ante Sientje laat haar
eidse poli tiejon
verweesd achter
Langs
fuziek vereniging K uns t na Arbeid bestaat 60jaar
j^IDEN/REGIO
fieidae Qowuvnt
VRIJDAG 18 FEBRUARI 1983 PAGINA 5
aan
werk
onv J
Op mijn omwegen door stad en land
kom ik graag mensen tegen. U kunt
mij telefonisch of schriftelijk vertellen
wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Ik ben bereikbaar via 071
- 12.-22 44 op toestel 10.
;rijk
i fat Tantje Sientje is
an wjverkomen, is hoogst-
-aarschijnlijk nog nooit
™1eschied aan een civiele
erveling: mejuffrouw
.lazina Gesina Dekens,
jedeelewoon een ambteloos
;n kiurgeres, zaterdag op
wore Dge ouderdom (ze was
vfr!et een maand 85) over-
iden en eergisteren ter
sn^vfcrde besteld op Rhijn-
of, welnu Tante Sien
;eëig(US kreeg een officiële
et d( orpsbegrafenis met po-
tieel eerbetoon. Hoge
>lann1 lagere Leidse politie-
inctionarissen salueer-
gebren stram en correct, en
ewogen (enigszins ge-
>erd, maar ze bewogen
iet), toen de auto met
aar stoffelijk overschot,
,!J1'J weg naar de begraaf-
.laats, enkele ogenblik-
en stilstond voor het
gings ureau aan de Zonne-
eldstraat.
Je mannen hadden op
^"^erzoek van de weledelge-
renge heer commissaris
,W. van Voorden hun
iklede, organieke winter-
y s aan, de witte sjaal om en
itte handschoenen aange-
okken. Behalve de vier
den van de motorbrigade,
de laatste gang van
iel t«Jante aL escorte zacht
igs ti«pnkend begeleidden. Die
>nnr. (raren wit in 'het ieder ge-
109 deltoken, en oranje getopt,
et was de eerste en laatste
grootse receptie rond Tante
Sien. Tot in de puntjes ge
regeld. Familieleden had
juffrouw Dekens (maar na
genoeg niemand wist, dat ze
zo heette) niet meer. Er wa
ren ook geen volgauto's,
maar achter de enige li
mousine met standaard die
haar ooit vervoerd heeft,
reden de jongens die Tante
Sientje erg na aan het hart
lagen: de commissaris als
chef in z'n eigen car en
twee busjes vol personeel.
Voorop liep, naast de aan
nemer, brigadier B.Vermo-
len, die de hele begrafenis
georganiseerd had en zich
daarvoor veel moeite ge
troostte.
Moeder
Tante Sien was duidelijk
een ere-lid van het Leidse
politiekorps. Het kon ook
moeilijk anders, want de
oude dame, die tante werd
genoemd en in de hele bin
nenstad herkend, was zo
goed als de onbezoldigde
„moeder" van de politie
mannen, die ze altijd „mijn
jongens" genoemd heeft.
Meer dan dertig jaar lang.
En die genegenheid liet ze
ondubbelzinnig blijken ook.
Haar de eer bewijzen die
Tante Sientje toekwam, was
het laatste dat de jongens
voor haar konden doen. En
ze zijn niet in gebreke ge
bleven. Ze hadden het
volgens de voorschriften
niet hoeven te doen, maar,
verdomd, ze deden het.
Wie kon er meer van juf
frouw Dekens vertellen
dan de Leidse politie. Maar
niet iedereen binnen dat
korps is gerechtigd dit te
doen. Ook al had de heer
Van Voorden die toch
ook een .jongen" van haar
was misschien zelf nog
bij Sientje op schoot geze
ten, toch kon hij geen mond
over haar opendoen. Vol
gens keiharde afspraken is
er maar één die officieel
spreekbuis mag zijn, en dat
is politievoorlichter en
woordvoerder Dirk Grave-
land en als er iets mis
gaat, heeft hij het gedaan.
