TAFEL £etdóc<3ou*a/ti£ zeepost Vietnamese oorlogskinderen hopen op betere toekomst bij Amerikaanse vader uueer Katholieken in China nog altijd onder controle Twintig miljoen voor hervormde zending en diakonie gevraagd kerk wereld Congresleden oneens met bisschoppen in punt kernbewapening KORTE METTEN Andropovs aanpak BEROEPEN ACHTERGROND CaidóaQowuvnt woensdag 5 januari 1983 pagina 2 Onder de drie en een half miljoen katholieken in de Volksrepubliek China is niet alleen de „patriottische", door de staat erkende, kerk werk-, zaam. maar ook de aan Rome getrouwe ondergrondse kerk. Dit zegt een Chinese priester uit Hongkong in een inter view met het Madrileense dagblad „Ya". De priester wil onbekend blijven, omdat hij permanent toegang wil hou den tot de volksrepubliek. De aan Rome getrouwe ka tholieken in China worden door de staat nog altijd niet erkend en zijn deswege ge dwongen hun godsdienstige bijeenkomsten in particuliere woningen te houden. Zij zien in de paus nog immer de plaatsbekleder van Christus op aarde en op die grond wij zen zij de patriottische kerk af, die door het Vaticaan niet wordt erkend. Zij weigeren ook de eucharistievieringen door gehuwde priesters bij te wonen en verlaten het kerk gebouw als zij merken, dat een gehuwde prister aan het altaar staat. Vele aan Rome getrouwe priesters en bisschoppen, on der wie de bisschop van Sjanghai, worden nog altijd vastgehouden. Maar ook de prelaten, die zich hebben on derworpen aan het regime, worden bewaakt door de ge heime dienst, zodat een open gesprek met de bevolking niet mogelijk is. De bisschop van Peking, Fu Tien Shan, wordt voortdurend vergezeld door zijn secretaris, die al zijn ge sprekken noteert. Deze secre taris wordt door de regering aangesteld, hetgeen ook de openheid onder de priesters onderling onmogelijk maakt. afwijzen, omdat dit diploma tieke betrekkingen met For mosa onderhoudt en dit ook moet doen vanwege de katho lieken daar. Drie jaar geleden hebben de kardinalen König van Wenen en Etchegaray van Marseille in Sjanghai ge sproken met regeringsverte genwoordigers, maar dat heeft geen verbetering ge bracht in de situatie van de aan Rome getrouwe katholie ken. Van de rond 1900 her vormde gemeenten in ons land wordt verwacht, dat zij in 1983 twintig miljoen gulden bijeenbrengen voor de wereldzending en voor de internationale hulpverlening. Het her vormde Werelddiakonaat in Utrecht heeft voor dit jaar zijn bestedingen be groot op 8.425.000 gulden, terwijl de Raad voor de Zending van de hervorm de kerk voor 1983 een richtbedrag heeft van 11.100.000 gulden. het bedrag gehaald zal wor den, ook al omdat het streef bedrag van elf miljoen gulden voor 1982 niet is gehaald. Wanneer de dalende tendens voortzet zal op de duur de steun aan de partnerkerken niet altijd kunnen worden ge geven. De Generale Diakonale Raad heeft andere moeilijkheden, zo blijkt uit het nieuwe we- reldiakonaatsboekje: „De Ne derlandse hervormde kerk staat erom bekend een in zichzelf verdeeld huis te zijn. In de nieuwsvoorziening wordt dit beeld vaak extra aangescherpt, omdat conflic ten en tegenstellingen meer nieuwswaarde hebben dan overeenstemming en harmo nie. Helaas zijn de grote ver schillen en zelfs scheuringen, die de kerk en de gemeenten teisteren, onmiskenbaar. Theologische, maatschappelij ke, psychologische redenen te over. Ook in het werelddiako naat merken we telkens weer hoe moeilijk het is om werke lijk voor en namens de gehele kerk te werken. Voor sommi ge gemeenten kunnen wij ge woon geen goed werk doen, alleen al omdat wij een lande lijk orgaan van de hervormde kerk zijn. In grote delen van de kerk heerst een groot wan trouwen jegens alles, waarin de hervormde kerk als geheel optreedt en is men liever ver bonden met organisaties, die