Sociale partners weer boos
>p minister De Koning
Jongeren en ouderen door zelfde
oorzaken arbeidsongeschikt
Resultaten
kunstmaan IRAS
snel verwacht
Polak: Collecte Leger des Heils niet weigeren
Nieuwe examenregeling voortgezet onderwijs
hunnenland
CckLegotvtcwt
WOENSDAG 16 FEBRUARI 1983 PAGINA 9
inderbijslag buitenlanders
leidelijk minder
(Van onze parlementaire redactie)
tl HAAG Staatssecretaris De Graaf (Sociale
en) is bereid de beperking van de kinderbijslag
r buitenlandse werknemers over een langere
|ode te spreiden. De bewindsman komt daar-
tegemoet aan de wensen van een groot deel
de Tweede Kamer. De Graaf had aanvanke-
j voorgesteld de kinderbijslag voor in het bui-
]and woonachtige kinderen van gastarbeiders te
irken tot 25 procent van het in Nederland gei
le niveau, gelet op het in ontwikkelingslanden
aande peil van levensonderhoud. De staatsse-
aris blijft van mening dat de kinderbijslag voor
jenlanders aanzienlijk omlaag kan, aangezien
slechts is bedoeld als een tegemoetkoming in
merkelijke kosten van de kinderen. De Graaf
I rijdt dat zijn maatregel discriminatie zou in-
Bom wint kort geding
tegen Telegraaf
AMSTERDAM Frits Bom, presentator
van het VARA-programma „De Ombuds
man" heeft het kort geding gewonnen, dat
hij had aangespannen tegen de Telegraaf
en zijn journalist Leo Derksen. In zijn tv-
kritiek had Derksen op 17 januari onder
de kop „De opkomst van een demagoog"
Bom vergeleken met Hitier. De president
van de rechtbank in Amsterdam, mr. W.J.
Borgerhoff Mulder wees niet alle eisen
van Bom toe. Wel moet in alle edities van
de Telegraaf en het Nieuws van de Dag
van maandag 21 februari een verklaring
worden geplaatst, waarin wordt gezegd
dat het gewraakte artikel beledigend was
voor Bom en dat daarmee de reputatie
van Bom en de VARA op onrechtmatige
wijze werd geschaad.
Personeelsstop
bij ministerie
binnenlandse zaken
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Op het ministerie van
binnenlandse zaken mogen met on
middellijke ingang geen uitzend
krachten meer worden aangetrokken.
Ook geldt een verbod op de werving
van personeel. Alleen vacatures die
voor 28 januari waren aangemeld mo
gen nog worden vervuld. Dit heeft
minister Rietkerk (Binnenlandse Za
ken) de Tweede Kamer in een brief
laten weten. De maatregelen zijn ge
nomen in het kader van de door het
kabinet afgekondigde verplichtingen
stop, die het ministerie verbiedt nieu
we uitgaven te doen.
Autohandelaren
lichten fiscus op
APELDOORN De gemeente
Apeldoorn en de rijkspolitie hebben
maandag de financiële administra
ties van 3 autohandelaren in beslag
genomen. De handelaren worden er
van verdacht op grote schaal belas
ting te hebben ontdoken door ver
kochte auto's buiten de boekhouding
te houden. Daardoor is de fiscus ver
moedelijk voor tonnen benadeeld.
De politie sluit niet uit, dat het zelfs
om een miljoenenfraude gaat. Bij het
doorzoeken van de bedrijven stuitte
de politie ook op een aantal vuurwa
pens. Zeven geweren, vier pistolen
en twee revolvers zijn in beslag ge
nomen.
Airbusconflict kost
KLM ruim tien miljoen
SCHIPHOL De Vereniging van Nederland
se Verkeersvliegers (VNV) is gisteren in prin
cipe akkoord gegaan met het voorstel van de
KLM-directie om een arbitragecommissie in te
stellen, die een bindend advies moet uitbren
gen over de vaststelling van de arbeidsvoor
waarden van vliegers op de Airbus A-310.
Tussen de KLM-directie en de VNV was een
conflict ontstaan over de arbeidsvoorwaarden
voor de vliegers op de A-310. omdat de directie
van de KLM meent dat de vliegers op de
A-310 moeten worden beoordeeld volgens de
arbeidsvoorwaarden die gelden op de DC-9. De
VNV vindt echter, dat dezelfde arbeidsvoor
waarden moeten gelden als thans voor de
DC-8.
