Amerikaan met
kunsthart houdt
zich goed
NAVO kan ook buiten
verdragsgebied optreden
Frankrijk stopt
terroristen
in de computer
EG probeert eendrachtig door economische winter te komen
Buitenland
Reagan wacht „warm
welkom" in Colombia
Ik heb 50 doden
helpen begraven
LEIDSE COURANT,'
VRIJDAG 3 DECEMBER 1982 PAGINA 11
•inses Diana be-
icht gisteren in
>n Londens kin-
srziekenhuis een
estje. De kinde-
n bleken duide-
gefascineerd
jor de prinses
e fascinatie was
verigens weder-
inder-
estje
Surinaamse politie slaat
betoging studenten uiteen
PARAMARIBO De Surinaamse poli
tie heeft gisteren met harde hand een
einde gemaakt aan een demonstratie van
naar schatting 3.000 studenten. Vier be
togers raakten gewond, zes werden aan
gehouden. De demonstranten eisten van
de machthebbers een oplossing voor de
bestuursproblemen op de universiteit.
Die problemen zijn het gevolg van de
plotselinge benoeming, zonder overleg,
van een „progressief" universiteitsbe
stuur door de militaire machthebbers.
Het wetenschappelijk personeel ging di
rect na de benoeming in staking, met als
gevolg dat aan de universiteit al weken
lang geen colleges worden gegeven. De
studenten willen echter weer snel aan
het werk.
^China: handel in vrouwen
en kinderen duikt weer op
PEKING De ontvoering en handel in
vrouwen en kinderen, voor de commu
nistische omwenteling in 1949 een be
kende manier om aan hulpen in de huis
houding voor rijke families te komen,
steekt in China de kop weer op. Een
krant in Peking schreef deze week over
een tweejarig meisje, dat werd ontvoerd
en verkocht voor een bedrag van 600
gulden. Toen de ouders geld en goederen
als losgeld hadden betaald, bleek hun
dochtertje te zijn verkocht. Voor enkele
honderden guldens hebben zij haar uit
eindelijk weer terug kunnen kopen. De
krant drong er op aan dat streng wordt
opgetreden tegen mensen, die zich aan
dergelijke praktijken schuldig maken.
Sterilisatie in
Bangladesj „om
ramp te voorkomen"
DACCA De regering van Bangladesj
heeft een omvangrijke sterilisatiecampag
ne aangekondigd. De komende twee jaar
zullen 1,4 miljoen van de 94 miljoen inwo
ners worden gesteriliseerd. Het straatarme
Bangladesj is het dichtbevolkste land ter
wereld (ter vergelijking: Nederland heeft
nog geen 350 inwoners per vierkante kilo
meter, Bangladesj bijna 650). „Deze cam
pagne is nodig om een ramp te voorko
men", aldus een regeringswoordvoerder.
Als de sterilisatie er niet toe leidt dat de
bevolkingsgroei wordt afgeremd, zal Ban
gladesj in het jaar 2.000 niet de door de re
gering gewenste 115 miljoen maar bijna
200 miljoen inwoners tellen.
Paspoort Ian Smith
ingetrokken
HARARE De regering van Zim
babwe heeft het paspoort ingetrok
ken van de blanke ex-premier Ian
Smith. Dit heeft Smith zelf be
kendgemaakt. Hij verklaarde dat
hem geen reden opgegeven is voor
het intrekken van het reisdocu
ment, dat in maart van dit jaar
werd verstrekt. Volgens Smith ont
wikkelt Zimbabwe zich steeds
meer in de richting van een mar
xistische een-partijstaat, waar de
aversie tegen blanken angstaanja
gend toeneemt. Om dergelijke uit
latingen is de ex-premier in dag
bladen en op radio en televisie be
schuldigd van verraad en werd zijn
arrestatie geëist
llotoffensief
egen guerilla
a El Salvador
&N SALVADOR De Sal-
idoriaanse minister van de-
nsie, Guillermo Garcia, heeft
steren grootscheepse militai-
operaties aangekondigd te-
de guerillabeweging. De
inkondiging komt enkele da-
tn voor het gesprek tussen
esident Reagan en de Salva-
iriaanse president Magana in
jsta Rica.
