^sunwav
DENEMARKEN:
romantiek van
de zeilvaart bewaard
in 1700 flessen
NOORWEGEN en
ZWEDEN worden
steeds meer in
één adem genoemd
s-KsF"
T3ëïd3cIS3üöantzaterdags JANUARI I
Zweden in
het kort
Koers: Zw. Kroon 100 is
f 37,-; 1 gulden is Zw.
Kroon 2.73, recente
devaluatie 16 procent;
Prijsstijging 1983: daling
met 10 tot 15 procent;
Prijzen: superbenzine: Zw.
Kr. 4.29, is 1,59; koffie
(normaal) 2,25; flesje bier
f 1,83, fles witte wijn
f 10,50;
Vakantiegangers 1982: circa
50.000 Nederlandes, totaal:
geen opgave.
Verwachting 1983: circa
55.000 Nederlanders;
Favoriete gewesten: Zuid
en Midden-Zweden; het
Verkeersbureau geeft
informatie „op maat" over
minder druk bezochte
gewesten;
Reisgidsen: ANWB-reisgids;
Adres voor informatie:
Zweeds Verkeersbureau,
Postbus 85884, 2508 CN
Den Haag, telefoon: 070-
638919.
Denemarken vestigde
vorig jaar in het bijzon
der de aandacht op het
reusachtige aantal (700)
kastelen en landgoede
ren in dat land en hand
haaft 'dit thema in 1983.
Een speciaal gidsje (in
het Engels) beschrijft,
rijk geïllustreerd, de 164
pronkjuwelen die be
zocht kunnen worden of
waar men omheen mag
wandelen.
Het initiatief is de Nederlan
ders goed bevallen. Het aan
tal bezoekers uit ons land
zou in 1982 met ruim 23 pro
cent zijn toegenomen. Men
berekent dit op een wat uit
zonderlijke wijze: door tel
ling van het bedrag aan gul
dens dat in Deense banken
is omgewisseld tegen kro
nen. Vast staat, dat het vre
dige, zacht glooiende ko
ninkrijk, het oudste van Eu
ropa, jaarlijks door zo'n
400.000 landgenoten wordt
bezocht.
Een van de 500 eilanden
waar zij altijd opgetogen
vandaan komen is Aero. Er
staat geen indrukwekkend
kasteel, maar wat hier aan
de kustwateren ontbloeit is
een pure idylle, met name in
het hoofdstadje Aeroskobing,
een naam die alle schrijfma
chines van- slag brengt en
moeilijk uitspreekbaar is.
Het plaatsje Mommark, waar
^de veerboot naar dit slechts
88 vierkante kilometer me
tende eilandje vertrekt, ligt
niet ver van de Duitse grens.
Aeroskobing, waar ooit zo'n
honderd windjammers hun
thuishaven hadden, is nu
een bewoond openluchtmu
seum. Straten vol sprookjes
huizen, zoals Hans Christi-
aan Andersen ons die voor
de geest toverde, laten zien
waar de zeekapiteins vroe
ger hun domicilie hadden.
De huisjes staan er gemoede
lijk bij, buigen zich naar el
kaar toe boven de keitjes
van het plaveisel en zijn
soms dermate popperig, dat
men ze voorbehouden acht
aan dwergen. In feite be
twisten zij elkaar de eer van
de mooiste deur op het
eiland. Deze deuren van Ae
roskobing zijn allerwegen
vermaard om hun prachtige
ornamentiek. De oudste da
teert uit 1645. Soms waant
men zich even in West-
Friesland, waar ook rijk ver
sierde exemplaren te bewon
deren zijn, maar een concen
tratie als op dit eilandje mag
werkelijk uniek worden ge
noemd. De (zeemans)roman-
tiek viert er hoogtij tot in
het kerkgebouw, waar door
kapiteins vervaardigde
scheepjes aan het plafond
hangen.
