Als het niet anders meer kan
Bouterse met geweld verjagen
Libanon en
Israël eens
-)ver agenda
Comm unistische
wethouder laat
Romeinen dansen
Sr
VERTREK ROSTOW ALGEMEEN BETREURD
Surinaamse bevrijdingsraad:
Kamerlid wil internationale
actie voor stervende Sjaranski
Doden bij gijzeling
door sekte in VS
ITENLAND
ficidócSommit
VRIJDAG 14 JANUARI 1983 PAGINA 11
1,g niet
rsteld van
_^ordvIucllt
ISKOU De
^sische ruim-
*karders Bere-
beujoj en Lebe-
zijn nog niet
lakteld van
A recor-
jjimtevlucht
211 dagen,
heeft het
Tass
eeld. De
zijn voor
herstelkuur
ikken naar
kuuroord in
noorden van
™Kaukasus.
Lord aan
de noodrem
MALTON Er was een tijd
dat Engelse aristocraten hun
eigen spoorwegstation moch
ten hebben en de trein laten
stoppen waar zij wilden. Die
tijd is voorbij. Toen de aristo
craat Michael West de Wend
Fenton met de sneltrein langs
het station Malton reed, waar
zijn vrouw hem stond op te
wachten, trok hij aan de nood
rem. De rechter veroordeelde
hem tot een boete van 33 pond
sterling. „De noodrem deed
het niet erg goed", was het
commentaar van de aristocraat
„De trein kwam pas na vijf en
kilometer tot stilstand".
Brandt
treedt uit
Euro
parlement
STRAATSBURG De
voorzitter van de West-
duitse sociaal-democra
tische partij, Willy
Brandt, legt per 1
maart zijn functie als
lid van het Europese
Parlement neer. Dit
heeft zijn fractie giste
ren bekendgemaakt.
Brandt zou zich meer
gaan bezighouden met
zijn partij, de SPD, die
nu in de oppositie zit.
Boete voor
Duitser met
hakenkruis
FRANKFORT
De rechtbank
in frankfort
heeft een 25-jari-
ge automonteur
gisteren een bo'
te van 650 gul
den opgelegd,
omdat hij een
ring droeg met
het hakenkruis-
motief. Het ge
bruik van het
hakenkruis is in
West-Duitsland
verboden.
WASHINGTON, GENEVE
In Genève, waar binnenkort
de onderhandelingen tussen
Amerikanen en Russen wor
den hervat, is gisteren alom
«eurstellend gereageerd op
iet ontslag van de directeur
van het Amerikaanse bureau
voor wapenbeheersing, Euge
ne Rostow. De teneur van de
reacties was dat de onderhan
delingen zullen worden be
moeilijkt door het aanwijzen
van Kenneth Adelman, die als
een havik wordt beschouwd.
De benoeming van Adelman
moet overigens nog door de
Amerikaanse senaat worden
goedgekeurd.
Minister George Shultz heeft
verklaard dat hij voortaan op
het terrein van de wapenbe
heersing een coördinerende
rol zal spelen. Hij wilde niet
ingaan op de werkelijke ach
tergronden van Rostows aftre
den. Hij beklemtoonde dat er
geen verandering zal komen
in de Amerikaanse opstelling
in de wapenbesprekingen met
de Russen. Washington streeft
een „dramatische verminde
ring" na van het aantal strate
gische raketten en conventio
nele wapens alsmede de ver
wijdering van alle middellan-
ge-afstandsraketten van Euro
pees grondgebied, aldus
De nieuwe leider van de West-
duitse sociaal-democraten
Hans Jochen Vogel verwacht
dat de Amerikanen binnen
kort in Genève nieuwe voor
stellen op tafel zullen leggen
voor de vermindering van het
aantal kernwapens in Europa.
Op een persconferentie in
Bonn deed Vogel gisteren ver
slag van zijn recente bezoeken
aan de Amerikaanse president
Reagan en de Russische partij
leider Andropov.
