Andrea Schone
toont opnieuw
suprematie
Problemen
organisatie
Op elke 50 meter een begeleider
Het wereldkampioenschap
schaatsen voor dames in cijfers
1. Andrea Schone (OD1) 178,983 43,09 6) 2.10,19 1) 4.30,33 1) 7.54,42 1)
2. Karin Enke (OD1) 181,472 42,13 2) 2.11,03 2) 4.36,50 4) 8.15,83 8)
3. Valentina Lalenkova (Sov) 182,163 42,54 5) 2.12,54 3) 4.39,90 7) 8.07,93 5)
4. Gaby Schonbrunn (OD1) 182,571 43,23 9) 2.14,98 9) 4.35,79 2) 8.03,83 3)
5. Svetlana Katsjoek (Sov) 182,572 42,47 4) 2.14,40 7) 4.38,40 6) 8.09,02 6)
6. Sabine Brehm (OD1) 183,180 44,06 (19) 2.15,47 (10) 4.36,71 5) 7.58,46 2)
7. Bjorg-Eva Jensen (Noo) 183,399 44,08 (21) 2.14,25 6) 4.36,41 3) 8.05,01 4)
8. Natalja Glebova (Sov) 183,846 41,66 1) 2.13,04 4) 4.43,55 (12) 8.25,82 (14)
9. Ria Visser (Ned) 184,846 44,06 (19) 2.13,84 5) 4.40,39 8) 8.14,42 7).
10. Thea Limbach (Ned) 185,626 44,27 (24) 2.14,79 8) 4.40,74 9) 8.16,36 (10)
11. Anette Carlen (Zwe) 186,473 43,77 (17) 2.15,70 (12) 4.44,60 (14) 8.20,37 (11)
12. Ina Steenbruggen (Ned) 186,960 44,11 (22) 2.16,84 (16) 4.45,85 (16) 8.15,96 9)
13. Alie Boorsma (Ned) 186,984 43,36 (11) 2.16,57 (13) 4.45,72 (15) 8.24,81 (12)
14. Seiko Hashimoto (Jap) 188,664 43,41 (13) 2.19,26 (20) 4.46,69 (17) 8.30,53 (15)
15. Sylvie Daigle (Can) 188,805 43,66 (16) 2.18,55 (16) 4.44,04 (13) 8.36,22 (16)
16. Brenda Webster (Can) 190,432 43,13 7) 2.29,19 (31) 4.42,54 (11) 8.24,82 (13).
MAANDAG 21 FEBRUARI 1983
KARL MARX-STADT
Met drie afstandzeges
heeft Andrea Schone het
afgelopen weekeinde in
Karl Marx-Stadt het we
reldkampioenschap
schaatsen veroverd. De
22-jarige Oostduitse zege
vierde tijdens de eerste in-„
ternationale titelstrijd in
eigen land op de 3000,
1500 en 5000 meter. Scho
ne onttroonde op de be
sneeuwde Kiichwald-baan
haar landgenote Karin
Enke, die ditmaal als
tweede eindigde. Derde
Werd Valentina Lalenko
va uit de Sovjet-Unie.
Enke werd door Schone, haar
stadgenoot uit Dresden die
vier weken geleden in Hee
renveen al de Europese titel
opeiste, op 2,5 punt gereden.
De nederlaag, die de wereld
kampioene van 1982 op de
sprint tegen Natalja Glebova
leed, gaf al een indicatie van
de toegenomen verschillen
binnen de DDR-top. Van her
stel op de lange afstanden was
geen sprake. Met een score
43J 3-4.30,33-2.10.19-7.54,42
toonde Schone haar persoonlij
ke suprematie.
De Oosteuropese heerschappij
in het damesschaatsen werd
echter slechts benadrukt. In de
stad, waar het lesprogramma
van lagere scholieren vijf uur
per week schaatsen omvat,
krabbelde de Sovjet-Unie on
danks de afwezigheid van Na
talja Petroesjeva terug. De
vrijgekomen positie van de ge
blesseerde wereldkampioene
sprint werd ingenomen door
de dit jaar op het internationa
le podium teruggekeerde La
lenkova. Gaby Schonbrunn
(vierde), Svetlana Katsjoek
(vijfde) en de dit seizoen debu
terende Sabine Brehm (zesde)-
maakten het Oosteuropese suc
ces compleet. Als enige slaagde
de Noorse Björg-Eva Jensen er
in zich bescheiden tussen deze
elite te dringen. De als zeven
de eindigende Jensen hield
Glebova achter zich.
