Wijsmuller
trekt European
Gateway recht
P
f
A(gt)doptie-bezoek
Arens: relatie tussen
YS en Israël verbetert
Herrenberg mogelijk toch
terug als ambassadeur
Bouterse
is het
lichtend
voorbeeld"
w
BILD HAALT VOGEL DOOR HET SLIJK
BUITENLAND
£eidóc6otmmt
MAANDAG 28 FEBRUARI 1983 PAGINA
-.a:
Naaste medewerker Hitier
in Poolse gevangenis
BARCZEWO Erich Koch, die geldt als één
van de wreedste bestuurders uit de tijd van
Adolf Hitler, zit nog steeds in een met boeken
volgestouwde eenzame cel in de gevangenis
van het Poolse Barczewo. Hij is 24 jaar gele
den ter dood veroordeeld wegens oorlogsmis
daden.
Dit hebben Poolse journalisten verklaard die
Koch kort geleden hebben bezocht. Na Ru-
dolf Hess, de plaatsvervanger van Hitler die
in de Spandau-gevangenis in West-Berlijn
vastzit, geldt Koch als de hoogste Nazi-func
tionaris die nog in gevangenschap verblijft.
Koch was tijdens de Tweede Wereldoorlog
gauleiter (bestuurlijk en politiek leider) in
Oost-PruiSen en commissaris van de Oekraï-
Franse minister
ontsnapt aan
bomaanslag
MARSEILLE In een zaal
in Marseille waar zaterdag
avond de Franse minister
van binnenlandse zaken en
burgemeester van die stad,
Gaston Defferre, de joodse
gemeenschap zou toespre
ken is een bom gevonden.
De 200 kilo dynamiet met
tijdklok werden ontdekt
door de politie, die bij wijze
van routine twee uur voor
de aankomst van de minis
ter de zaal inspecteerde.
Geen doorbraak in
Chinees-Russische
betrekkingen
PEKING De Chinese onderminster
van buitenlandse zaken Qian Qichen is
gisteren aan het hoofd van een uit 12 per
sonen bestaande delegatie naar de Sovjet-
-Unie vertrokken. Morgen begint in Mos
kou de tweede ronde van bilaterale be
sprekingen over een verbetering van de
onderlinge betrekkingen.
In oktober spraken een Sovjet- en een
Chinese delegatie drie weken met elkaar
in Peking. Oosteuropese diplomaten in de
Chinese hoofdstad zijn pessimistisch over
de kans dat de betrekkingen tussen de
twee communistische staten op korte ter
mijn worden genormaliserd.
Meerderheid
Amerikanen wijst
Reagan af als
presidentskandidaat
WASHINGTON De meerderheid van
de Amerikanen is ontevreden over het
regeringsbeleid en vindt dat Reagan zich
niet kandidaat moet stellen voor de pre
sidentsverkiezingen in 1984.
Dit is gebleken uit een opiniepeiling die
is uitgevoerd in opdracht van het week
blad US News and World Report. Van
de ondervraagden zei 54,2 procent dat
Reagan zich niet herkiesbaar moest stel
len. Bijna 40 procent vindt dat hij wel
moet dingen naar een tweede ambtster
mijn.
Demonstratie tegen
VS-basis in Spanje
ZARAGOZA Ongeveer
20.000 mensen hebben giste
ren in de Noordspaanse stad
Zaragoza een betoging ge
houden voor sluiting van
een nabijgelegen luchtbasis,
die door de Verenigde Sta
ten wordt gebruikt. De de
monstranten eisten verder
de sluiting van een oefen
terrein dat door jachtvlieg
tuigen wordt gebruikt. Ook
wilden zij dat er een refe
rendum gehouden zou wor
den over het Spaanse lid
maatschap van de NAVO.
Ex-koning
Umberto mag naar
Italië
ROME President Perti-
ni van Italië heeft prinses
Maria Beatrice van Savoye
geschreven dat hij hoopt
dat haar vader, de Ita
liaanse ex-koning Umber
to II, naar zijn vaderland
mag terugkeren om er te
sterven. De 78-jarige Um
berto, die lijdt aan kanker,
is eind vorige week uit
Londen overgevlogen naar
Genève en daar opgeno
men in een ziekenhuis. In
de Britse hoofdstad had de
ex-koning een behande
ling ondergaan.
