Nieuwe Komedie en Theater
aan de Haven blijven bestaan
r
PROLOOG
VERDWIJNT
-TIEK
r*
Melchior mag
niet op plaat
met E. T.
u
Gelaarsde Kat ingelast
TE ZIJN EN NIET TE ZIJN VOOR HAAGSE THEATERGEZELSCHAPPEN
STUDIO SCARABEE
NA VIJFTIEN JAAR
OPGEHEVEN
1
tUNST
Ccidecêowuvnt
VRIJDAG 25 FEBRUARI 1983 FAGINA9
o Dominicus
70) overleden
LKMAAR De schrijver Jq
kminicus is gisteren op 70-ja-'
»e leeftijd in zijn woonplaats
Utmaar overleden. Domini-
is, tot zijn pensioenering le-
y ,ar geschiedenis en conrector
\|n het Petrus Canisius Colle-
in Alkmaar, verwierf voor
bekendheid door de publi-
tie van tientallen reisgidsen,
n reisgidsen, onder meer in
serie 'Portret van haal-
in enorme oplagen. Binnen
st verschijnt zijn laatste
iek dat gaat over de Voge-
in. Ook dit boek zal, zoals al
jn boeken, worden uitgege-
•n door Gottmer in Haarlem.
Landgoed Tolstoi
onder bescherming
MOSKOU De Sowjet-auto-
riteiten hebben noodmaatre-
glen afgekondigd om het land
goed van de schrijver Lev Tol
stoi te behoeden voor de on
dergang door chemische ver
vuiling. Na jaren protesteren
door bewonderaars van de 19e
eeuwse auteur, gaf de regering
een chemische fabriek die
dicht bij het landgoed Jasnaja
Poljana staat opdracht te stop
pen met de produktie van de
giftigste stoffen. Een serie tes
ten wees uit dat de uitlaat van
de fabrieken snel het bos aan
tastte rond het groen-witte
huis,dat elk jaar door duizen
den mensen wordt bezocht.
Noodband speelt in
Theater a/d Haven
DEN HAAG De Groningse
jazz-funk-formatie Noodband
speelt zondag 6 maart in het
Theater aan de Haven. De le
den spelen een mengeling van!
Amerikaanse filnk, Engelse
new wave en Afrikaanse rit
mes in een eigen jasje. De
groep ontstond als eenmalig
project op initiatief van Alan
Laurillard in het voorjaar van
1980. Het project beviel zo
goed, dat men besloot als een
permanente formatie door te
gaan. Vrijwel alle composities
zijn geschreven door Lauril
lard, de Boy Edgar-prijswin-
naar van 1982.
Zuidafrikaanse
auteur Brink
onderscheiden
KAAPSTAD De Afrikaans-
-schrijvende Zuidafrikaanse
schrijver André Brink, wiens
werk in zijn land dikwijls is
verboden, is gisteren op de
Franse ambassade in Kaapstad
onderscheiden met het Legi
oen van Eer. De Franse am
bassadeur, Francois Plaisant,
reikte de versierselen uit, in
naam van president Mitter
rand. vanwege Brinks verta
lingen van Franse boeken in
het Afrikaans. De meeste boe
ken van Brink gaan over ras
senproblemen.
DEN HAAG De Haagse Comedie
geeft zondag 6 maart om 14.00 uur een
ingelaste voorstelling van „De ge
laarsde kat" naar Ludwig Tieck in de
bewerking van Guido de Moor en
Watze Tiesema. „De gelaarsde kat" is
een sprookjesachtige satire op het to
neelbedrijf, het toneel en het publiek.
In deze geheel eigen en eigenzinnige
bewerking (waarbij het stuk van een
geheel nieuwe tekst werd voorzien) is
een bekend toneelgezelschap erin ge
slaagd een stuk in te studeren, dat
veel gelijkenis vertoont met het ge
lijknamige sprookje. Jules Royaards
speelt de rol van de kat. Voorts spelen
mee onder anderen Bas ten Baten
burg, Gaston van Erven, Wim van
den Heuvel en Sacco van der Made.
De regie is van Guido de Moor.
iEarth Wind Fire
Earth Wind Fir© Powerlight, CBS.