Ook hij betreurde het heen
gaan van tante zeer, maar
hij mocht er als enige wat
van zeggen. Nu loopt Dirk
Graveland ook al weer
ruim twintig jaar mee in
het Leidse korps (van geü
niformeerd tot in burger-
klofje), maar hij moest toch
heel wat kennis omtrent
mej. Dekens putten uit de
overlevering, die tientallen
jaren „op straat en in de
kantine" heeft gelegen.
Koffie
Klazina Gesina Dekens was
een vrij pinnige, niet te on
derschatten Leidse, die op
11 januari 1898 werd gebo
ren. Over haar vroege
openbare leven is weinig
bekend. Men zegt, dat ze,
toen ze nog niet helemaal
tante was, een functie be
kleedde in de keuken van
Tante Sientje, in okt.'81, in gesprek met een van haar jongens. In dit geval commissaris H. van Voorden.
de Doelenkazerne. Dat zou
kunnen verklaren waarom
zij, veel later als gepensio
neerde Sien, nog steeds op
de kazerne terugkwam en
dan bijzonder lette op de
dan lielopen woensdag een laatste ere-saluut bij het bureau: dankbaarheid, met een beetje pijn in het hart.
inigl
kwaliteit van de koffie.
Niet zelden schijnt de gar
nizoenscommandant (en
wie kan dat anders zijn ge
weest dan de roemrijke ko
lonel der Intendance en
charmante „bullebak" Theo
Wessels, wiens geweldige
jungle-verhalen en over
vloedige nasi-maaltijden tot
over de regiogrenzen be
faamd waren, maar z'n kof
fie blijkbaar niet altijd) bij
Sientje op het matje te zijn-
geroepen. Ongetwijfeld ga
ven die twee elkaar daarna
een stevige hengst op de
schouder, en was de kwes
tie weer geregeld.
Graveland, voorlichter in
alle ernst: „Voor die goede
contacten van tante Sien
met de politie moeten we
een eind teruggaan. Zeker
ruim dertig jaar. Je had
toen een grote afdeling
Verkeer. Die speelde nog
een hoofdrol bij de politie.
Later zijn er andere zaken
bijgekomen, zoals een
groeiende recherche. Maar
de leden van de verkeers
politie, met de witte rand
om de pet en soms met de
gestreepte manchetten aan,
bedienden de enige ver
keerslichten die Leiden rijk
was: op de Breestraat bij het
Gangetje en op het kruis
punt Noordeinde-Kort Ra
penburg. Wel, bij deze met
de hand bediende lichtin
stallaties ontstonden de
contacten met Sien. Die
agenten kenden ontzettend
veel mensen die dagelijks
de lichten passeerden. Het
waren veel nauwere con
tacten dan in de laatste ja
ren hoewel men van de
surveillanceauto weer meer
terug gaat naar de fiets of
de lopende agent. Het wa
ren bijna persoonlijke ont
moetingen geworden. En
daar was Sien Dekens ook
bij. Sientje, als bekende
straatfiguur, met haar trou
we roetzwarte viervoeter
Tommie. Een hond, die er
ook niet meer is".
Oponthoud
Wat de situatie wel tekende
was, dat als Sien ter plaatse
wilde oversteken alle lich
ten voor het rijdend ver
keer op rood gingen. Veilig
aan de overkant gekomen
groette Sientje minzaam
haar jongens, en geen auto
mobilist die op z'n claxon
ging staan; het oponthoud
werd geaccepteerd. Vrien
delijker, minder agressieve
re tijden waren dat. „Een
paar keer in de week kwam
ze naar het bureau. Tiental
len jaren lang. En zij was
het die voor lekkers bij de
thee of de koffie zorgde:
Mariakaakjes, bijvoorbeeld,
of pakjes frou-frou zeg
maar. Tante Sien was zeker
de grootste particuliere af-
neemster van kaakjes, want
er ging heel wat doorheen
bij haar!"