Naar Serajevo
Op een kleine zes punten van
Schone, anderhalf minder dan
een maand geleden in Heeren
veen, arriveerde de eerste Ne
derlandse. Dat was dit keer
Ria Visser met een negende
plaats. Een achtste positie op
een aanvallend gereden 3000
meter en een vijfde op de even
agressief afgewerkte 1500 me
ter leverde de Nederlandse
kampioene een Olympische
kwalificatie op. Thea Limbach
(tiende) was de tweede Neder
landse, die aan die eis voor de
Spelen van Serajevo (1984)
voldeed. Limbach, die pas tij
dens het Nederlands kampi
oenschap sprint in vorm
kwam, eindigde op de 1500
meter als achtste.
De twee overige rijdsters, uit
de door een massaal begelei
dingsteam omgeven kernploeg
van Henk Louwmans, moes
ten ook de Zweedse Annette
Carlen voorrang verlenen. Ina
Steenbruggen (twaalfde) heeft
sinds haar diskwalificatie tij
dens het Europees kampioen
schap alle snelheid verloren.
Alie Boorsma, in Heerenveen
de beste Nederlandse, kwam
nu helemaal achteraan: der
tiende. De nationale kampioe
ne van 1981 en 1982 blonk
slechts uit in matigheid.
Een Japanse (Seiko Hashimo
to) en twee Canadezen (Sylvie
Daigle en Brenda Webster)
toonden dat rijdsters buiten
Europa slechts een decoratieve
functie hebben. Per traditie
wordt het eindklassement door
zestien deelneemsters ge
vormd. Maar het echt mee
doen deden deze veredelde re
creanten, wellicht met uitzon
dering van de op de 1500 me
ter gevallen Webster, niet.
Jan Roelof Kruithof (links) halverwege zijn triomftocht met Jos Niesten aan zijn
zijde.
NEWPORT Met beide
schaatsen los van het ijs
passeerde Jan Roelof
Kruithof voor de achtste
maal winnend de eind
streep van de alternatie
ve elfstedentocht. Dolge
lukkig was hij en gaf dat
met evenzovele woorden
toe. „Alle A-rijders wa
ren er nu en wie er niet
waren... daar kan ik
ook niets aan doen. Dit is
het mooiste wat ik ooit
heb kunnen winnen".
Jan Roelof Kruithof had aan
getoond onbetwist de beste te
zijn in het alternatieve elfste-
dentochtgebeuren. En nie
mand anders. Ook Jos Nies
ten niet. De timmerman uit
Heemskerk ging na 70 kilo
meter koers op de vlucht,
maar werd niet lang met rust
gelaten. Kruithof sprong in
zijn eentje naar hem toe,
kreeg 15 kilometer later aan
sluiting en Niesten moest uit
eindelijk duur tol betalen. Hij
eindigde zelfs buiten de eer
ste vijftien. Op drie minuten
achterstand werd Hylke
Boerstra tweede. Egbert Vos-
sebelt derde en Bernardus
Gijzen vierde.
Jos Niestens actie was voor
deze tiende „alternatieve",
die zaterdag voor het eerst in
de Verenigde Staten plaats
vond was te driest. Op het
Memphremagogmeer waren
er te veel, die in hun ijver
een goede klassering te wil
len halen zichzelf overwerk
ten. Waar bijvoorbeeld Hylke
Boerstra en Jos Niesten te
vroeg te veel krachten gaven
berekende Jan Roelof Kruit
hof feilloos zijn krachten
Zijn die kansen echt te bere
kenen? De 46-jarige Havelter
architect daarover: „Toen Jos
Niesten wegging zat ik achter
in het peloton; even wat
drinken. Ik heb eerst afge
wacht, maar niemand wilde
rijden, iedereen rekende op
mij. Toen heb ik het alleen
gedaan, want ik moest naar
hem toe. Ik heb me niet ge
forceerd, maar het gaf mij
een enorme stimulans dat ik
merkte dat ik iedere minuut
een paar meter dichterbij
kwam. Dat kun je bereke-
Is forceren geen verstandige
manier van rijden, zaterdag
was het dat zeker niet. Het ijs
was namelijk van abonima-
bele kwaliteit. Na dooi over
dag daalde het kwik in de
nachten voor de start tot 15
graden onder nul. Een spie
gelgladde ijsvloer van New
port naar Magog (50 km) was
het gevolg, maar in de laatste
nacht werd de baan door on
bekenden beschadigd alsof
het monster van Loch Ness
had toegeslagen Met kunst
en vliegwerk werd 's och
tends alsnog een alternatieve
route sneeuwvrij gemaakt.
