Citroën bedreigd door
communistische sabotage
i
Westen afwijzend over
voorstellen Jaruzelski
Italiaanse
politie
loopt blauwtje
IERS BEVRIJDINGSLEGER DREIGT
MET ACTIES ROND KERSTMIS
Baron Empain weent op proces tegen folteraars
fa
Pet van Castro pastp
Bouterse perfect,
maar Suriname is
geen Cuba
BUITENLAND
LEIDSE COURANT
DINSDAG 14 DECEMBER 1982 PAG(
VS willen alternatief
hoofdkwartier in Engeland
LONDEN De Britse minister van staat,
Peter Blaker, heeft officieel toegegeven dat
het Pentagon voorbereidingen treft voor de:
bouw van een „alternatief" Europees hoofd
kwartier in Engeland. De Britse minister
voegde daar echter aan toe dat „er op het mo
ment geen sprake van is dat het hoofdkwar
tier van de Amerikaanse troepen in Europa
wordt overgeplaatst, waar dan ook naar
toe". Vorige week had het Britse dagblad
The Guardian gemeld dat de regering-
Reagan het Pentagon had gevraagd zijn
hoofdkwartier vanuit Stuttgart naar Enge
land te verplaatsen uit angst dat de NAVO-
troepen West-Duitsland in een oorlog niet
zouden kunnen behouden.
Koeweit verbiedt
kerstfeest
in het openbaar
KOEWEIT De regering van
Koeweit heeft maandag alle kerst
en oudejaarsvieringen in hotels en
clubs of op openbare plaatsen ver
boden en het ministerie van bin
nenlandse zaken heeft bij overtre
ding straffen in het vooruitzicht
gesteld. Vorig jaar leidden druk
bezochte feesten in hotels tot dan
sen in het openbaar, wat de mo
hammedaanse bevolking kwetste.
Alcohol is verboden in Koeweit.
De Verenigde Arabische Emiraten
kondigden vorige week een soort
gelijk verbod af.
Prinses Sophie gaat
zich verloven
LUXEMBURG Het Luxem-
burgse groothertogelijke hof
heeft gisteren de verloving
aangekondigd van de 22-jarige
prinses Sophie van Hohenberg
met de heer Jean-Louis de Po-
testa. De aanstaande bruid is
een dochter van wijlen Frans-
-Ferdinand, hertog van Ho
henberg, en de hertogin, gebo
ren Elisabeth van Luxemburg
en is een kleindochter van
groothertogin Charlotte van
Luxemburg. De aanstaande
bruidegom is een Belgisch za
kenman van 31 jaar, zoon van
baron de Potesta.
Blokkade
De Engelse poli
tie is hier bezig
met de ontrui
ming van de
vrouwelijke blok
kade bij de Brits-
Amerikaanse
luchtmachtbasis
Greenham Com
mon.Ongeveer
duizend vrouwen
versperden giste
ren de toegang
tot de lucht
machtbasis om
te protesteren te
gen de voorge
stelde plaatsing
van Amerikaanse
Kruis en Pers-
hing-raketten.
„Sovjet-Unie beproef"
SSNX-raketten" ft]
WASHINGTON De Sovjet-Unie
gelopen weekeinde vier raketten voorf
ge afstand op verschillende doelgebi<
gevuurd. De SSNX-20 raketten werd<
vuurd van een onderzeeër. Dit hebb
lieden van de CIA gisteren laten wi
raketten, die een reikwijdte van ruii
kilometer hebben, zijn in het uiterst
den van de Witte Zee gelanceerd,
ketten, elk uitgerust met vier kern!
kwamen midden in de Stille Oceaan i
andere twee landden bij het schii
Kamsjatka in het oosten van de Sovjf
Leiders van de Amerikaanse Senaat
gisteren voorspeld, dat de fondsen
eerste aankoop van MX-raketten zulli
den goedgekeurd. Wel zullen hieraai)
waarden worden
Honderden
doden bij
aarbeving in
Noord-Jemen
SANA'A Een zware aardbe
ving heeft gisteren in Noord-
- Jemen aan enkele honderden
mensen het leven gekost. De
beving die zich in de ochtend
voordeed en 40 seconden aan
hield, trof vooral het gebied
van Dhamar, op ongeveer 100
kilometer ten zuiden van Sa-
na'a.
