Margaret Thatchei bekommert zich niet om eieren en meel- bommen Een dag op stap met Britse premier ZATERDAG 26 FEBRUARI II Verf Premier Lubbers en minister Van den Broek van Buitenlandse Zaken brengen volgende week woensdag een werkbezoek aan Londen. Dit gebeurt op uitnodiging van de Britse premier Thatcher, die in mei vier jaar aan het bewind is en nog twaalf maanden de tijd heeft om nieuwe parlementaire verkiezingen uit te schrijven. Sommige politieke waarnemers voorspellen, dat Thatcher haar volk in juni naar de stembus zal roepen; anderen geloven dat ze dit pas in oktober zal doen. De Britse premier zelf schijnt geen haast te hebben. Uit recente opinie onderzoeken is gebleken, dat de populariteit van haar bewind nog gestadig toeneemt. Dit ondanks het feit, dat Groot-Brittannië nagenoeg vier miljoen werklozen telt. Premier Thatcher wacht geduldig het moment af dat haar de grootste zekerheid van een nieuwe overwinning geeft. Maar het resultaat van opinie-onderzoeken wordt vaak slecht geïnterpreteerd. Om er achter te komen hoe geliefd Europa's enige vrouwelijke regerings- en Ondertussen is het Thatcher-kon- vooi zonder verdere incidenten verdwenen om de hoek van de straat. Brullen heeft nu geen zin meer. De betogers trekken met hun protestborden onder de arm weer naar huis. Voor het gebouw waarin premier Thatcher een gedenkplaat onthuld heeft, wordt een handvol meel bij elkaar geveegd. Een deel van die „bom" (het was gewoon een zakje meel uit de naburige supermarkt) heeft zich verspreid over het nette pak van een nijvere „party-wor- ker". Deze plichtsgetrouwe vrijwil liger van de conservatieve partij, die het vege lijf gereed had gehou den om zijn premier te bescher men, ziet er nu een beetje als een wit bestoven molenaar uit. Hij lacht een tikkeltje zuur en klopt mopperend de bloem van zijn jasje. Het Thatcher-konvooi negeert de snelheidsbeperkingen en haast zich naar de vlieghaven van het naburi ge Manchester. Daar gaan de pre mier en haar entourage aan boord van een RAF-vliegtuig dat hen naar Northolt bij Londen brengt. Margaret Thatcher heeft een gron dige hekel aan de Britse Spoorwe gen. Zij houdt niet van treinreizen, ■waaraan trouwens voor haar nog meer veiligheidsproblemen verbon den zijn dan aan verplaatsingen door de lucht. Onder hetzelfde dak Na Thatchers vertrek verklaren drie conservatieve Lagerhuisleden van het Noordwesten, dat het eer ste bezoek van de premier aan de armere helft van Groot-Brittannië „erg aanmoedigend" is geweest. Noord- en Zuid-Engeland worden van elkaar gescheiden door wat men hier „the Great Divide" (de grote scheidingslijn) noemt. Marga ret Thatcher en haar medewerkers en echtgenoot Denis hadden die grens de avond tevoren overschre den. Onder grote geheimhouding Het hotelpersoneel dat zich niet be paald vereerd voelde met That chers bezoek, had 's middags in een paar kamers een bijeenkomst op touw gezet. De dames en heren wilden bij handopsteken beslissen of ze hun extreem-rechtse premier op een korte, maar gedenkwaardi ge actie zouden vergasten. Hoewel het stakingsplan bij betrekkelijke meerderheid van stemmen in de grond was geboord, had na de ver gadering niemand er nog aan ge dacht de voor de bijeenkomst ge bruikte kamers weer op te ruimen. Toen wij ons 's avonds wilden in stalleren in numero 101, het ver trek dat de receptie ons toegewezen had, stond deze kamer nog vol kop pen met kliekjes koude koffie en torenhoog gevulde asbakjes. Het bed was net een hondenest. Als je onder hetzelfde dak slaapt als premier Thatcher krijg je van die toestanden. Het hotelpersoneel had zich kennelijk laten inspireren door de ontevreden arbeiders