geheel de eigen kleur verto- Ruim twintig rooms-katholieke leden van het Ameri kaanse Congres hebben de ontwerpverklaring van de Amerikaanse bisschoppen krachtig afgewezen. In een open brief aan aartsbisschop Bernardin, voorzitter van de bisschoppenconferentie, zeggen de congresleden dat „de werkelijke bedreiging niet wordt gevormd door de wapens, maar door een ideologie die ons ge loof in de menselijke waardigheid uitdaagt". In de ontwerpverklaring keren de bisschoppen zich tegen de uitgangspunten van de Amerikaanse buitenlandse politiek. De afschrikking met kernwapens wijzen zij af als in strijd met het evangelie. De congresleden, tweeëntwintig Republikeinen en twee Democraten, scharen zich met hun zeven bladzijden tel lende brief in de rij van kritici op de bisschoppen. Zij werden onder meer voorgegaan door leden van de regering Reagan, conservatieve r. k. groeperingen en krantencommentatoren. De parlementariërs hekelen onder meer het feit, dat er geen onderscheid wordt gemaakt tussen de betekenis van de Ameri kaanse en van de Russische kernwapens. „In het ontwerp wordt niet minder kritiek op ons dan op de Russen geuit," al dus de Congresleden. „We zouden willen, dat de voorstanders van ontwapening in naam van de vrede meer nadenken over het karakter van de vrede nadat we ons (aan de Russen) zou den hebben overgegeven. Vrede zonder recht is moreel ge weld. De Vietnamese bootvluchtelingen zijn niet op vlucht voor een oorlog, maar voor een vrede zonder recht. Naar onze mening zijn er meer waarden het verdedigen waard dan alleen het overleven." Ruim een kwart van de plaatsen van legerpredikant in West-Duitsland is momen teel vacant. De evangelische bisschop Hans-Germot Jung, hoofdkrijgsmachtpredikant, ziet als oorzaak van de afne mende belangstelling onder meer, dat predikanten zich pas voor het leger kunnen melden, nadat zij vier jaar in een gemeente hebben gestaan. Velen melden zich dan niet meer, daar ze dan aan het burgerleven gewend zijn. Ook staan, volgens bisschop Jung, predikanten steeds kritischer tegenover het militaire be- drijf. Als oorzaak daarvan verwijst hij naar de discussie over vredesvraagstukken. Op grond van een afspraak tus sen kerk en staat moet er voor elke 15000 leden van de Bundeswehr één legerpredi kant zijn. In de huidige situa tie zijn dat er 162. De Italiaanse automobiel club ACI verwacht in het bui tengewone Heilige Jaar, dat op 25 maart begint een toene ming van het toerisme met vijftien procent. Volgens de president van de club, Rosario Alessi, is dat een voorzichtige schatting. Vorig jaar kwamen er 45 miljoen buitenlandse* toeristen naar Italië, dit jaar worden er meer dan vijftig miljoen verwacht, van wie er zeventig procent met auto en bus zal komen. Een speciaal RomeirfS telefoonnummer (4212) voor informatie wordt al door gemiddeld vierdui zend mensen per dag ge draaid, van wie duizend bui tenlanders. Tegen 12 maart zal de ACI een in vijf talen gesteld informatieblad uit brengen, dat in Italië, maar ook in het buitenland gratis, verkrijgbaar zal zijn. Er zijn in Spanje 97.034 le den van orden en congrega ties. Zij zijn voornamelijk werkzaam in het onderwijs, ziekenverpleging en de socia le sector. Van de bejaardente huizen hebben zij 42 procent in beheer. Vijfenveertig pro cent van alle zwakzinnigen worden door hen verzorgd. De drieduizend katholieke scholen, die zij runnen tellen twee miljoen leerlingen ofwel 24 procent van het totaal. Bo vendien beheren de orden en congregaties twee universitei ten en 26 lerarenopleidingen en pedagogische academies met 10562 studenten. Tenslot te zijn zij verantwoordelijk voor de uitgave van 52 kerke lijke tijdschriften en voor de leiding van twaalf kerkelijke radiozenders. Gebedsweek voor de eenheid in teken