raus straalt meer invloed
lit dan de Russen lief is
Onderzoek
aanslag paus
stagneert
ACTIE VATICAAN OP AANVAL VANUIT MOSKOU: GEEN COMMENTAAR
litici positief
er plan voor
«urinaamse
vrijdingsraad
Britse marine ligt klaar om
Deense vissers te verjagen
Minder „echte
Britten
AlG NENLAND/BUITENLANDLEIDSECOURANT VRIJDAG31 DECEMBER 1982 PAGINA 5.
we correspondenten in
ington, Bonn en Brussel
ffjHAAG Met ingang van het
jaar zal de verslaggeving voor
ant vanuit de Westduitse hoofd-
Jonn worden verzorgd door cor-
ident Gerard Kessels (36). Hij
drs. Ami van Vree op, die is be-
tot adjunct-hoofdredacteur
e Leeuwarder Courant. De tot
in Brussel werkzame corres-
nt Mare de Koninck verruilt,
wij eerder meldden, na ruim
aar zijn standplaats voor Was-
>n. Het nieuws uit België, over
iVO en de Europese Gemeen-
zal met ingang van volgende
worden verzorgd door Aad
iloed.
Mare de Koninck
Gerard Kessels
Al 240 miljoen voor
ex - geïnterneerden
DEN HAAG Ruim 32.000 mensen die in
het vroegere Nederlands-Indië in Japanse
kampen hebben gezeten, hebben tot nu toe
een eenmalige uitkering van 7500 gulden van
het rijk gekregen. Daarmee is een bedrag van
ruim 240 miljoen gulden gemoeid. Dit heeft
het ministerie van binnenlandse zaken giste-
1 meegedeeld. In totaal hebben 56.536 men-
een aanvraag voor de uitkering ingediend
Velen voldoen niet aan de voorwaarden van
uitkeringswet. Zij krijgen volgend jaar een
_-_ef waarin staat dat ze niet in aanmerking
komen voor het geld. Er zijn ook aanvragen
waarvoor een uitgebreider onderzoek nodig is
of aanvullende gegevens noodzakelijk zijn.
Tot 1 augustus 1983 kunnen nog aanvragen
r de uitkering worden ingedjend.
Duphar mag lozen in zee
voorlopig voortzetten
DEN HAAG Het Amsterdamse chemi
sche bedrijf Duphar mag doorgaan met
het lozen van afvalzuren op de Noordzee,
totdat de minister van Verkeer en Water
staat een definitieve beslissing heeft ge
nomen over deze afvallozing. Dit heeft de
Raad van State gisteren beslist. Het be
drijf had om een voorlopige voorziening
gevraagd, omdat de vergunning op 1 ja
nuari afloopt en de minister van Verkeer
en Waterstaat nog geen beslissing heeft
genomen over het verzoek van Duphar
met lozen door te gaan tot 15 februari
1984. Overigens heeft de Directie Noord
zee van het ministerie de bewindsman
geadviseerd Duphar geen ontheffing
meer te verlenen van de Wet Verontrei
niging Noordzee.
Japanse bergbeklimmers
dood verklaard
KATMANDU De zoekacties naar
de vermaarde 33-jarige Japanse berg
beklimmer Yasuo Kato, die er de af
gelopen maandag voor de derde maal
in zijn carrière in slaagde de top van
de Mount Everest te bereiken, zijn
opgegeven. Aangenomen wordt dat
Kato en zijn eveneens 33-jarige part
ner, op de Everest zijn doodgevroren.
Volgens Japanse en Nepalese functio
narissen maken de weersomstandig
heden en gebrek aan zuurstof-reser
ves het onwaarschijnlijk, dat beide
mannen na drie dagen nog in leven
zouden zijn. Aangenomen wordt dat
beiden in de nacht van maandag op
dinsdag nabij de top van de 8.848 me
ter hoge berg zijn doodgevroren.
n
e
ilkai
Enh onze correspondent
eeJ Cees Manders)
;hei)CAANSTAD De
milh van het Sovjet-
iveijjreau Tass woensdag
ng "I persoon van de paus
veerïeft geen commen-
aillejf reactie."
et tèeft de voorlichtings-
oed i van het Vaticaan
Panlen officieel bekend-
fojkt- Datgene waar-
Exc.Pe Paus wordt be-
eröigd, zo vervolgt het
ledejianse communiqué,
■r//\ strijd met de reali-
"4n feiten en situaties
li an iedereen bekend
P*-sn waarover de we-
ch al een mening
gevormd die moei-
veranderen zal
zijn". Bovendien stroken,
volgens het Vaticaan, de
beschuldigingen van Tass
niet met „andere menin
gen eveneens uit gezag
hebbende Sovjet-bron",
die de paus juist prijzen
voor zijn onvermoeibare
inzet ten gunste van de
vrede in de wereld.
