économische voorspellingen: voor elck wat wils
Kohl en
Genscher
lijken nu al
zeker van
overwinning
Sovjet-Unie zwijgt over
dertigste sterfdag Stalin
Politiek
Partij
Parlement
ACHTERGROND
CeicLeSomu/nt
ZATERDAG 5 MAART 1983 PAGINA 7
ÏIP, IK HEB JE!
jna vijf uur lang debatteerde
Tweede Kamer afgelopen
tisdag over een wetsontwerp
i bevordering van het wel-
n van legkippen. Geen alle-
igs onderwerp. Het betrof
er een wetsvoorstel dat niet
n de regering afkomstig
as, maar dat was opgesteld
or twee kamerleden, de he-
ri Rob Tazelaar (PvdA) en
n van Noord (CDA). Bij zo'n
itiatief-wetsontwerp ziet
eo dus geen minister of
latssecrefar/s achter de rege-
igs tafel, maar gewone ka
rleden, in dit geval derhal-
bet duo Tazelaar en Van
>rd.
-t willen deze wakkere
\iim veebeschermers? In het
komt hun wetsvoorstel
9- bp neer, dat elke kip die zijn
liever: haar) leven slijt in
legbatterij, vanaf 1 januari
1 minimaal 425 vierkante
timeter leefruimte moet
tben. Dat is nóg niet veel
de tuurlijk, maar we hebben
Jrepen dat momenteel in
een groot aantal legbatterijen
vele leghennen nog aanzien
lijk slechter gehuisvest zijn.
Verder willen Tazelaar en
Van Noord dat over tien jaar
de huidige legbatterijen wor
den verboden en vervangen
door een kipvriendelijker sy
steem.
Stilletjes hadden we gehoopt
dat het kamerdebat ongeveer
op de volgende wijze zou ver
lopen:
Van der Spek (PSP): „Mijn
heer de voorzitter, wij vinden
dit wetsontwerp niet bepaald
het ei van Columbus".
Waalkens (VVD): „U gooit
hiermee wel de knuppel in het
hoenderhok!".
Van Rossum (SGP): „Beter
een half ei dan een lege dop".
Beckers (PPR): „Als de vos de
passie preekt, boer pas op je
kippen".
Brouwer (CPN): „U redeneert
als een kip zonder kop".
Verdediger Van Noord (CDA):
„Als ik die bezwaren hoor,
krijg ik kippevel".
Verdediger Tazelaar (PvdA):
„Leest u het wetsontwerp nog
maar eens goed door. U bent
toch niet kippig?".
Dolman (voorzitter): „Laten
we de discussie kort houden,
want ik wil met de kippen op
stok".
PRATENDE
KIPPEN
Zo ging het dus niet. Het leek
wel of de kamerleden juist alle
mogelijke moeite deden om
elke woordspeling die ook
maar enigszins naar' kip of ei
riekte zorgvuldig te vermij
den. Hetgeen overigens niet
wil zeggen dat het debat geen
opmerkelijke fragmenten be
vatte. Toen Rie de Boois van
de PvdA een droevig verhaal
over „kippen in een stress-si
tuatie" had gehouden, vroeg ze
zich af welk systeem over tien
jaar in de plaats zou moeten
komen van de legbatterij. In
diener Tazelaar gaf toe dat hij
daarover nog geen vastomlijn
de gedachten had. Wel sprak
hij als een soort projectontwik
kelaar over riante ruimten
met voldoende zand en water,
met ligstokken en met legnes-
ten. Een vijf-sterren-batterij,
zou je haast zeggen. Maar ja,
het blijft altijd mensenden
kwerk, zo zei Tazelaar, want
wij maken uit wat goed is voor
een kip. „Zolang kippen niet
kunnen praten sprak hij met
een hulpeloos gebaar, „is het
de enige mogelijkheid om het
op die manier te benaderen.
