TAFEL
Arbeidsomstandigheden bekend terrein
voor voorzitter Arbo-raad Wim Spit
Film moet stress bespreekbaar maken
Kerk dient marxisme
Midden-Amerika niet
Filippijnse kerken
vrezen ingrijpen VS
bij toenemend verzet
lïfiül
ficidócSomai
CcktócSommit
Petitie ICTO-vrouwen
aan NAVO in Brussel
kerk
wereld
KORTE METTEN
weer
ACHTERGROND
DINSDAG 8 MAART 1983 PAGJ
BISSCHOPPEN VS:
De rooms-katholieke bis- van buitenlandse zaken en de litaire oplossing in El Salva-
sehoppen in de Verenigde vice-president zullen over- dor. Hij betreurde, dat Was-
Staten wijzen suggesties van denken wat zij hebben ge- hington zelfs nu de paus Mid-
de Amerikaanse regering van zegd", aldus de aartsbisschop. den-Amerika bezoekt, een
de hand, als zou de katholieke Hij zei „diep teleurgesteld" te vergroting van de militaire
kerk de „marxistische belan- zijn door het belang, dat de hulp nastreeft „en zelfs een
regering toekent aan een mi- diepere betrokkenheid".
gen" in Midden-Amerika die>
nen. „Wij verwerpen insinua
ties, dat het beleid van de ka
tholieke kerk in Midden-A
merika de marxistische belan
gen dient", zo heeft de aarts
bisschop van Washington,
mgr. Hickey, gisteren gezegd
voor een subcommissie van
het Huis van Afgevaardigden.
De aartsbisschop sprak na
mens de katholieke Ameri
kaanse conferentie, een orga
nisatie waarin driehonderd
Amerikaanse bisschoppen zijn
verenigd. De Amerikaanse
minister van buitenlandse za
ken, Shultz, had zich er afge
lopen weken voor een Huis
commissie over beklaagd dat
„de mensen van de kerk de
Russische invloed in El Salva
dor willen zien toenemen".
Hij maakte een toespeling op
leiders van de rooms-katho
lieke kerk, onder wie de paus,
die hebben gepleit voor een
oplossing in El Salvador via
onderhandelingen. Vice-presi
dent Bush liet weten niet te
begrijpen waarom de kerk be
zwaar heeft tegen de Ameri
kaanse politiek inzake El Sal
vador.
De Amerikaanse bisschoppen
hebben zich twee jaar geleden
al gekant tegen de militaire
hulp aan El Salvador, of
schoon aartsbisschop Hickey
gisteren verklaarde, dat een
dergelijke hulp gerechtvaar
digd kan worden, voorzover
deze een rol speelt als element
in een algehele oplossing door
onderhandelingen. „Wij ho
pen werkelijk, dat de minister
Ter gelegenheid van de Wereldvrouwendag heeft een afvaar
diging van „ICTO-vrouwen voor vrede in vrijheid" vandaag
een werkbezoek gebracht aan de NAVO te Brussel. De delega
tie heeft de NAVO een petitie met tienduizenden handtekenin
gen aangeboden, waarin wordt aangedrongen op het nastreven
van evenwichtige, gelijktijdige en internationaal gecontroleer
de wapenvermindering door middel van onderhandelingen.
„ICTO-vrouwen voor vrede in vrijheid" zijn leden van het In
terkerkelijk Comité voor Tweezijdige Ontwapening, die vanuit
hun mogelijkheden duidelijk willen maken, dat een grote
groep vrouwen een verantwoorde ontwikkeling van het huidi
ge veiligheidsbeleid steunt. Ze willen hiermee een noodzakelij
ke correctie geven op de huidige beeldvorming over het stand
punt van vrouwen ten aanzien van het vredesvraagstuk.
Als het verzet tegen de rege-
ring-Marcos in de Filippijnen
verder toeneemt, bestaat er
een grote kans, dat de Vere
nigde Staten zullen besluiten
tot rechtstreeks militair in-
griipen om de economische en
militaire belangen veilig te
stellen. De symptomen van
een burgeroorlog zijn op de
Filippijnen al duidelijk aan
wezig.