Geen wonder, dat Sientje
als een machtige, door ie
dereen ontziene „marketen
ster" steeds een beroep
op haar jongens kon doen.
„Voor karweitjes bij haar
thuis, op het Sionshofje aan
de Haarlemmerstraat, waar
ze erg lang gewoon^ heeft.
Wat er gedaan moest wor
den, werd keurig door de
knapen opgeknapt. Ook
toen ze een keer intern ver
huizen moest hoefde ze niet
omhoog te zitten. De laatste
jaren verbleef ze in het St.
ELisabeth Gasthuishof aan
de Caeciliastraat, zo dicht
bij haar oude vertrouwde
plekje. Ze was erg slecht ter
been geworden".
Rolstoel
Maar toch kwam ze in de
rolstoel naar het bureau,
waar een potige politieman
haar uit de stoel tilde en
liefdevol naar boven, 1
de kantine droeg; vaak tot
grote verbazing van de toe
vallig beneden in de hal
aanwezige niet-politiemen-
sen, met alles en nog wat of
niets op hun kerfstok. Ook
na de grote dagen van Ver
keer zijn de contacten altijd
hecht gebleven. „Elk jaar
kwam een deputatie van
politiemensen op haar ver
jaardag; de laatste keer een
maand geleden. Afgelopen
zaterdag bereikte ons het
droeve bericht, dat de
„moeder van alle Leidse
agenten" vrij plotseling was
gestorven. Die ochtend wa
ren twee van onze mensen
nog bij haar op bezoek ge
weest; een paar uur later
overleed ze aan een hersen
bloeding", vertelde woord
voerder Graveland.
Tante Sientje is door de
Leidse politie met alle zorg
en dankbaarheid begraven.
Ze had het eigenlijk zelf
moeten meemaken. Het is
een erg fijn, markant gete
kend contact geweest, tot in
de dood. De enige overlij
densadvertentie kwam van
de Leidse politie. Nog één
keer langs dat bekende bu
reau, en onder het oog van
tientallen van haar jongens
die nu een beetje verweesd
achterblijven; die althans
„dat wijffie" (dat zich zelfs
met telefoongesprekken in
de centrale wilde bemoeien,
als iets haar niet zinde) zul
len missen. Ook van het St.
Elisabeth Gasthuishof wa
ren de directrice en veel
personeelsleden op Rhijn-
hof aanwezig. „En ook
kerkvoogden", wist Dirk
Graveland te vertellen.
Commissaris Van Voorden
hield, als „naast familielid",
bij het graf een korte toe
spraak en benadrukte de
bijzondere band tussen het
korps en „onze Tante Sien
tje", die eigenlijk niet zon
der haar jongens kon leven.
Nalatenschap
Die band zal in de geest
blijven bestaan, want me
juffrouw Klazina Dekens
liet haar nalatenschap na
aan de gemeente Leiden,
onder de nadrukkelijke be
dinging dat die slechts aan
de Leidse politie haar
enige erfgename' ten goe
de mocht komen. Dat zijn
geen kostbare zaken, maar
de kleinste spulletjes van
Sientje zullen voor haar
jongens heilig blijven. „Al
leen zo'n gebaar al is uit
zonderlijk", zei Graveland.
Vind nog maar eens zo'n
politiemoeder als Tante
Sientje! Beide partijen heb
ben elkaar nooit in de kou
laten staan.
l", al
IDEKERK AAN DEN
Met een feestelij-
uitvoering morgen-
el in vrijetijdscentrum
i<pidderhof, start mu-
'ereniging Kunst na
id een groots opge-
actie voor nieuwe
irmen ter gelegen-
van haar zestigjarig
an, begin volgend
Fanfare
Zestig jaar geleden nam dc
toenmalige Oranjevereniging
het initiatief tot het oprich
ten van een fanfarekorps in
het nauwelijks 2000 zielen
tellende dorp. Kunst na Ar
beid zag het levenslicht in
café De Bruin, nu De Hoek,
bij de Koudekerkse brug.
