'EXEL
ieeld
an
en
iland
iet te ver weg
Spreiding
vakantie
nog niet
optimaal
£eidóc Qowia/nt zaterdag 29 januari i983
ie vele publikaties rond het va-
iegeld is ons eigen land als va-
iebestemming nóg interessanter
jrden dan voorheen. En mocht
[ederlander toch de voorkeur ge-
aan het buitenland, dan zal hij
teker dichter bij huis gaan zoe-
Vandaar dat in deze vakantie-
ge de nadruk ligt op niet al te
bestemmingen.
in totaal dertien Europese lan-
Duitsland, Frankrijk, Enge-
Zwitserland, Oostenrijk, Italië
lelgië zijn favoriet wordt in
notedop nuttige informatie gege-
zoals prijzen, de meest en minst
chte gebieden, reisgidsen en
ksen. Dit speciaal voor de vele
prlanders, vier van de vijf, die op
n gelegenheid en dan het liefst
iuto naar hun vakantiedoel gaan.
[ons eigen land betreft is de (wil-
Urige) keus gevallen op Texel,
rel elk ander Waddeneiland,
wens elke streek natuurlijk zijn
li aantrekkelijkheid heeft. Het is
j- net waar de voorkeur naar uit-
de Kaag of de Friese meren, de
jn Drenthe of Brabant, de bossen
fcrecht of Gelderland. En als het
errijke weer van vorig jaar zich
nieuwe seizoen herhaalt, is het
ftder goed toeven in eigen land.
Zelfs
in het
I hoog-
iizoen
e rust
zelve
TEXEL Stormvast
zijn ze, die meeuwen op
Texel, licht zijwindge-
voelig misschien, maar
wat wil je op een janua
ridag met windkracht
twaalf op open zee. De
duinen aan de zuidwest
kant van het eiland
moeten voor de zoveel
ste keer terreinverlies
toestaan. Een ontwikke
ling die VVV-directeur
Dekker met lede ogen
aanziet: „Daar gaat weel
een stuk van het eiland.
Geen houden aan. Had
je hier tien jaar geleden
moeten kijken. Toen
was het strand bij paal
negen nog een stuk bre
der". Het is een van de
problemen waar Texel
mee kampt: de duinaf
slag bij storm. Oplossin
gen zijn nauwelijks
voorhanden. Restaurants
die jarenlang landin
waarts lagen, liggen nu
onhandig dicht bij de
scheiding tussen water
en zand. „Onbelemmerd
uitzicht op zee", heet zo
iets in folders.
Het eiland kent nog een
anti-slogan: „Texel betekent
lange wachttijden voor de
boot". J. Bloem, hoofd van
de nautische dienst van de
TESO (Texels Eigen Stoom
boot Onderneming) gaat fu
rieus in de verdediging: „Dat
imago hebben wij inderdaad,
maar daar klopt niets van.
In principe kennen wij geen
MÉlM! 1
wachttijden. Op de woens
dag voor Hemelvaart, de
vrijdag voor Pinksteren en
enkele topdagen in de zo
mervakanties, akkoord. Ver
der kan iedereen zonder
problerpen naar de over
kant. Van 's morgens vroeg
tot 's avonds laat, zomer en
winter. Dat de oversteek
naar Texel bij de mensen ge
koppeld is aan wachttijden is
te wijten aan de berichtge
ving. De politie van Den
Helder geeft stagnaties
trouw door aan het ANP.
Dat bezorgt ons alleen maar
een slechte naam. Als men
de topdrukte een beetje ver
mijdt, zijn er geen proble
men".
Het verhaal van toeristen
baas Dekker ademt opval
lend veel pais en vree. Wat
wil je ook als je „eiland pro
moten" tot je beroep hebt
gemaakt. Een job overigens
die Dekker met verve uit
voert. Texel heeft een bui
tengewone plaats in z'n hart
en hij schuwt niet alle mooie
plekjes te laten zien. Om
kranst met even fraaie ver
halen. Over het pittoresk
haventje van Oudeschild hl-
voorbeeld. In vroeger ejh-
wen handels- en oorlogha
ven („de Rede van Te^l").
nu de plek waar de k>tter-
vissers hun zondagsrut vie
ren. Ook voor pleziervaar
tuigen zijn er facilieiten in
aanbouw. Een wpeld van
verschil met de ^agen van
Tromp en De Riyter, zee
helden die in de^eventiende
eeuw tot de ilüstere inwo
ners van Texe' behoorden.
