Albanië,
geheimzinnigste
land op de Balkan
Meneer de Slaper,
hat onze lezers eren weten
watvoorvleesuinde
kuiphebt!
Italianen overtuigd van samenzwering tegen paus
,VS hadden Vietnamoorlog
eerder en eervoller
kunnen beëindigen"
In Argentinië
staakten zelfs
de acteurs mee
Londense „Rooie Ken" veroorzaakt
opschudding met uitnodiging IRA
BUITENLAND
LEIDSE COURANT
DINSDAG 7 DECEMBER 1982 PAGINA 11
Schultz praat in Bonn
over Oost-West verhouding
BONN De Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken, Shultz, is vanmorgen
vroeg in Bonn aangekomen, de eerste hal
te van zijn rondreis in West-Europa.
Bij zijn aankomst verklaarde Schultz dal
zijn besprekingen in Bonn en bij de
NAVO in Brussel in het teken zullen
staan van de ontwikkelingen in Oost-Eu
ropa. Shultz liet doorschemeren dat de
Verenigde Staten bereid zijn hun houding
tegenover de Russen te versoëpelen.
Schultz had vanmiddag een onderhoud
met zijn Westduitse ambtgenoot, Gen-
scher. Ook zal Schultz nog overleg voeren
met bondskanselier Kohl en oud-bonds
kanselier Schmidt.
Senator Edward Kennedy en zijn vrouw Joan zijn een echt
scheidingsprocedure begonnen. De foto dateert uit 1980,
toen Kennedy een gooi deed naar de Democratische presi
dentskandidatuur. Hoewel zij toen al geruime tijd gescheiden
leefden, stond Joan Kennedy haar man in de campagne ter
zijde.
Scheiding Kennedy's
bij rechter
BARNSTABLE Senator Edward Kennedy
en zijn vrouw Joan hebben gisteren bij een
rechtbank in Barnstable (Massachusetts) een
verzoek tot echtscheiding ingediend. Binnen
een aantal maanden zal het huwelijk, dat 24
jaar heeft geduurd, worden ontbonden. Joan
Kennedy gaf als reden voor de scheiding een
„onherstelbare breuk" in haar huwelijk op,
die zij toeschreef aan persoonlijke menings
verschillen met haar man. Het echtpaar is
overeengekomen dat de moeder de voogdij
krijgt over de jongste van de drie kinderen,
de 15-jarige Patrick. Verder krijgt zij een som
gelds, twee huizen en de helft van de waarde
van het onroerend goed dat het echtpaar
heeft. Ze noemde de regeling „zeer royaal".
Volgens de Boston Herald American bedraagt
de geldsom vier miljoen dollar.
KOHL START
VERKIEZINGSCAMPAGNE:
„SPD weet niets van
economie"
BONN De conservatieve christen-democrati
sche partij van de Westduitse bondskanselier Kohl
heeft gisteren haar campagne gelanceerd voor de
algemene verkiezingen, die uitgeschreven zijn
voor maart 1983. Het is overigens nog steeds niet
duidelijk of deze verkiezingen wel door gaan.
Tijdens een partijbijeenkomst gisteren in Bonn
riep Kohl op de verkiezingsstrijd te beginnen.
Kohl beschuldigde er in dit verband de sociaal-de
mocratische partij SPD ervan West-Duitsland in
de ernstigste economische crisis te hebben gestort,
die het land ooit heeft gekend. Volgens hem heeft
de SPD bewezen „geen verstand te hebben van
niet met geld om te kunnen gaan".
Leider
Solidariteit
wil strijd
voortzetten
WARSCHAU
Een van de be
kendste leiders van
de ondergedoken
leiding van de ver
boden Poolse vak
bond Solidariteit,
Bujak, heeft zijn
aanhangers opge
roepen hun clan
destiene activitei
ten voort te zetten,
zelfs wanneer de
staat van beleg
wordt opgeheven.