Dit zei een vertegenwoordiger
van de Filippijnse Raad van
Protestantse Kerken (NCCP)
gisteren op een bijeenkomst
in Utrecht. Een delegatie van
de NCCP is dezer dagen in
Nederland om kennis te ma
ken met de Nederlandse pro
testantse kerken. De delegatie
is de gast van de Interkerke
lijke Coördinatie Commissie
Ontwikkelingsprojecten
(ICCO), een van de vier Ne
derlandse medefinancierings
organisaties. De Filippijnen
tellen vijf miljoen protestan
ten. De meerderheid van de
45 miljoen Filippijnen is ka
tholiek.
Volgens bisschop Ermi Camba
van de United Church of
Christ is het met de mensen
rechten bergafwaarts gegaan
sinds het aantreden van de
Amerikaanse president
Reagan. De Verenigde Staten
hebben volgens Camba groot
belang bij een „stabiele bin
nenlandse situatie" vanwege
de economische en militaire
betrokkenheid bij de Filippij
nen. Amerikaanse multinatio
nale ondernemingen als Dole,
Delmonte, Goodyear en
en blijft gewapend verzet te
gen de regering beperkt tot
kleine ondergrondse groepe
ringen. Als de situatie niet
wezenlijk verandert, is een
burgeroorlog echter niet uit
gesloten, aldus Camba.
Volgens hem gebruikt de re-
gering-Marcos alle middelen
om radicale tegenstanders de
wind uit de zeilen te nemen
en de belangen van de multi
nationals veilig te stellen. Zo
zouden fanatieke religieuze
groeperingen op het platte
land door de regering zijn be
wapend om zich te verdedi
gen tegen „communisten".
Groepjes militairen hebben
volgens bisschop Camba de
vrije hand om militante per-
Goodrich hebben grote plan- sonen op te pakken, te marte-
tages op de Aziatische eilan- len en te doden. Via gecensu-
dengroep. De Amerikaanse reerde kranten wordt de be-
luchtmacht en marine hebben volking bang gemaakt voor
verschillende bases op de Fi- de ondergrondse groepen,
lippijnen. De Filippijnse kerken kunnen
De openlijke steun van Ame- als zodanig niet openlijk sa-
rika aan de huidige president menwerken of sympathiseren
Ferdinand Marcos, gecombi- met de bevrijdingsbeweging,
neerd met de sinds 1972 afge- Er is echter wel een groeiend
kondigde noodtoestand, ver- aantal geestelijken dat de soli-
slechteren volgens bisschop dariteit met de bevolking ver-
Camba de levensomstandig- taalt in gewapende actie, al-
heden van de meeste bevol- dus Camba. De officiële ker-
kingsgroepen. Vanwege de ken kunnen de bevolking
hoge werkloosheid, het veelal niettemin wel steunen, omdat
ontbreken van gezondheids- zij nog de mogelijkheid heb-
zorg en het voedselgebrek ko- ben om bijeenkomsten te hou-
men grote groepen van de Fi- den. Deze godsdienstige bij-
lippijnse samenleving nu in eenkomsten worden steeds
opstand tegen de regering- meer gebruikt om de eigen si-
-Marcos. Op dit moment is tuatie te bespreken, aldus
men zich aan het organiseren Camba.
Bisschop van
Lublin te gast
in Tilburg
Mgr. Boleslaw Pylak, bisschop
van Lublin, zal op 11 april bij
een bezoek aan de Katholieke
Hogeschool te Tilburg een le
zing houden over de rol van
de kerk in de Poolse samenle
ving. Pylak maakt deel uit
van het vijf leden tellende
presidium van het Poolse
episcopaat, dat onder leiding
staat van kardinaal Glemp.
Behalve een belangrijk ker
kelijk leider is Pylak ook pre
sident van het bestuur van de
universiteit Lublin, de enige
rooms-katholieke universiteit
in het Oostblok.
Deze in 1918 opgerichte uni
versiteit heeft de studierich
tingen theologie, katholiek
recht, christelijke filosofie,
psychologie, pedagogiek, so
ciologie en Poolse taal- en let
terkunde. De huidige paus Jo
hannes Paulus II is er als Ka-
rol Wojtyla, hoogleraar mo-
raal-theologie geweest.