De zeedijk »n de oostkant
van 'et eiland is inmiddels
op deltahoogte gebracht.
De*s hoor de oude waterke-
rirg te verhogen, deels door
pbeel nieuwe tracés aan te
eggen. Schadelijk voor het
milieu, een dergelijke in
greep? „Geenszins", zegt
Dekker. „Rijkswaterstaat,
Staatsbosbeheer en de Vere
niging tot Behoud van Na
tuurmonumenten zijn in
normaal overleg tot een voor
alle partijen bevredigende
oplossing gekomen. Nu de
dijk klaar is, kunnen we
constateren dat er geen en
kele vogel wegblijft. Er zijn
zelfs enkele aantrekkelijke
brakwatergebieden bijgeko
men".
Meer dan driehonderd soor
ten fladderaars zijn inmid
dels waargenomen. De fol
der „Texel Vogelroute" ver
schaft de liefhebber alle in
formatie. Over trek, foura-
geren en broeden. Van kluut
tot smient.
Grondtoon van de kleurrijke
bladzijden is: „Pak de fiets
voor optimaal genieten van
natuur en landschap". En
dat kun je op Texel met zijn
vele schapen en zijn niet te
evenaren natuurgebied: de
Slufter
Dekker: „Veel mensen den
ken dat Texel in het hoog
seizoen een complete auto-
chaos is en dat we daarom
de mensen op de fiets probe
ren te praten. Dat is onzin.
Zelfs als we zeven- tot acht
duizend auto's extra op het
eiland hebben, merk je er
niets van. De gasten gebrui
ken hun auto's nauwelijks.
Gemiddeld rijdt een toerist
hier hooguit tachtig kilome
ter tijdens z'n hele vakantie,
terwijl wij driehonderd kilo
meter berijdbare wegen heb
ben. Het zou best eens kun
nen dat er op Schiermonnik
oog en Vlieland meer wa
gens per strekkende kilome
ter zijn dan bij ons. Die ei
landen zijn natuurlijk niet
autovrij, zoals de bewoners
zelf maar al te graag bewe
ren. Ze ziin alleen verboden
voor auto s van gasten".
Afhankelijk
Vel de meeste bewoners van Texel leven van het t(ór'sme 's er °P het eiland aan schapen geen gebrek.
De vele brochures en folders
op de balie van het VVV-
kantoor in Den Burg, de
grootste plaats van het
eiland, tonen aan dat de.
Texelaren er alles aan gele
gen is zoveel mogelijk va
kantiegangers binnen dijk
en duin te krijgen. Een bitte
re noodzaak, want de der
tienduizend inwoners (totale
bevolking) zijn grotendeels
afhankelijk van de nog
steeds redelijk gevulde beur
zen van de toeristen. Zo'n
veertigduizend kunnen gelij
kertijd een bed vinden, in
hotels, bungalows, pensions
of op een van de zeventien
campings. Een aantal dat
overigens nog voor uitbrei
ding vatbaar is, want het Re
creatiebasisplan, tien jaar ge
leden opgesteld, voorziet in
een uitbreiding tot bijna vijf
tigduizend overnachtings
mogelijkheden.
Dekker: „Wij betwijfelen of
dat getal ooit gehaald zal
worden. De economische re
cessie heeft veel projectont
wikkelaars in een aarzelen
de positie gebracht. Voor De
Koog hebben we een com
pleet plan klaar liggen met
zogenaamde „slechtweer-ac-
commodatiés". De uitvoering
kost wel een slordige vijfen
dertig miljoen gulden. De
overheid zal flink moeten
schokken, wil dit van de
grond komen. Ze zullen in
Den Haag wel moeten, denk
ik. Hoe kun je anders de leus
„Vakantie in eigen land" ge
loofwaardig houden".
