weekpuzzel door dr. Pluizer ViVA sterrenhemel postzegels NR. 52 CRYPTOGRAM 1 rijswinnaars van puzzel nr. 51 zijn: J. Geest. Maredijk 38, 2316 VW Leiden, v.d. Geer-Onderwater, Leidseweg 250, 2253 JK jchoten. fijzen worden binnen drie weken per cheque toegestuurd. LEIDSE COURANT VRIJDAG 31 DECEMBER 1982 HORIZONTAAL: 1. Deze oude schaapherder bevond zich enige ogenblikken in de ri vier (10); 6. Muziek makend boekdeel (4); 10. Als we dineren zonder de doctor, kunnen we dichter bij elkaar zit ten (5); 11. Die streepjes zien er niet best uit! (9); 12. Een ongeregelde boel bij de kast staat ons in de weg (8); 13. Ik vind die speelruimte maar ma ger! (5); 15. Mijn partner aan de andere kant was vroeger aanvoerder (7); 17. Die was er ook bij! (7); 19. Ik vind het geheel deerlijk ver minkt in plaats van uw kwalifica tie „tamelijk" (7); 21. Dit projectiel kunt u absoluut niet vergelijken met een TS-raket! (7); 22. In deze stelling zit een Duitser (5); 24. Die wordt verkleind om er een tas van te maken (8); 27. Met één been minder zou deze zeester een paard zijn! (9); 28. Er waren diverse geleiders die 'r niet van hielden met een zweep te slaan (5); 29. Die ziekte is het begin van non activiteit (4); 30. Ziet u wel dat men hier het min derwaardige uitstekend vindt? (10). Oplossingen onder vermelding van Puzzel 52 dienen uiterlijk woensdagmiddag in bezit te zijn van: Leidse Courant, Postbus 11, 2300 AA Leiden. Eigen postcodenummer s.v.p. leesbaar vermelden. VERTICAAL: 1. En is dit teken ook niet duidelijk genoeg? (4); 2. De helft van twee druppels water? (9); 3. Sluiten is niet toegestaan in dit vestingwerk (5); 4. Men veroverde de Duitse stad op weinig originele wijze (7); 5. De belastingdienst hoeft hiervoor geen vuurwapen te hanteren om u hiermede te treffen (7); 7. Die bloem kunt u niet jaren bewa ren (5); 8. Is een verlaagde toon welkom? (10); 9. Deze vrouwelijke zijdestaartvogel vindt u in Noord-Holland (8); 14. Denkt u er voorts even aan ook dat deel van het schip te inspecte ren? (9); 16. Vogel in een zotte beker? (8); 18. Bij het geloof in een betere wereld is die me al verward duidelijk ge maakt (9); 20. Of zulke bedriegers dit bij het vin den ook oprapen is een tweede (7); 21. Stamt die vogel af van de kraai en? (7); 23. Zulk een gezicht neigt niet tot la chen (5); 25. Ik ben tegen het voorstel deze nauwe doorgang nog nauwer te maken (5); 26. Toen de slagers besloten geen been te nemen, betekende dat het einde (4). Revanche voor Italië de vooravond van het -toernooi wordt altijd een and gespeeld tussen een 'lands team en een van •elnemende buitenlandse jllen. Dit jaar was dat het ïnse viertal met als grote leister Giorgio Belladon- ig steeds de nummer één wereldranglijst. Deze rijd was opgezet als re- le voor het „Toernooi der |ioenen" in Deauville, een Nederlands viertal ipen zomer met de hoog- ;r ging strijken, door in iale het sterke Italiaanse resoluut naar de tweede te verwijzen. Voor Ne- ïd speelden op vrijdag 17 iber in het Amsterdamse ihotel: Max Rebattu jr.