„SAM-5 raketten if
Syrië operationeel''
TEL AVIV De Sovjet-U
heeft de bouw van vier afw< I
raketsystemen van. het t;
SAM-5 in Syrië beëindigd. I
teren werd dit vanuit Isr{
sche militaire bronnen vei
men.
De SAM-5 raketten hebben
reikwijdte van 300 kilometei
kunnen een hoogte bereil
van 29 kilometer. Twee rakel
stallaties zijn geplaats bij
mascus'en twee bij Homs.
SAM-5 raketten bestrijken
gehele Libanese en het Noori
raëlische luchtruim en bete]
nen een aanzienlijke versl
king voor de Syrische defeni
(Van onze
correspondent Roger Simons)
FELIXSTOWE De ge
kapseisde Britse veerboot
European Gateway (4.263
ton), die zaterdag door de
Nederlandse bergings
maatschappij Wijsmuller
grotendeels rechtgezet
werd voor de Oostkust
van Engeland, maakte
vanmorgen niet meer dan
5 graden slagzij. Het
zwaar beschadigde wrak
staat stevig rechtop en zit
met oersterke trossen vast
aan acht winches op het
bovendek van Wijsmul-
lers transportschip Super
Servant III, die de veer
boot gelicht hebben.
De bergingsspecialisten zijn
erg tevreden over het resultaat
van hun tweede poging om het
schip op te tillen. Zij hopen de
European Gateway eind deze
week naar een Oostengelse ha
ven vermoedelijk Harwich
te kunnen slepen. Daar zal
het wrak verder leeggepompt
en vervolgens grondig schoon
gemaakt worden. Onder meer
de machinekamer zal een gro
te beurt krijgen. De Europan
Gateway, waarvan op 18 de
cember na een aanvaring ter
hoogte van Harwich en Felixt-
stowe zes opvarenden het le
ven hebben verloren, is een
veerboot van Duitse makelij.
Hij werd gebouwd in Bremen
en zal later ofwel in Neder
land ofwel in Duitsland gere
pareerd worden.
Wijsmuller zal de dieselmoto
ren vap de European Gateway
dik in de olie zetten, terwijl
het geborgen wrak nog in
Harwich voor anker ligt. Dat
is erg belangrijk, want hoe be
ter de staat waarin een
scheepswrak zich bevindt, hoe
groter zijn bergingswaarde en
hoe meer geld de bergings
maatschappij zal opstrijken
voor haar moeite.
De operatie gaat Wijsmuller
meer dan 1 miljoen pond kos
ten. Na de mislukte eerste po
ging van 31 januari, waren de
weersomstandigheden aanhou
dend ongunstig, met het ge
volg dat de berging bijna een
maand uitgesteld moest wor
den. Die vertraging kostte
Wijsmuller nagenoeg 10.000
pond per dag.
In die periode werd het voor
iedereen duidelijk, dat het ber
gen van de European Gateway
een veel moeilijker en meteen
ook duurdere opgave was dan
de Nederlandse bergingsspeci
alisten aanvankelijk dachten.
Op 31 januari hadden zij met
voorbijzien aan voldoende vei
ligheidsmaatregelen er vol op
timisme een massa Nederland
se en buitenlandse verslagge
vers bijgehaald om heel de we
reld hun kunde te tonen. Die
waren toen getuige van een
complete mislukking.
De woordvoerders van Wijs
muller in Londen dachten
vrijdagmiddag niet, dat de
tweede poging om het wrak te
lichten dit weekeinde onder
nomen zou worden. Pas zater
dagmiddag lieten zij weten,
dat de European Gateway al
half rechtop stond. Het risico
van een nieuwe catastrofe
voor het oog van heel de we
reld was vermeden. De zee
stond kalm en er deed zich
geen enkel probleem voor.
