Ongunstig
perspectief
voor
loodgieters-
bedrijf
Boekenomzet bleef dit jaar stabiel
onder faciliteiten
sen investeringsloon
7 Beurs van Amsterdam
mr
m
m 1
zrirkt
rrhs op
ONOMIE
LEIDSE COURANT/
VRIJDAG 31 DECEMBER 1982 PAGINA 13 r
hoofdfondsen
overige aandelen
obligaties
Slot- siot-
Slot-
Slot-
12.75 Ned. 81-91
12.50 ld 81-91
23-12 30-12
132.00 132,00 7.50 ld 78-93
122,30 122.30 7.50 ld 78-88
23-12
100.00
101.40
30-12
100,00
101,40
12^00 ld 81-91
12.00 ld 81-88
11.75 ld 81-91
119^20 119,20 7^20 ld 72-97
113,20 113.30 7.00 ld 661-91
113.70 113,70 7.00 ld 6611
99^00
99,00
98,00
99l00
98,00
1A50 ld 81-91
1 löieo 116^50 6^75 ld 78-98
95140
95140
11^50 ld 82-92
11.25 ld 82-92
nsao nsioo 6'so id 68ii
117.10 116,80 6.50 Id 68IV
9Sl90
96,00
95190
96,00
1A00 ld 81-88
11.00 ld 82
11o!30 noao 6i25 ld 67-92
116.30 116.00 6.00 ld 67-92
95i0O
94,80
95,00
10!75 ld 81
112^90 112^60 575 ld 6511
95130
9S130
10'50 ld 80
11S!60 1ie!60 5^25 Id 64II
9A80
94l80
10^50 ld 82-92
10.25 ld 80-90
113>0 113A 0 4*50 ld 58-83
115.50 115,30 4.50 ld 59-89
102120
96,20
IO0I0O
96,30
10.25 id 80-87
10.25 ld 82-92
108,20 108.10 4.50 ld 601-85
115,30 115,40 4.50 Id 60II
99,00
94,30
98,80
94,10
10^00 ld 82
10e!50 111!00 4^25 ld 59-84
98,40
98l20
10!00 ld 82-92
111.10 11L20 4^25 ld 61-91
95l00
95lo0
9^50 id 75-1
9.50 ld 76-2
104|60 104^60 4^25 ld 6311
105.50 105.50 4.00 ld 61-86
9ll40
97,30
9ll40
97,70
9.50 ld 80-95
9.25 id 79-89
9.00 ld 75
106,50 106,50 4.00 ld 62-92
105,90 105,90 3.75 ld 53-93
103.80 103,50 3.50 ld St.47
90,60
9L40
90,60
91,70
91,40
9.00 ld 79-94
8.75 ld 75
105,30 105,10 3.50 ld 53-83
102,50 102,50 3.25 id 48-98
98,40
86,00
98,40
86,00
8.75 ld 76-96
8.75 ld 79-94
103.00 103|00 3.25 id 54-94
103,00 103.00 3.25 ld 55-95
89l50
89,00
89l50
89,00
8.75 ld 79-89
8.50 ld 75
103.90 103.70 3.25 ld 55-85
102,30 102,30 12.00 BNG 81-08
96,20
125,60
96,10
126,00
8*50 ld 78-93
103,20 103Ó0 il!00 ld 81-06
118l60
iialeo
8.50 ld 79-89
102180 102.50 9^50 ld 75-85
104140
105120
8^25 ld 77-92
102J0 102,70 9~00 ld 75-00
|o6l30
106150
6.2S ld 79-89
8.00 ld 69
10V90 10V90 B.7S ld 70-95
102,00 102.00 8.75 ld 75-00
103140
103,20
103,10
8.00 ld 70-95
8.00 ld 71-96
8.00 Id 70I
101,80 101,80 8.75 ld 77-02
102,00 101,80 8.50 ld 70-85
102,50 102,50 8.50 ld 70-95
103,40
103,70
102.10
103,40
103,80
102,00
8.00 Id 70II
8.00 Id 70III
102,50 102,50 8.50 ld 73-98
103,50 103,50 8.25 ld 70-85
103,20
103,10
103.50
8^00 ld 77-97
10V40 10L30 8Ï25" ld 76-01
103130
103130
8!00-ld 78-88
7.75 ld 71-96
103i00 103^00 e!oO ld 71-96
100,60 100,60 8.00 ld 72-97
IO1I6O
101.60
10ll60
101,60
7.75 ld 73-98
7.75 ld 77-97
7,75 id 77-92
100,30 100.50 8.00 ld 73-79
100.50 100,50 8.00 ld 75-00