van een naburige fabriek, die oorspron kelijk als numero 2 uitgekozen was voor het uitgebreide programma van bezoeken, dat Maggie Thatcher de volgende dag zou afwerken. Tij dens de Falklandoorlog werden in dat bedrijfje de metalen koppel slangen gemaakt, waarmee bom menwerpers en transportvliegtui gen van de RAF in volle vlucht kunnen tanken. De produktie ervan is een zeer ge specialiseerd werk, dat vanzelf sprekend tijd vraagt. De meeste fa brieken van het Britse rijk genie ten een bijzonder slechte faam in zake het nakomen van leverings voorwaarden, maar omdat dit een spoedorder was van het departe ment van defensie, werd er driftig doorgewerkt. Het personeel maakte wat graag overuren om meer geld te kunnen verdienen. Premier Thatcher wilde dit bedrijf speciaal bezoeken om zijn arbeiders persoonlijk te kunnen danken voor De tijd die vrij kwam doordat het bezoek aan de fabriek geen door gang kon vinden, werd op het laat ste moment toegezegd aan een wel varend Brits-Japans bedrijf, dat in dustriële robots produceert. In het industriepark van Bamber Bridge staat het pal tegenover de fabriek waarvan geen enkele arbeider de conservatieve regeringsleidster wil de verwelkomen. Op het zorgvul dig uitgewerkte programma van de premier prijkten die dag niet min der dan zeven bezoeken aan sterk verschillende bedrijven en instel lingen. Deze propaganda-tournee begon 's morgens om half negen en eindigde omstreeks half vijf in de middag. Dia's kijken Het Brits-Japanse bedrijfje kwam pas als numero 2 aan de beurt. De Thatcher-karavaan begaf zich eerst naar het hoofdkwartier van een or ganisatie die zorgt voor de ontwik keling van centraal Lancashire. Margaret, in een donkerpaars man telpak, en Denis, in een ouderwets donkergrijs kostuum, mochten daar naar kleurendia's kijken, gewijd aan opmerkelijke resultaten op het terrein van verbouwing en moder nisering van verlaten woningen en fabrieken. Het echtpaar Thatcher zat op twee stoelen geboeid naar het scherm te kijken, de rest van het gezelschap bleef op de achter grond. Enige tijd later flitste het licht weer aan. Maggie en Denis spron gen tevreden recht, maar president Sir Frank Pearson, die deze verto ning op touw gezet had, sprak ge streng: „Er komen nog meer plaat jes op het scherm!". De premier en haar echtgenoot gingen beteuterd weer zitten. In het industriepark van Bamber Bridge was ondertussen uit Liver pool en Manchester een groep van minstens tweehonderd strijdlustige betogers aangekomen. Het waren partijleider bij het volk werkelijk is en bovendien om de „IJzeren Lady" van nabij te leren kennen, ging onze correspondent, Roger Simons, afgelopen week een volle dag met haar op stap in het grauwe Noordwest-Engeland, waar één op de zes inwoners geen baan heeft. Samen met „Maggie" en haar man Denis trotseerde hij (verse) eieren, verf- en meel„bommen" en oorverdovend gejouw. Maar er was ook veel hoera-geroep. Negen personen, onder wie een vrouw en drie jongelui, werden gearresteerd. sterk anti-Thatcher gezinde arbei ders van de platgelegde drinkwa terbedrijven en van een Leyland- fabriek. Een rij pezige Bobby's had zich voor hen opgesteld, met het gezicht naar de betogers gekeerd. Thatchers aankomst veroorzaakte onder de demonstranten een ru moer alsof er een revolutie losge barsten was. Je moest stokdoof zijn om niet duidelijk te horen, dat de betogers Magaret Thatcher wilden opknopen. Ze deden vergeefse po gingen om het politiecordon te doorbreken. De premier en haar gevolg verdwenen trouwens als de gesmeerde bliksem in het Brits-Ja panse bedrijf, waarin een serie ro bots demonstreerde dat handenar beid vroeg of laat tot het