TAFEL
Pausreis naar Nicaragua gaat door;
geen wapenstilstand in El Salvador
£eidóc
lïïïlTl
Diplomatiek offensief
heeft nu al succes"
kerk
wereld
„Vredestheologie van r. k. kerk
te passief tegenover bewapening*
AVONDJE
UIT?
KIJK
INDE
KRANT
ACHTERGROND
CeidaeSomont
maandag 21 februari 1983 pagi
Het bezoek van paus Jo
hannes Paulus II op 4
maart aan Nicaragua zal
doorgaan. Dit heeft de
woordvoerder van het
Vaticaan, pater Panciroli,
verklaard, nadat de paus
zaterdag twee bisschop
pen uit Nicaragua in pri-
vé-audientie heeft ont
vangen. „In het program
ma van de pausreis naar
Midden-Amerika zijn
geen wezenlijke verande
ringen aangebracht. Het
ging enkel en alleen om
protocollaire zaken," al
dus Panciroli.
De paus heeft zaterdag ge
sproken met de voorzitter van
de Nicaraguaanse bisschop
penconferentie. aartsbisschop
Miguel Obando y Bravo van
Managua, bisschop Julian
Barni van de provinciestad
Leon (die ook op het pro
gramma staat) en de pauselij
ke nuntius in Nicaragua,
aartsbisschop Andrea Cordero
Lanza.
In een interview met het Ma-
drileense dagblad „Ya" heeft
de bekende priester-dichter
Ernesto Cardenal. die in de
regering van Nicaragua mi
nister van cultuur is, tegenge
sproken, dat aan het bezoek
van de paus de voorwaarde
was verbonden, dat alle pries-
De moraaltheologie van de
rooms-katholieke kerk ver
oordeelt de bewapening wel.
maar stelt de gelovigen te
weinig in staat daartegen te
strijden Dit „tekort" is ook
nog van toepassing op de ont-
werpverklaring van de Ame
rikaanse bisschoppen, die
daarin zeer terughoudend zijn
over de mogelijkheden van de
mens om vrede te realiseren.
In wezen blijven zij nog bin
nen de traditionele leer van
de rechtvaardige oorlog. Dit
betoogde F. van Iersel, docent
systematische theologie te
Utrecht op een studiedag van
de r. k. vredesbeweging Pax
Christi Nederland over vrede
en theologie.
Volgens Van Iersel trekken
de Amerikaanse bisschoppen
uit de eschatologische span
ning (het „nog niet" en het
„reeds" van het Koninkrijk
Gods) in onvoldoende mate
consequenties voor het maat-
schappelijk-politieke hande
len. Daardoor blijft de brief,
waarvan de definitieve versie
deze zomer verschijnt, ontoe
reikend, aldus Van Iersel. Hij
verwees naaf de Westduitse
theoloog Peter Eicher, die in
zijn boek „Das Evangelium
des Friedens" (1982) aantoont
dat de r. k. kerk in al haar
verklaringen over oorlog en
vrede niet verder is gekomen
dan ethische oproepen, die
vooral gericht zijn tot de
machtigen der aarde. De
christenen over de gehele we
reld worden echter niét opge
roepen zich te verzetten tegen
de bewapeningspolitiek van
hun eigen land. En het is de
vraag, aldus Eicher, of de
machthebbers met hun poli
tieke, economische en militai
re banden de aangewezen
personen zijn om in de ontwa
pening een rol van betekenis
te spelen.
Pax Christi Nederland pleit al
enige tijd voor een democrati
sering van het defensie- en
veiligheidsbeleid. Gezien de
mogelijke gevolgen, totale
vernietiging van het mense
lijk leven, kan men dit niet
alleen aan de politici overla
ten. Deze'wens naar democra
tisering is niet mogelijk zon
der machtsvorming: mobilise
ring van de publieke opinie.