van de bijbel Onder het motto „Eén in bij bel en gebed" gaan van 18 tot 25 januari de vijfenzeventig jaar oude „Gebedsweek voor de eenheid van de christe nen" en de sinds 1977 be staande „Bijbelweek" van de Raad voor Contact en Over leg betreffende de Bijbel (RCOB) samen in zee. Op veel plaatsen in het land worden oecumenische ge bedsdiensten gehouden waar bij extra aandacht aan de bij bel zal worden besteed. Voorts zal tijdens weekend diensten en ook tijdens spe ciale bijbelavonden, het the ma „Jezus Christus, het leven van de wereld" aan de orde worden gesteld. Dit is het motto van de vergadering van de Wereldraad van Ker ken in juli te Vancouver, ont leend aan de eerste brief van Johannes. Er is een speciale brochure van vierentwintig bladzijden voor de gebedsweek samen gesteld, verkrijgbaar bij het Apostolaat van het Gebed, Postbus 418, 6500 AK Nijme gen. Zij bevat, behalve twee volledige diensten rond bijbel en gebed en teksten voor elke dag van de week, ook een uitvoerige bijbeluitleg als handreiking voor gesprek ken. Het initiatief .tot de gebeds week werd in 1908 genomen door de anglicaanse priesters Paul Watson en Spencer Jo nes. Het initiatief werd later uitgebouwd, met name door de Franse priester Paul Cou turier, die in 1957 stierf. Op zijn voorstel werd het gebed der rooms-katholieken „om de terugkeer van alle dwa- lenden naar de éne schaap stal van Petrus" veranderd in „bidden om eenheid zoals Christus die wil". Rome en de wereldraad werken nauw samen voor deze gebeds week. De bijbelweek wordt gedragen door kerken en in stanties op het gebied van de bijbel. De week is niet be doeld om de verspreiding van de bijbel te bevorderen, maar om een veelvuldiger en beter gebruik ervan te stimu- HET is te merken dat het Kremlin een nieuwe leider heeftjr Joeri Andropov lijkt als kersverse partijsecretaris geen last té. hebben van een smalle machtsbasis binnen het hoogste Rüs, sische machtsorgaan, het Politburo, dat formeel slechts colj lectieve beslissingen neemt. Andropovs initiatieven op hel terrein van de binnenlandse en de buitenlandse politiek be. wijzen dat. Ze geven blijk van vastberadenheid en een doel. matige houding na het wankele leiderschap van Leonid Brezjnev. Op binnenlands terrein heeft Andropov aangekondigd d?. bureaucratie in zijn land fors te willen aanpakken. Deze aan. kondiging is direct na zijn aantreden gevolgd door ontslagen onder een aantal hoge functionarissen, die kennelijk verant woordelijk worden geacht voor de corruptie in die sector var de bureaucratie die onder hen viel. Er zijn meer voorbeelden te geven van een nieuwe aanpak, bijvoorbeeld op het terrein van de voedselvoorziening. Steeds lijken die pogingen erop, gericht te zijn de vergaande vervreemding tussen de Russi- sche leiders en het volk een halt toe te roepen. Uiteraard B het zeer de vraag of die kloof zo snel te overbruggen is. Sig- nalen dat de leiders een duidelijker aanpak voorstaan, berei ken waarschijnlijk eerder het Westen dan de brede Russische volksmassa's die al lang het geloof in hun leiders hebben verloren. Ook in de buitenlandse politiek heeft Andropov te kennen gegeven tot zaken te willen komen, en uiteraard in de eerste plaats met de Amerikanen. De westerse opinie wordt be. stookt met schijnbaar steeds weer nieuwe voorstellen op het terrein van de kernbewapening voor de middellange afstandj maar dit neemt niet weg dat sinds Brezjnev in het najaar var| 1979 zijn eerste beperkte wapenverminderingsvoorstel inza ke de SS-20-raketten deed, aan de teneur van die voorstellen weinig is veranderd. Toch valt bij Andropov de haast op waarmee hij het vraagstuk van de middellange-afstandwa- pens tot een oplossing wenst te brengen. ZOWEL voor de Sovjet-Unie als voor het Westen gaat het er