Deze reactie (ook al is die vol
gens het Vaticaan zelf dus
geen echte reactie) is niet zo
uitzonderlijk als die lijkt, want
onder paus Johannes Paulus II
is het haast vaste politiek ge
worden van het Vaticaan om
alle aanvallen op de kerk en
haar bestuursapparaat te be
antwoorden. De Italiaanse
schandaalpers ondervindt dit
de laatste tijd geregeld, en nu
dus ook het officiële Sovjet-
-persbureau Tass.
Maar de aantijgingen van Tass
zijn ongewoon van karakter,
vanwege de bewoordingen die
worden gehanteerd, en ook
omdat nu voor het eerst in
lange tijd de paus persoonlijk
onder vuur is genomen.
In Italië wordt aangenomen
dat een reeks oorzaken de on
gebruikelijke uitval van het
Kremlin aan het adres van de
paus tot gevolg heeft gehad: de
Poolse situatie, het ernstige
conflict tussen kerk en staat in
Tsjecho- Slowakije, de toene
mende invloed van de paus op
het wereldpolitieke toneel, en
de laatste tijd vooral de door
Italië gelanceerde beschuldi
gingen dat de KGB de paus
van het leven heeft willen be
roven. De paus uit het oosten
is bij de communistische
machthebbers in het oostblok
niet zo erg geliefd, terwijl hij
juist bij de volkeren die onder
die potentaten moeten leven
elke dag aan populariteit wint.
De aanval op de paus wordt in
het Vaticaan ondanks zijn be
perkte reactie zeker niet on
derschat, temeer niet omdat
die samenvalt met de wisse
ling van de wacht in Moskou
en een indicatie kan zijn voor
de politiek die het nieuwe
Moskou de komende tijd van
plan is te voeren tegen de lei
ding van de katholieke kerk.
De Russen, en met hen de
laatste tijd geregeld de Tsje
chen, concentreren hun anti-
-Vaticaanse gezindheid op de
invloed van de paus in Polen.
De paus is de enige kracht
achter Solidarnosc, de paus is
een gezagsondermijnend per
soon, de paus zet de Poolse
kerk op tegen de staat en meer
van dit soort verdachtmakin
gen heeft Tass gepubliceerd.
Maar betwijfeld moet worden
of Polen wel de belangrijkste
reden is voor de Sovjet-woede.
Deze paus straalt in de wereld
meer invloed uit dan de Rus
sen lief is.
Aan de arme massa's van de
Derde Wereld die eerst slechts
de keuze hadden tussen het
Westen of Moskou heeft deze
paus zijn eigen derde model
gebracht, dat van sociale
rechtvaardigheid en menselij
ke waardigheid, de christelijke
evolutie in plaats van Mos-
kou's revolutie. En het en
thousiasme dat de paus zo
doende in de wereld losmaakt,
toont aan dat zijn boodschap
overkomt.
In Oost-Europa zelf is het de
pauselijke vredesboodschap
die de verhoudingen grondig
verstoort. Volgens Tass zijn
„enige kardinalen in Rome" er
verantwoordelijk voor dat het
vredesinitiatief van de Tsje
chische regering door de gees
telijkheid en de gelovigen ge
boycot wordt. Praag heeft een
officiële vredesbeweging in
het leven geroepen, 'Pacem in
Terris', maar de paus hééft zijn
geestelijken in Tsjecho- Slowa
kije uitdrukkelijk verboden
zich daar bij aan te sluiten om
dat Pacem in Terris volgens
het Vaticaan slechts de Sovjet-
-vrede wil. Er zijn aanwijzin
gen dat ook in andere landen
van Oost-Europa de officiële
staatsretoriek over oorlog en
vrede te lijden heeft van de
vredesboodschap uit het Vati
caan, zoals die herhaaldelijk
door paus Johannes Paulus II
wordt uitgedragen.
(Van een onze correspondent)
ROME - Er zit weinig vaart in het onderzoek var
de Romeinse officier van justitie Martella naar de
achtergronden van de aanslag op de paus. Verras
sende onthullingen zijn nu niet meer te melden
dit in tegenstelling tot de eerste weken van hel
onderzoek, en enkele Italiaanse kranten schrijven
nu dan ook al over een „stagnatie" in het onder
zoek.