Nieuw hart voor
Westduitse vrouw
CAMBRIDGE Een 19-jarig
Westduitse heeft gisteren in het
Papworth-ziekenhuis in Cam
bridge (Engeland) een nieuw
hart gekregen. De operatie duur
de vijf uur. Het was de 43e hart
transplantatie in Papworth. Van
de 43 patiënten zijn er 19 overle
den. De jonge vrouw werkte deze
zomer au pair in Engeland, toen
zij een hartaanval kreeg. Zij
werd ter observatie in Papworth
opgenomen, waar bleek dat zij
een hartransplantatie moest on
dergaan. Dit weekeinde kwam
een bruikbare donor beschik
baar.
(Van onze correspondent Cees
Manders)
ROME De Bulgaar Ser
gei Antonov, verdacht van
medeplichtigheid aan de
aanslag op de paus op 13
mei 1981, blijft in zijn Ro
meinse gevangenis. Een
rechter heeft gisteren het
verzoek hem vrij te laten
afgewezen. De 36-jarige
employé van de Bulgaarse
luchtvaartmaatschappij
blijft echter ontkennen
dat hij iets met de aanslag
op de paus te maken heeft
gehad. Hij ontkent zelfs
de dader, Ali Agca, ooit te
hebben ontmoet. Maar het
j
is juist dezelfde Agca ge
weest, die de Romeinse
justitie op het spoor van
Antonov heeft gezet.
Agca heeft verklaard dat hij
zijn instructies in het huis van
Antonov heeft gekregen. Hij
kon zich de inrichting van de
betrokken woning goed herin
neren. Deze kwam overeen
met het huis van de Bulgaar.
Twee andere Bulgaren worden
in verband met de aanslag nog
steeds gezocht.
Wat in deze zaak waar en niet
waar is, valt nog onmogelijk te
zeggen. De Italiaanse kranten
en tijdschriften staan al twee
weken lang bol van opgewon
den spionage- en complotver-
halen, waarin de Russische en
Bulgaarse geheime diensten,
de Turkse maffia en het inter
nationale drugscircuit beurte
lings de hoofdrol vertolken.
De Italiaanse behoefte aan in
trige en samenzwering (waar
van ze zelf het middelpunt
zijn) is zo groot geworden, dat
elk gevoel voor proportie ont-
De Bulgaarse geheime dienst,
hiertoe aangezet door de Rus
sische KGB, zóu zich hebben
bediend van Turkse gangsters,
gespecialiseerd in fascistische
ideeën en handel in wapens en
drugs om paus Johannus Pau-
lus II uit de weg te ruimen. De
voorbereidingen hiertoe wer
den twee jaar geleden in Bul
garije getroffen. Daar kreeg
Ali Agca zijn training. In Ita
lië, zijn uiteindelijk werkter
rein, zou hij zijn geholpen door
Bulgaarse diplomaten en semi-
-diplomaten, zoals Antonov.
De zeer actieve Bulgaarse di
plomatieke dienst in Italië zou
ook linkse terroristenbendes
hebben gefinancierd, en zelfs
de hand hebben gehad in de
ontvoering van de NAVO-ge-
neraal Dozier, eind vorig jaar.
Maar de werkelijkheid leert
dat een vakbondsman, die
voor de Bulgaren contact zou
hebben gelegd met enkele
Rode Brigadisten, al een jaar
in voorarrest zit en blijft ont
kennen. Ook Antonov ontkent
alle beschuldigingen. Ali Agca
daarentegen bekent alles wat
zijn ondervragers van hem
willen horen.
De verhalen blijken voor een
groot deel te zijn gebaseerd op
de fantasie van de Italianen.
Topper van dit zogenaamde
„schandalisme" werd vorige
week bereikt toen enkele pers-
buraus een foto van de aanslag
op het St. Pietersplein publi
ceerden, waarop Antonov zou
voorkomen. Maar de Bulgaar
was op het bewuste tijdstip el
ders, wat ook niet-Bulgaarse
getuigen bevestigen. De man
op de foto bleek een op Anto
nov lijkende Amerikaanse pel
grim te zijn.
