand ook
automatisch altijd weer te
rugbezorgd door de stroming.
Maar dat gebeurt nu niet
meer. De mens heeft teveel
veranderd aan het natuurlij
ke zandtransport onder de
kust. Niet alleen' omdat er al
lerlei pieren en steigers in
het water zijn gebouwd, maar
vooral omdat de rivieren zijn
afgedamd", klaagt dr. Inman.
Zo dreigen de inbreuken op
de natuur op een economi
sche ramp voor Californië uit
te lopen. En zo zullen Ameri
ka's vedetten van Hollywood
en Wall Street hun lustoor
den in Californië minder
laag bij de grond moeten zoe
ken. Elders of in elk geval
hogerop, waar Moeder Na
tuur weer andere gesels zal
moeten bedenken om de heb
zucht betaald te zetten.
.TENLAND
CeidóeSouTuwt
DINSDAG 15 MAART 1983 PAGINA 11
Filmsterren en
industriëlen
moeten het
hogerop zoeken
Langs grote delen van de Califor
nische kust werden op het strand
gebouwde huizen door de golven
weggevaagd. Nancy Robertson
uit Carpinteria (foto) slaagde er
net in het vege lijf te redden, toen
de golven haar huis bereikten.
WASHINGTON De Israëlische mi
nister van buitenlandse zaken, Yitz
hak Shamir, heeft gisteren gezegd dat
hij Amerikaans steun zoekt om de Is
raëlische troepen nog „twee of drie
jaar" in Libanon te houden.
Shamir en zijn Libanese collega Elie
Salem hebben zondag en maandag
een officieel bezoek gebracht aan
Washington om te overlegen over de
impasse in de onderhandelingen met
Libanon over terugtrekking van de
Israëliërs. „Wij willen voor een paar
jaar een samenwerkingsovereenkomst
tussen Israël en Libanon om de terug
keer van de terroristen te voorko
men", aldus Shamir in een Ameri
kaans tv-programma. Shamir heeft
voor zijn eis dat er op het terrein van
de veiligheidsmaatregelen een nauwe
samenwerking moet ontstaan met Li
banon, in Washington maar weinig
gehoor gevonden. In tegenstelling tot
minister Salem achtte Shamir Liba
non niet in staat „op eigen kracht de
veiligheid van haar grondgebied te
waarborgen". De Libanese minister
Salem toonde zich optimistisch en
meende dat het overleg in Washing
ton de terugtrekking van de Israëliërs
een stap dichterbij heeft gebracht.
Geen nieuw voorstel
VS in Genève
WASHINGTON Het Witte Huis
heeft gisteren een domper gezet op
de hoop op een nieuw Amerikaans
voorstel bij de onderhandelingen
met de Sovjet-Unie over beperking
van de kernwapens voor de middel
lange afstand. Het standpunt van
president Ronald Reagan in deze
kwestie is niet veranderd en er zijn
ook geen nieuwe Amerikaanse
voorstellen in Genève te verwach
ten, zei woordvoerder Larry Spea-
kes in Washington. Hij reageerde
daarmee op uitlatingen van minister
van defensie Caspar Weinberger,
die op een meer flexibele houding
van Washington in deze kwestie le
ken te duiden.
DEN HAAG De Surinaamse legerleider Desi Bouterse brengt
momenteel een bezoek aan Libië. De Surinaamse ambassadeur
in Nederland, Herrenberg, heeft dit bericht bevestigd. Maar
over het doel van de reis wilde hij niets zeggen.
Bouterse arriveerde afgelopen zaterdag in de Libische hoofdstad
Tripoli na afloop van de conferentie van niet-gebonden landen
in de Indiase hoofdstad Nieuw Delhi. Hij wordt vergezeld door
een deel van de Surinaamse delegatie naar de ongebonden top.
De afgelopen dagen zou hij gesprekken hebben gehad met hoge
Libische functionarissen.
Volgens niet bevestigde berichten is Bouterse onder meer op
zoek naar economische hulp en wapens.
Dat de Surinaamse regering met grote economische problemen
kampt blijkt ook uit de woorden van minister van financiën en
planning, Caldeira. Tegenover de Britse Financial Times ver
klaarde hij gisteren dat Suriname op de internationale financiële
markt op zoek is naar geld. Het is de eerste keer dat Suriname
geld moet lenen, sinds Nederland in december vorig jaar besloot
de ontwikVelirtochuln r>r> fp cohnrfpcL
Stukje bij beetje verdween dit ca
ravanpark aan de Californische
kust in de woeste golven.
