.Ghandi's boodschap opnieuw
voor hele wereld belangrijk"
ROHINI HATTANGADY:
KUNST
CekLeSoivtont
MAANDAG 31 JANUARI 1983 PAGINA
AMSTERDAM Begin
maart zal in vele biosco
pen de film „Ghandi"
gaan draaien. Het leven
van Mohandas K. Ghandi,
de Mahatma, de grote
Ziel, de pijler van de ge
weldloze strijd van India
voor onafhankelijkheid en
ooit de enige man ge
noemd van wie gezegd
kan worden dat hij per
soonlijk een einde maakte
aan het Britse Imperium.
De man die via zijn leer
van de „Satyagraha", het
vasten en het lijdelijk ver
zet, zijn doel wilde berei
ken, maar die in 1947
door een geloofsfanaticus
werd vermoord. Een
Brits-Indiase co-productie
waarvoor regisseur Ri
chard Attenborough in
middels de Martin Luther
King-Vredesprijs kreeg.
Ghandi wordt gespeeld
door de Engelse Shake-
speare-acteur, zoon van
een Indiase vader, Ben
Kingsley. Zijn vrouw Kas-
turba door de Indiase ac
trice Rohini Hattangady.
Zij is te gast
in Han van der Meers
„Ver van mijn bed-show"
(Ned. 1 22.10). In een Am
sterdams hotel praten we
over de film, haar rol en
de betekenis van Ghandi
voor de wereld van van
daag.
„In India weet men weliswaar
nog wie Ghandi is" stelt Rohi
ni Hattangady, „maar voor het
jonge publiek is die kennis
voornamelijk summiere
schoolboekjeskennis. Zijn rol
in de strijd om onafhankelijk
heid van India staat daarbij
voor de gelijkberechtiging van
de Hindu-bevolking weten
weinig mensen. En eerlijk ge
zegd, voor mij was dat ook
nieuw. Ik wist wel dat hij
daar, toen hij aankwam als
Brits opgevoede jonge advo
caat, uit een trein gegooid
werd omdat hij het in zijn
hoofd haalde om tussen de En
gelsen eerste klas te reizen,
maar dat was alles. Het com
plete beeld van Ghandi is een
beetje verloren gegaan. En het
fantastische van de film is dat
die de Mens Ghandi laat zien.
We neigen er in India een
beetje toe van hem een heilige,
Rohini Hattangady: Kou in het Vondelpark voor de goede zaak.
FOTO: CEES VERKERK
Indiase hoofdrolspeelster uit
„Ghandi"in Ver van mijn bed-show
Maar indruk zal hij zeker ma- boven het gebied waar Ghandi
ken, het publiek opnieuw met (overigens een heel gewone
een soort god te maken. Mis
schien is dat een van de rede
nen dat niemand er in India,
een land met een van de
grootste filmindustrieën ter
wereld, aan gedacht heeft een
film over zijn leven te maken.
En er is inderdaad een groep
mensen die vinden dat een ac
teur het niet in zijn hoofd
moet halen om Ghandi te spe
len. Een soort heiligschennis.
Net zoals er in het Westen
mensen waren die het moeilijk
hadden met een film als „De
Tien Geboden" en de rol van
Mozes daarin. Ikzelf was ook
verbaasd toen ik de plannen
hoorde en ik gevraagd werd
voor een filmtest. Als er één
ding belangrijk is in wat
Ghandi predikte, dan is dat de-
„non violence", de geweldloos
heid. Dat is een boodschap die
niet alleen voor India, maar
voor de hele wereld geldt.
Juist in deze gewelddadige tijd
met z'n oorlogen en nucleaire
bommen. Hoe moeilijk het ook
is, probeer het in de praktijk
te brengen. Het maakt je ster
ker. Natuurlijk verandert zo'n
film de maatschappij niet.
de opvattingen van Ghandi
confronteren en het er op wij
zen wat er verkeerd is in de
wereld".
Vondelpark
Rohini Hattangady zit in haar
traditionele sari, zacht pra
tend, bijna plechtig in een
Amsterdams hotel. Ze is spe
ciaal uit Bombay overgevlogen
om in Nederland en België aan
promotie voor de film te doen.
Een fotograaf heeft haar naar
het Vondelpark meegenomen
voor een mooi contrast-plaatje
en vandaar dat ze een stevige
hoest te pakken heeft. „Het is
voor de goede zaak", zegt ze.