daarbij om dat er in het nu al enige jaren durende machts. spel van vraag en aanbod tussen beide machtsblokken duidei lijke lijnen worden getrokken. Dat kan voor wat de Russerr betreft niet slechts bereikt worden met het uitoefenen van druk op een wankele westerse publieke opinie, vergezelct van de onvermijdelijke diplomatieke schermutselingen; uit eindelijk zal het resultaat van dit loven en bieden bepaald worden in directe persoonlijke contacten, waarin men el- kaars werkelijke bedoelingen kan aftasten. Andropov heefj nu andermaal een uitnodiging gedaan voor een topgesprek met Reagan. Gehoopt moet worden dat de Amerikanen die uitnodiging zullen aanvaarden. Overbodig wantrouwen kap. daarmee verminderd worden, maar vooral ook de stabiliteit van de oost-west-betrekkingen zou daarmee gebaat zijn. Australië ms „Encounter Bay" 13 ja. a volgende schepen Jen verzonden. De correspondentie ui- vermeld. Argentinië ms „Neuquen II" 14 janua- £uid „A!rjk.a (Rep ms »S.A. Helder. berg" 11 januari Ned. (Willi Ver. Staten Song" 10 januari „Rhine Maru" 12 januari Antillen ms „Caribia Express' illemstad. Oranjestad) 13 januari Amerika ms „Atlanti< Lever met appel en ui, (veld)sla en gebakken aardappelen vla met biscuits en jam Voor twee personen hebt u nodig: 150 g lever, 20 g margarine, zout, peper, 1 appel (goudreinette of Golden Delicious), 1 ui, paar plakjes ontbijt spek; 150 g veldsla of 1 kropje sla, 3 lepels yog hurt, 1 lepel azijn, zout, peper, suiker, mosterd, 1 augurk; '/t tot 1 kg aard appelen, margarine of olie; Vi liter melk, 25 g custard, 30 g suiker, paar biscuits, jam. Verdeel de lever in dunne plakken en bak die in de helft van de margarine, op een vrij hoog vuur, steeds omschep pende bruin en nèt gaar. Dat mag niet langer dan een paar minuten duren, omdat de le ver anders hard en droog wordt. Leg het gebakken vlees op een warm bord en strooi er zout en peper over. Bak in het overgebleven vet (doe er zo nodig iets bij) de geboorde, ge schilde en in schijven van één centimeter dikte gesneden ap pel op een vrij laag vuur gaar. Leg de appel vervolgens op de lever. Bak de in dunne ringen gesneden ui gaar en lichtbruin in de tweede helft van de mar garine. Warm op het laatst het in reepjes geknipte spek mee en strooi dit mengsel over de lever en appel. Gebruik voor het klaarmaken van dit ge recht één of twee pannen. Bij gebruik van één pan moet de lever te laiig worden warm ge houden en dat is niet zo gun stig (toch nog droog worden). Bij gebruik van twee pannen kan de ui het eerst worden op gezet. Veldsla geeft veel „kauw- werk", heeft veel smaak, maar is niet altijd te koop. De sla van dit moment is de tere kassla, wees daar voorzichtig mee, want als ze kneust, ver liest ze veel smaak. Gebruik voor het sausje geen vet, de rest van de maaltijd is machtig JEANNE NEW YORK In hun geboorteland worden ze „Bui Doi" genoemd wat zoveel betekent als „stof van het leven". Ze wor den behandeld als uit schot en hun maatschap pelijke status valt mis schien nog het best te ver gelijken met die van een bastaard in de Middeleeu wen. Maar nu komt daar in verandering, althans dat hopen ze. Sinds kort heten ze officieel Amera- ziaten en een klein aantal van hen heeft inmiddels een halve wereldreis afge legd om een nieuw leven te gaan beginnen als Amerikanen. De kinderen om wie het hier gaat, zijn de kinderen die tij dens de oorlog in Vietnam door Amerikaanse militairen zijn verwekt. Van de naar schatting 20.000 Vietnamese kinderen met een Vietnamese moeder en een Amerikaanse vader hebben er ruim honderd Kerstmis gevierd bij hun va der in de Verenigde Staten. Na afloop van de oorlog heb ben noch Vietnam noch de Verenigde Staten zich veel van het lot van deze maat schappelijke verschoppelingen aangetrokken. In