Kind overleden na
explosie Marseille
MARSEILLE In een zieken
huis in de Franse havenstad
Marseilles is gisteren een 11-ja
rige jongen overleden aan de
verwondingen, die hij zondag
bij een bomexplosie had opgelo-
a.
explosie deed zich voor in
een wijk waar veel immigran
ten wonen. De ontploffing was
een van de incidenten tijdens
de campagne voor de gemeen
teraadsverkiezingen van afge
lopen zondag. In Marseille was
afkeer van buitenlanders een
belangrijk element in de ver
kiezingsstrijd.
STRAUSS WIL
MINISTERSPOST
(Van onze correspondent Gerard kessels)
BONN De Beierse CSU-voorman
Franz-Josef Strauss wil een ministerspost
in het nieuwe kabinet van bondskanselier
Helmut Kohl (CDU). Dat heeft Strauss
gisteren bekend gemaakt. Hij wacht nu op
een aanbod van Kohl. Met zijn aankondi
ging heeft Strauss een nieuwe zet gedaan
in het pokerspel om de macht, dat mo
menteel in Bonn aan de gang is. Strauss
zou graag minister van buitenlandse za
ken worden, maar dat zit er nauwelijks in
omdat de liberalen weigeren hun voorzit
ter Genscher te laten vallen. Daarin wor
den zij gesteund door Kohl, die het liefste
zou zien dat de dominante Strauss in Beie
ren bleef. Daar is dan ook zijn hele strate
gie op gericht.
VERZAMELAAR LUDWIG VERKOOPT
MIDDELEEUWSE HANDSCHRIFTEN
(Van onze correspondent Gerard Kessels)
KEULEN Chocolade-fabrikant en Europa's grootste kunst
verzamelaar Peter Ludwig heeft de stad Keulen met stomheid
geslagen. Terwijl de stad doende is in de schaduw van haar we
reldberoemde Bonn een museum van 250 miljoen neer te zetten
voor Ludwigs kunstschatten, heeft de Akenaar het belangrijkste
onderdeel van zijn unieke verzameling verkocht. De verkoop
van 144 Middeleeuwse handschriften aan het steenrijke Ameri
kaanse Getty-museum geldt als de belangrijkste transactie die
ooit op de internationale kunstmarkt heeft plaatsgevonden.
Volgens insiders moet Ludwig meer dan honderd miljoen voor
de manuscripten hebben gekregen. Ludwig gebruikt het geld als
een kapitaalinjectie voor zijn chocolade-imperium, dat met mer
ken als Trumpf, Van Houten en Lindt in Europa marktleider is.
Keulen had er vast op gerekend dat de handschriften, die tot nu
toe in het Schnutgen-museum van de stad waren ondergebracht,
in het nieuwe Ludwig-museum zouden komen waarvoor de stad
kosten nog moeite gespaard heeft.
Twee kunsthistorici waren na acht jaar studie bijna klaar met
het samenstellen van een schitterende 4-delige catalogus. Met
deze gulheid hoopte Keulen de Akense chocolade-fabrikant nog
meer aan zich te verplichten. Het heeft niet mogen baten. Voor
de afronding van hun werkzaamheden zullen de wetenschap
pers nu naar het Getty-museum in Malibu (Callifornië) moeten
reizen. Het museum, dat door de gelijknamige olie-miljardair
werd opgezet, manifesteert zich met zijn vele miljoenen dollars
als de slokop van de internationale kunstmarkt. Het geld voor
een fraaie catalogus kunnen de Amerikanen echter in de zak
houden. Dat heeft Keulen al betaald.
„Behalve enkele kunsthistorici heeft het publiek er nauwelijks
een voorstelling van wat voor een bezit ons land hier verliest",
jammerde de Frankfurter Allgemeine Zeitung. Het is de eerste
keer dat Ludwig een dergelijk complex verkoopt. Dat hij nu tot
verkoop is overgegaan komt zeker voor een deel voort uit on
vrede over het kunstbeleid in Duitsland. Ludwig hamert al ja
ren op de totstandkoming van een „Stichting Ludwig", waarin
de Bondsrepubliek, de stad Keulen en de deelstaat Noordrijn-
-Westfalen zouden moeten samenwerken.