Konden we het de kip maar
vragen. Misschien zegt-ie dan
wel: Ik zit hier best!".
SGP-afgevaardigde Van Ros
sum legde tijdens het debat
ook nog een mooi ei. Hij had
zich geërgerd aan het feit dat
in het wetsontwerp steeds
werd gesproken over „één of
meer legkippen". „Dat is on
zin", vond Van Rossum. Vol
gens hem kon die uitdrukking
„één of meer" gerust worden
geschrapt, want, zei hij: „Ik
heb nog nooit een pluimvee
houderij gezien met één kip.
Dat bestaat gewoon niet".
Maar de indieners van het
wetsontwerp waren er als de
kippen bij om het voorstel van
de SGP'er van de hand te wij
zen. Van Noord probeerde zich
er eerst nog met een grapje
vanaf te maken. „Stel dat wij
ooit een producent tegenko
men die zijn kippen elk in een
klein kanariekooitje houdt.
Dan hebben we tenminste een
wetstekst die dat verbiedt", zei
hij lachend. Maar toen Van
Rossum erop bleef aandringen
de solo-kip uit het wetsont
werp te verwijderen, werd
Van Noord serieus. Wij kun
nen die ene kip doodeenvou
dig niet missen, omdat de nor
men in het wetsontwerp zijn
vastgesteld op basis van de lee
fruimte van één kip". En bijna
smekend liet hij er op volgen:
„Laat ons die ene kip nou asje
blieft behouden!".
GELD
Onlangs lieten wij aan een
Franse dame die voor het eerst
een bezoek aan Nederland
bracht ons bankbiljet van vijf
tig gulden (de zonnebloem
zien. Ze reageerde verrukt.
Dit is het mooiste bankbiljet
dat ik ooit in m'n leven gezien
heb", riep ze uit, maar dan in
het Frans natuurlijk. Ook onze
„snip", het honderdje, vond ze
schitterend. Wij konden haar
enthousiasme ten volle bea
men. Kennelijk denkt echter
niet iedereen er zo over. De
Tweede-Kamerleden Joost
van Iersel (CDA) en Theo Joe-
kes (VVD) bijvoorbeeld. Zij
gaven er jongstleden maandag
onomwonden blijk van, ons
moderne bankpapier te ver
foeien. De nieuwe Beatrix-
munten vinden ze trouwens
ook al niet mooi. Hier kunnen
wij evenwel inkomen. Dat hal
ve koninginnehoofd gaat nog,
maar die achterkant met dat
wafelmotiefje.nee. Nochtans
zullen we er geen moment
over wakker liggen.
De ergernis omtrent het uiter
lijk van onze betaalmiddelen
borrelde bij de heren Van Ier
sel en Joekes op tijdens een
vergadering van de kamer
commissie voor Financiën,
waarvan Joekes voorzitter is.
„Vandaag is het de laatste dag
van de cent als betaalmiddel",
sprak Van Iersel. „En daarom
maak ik nog een opmerking
over onze munten. De publie
ke reacties wijzen uit dat zij te
modern worden geacht. Als
staatsburger sprekende sluit ik
mij hierbij aan. De munt en
het bankbiljet zijn een visite
kaartje van ons land. Onze
munten en bankbiljetten sta
ken in het verleden in mijn
ogen gunstig af tegen die van
menig ander land. Maar de
beeltenis op de munt is ver
schraald en de poelsnippen en
zonnebloemen op de nieuwe
biljetten vormen een wonder
lijke compensatie voor het
verlies van de beeltenis van de
groten uit onze geschiedenis".
Onmiddellijk boog Joekes zich
naar de microfoon om zijn in
stemming te betuigen. U weet
dat ik het met de strekking
van uw opmerkingen een jaar
geleden al geheel eens was".
Van Iersel weer: „Ik herinner
mij dat wij daarover enkele
plezierige gesprekken hebben
gevoerd, collega Joekes".