De Poolse bisschop brengt op
uitnodiging van de stichting
„Tilburg helpt Polen" een be
zoek van vier dagen aan Til
burg. Hij komt op 8 april aan
op Schiphol. Bij een hoogmis
in de Heuvelkerk te Tilburg
zal hem een kunstnier wor
den aangeboden voor het zie
kenhuis van Rzeszow, een ge
schenk ter waarde van 75.000
gulden. Dat geld is afkomstig
van de stichting „Tilburg
helpt Polen".
Zuster Bernard Ncube, me
dewerkster van de commissie
voor gerechtigheid en verzoe
ning van de bisschoppencon
ferentie van Zuidelijk Afrika,
is door de Zuidafrikaanse vei
ligheidspolitie gevangen geno
men. Zuster Ncube heeft als
speciale taak kloosterzusters
te onderrichten in de sociale
leer van de r. k. kerk. Het is
niet bekend waarvan zuster
Bernard wordt beschuldigd en
op grond van welke wet zij
wordt gevangengehouden.
Aan vijf zusters die haar wil
den bezoeken, werd de toe
gang geweigerd tot de aan
klacht zou zijn ingediend.
In het weekeinde van zes
tot acht mei houden de Salesi-
anen van Don Bosco (Pomp-
hulweg 106, 7346 AN Hoog
Soeren/Assel) een „Roeping-
Informatieweekeind" te Leus
den bij Amersfoort. Zij rich
ten zich op jongemannen van
achttien tot dertig jaar, die
zich serieus willen oriënteren
op het religieuze leven. Ter
sprake zullen komen roeping,
de drie geloften, het gemeen
schappelijk leven en het ge
bed. Ook zal informatie wor
den gegeven over Don Bosco
en het leven en werken van
de salesianen, van wie er en
kelen aanwezig zullen zijn.
In de Heraut-reeks van het
Apostolaat van het Gebed
(Postbus 418, 6500 AK Nijme
gen) zijn drie nieuwe deeltjes
verschenen. In „Kijken naar
kruisen" laat kunsthistoricus
dr. Peter van Dael sj vijftien
kruisen zien vanaf de vroeg
ste tijd tot de twintigste eeuw.
„Gebeden om vrede" bevat
zesentwintig gebedsteksten
van vroeger en nu, uit Neder
land en vele andere landen,
verzameld door Paul Begheyn
sj. Het derde deeltje „Moderne
devotie" van de karmeliet dr.
Emile Gemmeke beschrijft
deze veertiende eeuwse gods
dienstige vernieuwingsbewe
ging. Aanleiding tot de publi-
katie is het feit, dat grondleg
ger Geert Groote zes eeuwen
geleden is gestorven. Het
boekje geeft een ruime bloem
lezing van spreuken van de
moderne devoten.
Ter gelegenheid van het
200-jarig bestaan van de
rooms-katholieke kerk in Ko
rea zal van 15 augustus tot 25
september volgend jaar voor
de eerste maal kunst van het
Vaticaan tentoongesteld wor
den in het nationale museum
voor moderne kunst in de
hoofdstad van Zuid-Korea,
Seoul. Er zijn dertig schilde
rijen en twintig beeldhouw
werken uitgezocht die bijbelse
motieven voorstellen. Daarbij
bevindt zich een schilderij
van Christus van de hand van
Georges Roualt en een kruisi
gingsscène van Marc Chagall.
Gekruide
krabbetjesbietjes
met prei en
aardappelen,
boekweitgruttenpap
Nodig voor twee personen,
500 g krabbetjes, 25 g marga
rine, zout, peper, uitjes, roze
marijn, tijm, ketjap;
400 g bieten, 1 prei, zout, pe
per, suiker, 5 g margarine,
circa 1 lepel azijn, selderij-
blad;
0,5 tot 1 kg aardappelen;
2,5 dl melk, 50 g boekweit-
grutten, 2,5 dl karnemelk,
bruine basterdsuiker.
Van krabbetjes is heel wat no
dig omdat er veel afval aan zit.