- Sint en Kees Tammens- Kirchhoff. Het sterkste kon niet worden opge- aangezien datzelfde ind drie sterke Neder- paren in San Remo in moesten komen voor de van de Europacup voor kampioenen. eerste helft bouwden de )en een voorsprong op 0-23 en het in groten ge tale aanwezige publiek kon onder leiding van Vue-graph- commentator Bob van de Vel de de Nederlanders in de spel len 13, 14 en 15 zien terug krabbelen naar 41-33, waar mee ze weer binnen schoot safstand waren gekomen. Met spel 16 namen de Italia nen echter weer het roer in handen: V10 5 O B 10 765 H6 5 H 8 6 2 N O HB93 W O O 8 2 Zo B 9 4 In de gesloten kamer waren Kirchhoff-Tammens eentje down gegaan in 4 harten. In de open kamer ging de bie ding: ZUID WEST NOORD OOST Rebattu Santia Sint donna pas 1 Sch pas 2 Ru pas 4 Ru! dbl. pas 4 Sch a.p. De 1 schoppen-opening van Cees Sint is onderdeel van het door hen gespeelde transfer systeem, waarmee ze in de eerste helft ook al eens 800 punten overboord gooiden. Tegen 4 schoppen startte noord met ruiten boer en na twee ruitenslagen te hebben geïncasseerd, switchte zuid naar harten, waarop Santia even liet zien hoe zo'n spelletje moet worden afgespeeld. Met harten aan tafel gekomen trok hij driemaal troef, sneed in klaver, incasseerde nog een hoge harten en bracht noord aan slag met hartenvrouw. Op dat moment was noord mach teloos. Hij heeft alleen nog maar ruiten en klaver en met elk van beide kleuren moet hij de leider de tiende slag bren gen: met ruiten speelt hij in de dubbele renonce en met kla ver moet hij een slag aan kla verboer weggeven. In dit spel maakt het niet uit of OW in 4 harten of 4 schop pen zitten, want met deze speelfiguur kunnen beide con tracten worden gewonnen. In dwang Op spel 19 wist Nederland nog iets terug te halen, in een situ atie die eigenlijk ook verlies had moeten opleveren: z/ow AH OB82 O B 109 2 B543 V 10 3 N W O B96 A 10 4 3 <?HV5 O A 6 5 z O H V 4 3 V10 2 ♦87542 <?976 0 87 AH6 987 startten met driemaal klaver. Op het eerste gezicht lijkt noord nu de downslag in han den te hebben, maar als de westspeler op dit moment net zo geïnspireerd was geweest als bij de vorige manche, had die downslag niet verzilverd kunnen worden. Kijkt u maar: Als west vervolgt met vier keer harten, is noord in dwang. Wat moet hij weg doen? Een van z'n drie zwarte slagen? Of moet hij ruiten- boer-vierde aanbreken? Maar Santia ging nu in de fout: Hij begon met driemaal ruiten, speelde toen de heer en de vrouw van harten en sneed vervolgens op hartenboer bij zuid, waardoor hij maar liefst drie down ging. De Italianen verloren op dit spel nu 9 imps, terwijl ze er 10 hadden kun nen In de gesloten kamer waren Kirchhoff-Tammens als OW heel bescheiden in 2 SA be land, waarmee ze +120 scoor den. Santia-Belladonna be reikten in de open kamer, na een 1 schoppen-opening van zuid, 3 SA, waartegen NZ Ondanks dit meevallertje wist het Nederlandse team de opge lopen achterstand niet meer te overbruggen. Ze verloren uit eindelijk - eervol - met 49-66, waarmee de revanche voor Deauville een feit was. Correspondentie over deze ru briek: p/a Leharstraat 10, 2162 AC Lisse. de aqhtste maal sponsort isunie dit jaar het Euro jeugdkampioenschap, de aanstormende jeugd Jr veel op het spel, want uwe jeugdkampioen mag direkt internationaal