olgens minister Garcia kan
situatie niet langer blijven
als zij is. „We hebben beslo-
zo herhaal ik voor de laat-
maal, een actie te onderne-
die probeert aan alles
!n9°enHexicaanse
""^resident pakt
!ceSorruptie aan
IXICO-STAD De
inse president Miguel
;n e|x la Madrid heeft een begin
arii met de door ^em ^>e"
arm«5°fde beslriiding van de cor-
li no!Uptie' die Z0 6root is dat men
Ie "Spreekt van het „nationale
Bnkergezwel". Als eerste
««^jaatregel heeft De la Madrid
^organisaties aangekondigd
fj de politie. Veel agenten
puden zich schuldig maken
an bedreigingen, afpersingen
li het aannemen van steek
penningen, bijvoorbeeld in
laats van het uitschrijven van
tkeuringen. Ook de corruptie
jider de ambtenaren zal wor-
-"-ea-jgn aangepakt. Een nieuwe
De)et moet de vriendjespolitiek
Pd"H het overheidsapparaat uit-
SALT LAKE CITY In
de Amerikaanse stad Salt
Lake City is in de nacht
van woensdag op donder
dag zoala. gisteren in
een gedeelte van onze edi
tie gemeld voor het
eerst een man blijvend
voorzien van een kunst-
hart. Het gaat om de 61-
jarige gepensioneerde
tandarts Barney Clark die
leed aan ziekte van de
hartspier en die te oud be
vonden werd om voor een
harttransplantaie in aan
merking te komen.
Woensdagavond laat werd
besloten tot de ingreep,
toen duidelijk werd dat
Clark anders niet lang
meer te leven zou hebben.
Tijdens een zeven uur du
rende operatie werd het
plastic hart ingeplant.
Het hart bestaat net als een ge-
Het vuistgrote kunsthart is
ontworpen door Robert Jar-
vik. Voor de inplanting was
het hart uitgetest op dieren.
woon hart uit twee kamers 3ie
door twee plastic slangen ver
bonden zijn met een compres
sor die door batterijen in een
toestel ter groote van een
draagbare televisie wordt aan
gedreven. De perslucht uit de
compressor zorgt voor het
beurtelings samentrekken van
de hartkamers zodat het bloed
naar de hoofdslagader wordt
gedreven. De slangen hebben
een doorsnee van zes millime
ter en gaat even onder de rib
benkast het lichaam binnen.
De operatie betekent dat Clark
voor de rest van zijn leven aan
de luchtcompressor is gekluis
terd en sterk in zijn bewe
gingsvrijheid wordt beperkt.
Een woordvoerder van de uni
versiteit heeft meegedeeld dat
de toestand van de tandarts
bevredigend is. Niettemin zul
len de eerste drie beslissend
zijn. „Zijn bloeddruk is nu die
van een achtienjarige", aldus
de woordvoerder. De operatie
had langer geduurd dan ver
wacht omdat de linker hart
klep van het kunsthart aan
vankelijk slecht functioneerde
en er vochtophoping ontstond
in de longen. De operatie
stond onder leiding van dr.
William Devries, hoofd van de
afdeling hartchirurgie van het
ziekenhuis.
De leider van het operatieteam, dr. William de Vries,
controleert zijn patiënt, tandarts Barney Clark. De foto is
genomen vóór de historische operatie en werd vanmor
gen vrijgegeven.
'"de]Supersnelle
;eruiJ
i alle
lokker ontdekt
5RONINGEN Het sterre-
lundig laboratorium van de
proninger universiteit heeft
net behulp van de radioteles-
»op in Wersterbork een zoge-
jeten neutronenster ontdekt,
|ie meer dan zeshonderd maal
)er seconde om zijn as draait.
Neutronensterren zijn restan-
van gewone sterren. Als
ian het eind van hun be-
zijn, ontploffen ze. Daar-
iij komen neutronen vrij uit
Ie kernen van gasmoleculen
daaruit de ster bestaat. Die
Jeutronen klitten bij elkaar,
een gigantisch dichte
ontstaat, waarvan een
Jieelepeltje al enkele tonnen
wegen. Inmiddels wordt
r de gehele wereld naar de
iieuwe ster gezocht. De nieu-
e ster, die overigens al 30.000
oud is, ligt duizenden
Ichtjaren van ons af.