Bak de stukken in warme
margarine vlot bruin, strooi er
onderwijl zout over en bak op
het laatst grofgesneden ui mee.
Doe er dan weinig lauw water
bij met peper, rozemarijn, tijm
en ketjap en stoof de krabbew-
ties nog ruim een uur totdat
het vlees los aan de botten zit.
rasp ze grof. Kook rauwe bie
ten twintig minuten met wei
nig water en dan nog tien mi
nuten met fijngesneden prei
(het witte en lichtgroene deel),
zout, peper, suiker, margarine
en azijn. Voorgekookte bieten
hebben alleen de „kook "be
handeling van de laatste tien
minuten nodig. Maak de bie
ten op het laatst af met zout,
peper, suiker, azijn en fijnge
knipte selderij.
Breng de melk aan de kook,
strooi er al roerende de bqek-
weitgrutten in en laat ze in
twintig minuten zacht koken
gaat worden. Gebruik voor dit
doorkoken de kleinste pit, de
aansteekvlam zal vaak al groot
genoeg zijn. Laat de pap lauw
worden, 'meng er de karne
melk door en presenteer} de
pap lauw of geheel afgekoeld.
Geef de bruine basterdsuiker
er apart bij.
JEANNE
Geen krant ontvangen? Bel tussen
18.00 en 20.00 uur. zaterdags tussen
14.00 en 15.00 uur, telefoonnr. 071-
122248 en uw krant wordt nog dezelf
de avond nabezorgd.
Bonn en Europa
De verkiezingsuitslag in West-Duitsland we hebb
gisteren op deze plaats al betoogd is internationaal j
van verreikende betekenis. Die uitslag zal ook niet j
gevolgen blijven voor het Nederlandse beleid ten a]
van de eventuele plaatsing van de nieuwe NAVO-kern
ten. De duidelijke zege van de CDU CSU laat er i(
weinig twijfel over bestaan wat in deze kwestie de gé
lijn zal zijn in West-Duitsland. Indien de Russen aan
derhandelingstafel in Genève niet bereid blijken toj
structieve voorstellen om het aantal raketten te verrj
ren, dan staan de pershings binnen afzienbare tijd, misi
al aan het einde van het jaar, zonder meer in West-Dui
opgesteld. En die zekerheid zal een aantal gevolgen h(
ALLEREERST is hiermee de kans van slagen van dj
wapeningsconferentie in Genève groter geworden. N|
strekt duidelijk is geworden dat de nieuwe raketten in
Duitsland er komen indien Rusland zijn SS-20-rakette!
ontmantelt, is de kans groot dat de Russen eieren voc^
geld kiezen. En in dat geval kunnen de onderhandelal
Genève ook tot verdere resultaten komen.
MlNSTENS zo ingrijpend zijn de Westduitse verkieziJ
sultaten voor het kernrakettenbeleid van ons land. Dat'
als we bij wijze van voorbeeld uitgaan Van een, ovel
met man en macht te vermijden situatie: stel dat de cj
handelingen in Genève zijn mislukt. Hoe zou in dat gei
stemming in Nederland worden als aan het einde val
jaar in West-Duitsland, vlak over de grens dus, de pers'
gewoon worden geplaatst? Dan zal voor iedereen vol(
duidelijk zijn dat met protestacties, met maatschappelijk
gehoorzaamheid zelfs, niet veel meer bereikt zal wordei
het schoonvegen van het eigen straatje. De raketten, di^
terecht verfoeit, zijn er dan immers toch al? c
Vanaf dat moment zal er voor Nederland geen sj
meer zijn van het uitoefenen van druk om internationa1
wapenvermindering te komen. De escalatie, de uitbré(
van de bewapening, zal dan helaas al een feit zijn. De
is dan nog slechts of Nederland daar als NAVO-bondg»,
medeverantwoordelijk voor wil zijn. Vanaf dat mornet
de kern zijn gehaald uit de discussie over de plaatsing
kernraketten ook in ons land. Het risico van massale biij
lijke ongehoorzaamheid, die te vergelijken zou zijn me;
opstand, is dan naar het zich laat aanzien aanzienlijk af|
men.