De opzet om via elf plaatsjes
de route via Magog te rijden
mislukte dus. Dat echter
drong door de krakkemikke-
rige luidspreker bij de start
niet tot de rijders door.
De winnaar weer: „Dit is één
van de moeilijkste parkoer
sen coursen geweest. Vrijdag
reden we in Magog op formi
dabel ijs snelheden van 50 ki
lometer per uur. Ik dacht: dit
wordt recordijs. Maar we
wisten niet wat wij zagen.
Het leek wel een maanland
schap". Kruithof had nog wel
last van zijn knie. Met name
fysiotherapeut Jan de Klere
(Steenwijk) stoomde het ge
wricht in de afgelopen vier
weken toch klaar. „Als ik die
vier weken volop had kun
nen trainen was ik nog ster
ker geweest", aldus Kruithof.
Arend Klos uit Zoetermeer
kwam tijdens de alternatieve
elfstedentocht behoorlijk ten
val en moest om zijn verwon
dingen te laten hechten wor
den overgebracht naar een
ziekenhuis. De directeur van
het schaatscentrum De Uit
hof, Hans Künz, moest ook
vroegtijdig door een valpartij,
twee gebroken schaatsen, af
stappen.
Boven nul
Slecht ijs, maar toch een
boeiende wedstrijd, die onder
fraaie zonnige omstandighe
den bij een temperatuur van
even boven nul plaatsvond.
Op de helft, in Newport, was
de voornaamste slag al gesla
gen. Kruithof en Niesten gin
gen aan kop, gevolgd door
een groep van 15 man. Jaap
Jonkman, Herman Fokker,
Willem Westerveld en Jeen
van den Berg. moesten daar
uit even later lossen. Hylke
Boerstra. Rein Jonker, Ber
nardus Gijzen, Tjeerd Uitter-
dijk. Bennie van der Weide.
Cees Vermeulen. Lubbert
van der Molen, Albert Bak
ker, Co Giling, Egbert Vosse-
belt en Henri Ruitenberg
completeerden de groep.
Deze groep wist de vluchters
niet te achterhalen, daarvoor
werd geen goed constand
tempo gereden. Veel kop-
werk verrichtte echter Vos-
sebelt (47), die soms hoofd
schuddend naar zijn jongere
collega's omkeek. Op de laat
ste tien kilometer dunde deze
groep uit.
Boerstra en Vossebelt demar
reerden zich op de laatste
drie kilometer los en legden
op de tweede en de derde
plaats beslag. Jan Roelof
sperring om dat pad daadwer
kelijk te gaan.
Het lichte herstel van zijn pu
pillen maakte Louwmans gis
teren een tevreden man. „Ria
Visser en Thea Limbach bij de
eerste tien, drie Olympische
kwalificaties en een aardige
secondenwinst opde sleute
lafstand, de 3000 meter", argu
menteerde Louwmans zijn
stëmming.
Uit de mond van zijn Oostduit
se collega Mund kon zelfs een
compliment worden opgete
kend. „Qua talent sla ik Ria
Visser en wellicht ook Thea
Limbach net zo hoog aan als
winnares Andrea Schone", liet
de door Louwmans bewonder
de Mund weten. Aardige
woorden van een coach die
zorgelijk constateerde dat de
tweede plaats van Karin Enke
binnenkort onderwerp van
een diepgaande analyse vormt.