Kuuroord
Verder heeft Dekker z'n
hoop gevestigd op een groot
terrein nabij De Cocksdorp
(noordpunt). Het bestem
mingsplan ter plekke kent
geen twijfels: „recreatie".
Tot nu toe heeft zich echter
geen enkele belangstellende
gemeld, ondanks de fraaie
natuurlijke omstandigheden.
De VV V-baas heeft echter
nog één ijzer in het vuur
voor dit gebied. Tachtig gra
den heet, want dat was de
temperatuur van het mine
raalwater, dat onlangs tij
dens eën boring van Petro
land toevallig ontdekt werd.
Dicht met die put, zeiden de
oliebonzen. In Dekkers
hoofd echter gingen de lich
ten aan van een bronnen-
badplaats. De lineaal wees
uit dat het Duitse Bad Be-
vensen (bij Hamburg), Nieu-
weschans en De Cocksdorp
op één lijn lagen. Zou het
waar zijn, dat
De mogelijkheden voor een
kuuroord op Texel zijn in
middels in onderzoek geno
men. Dekker ruikt z'n kans.
't Moet kunnen met (tradi
tioneel) veertig procent
Duitse gasten.
Problemen in de zin van
toeristische overbelasting
ziet hij vooralsnog niet: „Een
gastenaantal van vijftigdui
zend kunnen wij gemakke
lijk verstouwen. Ga maar
eens kijken in de drukste
weken. Het hele eiland
ademt ook dan nog rust.
Vergeet niet dat we veel
ruimte hebben en naast het
wegennet voor auto's, brom
mers en motoren, beschik
ken we over honderd kilo
meter fietspad. Bovendien
blijven de gasten vaak han
gen in de omgeving waar ze
logeren. Ieder gaat naar z'n
eigen stukje strand en gaat
in z'n eigen omgeving wan
delen".
Voor- en naseizoen
Een kijkje in de diverse dor
pen leert, dat veel winkels
en andere toeristische voor
zieningen tijdens zomaar een
dag in januari gesloten zijn:
„Moet wel", zegt Dekker,
„alles en iedereen is inge
steld op de tien piekweken.
Buiten het seizoen is hier ui
teraard een veel te hoog
winkelbestand. Een plaatsje
als Den Hoorn heeft bijvoor
beeld een levensgrote super
markt. Dat zou zonder toe
risten nooit kunnen".
„Daarom is onze reclame,
zelfs op tv, tegenwoordig
veel gericht op het voor- en
naseizoen. Het vorig jaar
hadden we in die perioden
ongeveer honderdduizend
overnachtingen. Dat is een
duidelijke toename. Ook in
1983 blijven we ons op deze
markt oriënteren".
Rond de 65 procent van de
Nederlandse bevolking
gaat jaarlijks een of meer
dere keren op vakantie.
Van die vakantiegangers
kiest twee derde voor de
maanden juli en augustus.
Ondanks het afschaffen
van de collectieve bouw
vak- en bedrijfsvakantie
en de spreiding van de
schoolvakanties over tien
in plaats van over acht we
ken, is volgens mr. J. AT.
Cornelissen, directeur van
het Nationaal Bureau voor
Toerisme, het probleem
van een te geringe vakan
tiespreiding in ons land
nog steeds niet opgelost. De
tendens dat steeds meer
Nederlanders de hoofdva
kantie in de zomer in eigen
land doorbrengen, maakt
een betere spreiding nog
urgenter dan enkele jaren
geleden.
Schoolvakan tiespreiding,
zoals die in ons land voor
een periode van vijf jaar
wordt vastgelegd, is duide
lijk voor verbetering vat
baar. Regio A, Noord- en
Zuid-Holland, waarin 45
procent van de Nederland
se bevolking woont, zal
moeten worden gesplitst.
De periode waarover
wordt gepraat als spreiding
aan de orde is, zou in plaats
van tien tot twaalf weken
moeten worden uitgebreid,
aldus de NBT-directeur.