Op dat moment nam de jonge
irtWCMI
VVD'er Frank de Grave, door
zijn fractiegenoot Joekes vaak
aangeduid als „ons jongmaat
je", het woord. Hij vond de be
zwaren tegen de nieuwe mun
ten en bankbiljetten pure non
sens. „Het schijnt een leeftijds
kwestie te zijn aldus De Gra
ve.
De beide bezwaarden reageer
den met opgetrokken wenk
brauwen: „Ik dank het op één
na jongste kamerlid voor zijn
bijdrage aan deze discussie",
sprak Van Iersel. En Joekes
voegde eraan toe: „Hij is bij
dezen ontslagen!".
Staatssecretaris Koning van
Financiën reageerde even la
ter op de noodkreten van Van
Iersel en Joekes. „Ik kan mij
de geuite bezwaren wel voor
stellen, maar ik ben toch ook
van oordeel dat de huidige Ne
derlandse munten voldoen aan
hoge artistieke normen", zei
hij. En even later: „Thorbecke
zei in de vorige eeuw al, dat de
overheid, dus ook de Tweede
Kamer, geen oordelaar van
kunst behoort te zijn".
DICK VAN RIETSCHOTEN
In-fan onze correspondent Ge
it- I rard Kessels)
fJ'ÖNN De spanning is
i grotendeels weg. Hel-
ïg^ jut Kohl blijft bondskan-
d-Ilier van West-Duitsland.
£"ijn coalitie van christen
democraten en liberalen
rijgt morgen met vrijwel
"taolute zekerheid voor
pr jaar het groene licht
p de kiezers. Want ook
b. fcnschers liberalen lijken
5Fl t te gaan halen. Een
ien liniepeiling gaf de FDP
',islze week zelfs meer dan
lit procent. Opgeteld bij
46 a 47 procent van
0O Dhls CDU-CSU betekent
lt een comfortabele
perderheid voor „de
arte reus" uit Mainz. Of
iden alle opiniepeilin-
n er naast zitten op een
jze zoals nog nooit ver-
ind is?
itse politici zijn niet bang
br grote woorden. Maar
pr deze gelegenheid hebben
pr zelfs nog een schepje bo-
nop gedaan. „De verkiezin-
van 6 maart zijn beslis-
Id voor de weg, die Duits-
,,d deze eeuw verder zal
ndln". zegt de christtn-demo-
2*7itische voorman Franz Josef
.rauss van de Beierse CSU.
k anderen hebben de ver-
[zingen van morgen verge
en met die van 1949, de
(ste van het na-oorlogse
itsland.
Ibetekenis van deze verkie-
gen reikte in elk geval ver-
dan de landsgrenzen. De
and flag zal de richting bepalen
165.) de Europese veiligheid-
litiek. Vanuit het buiten-
d wordt daarom met grote
dlv.angstelling over de schou
ws, i van de Duitse kiezer mee-
oc-tken. Algemeen wordt
buw3 immers gezien als een
kte)-, dat beslissend is voor de
l5%yo. Als de onderhandelin-
rou"l tussen de Russen en de
(Wil.
De strijd om de stem van de kiezer is gestreden
Amerikanen in Genève over
de middellange afstandsraket
ten mislukken, of slechts een
gedeeltelijk resultaat opleve
ren, zullen Duitsland, Neder
land, België, Engeland en Ita
lië in de herfst overgaan tot
het plaatsen van 108 Pershing-
en 464 kruisraketten. v
Of de plaatsing.door zal gaan.
hangt voor een belangrijk deel
van Duitsland af. De kanse
lierskandidaat van de socialis
tische SPD Hans-Jochen Vogel
voelt niéts voor de plaatsing.