Geen haast met
„timmermens"
DEN HAAG De emancipatie-
raad ziet geen reden op dit mo
ment haast te maken met het
zoeken naar sexe-neutrale be
roepsbenamingen. De raad heeft
dit vanmorgen staatssecretaris
Kappeyne van de Coppello van
sociale zaken en werkgelegen
heid laten weten naar aanleiding
van haar adviesaanvraag terzake.
Met sexe-neutrale beroepsbena
mingen wordt gedoeld op aandui
dingen als „timmermens" in
plaats van timmerman, „goente-
persoon" in plaats van groente
man etc. De emancipatieraad
meent dat er wel belangrijker za
ken aan de orde zijn.
id
idem
>^ar- ^an onze sociaal-
^unVonomische redaktie)
mterjj HAAG Al weer
."ft minister De Koning
obu-Me Zaken) de boos-
htstel van werkgevers en
dhis-Jtnemers over zich af
helpen. Dit keer zijn De
ava- jings uitspraken in een
^(visieuitzending van
nuhdpunt, maandag-
j omjid, in het verkeerde
ee tejgat geschoten. De be-
'P 23Usman stelde toen dit
bui- een loonmatiging te
1 ^(vachten van drie tot
>d igdj,
stu-
mpeWeede Kamer
1973»i i J
,npl meer geld
santeir»r
mentJtIJL
dderii 1
maarhoonmaken
door)
.otaalk
heeft'
rege-k HAAG Een forse
satieslrderheid in de Twee-
*8 6>5|Kamer vindt het be-
dat minister; Winse-
(VROM) de komen-
fier jaren wil uittrek-
voor het schoonma-
van de bodem te laag.
veel plaatsen in ons
i is de bodem door gif-
ak stoffen verontreinigd.
CDA-kamerlid Lansink
tateerde dat er zelfs voor
saneringsprogramma van
heiden omvang nog 1,4
^mstird tekort is. „Het moet
H vf acht miljard gulden kos-
enslai0* en met 1986".
nacjjminister moet zijn collega
eft vf'nanc'ën maar overtuigen
derlal zÜn ongelijk", aldus de
ikregrendemocraat gisteravond
n op P bespreking van de
iënt. phog voor het milieube-
j-,' jin de portefeuille van mi-
omval1' Winsemius (VROM).
zoRA en de oppositie zijn
vanvl dat Winsemius te ver
meisjmet het snoeien in mi-
vervierguningenprocedures
tot 1 ^et bedrijfsleven. „Het
Jisel van de vervuilende
d noder dreigt los gelaten te
in fden"- 20 ze' Lansink. De
hoogf steunde de (zijn) minis-
pens en CDA willen snel dui-
r jur ^eid over de begroting
ladsn milieu- Lambers (D'66)
niste e een mode in om de be
ling *8 voor milieubeheer nog
voor 1983 met 200 miljoen te
>gen, zoals in het regeer-
ird staat.
i miljoen
ra voor
eekvervoer
HAAG Minister Smit-
verkeer en Water-
heeft zes miljoen gulden
[trokken voor een aantal
pidingen voor het streek-
;r. Voor de jaarlijkse
>sing van de dienstrege-
is voor 1983 twee mil-
gulden beschikbaar,
[naast komt er een uitbrei-
van de voorzieningen.
vier procent. Naast de
prijscompensatie van 2,06
procent rekent hij naar
bleek ook nog op aftop
ping en beperking van de
vakantietoeslag.
Het grootste werkgeversver
bond, het VNO, zegt zich in
gemoede af te vragen, wat De
Koning eigenlijk bezielt. „De
ideeën die hij nu weer lanceert
wijzen op een vorm van pa
niekvoetbal, die we niet van
hem gewend zijn. Verlaging
en aftopping van de vakantie
toeslag is een nieuwe inbreuk
op onze onderhandelingsvrij
heid", meent het VNO. „Het
lijkt er op, dat minister De Ko
ning bezig is in zijn eentje een
kruistocht tegen de vrije loon
onderhandelingen te voeren",
aldus de werkgevers. Boven
dien stelt het VNO dat een uit
ruil van prijscompensatie voor
arbeidstijdverkorting niet als
loonmatiging kan worden aan
geduid, maar slechts een ande
re bestedingswijze is van een
deel van de loonkosten.