Maar de ervaring van vorige
keer had de jongens van Wijs
muller geleerd het wrak zo
voorzichtig mogelijk op te til
len. De acht winches op het
bovendek van de Super Ser
vant III, spanden de trossen
veel trager aan dan tijdens de
mislukte eerste poging. Toen
brak een van de trossen en
viel de daaraan vastgehechte
winch in zee. Als bij wonder
werd toen niemand gewond.
Zondagmorgen maakte het
schip nog dertien graden slag
zij. Toen werden de trossen
opnieuw voorzichtig aange
spannen om de European Ga
teway, bij zonnig weer op een
onvoorstelbaar kalme zee, ver
der recht te zetten, tot de deer
lijk gehavende veerboot maar
vijf graden meer overhelde.
De European Gateway blijft
voorlopig vastgehecht aan de
acht trossen en winches op het
bovendek van de Super Ser
vant III. Directeur Nan Half-
weeg van Wijsmuller gelooft
niet, dat het wrak opnieuw zal
kunnen kapseizen. Hoewel het
nog niet drijvende is, blijft het
als het ware vanzelf recht.
De European Gateway heeft
Nan Halfweeg en Harry Hopman van Wijsmuller gisteren op het dek van de Super Servant 3. Onder hun lei
ding wist men de European Gateway dit weekeinde weer overeind te krijgen.
onderin de romp een grote ga
rage, die in feite een dek is
zonder tussenschotten. Het
zeewater in de „garage" van
de European Gateway werd
zaterdag door Wijsmuller door
middel van samengeperste
lucht uit de romp gedreven,
wat het rechtzetten van het
wrak aanzienlijk vergemakke
lijkte. Daarna liep deze garage
echter opnieuw vol water,
want in de romp van de Euro
pean Gateway bevinden zich
twee flinke gaten, veroorzaakt
tijdens de aanvaring op 18 de
cember met een veerboot van
de Britse Spoorwegen. Beide
lekken zitten onder de water
spiegel. Alle wrakstukken in
de omgeving van de twee ope
ningen worden nu verwijderd.
Inmiddels zullen ofwel in Ne
derland ofwel in Engeland
sterke panelen gefabriceerd
worden, bestemd om de lek
ken te dichten. Zodra die pa
nelen geleverd zijn (mogelijk
in de helft van deze week),
zullen duikers van Wijsmuller
ze in de gaten lassen. Het
spreekt vanzelf, dat dit gedeel
telijk onder water moet gebeu
ren.
Daarna wordt de „garage" op
nieuw leeggepompt. Ongeveer
10.000 ton water moet eruit.
Die operatie zal de European
Gateway eindelijk weer vlot
maken, pas dan kan het wrak
voor de grote schoonmaak
beurt naar Harwich gesleept
worden, wat misschien al ein
de deze week zal gebeuren.
Hoewel de stormen van de
laatste vier weken een vrese
lijke ravage aangericht hebben
op het bovendek dat praktisch
volledig weggespoeld is, noemt
directeur Nan Halfweeg de
aangerichte schade toch onbe
langrijk. „Het bovengedeelte
van een dergelijke veerboot
weegt tegenwoordig maar een-
tiende van het totale gewicht
van het schip", zegt hij. „Op
de twee relatief kleine lekken
na, is de romp van het vaar
tuig onbeschadigd gebleven en
die romp bevat de machineka
mer, dus het belangrijkste deel
van de European Gateway is
nog heel. De weggeslagen
commandobrug en de verdwe
nen kajuiten kunnen door
nieuwe vervangen worden. Ik
ben er zeker van, dat de Euro
pean Gateway na verloop van
tijd weer als vrachtveerboot in
gebruik genomen zal kunnen
worden". Vóór de zware stor
men werd de waarde van het
wrak op 13 miljoen pond ge
raamd. De European Gateway
had een lading ter waarde van
vijf miljoen pond aan boord.
Een groot deel daarvan, waar
onder containers en vrachtwa
gens, werd door de woeste ba
ren in zee gesleept of op het
bovendek aan stukken gesla
gen.