Hij sluit elke verkiezingstoe
spraak af met de zin: „Ik
vraag de kiezers mij de op
dracht te geven al het mogelij
ke te doen om de stationering
van nieuwe raketten overbo
dig te maken". Bij elke gele
genheid beklemtoont Vogel
„het Duitse belang". Vogel, die
vindt dat de Amerikanen
nieuwe voorstellen moeten
doen in Genève, gaat aanzien
lijk verder dan de christen-de
mocratische kanselier Helmut
Kohl. Die benadrukt, dat
Duitsland een trouwe bondge
noot in de westerse alliantie
moet blijven. Met de vredesbe
weging heeft Kohl niet veel
op. „Na twee wereldoorlogen
zijn alle Duitsers lid van een
grote vredesbeweging", zo zegt
hij.
Hoewel er veel op het spel
staat, is de verkiezingscampag
ne mat geweest. De raketten
hebben natuurlijk een rol ge
speeld, evenals de werkloos
heid van 2,5 miljoen, die door
CDU-CSU wordt bestempeld
als een erflast van 13 jaar soci
alistisch bewind. Ook de huur-
stijgingen en de zure regen,
die de Duitse bossen vernie
tigt, zijn aan bod geweest. De
Groenen hebben zich er ver
geefs voor ingespannen een
thema te maken van Flick, het
Düsseldorfer concern, dat rij
kelijk met miljoenen heeft ge
strooid in het wereldje van de
Duitse politici in Bonn. Tot
echte discussies in de campag
ne is het niet gekomen. De po
litici hebben zich op enkele
uitzonderingen na beperkt tot
het slaan op de favoriete aam
beelden. Opvallendste, want
nieuw, figuur in de verkie
zingscampagne was Hans Jo-
chen Vogel. De nieuwe
SPD-leider heeft met 180 ver
kiezingsoptredens een record
gevestigd in de geschiedenis
van de Duitse Bondsrepubliek.
Vogel heeft zich niet gemani
festeerd als een geweldig spre
ker, maar wel als een man die
wat te zeggen heeft, en die ook
kan luisteren. Aan holle reto
riek, waar Kohl nogal eens in
vervalt, geeft hij zich niet
over.
Kwelling
Voor vrijwel elke verkiezing
kwellen de Duitsers zich met
visioenen van onregeerbaar
heid. Voor die zwaarmoedig
heid is geen reden. Duitsland
wisselt gemiddeld zo een keer
in de 15 jaar van regeringscoa
litie. Dat is in veel andere,
vaak oudere, democratieën
wel anders. Als de lijn van na
de oorlog wordt doorgetrok
ken, zou de christendemocra-
tisch-liberale regering van
Kohl en Genscher, die op 1
oktober vorig jaar aantrad,
morgen door de kiezers beves
tigd moeten worden.
Alle tekenen wijzen er inder
daad op, dat de coalitie gemak
kelijk in het zadel blijft. De
geteisterde liberalen zijn uit
het graf herrezen en zullen de
5-procentsdrempel naar de
Bondsdag overschrijden. De
christendemocratische combi
natie CDU-CSU van Kohl en
Strauss is in alle opiniepeilin
gen goed voor 45 tot 48 pro
cent van de stemmen.
Nu heeft de ervaring geleerd,
dat opiniepeilingen in Duits
land met de nodige korrels
zout moeten worden genomen,
maar de tendens is duidelijk.
Het blok CDU-CSU en FDP
zal groter zijn dan SPD en de
alternatieve Groenen. Boven
dien zijn SPD en Groenen het
over veel zaken fundamenteel
MOSKOU Het is vandaag op de dag af 30 jaar gele
den dat radio-Moskou de inwoners van de Sovjet-Unie
kond deed van het feit dat „het hart van Lenin's strijd
makker, de vaandeldrager van zijn geniale zaak stil is
blijven staan". De dood van Josef Stalin op 5 maart
1953 vormde een keerpunt in de geschiedenis van de
Sovjet-Unie, maar zal waarschijnlijk niet herdacht wor
den, net zoals het geval was met diens 20e sterfdag in
1973.