Het Keulse gemeentebestuur is verontwaardigd over de handel
wijze van zijn ere-burger. Er wordt op gewezen dat de waarde
van de manuscripten enorm gestegen is door de wetenschappe
lijke werkzaamheden, die door de stad betaald zijn.
Onderzoek naar
vermeende hulp
VS aan Barbie
WASHINGTON Het Ame-
rikaanse ministerie van justitie
onderzoekt op het moment of
Klaus Barbie, de in Frankrijk
gevangen Duitse oorlogsmisda
diger, na de Tweede Wereld
oorlog met steun van de Vere
nigde Staten naar Bolivia is
uitgeweken. Er zouden vol
doende redenen zijn voor een
dergelijk grondig onderzoek.
Naar eerder verluidde heeft
Barbie na de oorlog, voor hij
vluchtte, voor de Amerikaanse
geheime dienst (CIA) gewerkt.
De Amerikaanse omroep ABC
verklaarde gisteren dat ze de
hand had weten te leggen op
immigratiepaprieren, waaruit
blijkt dat Barbie in 1969 en
1970 zakelijke bezoeken heeft
gebracht aan San Francisco,
Miami en New Orleans. Tij
dens dit soort bezoeken kocht
Barbie ook wapens voor de
RaiiviaancP militairpn
Lubbers in
Washington
Premier Lubbers en minis
ter Van den Broek van bui
tenlandse zaken zijn gis
teravond in Washington
aangekomen. In Washing
ton werd Lubbers verge
zeld door de Amerikaanse
minister van buitenlandse
zaken Shultz. Vandaag
hebben de Nederlandse en
Amerikaanse bewindslie
den gesprekken over de
voorstellen die bij het
overleg in Genève over de
beperking van middellan-
ge-afstandswapens in Eu
ropa moeten worden inge
bracht.
Schaapherderin
jongste Franse
burgemeester
CHAUFFECOURT De
23-jarige schaapherderin Syl-
vie Gerome is zondag de jong
ste burgemeester van Frank
rijk geworden. Zij werd geko
zen door de 19 inwoners van
het gehucht Chauffecourt in
de Vogezen. Sylvie Gerome,
die niet bij een bepaalde poli
tieke partij is aangesloten,
kreeg 14 stemmen. Zij neemt
het burgemeesterschap over
»">n rnnorl* r-
(Van onze correspondent Roger Simons)
„Onderzeeër bij Zweden
afkomstig uit NAVO-land"
STOCKHOLM Eén van de onderzeeërs die in oktober vorig
jaar in verboden Zweedse wateren werden ontdekt, was afkom
stig uit een NAVO-land. Dat meldt vandaag het Zweedse dag
blad Dagens Industri. Volgens dit blad zouden de motorgeluiden,
die tijdens de jacht op de onderzeeërs werden opgevangen, af
komstig zijn van een duiboot uit een NAVO-land en niet van
een uit de Sovjet-Unie, zoals algemeen werd aangenomen. Auto
riteiten weigeren elk commentaar op dit bericht.
DEN Wie twijfelt aan het verstaan of de be-
tis van een bepaald Engels woord, wie zeker-
[wenst over een klemtoon, de oorsprong van
rezegde of informatie over de ervaring waarop
lud spreekwoord berust, kan vanaf vandaag te-
ich terecht bij de Oxford Word and Language
ice, nummer 56767 in Oxford. Deze nieuwe ser-
'yordt naar zijn voorletters OWLS genoemd.
Engelse owl betekent
jiaar de dames en he-
jan OWLS in Oxford
[geen domme uilen.
{attribuut van de
sse godin Athene is
Ijl trouwens ook het
ibeeld van de wijs-
l De OWLS van Ox-
1 hebben een indruk
kende kennis van de
iuse taal. Alles wat ze
#rvan weten, staat in
B/uldig bijgehouden
trs of wordt door
iuters voor hen uitge-
EXTRA FORTE
Dentofix Extra Forte is
speciaal ontwikkeld voor
mensen die elk risico van
een los zittend kunstgebit
willen vermijden. Een
betrouwbaar hechtmiddel
met extra grote kleefkracht
zonder dat het irriteert
Dentofix Regular, Forte en
Extra Forte zijn bij elke
apotheek en drogist
verkrijgbaar.