Therapie
De vorm va
pie" die de Nederlandse kern
ploeg in de laatste dagen voor
het toernooi heeft ondergaan,
heeft naar eigen zeggen op Ria
Visser en Thea Limbach polijn
tieve gevolgen gehad. Issie
Steenbruggen en Alie Boorsiur
ontkenden dat de werkzaairie;
heden van arts Ferdi Oyen. jen
recte resultaten zou hebben G
De nieuwe kernploegbegelie i
der (Visser: „We lopen nu ét a
op één") kan het rijden vfen
Ria Visser als een pleidthe
voor een door de KNSB ovetl c
gens niet gewenste vaste vdot
bintenis beschouwen. De 2l4r
rige Nederlandse kampioejurl
waagde het op de 3000 me
tegen Enke offensief te rijdi
De sterke rijdster uit Dresd
won de race weliswaar, méiet
Visser capituleerde niet eerack
dan strikt noodzakelijk. ,J n
had Enke eerder verwacht, de
kwam me maar niet voorbj
Op de 1500 meter gaf de nai
nale titelhoudster opniei
blijk van haar strijdvaardl
instelling. Dit keer werd
een Oostduitse opponente
ruggewezen. Een opmerkel
verschijnsel tijdens het to
nooi op de baan van Küi
wald, zij het dat de overw
nene de jonge debutante Sj
ne Brehm betrof.
Vier startbewijzen voor drie lander
KARL MARX STADT
Oost-Duitsland, de Sovjet-Unie
en Nederland zijn gerechtigd
tijdens het wereldkampioen
schap schaatsen (dames) in
1984 met vier rijdsters te ver
schijnen. Met drie deelneem
sters bij de eerste acht herwon
de Sovjet-Unie dit weekeinde
in Karl Marx-Stadt de viert!
startplaats. Japan en de Vel
nigde Staten, die vier rijdstl
op het ijs mochten sturen,
verden in het toernooi om I
wereldkampioenschap in.
wereldtiteltoernooi wordt
28 en 29 januari in Deveni-
gehouden.
Kapitanov tik op vingers
KARL MARX STADT Jan Charisius heeft afgelopen weef
einde tijdens het toernooi om het wereldkampioenschap schal,
sen (dames) in Karl Marx-Stadt scheidsrechter Victor KapitonfJ^
verschillende keren duchtig op de vingers getikt. Charisius <flk
door de Oostduitse schaatsbond was uitgenodigd als technisl
expert, had scherp kritiek op de stumperige wijze waarop i
ISU-bestuurder uit de Sovjet-Unie diverse lotingen verrichtt^
De als internationale scheidsrechter gerespecteerde CharisiL
moest verschillende keren ingrijpen.
NEWPORT Het leger
tje van zo'n 700 man elfs
tedentochtrijders kende
afgelopen week een gast
vrij en enthousiast ont
haal in het Canadese Ma
gog en het Amerikaanse
Newport. Newport, een
stadje waar het leven ui
terlijk 20 jaar heeft stil
gestaan was de start en
finishplaats voor de al
ternatieve tocht over bij
na 200 kilometer. Orga
nisatorisch zaten er nogal
wat haken en ogen aan
dit festijn. Aangaande
het bepalen van defini
tieve schaatsroute, maar
hier en daar ook wat de
herberging van de
schaatsers aangaat. Veel
mal wist niemand eigenlijk
waar hij nou precies aan
töe was.
De problemen waren niet di
rect veroorzaakt door de
Stichting Alternatieve Elfste
dentocht (SAE). Hoofdorga
nisator Aart Koopmans: „We
hadden bijvoorbeeld 1000
bedden gereserveerd. Als je
in het ene hotel echter 60
i.p.v. 80, in het andere 30
i.p.v. 40 en in nog een ander
hotel 50 i.p.v. 30 kamers vrij
blijken te zijn, dan moqt er
veel geïmproviseerd worden.
Maar niemand sliep in een
schuur".
De Stichting lijdt overigens
op deze tocht een verlies van
30.000,-, hetgeen wel voor
geschoten zal moeten worden
door een reisorganisatie.
Mogelijk wordt de tocht vol
gend jaar opnieuw in Ameri
ka gehouden. Maar ook ande
re landen zijn in de markt.
Zo worden Sapporo (Japan),
Serajevo (Joegoslavië) en Ot
tawa (Canada) genoemd.
Koopmans: „Het voordeel
van Serajevo is dat daar vol
gend jaar de Olympische
Winterspelen worden gehou
den. De wereldpers is dan
niet ver uit de buurt en een
marathontocht over 200 km
een week voor die tijd zou
heel wat publiciteit met zich
mee kunnen brengen. Het
zou een aanzet tot internatio
nalisering van de sport kun
nen worden.