In de Sovjet-Unie herdenkt men eerder geboorte- dan overlij
densjaren. Maar bij Stalin was men in 1980, toen het honderd
jaar geleden was dat hij werd geboren, ook zeer voorzichtig. De
Pravda schreef behoedzaam over hem als een „ingewikkelde en
tegenspraak oproepende historische figuur".
Toen de in Georgië geboren alleenheerser in zijn buitenhuis in
Koentsevo, niet ver van Moskou, overleed, riepen de verbijster
de leden van het Politburo hun onderdanen op niet in paniek te
raken. „Ik kon me niet beheersen. Ik heb echt gehuild bij Sta
lin's dood", schreef Nikita Kroetsjev, de opvolger van Stalin.
Nog geen drie jaar later hekelde hij zijn voorganger als een
moordzuchtige tiran.
Dertig jaar na dato is de sfeer van angst, die Stalin uitbuitte om
de Sovjet-Unie in zijn greep te houden, verdwenen. Maar veel
elementen van het systeem dat hij in het leven riep, bestaan nog
steeds. Toen president Leonid Brezjnjev vorig jaar november
stierf was, leek het uiterlijk vertoon rond zijn begrafenis op dat
bij de dood van Stalin, maar de invloed van de machtswisseling
erna verschilde nogal. In 1953 barstten zelfs de kinderen van
Westerse diplomaten in tranen uit toen zij hoorden dat „Uncle
Joe" was gestorven. In 1982 leken de meeste inwoners van Mos
kou het overlijden van Brezjnjev gelaten te aanvaarden. De poli
tieke sfeer is een stuk cynischer, maar ook meer gelaten gewor
den. Veel ouderen kunnen zich de alom aanwezige angst uit het
Stalin-tijdperk nog duidelijk heugen en handelen nog daarnaar.
Maar jongere generatie is duidelijk anders. Zij wisselen grappen
over Brezjnev of Andropov onder elkaar zonder moeite af met
het in het openbaar aanheffen van communistische kreten.
Eén van de paradoxen van het Sovjet-systeem is dat het stabie
ler lijkt dan 30 jaar geleden, maar dat het tegelijk moeilijker is
om mensen te vinden die nog geloven in de officiële ideologie
van het marxisme-leninisme.
Als Stalin zich dezer dagen in Moskou zou vertonen, zou het
hem opvallen dat bepaalde dingen zoals de voorpagina van
de Prawda sinds 1953 nauwelijks veranderd zijn. Andere ele
menten in de Sovjet-samenleving, met name in de economie,
hebben een onmiskenbare wijziging ondergaan. Dat zijn onder
meer de bezuizing en de kleding. In de straten van Moskou, die
30 jaar geleden leeg waren op „Zis"-limousines van functionaris
sen en taxi's na, gonst het nu van de particuliere auto's. Alleen
de voedselsituatie zou zijn verslechterd. „Ten tijde van Stalin
kon je zelfs kaviaar kopen", is een vaak gehoorde verzuchting.
ZONDAG I MAANDAG DINSD)
MAART 1 MAART I MAART I MAART I MAART
N HAAG Roerige
ien zijn aangebroken in
internationale econo-
Vooral onder invloed
t de daling van de olie-
jzen en de verwachtin-
i over het al dan niet
irgaan van dat proces,
In goud en dollar als jo
op en neer. Voorspel
en jen en verwachtingen
'ir de economische ont-
ïïtïpkeling op korte en
gere termijn kenmer-
t) zich door een soortge-
TeLe beweging en krijgen
(rdoor een uiterst spe-
"atief karakter. Zelfs
geïnteresseerden in de
ontwikkeling van de eco
nomie kunnen er nauwe
lijks meer een touw aan
vast knopen.