grijze ver leden zou kunnen behoren. Premier Thatcher en haar man vonden alles geweldig boeiend en een belofte voor de toekomst. Toen zij zich twintig minuten later weer in het openbaar vertoonden om tweehonderd meter te lopen naar een naburige fabriek die sta-cara- vans bouwt (numero 3 op het offi ciële programma) barstte de herrie opnieuw los. Het „Maggie, out"-geroep hield niet op en het eerste ei van de dag miste zijn doel. De politie slaagde er slechts met grote moeite in de beto gers op afstand te houden. Premier Thatcher negeerde hen volkomen. In het volle besef, dat deze arbei ders haar wat graag wat hadden willen aandoen, snelde ze om ringd door detectives, die de aan wezigheid van vuurwapens onder hun jasje niet konden verbergen doodgemoedereerd, maar met drif tige pasjes, naar de caravan-fa- Denis Thatcher (68), die altijd net jes in het kielzog van zijn echtgeno te blijft, is ondertussen aan de te genovergestelde zijde in de auto ge stapt. Voorafgegaan en gevolgd door witte politiewagens en agen ten per motorfiets, probeert de mi nisteriële slee er een vliegende start van te maken. Maar ze rijdt net niet snel genoeg weg. Een ei spat op de achterruit uit elkaar. „Maggie, Maggie, Maggie, out, out, out!", brullen de betogers, die dol dreigen te worden. Telkens wan neer dit woeste mannen- en vrou wenkoor even stilvalt, kraait een jongetje van nauwelijks tien jaar zo hard hij kan: „Maggie, eruit!". Voor hem is die inspanning kennelijk de grote gebeurtenis van zijn jeugdige leven, vooral omdat zijn voorbeeld aanstekelijk werkt. „Eruit, eruit, eruit!", tieren andere knapen, die al wat baard in de keel hebben, nu ook. De betogers van het gore stadje Rawtenstall in Noordwest-Lancas- hire zijn opvallend jong. Op hun protestborden staat te lezen, dat ze werk in plaats van steun eisen. Er wordt ook gedemonstreerd tegen Maggies kernwapenpolitiek. Het extreemste protestbord spoort in vuurrode letters ie dereen aan: „Maak een einde aan het Britse twee-partij ensysteem; knoop alle Tory's op". „Tory" is de bij naam van om het even welk lid van de Britse conserva tieve regeringspar tij. Hij heeft een historische beteke nis en wordt niet als scheldnaam ge bruikt. Maar de zin van die slogan dringt wel tot ie dereen door. Twee grijze dames, die naast ons op het trottoir staan te ril len van de kou, vertrouwen elkaar hoofdschuddend toe, dat ze in hun lange leven nog nooit zoveel onzin gezien en gehoord hebben. waren ze toen van Londen naar Blackpool gevlogen, om vandaar per auto naar een hotel in Barton bij Preston te rijden. Preston ligt bijna 340 km verwijderd van Lon den. Die nacht sliepen wij onder hetzelf de dak als de Britse premier. Dat was een privilege waaraan meer na- dan voordelen verbonden wa ren, want de politie zat de hele tijd op onze vingers te kijken. In de ij zige winternacht liepen onafgebro ken halfbevroren agenten met grommende speurhonden rond het hotel. Maggie en Co hielden heel de eer ste etage van het gebouw bezet. Alle andere hotelgasten werden naar ver afgelegen kamers ge stuurd. Een nachtelijke wandeling naar haar particuliere suite, om de premier en Denis op de rand van hun bed te interviewen, zat er niet in. Deze versterkte burcht herin nerde trouwens maar op één ma nier aan Buckingham Palace: alle kelners droegen spierwitte hand schoenen. Dat was een luxe, die hun maar één avond werd gegund. Uiterlijk ging in het hotel alles zijn gewone gang, maar achter de schermen stond de boel op stelten. wat zij noemt de „Falklands-spirit" (de bereidheid zich extra hard in te spannen terwille van het Falkland- conflict) waarvan zij afgelopen zo mer blijk hadden