Oud-premier Van Agt, die vele jaren in 's lands belang de wereld
rondreisde, vat zijn nieuwe taak als bestuurslid van het Forster
Parentsplan niet licht op. Hij verblijft momenteel in het Zuidame-
rikaanse Colombia, waar hij een aantal projecten van deze
,,adoptie"-organisatie bezoekt. Zaterdagmiddag was hij met
het gips nog steeds om de rechterarm in de havenstad Bue
naventura, waar hij een schooltje bezocht. Dat men in Colombia
de Nederlandse politiek letterlijk én figuurlijk van grote afstand
volgt bleek onder meer uit de ontvangst van ,,de Nederlandse
premier Van Agt".
JERUZALEM De nieuwe Israëlische minister van defensie,
Moshe Arens, heeft zich gisteren tijdens het kabinetsberaad opti
mistisch uitgelaten over de betrekkingen met de Verenigde Sta
ten en heeft de nadruk gelegd op de „betere verstandhouding
tussen beide landen".
Ondanks de optimistische woorden van Arens, waarschuwde hij
dat het beleid van het Amerikaanse ministerie van buitenlandse
zaken wordt beïnvloed door 21 functionarissen, die voorheen
hebben gediend als ambassadeur in de Arabische landen. Zij
zouden het Amerikaanse Midden-Oosten een pro-Arabische
wending willen geven, aldus Arens.
Hij zei verder dat de komende maanden „van uitzonderlijk be
lang" zijn voor de betrekkingen voor de betrekkingen met de
Verenigde Staten. De nieuwe Israëlische minister van defensie
sprak zich voorts zeer kritisch uit over zijn Amerikaanse ambt
genoot Weinberger. Arens herinnerde er in dit verband aan dat
Weinberger zakelijke betrekkingen belangen heeft gehad met
Arabische landen. Wel merkte Arens op dat de laatste tijd er een
zekere toenadering heeft plaatsgevonden tussen hem en Wein
berger.
PARAMARIBO DEN
HAAG De Surinaamse
ambassadeur in Neder
land, Herrenberg, keert
mogelijk toch terug op de
ambassade in Den Haag.
Eerder was vanuit Para
maribo gemeld dat Her
renberg naar de Suri
naamse hoofdstad was te
ruggeroepen, omdat men
„tot in de hoogste krin
gen'' ontevreden was over
zijn optreden in Neder
land.
Herrenberg, die begin dit jaar
optrad als kabinetsformateur,
heeft naar eigen zeggen een
ministerspost in het vanmid
dag beëdigde kabinet-Alibux
geweigerd. En hoewel in Para
maribo nog steeds wordt ge
zegd dat zijn beleid als ambas
sadeur is afgekeurd (wat hij
zelf blijft ontkennen), houdt
Herrenberg vol dat hij naar
Den Haag zal terugkeren.
Onduidelijkheid bestaat er ook
over de huidige verblijfplaats
van legerleider Bouterse. Vol
gens sommige berichten is hij
zaterdag naar Nieuw Delhi
vertrokken, als leider van de
Surinaamse delegatie naar de
vergadering van de Niet-Ge-
bonden Landen, die later deze
week in de Indiase hoofdstad
wordt gehouden. Anderen zeg
gen dat hij vanmiddag aanwe
zig zou zijn bij de installatie
van de nieuwe Surinaamse re
gering, waarvan de preciese
samenstelling vanmorgen ove
rigens nog niet bekend was.
Vast staat wel dat de invloed
van de kleine, radicale PALU-
partij in de regering groot zal
zijn. Behalve premier Alibux
behoren de nieuwe minister
van financiën en planning,
ing. Winston Calderra, die nu
nog directeur is van het Suri
naamse planbureau, en minis
ter van openbare werken ing.
Chin Joe tot de top van de
PALU. Andere kandidaat-mi
nisters behoren onder meer tot
de op Cuba georiënteerde RVP
(Revolutionaire Volkspartij).