Het plaatsje is overvloedig
beplant met linden en wekt
met de historische bestrating
menige jammerklacht op
aan dames die schoenen met
naaldhakken dragen. Bloe
men en klimplanten werken
zich omhoog langs de huisjes
van Hans en Grietje en er
kan nog water getapt wor
den uit houten pompen.
Enkele kleine musea leve
ren hun aandeel in de bijna
onwezenlijke knusheid. Zij
kunnen de bezoekers niet
veel verder terugvoeren dan
tot 1629, want toen is bijna
het hele plaatsje in vlammen
opgegaan. Toch heeft men
nadien weer veel hout ge
bruikt voor de woningbouw,
vaak in combinatie met bak
stenen.
Wandelend langs een rom
melig boekwinkeltje, de
bakkerij die al vijf genera
ties in het bezit is van één
familie, stemmige herber
gen, enzovoort, komt men
stellig ook langs de deur, die
in 1690 met ossebloed is ge
verfd en sindsdien geen
kwast meer heeft gezien. Ei
kehout en ossebloed gaan
een chemisch proces aan,
waar de tand des tijds geen
vat op heeft.
In de Smedegade wacht de
toeristen een nieuwe verras
sing. Daar heeft een voor
malige scheepskok zijn col
lectie tabakspijpen en
f scheepjes-in-een-fles onder-
Zweden:
keus uit
kanoën op
woeste
bergstromen
of 't bevaren
van het
Götakanaal
met een
salonboot.
is de boottocht op de Hur-
tigruten, een soort beurt-
dienst van Bergen naar de
Noordkaap langs de kust,
waarbij 26 havens worden
aangedaan. In 1983 worden
drie nieuwe schepen op dit
traject ingezet met meer en
betere passagiershutten,
voorzien van douche en toi
let.
Was het tot op heden nood
zakelijk om een jaar van te
voren te boeken, nu kan
men in juni en juli van de
partij zijn en Noorwegens
fascinerende waterfront vijf
dagen aan zich voorbij zien
trekken. Bovendien is het
mogelijk om de eigen auto
mee te nemen en terug te
rijden naar Bergen, via een
uitgestippelde route. De prijs
van zo'n boot-autoreis voor
22 dagen, inclusief de vlieg
reis Amsterdam-Bergen,
verzorging aan boord, over
nachting in hotels enzovoort,
dit alles onder het betove
rende licht van de midder-
nachtszon, komt op ruim
f 3000,-.
In de aanbieding wordt deze
reis terecht adembenemend
genoemd en uniek. Hetzelf
de geldt echter voor de ma
nier, waarop men het nieu
we verschijnsel van de
„voetspoor-reizen" een ty
pisch Noors accent geeft. Het
komt steeds meer in zwang
op vakanties de plaatsen te
bezoeken, waar beroemdhe
den hun sporen hebben na
gelaten en vooral liefhebbers
van bepaalde auteurs maken
graag zo'n pelgrimsreis.
Nobelprijs
Norske Turist Service (Zui
dermolenweg 25, Amster
dam-Osdorp, tel. 020-106405)
organiseert veertiendaagse
busreizen onder het motto
„Op zoek naar Kristin La-
vransdochter". Deze naam
zal veel Nederlanders be
kend in de oren klinken als
de hoofdpersoon uit het be
roemde boek van Sigrid
Undset, in 1928 winnares
van de Nobelprijs voor let
terkunde.
Druk op druk van deze in 73
talen verschenen roman
kwam ook in ons land van
de pers, de laatste vorig jaar.
Op deze reis kan men de
imaginaire heldin die 600
jaar geleden geleefd zou
hebben, volgen op haar le
vensweg en tevens alle
plaatsen bezoeken, waar de
schrijfster gewerkt en ge
leefd heeft, tot aan haar graf
in Mesnalien.
Het programma getuigt van
de zeer nauwgezette wijze,
waarop een roman als reis
gids zal worden gehanteerd.