100,80 100,90 7.60 ld 73-98
101.30
101,40
100,00
10OI 50
7.75 ld 82-93
100,90 100,90 7.50 ld 72-97
99.60 100,00 7.25 ld 73-98
99,50
97.60
99,90
97,90
7.50 ld 72-97
99,80 99.80 7.00 ld 66-11
98l00
98l00
beurs van New York
buitenlands geld
of. A
bt
•JHTING VAN DE ARBEID:
een|van onze sociaal-
fonomische redactie)
HAAG Als de
ieid geen faciliteiten
th°),le|t op het gebied van
sating" en Premiehef-
wë|sJ?al er van de invoe-
de van investeringsloon
feitieel terecht komen,
mers.ggt de Stichting van
iet zojbeid( bet;> samenwer-
prgaan van werkge-
1 heeren vakbeweging in
veroiechnisch advies over
r kwteringsloon.
Fundamentele onenigheid
blijkt er tussen vakbeweging
en werkgevers te bestaan over
de vrijheid tot deelname. De
vakcentrales menen, dat als er
in vrijheid tijdens cao-onder
handelingen tot het creëren
van investeringsloon wordt
besloten alle werknemers tot
deelname moeten worden ver
plicht (enkelvoudige vrijwil
ligheid). De werkgevers me
nen daarentegen, dat ook als
er een cao-bepaling over in
vesteringsloon tot stand komt
het iedere werknemer vrij
moet staan om deel te nemen
(dubbele vrijwilligheid).
Bonden zetten overleg
met RSV op laag pitje
ROTTERDAM In tegenstelling tot de centrale on
dernemingsraad die niet meer met de RSV-top wil
praten, hebben de vakorganisaties gisteren wèl een ge
sprek gehad met de raad van bestuur van RSV.
In het gesprek is volgens bestuurder Aalko van der
Veen van de Industriebond FNV door de RSV-top een
nadere toelichting gegeven op de plannen van de con
cernleiding, met name over het daaruit voortvloeiende
verlies aan arbeidsplaatsen. De vakorganisaties zullen
het overleg met de RSV-top de komende maanden
echter ook op „een laag pitje" zetten, aldus Van der
Veen. Daarentegen zal wel gesproken worden met de
projectgroep die door minister Van Aardenne is inge
steld. Een eerste oriënterend gesprek heeft gisteren al
plaatsgevonden. Het is volgens Van der Veen de be
doeling dat de vakbonden hun definitieve advies aan
de projectgroep op 14 januari zullen uitbrengen.
Japan ontwikkelt
„superrobots"
TOKIO Overheidsinstituten in Ja
pan zullen volgend jaar beginnen met
de ontwikkeling van zogenoemde su
perrobots voor het vervangen van
mensen bij gevaarlijke werkzaamhe
den. De robots zullen onder meer wor
den gebruikt bij het blussen van bran
den, het onderhoud van kerncentrales
en werkzaamheden diep onder de
zeespiegel. Zij zullen gevoelig zijn voor
visuele prikkels, geluid en geuren,
krijgen een aantal armen en handen
en zullen in staat zijn zich voort te be
wegen op een oneffen oppervlak. Het
project zal de komende acht jaar onge
veer ongeveer 225 miljoen gulden kos
ten.