Het vakmanschap spreekt bij elk hoorbaar nootje op de el
pee Powerlight van de Amerikaanse groep Earth Wind
Fire. De langspeler, die als een gek de elpee-hitlijsten op
[schiet, is prachtig gearrangeerd, fantasievol gecomponeerd
|en subliem geproduceerd. Maurice White, die man achter
jdeze zwarte band weet als producer/tekstschrijver/zanger
ivan wanten. Op het album heeft hij een goed muzikaal
evenwicht gevonden tussen de funky- en soulmuziek en de
ballads. Als we even niet op de teksten letten (die gaan
voornamelijk over liefdevolle relaties) en alleen de muziek
[laten inwerken, dan blijft stilzitten heel moeilijk door de
dansbaarheid van de composities. Er is prachtige samen
zang te beluisteren (soms aantrekkelijk aangevuld door een
[vrouwelijk achtergrondkoortje), die ondersteund wordt
r blazers en hier en daar wat violen en piano. Het oude
Earth Wind Fire-effect dus, maar dan toch weer heel
-eatief gebruikt. Er zijn ook wat minder voor de handlig-
jende instrumenten op Powerlight terug te horen zoals de
[steeldrum in Side by Side. Een van de aardige grappen is
'ook de stemversnelling, die later bij de mixage met behulp
van de bandrecorder kon plaatsvinden in The Speed Of
Love. Maurice White zingt de ballads met een zachte, zui
vere, warme stem. In Miracles krijgt hij daarbij steun van
een spontaan zingend kinderkoor. Van Powerlight straalt
de perfectie af. De enige aanmerking is misschien dat de
tabla-drum-solo, die aan Side by Side geplakt lijkt te zijn
en het instrumentale intermezzo na Straight From The He-
art, dat alleen op de binnenhoes Mizar wordt genoemd, wat
vreemd overkomen. Ze lijken er niet thuis te horen waar
door de vraag rijst waarom ze op de plaat zijn gezet.
John Watts
)John Watt* The Iceberg Model, EMI.
Psycholoog/tekstschrijver/muzikant John Watts is altijd
geïnteresseerd geweest in de menselijke psyche. Hij heeft
dat bij Fischer Z en later op zijn eerste solo-elpee One
.More Twist meermalen verwoord in songs. Op zijn tweede
Isolo-plaat gaat de Brit een stapje verder door van The Ice-
Iberg Model een concept elpee te maken. In de tien songs,
I die de langspeler vullen, vertelt Watts het verhaal van een
J naamloze hoofdpersoon, die steeds meer moeite krijgt zijn
leigen werkelijkheid in overeenstemming te brengen met
Ide wereld waarin hij leeft. Het uiteindelijk resultaat is dat
|hij gek wordt. De composities van de elpee zijn gebasseerd
fop een toneelstuk, dat John schreef, waarin dit thema
Jwordt behandeld. Zowel tekstueel als muzikaal heeft hij
fhet verhaal prachtig verwerkt. Er is een aantal indruk-
Iwekkende sfeerstukken ontstaan, die breed werden geor-
Ikestreerd en waarin blazers een heel belangrijke rol spe
llen. De nummers blijven echter herkenbaar als Fischer
ZfJohn Watts-materiaal. Op The Iceberg Model illustreert
de muziek het in de teksten verwerkte langzaam gele wor-
den van de hoofdpersoon. De climax komt mjet het instru
mentale titelnummer, dat is opgebouwd uit een thema, dat
door alle muzikanten anders wordt geïnterpreteerd. John
Watts levert met zijn twee solo-elpee een in alle opzichten
heel sterke langspeler af, die niet mag worden gemist.
Ellen Foley
Ellen Foley Another Breath, Eplc/CBS.
Ellen Foley, die met haar débuut-elpee Nightout nogal wat
^^^indruk maakte, kan op haar derde uitstapje nauwelijks
[boeien. Dat komt voor een groot deel door een verkeerde
'liedjes-keus. Wanneer je zoals Ellen over een weinig plooi-
bare stem beschikt, die zo hard is als bikkel dan moet je
heel kieskeurig zijn met watje op de plaat zet. Voor Ellen
Foley geldt dat wanneer het om harde en zeer snelle rock
rol gaat, ze goed uit de bus komt. Waagt ze zich echter
OcieCüaan ballads, dan heeft het meer te maken met een voJup-
bioioftueus melodrama. Op Another Breath zijn beide terug te
re gevtvinden en het resultaat moet duidelijk zijn. Bijkomend pro-
in fatjbleem is echter dat de rock roll-nummers niet echt met
eiie sl veel fantasie zijn geschreven, waardoor ze niet kunnen
it 231 boeien.