Volgens een officieel commu
niqué werden in deze streek
77 dorpen getroffen, waarvan
er verscheidene volkomen
werd verwoest. Radio-Sana'a
sprak in de eerste berichten
van 335 doden en ongeveer
300 gewonden. De beving had
een kracht van zes op de
schaal van Richter. President
Saleh heeft de noodtoestand
en een rouwperiode van drie
dagen afgekondigd.
Computer
voorspelt
nederlaag voor
Reagan
WASHINGTON Een studie
op het Witte Huis, die met be
hulp van een computer werd
uitgevoerd, heeft uitgewezen
dat president Reagan in 1984
waarschijnlijk zijn meerdere
zal moeten erkennen in de de
mocratische senator John
Glenn.
De computer heeft berekend
dat John Glenn, de voormali
ge astronaut die nu voor de
staat Ohio in de Senaat zit,
waarschijnlijk een meerder
heid zou behalen in het Colle
ge van Kiesmannen dat de
president kiest. Volgens de be
richten kwam de computer te
vens tot de conclusie dat zich
een nek-aan-nek-race zou ont
wikkelen, als niet John Glenn
maar voormalig vice-premier,
Mondale de democratische
kandidaat is voor het Witte
Huis.
(Van onze correspondent
Jan Drummen)
PARIJS Het Franse Ci-
troën-automobielconcern
zal vermoedelijk zijn mo
dernste fabriek moeten
sluiten als gevolg van een
hardnekkig arbeidscon
flict dat sterk politiek en
ideologisch gekleurd is.
Sedert ruim vijf maanden
heerst er in de Parijse voor
stad Aulnay een verstikkend
klimaat als gevolg van de
strijd tussen de communisti
sche vakbond enerzijds en an
dere vakbonden en de directie
anderzijds. De vele Afrikaanse
gastarbeiders worden daarbij
als stoottroepen gebruikt. Er is
sprake van een nagenoeg con
tinue actie van sabotage.
Deze sabotage wordt uitgeoe
fend door de communistische
vakbond CGT. Deze vakbond
voert in de fabriek een ware
terreur uit. Als gevolg daarvan
is er in minder dan vier maan
den tijds in de fabriek meer
wild gestaakt dan gewerkt.
De Citroen-fabrieken zijn eni
ge tijd geleden geheel overge
nomen door Peugeot, dat
eveneens Talbot (eertijds Sim-
ca) in zich opgenomen heeft.
Ze staan er slecht voor. Ci
troën heeft nog heel lang de
sfeer van een ouderwets fami-
liebedrif uitgeademd. De di
rectie had een eigen vakbond
in het leven geroepen die fel
anti-communistisch was en die
in feite meer aan de zijde van
de werkgever dan van de ar
beiders stond. Na het in de re
gering komen van de commu
nisten verhevigde zich de
strijd die gedeeltelijk werd uit
gevochten over de ruggen van
de gastarbeiders. Deze meestal
weinig geschoolde en politiek
niet onderlegde arbeiders wer
den op schandelijke wijze be
dreigd als zij zich niet openlijk
bij de communisten aansloten.
Bij de jongste vakbondsverkie
zingen behaalde de communis
tische CGT de grote meerder
heid. Zij trok de meeste gastar
beiders naar haar kant over.
Zij worden gebruikt in een
strijd die volgens ingewijden
het bestaan van de Citroën-fa-
brieken op het spel zet. De
communisten willen volgens
insiders de kapitalistische Ci-
troën-fabriek vernietigen. Als
er dan overheidshulp aan te
pas moet komen, willen zij een
flinke vinger in de pap krij
gen. Het zou een eerste stap
naar nationalisering van het
noodlijdende bedrijf zijn.
Een beeld van de demonstratie in Warschau gisteravond.
Een vrouw legt bloemen voor een portret van Walesa.
WARSCHAU De staat
van beleg in Polen zal op
Oudejaardag worden op
geschort en alle gevange
nen zullen waarschijnlijk
met Kerstmis worden vrij
gelaten als het parlement
de wetsvoorstellen goed
keurt die het gisteren
kreeg voorgelegd.
Het parlement zal komende
zaterdag bijeenkomen om
over de voorstellen te stem
men. Het Poolse parlement
kwam gisteren niet tot wets
voorstellen omdat de afge
vaardigden van mening wa
ren dat de voorstellen in te
vage bewoordingen gesteld.
De wetsvoorstellen werden
terugverwezen naar een aan
tal commissies. De algemene
indruk van waarnemers
luidt dat de greep van het
bewind op de samenleving
niet gevoelig zal verslappen
als het eenmaal zover is.