zou de stichting alge-
zaak^ijsteUing van belasting
hten zjen OVer het loon-
eeuwjjdeel, dat de werkne-
^schikbaar stellen voor
doot-jringen in onderneming,
i" hgtak of nog meer alge-
f 90%jjet minst dat mag wor-
?wild ifiangd, zo meent men,
oestan^i van heffing totdat de
hebbejracht terugbetaald
erk V6
hij rojchting van de Arbeid
ent zich niet uit over de
n ent zich n
het8Sjkheid
van invoering
Pr!vesteringsloon. Bij cao-
handelingen moet wor-
hfygemaakt °f men daar-
1 overgaan. Zij beperkt
{n-ook tot het aangeven
nie technische mogelijkhe-
zo'n invoering. Na-
erk kijijk wordt erop gewe-
best it investeringsloon geen
Matiging betekent. Letter-
inziejjrdt eronder verstaan-
ivige, jsgeling waarbij een in-
lichte,g 0p het loon van een
smer plaats vindt welke
Poel, aangewend ten behoeve
financiering in ruime
bedrijven waarvoor in
werkgever een vermo-
(b.v. aandeel,obliga-
•angt, die voor een be-
tijd wordt geblok-
OTE
iLllbobank:
iTKerne
iStbeids-
a tel.l
foMrjCHT Met het oog
a hei aj te verwachten ont-
>ndams|lingen Perso"
van centra-
nk en aangesloten
Leiden*1 de Rabobank
zo. Drin soort eigen inter-
^stellen,
jemende groei van de
LeCtiviteiten en de voort-
i automatisering maken
dig dat er een grote
1T zi^an flexibiliteit bestaat
DngevaJnedewerkers in de ge-
i Ziekefganisatie. Dit is nodig
.00 u. tohoud van zoveel moge-
-- kgelegenheid voor het
ekenhui personeel en voor een
inzet van hen. Al-
ezoekuiheer Mertens, voor-
nn'?n de Raad van Beheer
bezo^a^°"maancihlad. Vol-
ondervindt ook
jks va»o de weerslag Rabo-
O-i9.30ndervindt van de on-
11-1H tijd: de kredietverle-
MgeM gedaald, de bedrijvig-
n 18.30*oeit niet meer en de
15.00- lopen door. Verder
dag. v< de winstmarges krap-
verliezen van bedrij-
)-i9 00? ster^ toegenomen en
rum: ^zakelijke toevoegingen
het VAR (voorziening alge-
idegeeiisico's) zijn hoger dan
(bej
IE
9.00 u.
elijks vi|J\y0
18.45 trf*"*
Sgadering
De beï!rw
k zijn 00
e kindf
kl"pHABI Volgens de
van olie van de Vere"
n 14 ^Arabische Emiraten,
Rjjaid Al-Oteiba, is er een
ministers uit de lan-
bez°®i de OPEC (Organisatie
g" I9*3ije Exporterende Lan-
)-l5.30| komende weken op-
8.30 u. bij elkaar komen om
elefonisjjssing te zoeken voor
0eren°ol vraaëstu^ van
)ag6enrn en de produktie van
ECHTSPekendmaking gisteren
I23942i0teiba Oteiba de me-
°0-123£schillen tussen de le-
he prSanisa*ie ..een
NoortP die spoedig over
ecomplfen". Hij doelde op het
van mèi dat verscheidene le
Leidj de OPEC zich niet
)ea<oper-te houden aan de af-
die in maart 1982 zijn
n werf over prijzen en pro-
lo.oo-iiran olie. Vorige week
ng bel OPEC de kwestie ook
oken op een vergade-
18 30-l^enen- wer<^ toen
jesloten de maximum-
[e van alle dertien lan-
m ~hJen van 17-5 tot 18,5
gem!"316" Per daë te ver"
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Uit een
branche-oriëntatie over
het loodgietersbedrijf van
het Economisch Instituut
voor het Midden- en
Kleinbedrijf moet de con
clusie worden getrokken,
dat op korte termijn de
perspectieven voor de
loodgieters ongunstig zijn.