De Romeinse justitie, die na
anderhalf jaar ineens het goe
de spoor van de aanslag op de
paus te pakken lijkt te hebben,
zegt officieel niets en ver
schuilt zich achter h^t „ge
heim van het gerechtelijk
vooronderzoek". Maar een
ding is duidelijk: Italië heeft
nu tenminste zijn grote inter
nationale samenzwering, waar
het sinds 13 mei 1981 op heeft
zitten wachten.
Voor de Bulgaarse ambassa
deur in Rome zijn alle be
schuldigingen aan het adres
van zijn land absurd, en is An
tonov slechts een hardwerken
de landgenoot die nooit iets
met Ali Agca te maken heeft
gehad: „Hoe zou dat mogelijk
geweest zijn? Ze zouden niet
eens met elkaar hebben kun
nen praten, want de een
spreekt een heel andere taal
dan de ander".
Op de vlucht voor het water
Speed limit 20 miles (maximumsnelheid 20 mijl per uur) staat te lezen op een bord in
een straat van Times Beach in de Amerikaanse staat Missouri. De inwoners van dit
plaatsje, die in volbeladen auto's een goed heenkomen zoeken, zouden die maxi-
mumsneldheid graag overtreden, maar het snel stijgende water zorgt er voor dat de
wagens maar stapvoets vooruit komen. Times Beach is een van de plaatsen die zijn
geëvacueerd, omdat de riviér de Meramec na zeven dagen regen buiten zijn oevers is
getreden. Verwacht wordt dat het water de komende dagen nog verder zal stijgen.
Het noodweer in het midden van de VS heeft al aan tientallen mensen het leven ge
kost.
NIEUW BOEK OVER HENRY KISSINGER:
NEW YORK Van Seymour
Hersh, de Amerikaanse jour
nalist die in 1970 de massa
moord in My Lai in Vietnam
onthulde, wordt gezegd dat hij
zijn onderwerpen niet meer
loslaat, voor hij er het fijne
van weet. Aan dat principe
heeft hij vastgehouden bij het
schrijven van zijn langverbei
de boek over ex-minister van
buitenlandse zaken Henry
Kissinger. Volgens Hersh
werpt het boek, dat hij onlangs
heeft voltooid en begin vol
gend jaar verschijnt, onder
meer een nieuw licht op de
wijze waarop de Verenigde
Staten de oorlog in Vietnam
voerden.
Na zijn onthulling van de mas
samoord in My Lai door Ame
rikaanse militairen, waarvoor
hij de Pulitzerprijs'kreeg, ging
Hersh naar de New York Ti
mes. Daar gaf hij gedurende
zeven jaar leiding aan het
team, dat in de Watergate- en
CIA-schandalen dook. Vervol
gens zette Hersh zich, met een
voorschot van 400.000 dollar
van zijn uitgever op zak, aan
het schrijven van een boek
over Kissinger.
Hoewel slechts twee uittrek
sels uit het 400.000 woorden
tellende boek „The Path to
Power: Kissinger in the Nixon
White House" (De Weg naar
de Macht: Kissinger in het
Witte Huis ten tijde van
Nixon) zijn gepubliceerd, is er
al het nodige over te doen ge
weest. Zowel Kissinger als
oud-president Nixon hebben
tot dusver geweigerd commen
taar te geven op details, die
voor hen belastend waren.
Het boek verklaart volgens
Hersh waarom tijdens de bom
bardementen van 1972 op
Noord-Vietnam burgerdoelen
in plaats van militaire doelwit
ten werden getroffen. Bij zijn
onderzoek voor zijn hoofd
stukken over Vietnam begaf
Hersh zich naar Hanoi, waar
hoogeplaatste autoriteiten hem
uitgebreide interviews toeston
den en hem teksten van Ame
rikaanse telegrammen lieten
lezen, die zij tijdens het vre
desoverleg in Parijs ontvingen.
Kissinger heeft, zo schrijft
Hersh, in zijn eigen memoires
telegrammen onbesproken ge
laten en enkele belangrijke
passages uit andere weggela
ten.
Noordvietnamese autoriteiten
hebben hem verzekerd dat de
VS de oorlog eerder en eervol
ler hadden kunnen beëindi
gen.