HANS PIËT
Beslissing Brinkman nieuwe stimulans voor „Sugar and splce" (Adrlaan Adriaanse
als punker met regisseur Bernard Göss) nu in try-out. foto: cees verkerk
DEN HAAG - De heer Brinkman heeft gegeven en de
heer Brinkman heeft genomen. De Haagse toneel
groep Nieuwe Komedie heeft gisterenmorgen einde
lijk zekerheid gekregen: Het ministerie van WVC zal
de subsidiëring voortzetten. In tegenstelling tot wat
de kamer woensdag j.l. gevraagd had, heeft minister
Brinkman echter besloten de subsidie aan toneelgroep
Proloog in Eindhoven per 1 september van dit jaar
stop te zetten. Wat de Nieuwe Komedie betreft bete
kent dit ook het behoud van het Theater aan de Ha
ven (twee zalen), dat deels door de Nieuwe Komedie
bespeeld werd en verder door medewerkers van dat
gezelschap werd geprogrammeerd uit het grote aan
bod van kleine theatergezelschappen, volksmuziek en
jazz.
Minister Brinkman was eerder van plan de rijksbijdragen aan
zowel Nieuwe Komedie als Proloog, beide producenten van
maatschappelijk geëngageerd en politiek theater, te beëindigen.
Uit een oogpunt van kwaliteit heeft hij niet gekozen voor hal
vering van de subsidies aan beide gezelschappen. Al drong de
tweede kamer woensdag j.l. nog op gelijke behandeling aan.
Brinkman heeft bij zijn besluit rekening gehouden met wat de
Raad voor de Kunst in zijn integrale toneeladvies had neerge
legd: Daarin heette het dat de artistieke ontwikkeling van Pro
loog zorgen baarde. Met zijn keuze, meent de minister maxi
maal tegemoet te zijn gekomen aan de wens van de Kamer.
Toneelgroep Proloog maakte gisteren bekend bij de Raad van
State in beroep te gaan tegen de beslissing van minister Brink
man. Proloog verwijst naar eerdere aanvallen op het gezel
schap sinds de groep tien jaar geleden koos voor „een verbinte
nis met onderdrukte groeperingen", plaatst de minister in de
rij van „bedompte Brabantse politici" en stelt nogal ongenuan
ceerd in z'n verontwaardiging: „Als de minister Proloog subsi
die onthoudt is dat een keuze tegen de vredesbeweging, de
vrouwenbeweging, de vakbeweging, de anti-kernbeweging, te-
gelï jongeren- en meiden groepen
De heel wat gelukkiger Nieuwe Komedie werd gisteren over
stroomd met felicitatie-tëléfoontjes en ziet de beslissing als een
extra stimulans voor het werk aan de première van het stuk
„Sugar and spice", waarvan tot en met zaterdag a.s. de eerste
try-outs in het Theater aan de Haven te zien zijn.
Adri Boon, laatste man
van vaste kern: „Geen
huilverhalen".
DEN HAAG - Studio Scarabee in Den Haag wordt op
geheven. Dit zogenoemde laboratoriumtheater van
een beeldend kunstenaars-collectief heeft vijftien jaar
bestaan. De laatste man van de vaste kern, Adri Boon,
die van het begin af met Raf Thunnissen tot de drij
vende krachten behoorde, is ontslagen.
Het bestuur is er niet in geklaagd bij het ministerie van WVC
subsidie te krijgen voor de vaste kern. De laatste tijd bestond
die kern die uit Boon, Martin Zweegman en Job Andrea. Stu
dio Scarabee liet zijn laatste produkt „Plus echo", gebaseerd op
een verhaal van Jorge Luis Borges en met o.a. Henk van Ul-
sen, Lou Landré en Bas ten Batenburg, vorig jaar zien en ho
ren in het Haags Gemeentemuseum.
Adri Boon meldde gisteren persoonlijk de opheffing van Scara^
bee: „Ik heb geen behoefte aan huilverhalen. Wij zijn geen po
litieke groep, dus ik zie ons ook geen ondersteuning op kamer-
niveau krijgen".