Vietnam worden ze gediscrimineerd en uitgescholden vanwege hun langere neuzen, lichtere en vaak krullender haar en an ders getinte huid. Velen van hen moeten zich in leven hou den met bedelen of worden uitgebuit als een soort semi- slaven, die allerlei onaangena me karweitjes moeten verrich ten voor de Vietnamese fami lieleden van de moeder. Maar wellicht is het einde van de lijdensweg van deze kinde ren in zicht, want op grond van een nieuwe Amerikaanse wet die in oktober van kracht is geworden, kunnen de „Bui Doi" zich sinds kort bij hun vader in de Verenigde Staten voegen. Zelfs de Vietnamese regering werkt hieraan mee en laat deze kinderen wat ge makkelijker vertrekken. Maar voordat ze Vietnam kunnen verlaten, moet worden bewe zen dat ze een Amerikaanse vader hebben en dat is minder gemakkelijk. Lang niet alle Amerikaanse vaders met een nieuw gezin in de Verenigde Staten zijn bereid de v^rant- De ochtendzon weerkaatst tegen het zwarte marmeren Vietnam Het uit twee muren bestaande V-vormige Vietnam Momument is Monument, waarin de namen van de ruim vijftigduizend Amerika- in november vorig jaar in Washington voor het publiek openge nen staan, die tijdens de oorlog in Zuidoost-Azië zijn gedood, steld. woordelijkheid op zich te ne men voor een Vietnamees kind uit een eerdere verhou ding. „De mensen vergeten dat het onze kinderen zijn", zei een vader die op de luchtha ven zijn dochter verwelkomde die hij veertien jaar niet meer had gezien. Gezondere houding Dat de „Bui Doi" nu officieel als Amerikanen worden geac cepteerd, werd door president Reagan gezien als „een belang rijke stap bij het onder ogen zien van een verantwoorde lijkheid waaraan we niet lan ger voorbij kunnen gaan". Het maakt allemaal deel uit van een veranderde, gezondere houding ten opzichte van de oorlog in Vietnam. De Ameri kanen hebben zich jarenlang gedragen als struisvogels die de Vietnam-oorlog volledig uit hun geheugen wilden bannen. Deze houding ging ten koste van de Vietnam-veteranen die vaak als lichamelijke en gees telijke wrakken uit de oorlog tevoorschijn waren gekomen en bij terugkeer in eigen land slechts onverschilligheid en soms zelfs regelrechte vijan-' digheid op hun weg ontmoet ten. Het idee van een Vietnam-mo nument in navolging van de monumenten opgericht ter na gedachtenis van slachtoffers uit de Eerste en Tweede We reldoorlog was tot voor kort ondenkbaar. Pas vorige maand werd in Washington een in drukwekkend monument ont huld ter herinnering aan de tienduizenden Amerikaanse jongens die in Vietnam waren gesneuveld. De zeven miljoen dollar die dit monument had gekost, was bijna helemaal door de veteranen zelf opge bracht. Het trieste, zwart marmeren, wigvormige monumentmet daarin gebeiteld de namen van de 57.939 gesneuvelde of ver miste Amerikanen was al net zo omstreden als de oorlog zelf. Velen vonden dat het mo nument te roemloos was, te zeer een erkenning van een tragische nederlaag. De in to taal 2.7 miljoen veteranen blij ven even verdeeld over de oorlog als de Amerikanen die thuis bleven en zijn nog steeds uitermate bitter gestemd over de manier waarop zij na de oorlog door hun landgenoten zijn opgevangen. Maar zelfs al was de reünie bij het monument in Washington door de veteranen zelf georga niseerd, ze leek het begin in te luiden van een soort helings- proces dat uiteindelijk zal uit monden in een realistischere houding van alle Amerikanen, hoewel dat moment nog lang niet is bereikt. De Vietnam- oorlog die in menig opzicht al leen vergeleken kan worden met de Burgeroorlog van hon derd jaar terug, bracht lang onderdrukte conflicten aan het licht tussen generaties, klassen en rassen. Het beleid van de regering werd alom ge wantrouwd en voor het eerst in de geschiedenis werd de re gering in