In zijn boek schrijft Hersh
verder, dat Nixon in 1970 aan
de CIA en Kissinger de op
dracht heeft gegeven om pre
sident Allende van Chili te la
ten verdwijnen. Drie jaar later
werd, vrijwel zeker met steun
van de CIA, in dat land een
staatsgreep gepleegd waarbij
Allende werd gedood.
Hersh heeft in een vraage-
sprek over zijn boek gezegd
dat het ook nieuwe gegevens
bevat over de manier waarop
de regering-Nixon onderhan
delingen met de Sovjet-Unie
voerde over de beperking van
de strategische bewapening,
over de Amerikaanse rol in de
Indiaas-Pakistaanse oorlog en
over de rol in het Midden-Oos
ten.
De straten in Buenos Aires en andere Argentijnse ste
den bleven gisteren leeg, omdat miljoenen Argentijnen
deelnamen aan een staking van 24 uur tegen de militaire
BUENOS AIRES In Argentinië hebben gisteren mil
joenen werknemers het werk neergelegd uit protest te
gen het economische beleid' van de militaire regering.
Het was de eerste landelijke staking sinds de militairen
in 1976 de macht aan zich trokken.
Naar schatting 90 procent van
de arbeiders zou het werk
hebben neergelegd. In de
hoofdstad Buenos Aires was
het een chaos: treinen, metros,
bussen en taxis reden niet.
Restaurants en winkels bleven
dicht. Zelfs bioscopen en thea
ters hadden hun deuren geslo
ten terwijl acteurs en andere
werknemers zich aansloten bij
de staking.
De vakcentrale CGT had de
actie georganiseerd. Zij stelt de
regering verantwoordelijk
de huidige economische
de hoge werkloosheid
en het uitblijven van ophelde
ring over het lot van de dui
zenden vermisten. De CGT
eist een spoedig vertrek van
de militairen en het herstel
van de démocratie.
Voor de komende weken staan
meerdere manifestaties tegen
de regering op het programma,
met als hoogtepunt een mass-
sale demonstratie in Buenos
Aires op 16 december.
(Van onze correspondent
Roger Simons)
LONDEN „Rooie" Ken
Livipgstone, leider van
het bestuursapparaat van
Groot-Londen, heeft be
roering veroorzaakt door
samen, met 25 andere La-
bourleden een Noordierse
afvaardiging van de Voor
lopige Sinn Fein, de poli
tieke vleugel van de
Voorlopige IRA, uit te no
digen voor een bezoek aan
de Britse hoofdstad.
De afgevaardigden, onder wie
Gerry Adams, onder-voorzit
ter van de Voorlopige Sinn
Fein, en Danny Morrison,
hoofdredacteur van het repu
blikeinse weekblad „Republi
can News", zullen op 14 de
cember in het GLC-gebouw
van Londen met Ken Livings
tone praten over de eventuele
terugroeping van de Britse
troepen in Ulster. Daarna ont
moeten zij in het Lagerhuis
practisch alle leden van La
bour's Noordierse studiegroep.
Die avond voeren de Sinn Fei-
ners het woord op een openba
re bijeenkomst in de Labour-
gezinde Londense gemeente
Islington, waar veel Ieren* wo-
„Rooie" Ken is de man, die
sinds een paar jaar de conser
vatieve regering-Thatcher
dwarsboomt in Londen, dat in
de laatste gemeenteverkiezin
gen opnieuw een socialistisch
partijgenoten wordt Livingsto
ne beschouwd als een linkse
extremist. Tijdens het recente
Nederlandse staatsbezoek aan
Engeland ontving hij (op haar
eigen verzoek) koningin Bea
trix in het imposante GLC-ge
bouw op de zuidelijke oever
van de Theems, tegenover het
Parlement. Nadien werd hun
gesprek „buitengewoon boei
end" genoemd.
Kenneth Livingstone houdt
het voor niemand verborgen,
dat hij grote sympathie koes
tert voor de Ierse republikei
nen. Hij gaat uit van het
standpunt, dat Noord-Ierland
niet bestaat. Het is een onder
deel van heel Ierland, waar de
Britten niets te maken hebben.