Volgens hem zou daardoor de
weg vrijgemaakt kunnen wor
den voor een compromis. „Er
zijn weinig onderhandelingen
geweest, waar het uiteindelijke
resultaat gelijk was aan het
oorspronkelijke uitgangspunt
van een van beide partijen",
aldus Vogel.
Vogel acht een Amerikaanse
stap op zijn plaats nu de Rus
sen volgens hem „op twee be
langrijke punten" concessies
hebben gedaan. De Sovjets
zouden bereid zijn een deel
van hun middellange afstands
raketten te vernietigen en an
deren zover terug te trekken
dat ze West-Europa niet meer
kunnen bereiken. Verder zou
den de Russen niet alleen be
reid zijn over het aantal raket
ten te praten, maar ook over
'het aantal kernkoppen dat met
die raketten getransporteerd
kan worden. De vervanging
van Eugene Rostow als hoofd
van het Amerikaanse ontwa
peningsbureau is volgens Vo
gel „een aanwijzing voor de
intensieve meningsvorming
binnen de Amerikaanse rege
ring." Vogel heeft ook met
Rostow gesproken in Washing
ton.
n een onzer verslaggevers)
ilPHOL „We gaan
beren Suriname poli-
economisch en diplo-
:|tiek te isoleren. Wan-
tr dat niet lukt moeten
ons op ander middelen
innen. En als het echt
anders kan, dan zit er
inig anders op dan het
ime-Bouterse met ge
ld te verjagen".
6Sis de Surinaamse ex-pre-
en -president Chin A Sen
.„•rmiddag op Schiphol,
°<[r hij de zijn Raad voor de
74;trijding van Suriname pre-
27,jeerde. Chin A Sen vertrok
6S,af Schiphol naar het Ame-
7i]anse Pittsburgh, waar hij
25|Uge tijd woont. Daar han-
26jhij zijn zaken af. Over een
87J
dag of tien verhuist hij naar
Nederland, om vanuit Den
Haag leiding te geven aan de
oppositie tegen het regime-
Bouterse.
Raad en kabinet
Volgens Chin A Sen „werkt de
tijd in het voordeel van Bou
terse". „We moeten voorko
men dat het regime-Bouterse
zich stabiliseert, want dan
krijgt het groepje extreme,
goed getrainde fanatici, dat
professionele steun geniet van
Cuba en Nicaragua, werkelijk
alles onder controle. Ik kan
niet zeggen wanneer Suriname
weer een vrij land is. Maar
wanneer wij als Surinaamse
Bevrijdingsraad hier over een
jaar nog zitten, zullen wij ons
ernstig op de toekomst moeten
bezinnen".
De Raad voor de Bevrijding
van Suriname, onder voorzit
terschap van Chin A Sen, telt
zeven leden. Gistermiddag wa
ren vijf namen bekend: behal
ve Chin A Sen zijn dat ir. I.
Sewrajsing, die na de executies
van 8 december ontslag nam
als VN-ambassadeur, de za
kenman Edgar Wijngaarde
(ex-minister van financiën en
vader van de op 8 december
vermoorde journalist Frank
Wijngaarde), de journalist
Frank Marte en ir. Nasrullah,
de uitgeweken onderdirecteur
van het telecommunicatiebe
drijf Telesur. Van de twee nog
open plaatsen is er een gere
serveerd voor een vakbonds
vertegenwoordiger, vermoede
lijk een uitgeweken bestuurs
lid van de Moederbond. Alle
leden van de raad zijn Surina-
mers.
Anders is dat in het zogenaam
de kabinet, waarin ook verte
genwoordigers van Surinaam
se organisaties in Nederland
zitting krijgen. Volgens Chin
A Sen onderstreept de ge
mengde samenstelling het ka
binet de lotsverbondenheid
van Surinamers en Nederland
se Surinamers. De leden ervan
moeten nog worden benoemd.
Zij zullen het beleid van de
Bevrijdingsraad moeten gaan
uitvoeren.
Een derde orgaan is het in
Rijswijk gevestigde studiecen
trum, dat op tal van terreinen
adviezen zal geven. Een van
de leden van dat centrum
wordt zeer waarschijnlijk ex-
minister mr. André Haakmat.
Haakmat heeft geen plaats in
de regering en de bevrijdings
raad gekregen, omdat zowel in
Nederland als in Suriname
grote weerstand tegen hem be
staat wegens zijn doen en laten
tijdens zijn ministerschap in
Suriname.
Isolement
Chin A Sen kondigde aan dat
op de eerste plaats zal worden
getracht Suriname politiek, di
plomatiek en economisch te
isoleren. Daarvoor zullen con
tacten worden gelegd in de
Verenigde Naties, Verenigde
Naties, Venezuela, West-Euro
pa en met de internationale
arbeidersorganisatie ILO. Te
gelijkertijd zal de raad alle an
dere mogelijkheden die kun
nen leiden tot de val van Bou
terse en de zijnen onderzoe
ken. Wanneer men tot de con
clusie komt dat geweld de enig
overgebleven weg is, zal de
Raad voor de Bevrijding van
Suriname waarschijnlijk uit
Nederland verdwijnen. De Ne
derlandse regering heeft im
mers verklaard dat de opposi
tie tegen het regime-Bouterse
alleen wordt toegestaan, zo
lang dat verzet zich houdt aan
de Nederlandse wet.
Gevraagd naar de financiële
mogelijkheden van het verzet
tegen Bouterse kon Chin A
Sen weinig duidelijkheid ver
schaffen. „Tot nu toe betalen
we het zelf. Man, als je mijn
telefoonrekening ziet...'
Somber beeld
De ex-president en -premier
schetste een zeer somber beeld
van de situatie in Suriname.
„Het gaat er met de dag slech
ter. In het leger heerst grote
verdeeldheid, de economie is
kapot. In Miami, Frans-Guya-
na en op de Nederlandse An
tillen bevinden zich tientallen
Chin A Sen op Schiphol: „In Suriname heerst een bruta
le militaire dictatuur, die alle mensenrechten heeft ver
trapt".
vluchtelingen, onder wie veel
studenten. De universiteit van
Paramaribo is nog steeds ge
sloten: de meeste docenten zijn
gevlucht".
Over de positie van zijn Be
vrijdingsraad in een toekom
stig vrij Surianme verklaarde
Chin A Sen verder: „Niemand
kan aan zijn positie in de raad
voor later rechten ontlenen op
een positie in de regering. Het
gaat ons om het herstel van de
mensenrechten en de demo
cratie, die door een brutale mi
litaire dictatuur zijn vertrapt
en niet om belangrijke baan
tjes. Hoe het verder moet als
Suriname is bevrijd? Ook
daarover zullen wij ons bui
gen. Duidelijk is wel dat het
heel moeilijk wordt om van
ons vaderland weer het oude,
vertrouwde Suriname te ma
ken".
JOS TIMMERS
30,
1«]
29,
32,1
15,1
®®RYAT SHMONA Israël en Libanon hebben giste-
oo overeenstemming bereikt over een agenda voor
99)1 onderhandelingen. De aanvaarding door de twee
ff; den van een Amerikaans compromisvoorstel bete-
97ht een doorbraak in het overleg dat drie weken ge-
«en •begon en al meteen vastliep op de agendakwes-
971
96j akkoord over de agenda werd bekendgemaakt op het mo-
|®Jit dat de Israëlische premier, Begin, een ontmoeting had met
gsAmerikaanse bemiddelaar Habib, die naar het Midden-Oos-
95,jis gestuurd om het Israëlisch-Libanees overleg uit het slop te
|jpn. Israël eist een normalisering van de betrekkingen met
99janon als het de troepen uit het land terugtrekt. Libanon
|||lt hier weinig voor, omdat dit niet de instemming van de
gAbische landen heeft.
sijiet nu aanvaarde Amerikaanse compromisvoorstel wordt het
g23>rd het woord normalisering vermeden. Er wordt gesproken
941 een „kader voor wederzijdse betrekkingen". Het menings-
gljschil over de vraag welk onderwerp bovenaan de agenda
97£t staan, werd opgelost door de bepaling dat alle agendapun-
gelijktijdig aan de orde zullen komen.
ïENTALLEN AFGHANEN IN
)SKEE GEDOOD
DEN Russische •troepen hebben een moskee in een klein
ten noordwesten van Kaboel beschoten. Daarbij zijn 55
lossen gedood. Dat is door het persbureau van de Afghaanse
""'•.etsbeweging bekendgemaakt. Volgens het in Londen geves-
persbureau, dat zegt goede contacten te hebben met door
ivjet-Unie bezette Afghanistan, zou" de beschieting eind vo-
I02J maand hebben plaatsgevonden.
gesneuvelde Argentijnen
rijgen herbegrafenis
Falkland Eilanden
4JNDEN Een Britse begrafenisondernemer is gisteren met
57p grafdelvers naar de Falkland Eilanden Vetrokken om onge-
250 gesneuvelde Argentijnen een militaire herbegrafenis te
Jn op een speciaal kerkhof. De woordvoerder van het Britse
listerie van defensie zei dat de gesneuvelde Argentijnen zul-
22 worden begraven overeenkomstig de Conventie van Genè-
3gi welke voorziet in volledige militaire eer en de geëigende
'"dienstige riten.
Mevrouw Avital Sjaranski gisteren op het Haagse Binnenhof
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Het PvdA-
Tweede Kamerlid Harry van
den Bergh wil een „laatste"
grootscheepse poging doen om
het leven van de in 1977 aan
gehouden strijder voor de
mensenrechten, Anatoli Sja
ranski, te redden. Hij wil par
lementsleden uit een groot
aantal landen en de deelne
mers aan de speciale solidari-
teitsconferentie die in 1980 in
Amsterdam werd gehouden,
bij elkaar - brengen om geza
menlijk actie te ondernemen.
Aan de conferentie werd toen
onder meer deelgenomen door
de huidige Franse minister
van justitie, Robert Badinter,
Andrew Young, de Ameri
kaanse oud-ambassadeur bij de
Verenigde Naties en de Portu
gese socialistenleider Mario
Soares.
Ook ziet hij een speciale taak
voor de Europese vredesbewe
gingen die streven naar verbe
tering van de Oost-West-ver-
houdingen, om het voor Sja
ranski op te nemen.
Met de actie wil Van den
Bergh bereiken dat Sjaranski
in ieder geval weer op gezette
tijden met zijn familie in con
tact kan treden.
Sjaranski is momenteel al drie
maanden in hongerstaking in
het werkkamp waar hij sinds
1979 na zijn veroordeling in
eenzame opsluiting wordt ge
houden. Sjaranski zou zijn
hongerstaking pas willen be
ëindigen wanneer het hem
wordt toegestaan, zoals de
Russische wet ook voorschrijft,
geregeld bezoek te ontvangen.
De moeder van Sjaranski
heeft vergeefs verzocht haar
zoon in het kamp te mogen
zien, zo vertelde een emotione
le mevrouw Avital Sjaranski
gisteren tijdens een persconfe
rentie in Den Haag. Uit het
feit dat dit hardnekkig wordt
geweigerd, maakt zij op dat
Sjaranski na zijn langdurige
hongerstaking al wel eens
overleden kan zijn. De autori
teiten in Moskou en in het
kamp waar Sjaranski verblijft,
schuiven op elkaar de verant
woordelijkheid af wie aan de
moeder van Sjaranski toestem
ming mag geven dat zij haar
zoon mag zien. Na de weige
ring van de gevangenisdirec
teur heeft zij een shock opge
lopen. Zij verblijft nog steeds
in de buurt van het kamp om
haar zoon te zien te krijgen.
In het verleden hebben de au
toriteiten steevast beweerd dat
Sjaranski die kunstmatig
zou worden gevoed in een
redelijke conditie verkeerde,
totdat vorig jaar bleek dat hij
na een hongerstaking was in
gestort.
IliilTENHEER
„B°b en Daphne"-
schrijver overleden
DEN HAAG De schrijver en uitgever Johan van Keulen,
die rond 1960 enkele dagen de cel in moest vanwege zijn als
pornografisch aangemerkte trilogie „Bob en Daphne" is op
65-jarige leeftijd in een Haags ziekenhuis overleden.
Van Keulen, directeur van de uitgeverij Oisterwijk in Den
Haag, schreef onder het pseudoniem Han B. Aalberse de boe-
kenreeks „Bob en Daphne", waarvan in 1955 het eerste deel
verscheen. De trilogie werd in 1964 door een uitspraak van
de Hoge Raad verboden lectuur. Gevolg van de rechtszaken
was dat Van Keulen ernstig ziek werd. Hij worstelde vijf jaar
met een beschadiging van de hersenschors voordat hij her
stelde. Van de hand van de schrijver verschenen ook peda
gogische werken als „Seksuele opvoeding", „Meisjes vragen",
„Jongens vragen" en „Kinderen vragen".
(Van onze correspondent Cees
Manders)
ROME Wat is cultuur,
zo luidt de vraag waar de
oude stad Rome op het
ogenblik mee worstelt. De
opvattingen hierover lo
pen zo sterk uiteen dat het
eens hechte rode front
van communisten en soci
alisten, dat de laatste ja
ren in het Romeinse stad
huis de lakens heeft uitge
deeld, enige flinke bar
sten is gaan vertonen en
in zijn bestaan wordt be
dreigd.
De kwestie is principieel, al
thans, zo stellen de politieke
kemphanen het voor. De com
munisten willen van het cultu
rele evenement een middel tot
ontmoeting maken voor alle
Romeinen uit alle delen en la
gen van de stad. Rome moet
daarom een aanzienlijk deel
van zijn culturele begroting
besteden aan openlucht-spec-
takels en feesten op pleinen.
De socialisten, wat serieuzer in
hun overwegingen, willen dat
de schaars aanwezige gelden
eerst uitgegeven worden aan
de verbetering van de blijven
de, structurele cultuurgoede
ren, dus aan wijkbibliotheken,
culturele centra, de verbete
ring van musea, betere cultu
rele voorlichting enzovoort.
Pas als dat allemaal gebeurd is
mogen de Romeinen van de
socialisten gaan dansen in het
park.
Maar uiteraard gaat het hier
niet alleen om de principes,
ook om de mensen, om de po
litici zelf. De communistische
ideeën worden uitgedragen
door een geducht persoon, de
wethouder van cultuur, Nicoli-
ni. Nicolini heeft zijn kledij
aan de omstandigheden aange
past, maar niet zijn excentrie
ke ideeën. „De Romeinse zo
mer", een aaneenschakeling
van film, spel en dans in de
open Romeinse lucht, is een
uitvinding van hem. Nicolini
laat de Romeinen dansen in
het park, en zelf danst hij
vaak mee tot in de volgende
ochtend. De enorme open
lucht-bioscoop aan de voet van
het Colosseum (volgens de een
„uniek" en volgens de ander
„een schande") wordt komend
jaar voor de derde keer door
Nicolini georganiseerd. Aan de
vooravond van dit nieuwe jaar
liet Nicolini een van de be
langrijkste verkeersaders van
de stad, de tunnel onder het
Quirinaal, voor alle verkeer
afsluiten om de Romeinen
daarin dansend en feestend
het nieuwe jaar te laten in
gaan.
Spectaculaire acties dus van de
jonge communistische wethou
der, die volgens hemzelf de
Romeinen al met elkaar heeft
verbroederd. Maar dit alles is
slechts geldverspilling vindt
de socialistische onderburge
meester Severi. Je moet de
Romeinen uit de wijken niet
voor deze goedkope dansgele
genheden naar het centrum
lokken.- In de eerste plaats is
het openbaar vervoer er niet
op berekend, en bovendien is
het veel wenselijker de wijken
zelf wat meer culturele inhoud
te geven.
Severi en Nicolini nemen el
kaar al enkele weken dagelijks
in de lokale pers onder vuur,
en de verschillen van inzicht
over de Romeinse cultuur
schijnen steeds groter te wor
den. Maar als de ruzie echt al
leen over zaken als cultuur
ging, waren de politici het vol
gens de regels van hun metier
natuurlijk allang eens gewor
den.
Nicolini heeft zich en daar
wringt de schoen met zijn
pleinfeesten en party's in het
park zoveel populariteit bij het
volk van Rome verworven,
dat hij bij de volgende verkie
zingen zijn communistische
partij een klinkende overwin
ning zal bezorgen. Dat mag
volgens de socialisten en de
andere partijen die zich nu bij
hen hebben aangesloten, nooit
gebeuren, en daarom moet de
bekendste politicus van Rome
deskundig, maar vooral tijdig
ten val worden gebracht.
De besteding van de cultuur-
gelden is hiervoor een mooie
aanleiding. De politiek van
een wereldstad verschilt dus
niet van die van een platte
landsdorp en het grootste ge
vaar van een politicus is ook
in Rome zijn eigen populari
teit.
Nicolini maakt ondertussen
nieuwe grootse plannen voor
het zomerseizoen. Het Forum
Romanum, de bakermat van
het Romeinse wereldrijk, zal
hij vullen met samba en
schaars geklede danseressen
uit Brazilië, het oude Colos
seum zal hij weer laten kreu
nen onder de opwinding van
de moderne film; en de Villa
Ada, het fraaiste park van de
stad, zal de jonge wethouder
opnieuw vullen met een me
nigte dansende kiesgerechtig
den, als hij tenminste nog wet
houder is komende zomer. De
democratische partijen van de
Romeinse politiek bundelen
intussen hun krachten om dit
onheil af te wenden.
MEMPHIS Bij een aanval door de politie op èen huis waar
sekteleden een politieman in gijzeling hielden, zijn gisteren
acht mensen om het leven gekomen. Dit hebben plaatselijke
autoriteiten in Memphis in de staat Tennessee meegedeeld.
De doden zijn zeven zwarte religieuze fanatici en de gijze
laar. De politieman was gedurende de dertig uur van de gij
zeling zo gemarteld dat zijn stoffelijk overschot voor collega's
onherkenbaar was. De leider van de sekte, de 49-jarige Lind-
berg Sanders, beschouwde zich als „zwarte Jezus" in navol
ging van dominee Jim Jones, wiens aanhangers in Guyana
massaal zelfmoord pleegden. „Ze hadden veel voedsel opge
slagen omdat ze op het einde van de wereld wachtten. Het
was als met de zaak-Jones", verklaarde burgemeester Hac-
kett.
Miss Bermuda krijgt
drie jaar voor
drugssmokkel
LONDEN De 22-jarige Hea
ther Ross, die in november
van het vorige jaar als Miss
Bermuda zonder succes aan de
verkiezing van Miss World
deelnam, is gisteren in Londen
tot drie jaar gevangensistraf
veroordeeld omdat zij drugs
had gesmokkeld. De politie
had in haar koffer een hoe
veelheid cocaïne aangetroffen
ter waarde van 800.000 gulden.
Zij had de koffer in Amster
dam opgehaald. Zij verklaarde
voor de rechtbank dat zij
50.000 gulden voor haar koe
riersdiensten zou krijgen van
een Italiaan, die nu in afwach
ting van een proces in een ge
vangens zit.