gegeven. Maar de oorlog is allang voorbij en in het bewuste bedrijf werken nog maar 40 arbeiders. Het lijdt nu ernstig gebrek aan dringende orders en kan zijn personeel nog maar vier dagen per week bezighouden. De premier zou afgelopen vrijdag langs komen, maar vrijdags ligt het bedrijf stil. Wegens de grote eer die aan een dergelijk bezoek verbon den heet te zijn, verzocht de direc tie haar arbeiders bij uitzondering die dag toch te komen werken, premier Thatcher een plezier te doen. Tegelijk werd aangekondigd, dat wegens het grote gebrek aan bestellingen, weer acht leden van het personeel de straat op moesten. Toen zij dit hoorden, besloten de overblijvende arbeiders hun direc tie feestelijk te bedanken voor de invitatie om tijdens Thatchers v" te te komen doen alsof er nog werk genoeg was. Het bezoek werd afgelast en pre mier Thatcher nam zich voor het potje van de Falkland-spirits voor taan gedekt te laten. Ze begint ein delijk te beseffen, dat het verkie zingsprofijt van de Falklandoorlog al geruime tijd uitge put is. Bij veel Brit ten heeft de oor spronkelijke eer bied en bewonde ring voor Maggies vastberadenheid en vechtlust trouwens een gevoelige knak gekregen toen zij vernamen, dat der van de 1800 in woners van de bar re en overigens voor Groot-Brit- tannië volkomen nutteloze Falk- land-eilanden nog geruime tijd een a twee miljoen pond sterling per jaar zal kosten. De Britse premier, die nooit onder stoelen of banken steekt dat ze van eenvoudige komaf is, kan bij terloopse contacten tijdens bedrijfsbezoeken heel aardig zijn. 1 In haar vier jaar als premier heeft mevrouw Thatcher geleerd het hoofd koel te houden en zich door niemand te laten intimideren. Protestde monstraties schrikken haar geenszins af. Terwijl veiligheidsagenten trachten haar letterlijk een hand boven het hoofd te houden bekommert zij zich niet in het minst om projectielen als eieren en meel-„bommen". LONDEN In de staalblauwe ogen van premier Margaret That cher (58) staat duidelijk te lezen, dat vijandige demonstraties haar langs de koude kleren afglijden. ,,We zijn dat rumoer wel gewend", vertrouwt ze ons toe. „Mijn vak brengt dit soms met zich mee, maar ik maak me er niet druk over". Een van haar persoonlijke detecti ves opent bliksemsnel het achter- portier van de donkerblauwe li mousine, die precies op tijd voorge reden wordt. De Britse premier stapt vliegensvlug in. Wel drie poli tiemannen in burger en nog een van haar luitenants, afkomstig van het conservatieve partij-hoofd kwartier in Noordwest-Engeland, houden haar letterlijk de hand „en de voorarm" boven het hoofd. Zo beschutten deze heren hun hoge beschermelinge bij het instappen tegen mogelijke projectielen, die niet alleen onzacht maar ook bij zonder vies zouden kunnen aanko- Tijdens haar bezoeken aan bedrijven en winkelcentra ontmoet premier Thatcher uiteraard ook tal van landgenoten, die haar enthousiast be groeten en het een eer vinden haar de hand te mogen drukken. „In le vende lijve ziet ze er heef wat aardiger uit dan op de tv", aldus een vrouw uit het publiek. Achter de ramen van de kantoren van dat bedrijf verschenen enkele dames die de Britse premier harte lijk toewuifden. Binnen nam Mag gie trouwens bloemen in ontvangst. Haar belangstelling voor sta-cara- vans bleek onuitputtelijk. Denis Thatcher, die een gewezen zaken man is, sjokte met een ander lid van de directie achter haar aan. Ook hij wilde er alles van weten. Ze maakten praatjes met sommige personeelsleden, die overwegend conservatief gezind bleken. De 81 arbeiders van die fabriek werken elke week dertig luxueuze sta-cara- vans af. Een groot deel ervan wordt