m W
Kamer tegen verder afromen
gaswinsten oliemaatschappijen
In Noord- en Zuid-Holland
meeste cafetaria-bedrijven
Veel dollars in Madrid
tf Bank Mees Hope nv
Aandelen verdeeld,
obligaties vast
Beurs van Amsterdam
PAG"f?ONOMIE
LEIDSE COURANT
DINSDAG 7 DECEMBER 1982 PAGINA 15
nderë joorwegen weten nog niet
alar nieuwe loc's te bestellen
|f HAAG De NS heeft nog geen keuze gemaakt tussen een
Jse en een Franse fabrikant voor het plaatsen van een order
350 diesel-elektrische locomotieven. Met de order is een be-
1 150 miljoen gulden gemoeid. Omdat de NS nog geen
Fnitieve keuze heeft gemaakt kan ook de Kamer nog geen
edig inzicht krijgen over de onderhandelingen, mogelijke,
rolgopdrachten en eventuele alternatieven.
drijfvJ
kernwj
heeft staatssecretaris Scherpenhuizen (Verkeer en Water-
t) geschreven aan aan de kamercommissie voor verkeer en
taat. In die commissie had de PvdA om inlichtingen over
or de locomotieven gevraagd. Men was bang dat de
irlandse industrie niet voldoende van de order zou kunnen
iteren.
irpenhuizen heeft de commissie nu laten weten dat de NS
i van deze maand een besluit zal riemen. Bij dat besluit zal
nadruk worden gelegd op de inschakeling van de Neder-
industrie bij de order.
Transpotel en Lloyd's samen in
informatiedienst voor transport
RIJSWIJK Transpotel bv en Lloyd's of London Press bv
hebben een overeenkomst gesloten voor de gezamenlijke opzet
van een Viditel-informatiedienst voor het goederenvervoer in
Europa. Daarmee wordt het informatiebestand van Transpotel
op het gebied van de scheepvaart met bijna 20.000 „bladzijden"
uitgebreid.
Alle afvaarten uit Westeuropese havens borden aan het bestand
toegevoegd, juist als de posities van 22.000 schepen over de gehe
le wereld, de condities van buitenlandse havens en informatie
over scheepvaartlijnen en tarieven. Binnenkort wordt ook de
luchtvrachtsector in het informatiepakket opgenomen. Transpo
tel een openbare Viditeldienst voor het verladend en trans
porterend bedrijfsleven is ontstaan uit een gezamenlijk initi
atief van de Vervoerskrant, het Economisch Dagblad (uitgaven
van Sijthoff Pers bv in Rijswijk) en het Handboek voor trans
porterend Nederland (Heusden). Lloyd's of London Press is een
uitgave van „de" Loyd's.
Transpotel-directeur H. Oosterom (rechts) en K. Ratclif-
fe van Lloyd's bezegelen de overeenkomst met een
handdruk.
niet
of doq
e)
ier melk van
eds minder
lkveehoudeirs
ers
IRDAM Sinds 1970
!t aantal melkveebedrijven
116.000 tot 64.000
beiderS1981, terwijl het aantal
meik- en kalf koeien steeg
ujaar, (niljoen tot 2,38 miljoem. De
melkproduktie groeide
8.238 min kg tot 12.141
ij kg.Aldus „De Melkvee
Caféderij", een publicatie
;langst(
e inlicjaantal bedrijven met meer
eunie-s) 50 melkkoeien nam toe
1224. 1.914 trot 18,378. Voor de
boeren was de over-
AMS'fe van de bussenmelk naar
Ik een belangrijke re-
met het bedrijf te stop-
hierbij geholpen door de
ijfsbeëindigingsregeling.
bestaat 94 pet van de op
;uivelfabriek aangevoerde
tankmelk.
in moderne boerderij kan
persoon ruim 50 melk-
verzorgen. In de voe-
van de koeien was er een
huiving van ruwvoer
shijmais.
.indien nam het gebruik
raastj krachtvoer sterk toe.
hun functje van het gras-
hun oh js sterk veranderd. Van
^JS^jgrasland wordt thans nog
15 pet gebruikt als hooi
en dit was 65 pet. Het
el van kuilvoer steeg
30 pet naar 70 pet en vers
15 pet.
mtpbliteit in de melkvee-
a enkele ongunsti-
1981-82 weer wat
bes^r geworden. De bedrijfsre-
jmsjfes konden weer wat wor-
o «Ifl versterkt. Op dit moment
de vooruitzichten voor
•83 nog redelijk, maar in
van 1983 kan volgens
N een verslechtering
verwacht door een on-
itiger marktsituatie.