Als zodanig is de vredesbewe
ging ook een onderdeel van
de maatschappelijke en poli
tieke tegenbeweging in ons
land, aldus de Nijmeegse mo
raaltheoloog Th. Beemer.
Hij constateerde een afname
van de consensus (overeen
stemming) binnen de bevol
king over ons rechtssysteem.
Er komen steeds meer buiten
parlementaire acties. De men
sen ontdekken, dat er andere
wegen zijn om je recht te ha
len. Daarbij maakte hij een
onderscheid tussen burgerlij
ke ongehoorzaamheid en
wetsovertredingen om eigen
voordeel te behalen. Onder
burgerlijke ongehoorzaam
heid verstond hij openbare,
niet-gewelddadige, bewuste
en tevens politieke acties in
strijd met de wet, gewoonlijk
met het doel verandering te
brengen in de wet of het rege
ringsbeleid. Mocht de vredes
beweging overgaan tot het
plegen van of oproepen tot
burgerlijke ongehoorzaam
heid, dan zal dit volgens Bee
mer zorgvuldig moeten wor
den afgegrensd van geweld
pleging, terreur of voordelige
wetsovertreding.
ters in de regering hun ambt
zouden moeten neerleggen.
Een dergelijke opdracht is
nooit door het Vaticaan gege
ven, aldus Cardenal.
Er komt geen wapenstilstand
tijdens het bezoek van de
paus op 6 maart aan El Salva
dor. Dat zei de Salvadoraanse
minister van defensie, gene
raal Jose Guillerma Garcia,
zaterdag in antwoord op het
verzoek van aartsbisschop Ar-
turo Rivera y Damas, aposto
lisch administrator van het
aartsbisdom San Salvador.
Het leger kan een verzoek,
dat terzelfdertijd aan de gue
rilla's is gericht, niet accepte
ren, aldus de minister. De
aartsbisschop had volgens
hem maar één ding kunnen
doen: de guerillabeweging
verzoeken de wapens neer te
leggen.
De minister ging niet in op de
andere eisen van Rivera y
Damas: de opheffing van de
uitzonderingstoestand en am
nestie voor de politieke ge
vangenen. Aartsbisschop Ri
vera y Damas vreest niet, dat
het leven van de paus tijdens
het bezoek aan El Salvador
gevaar zal lopen. „Ik geloof
niet, dat er van de kant van
de bevolking, die dagelijks
wordt geconfronteerd met
dood en geweld, risico voor
het leven van de Heilige Va
der bestaat. Er kan echter iets
onvoorziens gebeuren," aldus
de aartsbisschop in een giste
ren gepubliceerd vraagge
sprek met de Italiaanse krant
„II Tempo".
Tijdens zijn verblijf in El Sal
vador moet de paus ook een
bezoek brengen aan het graf
van aartsbisschop Romero.
Dat zei Guülermo Ungo, de
leider van het verzet in El
Salvador, in Rome tegen jour
nalisten. Aartsbisschop Rome
ro stierf 24 maart 1980, nadat
op hem, toen hij een heilige
mis opdroeg, een aanslag was
gepleegd. Hij had zich ont
wikkeld tot een der belang
rijkste critici van het Salvado
raanse regeringsbeleid.
Heilig Jaar
In de vier voornaamste
Romeinse basilieken is
gisteren de pauselijke
bul voorgelezen, waarin
het Heilig Jaar wordt af-
gekondigd. Paus Johan
nes Paulus II heeft daar
toe zaterdag exempla
ren van de bul, die be
gint met de woorden
„Opent de deuren voor
de Verlosser", overhan
digt aan de verantwoor
delijke voor de organi
satie, mgr. Giuseppe del
Ton (links) en aan zijn
privè-secretaris. de ler-
•se priester John Magee.
Het jaar begint officieel
op 25 maart en eindigt
op Paaszondag 22 april
1984.