„Zij mogen Ulster niet langer
meer als een kolonie beschou
wen", zegt Livingstone. Als
het aan hem lag, zouden de
Britse troepen die zich nu in
Ierland bevinden, al lang weer
thuis zijn.
„Rooie Ken" keurt wel de her
haalde republikeinse pogingen
af om het Ierse probleem met
geweld op te lossen. „De ge
schiedenis bewijst, dat daar
niets mee te bereiken valt",
zegt hij. „Het Ierse vraagstuk
moet op een vreedzame ma
nier geregeld worden".
Livingstone heeft met zijn uit
nodiging niet alleen de Britse
conservatieven maar ook een
groot deel van de Labourpartij
tegen zich in het harnas ge
jaagd. Zelfs Michael Foot, lei
der van alle Britse socialisten,
stuurde „Rooie Ken" gisteren
een brief om hem zijn grote
ontsteldheid duidelijk kenbaar
te maken. Andere prominente
Labourleden en natuurlijk ook
de conservatieven probeerden
Livingstone op zijn nummer te
zetten met de verklaring, dat
hij zich bemoeit met een poli
tieke kwestie, die hem niet
rechtstreeks aangaat. Al die
protesten raakten echter Ken
Livinstone's koude kleren
niet. Hij maakte zijn critici
erop attent, dat in Londen tal
rijke slachtoffers gevallen zijn
ten gevolge van de Ierse bom
aanslagen en dat geregeld ook
jonge Londenaren als soldaat
naar Ierland gezonden wor
den, waar zij kunnen sneuve
len.
j bec<
Zelfs Hor»
Geen bewijs voor
gebruik
chemische wapens
door Sovjet-Unie
NEW VORK Een VN-com-
missie heeft gisteren ver
klaard, dat de beweringen
over het gebruik van chemi
sche wapens in Afghanistan
en Zuidoost-Azië door de Sov
jet-Unie niet te bewijzen zijn.
Maar de aanwijzingen dat de
Sovjet-Unie deze wapens wel
heeft gebruikt kunnen niet
worden genegeerd, aldus de
commissie. De VS hebben
Moskou er herhaaldelijk van
beschuldigd chemische wapen
te hebben gebruikt in Afgha
nistan en in Cambodja en
wuiJNüjiN Albanië, de
Balkanstaat die zichzelf
gedurende de afgelopen
decennia in een vrijwel
compleet isolement heeft
geplaatst, vierde eind vo
rige maand zijn zeventig
ste veijaardag. Die her
denking gaat minder ge
paard met succesmeldin
gen dan met een bezin
ning op de nationale ge
schiedenis. Zelfstandig
werd Albanië op 28 no
vember 1912, toen de uit
ballingschap teruggekeer
de politicus Ismail Qemali
in Vlora een regering
vormde en de onafhanke
lijkheid uitriep.
Precies 32 jaar later trok En-
ver Hoxha, die tot de dag van
vandaag de touwtjes stevig in
handen heeft, de hoofdstad Ti
rana binnen nadat hij de Duit
se bezetters had verdreven.
Met het oog op de zeventigste
veijaardag belegde de Albane
se academie van wetenschap
pen een nationale conferentie
over de geschiedenis van het
land. Daarbij trad aan het
licht, wat de Albanezen zeer
dwars zit en wat ook veel van
de vijandigheid tussen Albanië
enerzijds en Griekenland en
Joegoslavië anderzijds ver
klaart: een groot deel van het
Albanese volk woont buiten
de staatsgrenzen. Professor
Stefanaq Polio meent dat het
grondgebied van Albanië al
leen maar kleiner is .gewor
den. Daarentegen hebben alle
nationale staten op de Balkan
sinds hun ontstaan hun grond
gebied steeds uit kunnen brei-
Enver Hoxha
pengeweld heeft Servië, met
toestemming van de grote mo
gendheden, tussen 1877 en
1925 tot vijf maal toe Albanees
grondgebied ingelijfd. De de
ling van 1913 door de Serven,
na de eerste in een overwin
ning geëindigde oorlog met
Turkije, noemde de historicus
een natiopale ramp.