Niettemin een trieste zaak, want Scarabee was een groep die
buiten alle vakjes in het Nederlandse theaterbestel viel en op
een onvergelijkbare manier disciplines als muziek, film, litera
tuur en beeldende kunst in theaterprojecten wist te verenigen.
Daarvoor kreeg Scarabee internationaal grote waardering, het
geen tot uiting kwam in herhaaldelijke toernees en voorstellin
gen in het buitenland: Zeven van de negen produkties die Sca
rabee bracht werden getoond in Frankrijk, Zwitserland, Joego
slavië, Belgie, West-Duitsland, Italië en de Verenigde Staten.
Enkele werden tevens gebruikt voor televisieprodukties zowel
in Nederland als in West-Duitsland.
De beeldende kunstenaars van Scarabee maakten hun theater
op basis van projectsubsidies van CRM, nu WVC, terwijl de
huur van de studio aan de Willemstraat door de gemeente Den
Haag op zich werd genomen. Den Haag had inmiddels laten dit
met ingang van '74 in het kader van de bezuinigingen niet
meer te kunnen, en dat maakte, met het uitblijven van rijks
subsidie, Boons beslissing onvermijdelijk. Hoogtepunten in het
werk van Scarabeé waren de samenwerking met dichter Luce-
bert, componist Bruno Maderna en de Zangeres zonder Naam
in „Poppetgom" (1969), met componist Otto Ketting en dichter
Bert Schierbeek in „Dummies" (1974), en „Havana Jojo" (1976)
waarbij filmbeelden, tv-geluiden en theater werden verenigd.
Beeldende kunst en theater In Scarabee's „Perfldla": Verleden tijd.
v**
LA -i ,*i KA I.
altijdr ~v~ 'v
4ET 4v^, V-k \*4 -
L,....». V*» -I
La n
r* x
jL^\XVv>_
iSfieven en foto van Marx geveild
jiantePNDEN Bij Christie's in Londen zijn gisteren brieven
madö een foto van Karl Marx geveild: de brieven zouden de
zonnetste zijn die de communistische filosoof zou hebben
oeioKschreven; de foto is genomen in 1878 en in 1883 naar
/73. e vrouw van Marx' dokter gestuurd, twee maanden voor
in dood.
pn van de laatste door Marx ondertekende brieven is
<BL. Bkocht door restauranthouder Tony Ryan, die de brief
an zijn klanten wil laten zien, vermoedelijk om de eetlust
fïË~riP te wekken. De brief is gedateerd 6 januari 1883.
sn, 3
Johnny Halliday
gescheiden
PARIJS De Franse rock
*n rollzanger Johnny Halli
day is woensdag na een hu
welijk van vijftien maan
den gescheiden van de 24-ja-
rige mannequin Elizabeth,
„Babette", Etienne. Het hu
welijk duurde eigenlijk
korter want vorig jaar fe
bruari maakten beiden de
voorlopige scheiding be
kend. Halliday, die van Ne
derlandse afkomst is, was
eerder zestien jaar, met val
len en opstaan, getrouwd
met zangeres Sylvie Vartan.
Geruchten over een nieuw
huwelijk met de actrice
Nathalie Baye sprak hij
gisteren tegen.
öe Graaf: „Kunstenaars moeten 7,6 min inleveren
i in ef naars dat een beroep op de regeling doet met 200 zal toenemen
km IEN HAAG Staatssecretaris De Graaf (Sociale Zaken) zet tot 3650.
Al|-*r 1 maart het mes in de Beeldende Kunstenaarsregeling De Graaf wil de verhoging van de normbedragen voor onge-
ma* BKR). Hij wil 7,6 miljoen gulden op de uitkeringen aan kunste- huwden boven de 35 laten vervallen de de vrijlating van inkom-
oideffcars bezuinigingen. Dat komt overeen met het bedrag dat de sten uit verkopen buiten de BKR om beperken. Ook inkomsten
IKR-uitgaven dit jaar zullen stijgen, omdat het aantal kunste- uit andere arbeid worden slechts zeer ten dele toegestaan.