Geestelijkheid Litouwen vraagt in petitie om godsdienstvrijheid
Onder aanhaling van het bij
belwoord „Men moet God
meer gehoorzaam zijn dan
mensen", heeft de rooms-ka
tholieke geestelijkheid van de
Sovjetrepubliek Litouwen een
petitie gericht tot de Opperste
Sovjet. Doel is de wet op de
kerken zo te veranderen, dat
er godsdienstvrijheid ontstaat.
Aanleiding tot het opstellen
van de petitie zijn uitlatingen
van de eerste partijsecretaris
in dat land, dat nu door strik
te toepassing van de wet op de
kerken maar eens een eind
moet komen aan de laatste re
ligieuze overblijfselen en dat
daarvoor „alle middelen"
moeten worden toegepast. De
geestelijken wijzen er op, dat
de voor Litouwen in 1976
vastgestelde wet niet alleen in
strijd is met het evangelie,
maar ook met kerkelijke
voorschriften en besluiten
van het tweede Vaticaans
concilie. Tevens is strijdigheid
ontstaan met de Sovjetwetten
zelf, de aanwijzingen van Le
nin en die van de partij van
1954. Tenslotte is de wet op de
kerken ook niet in overeen
stemming te brengen met de
in de slotakte van Helsinki
verwoorde mensenrechten.
De geestelijkheid eist erken
ning van de hiërarchische
kerkopbouw, verlof tot vrije
evangelieverkondiging en uit
oefening van de zielzorg, die
niet aan een plaats gebonden
is. Voorts opheffing van de
studentenstop voor het pries
terseminarie in Kaunas, als
mede handelingsvrijheid voor
de bisschoppen en de apostoli
sche administrator om zonder
inmenging van de overheid
priesters een bepaalde taak te
geven. Omdat dit alles in de
wet op de kerken is verboden,
eist de geestelijkheid dat die
wordt veranderd. Wel spre
ken de priesters uit, te zullen
gehoorzamen aan de lands
wetten, „voor zover die niet
in tegenspraak zijn met de
moraalleer van de rooms-ka-
tholieke Kerk". In 1979 was
een soortgelijke verklaring al
door 522 priesters onderte
kend. Nu al staat vast, dat bij
na alle zevenhonderd pries
ters van Litouwen achter de
nieuwe verklaring staan.
Letland
Ook in de hoofdstad van Let
land, Riga, heeft het hoofd
van de geheime politie KGB,
Peteris Strautmanis, „een
Kieuw tijdperk van sovjet-or
dening" aangekondigd. Vol
gens de Wereldbond van
Vrije Letten te Münster mee
zijn er berichten binnengeko
men van een groots opgezette,
goed georganiseerde huiszoe
kingsactie, terwijl ook veel
arrestaties zijn verricht. Het
heeft er volgens de Wereld
bond alle schijn van, dat vóór
alles christenen worden gear
resteerd, zowel van de Evan
gelische Kerk als Baptisten.
De Wereldbond heeft de con
ferentie ter ontspanning in
Europa, die in Madrid bijeen
is, verzocht ervoor te zorgen
dat deze Sovjetterreur direct
wordt beëindigd.
Driejaar Bouterse
HOEWEL minister Van den Broek van Buitenlandse Zapcl
niet kon bogen op ervaring in de diplomatieke dienst, I
hij zich, aanvankelijk als staatssecretaris en nu als mimi'
snel in de diplomatieke wereld ingewerkt. Dat is bijvjerh
beeld gebleken tijdens zijn recente reis door een aantal J
bische landen.
GOEDE diplomaten worden onder meer gekenmerkt (T^
een terughoudende opstelling en een weloverwogen taaf
bruik. Ook van Van den Broek kan niet worden gezegdL
hij zich te buiten gaat aan keiharde uitspraken. Des te opj.
lender en overtuigender is de wijze, waarop hij overjf
woorden en daden van het regime van de Surinaamse lej
leider Bouterse spreekt.