De Amerikaanse president Ronald Reagan kan rekenen op een
„warm welkom", wanneer hij vanavond arriveert in Colombia,
het tweede land dat hij op zijn rondreis door Latijns-Amerika
bezoekt. De afgelopen dagen is in talrijke Colombiaanse steden
betoogd tegen de Amerikaanse president en de politiek van de
VS. Gisteravond droegen betogers kreten mee als „Geen Reagan
meer,, en „Ik (Reagan red.) ben een slecht acteur in het leven en
in de geschiedenis" (foto). Ook werden Amerikaanse poppen in
brand gestoken. Uit veiligheidsoverwegingen is daarom besloten
dat de Amerikaanse bezoekers niet verder komen dan het vlieg
veld bij de hoofdstad Bogota en daar hun besprekingen zullen
voeren met president Betancourt.
Volgens het Britse blad The Guardian is vorig weekeinde in
Brazilië een militaire staatsgreep verijdeld. Een groep officieren
wilde voorkomen dat een voormalige oppositieleider gouverneur
zou worden van de provincie Rio de Janeiro. Door ingrijpen van
president Figueiredo zijn deze plannen in de kiem gesmoord.
Aan het eind van zijn bezoek aan Brazilië heeft Reagan zijn
gastheren aangeboden, dat de NASA een Braziliaan opleidt tot
astronaut. De Braziliaan zou in de toekomst vluchten van het
ruimteveer mee kunnen maken.
(Van onze correspondent Jan
Drummen)
PARIJS Frankrijk heeft na lang aarzelen besloten
om een computerlijst aan te leggen van terroristen en
hun medeplichtigen, in een poging het internationale
terrorisme uit te roeien.
De regering Giscard had al
plannen om de gegevens over
de terroristen via een compu
ter voor de politie toegankelijk
te maken, maar moest het
voornemen na fel verzet van
de socialisten intrekken. Die
zelfde socialisten lijken echter
door de golf van aanslagen
deze zomer in Parijs van me
ning te zijn veranderd. Wel
heeft men strenge voorwaar
den gesteld aan de omvang en
toegankelijkheid van het com
putersysteem. Zo mogen niet
meer dan 60.000 namen van
terroristen en 140.000 namen
van zwendelaars en andere
criminelen in het geheugen
van de computer worden op
geslagen en zullen de gegevens
alleen toegankelijk zijn voor
bepaalde politie-autoriteiten.
Met nadruk is gesteld dat geen
informatie zal worden ver
strekt aan andere landen, zoals
West-Duitsland, waar men er
een soortgelijk systeem op na
houdt dat twee miljoen namen
van verdachte personen bevat.
VLUCHTELING GUATEMALA:
li
NEW YORK Nicolas Balam New York getuigd van een
(21) een indiaanse boer uit moordpartij op ruim tweehon-
Guatemala heeft gisteren in derd inwoners van zijn dorp
(Van onze correspondent Aad
Jongbloed)
BRUSSEL De ministers
van defensie van de NAVO-
landen hebben gisteren in hun
slotcommuniqué aan het eind
van hun vierdaagse bijeen
komst gezegd dat troepen van
de NAVO kunnen worden in
gezet buiten het gebied van de
NAVO zelf. Secretaris-gene
raal Luns gaf als voorbeeld het
Midden-Oosten. „Als daar iets
gebeurt", zei hij, „dan is dat
wat betreft de olie voor Euro
pa van levensbelang. Het ligt
wel buiten het gebied dat de
NAVO verdedigt, maar de
kans dat er ingegrepen moet
worden is dan wel aanwezig."
Minister De Ruiter van defen
sie relativeerde de uitspraken
enigszins. „Je moet je steeds
weer afvragen wat een ge
beurtenis buiten het NAVO-
gebied op die NAVO heeft.
Wat je elders aan strijdkrach
ten benut, onttrek je aan het
bondgenootschap. We hebben
afgesproken dat we in zulke
kwesties voortdurend met el
kaar contact houden", aldus
minister De Ruiter, die nog
benadrukte dat er op dit punt
geen verplichting bestaat en
dat indien het zover komt, fa
ciliteiten beschikbaar worden
gesteld op basis van een natio
naal besluit.