geëxporteerd naar België, Nederland, Frankrijk en Spanje. Ongeveer tien procent gaat naar Zuideuropese vakantie-oorden. „We hebben geen last van concur rentie", zei een bedrijfsdirecteur. Het viel niet mee om uit het indus triepark van Bamber Bridge weg te komen zonder door betogers uitge scholden te worden. Potige kerels timmerden op het dak en de ruiten van onze auto en gluurden met verhitte gezichten naar binnen, ter wijl ze hele repertoires scheldwoor den en betekenisvolle gebaren de biteerden. Uit hun ogen straalden haatgevoelens, die gevaarlijk wa ren voor de gezondheid van om het even welk lid van de Thatcher-ka ravaan. Numero 4 op Maggies programma was de nieuwe showroom te Salter- forth van tien fabrieken die elke week 20.000 bedden en 1.400 luxe bankstellen produceren. Een deel ervan wordt onder meer geëxpor teerd naar Nederland, Kenia en het Verre Oosten. De fabrikanten voe ren uit Nederland stoffen in voor de bekleding van sommige bank stellen. Het duurde ruim een half uur om van Bamber Bridge naar Salter- forth te rijden. Onderweg weken we even van de rechte weg af om dat de politie het windscherm van Thatchers wagen moest schoonma ken. Er kleefde tamelijk veel ei Hoewel Margaret Thatcher zich in Salterforth op bevriend grondge bied bevond, stond bij haar aan komst toch een betoger gereed om haar een pot verf naar het hoofd te slingeren. Een paar agenten grepen hem vast. Hij spartelde hardnekkig je hoofd ondersteunen". Op de leu ningen legt ze speciale kleedjes, die de stof beschermen tegen vroege slijtage. „Dan gaat zo'n fauteuil veel langer mee", zei de zuinige premier. Ze sprak haar oordeel uit over be paalde stoffen en kleurschakerin gen en verkondigde dat haar al leenwonende dochter Caroline (28) graag onder een duvet (dekbed) slaapt, maar dat zijzelf ouderwetse lakens prefereert „omdat je die ge makkelijk kunt wassen en strij- „In levende lijve ziet ze er heel wat aardiger uit dan op de tv", zei een van de aanwezige dames. „Je zou haast geloven dat ze een bed kan opmaken", antwoordde haar vrien din. Na het bezoek aan het meubelpara dijs reden we pijlsnel naar het stad je Accrington. Maggie en* Denis werden daar in de Conservatieve Club verwacht. Hun partijgenoten boden hun een drankje en een bor relhapje aan. Voor het gebouw be toogden een vijftigtal mannen, vrouwen en kinderen, die door twintig politiemensen in bedwang gehouden werden. Enkele slecht gemikte eieren spatten op het trot toir uit elkaar. Een paar betogers werden opgebracht. De conservatieven van Accrington kregen van hun leidster te horen, dat zij niet mochten versagen en dat de toekomst er beter uitzag dan het verleden. „Ik kan u nog niet verklappen op welke datum ik de nieuwe verkiezingen zal uitschrij ven", zei Margaret Thatcher, „maar wat ik vroeger al zo vaak gezegd heb herhaal ik nu: ik heb twee ambtsperiodes van vijf jaar nodig om van Groot-Brittannië weer een welvarend land te maken". Ze werd enthousiast toegejuicht. Na dit gezellige onderonsje moesten de echtgenoten Thatcher nog een plastic-fabriek bezoeken in het na burige Bacup, een groezelige buurt waar weinig vreugde te beleven valt. Ook daar werd de Thatcher- karavaan ondanks het vriesweer opgewacht door een handvol jonge betogers en een dertigtal mannen, vrouwen en kinderen, die de pre mier wel gunstig gezind waren. Margaret Thatcher liet het „out, out, out"-geroep weer onverschillig langs zich afglijden en ging praten met haar supporters, onder wie een oud vrouwtje dat haar doodgeluk- kig de hand drukte. „Ik heb ook al de koningin een hand gegeven", vertelde het mensje trots. Schooljuffrouw De betoging in Rawtenstall (de