Joop Haverkort voltooide het
Sassemse raadhuis en ziet
..dan wel weer verder"....
id
HOE EEN HOBBY TOT EEN GEDREVENHEID KAN LEIDEN
annibalisme in
cademiegebo u w
Provincie wil voorlopige
ontsluiting Vlietland
UNA ËGIÖLEIDSE COURANT DINSDAG 7 DECEMBER 1982 PAGINA
Ie be
aldu
?idsa
lie d
Drdei
moe
ippei
l vai
n da
or d
ingei
Op mijn omwegen door stad en: land
kom ik graag mensen tegen. U kunt
mij telefonisch of schriftelijk vertellen
wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Ik ben bereikbaar via 071
- 12-22 44 op toestel 10.
belei Veel mensen die er een
Jsanal tijdvullende liefhebberij
op na houden, zijn daar
gestaag mee bezig. Een
postzegelman schuift al
gauw eens in de paar we
ken aan tafel om de col
lectie op haar merites te
eend beoordelen, kritisch te
lange eva^ueren (wat ^at 00^
moge wezen), aan te vul
len, te corrigeren of om
er alleen van te genieten.
De man of vrouw, jongen
of meisje van de sigaren
bandjes, de suikerzakjes,
de steelse verzamelaar
van Engelstalige bijbels
georganiseerd op roof
tochten langs hotels tij
dens buitenlandse reizen
de collectioneurs van
klokken en bellen, mili
taire petten, de verzotten
op loden soldaatjes of as
bakken, de makers van
tank-, vliegtuig- of
scheepsmodellen, zij alle
geven zich op gezette tij
den met geestdrift over
aan hun geheide hobby.
op d
Zo niet Joop M. Haverkort
uit Sassenheim. Hij is een
man die desnoods een jaar
lang bezetenheid ten toon
spreidt, maar daarna voor
heel lang uitgeblust is: een
schepper, die op de zevende
dag rust. Maar die dag kan
dan wel een jaar of wat du-
t>eei
t VI
gege Joop Haverkort is een 46-
jarige timmerman, die bij
vlagen geniaal met lucifer
houtjes kan omgaan en er
hele stedebouwkundige
projecten mee aan elkaar
lijmt. Hij is niet de enige
hobbyist die met lucifers-
met-afgebrande-kop werkt,
maar wel een heel grote ar
chitectonische imitator. Een
vasthouder met markante
kop die niet opgeeft als de
geest eenmaal over hem is
gekomen. Als de vonk
zijn kruitvat
kunnen zijn gezinsleden
aanwezigheid voor maan
den afschrijven. Dan bijt hij
zich vast en blijft creëren
totdat zijn bouwsel het dag
licht kan verdragen. „Wat
ik op de eerste plaats nodig
heb", zegt timmerman
Joop, „is inspiratie. Als ik
die eenmaal heb, ben ik er
nog geruime tijd mee bezig
alvorens ik aan de slag ga".
Haverkort heeft duidelijk
een aanloop nodig, maar als
het eenmaal zover is, is,bij
hem het hek van de dam en
Joops laatste schepping in lucifers en bijkomende bouwmaterialen: de Sassemse raadhuis, met Sepps 'torentje. Wat een
timmermans oog allemaal niet vermag.
is zijn geestdrift en werk
lust nauwelijks meer in te
tomen.
Leeuwenhorst
Het is alweer zowat 23 jaar
geleden toen Joop Haver
kort zijn eerste ingeving
kreeg. Geen Sassems onder
werp, maar 't betrof het in
1959 opgeleverde klein-se-'
minarie Leeuwenhorst,
even buiten Noordwijker-
hout. Vandaag de dag een
tot de lekenstand terugge
bracht en multifunctioneel
Congres-Center, voor mi
nisters en goochelaars,
Navo-bijeenkomsten, brede
pastorale ontmoetingen en
nog heel wat andere doel-
eindén, met een daarneven
gelegen middelbaar onder-
wijs-instituut. „Ik was op
Leeuwenhorst bij de bouw
als timmerman werkzaam,
en het complex inspireerde
mij bijzonder, ook al door
z'n strakke vormgeving.
Het werd inderdaad een
prachtige conceptie, maar
ook een deceptie, want nie
mand kon ervan genieten.
Immers, nog vóór de aan
bieding van het werkstuk
aan mgr. M.A.Jansen, verse
bisschop van Rotterdam en
toekomstig „vruchtgebrui
ker" van het klein-semina-
rie die de zaak kwam inwij
den, raakte het „Leeuwen
horst" van Haverkort in de
vernieling. Mij is helaas
niet bekend hoe, want ik
hoor hierover weer via via.