Maar laat we vurig hopen en er al het mogelijkl
blijven doen dat het niet tot plaatsing van raketten f
En dat de nu in West-Duitsland ontstane duidelijkheil
welslagen van de onderhandelingen in Genève op rei
korte termijn tot gevolg zal hebben.
Zonnige
perioden
DE BILT In grote delen
van West-Europa is de laatste
dagen een westelijke tot zuid-
,IK BEN WEL ONAFHANKELIJK, MAAR NIET ONPARTIJDIG'
ZOETERMEER „Ik
ben geen verantwoording
schuldig aan werknemers
of werkgevers in het bij
zonder. Ik heb geen ach
terban, de enige achter
ban die ik heb is mijn
vrouw". Wim Spit, sinds
één week de nieuwe voor
zitter van de Arbeidsom-
standigheden-raad
kortweg aangeduid als
ARBO-raad wil duide
lijk laten weten waar hij
staat. Hij is nu geen verte
genwoordiger van de vak
beweging meer, maar be
kleedt een veelomvatten-
der taak. „Ik moet onaf
hankelijk zijn. Niet onpar
tijdig, want daarbij lijkt
het erop of er een robot is
ingehuurd, die er zelf
geen ideeën en meningen
op na houdt".
Toen hij in 1981 vanwege zijn
inmiddels weer afgezegde ver
trek naar Indonesië afscheid
van de FNV nam, had de nu
58-jarige Spit er 32 actieve
vakbondsjaren opzitten. Daar
van was hij er bijna vijftien
vakbonds vertegenwoordiger
bij de SER. Hij zal als voorzit
ter van de ARBO-raad zijn
bondsverleden niet helemaal
aan het oog kunnen en willen
onttrekken. „Iedereen weet
natuurlijk heel goed dat Spit
Wim Spit: „ledereen weet natuurlijk heel goed dat Spit
met hart en ziel vakbondsbestuurder is geweest"
met hart en ziel vakbondsbe
stuurder is geweest. Ikzelf ben
dat ook helemaal niet verge
ten, en ik ben ook niet van
plan om te gaan doen alsof ik
geen mening meer over ar
beidsomstandigheden zou heb
ben". In de raad waar hij
voorzitter van is geworden zit
ten vertegenwoordigers van
werkgevers, werknemers en
overheid. Spit heeft tot taak de
partijen in de ARBO-raad te
laten overleggen over alle za
ken die met de arbeidsomstan
dighedenwet van doen hebben
en de staatssecretaris van Soci
ale Zaken en Werkgelegen
heid daarover te adviseren.
„Het is heel belangrijk, dat ik
me onafhankelijk opstel als
voorzitter van deze raad. Ik
wil graag dat zij goede advie
zen uitbrengt, als het even kan
unanieme, want die hebben de
grootste invloed op het rege
ringsbeleid. Daar wil ik mijn
best voor doen. Dat is mijn op
tiek".
Argumenten
Voor Spit is deze functie ei
genlijk niet veel nieuws. Hij
had de problematiek van de
arbeidsomstandigheden de
laatste jaren bij de vakbewe
ging al in zijn beleidsportefe
uille. „Bovendien is dit iets
waar de vakbeweging zich
vanzelfsprekend van oudsher
voor interesseert", vult hij aan.
„Mijn taak", zo zegt Spit, „is te
zorgen dat de argumenten van
beide partijen zo goed mogelijk
aan bod komen en als dat een
positieve bijdrage levert aan
de discussie, zal ik niet nalaten
mijn eigen mening in een zaak
te geven".
Spit blijft uiteraard lid van de
FNV. Maar hij heeft verder
geen enkele formele verant
woordelijkheid meer binnen
de vakbeweging.
Wel is hij voor halve dagen als
beleidsadviseur voor Indonesië
aan de Nederlandse Organisa
tie voor Ontwikkelingssamen
werking (NOVIB) verbonden.
Aanvankelijk zou hij een der
gelijke functie in dat land zelf
gaan vervullen, maar de Indo
nesische overheid gaf geen ze
kerheid of hij een verblijfsver
gunning zou krijgen. Waarom
men die noch gaf, noch wei
gerde, is nog steeds niet duide
lijk.