In de commissie voor buitenlandse zaken van de Twd
Kamer heeft hij fel uitgehaald tegen Bouterse en de ziji
in het bijzonder tegen de door het regime te Paramaribo
gonnen „anti-huurlingencampagne". De bewering van I
terse dat Den Haag achter alle pogingen tot tegencoups
zitten, heeft minister Van den Broek terecht absurd
noemd. De bewindsman zei zich ook te kunnen vinden in
ontstellende rapport, dat het Nederlandse Juristen Coi
voor de Mensenrechten inmiddels heeft gepubliceerd ovei
executies in Paramaribo van eind vorig jaar.
HOE lang zal Bouterse, die deze week drie jaar gele
naar de macht greep, zich nog kunnen handhaven? N,
Nederland in december een aantal vergaande maatregi
heeft getroffen, wil minister Van den Broek nu eerst n
eens wachten op de vorming van een nieuwe Surinaamse
gering. Indien Bouterse aan de macht blijft zal daarvan i
nig goeds te verwachten zijn. Er staat ons echter niets ani
te doen.
ZAL oud-president Chin A Sen met zijn Surinaamse Be\|
dingsraad veel invloed kunnen uitoefenen op de gang f
zaken in Paramaribo? Uit het interview met een van i
verslaggevers (elders op deze pagina) komt hij over alsT
verstandig politicus. Hij heeft gelukkig geen gewelddal
plannen en ziet wel in, dat verder bloedvergieten voorf
land een slechte zaak zou zijn. De oud-president verwj
zijn heil van diplomatieke druk, onder meer van lande®
Zuid-Amerika en de Verenigde Naties. Hij hoopt dat hetl
rinaamse volk zich steeds meer bewust zal worden, daf
democratie hersteld moet worden. Blijft de vraag: hoe
zullen de Surinamers nog in de ban van de angst moeted
ven? Chin A Sen hoopt over een paar maanden naar een!
vrijd Suriname te kunnen terugkeren. We helpen het I
en zijn land hopen.
Vlees in jasje met
sambal goreng van
kool en rijst
koffievla
Voor twee personen hebt u
nodig: 150 g hamlap, uitje,
(knoflook), sambal, boem-
boe saté, bloem, 2 lepels olie,
zout
uitje, 1 lepel olie, djahé,
laos, sambal, 400 g witte
kool. 100 g winterwortel,
2,5 dl bouillon (blokje), ket
jap, zout. 1 lepel gemalen
kokos of stukje creamed co
conut;
250 g droogkokende rijst,
4,5 dl water, zout;
0,5 liter melk, 25 g maizena,
30 g suiker, 1 pakje vanille
suiker, 2 theelepels oplos
kof f ie, paar kinderschuimp-
Knip de hamlap in gelijke
dobbelstenen. Snijd de ui fijn.
pers de knoflook uit en meng
deze twee met iets sambal en
boemboe saté. Probeem een zo
fijn mogelijk mengsel te krij
gen wrijven met een houten
lepel op een plank of in een
vijzel). Kneed er het vlees
door en laat het tien minuten
zo staan. Haal het vlees dan
door bloem, schud die er zo
veel mogelijk af in een zeef.
Bak de stukjes vlees in hete
olie met zout bruin en gaar.
Fruit de kleingesneden ui
lichtgeel in de olie met iets
djahé, laos en sambal. Bak ver
volgens al omscheppende de
fijngesneden kool mee met de
in dunne reepjes gesneden
wortel. Doe er na een paar mi
nuten de bouillon bij met ket
jap, zout, gemalen kokos of
creamed coconut. Stoof de
groenten gaar in circa tien mi
nuten. Doe alles dan over in
de pan waarin het vlees ge
bakken is. zodat de jus ook tot
zijn recht komt.