„Als ze me vragen nog ergens
anders heen te reizen dan zal
ik het zeker doen". In India is
ze in haar geboortestaat Maha-
rastra, aan de Westkust vlak
naam die „kruidenier" bete
kent) vandaan kwam, theate
ractrice. Haar staat en Benga
len zijn de enige plekken in
India met een professioneel
theaterleven. Al was haar laat
ste werk op de planken de ti
telrol in een vertaling (in het
Marathi, een van de velé talen
van India) van het Griekse
drama „Medea", ze speelt
voornamelijk werk dat in de
huidige samenleving sociaal
relevant is. Ze speelde enkele
kleine rollen in films van be
vriende regisseurs uit de Indi
ase New Wave, die zich afzet
tegen de veel grotere, com
merciële Indiase fimindustrie
(„trash", rotzooi, zegt ze daar
over), maar haar rol als de
echtgenote van Ghandi kreeg
ze via een door haar man ge
regisseerd stuk waarin ze zo
wel een 80-jarige matriarche
speelde als een 40-jarige ver
leidelijke herbergierster. Voor
de film „Ghandi" was een ac
trice nodig, die overtuigend de
metamorfose van jong meisje
tot oude vrouw kon onder
gaan.
Toiletten
„Er is over Kasturba niet zo
veel bekend. In die tijd was
het bijvoorbeeld verboden
voor mannen en vrouwen in
het openbaar samen te spre
ken. Maar Kasturba moet een
onafhankelijk denkende
vrouw geweest zijn, die com
pleet achter hem is gaan staan.
,Ze was analfabete, Ghandi
heeft haar wat lezen en schrij
ven geleerd, ze kwam uit een
orthodox milieu, dus de veran
deringen in Zuid-Afrika met
z'n Victoriaanse stijl van kle
den moeten voor haar enorm
zijn geweest. Die verandering
heeft ze meegemaakt, maar
toen Ghandi later alle in het
westen gemaakte kleding af
zwoer en zich op zijn „ash
ram" in simpele doeken kleed
de, is ze opnieuw meegegaan.
Toen Ghandi in India door de
Engelsen gearresteerd werd
voor hij naar een grote bijeen
komst ging, zei zij: „Jullie
kunnen hem meenemen, maar
dan zal ik zijn toespraak over
nemen". Ze is toen ook gear
resteerd. Dat zou niet gekund
hebben als ze Ghandi's ideeën
niet helemaal onderschreven
zou hebben. Al moet het voor
haar moeilijk genoeg geweest
zijn. Zoals bijvoorbeeld toen
Ghandi haar opdroeg de toilet
ten schoon te maken. Dat is in
India werk voor de „untou
chables", de paria's. Ook daar
is ze over heen gekomen."
„Die scène met die toiletten
was trouwens de scène die ik
in Engeland voor de screentest
moest spelen. Met Ben Kings
ley toevallig. Er waren drie
actrices gevraagd en drie ac
teurs. Wij zijn het uiteindelijk
samen geworden. Ik heb er
wel m'n twijfels over gehad.
In Ben Kingsley kon je de fy
sieke gelijkenis met Ghandi
toen al zo goed zien, dat ik me
zelf opeens al helemaal niet
meer in de rol van zijn vrouw
kon indenken. Ik kreeg pas
weer hoop toen ik terug kwam
in India, en daar een verzoek
op me lag te wachten om vijf
kilo af te vallen". Ze lacht wat
verlegen: „Ik was namelijk
een klein beetje te plomp". De
hoop kwam en de vijf kilo's
vlogen weg, „want", zegt Ro
bin Hattangady „een rol in
zo'n film, dat is „once in a life
time". Maar eens in je leven".
BERT JANSMA
KWJ kocht met „stroppenkaart'
LEIDSCHENDAM De en D en AH in en laadden de
KWJ heeft zaterdag in het winkelkarretjes vol. Dit werd
winkelcentrum Leidsehage allemaal gefilmd en gefotogra-
een actie gevoerd tegen de feerd. Bij de kassa aangeko-
korting op de jeugdlonen en - men wilden de jongeren beta-
uitkeringen. Ongeveer 25 jon- len met een zogenaamde
geren gingen de filialen van V „stroppenkaart", een variatie
op de strippenkaart. Uiteraard
werd dat door de cassières niet
geaccepteerd en daarop ver
dwenen de karretjes vol spul
len weer de winkels in en ver
lieten de jongeren rustig de
winkels. De politie hoefde niet
in actie te komen.
SUSKE EN WISKE HET BRETOENSE BROERTJE
Sir Laurence Olivier wordt
gefeliciteerd door Dustin
Hoffman (rechts) en Ben
Kingsley. nadat hij tijdens
de Golden Globe Award-
bijeenkomst met de Cicll B.
Demille-onderscheidlng was
vereerd. Kingsley werd uit
geroepen tot de beste film
acteur en tot Nieuwe Ster
voor zijn spel In „Gandhi".