V a kbondsschepen
Als het aanbod van de NOVIB
er niet was geweest, zou Wim
Spit nu waarschijnlijk nog ge
woon voor de vakbond wer
ken. Nota bene op het fusie
congres van NKV en NVV
nam hij afscheid van het vak
bondsleven. Handen werden
geschud, en lovende woorden
werden ten afscheid gespro
ken. Spit had zijn vakbonds
schepen al min of meer achter
zich verbrand, toen duidelijk
werd dat het Indonesië-avon-
tuur voor hem niet door zou
gaan. Hij ervoer dit als een
grote teleurstelling. „Als je
met enthousiasme ergens naar
toe leeft, en het gaat niet door,
dan is dat natuurlijk een grote
deceptie. Maar je kunt er niet
te lang bij stil blijven staan en
bovendien zijn er ergere din
gen op de wereld dan zoiets",
relativeert Spit.
De andere helft van de dag
vult hij met nu met het voor
zitterschap van de ARBO-
Raad. Hij vindt het een eer dat
de selectiecommisssie van deze
raad juist hem vroeg om de
functie van de scheidende
voorzitter Fibbe op zich te ne
men. „Als je als oud-vak
bondsman het vertrouwen van
zowel werkgevers, als werkne
mers en overheid krijgt, dan
doet dat je toch wel iets. Bo
vendien spreekt de materie
waar het in de raad over gaat,
mij erg aan. Met humanisering
van de arbeid heb ik me in
mijn tijd bij het NKV en de
FNV al uitgebreid beziggehou
den", zegt Spit.
Serieus
Spit vindt het belangrijk dat
de gang van zaken rond de ar
beidsomstandighedenwet op
de voet gevolgd wordt door de
pers. „Overal waar gewerkt
wordt heeft de Arbeidsom
standighedenwet z'n invloed.
Als de raad, die toch werkge
vers, werknemers en overheid
bij elkaar brengt, aan de fege-
ring een advies uitbrengt over
zaken als veiligheids- en ge
zondheid op het werk, dan is
dat een hoogst belangrijke
zaak, waar iedereen kennis
van moet kunnen nemen".
Dat is ook de reden waarom
Spit vindt dat de bewinds
vrouw van sociale zaken en
werkgelegenheid de adviezen
van de ARBO-raad zeer se
rieus moet nemen. „Het zijn
niet zomaar willekeurige lie
den die zo'n advies uitbrengen.
De vertegenwoordigers heb
ben daar uitgebreid met hun
achterban over gepraat. Alleen
al door de vakbeweging wordt
daar namens anderhalf mil
joen georganiseerde mensen
gesproken'aldus Wim Spit.
ARJEN VAN DER SAR
DEN HAAG Op verzoek
van de Nederlandse Hartstich
ting heeft dr. D. Dolman,
voorzitter van de Tweede Ka
mer, gisteren in Den Haag aan
vertegenwoordigers van ver
schillende geledingen van hetj
maatschappelijk leven, 16 mm.
kopieën overhandigd van dej
film „Stress". Deze film van;
de Nederlandse Hartstichting!
moet in bedrijven circuleren;
om het verschijnsel stress
meer onder de aandacht te
brengen. De Stichting acht dat
noodzakelijk daar stress steeds
meer wordt erkend als een
van de faktoren, die de kans
verhogen op hart- en vaatziek-
Bij het in ontvangst nemen
van zijn kopie maakte de heer
J. Ligteringen, medisch advi
seur van het ministerie van
Sociale Zaken, bekend dat het
ministerie aan TNO opdracht
heeft gegeven een onderzoek
te starten naar chronische vor
men van stress in de arbeidssi
tuatie. Bedoeling is de kennis
op het gebied van stress te
vergroten, om stress in een ar
beidssituatie te kunnen meten,
de gezondheidsaspecten te
kunnen beoordelen en moge
lijke risicogroepen te kunnen
onderkennen. In verband met
de toenemende psycho-sociale
problematiek in arbeidsorgani
saties (reorganisaties door be
zuinigingen), lijken meer men
sen aan stress te zijn blootge
steld. In elk geval worden be
drijfsartsen steeds meer gecon
fronteerd met patiënten die
klagen over slecht slapen,
hoofdpijnen, spanningen en
depressieve verschijnselen.