Zet de helft van de melk op,
meng maizena met suiker en
weinig koude melk tot een
papje, schenk daar wat hete
melk bij en doe het papje dan
al roerende in de pan. Laat de
vla even doorkoken en roer er
vervolgens van het vuur de
rest van de koude melk door
met de vanillesuiker en de
koffie. Laat de vla afkoelen,
doe haar in (een) schaal(tjes)
en versier de bovenkant met
schuimpjes.
JEANNE
Komende vrijdag, 25 februari, is het precies drie jaar gele-,
den dat militairen onder leiding van onderofficier Desi
Bouterse in Suriname de macht grepen. In de afgelopen 36
maanden hebben dramatische ontwikkelingen in Suriname
veelvuldig het nieuws beheerst. Henk Chin A Sen, die kort
na de staatsgreep premier en later ook president van Suri
name werd, is nu als voorzitter van de Bevrijdingsraad
voor Suriname de belangrijkste tegenstander van Desi
Bouterse. Een van onze verslaggevers zocht Chin A Sen op
in Amsterdam, kort voor de Surinaamse oppositie-leider
vertrok voor een „goodwill-missie" langs de Verenigde Na
ties in New York en een aantal Zuidamerikaanse landen.
HENK CHIN A SEN:
11
AMSTERDAM Zelfs in
de uitgestrektheid van de
Amsterdamse Bijlmer
meer kun je het tijdelijke
onderkomen van Surina-
me's ex-president Henk
Chin A Sen niet missen.
Voor de deur staat een
grote politiebus, van tijd
tot tijd wordt met een
tweede wagen de omge
ving gecontroleerd en
elke bezoeker wordt met
een gezonde portie wan
trouwen ontvangen.
In het huis zelf is het een
drukte van belang. In de gang
drentelt KRO's Willibrord
Frequin, bezig met de opna
men voor een portret van
Chin A Sen. Deze houdt in de
keuken een spoedvergadering
met zijn Bevrijdingsraad voor
Suriname. In de gang zijn flar
den van het gesprek te horen.
Het gaat onder meer over de
landen die de Bevrijdingsraad
kunnen steunen in de opposi
tie tegen Bouterse.
Een van de leden van de raad
gebaart zijn collega's wat zach
ter te praten, omdat de twee
journalisten in de gang onver
schilligheid voorwenden, maar
de oren spitsen om alles te
verstaan. Dan wordt de verga
dering geschorst. Voorzitter
Chin A Sen keert zich om. „U
wilde mij wat vragen?".
Voor ik naar u toe ging heb ik
in ons archief nog wat foto's
zitten bekijken, waarop duide
lijk bleek dat u het goed met
Bouterse kon vinden. Vorige
week week noemde u hem een
„satan". Wat is er tussen u bei
den precies gebeurd?
„Er wordt tegenwoordig in
Paramaribo veel gesproken
over landverraad. Maar hoe is
het in werkelijkheid? Op 1 mei
1980 presenteerden de burger
regering én de militairen, on
der wie Bouterse, een rege
ringsprogramma. Daarin wer
den beloften gedaan. Wij staan
nog steeds achter de standpun
ten die we toen hebben inge
nomen: terugkeer naar een de
mocratische rechtsstaat, waar
in de menselijke waardigheid
Henk Chin A Sen.
centraal staat. Het is dus niet
moeilijk vast te stellen wie zijn
woord heeft gebroken".
Heeft Bouterse de revolutio
naire ideeën van zichzelf? Of
zouden, als hij andere advi
seurs had gehad, de vlaggen in
Paramaribo er nu anders bij
hangen?
„Wanneer wij als groep bij el
kaar waren gebleven en op
onze principes waren blijven
staan, dan hadden we onge
twijfeld succes gehad. In de
eerste twee jaar is er ook heel
veel gebeurd. Nog nooit is in
zo korte tijd zo veel gepres
teerd".