I. 1.91
S^v"
Imel
hii
K|ns t
urm i
var
hun
redden
-
belai
18.30-j
30-20.
L] GRATIS ELKE WOENSDAG DE
0.3(
BIJLAGE BIJ UW KRANT MET
I EN EEN COMPLETE AGENDA
0-20.00
Aas™erbétering
Arbeidsplaats
)0-14.00 i
^ponomisch
Siantrekkelijk
1
iÊIDEN Het is voor bedrij-
economisch aantrekkelijk
°°4Uqq] arbeidsplaatsen te verbete-
Noord!1 door middel van overleg-
r66600,fucturen en inhoudelijke
jrrijking van de taken van
3756Ka mensen. Juist wanneer het
2 y *41 bedrijven niet zo erg voor
kJ wind gaat is het oppoetsen
pi de arbeidsplaats daarom
Spti zinvolle zaak.
is de conclusie van twee
lerzoeken, gedaan door het
adviesbureau Intervisie
Topaaj het Tilburgse Instituut voor
00-i3.0ibeidsvraagstukken, in op-
acht i
i hét i
liale zaken en werkgelegen-
id. Uit het onderzoek is ge-
T^°32rken dat bedrijven die veel
A|.°cQ,len aan werkstructurering
werkoverleg een lager
kteverzuim vertonen dan
Irijven die dat niet doen.
jn er veel bedrijven, die
wel aan doen, maar er
ukt nogal eens wat, zo
iben de onderzoekers ont-
:t. Het probleem is volgens
In dat niet altijd van te vo-
zorgvuldig wordt onder-
:ht wat de knelpunten in
bedrijf zijn. Dat leidt ertoe
It maatregelen die een ver-
xing van de arbeidsplaats
gevolg hadden moeten heb-
nogal eens uitlopen op te
rstellingen. Dat had kun-
en voorkomen als
bezinning en meer
rleg met de werknemers
de vakbonden de inhoud
de functies zou zijn verbe
rd. Het laatste blijkt bijna
Beds méér succes op te leve-
n dan werkoverleg en cur-
ssen. Meer zelfstandigheid
de taak en beter geïnfor-
eerd zijn doen de werkne-
efficiënter werken en
engen hem of haar menig-
al op ideeën en voorstellen
het verbeteren van de pro-
ctie en het produktieproces,
luidt de conclusie van de
iderzoekers.
22
,IS WINST SOMS EEN VIES WOORD V
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG De kans
dat de-winsten van olie
maatschappijen uit de ver
koop van gas uit alle vel
den behalve Slochteren
verder afgeroomd zullen
worden, is klein. De VVD
is zondermeer tegen, ter
wijl het CDA en de kleine
rechtse fracties in de Ka
mer erg kritisch tegen
over het regeringsvoorstel
staan. Met het verder af
romen van gaswinsten
door een in te stellen
heffing wil de over
heid in de komende vier
jaar 1,9 miljard gulden
binnenhalen. De PvdA en
PSP verwelkomen het
wetsontwerp, D'66 zegt
het een redelijke zaak te
vinden.
Volgens de VVD zal het ertoe
leiden dat kleine gasvelden in
ons land niet meer in exploita
tie genomen worden omdat zij
door de heffing die de rege
ring wil, niet meer lonend zijn.
Dit betekent dat investeringen
achterwege blijven en de
werkgelegenheid in gevaar
komt, aldus de VVD.
„Bovendien zal het betekenen
dat meer gas verbruikt moet
worden uit het Slochteren veld.
een gasveld dat juist voor de
toekomst gespaard moet wor
den". Verder wijst de VVD
erop dat de overheid via de
heffing geld wil binnenhalen
om de eigen financieringste
korten te dekken. Daardoor
wordt het eigen beleid om de
collectieve uitgaven terug te
dringen ten gunste van det be
drijven, met voeten getreden.
In
.commentaar zegt de In een reactie zegt het CDA -
daarin gesteund door D'66
dat via de heffing het zoeken
en winnen van gas uit kleine
velden niet geschaad mag
worden. Deze partij wijst erop
dat door oliemaatschappieen,
met name de NAM, gezegd is
dat door het wetsontwerp het
zoeken naar kleine gasvelden
en het winnen van gas daaruit,
zal afnemen. Eenvijfde tot
eenderde van het beschikbare
Nederlandse gas zou daarmee
niet gewonnen worden wat de
overheid tot 20 miljard gulden
kan schelen.