Maar Martella werkt, zo heet het, ondertussen ijverig ver
der. Donderdag heeft hij acht getuigen a décharge ten gun
ste van de gearresteerde Bulgaarse luchtvaartagent Anto-
nov gehoord. Het resultaat hiervan i^ niet bekend ge
maakt.
Of Martella nu al over genoeg bewijzen beschikt om de
Bulgaar Antonov vast te houden is nog maar de vraag. Zeil
beweert hij over „bewijskrachtige elementen" te beschik
ken, maar wat hij dan wel heeft, zegt hij niet.
Vaststaat dat de hele zaak van de „Bulgaarse connectie"
gebaseerd is op de „bekentenissen" van de Turk Ali Agca,
gedaan in de Italiaanse gevangenis waar hij voor de aan
slag op de paus levenslange gevangenisstraf uitzit. Agca
heeft naar Antonov, naar twee Bulgaarse diplomaten, en
naar de Turk Celenk gewezen, en indirect naar de Bul
gaarse of Russische geheime diensten. Maar hoe betrouw
baar Agca is en onder welke omstandigheden hij tot deze
bekentenissen is gekomen, is onduidelijk.
IMbHAAG Nederlandse politici lijken geen bezwa-
tarti) hebben tegen het politiek opereren van een Su-
nse „politieke raad of bevrijdingsraad" in Neder-
s de voorzitter van de Tweede-kamercommissie voor bui-
zaken. Van den Bergh (PvdA), kan zo'n raad ook ge-
lartner zijn voor Nederlandse parlementariërs en de Ne-
regering. „De regering moet wel contacten met de
«vegen tegen de positie van de Nederlanders in Surina-
indspeeialist van de CDA-fractie, Gualthérie van Wee
dat een dergelijke raad contacten kan leggen binnen de
;de Naties om het regime Bouterse te isoleren. „Bijvoor-
•r te voorkomen dat de geloofsbrieven van Suriname in
worden geaccepteerd"
e ex-president Chin a Sen, die in ons land bespre-
voert met leden van de Surinaamse gemeenschap, heeft
verklaard dat nog niet beslist is op welke wijze opposi-
erd moet worden tegen het regime Bouterse. „Er moet
ijk een leiding komen, maar wie daarvan deel gaan uit-
is evenmin beslist". In de komende dagen zal de Suri-
ex-president ook spreken met Nederlandse politici en
listerie van buitenlandse zaken.
inaamse legerleider, Desi Bouterse, heeft gisteren de uit-
fs van ontwikkelingsprojecten de voortgang van deze
in gegarandeerd, zo meldt het gecontroleerde Surinaamse
'eau SNA. Volgens Bouterse zullen er geen massa-ontsla-
dig zijn en zullen reserves van de Centrale Bank benut
I nu de Nederlandse financiële steun is stopgezet,
ionale Voorlichtings Dienst (NVD) van Suriname heeft
i „geruchten" tegengesproken als zouden in Suriname
Ie Nederlanders worden gegijzeld. Bronnen in Paramari-
:n onbekend met het gerucht waar de NVD over spreekt.
fuwe regering in Finland
i-NKI De Finse premier Kalevï Sorsa heeft gisteravond
suwe regering samengesteld, waarin de communisten en
ten niet zijn vertegenwoordigd.
twe coalitie bestaat uit sociaal-democraten, de Centrum-
n de Zweedse Volkspartij. De regeringscrisis in Finland
d nadat socialisten en communisten tegen een door de re-
foorgestelde verhoging van de militaire uitgaven hadden
ipraak regering
homofilie zet
I jaren terug"
I 1RDAM Het rege-
ïdpunt over de mate
de homoseksuele ge-
van een sollicitant
overheidsfunctie een
:t bij de beslissing
zet de klok tiental
terug. Bovendien is
ig met de verkie-
a's van de re-
,1M.i -iAldus de
„in. i van Nederlandse
ngin ing tot integratie van
Bny< ksualiteit COC gisteren
^ale antwoord van de regé-
r,K; kamervragen. Kamer-
torui rilden meer weten over
ken jzing van een sollicitant
ian n functie bij de hofhou-
lraa{ inder meer zijn homo-
ekW aardheid leidde tot die
JONGE DUBBELE GRAANJENEVER
Angstig volgden de bejaarden de verrichtingen van de brandweer.
Felle brand in
verpleeghuis
Bosbeek
HEEMSTEDE Een felle uit
slaande brand heeft gister
avond voor enige tonnen scha
de aangericht in het verpleeg
huis Bosbeek in Heemstede.