„Maar terwijl wij aan de voor
deur bezig waren, gingen in de
achtertuin fanatici aan de
gang, die niet tevreden waren
over de geleidelijke verande
ringen en er allemaal rare
ideeën op na hielden. Zij had
den met maar over „echte re
volutie", waarbij bloed zou
moeten vloeien. Zo mochten
de rijkere mensen in een be
paalde wijk van Paramaribo
niet meer rustig slapen, want
anders was het geen echte re
volutie. Ik herinner me nog
dat je in die dagen in de kazer
ne struikelde over de linkse
mensen, die de militairen van
hun revolutionaire plannen
trachtten te overtuigen. Als je
dan, net als Bouterse, geen
vastomlijnd plan hebt wat je
met de politieke macht wilt
doen, krijg je wat nu in Suri
name is gebeurd.
Bovendien is er nog het ver
schijnsel dat je in veel ontwik
kelingslanden ziet: wie een
maal aan de macht is, geeft die
niet snel uit handen".
Geldt dat ook niet voor u en
uw Bevrijdingsraad? U bent
per slot van rekening presi
dent geweest en u wilt de hui
dige machthebbers verdrijven.
„Nee. De leden van de Bevrij
dingsraad willen vechten voor
een vrij en democratisch Suri
name. We hebben vastgelegd
dat niemand van ons, op grond
van zijn werk voor de Bevrij
dingsraad, recht mag laten gel
den op een belangrijke positie
in het bevrijde Suriname".
Sommige mensen verwijten u,
dat u op een ongrondwettige
manier president bent gewor
den en bijna twee jaar met
Bouterse heeft samengewerkt.
Vindt u dat verwijt terecht?
„Ik geeft direct toe dat ik de
zaak soms verkeerd heb inge
schat. Ik had eerder op mijn
strepen moeten staan of eerder
moeten aftreden. Maar als ik
in alle eerlijkheid terugkijk,
kan ik zeggen dat ik altijd
principieel ben geweest. Wij
hebben geprobeerd onze belof
ten te realiseren. Toen dat niet
meer ging zijn we afgetreden".
Had Nederland de escalatie in
Suriname kunnen voorkomen,
bijvoorbeeld door duidelijker
partij te kiezen voor de toen
malige president, Chin A Sen?
„Achteraf is dat moeilijk te
zeggen, maar ik geloof het
niet. Zelf heb ik altijd veel
medewerking van de regering
in Den Haag gehad. Er waren
wel eens meningsverschillen,
maar uw regering heeft zich
altijd zeer positief
In een recent VN-rapport staat
dat bij het bloedbad van acht
december zeker zestien, maar
mogelijk dertig mensen zijn
omgekomen. Het officiële do
dental van de machthebbers iïi
Paramaribo is echter vijftien.
Wie heeft volgens u gelijk?
„Mensen die in het lijkenhuis
zijn geweest hebben meer dan
vijftien doden geteld. De enige
verklaring die ik daarvoor
heb, is dat de overige lijken
van militaren zijn die nog niet
vermist worden. Dat zijn dan
bijvoorbeeld soldaten die uit
het binnenland komen en voor
wier familie het bijna onmoge
lijk is om contact met ze te on
derhouden. Dan is het heel
moelijk vast te stellen of ie
mand er niet meer is. Maar dit
is een vermoeden, dat ik niet
kan bewijzen".
De grote beroering onder de
Surinamers in Nederland over
de moordpartij van 8 decem
ber lijkt te zijn weggeëbd.
Dreigt de rust van dit moment
niet om te slaan in berusting?
„Nee, dat gebeurt niet. En het
verhaal dat de mensen na zes
weken alles willen vergeten
(de mening van ambassadeur
Herrenberg - red.) is helemaal'
niet geloofwaardig. De gebeur
tenissen van 8 december vor
men een trauma. Zo iets is
nooit eerder in onze geschiede
nis voorgekomen. Er zijn nu
geen demonstraties, maar ver
geten, dat doen we het nooit".