er noemen. Een betere t tot een grote schaakcar- kan men zich niet wen- len denke hierbij aan vo- tampioenen als Karpov, en ook onze landgenoot van der Wiel. ar zijn de grote favorie- Ëhlvest (USSR), Green- Israël) en Hansen (Deri, rige kampioen). Voor de liteit zou het goed zijn als jrste meisje, dat ooit deel den heeft, de Zweedse ramling, een belangrijke in spelen. Zij heeft al een i)meesterresultaat ge- dus de mogelijkheden onze twee landgenoten, ïr en Bosboom, heb ik hoop gevestigd op Manu isboom. Van hem is be- dat hij aardig uit zijn an schieten en dan regel- door L. Hofland matig spelers van meester- sterkte klopt. Ik hoop dat zijn sloffen hier goed staan. Onderstaande partij is een goed voorbeeld van een veel- gemaakte fout in dergelijke toernooien. Zwart is een nog onervaren Finse jeugdspeler, die in de eerste ronde de al in ternationaal gereputeerde Greenfeld treft. Uit angst pro beert zwart slechts dingen te verhinderen i.p.v. zelf wat te ondernemen. Voor de betere speler zijn dit de ideale tegen standers, niet zelden volgt dan een risikoloze overwinning, zo ook hier. Greenfeld-Eskelinen Damegambiet l.Pf3 d5 2.c4 c6 3.d4 Pf6 4.e3 e6 5.Pbd2 Le7 Door 5. Pbd2 verhindert wit de scherpe Meranersystemen, die na 5.Pc3 Le7 6.Ld3 dxc4 7.Lxc4 b5 zouden kunnen ont staan. Op c4 slaan zou nu slecht zijn voor zwart, daar wit. na Pxc4 te veel aktiviteit in het centrum kan ontplooien. Nadelen van de witte opstel ling zijn: Pd2 verhindert de Europees jeugdkampioenschap doorgang van Lel en op d2 oe fent het paard geen druk uit op het centrum, zodat zwart snel tot de opmars e5 kan ko men, goed was daarom 5Ld6, want na 6.Ld3 Pbd7 7.e4 dxe4 8.Pxe4 Pxe4 9.Lxe4 e5 heeft wit niets bereikt. Zo als zwart het in het vervolg speelt worden beide nadelen teniet gedaan, waarna wit de touwtjes stevig in handen krijgt. 6.Ld3 0-0 7.0-0 Pbd7 8.e4 dxe4 9.Pxe4 Pxe4 10.Lxe4 Pf6? Lijkt een tempo te winnen, maar beter is direkt het aktie- ve 10..c5!, Il.d5 is dan van wege 11..Pf6 niet mogelijk en na ll.Le3 is 11. ..Pf6 12.Lc2 Pg4 lastig voor wit. Resteert 11.b3, maar dan staat na 11..Lf6 12.Lb2 Dc7 pion d4 in een vervelende penning. 10. Lc2 b6 Nu is 11..c5 minder sterk vanwege 12.b3 gevolgd door Lb2. De zwarte stukken blij ken nu te passief te staan. 12. Lg5 Lb7 13.Dd3! Forceert een lelijke verzwak king. 13..g6 14.TfeI Pd7? Dit kost te veel tijd, wit kan nu met louter nuttige zetten zijn stelling versterken. Te proberen was 14..Te8 om Le7 een extra dekking te geven, waarna zwart eventueel .c5 kan doorzetten. 15.H4 Lxg5 16.Pxg5 Df6 17.Dg3! Wint een belangrijk tempo door de dreiging Dc7. 17.Tad8 18. Te4 c5 19. Tf4 Dg7 20.h5 h6 X X* a a a m a a it a <0 A w A A J, A A 2 Zwact had geen verdediging tegen de nu komende klap, want na het normale 20..Pf6 wint wit door 21. h6! Dh8 22.Pxe6! Ph5 (22..Fxe6 23. Lxg6! is snel afgelopen) 33.Dg5 f6 24.Dg4 Pxf4 25.Pxd8 Txd8 26.Dxf4 en de dreiging Dc7 be slist. 21.Txf7! Txf7 22.Pxf7 Zo moet wit het spelen, want na 22.Pxe6 Df6 23.Pxd8 Dxd8 24, Dxg6f Tg7 25. De6f Kh8! krijgt zwart een tegenaanval.. 