De trilogie voert deze groep
terug naar de middeleeu
wen, de landschappen waar
in Kristin Lavransdochter
gewandeld heeft, de meren
die zij bevoer, eeuwenoude
boerderijen, kloosters en
kerken en uiteraard ook
musea, zo ongeveer tussen
Oslo en Trondheim. De
tocht eindigt waar ook de
roman besloten wordt, bij
het Reinklooster, waar Kris
tin afscheid nam van het le
ven. Daar staan nog oeroude
essen, geplant door klooster
zusters uit haar tijd.
Er worden deze zomer vijf
van deze Sigrid-Undsetpel-
grimages gehouden en ze
kosten, geheel verzorgd, te
gen de 3000,- per persoon.
Op hetzelfde thema werft
men deelnemers voor een
rally-reis, vijftiendaagse
puzzeltochten per auto door
in de roman beschreven ge
bieden die minder diep op
het onderwerp ingaan, te
meer omdat uiteraard de be
geleiding ontbreekt. Er zijn
veel prijzen te verdienen
met deze rally's, onder meer
de nieuwste, vuistdikke uit
gave van deze trilogie, een
paperback van 1022 pagina's
die in de boekwinkel 34.50
kost.
Koers: 1 Noorse Kroon is
circa 40 cent;
Prijsstijging 1983: Stijging
in guldens tot 4 procent.
Voor accommodatie geen
prijsverhoging, evenmin
voor vol en half pension;
Prijzen: superbenzine N. Kr.
4.84, espresso N. Kr. 5.-,
flesje bier in winkel ca.
N. Kr. 6 voor een halve
liter, in restaurants N. Kr.
24,-.
Vakantiegangers 1982: 3
miljoen;
Aantal Nederlanders: 3
procent;
Verwachting 1983: Geen
wijziging;
Favoriete gewesten: bergen
en dalen in Zuidoost-
Noorwegen, fjordengebied,
zuidkust;
Minder druk bezocht:
Midden-Noorwegen
(Tröndelag);
Reisgidsen: ANWB-reisgids;
Adres voor informatie:
Vanaf 10 januari: Noors
Verkeersbureau
Zuidermolenweg 25, 1069
CE Amsterdam, telefoon
020-106750.
Denemarken
in het kort
Noorwegen
in het kort
gaat zijn er inderdaad peper
duur en daar schijnen nogal
wat Nederlanders zich zor
gen over te maken.
Wie daar lang over blijft
zeuren is niet uit het goede
hout gesneden en moet in
Spanje maar goedkope rum
gaan drinken. Scandinavië
doet met succes een beroep
op ferme jongens, stoere
knapen, vrouwen ook uiter
aard en gezinnen, die de va
kantie nog min of meer als
een uitdaging beschouwen.
Vandaar ook, dat er zoveel
campings in de aanbieding
zijn. Zweden heeft er zo'n
550 beschreven in een spe
ciale gids en somt overnach-
tingsprijzen op, die tot de
laagste ter wereld behoren.
Fietsende vorsten
Dank zij een recente devalu
atie van de kroon wordt bij
voorbeeld nu voor autotent
of caravan inclusief het hele
gezelschap 13,- per nacht
in rekening gebracht. De
Zweden zijn pas enkele ja
ren geleden begonnen met
een intensieve reclamecam
pagne voor het toerisme. Zij
laten daartoe zelfs hun ko
ningspaar over onze beeld
buis fietsen. Hun vlotvaar-
ten over een woeste stroom
wedijveren in romantiek
met tochten in een salon
boot over de beroemde vaar
weg, waar jaarlijks 100.000
mensen speuren naar „De
vrouw in het Götakanaal",
uit de beroemde roman van
het duo Maj Sjöwall en Per
Wahlöö.