GANDHI' IN HOLLYWOOD
BEKROOND
LOS ANGELES De Brit
s-Indiase filmproduktie .Gand
hi' is dit weekeinde bekroond
met vijf .Golden Globes', de
onderscheidingen die jaarlijks
worden toegekend door de
buitenlandse-persvereniging
hi vertolkt, kreeg zowel de
prijs voor de beste dramatische
acteur als de onderscheiding
voor de beste hoofdrolvertol
ker van het jaar. De Brit Ri
chard Attenborough die al 20
jaar geleden met de voorberei-
van Hollywood. Het oordeel dingen voor deze film was be
van deze journalisten wordt gonnen, werd gekozen als de
over het algemeen als een aan
wijzing opgevat, hoe in april
de .Oscars' zullen worden ver
deeld.
De Brits-Indische acteur Ben
Kingsley, die de rol van Gand-
beste regisseur. Voorts werd
.Gandhi' zelf bekroond als de
beste buitenlandse rolprent,
terwijl de in Londen wonende
Amerikaan John Briley de
prijs kreeg voor het beste see-
Protestconcert LSO Nieuwe Kerk
DEN HAAG Het Limburgs Symphonie Orkest geefj
dinsdagavond om 20.00 uur een protestconcert in de Nieuj
we Kerk in Den Haag. Zoals gemeld wil minister Brink
man van WVC vijf orkesten opheffen, waarvan het Lim
burgse orkest er een is. Op het programma staan twee toe
passelijke werken: de suite „Der Burger als Edelmann" op
€0 van Richard Strauss en Beethovens „noodlotssymfonie*
nr. 5 in c op. 67.
„Als de plannen van de minister doorgaan", schrijft he:
Limburgse orkest, „verliest de provincie Limburg met er-
miljoen inwoners met ingang van 1 september haar laats
professionele instelling op het terrein van de kunsten. Di
laatste mag nooit gebeuren". Het concert wordt daarom ge
geven aan de vooravond van de behandeling van de plan
nen van de minister door de Vaste Kamercommissie v-A
Cultuur.
Het orkest staat onder leiding van Peter Babarkoff, afkori
stig uit Bulgarije, gastdirigent bij vele orkesten in Europj
Aan de toegang tot het concert zijn geen kosten verbonden
EO-PERSONEEL CONTRA CNV
HILVERSUM De twaalf CNV-leden, die werken bij de
Omroep, zijn verbaasd en teleurgesteld, dat de dienstenb
CNV de EO voor de rechter daagt vanwege de weigering i
deze omroep om artikel 31 van de cao, een anti-discrimina
artikel, te ondertekenen. Zij hebben dit per brief aan de C
laten weten.
Zoals bekend hebben de dienstenbonden van CNV en FNV,
Unie BLHP en de journalistenvakbond NVI geëist, dat de
zich houdt aan het artikel, dat onderscheid maken naar geli
geslacht, huidskleur, ras, sexuele geaardheid of nationaliteit
biedt.
De EO stelt zich op het standpunt dat dit artikel de doelstel
gen van deze omroep ondermijnt. De EO zegt van elke werk
mer te verwachten, dat deze „volgens bijbelse normen leeft."
grond van hetzelfde cao-artikel blijft de werkgever de bevo<
heid om van de werknemer te verlangen, dat hij de doelstel
van de betrokken organisatie onderschrijft. De zaak komt
februari voor.
Groucho Marx
zat in
laatste jaren
onder de plak
SANTA MONICA Grou-
cho Marx zat in de laatste ja
ren van zijn leven onder de
plak van zijn vriendin Erin
Fleming, die hem domineer
de met slaag en drugs en die
zonder succes probeerde zijn
geadopteerde dochter te wor
den.
Groucho Marx met Erin F1|C
mlng: om te zien een aardf)
Dit is verteld door John Bal-
low die gedurende twee jaar
voor Marx werkte als kok. afhandig zou hebben
Hij was de tweede huisbe- maakt
diende die getuigde dat Miss Marx overleed in 1977
Fleming de komiek over- 86-jarige leeftijd. Ballow vei
heerste en manipuleerde, telde dat Fleming eens tege
Erin Fleming is door de hem had gezegd: „Je krijt
Bank of America, executeur maar één keer in je lever
van de nalatenschap van kans om te slagen. Ik was ge
Groucho Marx, voor de rech- slaagd toen ik hier kwan
ter gedaagd omdat zij de ko- maar Groucho tegen het lij
miek uit een reeks dwaze lopen is een geluk waar J
films veel geld en goederen uit moet halen wat er in zit,
Jeugdige
inbrekers
opgepakt
ALPHEN AAN DEN RIJN
Twee 18-jarige inwoners van
Woubrugge zijn het afgelopen
weekeinde door de Alphense
politie aangehouden. Ze ble
ken inbrekerswerktuigen en
vreemd geld bij zich te heb
ben.