oorlogstijd aangeval len. Zoals de New York Times over het monument in Was hington zei, „het monument moet een belofte inhouden dat de Amerikanen nooit meer zo- onnadenkend hun jonge man nen in een oorlog zullen stor ten". Nuttig symbool Het handjevol „Bui Doi" dat tot dusver in de Verenigde Staten is gearriveerd, is een nuttig symbool van de vooruit gang die wordt geboekt bij het verwerken van het Vietnam- complex. Voor de Vietnamese emigranten liggen er echter nieuwe problemen in het ver schiet. Volgens een volkstel ling van 1980 waren de Azia ten in de jaren zeventig de snelst groeiende ethnische minderheid in de Verenigde Staten. In tien jaar tijd was hun aantal met 125 procent ge stegen tot 3.5 miljoen. De „Bui Doi" komen hier nog eens bij en het ligt in de lijn der ver wachtingen dat zij met dezelf de problemen te maken krij gen als de Aziaten die reeds in de Verenigde Staten zijn, ook al hebben zij een Amerikaanse vader. Want nog afgezien van de problemen met taal en cul tuur komen ze wonen in een maatschappij waarvan ge dragscode en morele waarden voor het merendeel zijn ge worteld in Europa. Dit is een van de redenen dat de Aziati sche immigranten zo vijandig worden bejegend. En met de verslechterende economische situatie kan dit alleen maar er ger worden. Veel Aziatische immigranten hebben zich na aankomst in de Verenigde Staten in de detail handel gestort. Met de hele fa milie zijn ze dag en nacht in touw zijn om van hun winkel of bedrijfje een succes te ma ken. Uiteraard hadden ze hun nering nooit zo snel van de grond gekregen als ze geen geld hadden gehad. Als ze daarover zelf niet beschikten, kregen ze het vaak van geves tigde Aziatische organisaties zoals de organisatie van domi nee Moon. Zoals eigenlijk wel viel te ver wachten, wekt hun succes ja loezie en afkeer op bij andere Amerikanen die hun leven lang hebben geploeterd en niets hebben bereikt. Deze af keer is eigenlijk nog het grootst onder andere minder heidsgroepen zoals zwarten en Spanjaarden. Maar de Aziaten zijn niet de enige minderheids groep die op weerzin stuitte bij haar pogingen een plaatsje in de Amerikaanse samenleving te verwerven. De Ieren en Ita lianen hebben in de vorige eeuw hetzelfde meegemaakt. Wat de Aziaten echter wel in het vooruitzicht lijken te stel len is een grote verandering in de houding van de Verenigd.e Staten ten opzichte van de Vietnam-oorlog. Want als alle „Bui Doi" zijn overgekomen en opgenomen, zal de oorlog geen gevoelens van verwar ring en mislukking meer op roepen, maar net als de Bur geroorlog zijn vervaagd als een familietragedie waarbij er noch verliezers wa- Iets minder zacht weer DE BILT Het ziet er naai. uit dat morgen voorlopig eef einde komt aan een serie zacht te dagen. De scheiding tusse*; zachte en minder zachte luch); trekt dan, waarschijnlijk latei- in de middag, van west naai oost over Nederland. Vrij wé. de gehele dag is het zwaar be» wolkt met regen. De tempera! tuur wordt eerst nog ongevee| tien graden, vanaf vrijdag on ge veer zes graden. De zuid): westelijke wind is boven lan<| krachtig en langs de kust eers stormachtig, maar neemt latei- op de dag in kracht af. Tussei Noorwegen en Groenlanc blijft de luchtdruk laag, terwij een hogedrukgebied, dat van ochtend bij de oostkust van d) Verenigde Staten ten noord oosten van New York lag, if de komende dagen in de rich ting van Spanje koerst. D)* wind blijft daardoor uit zuich west tot west waaien, waar door de winter tot ver in Eu; ropa op afstand wordt gehoui den. Weersgesteldheid van gisteren Stockholm Casablano NEDERLANDSE HERVORh t DE KERK Beroepen te Waddinxveeit J.W. Goossen te Mastenbroek j Beroepen te Zoetermeer, I >1 Harkema te Brakel.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1983 | | pagina 2