Naast het VNO heeft ook de
Unie van hoger personeel
(BLHP) zich verbaasd getoond
over de uitspraken van De
Koning. „Carnavalspraat",
noemt de Unie die. De Koning
is weer voorbarig geweest en
bovendien kan hij niet reke
nen, stelt de bond. Als de prijs
compensatie al zou worden in
geleverd en de vakantietoeslag
beperkt, dan kom je nog niet
verder dan 2,75 procent, stelt
de Unie.
Intussen blijken eerdere uit
spraken van de minister over
de ruil tussen prijscompensatie
en werktijdverkorting twist
punt te zijn tussen de sociaal-
economische deskundigen van
beide regeringsfracties, de
CDA'er Weijers en de VVD'er
De Korte. In een uitzending
van van de Tros-Radio ver
klaarde Weijers het met De
Koning eens te zijn dat „als er
niet goedschiks wordt gema
tigd, in de lonen zal moeten
worden ingegrepen". Weijers
zou dat op 1 juli billen doen.
Zijn VVD-collega De Korte
voelt echter niets voor zo'n in
greep. Hij zei het met werkge
vers en werknemers eens te
zijn dat het akkoord over ar
beidstijdverkorting een zaak
van meerdere jaren is en dat je
niet meteen om overheidsing
rijpen moet roepen als een ruil
tussen loon en werktijdverkor
ting binnen drie maanden nog
niet op grote schaal wordt toe
gepast.
DEN HAAG Het is he
lemaal niet nodig, dat on
dernemingen zich in hun
strijd tegen arbeidsonge
schiktheid speciaal rich
ten op de oudere werkne
mers. Afgezien van medi
sche factoren is de oor
zaak van arbeidsonge
schiktheid van de ouderen
niet wezenlijk anders dan
die van de jongere werk
nemers. Voor beide cate
gorieën gelden als oorza
ken voor langdurige ziek
te en arbeidsongeschikt
heid de zwaarte van het
werk, het zich niet geluk
kig voelen en het werkge-
legenheidsperspectief. Tot
deze min of meer verras
sende conclusie is een spe
ciale commissie van de
Sociaal Economische Raad
(SER) gekomen in een on
derzoek naar de arbeids
ongeschiktheid van oude
re werknemers. Hierbij
werd met name de situatie
van de groepen 35- tot 50-
jarigen en 50- tot 60-jari-
gen in de industrie verge
leken.
Sinds de WAO in 1967 is inge
voerd, is het aantal arbeidson
geschikten voortdurend geste
gen. In 1979 waren er 500.000
(1 op de 7 premieplichtigen) en
als deze tendens zich voortzet
zijn er omstreeks het jaar 2000
8 a 900.000, 1 op 3. De gemid
delde leeftijd, waarop men ar
beidsongeschikt wordt ver
klaard, daalt geleidelijk (van
49 jaar in 1970 tot 45 jaar in
1979). Niettemin zijn er van de
vijftigers ruim tweemaal zo
veel arbeidsongeschikt als van
de veertigers. De onderzoekers
schrijven dit toe aan het ver
schil in gezondheid en de
maatschappelijke waardering
van de oudere werknemers.
Het beeld, dat de mensen van
de oudere werknemers hebben
en de wijze, waarop de sociale
wetten worden toegepast, ma
ken de kansen op werkhervat
ting voor de ouderen heel wat
kleiner dan die voor de jonge
ren.
Het preventieve beleid van de
bedrijven moet volgens de
commissie niet worden toege
spitst op de ouderen, maar op
de oorzaak van langdurig ziek
teverzuim en arbeidsonge
schiktheid voor ouderen én
jongeren. Het beleid moet in
de eerste plaats worden ge
richt op vermindering van de
arbeidsbelasting, want wie on
aangenaam en zwaar werk
verricht, wordt eerder langdu
rig ziek en heeft meer kans
om arbeidsongeschikt te wor
den.