22... Dxf7 23.Lxg6 Dg7 24.Dc7 Tb8 25.dxc5 Dxb2 26.Tfl Lc8 27.c6 De5 28.Dxa7 Pf6 29.f4! Verdrijft de dame van het eni ge veld waar ze TBb8 èn Pf6 kan dekken. Zwart geeft het op. De volgende partij van Bos boom is leerzaam vanwege het uitbuiten van zwakten. Zwart verzwakt met 10..f5? onnodig veld e6 (dit moet pas gespeeld worden als wit g4 heeft ge daan) en wordt daarna doel treffend uitgeteld. Bosboom-Heaven (Ierland) I.e4 c5 2.f4 e6 3.d3 Pc6 4.Pf3 d6 5.g3 g6 6.Lg2 Lg7 7.c3 Pge7 8.0-0 0-0 9.Pa3 Tb8 10.Pc2 f5? II.De2 Dd7 12.Ld2 b5 13.Tael fxe4 14.dxe4 b4 15.cxb4 Pxb4 16.Pxb4 cxb4 17.Le3 Pc6 18.Pel Lb7 19.Tfdl Tfd8 20.Lh3! h6 21.Ph4 Pe7 22.Lc5! d5 23.exd5 Pf5 24. Pxg6 Df7 25.Pe7+ Kh8 26.dxe6. Zwart geeft het op. jaar oktober wijdde ik ïbriek aan „Het Talent". 4ee werd bedoeld de 16-jarige Djedje Kouassi, tbekende dammer die in jfrikaans toernooi op de plaats eindigde. |iler uit Ivoorkust heeft Bels wereldfaam. Niet tdoor zijn meedoen aan VK in Brazilië, maar i omdat hij als enige we- (mpioen Jannes van der 'ersloeg. Voor de manier b verdient de jonge »anse dammer aller be- [ring. Ook in deze partij dat Van der Wal de ri- piet schuwt. [er Wal-Kouassi: 1. 33-29 u, jf 35-30 13-19 3. 40-35 20- nu' 29x20 15x24 5. 32-28 6. 37x28 18-23 7. 42-37 8. 37x28 12-18 9. 41-37 10. 47-42 21-26 11. 38-32 12. 31-27 11-16 13. 39-33 7- „l i p ,#vü m «i piJBJS L VAN DER WAL 12 14. 43-38 12-17 15. 37-31 26x37 16. 42x31 8-13 17. 49-43 1-7 18. 44-39 10-15 19. 46-41 Verhindert 21-26 door het ge niepige 34-29 26x46 29x20 15x24 27-22 18x27 32x1 46x23 1x15. 19. 7-11 (Zie diagram) Dreigt 17-22 28x26 24-29 34x12 13-18 Brazilië (3) 12x23 19x46 en weerlegt 41-37 door 18-22 27x18 13x22 en 24- 29 brengt de beslissing. 20. 48-42 Laat de damzet toe. Zwart mag niet naar 48 we gens 27-21 16x27 31x22 ge volgd door 22-17 11x22 41-37 enz., en op de slag naar 46 speelt wit meteen 42-37 46x21 26x17 11x22 38-32. 20. 21-26 21. 41-37 17-21 22. 50-44 2-7 23. 34-29 7-12 24. 29x20 15x24 25. 39-34 12-17 Nu Van der Wal telkens het 'red dende' 27-22x22 heeft nagela ten, verliest hij kansloos. 26. 43-39 18-23 27. 33-29 24x22 28. 27x29 17-22 29. 38-33 13-18 30. 42-38 9-13 31. 34-30 19-23 32. 40-34 21-27 33. 32x21 16x27 34. 38-32 27x38 35. 33x42 23-28 36. 42-38 28-32 37. 37x17 26x37 38. 17-12 18x7 39. 39-33 11-17 40. 44-39 17-22 41. 30-24 13-18 42. 4£r40 7-12 43. 34-40 12-17 44. 24- 20 17-21 45. 20x9 3x14 46. 29-23 18x29 47. 33x24 22-27 48. 24-20 14-19 49. 30-24 19x30 50. 25x34 6-11 51. 34-29 11-16 52. 40-34 27- 31 53. 36x27 21x43 54. 39x48 37-41 55. 29-23 5-10 56. 20-15 41- 46 57. 23-18 46-19 Verhindert 18-12 door 19-35 en de drei ging 4-9! 58. 34-29 19-8 59. 48-43 10-14 60. 43-39 14-19 61. 39-33 19-23 62. 18-13 8x30 63. 29x18 30x8 Van der Wal geeft het op. Kouassi heeft een meesterlijke partij gespeeld, die terecht in winst voor hem eindigde. Het was Jannes' enige zwakke par tij, in de andere speelde hij zeer overtuigend. Imponerend zelfs was zijn partij tegen Ka- plan, de ex-Rus, die voor de Verenigde Staten uitkwam. Van der Wal-Kaplan: 1. 32-28 17-21 2. 37-32 21-26 3. 41-37 20- 25 4. 34-29 19-23 5. 28x19 14x34 6. 39x30 25x34 7. 40x29 10-14 8. 43-39 11-17 9. 4fr40 17-22 10. 40- 34 12-17 11. 44-40 17-21 12. 50- 44 6-11 13. 