Diverse brochures getuigen
van een grote variatie in
mogelijkheden om Zweden
te verkennen. Zowel het
verkeersbureau in Den Haag
als het Bureau Zweden ge
ven uitgebreide informatie
in hun gidsen, voornamelijk
gericht op de doe-het-zel-
vers. De vraag aan welke
veerboot de voorkeur moet
worden gegeven kan heel
wat hoofdbrekens kosten.
De concurrentie leidt tot
voordeelaanbiedingen.
DFDS Tor Line annonceert,
dat de arrangementsreizen
naar Noorwegen en Zweden
(Göteborg, Kristiansand en
Bergen) dit jaar 25 procent
goedkoper zullen zijn dan in
1982.
Gedaald
Stena Line gewaagt zelfs
van passagetarieven die
soms met 45 procent zijn ge
daald. Dat kan dus nog een
heel gepuzzel worden, voor
wie het onderste uit de kan
wil halen. Beide landen wor
den steeds meer in één adem
genoemd in gecombineerde
reisgidsen. Wat Zweden be
treft, een ideaal land voor
caravans en kampeerauto's,
men mikt toch ook sterk op
mensen die een vakantie
willen doorbrengen in de
beroemde stuga, zo'n roman
tische, kleine „boswachters-
woning", jeugdherbergen of
op een boerderij, waar men
zo'n 20,- per nacht betaalt
en kinderen een tientje. Er
wordt vanouds gewerkt met
hotelcheques. Bureau Zwe
den in Amsterdam (Vijzel
gracht 17) tel. 020-237341 en
229105) biedt ze aan voor in
totaal 200 hotels al vanaf
f 40,- voor logies en ontbijt.
De prijs voor een kamer met
eigen bad of douche en toilet
is gedaald van 65,- tot
f 58,-. Veerbootcombinaties
kunnen nog aanzienlijke
kortingen opleveren.
Wouden, meren, bergen,
stranden, toeristenmenu's
die nog maar 15,- kosten,
is het wonder, dat er nu ook
al vliegreizen naar Zweden
gemaakt worden? Maar het
blijft in de eerste plaats een
vakantieland voor ontdek
kingsreizigers met de eigen
tent, caravan of kampeerau
to, voor fietsers ook, getuige
de folder „Eurobike Holi
days in Sweden" (ook in het
Duits verkrijgbaar), kano
vaarders, wandelaars, hen
gelaars, vlotbewoners. en
mensen die zo uit de stuga.in
het meer willen duiken.
N oorwegen-speciaal
Noorwegen, er zijn diverse
reisorganisaties die geheel of
gedeeltelijk bestaan van
klanten die hun hart aan dit
land verloren hebben en er
telkenjare terugkeren. Nor
ske Turist Service is er één
van, met een directie, zéér
bekwaam in het arrangeren
van vakanties die passen in
dit majestueuze landschap,
zich onderscheidend van
Zweden door de machtige
bergmassièven annex fjor
den.
Nederlanders, vanouds ver
slingerd aan de Noorse trilo
gieën, verblijven ook daar
graag in hutten (hytte), een
voudige, houten huisjes,
meestal op een camping en
slechts voorzien van elektri
sche kookplaat en -verwar
ming en vier bedden, hoe
wel soms ook meer comfort
wordt geboden.
Ook het verblijf in hotels te
gen gereduceerde prijzen be
hoort er tot de mogelijkhe
den. De Noren zijn sterk in
het organiseren van groeps^
reizen voor individualisten,
als men dat zo mag noemen.
Hun visvakanties zijn zeer
in trek. Vorig jaar is ge^
noemd bureau van start ge
gaan met wandeltochten op
Spitsbergen, dit fascinerende
eilandenrijk met tweemaal
de oppervlakte van ons land
en slechts 3000 bewoners.
Vijftien dagen op pad met de
rugzak, overnachten in ten
ten, het is deze zomer ook
weer mogelijk.