In het Westen is terughou
dend gereageerd op de rede
van generaal Jaruzelski
Waarin hij de opheffting van
de staat van beleg aankon
digde. De Amerikaanse mi
nister van Shultz zag er on
voldoende aanleiding de
Amerikaanse strafmaatrege
len tegen Polen in te trek
ken.
Gisteren is in Warschau
weer betoogd door aanhan
gers van de verboden vrije'
vakbond Solidariteit. Op de
dag dat het precies een jaar
geleden was dat de staat van
beleg werd ingesteld, ging
voor het eerst na 10 novem
ber weer honderden mensen
de straat op om leuzen als
Walesa en Solidariteit te
schreeuwen.
ONDERZOEK NAAR MOORD OP CHIESA
OP DOOD SPOOR
(Van onze correspondent Cees
Manders)
ROME Het onderzoek naar
de daders van de moord op ge
neraal Dalla Chiesa, zijn echt
genote en zijn lijfwacht, op 3
september in Palermo, kan ge
heel van voren af aan begin
nen. Dalla Chiesa was inder
tijd naar Palermo overge
plaatst om daar de maffia-ben
des op te rollen.
De politie van Palermo heeft
de enige persoon, die getuige
was geweest van de moordpar
tij/gearresteerd op verdenking
van het afleggen van een valse
getuigeverklaring. Deze „ge
tuige", een buschauffeur uit
Noord-Italië die zich op de
avond van de aanslag toevallig
in Palermo bevond, was kort
na de actie naar de politie ge
stapt. Hij zei dat hij de aanslag
had zien gebeuren. Ook zou hij
een van de daders hebben her
kend.
De politie, al lang blij dat ein
delijk iemand de moed had
zich als getuige van een maf
fia-aanslag te melden, aarzelde
geen moment en arresteerde
de man'die door de getuige als
een van daders was herkend.
Deze „dader", Nicolo Alvaro,
uit Reggio Calabria, ontkende,
maar dat weerhield autoritei
ten noch de publieke opinie
ervan hem schuldig te verkla-
De kroongetuige, wiens naam
voor zijn eigen veiligheid ge
heim werd gehouden, gaf on
dertussen interviews aan pers,
radio en tv en klaagde over
het feit dat de autoriteiten
hem na zijn belangrijke ver
klaringen niet eens meer be
schermden, terwijl het toch
duidelijk was dat de maffia het
op zijn leven had gemunt. He
laas blijkt nu dat deze belang
rijke getuige, die voor de
„doorbraak" in de zaak-Dalla
Chiesa had gezorgd, het ver
haal heeft verzonnen. Het ver
moeden bestaat nu bij de poli
tie, die door deze zaak danig in
de verlegenheid is gebracht,
dat de „kroongetuige" door de
maffia is gestuurd met het
doel het onderzoek de ver
keerde kant op te sturen.
Annie zingt
voor Nancy
Aileen Quin, de hoofdrol
speelster in de film Annie"
zingt voor Amerika's First
Lady Nancy Reagan, tijdens
een kerstfeest voor jonge
hartpatiëntjes in het Witte
Huis.
(Van onze correspondent Ro
ger Simons)
LONDEN Noord-Ierland
verwacht vóór Kerstmis een
nieuw offensief van de INLA,
een radicale afscheidingsbewe
ging van het Iers Republikein
se Leger (IRA). De autoritei
ten houden zoveel mogelijk
politie gereed en ook de Britse
troepen zijn in verhoogde staat
van paraatheid gebracht. Elk
bomalarm zal ernstig opgeno
men worden.
Het Ierse Nationale Bevrijdi-
gingsleger (INLA), dat onge
veer 200 man sterk is, heeft al
aangekondigd de dood van
twee kameraden, die zondaga
vond door de politie in Ar
magh werden neergeschoten,
te zullen wreken.
De Noordierse autoriteiten
menen te weten, dat het ver
wachte nieuwe offensief geleid
zal worden door één van de
gevaarlijkste republikeinse
verzetsstrijders van Ierland.
Zijn naam wordt niet vrijgege
ven, maar naar verluidt tracht
zowel de Zuid- als de Noord
ierse politie hem al jaren op te
sporen. Bedoelde „terrorist",
zoals de Britten hem noemen,
was vroeger lid van de IRA,
maar hij zou overgelopen zijn
naar de INLA. De INLA is
ook verantwoordelijk voor de
aanslag vorige week op de dis
cobar in Barrykelly, waarbij
elf soldaten en vijf burgers om
het leven kwamen.