Persoonlijke ongelukken heb
ben zich niet voorgedaan; alle
in het tehuis aanwezige bejaar
den konden door de brand
weer in veiligheid worden ge
bracht. De brand, die uitbrak
in de verzorgingsafdeling, is
waarschijnlijk veroorzaakt
door een drooggekookt panne
tje, aldus de politie. De brand
heeft een gedeelte van het dak
van de verzorgingsafdeling
vernield. Enige kamers zijn
geheel uitgebrand.
Een gedeelte van het dak
van het verpleeghuis raak
te zwaar beschadigd. Eni
ge kamers brandden ge
heel uit.
Van Berckel
ambassadeur
in Israel
DEN HAAG mr. M.P.S.
van Berckel wordt de nieuwe
Nederlandse buitengewoon en
gevolmachtigd ambassadeur in
Israel met als standplaats Te)
Aviv. Zijn benoeming is bin
nenkort te verwachten, aldus
het ministerie van buitenland
se zaken. Van Berckel volgt in
zijn nieuwe functie de heer I.
Verkade op.
WASHINGTON Volgens
het Amerikaanse Brookings-
-instituut heeft de Sowjet-Unie
kernraketten opgesteld in haar
zuidelijke en oostelijke provin
cies. Deze raketten kunnen
vanuit die provincies de hele
wereld bestrijken en niet al
leen de Verenigde Staten en
West-Europa, zo concludeert
het instituut in een nieuwe
studie. In de studie weer
spreekt het in Washington ge
vestigde Brookings-instituut
de algemeen aanvaarde veron
derstelling dat de meeste Sow-
„Russische
raketten
bestrijken
hele wereld'
jet-raketten in het noorden
van het land staan gestatio
neerd in gebieden dichtbij de
VS.
LONDEN De Britse luchtmacht en marine zijn in paraatheid
gebracht om op te kunnen treden als Deense vissers hun netten
laten zakken in Brits viswater. Dat is het gevolg van het Deense
besluit om niet akkoord te gaan met de plannen voor een Euro
pees visserijbeleid. De Denen weigerden met name hun visserij
rond Schotland en de Shetland Eilanden te beperken, omdat zij
daar historische visrechten zouden hebben.
De Britten zijn vastbesloten op te treden tegen elke Deense vis
sersboot, die aanstalten maakt in de omstreden wateren te vis
sen. De Deense regering heeft gezegd niet te verwachten dat nu
op korte termijn een visserij-oorlog zal uitbreken, zoals in de ja
ren '70 de kabeljauwoorlog tussen Groot-Brittannië en IJsland.
Maar in de Deense vissershavens gaan wél stemmen op om zich
van de voorschriften niets aan te trekken. Vissers die in Britse
wateren aan het werk gaan riskeren overigens een boete van
meer dan twintigduizend gulden en de inbeslagname van de ge
vangen vis.
In Kopenhagen hoopt men overigens dat op korte termijn bin
nen de EG nieuwe onderhandelingen over het visserijbeleid
kunnen worden gevoerd. Als die gesprekken niets opleveren
wordt verwacht dat de Deense regering het Europees Gerechts
hof om een uitspraak zal vragen over bijvoorbeeld de Deense
rechten om in de wateren ten westen van Schotland naar ma
kreel te vissen.
De overige negen EG-lidstaten zullen zich wel houden aan de
voorstellen voor het visserijbeleid.
LONDEN Baby's die na middernacht in het Verenigd Ko-
ningkrijk en zijn koloniën ter wereld komen, hebben geen auto
matisch recht meer op het volledige Britse staatsburgerschap. De
regering-Thatcher heeft met deze maatregel een einde gemaakt
aan een 700 jaar oude traditie.
Op grond van de nieuwe nationaliteitswet die vanaf morgen
geldt zullen er drie soorten Britse staatsburgers zijn met ver
schillende rechten. Het volledige Britse burgerschap, dat recht
geeft op onbelemmerd wonen en werken op Britse bodem, geldt
voor personen met „nauwe betrekkingen" met Groot-Brittannië.
Dat zijn mensen van wie de ouders Britten zijn of die minstens
tien jaar in Groot-Brittannië hebben gewoond. Mensen uit de
koloniën krijgen het beperkte „burgerschap van van Groot-Brit
tannië afhankelijke gebieden". Personen uit overzeese gebieden
met geen ander dan het Britse paspoort behoren tot de categorie
„Brits overzees burgerschap". Critici hebben de verordening als
„racistisch" gekenschetst, omdat hij er op gericht zou zijn kleur
lingen te weren. Een uitzondering is gemaakt voor de door blan
ken bewoonde Falkland Eilanden en Gibraltar, die volledig
Brits staatsburger blijven.