Het inschrijfgeld voor de
kersverse muziekvereniging
bedroeg toendertijd één gul
den; de contributie was tach
^itter H. v.d. Voort van
leden tellende vereni-
„£>e uniformen die nu
gen worden zijn vijf
aar oud en nauwelijks
•assend te maken voor
rkomers". De helft van
inodigde bedrag is in-
;ls al binnen, dank zij
meer een bijdrage van
gulden van de Koude-
bedrijvenvereniging
00 guldens uit de „ver-
s ïgenpot". Kunst na Ar-
iocht vorig jaar, tijdens
[rkiezingen, een levens-
collecte-bus voor het
'kaal plaatsen, om de
,i nde Koudekerkers te
een duit in het
We uniformen"-zakje te
Dat er maar liefst drie
ezingen waren - één
de gemeenteraad en
voor de Tweede Kamer
natuurlijk een extra
aller. Zo had er toch
huldijel
elen
it hij
an re n,
nevr<|,
/an
laan
uizei0'
kun
»e
imui
;eravi
binn
steld
»d wi
worls
De f£"4are in vroeger tijden.
tig cent per week. Nu beta
len werkende leden drie gul
den per week.
Op zaterdag 18 februari 1924
werd onder leiding van diri
gent Van der Kaai uit Lei
den voor het eerst gerepe
teerd in een lokaal van de
openbare lagere school aan
de Dorpsstraat. Later werd
dat een loods en nog weer la
ter opnieuw het schoolge
bouw. Pas de laatste tien jaar
repeteert de vereniging in
De Ridderhof onder leiding
van dirigent A. M. Jansse.
Pet
Sinds de oprichting hebben
de muzikanten het zonder
uniform gedaan. Pas na een
kwart eeuw muziek maken,
kregen de 24 leden een uiter
lijk teken van hun „waardig
heid": een pet. Weer zes jaar
later presenteerde de fanfare
en de -inmiddels in 1950 op
gerichte drumband - zich in
een fel korenbloemenblauw
uniform. Na 46 jaar muziek
in Koudekerk kwam er een
blauw jasje met donkerblau
we pantalon bij. Kortgeleden
heeft het bestuur haar oog
laten vallen op twee geheel
andere kleuren: bordeaux
rood voor het jasje en grijs
voor de pantalon.
Mevrouw Ada de Lange-
Duiker kwam in juli 196 i bij
het korps. Zij had een oproep
voor jeugdleden gelezen. „Ik
was toen vijftien jaar. Van de
kinderen, die zich meldden,
bleven er elf over, waarvan
ik uiteindelijk jarenlang het
enige meisje van de vereni
ging was". Ada, die nog altijd
uitstekend overweg kan met
haar sopraan-saxofoon en
menigmaal tijdens concour
sen een solo-partij blaast,
heeft inmiddels twee kinde
ren. Allebei lid van KNA na
tuurlijk. „Rustig doorgebla
zen tijdens mijn zwanger
schap ja. Met mijn dikke
buik er gewoon tussen. Nie
mand heeft daar ooit een
punt van gemaakt, ik-zelf
helemaal al niet. De muziek
is mijn lust en mijn leven en
zal dat voorlopig wel blijven
ook", vertelt ze met een aan
stekelijk enthousiasme.
Muzikale show
Behalve de uitvoering van
zaterdagavond in De Ridder
hof heeft de muziekvereni
ging nog meer op het pro
gramma staan. Er komt een
verloting, een muzikale show
(taptoe) begin juni en een
rommelmarkt tijdens de jaar
lijkse Koudekerkse feest-
week. Voor giften is een ju
bileum rekening geopend bij
Mevrouw A. de Lange, al twintig jaar lid van de muziek
vereniging en nog steeds enthousiast.
een bank. Ook bij het ge- klopt. De leden zelf moeten
meentebestuur - burgemees- voor hun nieuwe out-fit hon-
ter G. Swaan is ere-voorzit- derd gulden (van de 500) op
ter van KNA - is al aange- tafel leggen.