Dus bisschop Jansen noch
wij hebben het lucifers-col
lege ooit kunnen aanschou-
Joop was niet uit het hob-
by-veld geslagen. Hij vatte
allengs liefde op voor zijn
parochiekerk. Vanuit zijn
woonkamer had hij uitzicht
op de St.Pancratiuskerk in
Sassenheim, en hij begon te
broeden op een nieuw stout
plan: de kerk in lucifers en
bijkomende artikelen. De
inspiratie stond geruime tijd
in zijn geestelijke oven gaar
te worden en daarna stortte
Haverkort zich, aan de
hand van tekeningen en fo
to's en eigen liefdevolle
waarneming, op de St. Pan-
cratius, die zijn jeugd al
verblijd had. Ik ken dat; ik
heb de parochiekerk uit
mijn jonge jaren, de Krop-
hollerse „Martelaren" in
Amsterdam, Watergraafs
meer, ooit steen voor steen
op papier getekend. Dan
leef je, maandenlang, in een
andere wereld, die je nooit
daarna meer tegenkomt.
Pancratius
De nabootsing van de
„nieuwe" Pancratius maak
te furore in het bollendorp.
Ik kan me voorstellen, hoe
Haverkort genoot van elke
vordering op zijn „platte
grond". Hgt genot van „iets
te zien worden". En dat is
iets van jezelf. Dan voel je
je geen hobbyist, maar ge
flambeerd liefhebber, die
ergens in opgaat.
Haverkorts voltooide in
spanning is nog steeds in de
Pancratiuskerk zelf te be
wonderen, sinds de schil
derachtige schepping bij
een jaarlijkse kerkveiling
het kolossale bedrag van
55Q0 gulden opbracht. Na
een succesvolle bouw die
vele maanden in beslag
ham. Toen rustte de bou
wer, Joop M.Haverkort,
vier jaar op zijn lauweren,
nog nahijgend van zijn
„knutselen" op hoog ni
veau. In de tussentijd, zich
zelf niet geheel bewust van
wat er weer groeide, tas
tend naar een nieuw object.
Toen barstte de bom op
nieuw, een jaar geleden.
Joop had het voelen aanko
men.' In een visioen zag hij
steeds duidelijker in luci
fers vóór zich, wat men zou
kunnen noemen: „het mar
kante, plaatselijke raad
huis". Het zou nogmaals
een meesterwerk worden;
het Sassemse gemeentehuis,
dat iets wegheeft van een,
inverschillende lagen, be
kroond motel, vanwaar de
klok voor iedereen luidt.
Iemand die zo'n vonk niet
zelf voelt kan zeggen: hij
kreeg de smaak weer te
pakken. Maar het was veel
meer dan smaak bij Joop:
de demon had hem weer te
grazen. Het moest en het
zou. Eerst de ondergrond:
bouwtekeningen, gedetail
leerd en wel. Daarna het
geduld en het uithoudings
vermogen. Wat nog belang
rijker is dan een artistieke
opzet.
Timmermansoog
Joop kreeg de assistentie
van zijn 19-jarige zoon
Sepp, begenadigd met een
zelfde timmermansoog als
z'n vader. Sepp was goed
voor het „fijnere werk": het
zeer bewerkelijke torentje
(met peertje) van de raad
huis, bijvoorbeeld. Schaal: I
op 50, net zoals bij de Pan
cratius. Het raadhuis kostte
„slechts" om en nabij de
6000 beknotte lucifers (van
wege de „lage bouwstruc-
tuur"), maal- de Pancratius,
met z'n hele torenende op
bouw, had meer dan 25.000
gevergd. En daar waren
heel wat mensen voor in de
weer geweest; met aanstrij
ken en uitblazen en bewa
ren. Voor het dak van de
kerk gebruikte Joop leislag,
maar de talrijke daken van
het mini-raadhuis werden
bedekt met de knipsels van
20 vel schuurpapier. Boven-
stebeste daken, mogen we
wel zeggen. Plaatselijke
waarnemers schatten het
geheel op „weer bijzonder
fraai en zeer goed gelij
kend", met dat punctuele
torentje van Sepp, die ei
genlijk Jozef had moeten
heten als er niets „iets" tus
sengekomen was.
Maar die kwalificatie van
„fraai en gelijkend" raakt
Joop eigenlijk niet'. Voor
hem betekent zijn raadhuis
een geweldige innerlijke
voldoening. En daar is hij
nog een beetje trots op ook.