Waarnemers zien aanwijzin
gen voor een zekere opening
op handels-politiek gebied
naar het buitenland sinds Ti
rana zich enkele jaren geleden
van China afwendde. Albanië
zou metalen, chroomerts en
mijnbouwprodukten tegen
harde valuta kunnen uitvoe
ren om met het ontvangen
geld noodzakelijke industrie-
produkten te kopen. Op grote
schaal beschikt het land over
nog onbenutte energiebronnen
in de vorm van kolen, aardo
lie, aardgas en waterkracht.
AlMni* niot nll-or. nk
het kleinste, maar zeker ook
als het geheimzinnigste land
op de Balkan. Hét feit dat En-
ver Hoxha het langst aan de
macht is in een Oosteuropees
land, leggen niet alle waarne
mers niet uit als „stabiliteit".
Velen zien het meer als een
bewijs van zijn eigenmachtige
heerschappij. Het bericht van
de Albanese media dat bij de
kort geleden gehoucjen verkie
zingen welgeteld één Albanees
tegengestemd heeft (er waren
acht ongeldige stemmen), ver
wijzen veel waarnemers naar
de afdeling niet-gewilde, poli
tieke scherts. In het land der
Skipetaren schijnen ook ge
vechten om de macht plaats te
hebben. Een sterke aanwijzing
in deze richting is de verkla
ring van Hoxha, waarin hij de
een jaar geleden gestorven
premier Mehmet Shehu als
Amerikaans, Sovjet- en Joego-
slavisch agent kenschetste.
Volgens radio-Tirana heeft
Shehu in een vlaag van zwaar
moedigheid zelfmoord ge
pleegd.
Het ontbreekt natuurlijk bij
het opmaken van de balans
niet geheel aan meldingen van
successen. In Albanië, dat zich
nog steeds als hoeder en be
waarder van het ware leninis
me beschouwt en waar het
verschijnsel „destalinisatie"
zich nooit heeft voorgedaan,
zijn de 70.000 arbeiders van de
hoofdstad Tirana goed voor 20
procent van de totale indus
triële produktie van het land.
De hoofdstad produceert in
drie dagen evenveel als waar
zij in 1938 een heel jaar voor
nodig had. In de textielfabriek
„Stalin" werken meer inge
nieurs dan aan het eind van de
Tweede Wereldoorlog in het
holp land
Franse
generaals
in geweer
tegen
bezuinigingen
(Van
PARIJS De Franse le
gerleiding heeft krachtig
geprotesteerd tegen de be
zuinigingen op de militai
re begroting en verklaard
dat de landsverdediging
onder de nieuwe omstan
digheden niet meer ge
waarborgd kan worden.
De bevelhebbers van de
land-, luchtmacht en ma
rine hebben rapporten op-
gestèld waarin zij een
alarmkreet slaken en op
de rampzalige gevolgen
wijzen van inkrimping
van de strijdkrachten.
De waarschuwing van de mili
tairen bestaat uit een serie
vertrouwelijke rapporten, die
het linkse blad 'Le Matin' in
handen gespeeld zijn/Volgens
de bevelhebber van de land
macht komen de bezuinigin
gen erop neer dat er dertig re
gimenten opgeheven zullen
moeten worden, dat het derde
legerkorps, de tweede pantser
divisie en een infanteriedivisie
gaan verdwijnen. De land
macht zal als gevolg van de
bezuinigingsmaatregelen der
tigduizend manschappen ver
liezen, de luchtmacht zeven
duizend en de marine vijfdui
zend, terwijl zevenduizend
man burgerpersoneel ontsla
gen zouden moeten worden.
De regering wil de militaire
uitgaven over de komende
vier jaar beperken tot 3,9 pet.
van het bruto nationaal pro-
dukt Frankrijk is niet in staat
een doeltreffende kernmacht
èn een doeltreffende conven
tionele strijdkrachten te on
derhouden. De socialistische
regering kiest nu voor het