Gratie
Twee van Breda
pas na overleg
met Kamer
DEN HAAG Het kabinet
vindt dat de afspraken die in
1972 tussen de Tweede Kamer
en de regering zijn gemaakt
over eventuele vrijlating van
de in Breda gevangen zittende
oorlogsmisdadigers, nog steeds
de grondslag van het beleid in
deze kwestie vormen. Gratie
verlening zal daarom uitslui
tend mogelijk zijn na overleg
met de Kamer.
Dat heeft minister Korthals
Altes (Justitie) gisteren geant
woord op vragen van het
Tweede-kamerlid Schreuders
(CPN). Schreuders stelde zijn
vragen naar aanleiding van
een verzoek van de Westdujtse
Bondsdag aan de regering om
bij de Nederlandse regering
aan te dringen op vrijlating
van de nog gevangen zittende
oorlogsmisdadigers, Aus der
Funten en Fischer. De Neder
landse regering is overigens
nog niet benaderd door de
Westduitse regering.
Medische
dossiers
gestolen
GRONINGEN Uit het Aca
demisch Ziekenhuis in Gro
ningen zijn 23 medische dos
siers van patiënten gestolen en
vervolgens bij twee regionale
kranten bezorgd. Vorige week
werden er 14 in de bus gedaap
bij de Winschoter Courant, gis
teren kreeg het Nieuwsblad
van het Noorden er 9. Het zie
kenhuis heeft aangifte gedaan.
Volgens een woordvoerder
van het ziekenhuis wil iemand
vermoedelijk bewijzen dat
diefstal van medische dossiers
mogelijk is. „Wie echt kwaad
wil, kan dat altijd". De dos
siers zijn teruggestuurd naar
het ziekenhuis. Dat de dossiers
weg waren heeft geen gevol
gen gehad voor de betrokken
patiënten.
Strauss geeft
Marcos pistool
MUNCHEN Premier
Franz-Josef Strauss van de
Westduitse deelstaat Beieren,
die momenteel een privébe-
zoek aan de Filippijnen
brengt, heeft president Marcos
een pistool cadeau gedaan „uit
erkentelijkheid voor Marcos'
gastvrijheid". Een woordvoer
der van Strauss deelde giste
ren in München mee dat het
pistool „een persoonlijk ge
schenk" was.
Shell verlaagt
brandstofprijs
ROTTERDAM Met ingang
van 3 januari gaan bij Shell de
prijzen van dieselolie, gasolie,
huisbrandolie en petroleum
met twee cent omlaag als ge
volg van de prijsontwikkeling
op de internationale markt.
BP verlaagt de prijs van die
selolie met 1,7 cent. Volgens
Shell is ook (weer) een daling
van de benzineprijs te ver
wachten.
Kantoor Magie
Bus weer open
AMSTERDAM Het Neder
landse kantoor van het reisbu
reau Magic Bus International
in Amsterdam gaat op 2 janua
ri weer open. Dan worden
weer reizen verkocht waarvan
voor 100% vaststaat dat ze ook
wr-den uitgevoerd.
Directeur Nederland Peter
Hoornweg van Magic Bus liet
dit gisteren weten. De ver-,
kooporganisatie van Magic Bus
wordt wel gereorganiseerd en
komt voor Nederland nu on
der verantwoordelijkheid van
de busmaatschappij Bovo in
Roelofarendsveen te staan.
Deze busmaatschappij verzorg
de het grootste deel van het
vervoer voor Magic Bus in Ne
derland.
Gezien de financiële proble
men van de reisorganisatie,
die leidden tot sluiting van
kantoren in Europa, is het niet
zeker of de naam Magic Bus
blijft gehandhaafd. Magic Bus
Nederland blijft wel een rol
spelen bij de verkoop van rei
zen. Mogelijk worden twee
van de vier kantoren in ons
land gesloten. Een groot deel
van de 20 personeelsleden kan
dan in dienst blijven, wellicht
op part-time basis.
Overigens is geen van de reizi
gers die bij Magic Bus in Ne
derland had geboekt de dupe
van de problemen geworden.
Alle reizen zijn doorgegaan
Volgens Hoornweg zijn ook
voor de periode vanaf 1 janua
ri 1983 afspraken gemaakt dat
alle vertrekken normaal zul
len plaatsvinden.