49-43 7-12 14. 31-27 22x31 15. 36x27 12-17 16. 29-23 18x29 17. 34x23 Kaplan speelt wel zeer fantasieloos. Van der Wal kan naar hartelust aan vallen. 17.15-20 18. 46-41 5-10 19. 35- 30 10-15 20. 40-35 8-12 21. 33-28 13-19 22. 38-33 12-18 23. 23x12 17x8 24. 42-38 8-13 25. 39-34 11- 17 26. 43-39 17-22 27. 27x18 13x22 28. 28x17 21x12 29. 32-28 9-13 30. 44-40 20-25 31. 37-32 3-8 32. 32-27 1-7 33. 41-37 4-10 34. 37-32 19-24 35. 30x19 13x24 36. 28-23 8-13 Kaplan denkt tegen- kansen te scheppen door een omsingeling, maar wordt ge woon weggespeeld. 37. 34-29 15-20 Want 14-20 40- 34 48-43 en schijfwinst. 38. 39- 34! Een krachtzet, die 13-18 af straft met 35-30 24x44 34-30 25x34 29x49 18x29 33x4 en 13- 19 met 47-42 19x30 48-43 24x33 35x4. Bovendien dreigt 23-19. 38. 25-30 39. 34x25 13-19 40. 48-43 19x48 41. 40-34 24x42 42. 47x38 48x30 43. 35x4 7-11 44. 4- 22 12-17 45. 22-28 en Kaplan geeft, zich gewonnen. Twee magistrale overwinnin gen, die laten zien dat er, on danks de afwezigheid van de Russen, in Sao Paulo deson danks partijen op hoog niveau zijn gespeeld. Drie avondplaneten In januari 1983 zijn wel zes verschillende planeten te zien. Geen van hen is echter ideaal geplaatst. Ze blijven laag bij de horizon en zijn maar enkele uren van de nacht zichtbaar. Mercurius is kort na zonson dergang in de eerste week van januari te vinden in het zuid westen. Een verrekijker kan helpen bij het opsporen van deze kleine planeet in de avondschemering. Ook kan Venus, de tweede planeet, daarbij een hulp zijn. Venus is zeer helder en al staat deze planeet zeer laag, het is een opvallende verschijning. Op 7 januari staat Venus vlak onder Mercurius. Na die datum is het met de zichtbaarheid van Mer curius afgelopen. Venus blijft echter de komende weken goed te zien. Op 15 januari is de smalle maansikkel bij deze planeet. Mars is ook avondpla neet, echter nog iets licht zwakker dan Mercurius. Mars staat aan de zuidelijke hemel, links van de beide andere pla- De grootste planeet van ons zonnestelsel is Jupiter (zijn di ameter is tien keer groter dan die van de aarde!). Net als Ve nus 's avonds zo is Jupiter s morgens niet te missen (bij helder weer tenminste). Het is een helder lichtpunt in het zuid-oosten, op de grens van de sterrenbeelden Schorpioen en Weegschaal. In de buurt van Jupiter staat thans ook de zeer verre en lichtzwakke pla neet Uranus. Die is alleen - als puntje tussen de sterren - zichtbaar met een prismakij ker of teleskoop, een graad of vijf tien maandiameters) ten noorden van de heldere ster Antares, hoofdster van het sterrenbeeld Schorpioen. Tenslotte is ook Saturnus 's- ochtends of beter gezegd een groot deel van de nanacht (vanaf ongeveer 1 uur 's nachts) te zien aan de ooste lijke en later zuidelijke hori- Meteoren Op 4 januari omstreeks 5 uur 's ochtends wordt het maxi mum verwacht van een me teoorzwerm. We kunnen dan enkele tientallen meteoren per uur verwachten. Het maan licht zal echter flink storen: we zien alleen de heldere exemplaren. Ze behoren tot de groep der Boötiden, zo ge noemd omdat ze schijnbaar uit de richting van het sterren beeld Boötes (of Ossenhoeder) komen. Meteoren zijn de