Mensen die geacht worden op
dit terrein een bovenmodale
kennis te hebben worden eco
nomen genoemd. Er lopen er
miljoenen van op de wereld
rond waarvan vele duizenden
in ons land. Hoewel ze allen
tot dezelfde groep wetenschap
pers behoren, blijkt dat geen
enkele garantie te zijn dat zij
in belangrijke mate eensgezind
zijn in hun denken over het
verschijnsel dat ze jarenlang
hebben bestudeerd. Het tegen
deel lijkt eerder waar. Als
kemphanen gaan ze elkaar
doorgaans te lijf, volledig
overtuigd van het eigen gelijk.
Een mooi voorbeeld daarvan
biedt Amerika, een groot land
met veel inwoners en dus ook
veel economen, zowel in de ac
tieve politiek als daarbuiten.
Een aantal weken geleden riep
één van hen, de Amerikaanse
minister van Financiën Do
nald Regan, uit dat het met de
ontwikkeling van de Ameri
kaanse economie toch wel zo
de goede kant op ging, dat een
krachtig herstel binnen vrij
korte tijd zichtbaar zou wor
den en ook vruchten zou gaan
afwerpen. De miljoenen werk
lozen in de VS haalden, ge
dachtig aan de ellenlange rijen
waarin zij wekelijks moeten
staan voor een enkel baantje,
hun schouders op. Van Regans
collega-economen waren
schampere opmerkingen te
horen. Aan diens uitspraken
werd toen vooral propagandis
tische waarde toegekend.
Optimisme
Deze week rolden in de VS de
eerste indexcijfers uit de com
puters waaruit bleek dat het
optimisme van de minister
van Financiën meer grond
had dan (andere) kenners ver
moedden. Een verbetering van
de belangrijkste economische
indicatoren met 3,6 procent is
de grootste sinds 33 jaar!
Prompt riep een aantal econo
men nota bene uit dat de rege
ring veel te pessimistisch is als
zij zegt dat het met de econo
mie langzaam de goede kant
op gaat. De verwachtingen
over de economische groei in
de States zijn voor de zoveelste
maal opgeschroefd en liggen
nu tussen de drie en vijf pro
cent.
Wat in Amerika gebeurt laat
zich op tal van punten verge
lijken met de ontwikkeling in
Nederland. Toen in de VS de
rente omlaag ging, zakte die
ook in ons land, hoewel net als
daar het overheidstekort gi
gantisch opliep. Ofschoon van
het echt aantrekken van in
vesteringen nog weinig te
merken viel, raakte de beurs
optimistisch gestemd. Op Wall
Street en het Damrak schoten
de beurindices herhaaldelijk
door lang niet bereikte pla
fonds heen. Woensdag was er
zelfs sprake van een .juich
stemming" en donderdag ste
gen de koersen nog verder.
En: hoe hoger de koersen op
de beurs, hoe meer vertrou
wen in de economische ont
wikkeling. Trouwens, ook hier
vallen de laatste weken, net
als in Amerika, allerlei opti
mistisch gestemde verhalen uit
de mond van ministers als Ru-
ding en Lubbers te beluiste-
Herstel
Zou men de laatste schakel in
deze reeks, zoals die zich de
afgelopen dagen in de States
voordeed, ook voor Nederland
verwachten, dan zouden de
cijfers over de maanden febru
ari en maart een eerste herstel
te zien moeten geven, wat zich
later dit jaar krachtig zou
moeten doorzetten. Er lijken
voldoende randvoorwaarden
aanwezig voor een dergelijke
verwachting. Deze week daal
de opnieuw op alle fronten de
officiële rente en voor de
tweede achtereenvolgende
maal ging het hier om een ge
heel autonome operatie, dat
wil zeggen geheel los van de
ontwikkeling in Duitsland,
aan welks hand wij doorgaans
lopen. Zoals bekend is een la
gere rente gunstig voor inves
teerders, die bovendien ver
lokt zouden kunnen worden
door nieuwe belastingverla
gingen voor het bedrijfsleven
die door de regering zijn aan
gekondigd. Voeg dit bij het
gunstig effect van een dalende
energieprijs (zowel olie als
elektriciteit en misschien
straks ook nog wel gas) en een
geringe inflatie en alle voor
waarden voor zo'n herstel lij
ken aanwezig.