PARIJS De Belgische
baron Edouard-Jean Em
pain, tot voor kort presi
dent van het Belgisch-
-Franse staalconcern Em-
'pain-Schneider en play
boy, weende gisteren in
de rechtszaal in Parijs
toen hij vertelde hoe ge
maskerde mannen een
vingerkootje afkapten na
zijn ontvoering in 1978.
De 45-jarige baron, die zei dat
zijn leven door de ontvoering
vernietigd was, getuigde op
het proces tegen acht beklaag
den die ervan worden beschul
digd hem gedurende 63 dagen
te hebben vastgehouden. Em
pain had het over zijn „marte
laarschap" en zei dat hij in
angst en vreze voor zijn leven
had geleefd en nog bedreigin
gen ontving van de leden van
de bende die niet gepakt wa
ren. „Wat ik hier zeg kan erg
gevaarlijk voor mij zijn. Het
valt me niet licht, maar ik heb
besloten de hele waarheid te
vertellen en niets achter te
houden", aldus de baron. Em-
pains relaas, verteld met een
stem die af en toe brak wan
neer gruwelijke details aan de.
orde waren, werd in stilte aan
gehoord door de zes mannen
en twee vrouwen die ervan
worden beticht hem te hebben
vastgehouden en gefolterd.
Niemand is ooit echt beschul
digd van de ontvoering als zo
danig. Het enorme losgeldbe
drag dat voor Empains vrijla
ting werd geëist 8,5 miljoen
dollar is nooit betaald, on
danks langdurige onderhande
lingen met familie, politie en
zakenrelaties. Bij een brief aan
de familie was het afgehakte
vingergedeelte van de baron
ingesloten om te bewijzen dat
men hem in handen had. Het
stuk geamputeerde vinger was
een der aanwezige bewijsstuk
ken, gesloten in een glazen
houder. De Italiaanse ex-
-vrouw van de baron, Silvana,
getuigde maandag dat toen
haar man was bevrijd, hij
„bang, gebogen, ongelooflijk
mager en bijna niet in staat tot
lopen" was geweest. De Em
pains scheidden uit onenigheid
over de directie van Em-
pain-Schneider, aan het hoofd
waarvan de baron had gestaan
sinds zijn dertigste. Vorig jaar
is het concern overgenomen
door een Franse bank. Eind
deze week worden de vonnis
sen verwacht.
DEN HAAG De Surinaamse revolutie, die oj
februari 1980 begon toen een groep opstandige'
derofficieren de regering Arron naar huis stuj
en zich eigenlijk geen raad wist met de plotse
verkregen macht, heeft zich vorige week onti
tot een wrede militaire dictatuur. Intimid
martelingen, executies én de vermoedelijke 1
wezigheid van vreemde (Cubaanse) militairen?
riname heeft zich geheel aangepast aan de wd
verheffende gewoonten in de Latijnsamerika)
regio.
Voor legerbevelhebber Bouterse en zijn kornuiten ij"l
waarschijnlijk niet zo'n probleem. Zij spiegelen de I
naamse revolutie graag aan die in Cuba of in andere i
logisch gelijkgestemde landen. In die zin kan wordej
steld dat Fidel Castro's pet Desi Bouterse perfect past
Onduidelijkheid
Vanaf het moment dat de militairen het bewind van 1
aan de kant schoven, is lange tijd onduidelijk geweest!
ke richting zij wilden gaan. De benoeming van de mer
Chin A Sen tot premier en president en alle plannen
een terugkeer naar de democratie leken op een gema
koers te wijzen. De innige banden van de militairen m
zeer radikale PALU (Progressieve Arbeiders en Lai
wers Unie), het voortdurend uitstellen van de democrTE
ringen en de grote bewondering van de sergeants
Cuba, Nicaragua, Noord-Korea (waar wapens zijn gek)n,
en de PLO deden echter anders vermoeden.