Prikkels
De film „Stress" toont de li
chamelijke reakties die ont
staan door grote spanningen
en laat verscheidene mensen
vertellen hoe zij door overma
tig hard werken, drukte, la
waai, te weinig ontspanning
en een te gering vermogen om
te relativeren, in een stres
stoestand geraken. De film
spreekt over prikkels in de
huidige samenleving, waar
door de ene mens gespannen
raakt en de ander juist onbe
roerd blijft. De film gaat er
niet op in dat de oorzaak van
stress blijkbaar eerder gezocht
moet worden in de levensin
stelling, de mentaliteit van
mensen dan in de omstandig
heden.
Medisch-direkteur van de
Hartstichting, dr. E. Dekker,
verklaarde na afloop desge
vraagd, dat de prikkels inder
daad op zich neutraal zijn en
dat het aan de mensen zelf ligt
of zij stress-patiënt kunnen,
worden, of niet. Op de vraag
of de Hartstichting zich dan
niet moet bezighouden met het
voorlichten van stress-patiën
ten over de wijze hoe zij hun
levensinstelling kunnen ver
anderen zei hij: „Eigenlijk is
dat iets voor filosofie en reli
gie, want zodoende kom je te
recht bij vragen als: Wat is de
mens? en Waarom dit leven?
Ik denk zelf, dat mensen het
middelpunt kwijt zijn, dat ze
vergeten zijn wat hun plaats is
in ae kosmos - maar daarmee
hoeft de Hartstichting niet bij
de mensen aan te komen".
De heer Dolman hield het op
maat houden en de rol van de
vrouw: „Kamervergaderingen
laat ik in principe niet door
gaan na elf uur 's avonds. Uit
putting dient nergens voor; de
mensen moeten blijven relati
veren. Het allerbelangrijkste
middel tegen stress? Dat het
thuis goed is en dat de kinde-
westelike luchtstroming
stand gekomen. Deze
veroorzaakt door een we|
kend gebied van hoge
druk van Frankrijk na$
Middellandse Zee en eec
pressie die van IJsland
Scandinavië naar Ruf
koerst. In deze luchtstroS
komt weinig bewolking I
waardoor de temperatui|
veel plaatsen in ons land
a 12 graden kan stijgen.
Vriezen doet het in E$
nog in Scandinavië en
land. Echt lenteweer met^
peraturen tegen de 20 gil
is het vooral langs de Mi|
landse Zee in Zuid-Franj
en Spanje.
„Gymnastiek moei
blijvenr.
Bovenstaande slogan, getie j
Studio Sport van afgelq
zondag tijdens de weds t.
Ajax-PSV, heeft mij wel L
het denken gezet. Hoe zit
precies ook weer met „G^-
nastiek moet blijven"? V„
neer had de jeugd eigen
voor het laatst gymnastiek!
Paar voorbeelden: BowlinJ"
nen in Rijswijk, Ockenbu
etc. hebben een wachtlijst M
scholen die komen spelen
dat gymnastiek? De leerkr»
drinkt onderwijl een
koffie. Schaatscentrui
Uithof: de gymieerkracht
de leerlingen schaatsen,
ren die om de een of a
reden niet kunnen schaa
moeten gedurende de sc
stijd rondom de ijsbaan bli
lopen, de leerkracht drinkt
ven zijn pilsje. Is dat gym
tiek? De leerlingen van
voortgezet onderwijs gaan
zwemmen: de leerkracht
vanaf de ballustrade wel
enz. enz. Deetman heeft
ook daar bezuinigen. De
niet te na gesproken,
deze leerkrachten hebben
er zelf naar gemaakt,
hebben ze in weelde dit
geintjes mogen doen. De
te leerlingen in het voo
onderwijs bij de hogere
sen zijn op een sportve
ging of hebben de mog
neid daartoe. Inleveren
iere bed
C.Pit, 1