De VVD, maar ook de kleine
rechtse fracties en het CDA
vragen naar de rechtsgrond
van de heffing. De oliemaat
schappijen is in het kader van
de Mijnwet Continentaal Plat
beloofd dat de financiële voor
waarden die bij het verlenen
van vergunningen tot het zoe
ken en winnen van gas en olie
niet eenzijdig gewijzigd zouden
worden.
„Contractbreuk
Dat doet de overheid nu wel.
zeker omdat men tegen de
wens van de Kamer in niet
eerst met betrokkenen over de
zaak heeft overlegd. De VVD
verwijst in dit verband naar
de reactie uit het buitenland
als zou de overheid „contract
breuk" hebben gepleegd. Vol
gens de VVD kan de overheid
daarvoor voor het Internatio
nale Hof van Justitie gedaagd
worden.
Kritiek hebben CDA en VVD
ook op de motivatie voor de
heffing: plotseling opgetreden
winsten voor de oliemaat
schappijen na de oliecrisis van
1979 waarbij de olieprijs en de
daaraan gekoppelde gasprijs
enorm zijn gestegen. CDA en
VVD wensen nader inzicht in
de preciese omvang van die
'extra winsten. Bij de VVD
zégt men al op voorhand dat
het wetsontwerp de indruk
wekt dat „winst" een vies
woord is.
Belasting
Een ander punt van kritiek is
de heffing op zich die erg veel
weg heeft van een belasting.
Als het als een belasting wordt
gezien is dit in strijd met de
belastingwet en de Grondwet
die discriminatie in het opleg
gen van belastingen afwijzen.
Kritiek is er ook vanuit beide
regeringspartijen op de door
de overheid gehanteerde basis
prijs voor gas van negentien
cent per kubieke meter voor
het berekenen van de gaswin
sten, alsmde een opslag van
twintig procent die men op ge
maakte kosten toepast voordat
de heffing ingaat. Die kritiek
delen D'66 en de kleine recht
se fracties.
PvdA en PSP noemen het
wetsontwerp een stap in de
goede richting. De PSP pleit
daarbij voor een 100 procent's
staatsaandeel in winsten uit
gasverkopen. De PvdA zegt in
feite hetzelfde alhoewel men
een redelijk rendement op een
gedane investering voor de be
trokken ondernemingen niet
afwijst.
Lardinois:
Woningmarkt
in wankel
evenwicht"
APELDOORN "Het is van
groot belang op welke wijze
het wankele evenwicht in de
koopwoningmarkt eventueel
wordt doorbroken. De vraag is
of de mogelijkheid zich voor
doet een koopwoning weer
aantrekkelijk te maken. Het
streven van alle betrokkenen,
met name overheid en finan
ciers, zou erop gericht moeten
zijn om een gunstig klimaat
rondom de eigen woning te
scheppen". Voorzitter ir. P.J.
Lardinois van de hoofddirectie
van Rabobank zei dit gisteren
in Apeldoorn bij de opening
i het
hoofdkantoor.
Volgens Lardinois valt het feit
dat dit ook de overheid ernst
is „af te leiden uit de beïnvloe
ding door de regering -van de
discussie rondom de rente-aft
rek, maar voorts valt te den
ken aan een meer uniforme
landelijke regeling op het ter
rein van de gemeentegaran
tie". Lardinois vindt dat snel
een oplossing moet worden ge
vonden voor de problematiek
van het 'opeten' van het eigen
huis door langdurig werklo
zen. Voor de financiers liggen
mogelijkheden om een bijdra
ge te leveren door financie-
ringsprodukten aan te passen
en daarbij op gewijzigde om
standigheden in te spelen.
"Tegen de achtergrond van
een te verwachten lastenver
zwaring in de huursector biedt
de eigen woning waarschijn
lijk voor velen weer een reëel
alternatief", aldus de heer
Lardinois.
MARKTEN
Allcanten 780-810. andijvie 129-145.
bleekselderij 12 135-.144. boerenkool
37. golden champion 780-860. knol
selderij 32-36. komkommers 41 72.
komkommers 36 60. komkommers 26
36-43. komkommers fijn 56. kom
kommers mld 121. koolrabi 10 74.
koolrabi 9/10 66. koolrrabl 8/9 59.
krulpeterselie 50-63. muscaat 1050.
paprika rood 85. 75. 65. 55. 50 380-
480. paprika groen 85, 75. 65. 55, 50
220-590. paprika geel 85. 75. 65. 55,
21-48. selderij 9-28. sla 20-60. vlees-
1982.