Begin dit jaar, na het aftreden van Chin A Sen, de si'
greep van Rambocus en Hawker en de executie va
laatste, nam de oppositie tegen de militairen steeds grpll
vormen aan. Het invloedrijke Comité voor de Christi st
Kerken en de vakcentrale de Moederbond gaven opi jg
uiting aan hun bezorgdheid over de ontwikkelingen ii^
land. Ze waarschuwden tegen de vorming van een
we linkse elite", waarmee zij dat deel van de militairr
hun adviseurs bedoelden, dat de oren graag in sociiy6
sche landen te luisteren legt en de vorming van een lja<
radicaal Suriname voorstaat. .m
le
Uitbarsting \a\
Het conflict sluimerde een aantal maanden verder, td ki
eind oktober tot een grote uitbarsting kwam. Cyriel >id
de voorzitter van de vakcentrale de Moederbond, kon| i
een algemene staking af. Hiermee wilde hij de eis toL
spoedig herstel van de democratische vrijheden en cLi.
rugkeer van de militairen in de kazerne kracht bijzc*
Zijn oproep had tot gevolg dat hijzelf in de kazerne beP1
de, in de gevangenis ervan wel te verstaan. Na groter—
vanuit alle lagen van de bevolking moesten de miliu
Daal weer laten gaan, waarna hij 15.000 mensen op del-
bracht voor een grote demontratie tegen het militair! i1
wind. Even zag het er daarna naar uit dat de vakbd*
en de regering een akkoord hadden gesloten. Maar al
werd weer duidelijk dat de militairen er andere ii
over de toekoemst van Suriname op na houden d.
achtereenvolgende burgerregeringen.
Ware gezicht
De Surinaamse militaire leiders hebben met hun optihk
vorige week hun ware gezicht laten zien. Aan de vê[_
ring dat zij een coup hebben verijdeld en dat de veré
ten „op de vlucht" zijn neergeschoten mag geen
worden gehecht. Naar „goed Latijnsamerikaans gel
hebben zij een staatsgreep in scène gezet om hun i
standers uit de weg te kunnen ruimen.
Het is kenmerkend voor het karakter van de SurinJ
revolutie dat de „tegenstanders" uit de meest uiteenlS
de politieke richtingen en beroepsgroepen afkomstigjj
Bouterse zei eergisteren dat hij heeft afgerekend rr
„sociaal-economische elite". Wat hij bedoelde, is dat
genen die met krachtige argumenten de positie van c
litairen zouden kunnen bedreigen uit de weg zijn geriF
Daarmee is opnieuw aangetoond dat de militairen, alli
gingen ten spijt, geen enkele steun hebben onder de 1
king. De Surinaamse revolutie, waar de militaire m
hebbers de mond vol van hebben, is niet meer daii
linkse elite-beweging, die aan het volk wordt opga
Anders dan in Cuba, Nicaragua en zoveel andere socif
sche landen is er in Suriname nooit sprake geweesl
een verdrukt volk, dat zich heeft verènigd tegen eertj
rupte machthebber en na een lange en bloedige strijf
eindelijk de vrijheid heeft veroverd. Met zijn betrekkr
grote welvaart is Suriname een vreemde eend in de Z
merikaanse bijt. De bevolking is opgevoed in een tri
van grote vrijheid en lijkt niet bereid een autorits!
wind te aanvaarden. In februari 1980 steunde men dej
tairen, omdat zij beloofden een einde te maken
wantoestanden in het land. Maar nu, bijna drie jaarf
hebben de Surinamers meer dan genoeg van Bouteri
de zijnen.
Cubanen
Cuba, Nicaragua en het nietige Grenada zijn het mode
een socialistische land, zoals dat de Surinaamse milit
voor ogen staat. De eventuele aanwezigheid van Cu!
in Paramaribo komt daarom niet geheel onverwacl
zal er grote opschudding ontstaan wanneer wordt be'
dat zij inderdaad bij de gebeurtenissen van vorige wet
trokken zijn geweest.
Het is een publiek geheim dat Havanna bijzonder in
name getntereseerd is. De ligging van Suriname en
tuurlijke rijkdommen van het land zijn daaraan zeke
vreemd. Economisch gesproken kan Suriname van de
tacten met Cuba niet veel wijzer worden: suiker voo
prijs ver boven de wereldmarktprijs en ideologische
litaire scholing zijn Castro's beste exportprodukten.^
de meeste andere omringende landen geldt eenzelfdft
haal.
„Wij v/orden geen tweede Cuba. Wij kopiëren geen re
tie. Geloof ons maar, we gaan onze eigen weg", heb! e~
militairen de afgelopen maanden met grote stellighen,
roepen. Het valt, zeker na wat de afgelopen dagen
beurd, nauwelijks aan te nemen dat er nog iemand,
de machthebbers in Paramaribo op hun woord geloi
jos tim;