Op langere termijn kun
nen de ontwikkelingen
gunstiger worden, maar
het is zo goed als zeker
dat alleen ondernemers,
die bedrijfseconomisch
zijn ingesteld, van het ver
anderend getij zullen pro
fiteren.
Sedert het begin van de zesti
ger jaren is het aantal loodgie-
tersbedrijven gestadig terugge
lopen. Hiertegenover staat dat
het aantal werknemers in de
zelfde periode in deze bedrijfs
tak tot 1980 steeds iets is ge
groeid. De bedrijven werden
geleidelijk aan groter van om
vang. Het aantal ondernemin
gen per eind 1981 bedroeg
ruim 3.500. In ongeveer 3.000
van deze ondernemingen werd
naast het ambachtelijke werk
ook nog aan detailhandel ge
daan, al was dit van onderge
schikte betekenis. Het assorti
ment van de detailhandel om
vatte dan sanitaire artikelen,
verwarmings- en kookappara-
tuur, huishoudelijke artikelen
en elektrotechnische artikelen.
Centrale verwarming
De jaren zeventig waren voor
het loodgietersbedrijf door el
kaar genomen bevredigend tot
zeer bevredigend, aldus het
35 miljoen boeken per jaar
AMSTERDAM De Ne
derlanders hebben in de
periode oktober 1981 tot
en met september 1982 35
miljoen boeken gekocht
voor een bedrag van ruim
660 miljoen gulden. De
boekenomzet is daarmee
nauwelijks gewijzigd ten
opzichte van de Vooraf
gaande periode van vier
kwartalen (juli 1981 tot en
met juni 1982). Toen wer
den er eveneens 35 mil
joen boeken verkocht ter
waarde van 667 miljoen
gulden. Dit blijkt uit de
jongste gegevens -van de
Stichting Speurwerk be
treffende het Boek, waar
in de cijfers van het derde
kwartaal 1982 zijn ver
werkt.
De cijfers zijn gebaseerd op
een steekproef van het NIPO
bij ruim 27.000 Nederlandse
huishoudens. Het gaat hier om
algemene boeken. Niet inbe
grepen zijn encyclopedieën,
romantijdschriften en schooi
en studieboeken. De stichting,
die deze gegevens verzamelt
onder meer ten behoeve van
boekhandelaren en uitgeverij
en, concludeert uit deze jong
ste gegevens dat in 1982 een
eind is gekomen aan de stij
gende verkopen van algemene
boeken, zoals die nog in 1981
konden worden gesignaleerd.
De gemiddelde prijs voor het
algemene boek bedraagt nu 18
gulden en 80 cent. In de vorige
periode lag die prijs vijftien
cent hoger. Daardoor daalt
mede de gemiddelde besteding
per huishouding tot ongeveer
132 gulden. Dat is anderhalf
procent minder dan in ge
noemde voorgaande periode
van juni 1981 tot en met juli
1982, aldus Speurwerk betref
fende het Boek.
De belangrijkste verkoopkana
len handhaven zowel in aan
tallen als in geld hun markt
aandeel op het niveau van de
vorige periode. De boekhan
dels, inclusief warenhuizen (7
procent), vormen het belang
rijkste afzetkanaal met een
marktaandeel van 54 procent.
De boekenclubs nemen 29 pro
cent voor hun rekening, de
boekenpostorderbedrijven 8 en
de overige verkoopkanalen 9
procent.