Deflatoir gevaar
Toch zijn er ook geluiden waar
te nemen die zo'n redenering
als luchthartig en onverant
woord optimisme van de hand
wijzen. Zo was de stem van
oppositieleider Den Uyl sinds
lang weer eens op de radio te
horen. Hij waarschuwde met
extra somberheid tegen defla-
toire gevaren (dalende prijzen,
gevolgd door dalende lonen en
nog meer werklozen) van de
huidige ontwikkeling. Een
complete economische ineen
storting als in de jaren dertig
lijkt dan niet meer ver weg.
Als we Den Uyl tenminste
mogen geloven, en dat is nu
juist de grote vraag: welke van
onze economische deskundi
gen heeft het nu bij hef rechte
•eind? Zal het afnemend tempo
van prijsstijgingen inderdaad
uitmonden in een werkelijke
verlaging van prijzen die weer
zal leiden tot nog massalere
ontslagen en werkelijke loon
dalingen, of is het slechts een
signaal dat de economische
wet van vraag en aanbod ook
onder deze omstandigheden
zijn werk doet? Als prijsdalin
gen louter het gevolg zijn van
een groot aanbod en een afge
nomen vraag, dan mag vol
gens deze wet immers een
aantrekken van de vraag op
een lager prijsniveau worden
verwacht, zodat de economie
zich aan haar eigen haar weer
uit het moeras trekt.
Van de schrijver dezes mag
het verlossende woord in deze
economenstrijd niet worden
verwacht. Pas achteraf zal aan
de hand van de praktijk, zoals
de geschiedenis van de econo
mie al ontelbare malen heeft
geleerd, kunnen worden vast
gesteld wie eigenlijk het gelijk
het meest aan z'n zijde had
Hier hooguit een enkele kant
tekening.
Stimulering
Aan de harde bezuinigingspo-
litiek van het kabinet-Lubbers
kleven zeker gevaren en be
zwaren, maar de bewering van
opposanten dat we de econo
mische crisis effectief kunnen
bestrijden door maar zoveel
mogelijk geld in de economie
te pompen doet wat vreemd
aan. We mogen niet vergeten
dat we in feite al meer dan
tien jaar niets anders doen en
dit jaar wel in het bijzonder als
we zien dat het verschil tussen
inkomensten en uitgaven van
de overheid oploopt tot zo'n 40
miljard gulden. Ook kabinet
ten met een essentiële PvdA-
invlopd hebben deze politiek
gevoerd en al die stimulering
heeft een bankroet van tal van
bedrijven bepaald niet voorko
men (zie het RSV-drama). In
tegendeel: die politiek heeft de
noodzaak van de extra harde
maatregelen van dit moment
alleen maar vergroot.
Bovendien rust op hen die de
afnemende prijsstijgingen als
een groot gevaar zien de plicht
met een eerlijke verduidelij
king hierop te komen. Jaren
lang liepen zij immers beurte
lings te hoop tegen prijsstijgin
gen die de koopkracht van de
burger aantastten of zeiden
met een bezorgd gezicht dat de
tijden van vroeger nooit meer
terug zouden komen. Nu Wim
Kan alsnog gelijk lijkt te krij
gen met zijn voorspelling dat
Koning Feisal (zou hij nog in
leven zijn) nog wel eens met
een oliekar langs de deur zou
komen leuren en de burger
een koopkrachtmeevaller te
wachten staat, roepen hun be
zwaren meer vragen op dan ze
beantwoorden.
ARJEN BROEKHUIZEN