Wat er met het mini-raad
huis gaat gebeuren is nog
niet zeker; Haverkort is
hierover in bespreking met
het gemeentebestuur. Ei
genlijk had hij z'n schep
ping nog wat bijbehorend
personeel mee moeten ge
ven. In lucifertjes, het kopje
afgebrand. Een burgemees
tertje Kret, raadsleden en,
houterige, ambtenaren, kij
kend door de vele vensters,
of op het balkon (met twee
in tacte lucifers als vlagge-
stokken), dat bekroond
wordt door een paar wa-
pendragende leeuwen. Daar
is het waar Sassenheim
brult!
Inmiddels is Joop Haver
kort voor enige tijd weer
uitgeblust. Hij kan z'n
haar gaan kammen en
overgaan tot het teevee
kijken. En wachten op
nieuwe inspiratie. Een
bewonderaar van hem,
in Sassenheim, heeft, al
een nieuw mini-onder
werp voor Joop gezien.
Overigens zonder eerst
met Joop te overleggen.
En dat is foute boel, na
tuurlijk. Men ziet dan,
als slachtoffer van een
nieuwe inspiratie, de
„karakteristieke dorps
kerk", de allereerste St.
Pancratius, die in de 16e
eeuw in reformatorische
handen en zinnen is
overgegaan. Ach, jawel,
Joop zou dat best kun
nen imiteren! Maar me
vrouw Haverkort en
Joop zelf zien dat niet
meteen zo zitten. Zo'n
wens is voorbarig en nog
lang niet levensvatbaar.
„Vergeet het maar", zegt
mevrouw Joop zelfs.
De Pancratiuskerk van Joop Haverkort is nog steeds in de
werkelijke parochiekerk te bewonderen...
MERIK A AN SE
'ELEVISIEPLOÉG IN LEIDEN
■IDEN Op het Ra-
'nburg staan een paar
ne lampen opgesteld,
een flinke bundel
icht door de ramen van
iet Academiegebouw naar
innèn werpen. Binnen
>g meer lampen, een ca-
era, mannen met lange
\kkebaarden, pruiken en
leding die -aan de vorige
euw doet herinneren en
laaromheen wat figuren
r hedendaagse kle-
"heijij.
Amerikaanse televisie-
tot loeg streek gistermorgen in
eiden neer om opnamen te
njlaken voor een serie, die mo
ten teel met groot succes in de
'erenigde Staten op buis
!ityordt gebracht. Het Groot Au-
"torium van het Academiege-
>uw aan het Rapen brug
>rmde de achtergrond van de
ipnamen waar het gisteren om
ing. In de serie getiteld
it>Ripley's, believe it or not"
'orden meer of minder bizar-
verhalen door de omroep
it 1BC onder de aandacht ge-
ordfyracht De titel van de serie
frwijst daar ook naar. Ripley
mar din het be
gin van deze eeuw in Ameri
kaanse kranten met veel suc
ces horrorverhalen publiceer
de.
De aflevering, waarvoor giste
ren opnamen werden gemaakt
is gebaseerd op een verhaal
van Edgar Allen Poe. De pro-
ducente van het verhaal, D.
Webster, legt uit waar het om
gaat: „Het macabere in dit ver
haal van Póe is kannibalisme.
Poe schreef het verhaal in
1838. Drie mannen en een jon
gen zitten na een scheepsramp
zonder voedsel in een roeiboot
midden op zee. Na 23 dagen
honger en dorst lijden, besluit
het drietal onder leiding van
de kapitein na lang aarzelen
de jongen om het leven te
brengen en hem als maaltijd te
gebruiken. Hierdoor overleeft
het drietal de ramp, maar
wanneer ze uiteindelijk gevon
den worden en naar Engeland
worden overgebracht, moeten
ze voor de rechter verschijnen
wegens kannibalisme. Een
vlammend betoog van hun ad
vocaat zorgt er uiteindelijk
voor dat ze niet veroordeeld
worden. Ook de rechter bleek
van oordeel dat de dood van
één mens in dit geval te ver-
Tom van Beek (3e v.l.) speelt de advocaat en Luk van Mello (midden) de kapitein, die
wegens kannibalisme wordt berecht.
De Amerikanen kozen Leiden
als lokatie uit, omdat het Au
ditorium bezonder geschikt
bleek om als rechtbank te fun
geren. „Het heeft ons erg veel
moeite gekost om een zaal te
vinden, die zoveel lijkt op de
Engelse rechtbanken van de
vorige eeuw", aldus de produ-
cente. Ze geeft de toelichting
op de opnamen terwijl regis
seur en medeprnducent. echt
genoot N. Webster, probeert
een rechtbankscène op de
band te krijgen. Voor de opna
men wordt gebruik gemaakt
van Nederlandse technici en
Nederlandse acteurs. Zo speelt
Tom van Beek de advocaat.