lich- teffekten die ontstaan als steentjes vanuit de ruimte de aardse dampkring binnendrin gen. De luchtdeeltjes gaan gloeien door de wrijving met de steentjes die hoge snelhe den hebben (vele km per se conde). Op 2 januari 1983 is de aarde het dichtst bij de zon. Maar de afstand is toch nog altijd zon 147 miljoen km. Op 6 juli 1983 is de afstand het grootst: zo'n 5 miljoen km. meer dan op 2 ja nuari. De aarde beschrijft na melijk geen zuivere cirkelbaan om de zon maar een ellips baan. Meer informatie over sterrenkunde kunt U gratis krijgen bij de Stichting „De Koepel" te Utrecht Canadese vliegtuigen In Canada verscheen kort ge leden een bijzondere serie met als thema „Vliegtuigen". Deze 'serie bestaat uit vier zegels en toont vliegtuigen die aldaar bekend zijn onder de naam „Bush Aircraft". Dit zijn vlieg tuigen die in dun bevolkte streken werden ingezet, om deze uithoeken van het land aan te sluiten op de wereldwij de luchtverbindingen. Er zijn twee zegels van 30 ets. en twee van 60 ets., ieder met verschillende voorstellingen. Zo toont een van de zegels in de waarde van 30 ets. een Fairschild FC-2W1. De tweede zegels van 30 ets. toont een De Havilland Canada Beaver. Een van de zegels in de 60 cts.- waarde toont een Fokker Su per Universal. Op de tweede zegel in deze waarde krijgt men een beeld van de Noord- uyn Norseman. De Fokker Super Universal werd in Canada gebouwd door Canadian Vickers Limited te Montreal. Dit toestel stond vooral bekend om zijn stevige bouw. Een dergelijk toestel,in 1929 door een Poolexpeditie achtergelaten, startte na elf maanden nog zonder enige moeite. Weer een ander exem plaar, dat uit een rivier werd opgevist, vloog weer direkt nadat het boven water was ge bracht. De Noorduyn Norseman werd ook te Montreal vervaardigd en was het werk van de Ne derlandse immigrant Robert Noorduyn die in 1934 in Cana da aankwam. Dit toestel had als groot voordeel dat het snel van de grond kwam, ook al was het zwaar beladen. Ont werp: Robert Bradford en Jac ques Charette, beiden te Otta wa. De zegels werden gedrukt door Ashton-Potter Ltd. te To ronto. Eveneens in Canada ver scheen een serie gebruiksze- gels van lage waarde. Deze uit zes zegels bestaande serie kreeg als thema „Oude ge bruiksvoorwerpen". De zegels hebben een waarde van 1 c., 2c., 3 c., 5., 10 c. en 20 c. Ach tereenvolgens ziet men een lo keend, een visspeer, een stal lantaarn, een houten emmer, een weerhaan en verschillen de types schaatsen. De afge beelde voorwerpen zijn te zien in diverse Canadese musea. Het ontwerp voor deze zegels werd vervaardigd door Jean- Pierre Beaudin en Jean Morin uit Montreal. De zegels wer den eveneens gedrukt door Ashton-Potter Limited te To ronto. Nog even terug naar de kerst sfeer met de kerstzegel van Oostenrijk. Deze zegel heeft een waarde van S 4 - en draagt als afbeelding het Heilige Paar, in aanbidding bij de kribbe. De beelden die als mo del dienden, maken deel uit van de kerstgroep in de kerk van Damüls in de provincie Vorarlberg. Ontwerp prof.S- epp Buchner, druk: de Oosten rijkse Staatsdrukkerij te We nen

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1982 | | pagina 21