Tegenstanders én aanhangers
van de militaire m^phthebbers
in Suriname hebben het afge
lopen weekeinde betogingen
gehouden ter gelegenheid van
de derde verjaardag van de
staatsgreep van 25 februari
1980. Op de ene bijeenkomst
werd Bouterse afgeschilderd
als een „beest"; zijn aanhan
gers verklaarden „de revolutie
nooit in de steek te zullen la-
PREMIER
SURINAME:
Errol Alibux, de aan
gekondigde premier
van Suriname.
TH-Delft wil onderzoeken
weg uit Suriname
DELFT Het bestuur van de Technische Hogeschool
in Delft wil twee onderzoeken van de TH in Suriname
verplaatsen naar het buurland Guyana. Het gaat hier
bij om een onderzoek naar de bevaarbaarheid van de
mondingen van rivieren en een onderzoek over de be
gaanbaarheid van de wegen in het binnenland. De ho-
geschoolraad moet zich binnenkort over dit voorstel
uitspreken.
Na de moordpartij in Paramaribo op 8 december besloot de TH
de samenwerking met Suriname op te schorten. Volgens het be
stuur van de TH dreigen studenten die van plan waren op een
van de twee onderzoeken af te studeren nu in de problemen te
komen, temeer omdat men er in Delft niets voor voelt de sa
menwerking met Suriname weer te herstellen.
Omdat de geografische situatie van Guyana vrijwel identiek is
aan die van Suriname, meent het bestuur van de TH daarom dat
de projecten zonder veel problemen naar Guyana kunnen wor
den overgeplaats.
DEN HAAG Drs. Errol Alibux, die vanmiddag is
beëdigd als de nieuwe premier van Suriname, is een
belangrijkse adviseur en trouwe aanhanger van leger
leider Desi Bouterse. „Bouterse is het lichtend voor
beeld. We wilden hem en we willen hem altijd", zei hij
afgelopen vrijdag 25 februari op een bijeenkomst van
het revolutionaire kader. Alibux' benoeming, eerst tot
kabinetsformateur en nu tot premier komt dan ook
niet als een verrassing.
Alibux is geen onbekende in de Surinaamse politiek. Hij was
minister van sociale zaken en volkshuisvesting in het kabinet-
-Chin a Sen. De door ingewijden als ambitieus aangeduide Ali
bux opende toen het ene project na het andere (alle gefinancierd
met Nederlands ontwikkelingsgeld). Hij presenteerde zichzelf en
zijn partij in de publiciteit nadrukkelijk als de kampioen van de
volkswoningbouw, kennelijk in een poging voor zijn voorname
lijk uit intellectuelen bestaande partij aanhang te verwerven on
der de gewone bevolking, wat overigens nauwelijks lukte.
De PALU bestaat voornamelijk uit in Wageningen afgestudeer
de ingenieurs die vol ambitie terugkeerden naar Suriname. Een
grote aanhang heeft de in de jaren zeventig opgerichte partij
nooit kunnen verwerven. Bij de laatste verkiezingen (in 1977)
haalde de partij nauwelijks duizend stemmen, niet voldoende
voor een zetel. De PALU is eerder nationalistisch dan interna
tionalistisch zoals de op Cuba georienteerde Revolutionaire
Volkspartij (RVP), de tweede partij die in Paramaribo aanzien
lijke invloed heeft gekregen.
Als belangrijkste taak voor een nieuwe regering noemde Alibux
onlangs; „Suriname bevrijden van het economisch juk van het
buitenland in het bijzonder van Nederland". In zijn visie zullen
de militairen in Suriname nog lange tijd „de spits van de revolu
tie" vormen.