DEN HAAG De Ameri
kaanse filmmaatschappij
MCA, die de film E.T. uit
brengt, vindt het niet goed
dat de Rotterdamse Melchior
van 10 zingt over een droom
van het buitenaardse wezen
tje. Althans niet op de plaat,
die Telstar uit Weert in de
handel heeft gebracht, met
de beeltenis van E.T.
De Weertse platenmaat
schappij is het maar gedeelte
lijk met MCA eens. Bert Sal-
den van Telstar: „We hebben
de beeltenis van E.T. van de
hoes gehaald en vervangen
door deze tekst: „Helaas mo
gen wij de E.T.-figuur niet
afdrukken. Melchior's droom
uitbeelden is in strijd met de
droomwereld van Steven S".
Salden: „De twee initialen
zijn vervangen door dollarte
kens, als een speelse toeval
ligheid. Verder gaan we niet,
heeft geëist dat de plaat uit
de handel moest worden ge
nomen. We riskeren er een
E.T., wettelijk beschermd.
rechtzaak mee. rffaar dat
hebben we er wel voor over,
te meer, omdat wij van me
ning zijn dat MCA een derge
lijk verbod in Nederland niet
kan instellen".
RICHARD
GERE
Het raakt steeds meer in de
mode nieuwe films vóór de
première-datum in de bioscoop
te laten zien. Het Amerikaanse
pre-view systeem dus. Dat
geldt ook voor „An officer and
a gentleman" met in de hoofd
rollen Richard Gere en Debra
Winger, te zien in het CA-
L YPSO-thea ter zondagmid
dag a.s. om 16.15 uur. De film
betekent het eerste succes op
eigen benen van acteur Ri
chard Gere Eerder leek hij
een tweedehands-Travolta te
worden met rollen die Travol
ta eerder geweigerd bad
(„Bloodbrothers American
Gigolo"). Gere krijgt nu alle
kans als een eenzelvige jongen
in een officiersopleiding. Emo
ties zijn weer „in", heet het.
Tussen Gere en tegenspeelster
Debra Winger liggen de tra
nen voortdurend in de buurt.
Maar de meeste oplaaiende
momenten zijn voor Lou Gos-
set Jr. Oscar-nominatiedie
een typisch Amerikaans soort
drillende bullebak van een
sergeant neerzet. Het soort rol
waar je met de VVDM maar in
marstempo omheen moet lo
pen.
EDWARD FOX
De Britse acteur Edward Fox,
privé een beminlijk mens,
krijgt in de film nogal eens ijs
koude rollen toegeschoven. Hij
was de .jakhals", de scherp
schutter die De Gaulle be
dreigde in de verfilming van
Frederick Forsythe's boek. In
Ghandivalt weer zo'n kille
figuur te zien van Fox: Gene
raal Dyer, de man die een
massa ongewapende proteste
rende Indiërs liet neerschieten
in Amritsar. Driehonderd do
den en duizend gewonden. De
man verklaarde later voor de
goeverneur van Indië: „Ik
voelde me bedreigd, ik zou het
nu weer doen". Fox privé is
anders. Tijdens de opnames
voor de film in India werd hij
zo geschokt door de armoede
die hij zag dat hij zijn gehele
gage (165.000 gulden) schonk
aan Moeder Teresa, Nobel
prijswinnares voor de vrede
en beschermengel voor de ar
men van Calcutta.
CARY GRANT
Ex-acteur Cary Grant, 78 jaar
oud, reist voornamelijk als
goodwill-ambassadeur voor
zijn cosmetica-huis Fabergé
door de wereld. Af en toe wil
hij nog wel eens via een inter
view aan zijn filmdagen herin
nerd worden. Maar niet teveel
alstublieft, getuige zijn woor
den in het Britse blad Photo-
vaak naar films om eerlijk te
zijn. Ik heb veertig jaar in het
filmbedrijf gezeten. Ik hoef al
leen maar de némen op de af
fiches te kijken om te weten
hoe het afloopt. Het leven is
veel interessanter. Vroeger
vond ik dat helaas niet. Ik ben
de film dankbaar, zonder film
zou ik nooit iets verdiend heb
ben. maar ik heb pas laat in
m'n leven ontdekt dat het le
ven meer te bieden heeft dan
film". Voor zulke ontdekkin
gen schijn je eerst oud te moe
ten zijn geworden
Cary Grant