Andijvie: 129-151,
275, koolrabi: 65-71, paprika rood:
380-480. groen: 220-520, pepers
rood: 610-660. groen: 820-830, peter
selie: 41-42. prei: 71. radijs: 38-48,
selderij: 11-25, sla: 16-36, spruiten:
35-63, vleestomaten: 1300-2480, wit
lof: 150-170, ijsbergsla: 116-165, Ij
spegels: 34.
VEEMARKT LEI°ENA 13g5.
gulden: stielen (resp. 1e en
7,55-8.7o' 6.60-7,45; koelen
stkoékm l'.G0-6'.60-. dikbllien
0-14,00; schapen 160-225;
250. Overzicht (resp. handel
ïhtrunderen kits hoger-goed.
Van de ene dag op de andere kreeg deze Amerikaanse
toerist voor zijn dollars een stapel peseta's méér. En
daar kun je blij om lachen.
MADRID - Na de devalu-
tatie van de Spaanse pese
ta met acht procent tijdens
het weekeinde was er gis
teren op de wisselmarkt
in Madrid een erg groot
aanbod van dollars. Daar
door kwam er enige ver
betering in de koers van
de peseta. De dollar open
de op 127,65 peseta, maar
zakte in de loop van de
dag tot 127,10 peseta.
In economische kringen in de
Spaanse hoofdstad is men niet
helemaal overtuigd van het
nut van de devaluatie. Sommi
gen verwachten zelfs het te
gendeel van wat de regering
beoogt, dus toeneming in
plaats van afneming van de
inflatie. De devaluatie wordt
te klein geacht om voor een
belangrijke verbetering van de
export te kunnen zorgen.
De onvermijdelijke stijging
van de prijzen van buitenland
se goederen zal daarentegen
de inflatie bevorderen. De
nieuwe regering van Spanje
zou bovendien van plan zijn
allerlei goederen in prijs te
verhogen. Een en ander bete
kent dat de toeristen die vol
gend iaar Spanje loezoeken
waarschijnlijk niet veel aan de
devaluatie zullen hebben. Een
Nederlands toerist betaalt mo
menteel voor honderd peseta's
bij de bank 2,28.
Sigarettenfabrikanten
in beroep tegen boete
DEN HAAG De Stichting Sigarettenindustrie, de Nederland-
sche Sigarenwinkelsorganisatie en de zes belangrijke sigaretten-
fabrikanten in Nederland hebben voor het Hof van Justitie van
de Europese Gemeenschappen in Luxemburg een proces aange
spannen tegen de Europese Commissie, het dagelijks bestuur
van de EG. Zij vragen het Hof een boete van vier miljoen gul
den nietig te verklaren.
Deze boete heeft de commissie de Nederlandse sigarettenfabri
kanten in juli opgelegd. De Nederlandse industrie voert met de
Nederlandse regering overleg over prijsvaststelling en prijsver
hoging. De EG-commissie basserde hierop de boete omdat zij dit
overleg een vorm van concurrentievervalsing vindt. De com
missie beriep zich op artikel 85 van het verdrag van Rome dat
concurrentievervalsing door het maken van prijsafspraken ver
biedt. Het kan wel een jaar duren voordat het Europees Hof uit
spraak doet.
ADVERTENTIE
's-Gravenhage. Kneuterdijk 13; (070) 92 40 31;
Delft. Oude Delft 165; (015) 14 09 81.
NOORDELIJKE PROVINCIES ACHTERAAN
DEN HAAG Per
100.000 inwoners telt Ne
derland gemiddeld 47,5
cafetaria-achtige bedrij
ven, die tesamen (met bij
na 6.800 stuks) achttien
procent van het totale ho-
recabestand uitmaken.
Opvallend zijn de ver
schillen per provincie. In
de vier noordelijke (Gro
ningen, Friesland, Dren
the en Overijssel) ligt het
aantal lager, namelijk op
32 bedrijven per 100.000
inwoners. In Noord-Hol
land daarentegen op 64,5
en in Zuid-Holland op 58.
het bedrijfschap Horeca, waar
van staatsecretaris Van Zeil
(Economische Zaken) vandaag
het eerste exemplaar in ont
vangst nam. Onder cafetaria
achtige bedrijven vallen cof
feeshop, lunchroom, snackbar,
petit reaturant, automatiek,
poffertjeszaak, broodjeszaak,
de shoarmazaken en de ijssa-
lon.