De Bevrijdingsraad gelooft al
leen in een geweldloze opposi
tie. Sommige Molukkers en
Papoea's doen dat ook. Maar
zij zijn in tientallen jaren niets
opgeschoten, alleen maar ge
frustreerd geraakt. Bent u niet
bang een soort Surinaamse
Manusama te worden?
„Voor alle duidelijkheid: wij
willen een geweldloze oplos
sing, omdat elk geweld nieuw
geweld oproept. Daaraan wil
len we juist een einde maken.
Principieel weigeren we met
huurlingen in zee te gaan. We
moeten het, zoals Joop den
Uyl ooit heeft gezegd, „met
onze eigen kleine handjes op
lossen".
Ik ben ervan overtuigd dat wij
van buitenaf het verzet in Su
riname op gang kunnen bren
gen. Door middel van brieven,
pamfletten en kranten gaan
we de Surinamers vertellen
wat er in hun eigen land ge
beurt. Dat weten ze nu niet,
omdat er geen vrije pers be
staat. Bovendien bekijken we
de mogelijkheden om een ei
gen zender op Suriname te
richten. Als we een goede lo-
katie vinden kunnen we zo
beginnen".
Op het moment dat dit inter
view verschijnt bent u in New
York, om het diplomatiek of
fensief van de Bevrijdingsraad
kracht bij te zetten. Denkt u
dat dat offensief uit oplevert?
„Het diplomatiek offensief te
gen het regime-Bouterse, be
doeld om Suriname te isoleren,
is nog maar nauwelijks begon
nen. Maar nu lijken we al suc
ces te hebben, want Mexico,
Brazilië en Venezuela hebben
geweigerd de demissionaire
minister van buitenlandse za
ken te ontvangen. Zelf ga ik
nu landen in de regio bezoe
ken om de situatie uit te leg
gen en steun te zoeken. Vooral
de vakbonden zijn voor ons
van groot belang".
Bent u tevreden over de steun
die de Bevrijdingsraad van de
Nederlandse regering krijgt?
Vindt u dat uw organisatie een
deel zou moeten krijgen van
het „bevroren" ontwikkelings
geld voor Paramaribo? Wat
overigens betekent dat Neder
land het ontwikkelingsverdrag
zou moeten opzeggen, met alle
gevolgen vandien.
„Nederland kan aan schending
van het verdrag ontkomen
door bijvoorbeeld de rente op
die honderden miljoenen be
schikbaar te stellen voor hu
manitaire hulp aan de. aller
zwaksten in Suriname. Die
krijgen de rekening van de
huidige situatie gepresenteerd.
Men zou de Bevrijdingsraad
kunnen helpen door de hele
wereld te informeren over de
ontwikkelingen in Suriname".
Kunt u zich indenken dat Ne
derland in de huidige omstan
digheden de ontwikkelings
hulp hervat?
„Nee. Hervatting van de hulp
betekent een versterking van
het militraire regime. Het geld
zou verdwijnen naar wape
naankopen en niet naar diege
nen, voor wie het bestemd is".
Met de giften aan de raad wil
het nog niet vlotten. U moet
veel uit eigen zak betalen. Is
de Bevrijdinsgsraad bereid
geld te accepteren van Neder
landse en Amerikaanse bedrij
ven met grote belangen in Su
riname. Bedrijven die Bouter
se liever vandaag dan morgen
zien verwdijnen?
„Geldelijke steun willen we
alleen hebben als dat gebeurt
op grond van principes. Niet
als men denkt er later beter
van te kunnen worden. Dat
geldt voor mensen en dat geldt
voor bedrijven. Als de bedrij
ven daarmee akkoord gaan en
afzien van claims op een be
paald voorrecht als Bouterse
verdwenen is: ja, dan zullen
we dat geld accepteren".
Wanneer kunt u terugkeren
naar een bevrijd Suriname?
„Over een paar maanden.
Kersfeest vieren we in een
vrij Suriname".
JOS TIMMERS