Daarnaast zouden langdu
rig zieken een individuele be
nadering moeten krijgen ten
behoeve van de terugkeer in
het bedrijf, door ze bijvoor
beeld een andere baan of min
der werkuren aan te bieden.
Protest
tegen
proces
Op de trappen
van het Paleis
van Justitie in
Leeuwarden
demonstreerden
gisteren en
vandaag enkele
sympathisanten
van de
Zuidmolukkers,
die daar in
hoger beroep
worden
gehoord. Het
betrof de zaak
tegen de zes
Molukkers, die
vorig jaar
oktober na
eisen van zes tot
drie jaar
gevangenisstraf
werden
veroordeeld
wegens het
beschieten van
een politiebusje.
AMSTERDAM Burgemees
ter Polak van Amsterdam
vindt het nu niet verantwoord
het Leger des Heils een ver
gunning voor een collecte te
weigeren. Polak heeft dit gis
teren aan de leden van de
raadscommissie voor algemene
zaken geschreven. B en W lie
ten Het Leger eind '82 weten
dat de traditionele kerstcollec
te een „mogelijk politiek om
streden zaak" kon worden ge
zien de houding van het leger
tegenover homofielen. Het Le
ger verwerpt op grond van
zijn interpretatie van de bijbel
de homofilie. Het Leger stelt
zich niet afwijzend op tegen
over homofiele heilsoldaten en
-officieren, mits zij hun sexue-
le geaardheid maar niet in de
praktijk brengen. In Amster
dam blijkt dat een omstreden
standpunt te zijn, maar Polak
geeft het Leger nog het voor
deel van de twijfel, ook al
„omdat de discussie over deze
zaak nog gaande is" en omdat
het Leger in de hulpverlening
geen onderscheid maakt naar
sexuele geaardheid.
AMERSFOORT
Voor Astrld
Vis van
Dierenpark
Amersfoort
breken er
drukke tijden
aan. Naast de
verzorging van
de chimpansee
Fuka (links) is zij
sinds vandaag
ook belast met
de opvoeidng
van het
halfbroertje van
Fuka. Moeder
chimpansee had
namelijk totaal
geen
belangstelling
voor haar kind,
zodat voeding
met de fles de
enige manier
was om het dier
in leven te
houden.
PvdA vindt
excuses
Lubbers
voldoende:
geen
spoeddebat
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG Premier
Lubbers heeft gisteren in
een brief aan kamervoor
zitter Dolman zijn veront
schuldigingen aangeboden
voor zijn gewraakte uit
spraken over de politiek
van Israël en de vermeen
de relatie met de hier op
stapel staande anti-boycot-
wet. Eerder had Lubbers
al tegenover journalisten
laten weten zijn uitspra
ken te betreuren.
In de brief aan Dolman
zegt hij in dit verband Is
raël ten onrechte one
thisch gedrag te hebben
verweten. „Er is immers
geen verband tussen de
heroverwegingen van het
betrokken wetsontwerp en
de gebeurtenissen in Liba
non, hoezeer die ook in
ons land aanleiding heb
ben gegeven tot kritiek op
Israël", stelt Lubbers.
Zijn verontschuldigingen
waren voor de oppositie
voldoende voorlopig van
een spoeddebat in de
Tweede Kamer af te zien.
PvdA-woord voerder Van
den Bergh toonde zich
zeer tevreden over de
brief. Hij besloot daarop
eerst het mondeling over
leg af te wachten met
staatssecretaris Bolkestein
(Buitenlandse Handel) en
minister Van den Broek
(Buitenlandse Zaken) over
de verdere afdoening van
het betrokken wetsont
werp, dat bedrijven ver
plicht stelt boycotmaatre
gelen tegen Israël te mel
den. Dat overleg zou deze
week nog moeten plaats
vinden.
(Van onze redacteur
ruimtevaart)
CHILTON De weten
schappers die betrokken
zijn bij het project van de
Nederlands-Amerikaanse
kunstmaan IRAS, hebben
goede hoop dat binnen
enkele weken de eerste
gedetailleerde gegevens
kunnen worden onthuld
over de resultaten, die de
IRAS tot dusver heeft ge
boekt tijdens zijn intensie
ve speurtocht naar infra-
rood-stralingsbronnen aan
de sterrenhemel.