Bij bedrijven met een lagere
omzet dan 350.000 gulden per
jaar vormt de verkoop van pa
tat 32 van de omzet. Bij gro
tere bedrijven daalt dit aan
deel tot circa 22 Van de bij
het schap ingeschreven bedrij
ven schenkt 28, (1.937 stuks)
zwak-alcoholische dranken. In
de cafetaria's gebeurt dit het
meest (30,5 in de automatie
ken het minst (5
Bij 73 procent van de bedrij
ven staan een of meer speelau
tomaten, die in veel gevallen
een fors deel van de omzet uit
maken. Is de omzet in zijn to
taal lager dan 250.000 dan be
treft het vrijwel zeker een
buurtcafetaria dat het voor
75 %van de buurt moet hebbeh
en waarvan de resterende 25
komt van nabij gevestigde
scholen of instellingen.
Cijfers tonen aan dat de be
langstelling voor de horeca
groeit, ondanks de economi
sche recessie. Door sociale ver
anderingen is bij de oonsu-
ment de wens om buitenhuis
te gaan eten gestegen; omdat
het inkomen niet of nauwe
lijks groeit, zal hij het niet zoe
ken in de duurdere zaken,
maar eerder in hetcafetariabe-
drijf, zo stelt het schap. Maar
omdat een groot deel van de
bevolking een huiselijke sfeer
wenst, en die in een cafetaria-
bedrijf vaak node mist, advi
seert het bedrijfschap Horeca
de ondernemers hun zaak be
te kleden.
AMSTERDAM De Am
sterdamse effectenbeurs
beeft zich gisteren kranig
gehouden. Obligaties wa
ren de hele dag uitgespro
ken vast met voor veel
staatsleningen winsten tot
een vol punt en soms nog
meer. De aandelenmarkt
begon licht verdeeld met
voor enkele soorten, voor
al in de actieve sector,
winstnemingen. Maar
voor andere waarden, zo
als verzekeringen en uit
gevers, veel vraag.
Later op de dag trokken de
koersen van een aantal aan
vankelijke verliezers wat aan
zodat de dag per saldo aan de
vaste kant werd besloten. De
algemene ANP-CBS index
bleef even beneden de grens
van 100 stokken wat vooral te
wijten was aan de per saldo
toch lager sluitende index voor
de internationals. Toch kon de
algemen index in de tweede
periode wat aantrekken tot
De verzekeringswaarden be
reikten nieuwe hoogtepunten
voor dit jaar en ook de uitge
vers lieten zich niet onbetuigd.
VNU bleef in de namiddag
haar beste beentje voorzetten
en dit resulteerde in een dag
winst van ƒ4 op 65.
Unilever en Ahold die door
winstnemingen werden getrof
fen konden de schade uitein
delijk beperken tot resp. 3 en
ƒ1. De vraag in de namiddag
bracht Philips die zich de hele
dag prijshoudend gedroeg zelfs
op een winst van een halve
gulden op ƒ28,20.
Inmiddels bereiken een aantal
dsen van dag ti
hoogtepunten
pende jaar, wat in december
niet erg gebruikelijk is. Ook
de omzetten blijven hierbij op
een vrij hoog niveau. Handela
ren wijzen hierbij op de nog
steeds dalende rente waardoor
beleggers zien de koersen stij
gen, willen de boot niet missen
en plaatsen orders, zo wordt
gezegd.
hoofdfondsen
v. Ommeren
Pakhoed Holding
overige aandelen
Begemann
Bellndo
Berk el P
Blydenst C
Boer Druk
Bols
Schkjm berger
Schultema
tlavenb^Bank
Smit Internat
Wolters Samsom 70.5C
Wyers 23.6C
Wijk en Her 70.0C
17,50e 17.50
II. Sea Search
'A-Myen cert
beurs van New York
Canadian Pacific
Chrysler
Cons Edison
Exxon Corp
Ford Motor
General Electric
Gen. Motors
27 7/8 27 7/8
51/2 Unlroyal
9 3/4 Un. Bran
4 3/8 US Steel
3 United Tr
Bsllnghouse
Brands
el
Technolog
buitenlands geld
Duitse mark (100) 1<
Canadese dollar
Oostenr. sch. (100) 15.53 15.8
Spaanse peseta (100) 1.98 2.2.
Gr. drachme (100) 3.10 3.9'
Finse mark (100) 48.25 51,2
J.-Slav. Dinar (100) 3.10 4,5i