„Nederlandse acteurs zijn wat
minder kostbaar dan Ameri
kaanse. Ook daarom hebben
we Nederland gekozen als lo
katie, maar dat is zeker niet de
belangrijkste redenaldus
mevrouw Webster. Ook afge
lopen zomer werden in Neder
land opnamen vopr de serie
gemaakt.
Of de serie ooit op de Neder
landse buis te zien zal zijn, is
onduidelijk. Tot. dusver heeft
nog geen enkele omroep er be
langstelling voor getoond.
Daarbij speelt ook een rol dat
Nederlandse omroepen meest
al pas over de aanschaf van
een Amerikaanse serie gaan
denken, wanneer er een groot
aantal afleveringen van is ver
vaardigd en zover is het nog
VOORSCHOTEN/LEID-
SCHENDAM In het drie
maandelijkse overleg van de
provincie met de gemeenten
die bij het recreatiegebied
Vlietland zijn betrokken heeft
de Provinciale Waterstaat erop
gezinspeeld Vlietland tijdelijk
te ontsluiten vanaf de Knip-
laan. Voor het inkomende ver
keer zou dan de Meeslouwer-
weg moeten worden gebruikt
en voor het uitkomende ver
keer de Oostvlietweg. De
Oostvlietweg is nu (vanaf de
Kniplaan) nog afgesloten voor
autoverkeer, hoewel dit ver-
In Leidschendam is men altijd
negatief, geweest over ontslui
ting van Vlietland via plaatse
lijke wegen. Vooral het CDA
heeft zich altijd gekeerd tegen
een ontsluiting van het recrea
tiegebied die veel overlast op
Leidschendamse wegen zou
veroorzaken. De laatste jaren
is men onder druk van de
honderden Leidschendamse
watersporters en vooral de
surfers onder hen hierover
wat genuanceerder gaan den
ken. Volgens D'66 bestaat het
aantal recreanten dat nu al
van Vlietland gebruik maakt
zeker voor vijftig procent uit
Leidschendammers. De demo
craten beschouwen het fietsen
met de surfplank op een aan
hanger daarachter temidden
van het autoverkeer op de
smalle Oostvlietweg als een
ontoelaatbare menging van
verkeer en pleiten voor aan
sluiting van Vlietland op de
rijksweg ter hoogte Van de
Meeslouwerweg. Een aanslui
ting die door Rijkswaterstaat
overigens al is afgewezen.
IGOR IN RAPPORT:
SIR-heffing benadeelt Alphense regio
ALPHEN AAN DEN RIJN
De SIR-belasting heeft forse
schade toegebracht aan de ves
tiging van bedrijven in Alphen
aan den Rijn. Dit is een con
clusie uit de economische be
leidsnota „Met de wind mee-
blazen" van het InterGemeen-
telijk Overlegorgaan Rijn
streek (IGOR).
De SIR-belasting is een hef
fing die bedrijven moeten be
talen als zijn hun bedrijf bin
nen de randstad verplaatsen.
Volgens het IGOR moet de
heffing snel worden afgeschaft
om.de bedrijvigheid in de re
gio Alphen weer op poten te
zetten. In de nota staat verder
dat er meer kantoren in Al
phen aan den Rijn moeten ko
men. Deze regio is volgens het
IGOR slecht bedeeld met ad
ministratieve werkgelegen
heid. Als Alphen meer kanto
ren weet aan te trekken, dan
komt dat ook de rest van de
streek ten goede, staat in de
nota te lezen. Over de snel toe
nemende werkloosheid in de
regio, 2476 mensen afgelopen
oktober, meldt de nota dat een
sterke stijging van dat aantal
binnenkort te verwachten is.
Tegen 1990 zal het tekort aan
arbeidsplaatsen waarschijnlijk
zijn opgelopen naar zesduizend
banen. Ook de tweede genera
tie forensen dient zich binnen
kort op de arbeidsmarkt aan
Dit zijn kinderen van de men
sen die zich in de zeventige
jaren vooral in Alphen vestig
den. Deze nieuwkomers wer
ken voornamelijk buiten de
Alphense regio. Ook staan er
nu nog relatief weinig vrou
wen ingeschreven als werk
zoekende. Het IGOR verwacht
dat deze groep eveneens sterk
gait groeien.