Belevenis
Een onvergetelijke belevenis
wij spreken uit ervaring
gebracht. Waar vroeger be
hoeftige varensgasten hun
tehuis hadden, neemt de
grafsteen van deze Peter Ja-
cobsen een dominerende
plaats in. Hij had de zerk
dermate rijk bevracht met
miniatuur-schepen, dat het
gemeentebestuur dit opzich
tige gedenkteken de toegang
tot de begraafplaatsontzeg
de. Toen de zeeman in 1960
overleed liet men de al jaren
gereed staande grafsteen dus
maar achter in het museum.
De man schoof ,het eerste
scheepje door een flessehals
op 16-jarige leeftijd en toen
op zijn 84e de gaffeltjes aan
zijn hand ontvielen, had hij
er 1.700 op zijn naam ge
bracht, afgezien nog van de
150 scheepsmodellen. Het
museumpje getuigt van zijn
meesterschap met onder
meer het grootste zeegezicht
ooit in glas verpakt. Zestien
scheepjes dansen op de gol
ven onder een woeste he
mel, gevangen in een wijn
fles van bijna een meter
hoog.
Stoomschip
De in totaal 500 tentoonge
stelde exemplaren geven een
boeiend overzicht van de
maritieme geschiedenis. Een
Duitse vijfmaster, de „Prus
sian", laat zich als grootste
zeilschip dat ooit gebouwd is,
niet over het hoofd zien. Pe
ter Jacobsen heeft er zelf in
de kombuis gestaan, maar
zwierf al elders over de ba
ren, toen de „Prussian" in
1912, na geramd te zijn door
een stoomschip, in Het Ka
naal ten onder ging.
Koers: drie Deense kronen
voor een gulden.
Prijsstijging 1983: alleen
bescheiden verhoging
kosten van
levensonderhoud. Geen
prijsverhoging voor
hotelaccommodatie en
andere logiesvormen.
Prijzen: superbenzine circa
2,25, espresso circa
2,50, flesje bier circa 4,-
Vakantiegangers 1982: geen
opgave. Aantal
Nederlanders: in 1982 ruim
47.000 aanvragen om
informatie, is 15 procent
meer dan in 1981.
Verwachting 1983: verdere
stijging toerisme vanuit
Nederland onder meer in
verband met gunstige
afstand voor
automobilisten.
Favoriete gewesten: Fünen,
Jutland, Kopenhagen,
Aarhus.
Minder druk bezocht:
Noord-Jutland.
Reisgidsen: „Denemarken,
voor uw vakantie 1983"
(gratis uitgave
Verkeersbureau), ANWB-
gids, Dominicus.
Adres voor informatie:
Deens Verkeersbureau,
Piet Heinstraat 3, 2518 CB
Den Haag, telefoon 070-
646858.
De majestueuze fjorden
van Noorwegen lokken
veel toeristen naar dit
land. Hier heeft een
jeugdgroep stellingen
betrokken op „de preek
stoel", een hoge, stelle
rots aan de Lysefjord.
Noorwegen en Zweden
ontlenen een zeker
meesterschap aan hun
beperkingen: een aan
deel in het toerisme
vanuit ons land dat voor
elk van hen nauwelijks
de één procent over
schrijdt. Waar de massa
verstek laat gaan moet
het immers wel goed
toeven zijn voor de op
rechte individualist, die
terug wil naar een na
tuur vol ruigheid en he
roïek.
Winden waaien om de rot
sen en eeuwig zingen de bos
sen in menig arrangement.
Op een zeer vindingrijke
wijze bokst men op tegen de
nooit aflatende geruchten,
als zou Scandinavië duur,
koud en ver zijn, maar men
blijft worstelen met het
drankprobleem. Flessen
waarin het alcoholgehalte
dat van een wijntje te boven
[Scandina^^aV
0 Vaarvakanties
0 Autovakanties
0 Tounngcarreizen
AppaMementenvakanties
Bungalowvakanties
Scandinavian ^clic Sunway'
Teletoon: li
(020) 76 90 11-
De bijna onwezenlijke knusheid van Aeroskobing:
