Grootste klappen gevallen
bij veilingen met veel sla
i "bemensteperken
Kleurenblinde bijen
De winter door
met koolvitaminen
Leg uw
auto in
de winter-
watten
„Ik word gek van
dat lawaai"
LAND EN TUINBOUW/CONSUMENTENINFORMATIE £ekke<3ou/uwt ZATERDAG 8 JANUARI 1983 PAGINA 1(
Laatste veilingweek 1982:
tevreden- en dankbaarheid
Ook de laatste veilingweek van het nu voprbije jaar moge
dan niet hebben gebracht hetgeen men verwacht en ge
hoopt had, niettemin kunnen we toch wel tevreden en
dankbare klanken vernemen. De Aalsmeerse veiling heeft
het miljard kunnen overschrijden, de CCWS haalde net de
850 miljoen gulden niet en ziet ongetwijfeld uit naar een
mogelijk miljard in 1983. Wie weet. Maar de laatste week
van 1982 deed het ook rustig aan, zij het niet slecht. De
prijzen lagen veelal nog boven dat van het voorgaande
jaar; de aanvoer was redelijk en de handel benutte alle be
schikbare kansen.
Zo werd dan het jaar afgesloten met een omzetbedrag van
847.213.615,54 tegen vorig jaar 789.358.027,56 en dat is
dus zo'n 60 miljoen meer dan 1981. Het kon beter, het kon
slechter met een stijging van plm. 7%. Bij een aanvoer van
23.556.949 bos of stuks gaf de laatste week een omzetbe
drag van 12.121.582,84 tegen 1981 zelfde week aanvoer
20.854.074 bos of stuks en omzet van 8.899.937,93 zodat
de laatste week er toch een aardig schepje bovenop deed.
Dat was voor een belangrijk deel ook nu weer aan de gro
tere aanvoer te danken. De importbloemen namen iets toe,
maar kwamen toch niet boven de gestelde 5%.
In de laatste week stroomden de potplanten binnen, méér
dan een half miljoen en dat betekende plm. 200.000 méér
dan voorgaand jaar. En vooral als gevolg daarvan liep het
omzetcijfer flink op. De lijn over het hele jaar bleef dus tot
het laatste toe bestaan. Er kan meteen wel aan worden
verbonden, dat de groei er nog steeds in zit, zij het dat
naar verwachting de snelle uitbreiding van de potplanten
teelt zich in dit jaar wel zal matigen. De aanvoer van snij
bloemen mocht er afgelopen week nog best zijn met een
aanvoer van 21.269.757 bos of stuks en opbrengst van
10.101.787,85 tegen voorgaande jaar aanvoer 19.409.367
en opbrengst 7.742.614,12. Merkwaardig is dat er zelfs in
de laatste week van het jaar nog steeds perkplanten wer
den aangevoerd, maar die in 1981 reeds waren verdwenen
uit het pakket. De importbloemen kwamen onverwacht
snel in grote getale aan de markt, tegen de 2 miljoen aan,
dat is een derde meer van voorgaand jaar. De landen van
de Derde Wereld laten zich beslist niet onbetuigd en daar
kunnen onze exporteurs over meepraten. De concurrentie
is spijkerhard!
Over de gemiddelde prijzen met tussen haakjes die van
vorig jaar vermelden we: alstroemeria 82 (59), amarylles
36 (24), anjers 50 (46), trosanjers 27 (26), anthurium 2.20
(1.56), asp. plumoses 17 (26), bouvardia 35 (28), chrysanten
tros j.v. 54 (43), idem geplozen 94 (65), idem n.c.l. 77 (L 31),
idem n.c. 52 (51), euphorbia 72 (68), freesia 25 (25), gerbera
95 (85), gladiolen off. 47 (57), irissen 21 (17), leliekelken 82
(52), idem tak 1.17 (89), nerine 93 (73), cymbidium groot bl.
69 (63), idem kl. tak 3.78 (3,55), rozen groot 71 (58), idem
klein 41 (30), gyphsophila 26 (48), streletzia 2.38 (2.45), tul
pen 30 (20).
De aanvoer van freesia kwam met 5 Vi miljoen flink los
met 1 miljoen meer dan vorig jaar. De troschrysanten met
tegen de 4 miljoen bleef wel tamelijk op het zelfde peil
maar toch met een betere prijs.
De 800.000 tulpen lagen nog wat beneden dat van het
voorgaande jaar, maar met een prijs die rond het dubbeltje
hoger lag en dat is wel prettig. Zo langzamerhand begin
nen de bolbloemen een ruimer plaats in te nemen in het
veilingbeeld. De handel trekt ook weer aan nu de wisse
lingen met de feestdagen achter de rug zijn en de klanten
aan bod gaan komen.
De mens is van nature een nieuwsgierig wezen en misschien
dat maar goed ook, want die nieuwsgierigheid heeft ons al mi»,
nig belangrijke ontdekking opgeleverd. Niet, dat het nu direl
zo belangrijk lijkt, maar wie wist bijvoorbeeld dat kraaien t y
zeven kunnen tellen? Dat kraaien listige vogels zijn, weten
meesten wel, maar dat tellen... Welnu, dat zit zo. Als vogelwaa
nemers een schuilhutje betrekken is het de gewoonte bijvoo
beeld met drie of vier mensen naar die schuilhut te wandele
waarna twee of drie personen zich weer verwijderen. De mees
vogels blijken dan te denken, dat er „niemand meer is" en
spoeden zich haastig terug naar hun stekkie bij die schuilhi
Maar niet de kraaien, werd ons verzekerd. Bij kraaien mo
men met tenminste acht personen naar die hut gaan, waarr
zich zeven mensen weer verwijderen. Pas bij deze cijfers raa rf.
de kraai de kluts kwijt. Om eerlijk te zijn: we hebben het ni
uit eigen ervaring, maar wie wel eens met kraaien te mak<
heeft gehad, weet, dat het slimme rakkers zijn. Zo zijn er plen
wetenschappers, die er aardigheid in hebben allerlei proeven
nemen met dieren en hun waarnemingsvermogen, of met pla
ten. We hebben het al eens gehad over professor Went, die alle
lei onderzoekingen gedaan heeft om er achter te komen, w
„groeien" nu eigenlijk is en hoe dat in zijn werk gaat. Proeve jq
die men gedaan heeft met bepaalde apenrassen zijn ook wel b
kend. Maar deze keer willen we even bij de tuin blijven en
onze tuin zijn apen hoogst zeldzame verschijnselen....
In onze tuin gonst het in de warme zomermaanden van de bije
die feilloos van de ene bloem naar de andere vliegen. Natuurli
zijn er geleerden, die zich bezig gehouden hebben met die bije
Zo langzamerhand weten de imkers er een heleboel van, v;
zo'n bijenmaatschappij en reken maar, dat het allemaal intere
sant is, maar veel te uitgebreid om er hier even wat van te ve
tellen.
De Oostenrijkse onderzoeker Karl von Frisch heeft zich zo
zestig jaar geleden alweer nogal met bijen bezig gehoudejg
Allereerst maakte hij studie van de onderlinge „communicati jq
van bijen of te wel van de „bijentaai". Later ging hij zich afvi
gen, hoe het eigenlijk zit met het gezichtsvermogen van de I
en of zij kleuren van elkaar kunnen onderscheiden. Wete
schapsmensen vinden daar altijd slimme middeltjes voor. Vi
Frisch spreidde in zijn tuin grote vellen gekleurd papier uit, c
hij hier en daar drenkte met suikerwater. Nou, de bijen wist
die besuikerde vellen snel te vinden, dat bleek. Vervolgens pi
pareerde hij alleen de blauwegekleurde vellen met suiker
toen de bijen daar aan gewend schenen te zijn, liet hij de suik
weg en verstopte hij een enkel blauw vel papier tussen een aa
tal egaal grijze vellen. En wat gebeurde er: de bijen bleven li jq
men en ze bleven uitsluitend azen op de blauwe kleur! Zodat jg
zou kunnen veronderstellen, dat de nijvere dieren de kle
blauw konden „onderscheiden". Latere onderzoekingen hebb jq
dat bevestigd. Toen is echter ook uitgekomen, dat het bijénOjQ
de kleuren heel anders ziet dan wij, mensen. Het bijenoog is j
voelig voor een ander kleurenspectrum dan het menselijk oog
Boeters neemt ADeCo ove
Het Lierse kassenbouwbedrijf Boeters BV heeft vijftig proef
overgenomen van het aandelenpakket van ADeCo Holland 110
een op de exportgericht kassenbouwbedrijf. ADeCo (Agricul
ral Development Corporation) wordt nu ook gevestigd ten k< \y
tore van Boeters Kassenbouw. Door deze overname verste: 15
Boeters Kassenbouw zijn internationale marktpositie. ADe
Holland BV, waarvan de directeur de eer A. Brabander, e
belangrijk deel van het aandelenpakket blijft bezitten, werl
voorheen in belangrijke mate samen met Onderwater BV
Monster. Als gevolg van een reorganisatie zocht ADeCo een i
dere partner en vond die in Boeters Kassenbouw BV. In li
exporteerde ADeCo kassen naar onder meer West-Duitslai
Frankrijk, Engeland, Amerika en het Midden-Oosten. Voor li
wordt een verdere geleidelijke groei van de exportactiviteit
verwacht. Bij Boeters wordt, mede ook met het oog op verst
king van de internationale marktpositie, gewerkt aan een nie 15
type kas (breedkapper) met een groter lichtttoetreding dan
tot nu toe gebruikelijke types.
Talrijk zijn degenen die
na de copieuze maaltijden
van de afgelopen feestda
gen zeggen: Nu gaan we
wat beter op de caloriet-
jes letten. In deze maand
kan dat. Met een holland-
se kool bijvoorbeeld. Te
koop in diverse kleuren,
rijk aan vitamine C en
mineralen en bovendien
niet duur.
Ook wat de bereiding betreft
heeft de kool heel wat moge
lijkheden: in de stoofpot, als
salade en natuurlijk gekookt.
Wat dat laatste betreft bestaat
er een wijd verbreid misver
stand. Kool is licht verteer
baar, maar als hij lang ge
kookt wordt is hij zachter
maar moeilijker verteerbaar.
Bovendien verdwijnen bij
lange kooktijd de vitaminen.
Dus verdient het aanbeveling
de kool kort te koken, of
dat is ook mogelijk smo
ren in zonnebloem- of sesam
olie. Nog meer voordelen van
kort koken: bijna geen kool-
lucht in huis, en het kost u
minder gas of elektriciteit.
Kool is eigenlijk de hele win
ter te koop: witte kool, rode
De wintermaanden zijn voor
de auto geen pretje. Veel on
gerief is te voorkomen door
de wagen, als u dat al niet ge
daan heeft, goed vóór te be
handelen en tijdens de barre
periode ervoor te zorgen de
juiste middelen bij de hand te
hebben, zodat de wagen niet
ineens bij temperaturen onder
nul aan de kant moet.
Het zout dat op de weg wordt
gestrooid is niet alleen een
vijand van de onderkant,
maar ook van de lak. (Na)-
tectyleren en de lak goed in
de was zetten. Voor het geval
er slechts weinig tectyl ont
breekt, kunt u dat verhelpen
met een tectyl-spuitbus.
In deze vochtige periode kan
het voorkomen dat de auto
niet wil starten (de bedrading
kan vochtig zijn). Hiervoor is
een vochtwerend middel in
de handen dat men op de dra
den kan spuiten.
Wat kan er nu allemaal fout
gaan als het werkelijk gaat
vriezen De radiateur kan
scheuren omdat de antivries
is vergeten. Ruitensproeiers
De Nederlandse stichting Geluidshinder (SG) houdt
zich al ruim twaalf jaar bezig met het voorkomen en
bestrijden van geluidshinder. Zij richt zich daarbij
niet alleen op de slachtoffers van overvloedig lawaai,
maar adviseert ook mensen, bedrijven, instellingen en
overheidsinstanties, die door hun handelen met het
produceren van geluid te maken hebben.
Om de burger te beschermen kent de Nederlandse wetgeving
veel regels, wetten en politieverordeningen. Daarbij gaat het
niet alleen om de hardspelende radio van de buren, het blaffen
van een hond of het 's avonds laat claxonneren door het be
zoek van de overburen dat vertrekt. Er zijn ook bepalingen
voor het verkeer, de wegen, de voertuigen, de vliegtuigen, fa-
briekslawaai, cafétumult, het bouwen van woningen. In het
boekje „Over geluidshinder, regels en wetten. En wat u daar
zelf mee kunt doen" staat in al deze wetten en regels overzich
telijk op een rijtje. Uiteraard wordt de wet geluidshinder ge
noemd, maar ook de hinderwet, de wet algemene bepalingen
milieuhygiëne, wet ruimtelijke ordening, luchtvaartwet, veilig
heidswet en bouwverordeningen.
Voorts wordt in deze uitgave duidelijk en uitgebreid informatie
gegeven over de manieren waarop de burger zijn bezwaren
kenbaar kan maken en indien nodig in beroep kan gaan
tegen overheidsbeslissingen. Er zijn veel voorbeelden van tek
sten van bezwaarschriften, beroepschriften en schorsingen of
aanvragen opgenomen. Het wordt gratis toegezonden. Een
briefje aan de NSG, Postbus 381, 2600 AJ Delft of telefoontje
naar 015-56.27.23.
Geef fiets-
ketting
af en toe
z'n vet
Voor soepel en geruis
loos fietsen moet de
fietsketting zo af en toe
een onderhoudsbeurt
hebben en ingevet wor- 1
den. Koop bij de fietsen-
handel een bus ketting- -.L
vet. Haal de ketting van
de fiets en leg hem in
een bakje met ver
warmd kettingvet
(warm houden op bij
voorbeeld een camping-
brandertje). Het beste j
kan dat gebeuren op het
balkon of ergens anders
buiten, dat is veiliger en
bovendien: kettingvet
ruikt niet lekker als het g
verwarmd wordt. De
ketting wat ronddraaien ,q
zodat het vet goed tussen
schakeltjes komt. J|
Daarna laten afkoelen k
en de buitenkant van dë y
ketting schoonvegen. Is g"
de ketting erg vuil, dan E
kan hij vóór het invet-
ten worden gereinigd in S
een badje petroleum. 3
Uit een voorlopig overzicht
blijkt dat de veilingomzet -
zoals al eerder gemeld - voor
de meeste groenteveilingen
een daling te zien geeft. Bij
een aantal komt deze daling
vrij fors aan. Het zijn vooral
de veilingen waar veel sla
aangevoerd wordt, die de
grootste klappen hebben moe
ten incasseren. Niet alleen de
prijsvorming van de glas
groente liet te wensen over,
maar ook voor de volle-
grondsgroente werden er
maar matige resultaten be
haald. Voor de veilingen in
het Zuidhollands glasdistrict
komt het er ongeveer als
volgt uit te zien. Veiling
Westland-Noord kreeg een
daling te verwerken van on
geveer 6 miljoen gulden. Deze
daling betekende een verval
van 1.7% ten opzichte van
1981.
Toen werd er een omzet ge
haald van ruim 354.5 miljoen.
Bij veiling Delft-Westerlee
kwam de klap wat harder
aan. Hier bleef de omzet 23
miljoen achter, hetgeen een
terugval betekent van 8.7%
ten opzichte van 1981. Toen
haalde Delft-Westerlee een
omzet van bijna 276 miljoen.
Veiling Westland-Zuid kreeg
de grootste tegenvaller te ver
werken, althans procentueel
gezien. De veilingomzet viel
22.5 miljoen kleiner uit, het
geen een terugval betekent
van niet minder dan 11.6%.
De gevolgen van deze ontwik
keling missen natuurlijk hun
uitwerking niet op de resulta
ten van de glasgroentebedrij-
Deze verslechterden in 1982
nog meer. Volgens voorlopige
ramingen van het L.E.I.
(Landbouw Economisch Insti
tuut) daalt de arbeidsop-
brengst per ondernemer naar
14.700.- en het ondernemer
sinkomen van 54.200.- naar
ƒ21.200.-. Deze ontwikkeling
is vooral in de hand gewerkt
door de slechte prijsvorming.
Een opbrengststijging kwam
in de glasgroenteteelt nauwe
lijks voor. De kosten daaren
tegen gaven wel een belang
rijke stijging te zien. De ener
giekosten namen ondanks een
daling van 9% in het gasver
bruik toch nog toe met gemid
deld 20% per bedrijf.
Sla
De aanvoer van sla nam wel
toe, maar bleef kleiner dan
vorig seizoen, althans in de
zelfde verslagweek. Op don
derdag 6 januari schommelde
de prijs tussen 23 en 70 cent
per krop. De middenprijs lag
hierdoor iets hoger dan vorig
jaar. Het is beslist niet zo dat
de huidige prijsvorming stand
zal houden. West-Duitsland
en Engeland toonden tot nu.
toe een grotere belangstelling
voor Hollandse sla dan vorig
seizoen. Hier kan spoedig ver
andering in komen omdat er
toch wel serieus rekening ge
houden moet worden met een
groeiende Franse concurren
tie. De cijfers van vorig jaar
laten zien dat er begin januari
een groei in de Franse aan
voer optrad van 2.6 miljoen
stuks in een week tijd. Er
moet gerekend worden op een
groter aanbod van Hollandse
sla. Een prijsdaling voor de
komende week lijkt niet uit
gesloten.
Overige gewassen
Het aanbod aan overige glas-
groentengewassen is op het
ogenblik beperkt. Dit komt
ondermeer door het van start
gaan van de hoofdteelten,
waarvan de produktie nog en
kele maanden op zich laat
wachten. Radijs werd in de
loop van de week wat goed
koper. De gemiddelde prijs
die er per bos betaald werd
lag op 1,02, het aanbod zal
wat kleiner uitvallen waar
door de prijs weer wat kan
aaantrekken. Het aanbod van
andijvie is om deze tijd van
het jaar beperkt. De aange
voerde andijvie wordt vlot
verhandeld tegen goede prij
zen. De gemiddelde prijs lag
op ƒ2,72 per kilo. Hiermee is
de prijs gekomen op hetzelfde
niveau als vorig jaar. Er druk
ten toen echter wel de nodige
stookkosten op deze teelt. Het
aanbod blijft klein, de goede
prijzen zullen stand houden.
Koolrabi brengt gemiddeld 90
cent per stuk op. Spinazie no
teerde een prijs van 3,20 per
kilo. Een gewas als raapstelen
bracht slechts 22 cent per bos
je op. Bleekselderij passeerde
de veilingklok voor 42 cent
per stuk.
V ollegrondsgroenten
Met de spruitenprijzen is het
nog steeds droevig gesteld.
Het zeer zachte weer heeft
deze teelt tot nu toe duidelijk
parten gespeeld. Als de prij
zen van de afgelopen week
vergeleken worden met die
van vorig seizoen, dan ligt de
gemiddelde prijs 87 cent per
kilo lager. Voor de (fijne) A
sortering lag de gemiddelde
prijs op 51 cent per kilo. De
(grovere) B sortering bracht
88 cent per kilo op. Volgens
de weerberichten is er op kor
te termijn geen verandering
in het huidige weertype te
verwachten. Het ziet er voor
de prijsontwikkeling dan ook
somber uit. Als gevolg van
het zachte weer is het aanbod
van prei de laatste weken
aanmerkelijk groter als vorig
seizoen. De prijzen steken dan
ook scherp af tegen die van
1982. Er werd de afgelopen
week 85 cent per kilo betaald
(Vorig jaar 2,42). In aanvoer
en prijs lijkt er de komende
week niet veel te veranderen.
Boerenkool bracht 49 cent per
kilo op. Winterpeen noteerde
een prijs van 2 dubbeltjes pei
kilo. Voor dit laatste gewas
valt het op dat de consumenl
vaak aanmerkelijk hogere
prijzen moet betalen. Prijzen
van 9 dubbeltjes per kilo zijn
geen uitzondering. Witlof liep
wat in prijs op. Voor de sorte
ring I kwam de prijs op ƒ2,45
per kilo en voor de sortering
II op 1,85. Dit oplopen van
de prijs werd vooral veroor
zaakt door een kleiner aan
bod. De prijsdruk zal in de
komende week weer toene
men.
Henk Schroeten, peda
gogisch medewerker
van een kindertehuis, Is
er In geslaagd om mid
den In het winterseizoen
een typische zomer
groente als rabarber te
kweken In de mergel
grotten bij Kanne. In de
zomer laat hij de planten
afsterven In plaats ze te
oogsten. Hierdoor
bouwt de plant een gro
te reserve aan groei- en
voedingsmiddelen op.
Na de eerste nachtvorst
plant hij de rabarber In
de grotten. Hier lopen
de planten opnieuw uit.
De eetbare stengels
groeien uit; de bladeren
echter niet. Hier zit de
experimentele kweker
temidden van zijn oogst.
kool, savoiekool (met die fraai
krullende bladeren) en het
echte miniatuurkooltje: het
spruitje.
Een paar tips: Per persoon
kunt u rekenen op zo'n 250
gram. Alhoewel u kool in de
winkel gesneden kunt kopen,
kunt u dat ook gemakkelijk
zelf doen. Bovendien verliest
de groenten bij blootstelling
aan de buitenlucht vitaminen.
Lijkt één kool u teveel Snij
hem door, dek het snijvlak af
met folie en u kunt 'm we
kenlang in de koelkast bewa
ren.
Eén receptje (andere kunt u
in een kookboek vinden):
Zeer fijn geschaafde witte
kool is lekker als salade met
een dressing Van olie, azijn,
peper, zout en mosterd. Heer
lijk bij varkens- en lamsvlees
en bij de nasi goreng.
Over dieren
voor dieren
Onder auspiciën van de
„Stichting Schoonheid zon
der Wreedheid" kwam bij
Drukkerij Coene een aller
aardigst kinderboekje uit met
geestige kleur- en zwartwit-
piaten van Bep Thijsse. Tatja-
na Graven, publiciste, maak
te er gedichtjes bij over het
„kleine" hoofdpersoontje: oli
fantje „Jompie", dat besloot
nu maar eens op zijn eigen
houtje „het bos" in te gaan.
Hij leert er allerlei dieren
kennen, heeft leuke en enge
belevenissen. Tenslotte wordt
het een boze droom, waaruit
moeder hem redt. Ze ver
schijnt juist als hij zich geen
raad meer weet en neemt het
doodvermoeide olifantje mee
naar huis om hem lekker
met zantf en water af te spui
ten. Door de enige plaatjes en
pittige versjes een leuk ca
deautje (J 11,95) voor ieder
kind tot 12 jaar.
De opbrengst komt ten goede
aan het werk van de Stich
ting, die de verkoop van
dierproef vrije cosmetica be
vordert, door verkoop van al
lerlei artikelen w.o. dit boek
je. Het is te verkrijgen: Ko
ningin Sophialaan 25, Den
Haag, tel. 070 834240 of bij
Mevr. Hetty v. Lens, Van
Boetzelaerlaan 43a, Den
Haag, tel. 070 - 520666.
T.F.
ALTIJD
FIETSLICHT
Met de pas op de markt gebrachte
„Akku-Star" heeft elke fietser on
der alle omstandigheden volop
licht. De dynamo hoeft voor- en
achterlicht niet meer van stroom te
voorzien; maar laadt de accu op.
Die voedt dan de lampen. De fiets
verlichting is zo niet meer afhan
kelijk van de snelheid, wordt niet
belemmerd door regen, modder of
sneeuw op de band, en brandt óók
als de fiets stilstaat.
De accu wordt opgeladen als de dy
namo wordt aangezet. Hij is in een
uur „vol" en heeft dan genoeg
energie om de fietslampen drie uur
lang te laten branden. Erg prettig
voor de fietser, die toch al een
kwetsbare verkeersdeelnemer is.
Want ook als hij voor een ver
keerslicht staat, is zijn rijwiel dui
delijk zichtbaar. Voor trimmers is
de accu ideaal: geen weerstand op
het voorwiel bij het avondlijk
rondjes draaien.
De accu kost rond de 35 gulden.
Montage op de voorvork is vrij
simpei: draadje naar de accu,
draadje naar de koplamp. Klaar.
Fabrikant is Stars Trading Group,
Postbus 1580, 5900 BN Venlo, tel.
077 43750. Daar kan eventueel
worden geïnformeerd naar ver
koopadressen.
Altijd licht.
Op de juiste manier
in de sneeuw rijden
Wat u tegen lawaai kunt doen staat in de NSG-folder.
Kool
werken niet om dezelfde re
den. Anti-vries is dus een eer
ste vereiste.
Krabber of spuitbus om de ra
men ijsvrij te maken een
tweede, want goed zicht voor
komt ongelukken.
Heel wat ergernis kan een
slotspray of slotontdooier be
sparen. Zorg er wèl voor dat
hij niet in het handschoenen
vak ligt. U heeft er dan zo
weinig aan.
Weinig gas! Wielen hebben goede grip