laatste halte op haar tournee) was niet alleen de grootste, maar ook de In levende lijve aardiger Minzame Denis wilde weten of er meer twee- dan eenpersoons bed den verkocht werden. Het ant woord luidde: „Ongeveer evenveel van elke soort". Ondertussen was zijn vrouw in drukke gesprekken gewikkeld met dames en heren van de showroom, die haar alles wilden tonen. De premier liet ho ren, dat ze houdt van harde ma trassen. Ook geeft ze de voorkeur aan fauteuils met hoge ruggen, „die gevaarlijkste van Thatchers 1 'elle dag in Noordwest-Engeland. Iiplarj stadje werd door de Britse een kosteloos adviesbureau handel en de industrie officieepebk opend. Margaret en Denis den er het eenvoudige gastf en stapten onder zware scherming terug in hun Tijdens deze officiële Noordwest-Engeland is vi 'eefi Thatchers onverstoorbaarheidjjaar gevallen. In haar vier jaar mier heeft Maggie hoofd koel te houden niemand te laten lijkt onvermoeibaar en haar geluid is veel minder schril de beginperiode van haar Die verbetering valt wanneer de Britse premier ken houdt. De speciale ching" waaraan zij zich derworpen lessen in het-openbaar, waarbij bijzonde aan let wordt op het bedwingen va en nuwen en onder controle ho ustp van de ademhaling heeft geholpen. Premier Margaret Thatcher ker geen katje om zonder schoenen aan te vatten. Majoor kan ook erg aardig zijn en he( *it c woon doen, vooral wanneer h'e h op aan komt een prettige indr tede maken op de gewone man. M ct ti Thatcher-Roberts is de dochtei^me een gewone kruidenier in G 'fost ham. En ze vertelt erg graag, d 'inm in het huis van haar ouders n ei badkamer was. Elke vrijdaga terk werd de gegalvaniseerde ba< uit het berghok gehaald en i >ake keuken voor de kachel gezet. »eth ondergingen de kinderen Ro ïrwi hun wekelijkse wasbeurt. tree De minst aantrekkelijke kara sntr trek van premier Thatcher is 'ng neiging om zich bijna onafgebi tegei in discussies te begeven. Vaa entr draagt ze zich als een bazige sc oerd juffrouw, die denkt dat ze alle erce beste weet. Dan praat ze maar echt: en is er geen speld tussen te gen. Kon ze zich op dat terrc-i beetje intomen, dan zouden schien wat minder Britten haa meest gehate vrouw van C Brittannië ten noorden van de mes" noemen. Politieke waarnemers schijnen irT>st< ter te verwachten, dat de Brit ^ce geringsleidster met de dag lees autoritair zal worden. Thatn op grootste vijanden zien in haai toekomstige rechtse dictator. 1 'j' houden hun hart vast voor de ®arjo gelijke gevolgen van een ni nac conservatieve regeringsove anlo< ning. Want als Maggie Tha foev een tweede ambtsperiode vaifer jaar mag uitdienen, is er ka Europa's enige vrouwelijke mier letterlijk onuits £Wordt. ROGER SI Daari tegen en brulde hard, maar werd zonder pardon opgebracht. Voor de ingang van de nieuwe showroom stonden kleine school kinderen en huisvrouwen, gewa pend met Britse vlaggetjes, om de premier toe te juichen en haar een tuiltje sneeuwklokjes te overhandi gen. Margaret Thatcher stapte uit met een blij gezicht. Ze voelde zich weer gelukkig en in haar element. De premier drukte veel handen en handjes en onderhield zich met een groot deel van de aanwezigen over de meest onbenullige dingen die men zich kan voorstellen. Slechts één betoger, versierd met het ken teken van de Britse vredesbewe ging, riep Thatcher toe, dat ze wat hem betrof mocht ophoepelen. Margaret en Denis Thatcher ver dwenen in de reusachtige show room, die 750.000 pond sterling ge kost heeft en door de premier offi cieel opengesteld werd voor het pu bliek. Daarna maakte zé met haar man een rondgang.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1983 | | pagina 16