Amerika blijft evenwel in
het vizier. Koopmans: „Com
mercie en spektakel gaan sa
men in Amerika. Dit is een
spektakel. Een marathonloop
is hier ook razend populair.
En in ons bestuur leeft toch
ook de de „All American
dream". Het is niet uitgeslo
ten dat een grote sponsor, en-
'thousiast geworden na het
zien van videobeelden, vol
gend jaar alle goede^ rijders
hier naar toe wil halen onder
heel gunstige voorwaarden".
Jan Roelof Kruithof houdt zijn krans triomfantelijk om
hoog na zijn winst in de alternatieve Elfstedentocht in
het Amerikaanse Newport.
Een deel van het schaatspeloton tijdens de marathon op Memphremagogmeer bij het Amerikaanse Newport.
Kruithof kreeg zijn riante
uitgangspositie op de eindze
ge 35 kilometer voor het
eind. Jos Niesten kwam bin-'
nen een kilometer door ver
moeidheid driemaal ten val
en liet zich naar de volgers-
groep terugzakken. Kruithof:
„Op een gegeven moment
deed ik alle kopwerk. Ik zei:
overnemen. Maar hij kon
niet. Ik vertrouwde het niet,
maar ben vooraan blijven rij
den. Ik werd liever tweede
dan dat de anderen ons in
zouden halen".
Geen felicitatie
Voor Niesten geen felicitaties
van de Nederlandse consul in
Montreal, Speyaard van
Woerden. Jos Niesten was de
„matchmaker" op het eerste
traject. Na een chaotische
start maakte hij zich met
Herman Fokker en Tjeerd
Uitterdijk los uit een groep
van 60 man. Anne Postmus
en Jan Roelof Kruithof ach
terhaalden hem evenwel,
waarna Teun Busser de voor
ste van de door alle geweld
gespleten groep weer voor
aan bracht. Nog eens volgde
er een aansluiting van de
tweede groep, aangevoerd
door Jeen van den Berg en
met name Johan Wardenier.
De schifting vond toen echter
al duidelijk plaats.
Opvallende afwezige in de
tweede omloop over zeker
100 kilometer was Teun Bus
ser. De oud-Britsumer ver
zwikte zijn enkel. Johan
Wardenier en Henk Porten-
gen, rekening hield met het
KNSB-marathonklassement,
hielden het na één omloop
voor gezien. Anne Postmus
verliet al veel eerder de
strijd. Bij een val kwam hij
pijnlijk op zijn knie terecht.
Jeen Wester, Roel Heemstra,
bijgestaan door zijn 1300 km
verderop in Canada wonende
zuster en zwager, en Maarten
Hoekstra kwamen verder
achterop.
FEDDE YPMA
KARL MARX STADT
Supporterslegioenen heb
ben de Nederlandse da
messchaatsers in het ver
leden zelden begeleid.
Wel trainers. Maar nooit
was het begeleidingsteam
zo nadrukkelijk aanwezig
als in Karl-Marxstadt. Een
massaal ondersteunings
team schreeuwde de Ne
derlandse rijdsters tijdens
de wereldtitelstrijd in
Karl Marx-Stadt naar een
negende, tiende, twaalfde
en dertiende plaats. Daar
mee werd het pijnlijke re
sultaat van het toernooi
om het Europees kampi
oenschap van Heerenveen
enigszins rechtgezet. Met
op elke vijftig meter van
de baan een arts, trainer,
fysiotherapeut of andere
hoogopgeleide kracht gaat
het in ieder geval niet
slechter.
wereldtitel.
Of het het achteropgeraakte
Nederlandse damesschaatsen
met de komst van een mentale
trainer beter gaat, is de vraag.
Het aantrekken van de voor
zijn hobby meegereisde neuro
loog heeft in ieder geval in
druk gemaakt. Uit het feit dat
in Karl Marx-Stadt twee Ne
derlandse artsen aanwezig wa
ren, conludeerden Oostduitse
verslaggevers verbaasd dat
hier van een DDR-aanpak
sprake was. Die weg wil trai
ner Henk Louwmans inder
daad graag volgen. De amateu
ristische wijze waarop in Ne
derland topschaatsen door
vrouwen wordt beoefend,
vormt echter geduchte ver