Vrijheid voor
terrorist van
het eerste uur
ker
„Po
dee
plai
z exp
ROME Terwijl zaterda v
Genua tien leden va l1
de Rode Brigades tot le Pe2
venslange gevangenisstn
werden veroordeeld, wer
Patrizio Peci, een van d v
eerste berouwvolle terror
risten, door de rechtban f
in vrijheid gesteld. Maa
voorlopig blijft Peci nog i
de gevangenis, voor zija
eigen veiligheid.
tie i
De ex-killer van de Rod^ai
Brigades zal waarschijnlij d
naar een ver buitenlans
verdwijnen, uitgerust
een nieuw paspoort en ee
nieuwe identiteit, om tsteL
ontkomen aan de wraa dj
van zijn vroegere strijd F
makkers, voor zover i|
tenminste nog vrij rondliep3
Pen' 'hah
Peci's informaties zette
de politie op het spoor va
tientallen terroristen,
zijn 'berouw' is het begi
geweest van het einde va
de Rode Brigades. Uit hei
Italië kwamen de officii
ren van justitie naar Pee
omdat zijn bekentenis hi j
mysterie dat het fenomee
van de Rode Brigadi^J
twee, drie jaar geleden no
kon ontsluieren. Pe
was de kroongetuige
practisch alle process!
die de laatste jaren tege
de Rode Brigades zijn g
voerd. (ee,
Veel plezier heeft Pi ani(
van zijn samenwerki
met de politie echter n
gehad. Eerst ontvoerdd
en vermoordden de Ra-.jf
Brigades zijn broer, alle rl
om zich op hem te wi v
ken, en in de gevangen
moest hij dag en nac
worden bewaakt en brac
hij maanden in volstre
isolement door om te voo
komen dat de medegeva
genen hem zouden dode
Op de Italiaanse staat ri
nu de verplichting
voorkomen dat het terrc
risme zich alsnog op P(
wreekt.
Het gevaar van de Roe
Brigades is de laatst]
maanden in Italië ei
het gevang en met din k
recrutering van nieuwe lfmii
den schijnt het ook niéjQ^
meer zo vlot te 'opelsii0.
Toch zal de politie geer J
enkel risico kunnen nf
men, en Peci tot in de veÈr
re toekomst moeten
schermen. De Italiaan!^
minister van politie heef"
gezegd dat alle middelef
zullen worden gehanteerd
om berouwvolle ex-terrins
risten te beschermen, oo)ze
plastische chirurgie, wijzwW:
gingen in de registers va[s
de burgerlijke stand
emigratie naar Zuid-An#
rika, als ze er tenminslPrd
zelf mee akkoord gaan. [t e
lort
ïlan
in c
jl- b
fPW|
RUITENHEER
(Van onze correspondent Ge
rard Kessels)
BONN Binnen de socialisti
sche SPD in Duitsland is grote
verontwaardiging ontstaan
over een publicatie in het bou
levardblad 'Bild am Sontag'.
Volgens het blad zou kanse
lierskandidaat Hans-Jochen
Vogel in de jaren 1941-1942
een vooraanstaand lid van de
Hitier Jugend zijn geweest. In
het blad verklaarde Ernst Hol
ler van de christen- democra
tische Beierse CSU dat hij in
dertijd door Vogel uit de Hit-
Ier Jugend gezet zou zijn om
dat hij de eer van het uniform
niet waardig was gebleken.
Vogel zou daartoe zijn overge
gaan na een vechtpartij tussen
beiden.
SPD-woordvoerder Wolfgang
Clement sprak van „de meest
lasterlijke en smerige poging
om Vogel in diskrediet te
brengen." Partijvoorzitter Wil
ly Brandt riep de kiezers op
aan dit „soort karaktermoord
geen kans te geven".
Volgens Clement is Vogel, die
in die tijd 15, 16 jaar was. zoals
de meeste van zijn leeftijdge
noten lid geweest van de na
zistische jeugdbeweging. Hij
'zou zich echter alleen met cul
turele zaken hebben bezigge
houden en beslist niet het ver
lengstuk van Josef Goebbels
zijn geweest, zoals Bild wil
doen geloven. De kanseliers
kandidaat heeft inmiddels!
ridische stappen aange#
digd. Hoofdcorrespondentl
chael Spreng in Bonn va»
rechtse Springer-pers,
ook 'Bild am Sontag' I
heeft zich gedistantieerd 1
het artikel. Hij noemde
verhaal een onderdeel
„een walgelijke lastercamfl
ne van Springer tegen Vo»