Het vreemde geld was afkom
stig uit het bedrijf Duivelaar
in Alphen aan den Rijn. De
jongens bekenden de afgelo
pen tijd driemaal in het bedrijf
te hebben ingebroken. Ook ga
ven zij toe te hebben ingebro
ken in een paar garagebedrij
ven en boomkwekerijen. De
buit bedroeg in totaal naar
schatting twintigduizend gul
den.
Stopzetting vervoer
buitenlandse kinderen
NIJMEGEN De gemeente Nijmegen stopt
met het speciale gratis vervoer van schoolkin
deren van buitenlandse afkomst naar zoge
noemde „concentratiescholen". Voor deze kin
deren zullen vanaf de eerste schooldag na de
krokusvakantie geen bussen of taxi's meer rij
den. B en W hopen met deze maatregel een be
drag van ongeveer 350.000 gulden per jaar te
besparen. Ongeveer 170 buitenlandse kinderen
zullen voortaan op eigen gelegenheid en voor
rekening van hun ouders naar school moeten
gaan. Het gaat om leerlingen van zeven con
centratiescholen, een aantal jaren geleden ge
vormd om een meer gerichte onderwijskundi
ge opvang te geven aan buitenlandse kinderen,
onder meer met behulp van buitenlandse on
derwijskrachten voor onderricht in de eigen
cultuur.
GROENTEVEILING
LEIDEN Andijvie 2551
boerenkool 79-90, rode
38-54, prei 55-92, spinazie!
spruiten A 59-61. spruitej
73-79, spruiten C 35, spn(
D 69-130, uien 14-37,
110-185, knolselderij 18-60j
62-89, peterselie 56-62, rJ
98-101, selderij 26-47.
Beurs ran Amsterda
Reportage El
Salvador naar festival
Monte Carlo
HILVERSUM De NOS zal
een samenvatting overv de ge
beurtenissen in El Salvador,
waarbij bijna een jaar geleden
vier Nederlandse journalisten
om het leven werden ge
bracht, inzenden naar het in
ternationale televisiefestival
van Monte Carlo, dat van 7 tot
en met 12 februari wordt ge
houden. In deze „reportage
zonder", fragmenten uit het
werk van de vier journalisten,
aangevuld met gedeelten van
reportages van actualiteitenru
brieken.
Lubbers gaat met
Brinkman praten over
Frans tv-programma
DEN HAAG Premier Lubbers zal bin
nenkort met minister Brinkman van
WVC gaan praten over de weigering van
de laatste om een Frans televisieprogram
ma voor de Franse strijdkrachten in
Duitsland op de Nederlandse kabel te ver
spreiden.
De Franse televisie heeft enige tijd gele
den dat programma, dat bestaat uit een sa
menvatting van de verschillende Franse
netten, gratis en vrij van rechten voor de
Nederlandse kabel aangeboden. Minister
Brinkman voelde niets voor uitzending in
ons land. De VVD-fractie in de Tweede
Kamer toonde zich hierover ontstemd.
NDP bereid tot
spoedoverleg met
omroepen
AMSTERDAM De Vereniging de
Nederlandse Dagblad Pers (NDP) is
bereid tot spoedoverleg met de NOS
en omroepen over het publiceren door
dagbladen van programmagegevens
van radio en tv op voorwaarde, dat er
onderhandelingsruimte is.
Als slechts kan worden gepraat over
de voortzetting van het oude contract
hieromtrent, dan heeft overleg voor
ons geen zin, aldus NDP-secretaris
van der Zande. Minister Brinkman
van WVC heeft vanmorgen via de ra
dio laten weten niet van plan te zijn
in te grijpen.
Lijkmis voor Louis
de Funès
LE CALLIER In een kerkje in de buurt
van het dorp onder de rook van Nantes
waar hij woonde is zaterdag in concele
bratie door zes priesters en in tegen
woordigheid van zijn weduwe Jeanne en
twee zoons de lijkmis opgedragen voor
Louis de Funès, de filmkomiek die deze
week overleed. Er waren meer dan 3.000
mensen aanwezigen, onder wie acteurs,
notabelen, bewonderaars en Madame
Anne-Aymone Giscard d'Estaing-de
Brantès, voormalige eerste dame van
Frankrijk. Het stoffelijk overschot van de
Funès wordt overgebracht naar het fami
liegraf bij Saumur.
Albert van
Dalsumprijs
toegekend l
AMSTERDAM Het besti*
van de Stichting Amsterdaij
Fonds voor de Kunst heeft
Albert van Dalsumpij
1981/1982, 7000 gulden, toeft
kend aan het Zuidelijk Tom
„Globe" voor de opvoeri
van het toneelstuk „Hofsi
nes", geschreven door Kaj
Woudstra. Het bestuur hei
verder de Kho Liang Ie-p
1982 - eveneens 7000 guide
toegekend aan het ontwej
team van de firma Océ-^
der Grinten in Venlo.