Het is zelfs heel goed mogelijk,
dat men op dit moment al de
beschikking heeft over zeer
verrassende informatie uit het
heelal. De werkelijk belang
wekkende onthullingen laten
echter nog even op zich wach
ten, omdat er een kleine ach
terstand is ontstaan in de ver
werking van de gegevens. De
oorzaak daarvan is, dat er veel
meer meer gegevens dan ver
wacht bruikbaar zijn uit de in
formatiestroom, die de IRAS
twee keer per dag naar het
vluchtleidings- en controle-
centrum te Chilton overseint.
Die zeer positieve en verras
sende ontwikkeling heeft er al
toe geleid dat er een aanpas
sing plaatsvindt van het sy
steem voor gegevensverwer
king in Chilton, waarmee men
zo goed als zeker binnen twee
weken klaar zal zijn. „Zoals de
zaken er op het ogenblik voor
staan, hebben we de situatie
wel onder controle. Maar we
moeten toch wel voortdurend
op onze tenen lopen", zegt
prof. dr. Harm J. Habing uit
Leiden, die fungeert als leider
van de groep Europese astro
nomen, die bij het IRAS-pro-
jekt betrokken zijn.
Intussen lijkt het zo goed als
zeker, dat de IRAS al een aan
tal pasgeboren sterren of ster-
ren-in-wording heeft geregis
treerd. Dat gebeurde bij me
tingen aan de bekende ster
renhoop de Pleiaden, die zo'n
vierhonderd lichtjaren van de
aarde is verwijderd. „We heb
ben ze waargenomen tegen de
achtergrond van enorme mo
leculaire wolken", aldus Ha
bing, die vooral de zeer goede
werking van de detectoren
roemt. „Zeer constant en in
feite beter dan we hadden
durven hopen".
De technici zijn op hun beurt
ook uiterst tevreden. De stabi
liteit van de satelliet is boven
alle lof verheven, wat uiter
aard de astronomische obser
vaties zeer ten goede komt. En
de verdamping van het helium
dat dienst doet als koelvloeis
tof voor de hoofdtelescoop,
blijkt langzamer te gaan dan
was gedacht op grond van
proeven op aarde. Werd kort
voor de lancering van de
IRAS nog rekening gehouden
met een van die helium ver
damping afhankelijke verwer-
kingsduur van ruim 200 dagen
voor de satelliet, nu wordt al
gerekend met 300 dagen. En
volgens de bouwers van tele
scoop en koelsysteem zou zelfs
een werkzaam leven van een
vol jaar tot de mogelijkheden
behoren, als de verdamping
ten minste in het huidige tem
po blijft doorgaan.
IS DflT NI67" OW STONOKBjO WIN Dl£ VENT D'E Dl£
ONBftaEKBWZE BRONSteoeAIWG HffiFr
UrTSe\CNüEN
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG Er is een
nieuwe examenregeling
voor het voortgezet onder
wijs in de maak waarbij
het schoolonderzoek zal
worden ontkoppeld van
het centraal schriftelijk.
Een woordvoerder van
het ministerie van onder
wijs heeft dat vandaag be
vestigd. De ontkoppeling
van beide examendelen is
een uitvloeisel van de
examennota van oud-
staatssecretaris De Jong
en een besluit dat de
Tweede Kamer hierover
anderhalf jaar geleden
nam.
De Centrale Commissie On
derwijs Overleg (CCOO)
moet zich volgende maand
over een nieuw examen uit
spreken. In plaats van de re
sultaten van het centraal
schriftelijk en schoolonder
zoek samen zou de mate
waarin een leerling onvol
doendes haalt bepalend wor
den voor zijn slagen. Nu
worden de resultaten nog sa
mengevoegd om het eindcij
fer per vak te bepalen. Daar
door komen soms grote ver
schillen aan het licht tussen
de resultaten van het school
onderzoek en het centraal
schriftelijk. In de toekomst
zou een examinandus in
schoolonderzoek en centraal
schriftelijk niet meer dan
twee vijven of een vier mo
gen halen om voor zijn diplo
ma in aanmerking te komen.
Het nieuwe examensysteem
zou op z'n vroegst in 1986
kunnen ingaan.