Nog steeds worden er iets
meer boeken van Nederlandse
auteurs verkocht dan vertaal
de werken. Het aandeel van
met name Engelstalige pockets
lijkt enigszins toegenomen. De
belangstelling voor literaire
romans van Nederlandse au
teurs vertoont weer een stij
gende tendens. Dit in tegen
stelling tot bevindingen eerder
dit jaar, aldus Speurwerk.
rapport. De groei van de wo
ningmarkt, de renovatie van
'woningen, de sterke toene
ming van het aantal installa
ties voor centrale verwarming
zorgden voor deze gunstige
ontwikkeling. De laatste jaren
is dat alles wat anders gewor
den. De gevolgen van de eco
nomische recessie deden zich
in het jaar 1981 pas goed ge
voelen. Het inzakken van de
bouwmarkt en de verminde
ring van de koopkracht heb
ben met name de afzet nadelig
beïnvloed. Had men in voor
gaande jaren minstens voor
een half jaar werkopdrachten,
thans hebben de meeste be
drijven niet meer dan drie
maanden opdrachten in porte
feuille, terwijl er voor sommi
ge bedrijven voor nog geen
week werk voorhanden is. In
1981 werd nog voor 2,5 a 3
miljard gulden aan omzet be
haald. Bij het groter worden
van de ondernemingen zien
we ook een ontwikkeling,
waarbij een deel van de bedrij
ven het dakdekkerswerk, dat
oorspronkelijk tot het loodgie
tersbedrijf behoorde, gaat uit
besteden. Ook het riolerings
werk wordt nogal eens uitbe
steed. Toch is er een groot
aantal bedrijven in de loodgie
tersbranche, dat deze werk
zaamheden in eigen beheer
uitvoert.
Vooruitzichten
Op korte termijn zijn de voor
uitzichten voor de loodgieters-
bedrijven ongunstig. Het volu
me van de bouw- en installa-
tiemarkt is gedaald en daalt
nog steeds. De sterke terugval
in de bouw van vrije sektor-
woningen heeft ook het lood
gietersbedrijf sterk getroffen.
In de sociale woningbouw
wordt steeds minder en goed-
lichtpuntjes te ontdekken val
len. Het komt er voor de on
dernemers op aan, dat ze deze
ontwikkeling goed opmerken
en het bedrijfsbeleid er op
richten. Steeds weer blijkt, dat
dit het zwakke punt bij de on
dernemers is. Men is vaak
meer vaktechnisch dan be
drijfseconomisch ingesteld.
Van een echt gericht onderne-
mersbeleid is dan ook vaak
geen sprake. Daarom stellen
we nadrukkeliljk, dat de goed-
geleide ondernemingen op wat
langere termijn zeker perspec
tieven hebben, maar dat de
meer traditioneel ingestelde
ondernemers moeite zullen
hebben de ontwikkeling goed
door te komen.
koper sanitair voorgeschreven.
Onderhoud en vernieuwing
van sanitaire en andere instal
laties in bestaande woningen
worden uitgesteld. Verwacht
wordt, dat het installatiewerk
in de nieuwbouw op langere
termijn terugkomt, zij het op
een lager niveau. De markt
voor vernieuwing en onder
houd van bestaande installa
ties zal na een korte inzinking
weer de normale groei gaan
vertonen. Als mogelijke licht
puntjes kan op het volgende
worden gewezen. Bij de be
staande apparatuur is in de
loop der jaren een grote ach
terstand ontstaan in het onder
houd. Als men erin slaagt de
consument duidelijk te maken,
dat regelmatig onderhoud de
levensduur van apparaten ver
lengt en het gasverbruik kan
beperken, kan dit veel werk
opleveren. Ook de detailhan
del biedt voor de bedrijven
gunstige perspectieven. Ten
slotte kan de gespecialiseerde
vakman de eenvoudige doe-
het-zelver in zijn aktiviteiten
begeleiden en stimuleren.
Lichtpuntjes
Het geheel overziende kan ge
steld worden, dat de vooruit
zichten voor de eerstkomende
jaren bepaald ongunstig zijn,
maar dat er in de verdere toe
komst toch nog wel enkele
Voor de loodgieter ziet het er niet best uit