De NAVO-ministers van de
fensie hebben gisteren onder
schreven dat gestreefd moet
worden naar optimale militai
re sterkte. Maar ze vinden ook
dat er een weg gezocht moet
worden naar constructieve
Oost-West-relaties „wanneer
de Sovjet-houding dat maar
mogelijk maakt".
In hun verklaring gaan de mi
nisters weer een stapje verder
dan bij de top-conferentie in
Bonn in juni dit jaar als het
gaat om de nucleaire bewape
ning. Zij vinden het nu „essen
tieel dat men de beschikking
heeft over middellange en
korte afstandsraketten met
atoomkoppen en de nucleair-
-strategische wapens van de
Verenigde Staten en Groot-
-Brittannie. Een eventuele
aanvaller moet er rekening
mee houden dat een aanval
van elk der bondgenoten het
risico van escalatie meebrengt,
wat de prijs van de aanval on
evenredig groot maakt", aldus
het slotcommuniqué. Minister
Job de Ruiter meent niet „dat
we deze verklaring ruimer
moeten zien dan vorige". „We
weten dat de verdediging van
de NAVO ook rekening houdt
met de kernbewapening als af
schrikking".
Uit de NAVO-bijeenkomst is
ook kristalhelder gebleken dat
de plaatsing van kruisraketten
volgend jaar doorgaat. In En
geland zullen de eerste 160
kernraketten worden ge
plaatst. Nederland en België
zijn in 1986 aan de beurt. Al
leen een verrassende ontwik
keling op het Geneefse over
leg waar nu al een jaar over de
raketten wordt geplaatst, zal
plaatsing nog tegen kunnen
houden.
Plan Rogers onhaalbaar
De NAVO houdt zich overi
gens ook bezig met de vraag of
we ooit van de kernbewape
ning afkomen. De mogelijk
heid is volop aanwezig, want
de ontwikkeling van de con
ventionele wapens is in een
dusdanig stadium dat kernwa
pens niet langer als het sum
mum van vernietiging hoeven
te gelden.
Minister De Ruiter: „De op
perbevelhebber van de
NAVO, generaal Rogers, ging
de afgelopen herfst met die
conventionele mogelijkheid de
boer op. In verscheidene
Westeuropese hoofdsteden liet
hij weten dat het mogelijk is
de kernwapens uit te bannen,
maar dat we dan wel tot de
bodem van onze portemonnee
moeten gaan. Uitvoering van
zijn plan zou een jaarlijkse
groei van de defensiekosten
van 4 procent betekenen, en
dat is binnen het bondgenoot
schap onhaalbaar. „Met de
slechte economische toestand
is het ondenkbaar dat we die 4
procent zouden halen", aldus
minister De Ruiter. „Nu al
zouden we op 3 procent moe
ten zitten en ook dat halen we
niet. We hebben ons daarom
maar vastgebeten in twee pro
cent groei voor de periode van
dit kabinet." Maar behalve het
feit dat de produktie van de
nieuwe conventionele wapens
financiëel onhaalbaar is, ver
eist het inzetten van die bewa
pening een nieuwe strategie.
Er wordt daarbij uitgegaan
van het vernietigen van een
zogenaamde tweede lijn. Bij
een aanval zouden nieuwe
electronisch geleide raketten
afgevuurd moeten worden op
troepen, die de aanvallende
eenheden moeten ondersteu
nen en dat betekent heel ver
doordringen in het gebied van
het Warschau-Pakt. Zo'n stra
tegie staat echter haaks op de
geloofsbelijdenis van de
NAVO, die pure defensie pre
dikt. Dat betekent dat een
aanval zo snel mogelijk tot
staan gebracht moet worden
op de plek waar hij plaats
vindt. Om die twee redenen is
er op de laatste NAVO- confe
rentie niet echt serieus inge
gaan op het plan-Rogers. Alle
betrokken ministers achten
het plan op dit moment on
haalbaar. Zij schaarden zich
haastig achter de mening van
secretaris-generaal Luns, die
zei: „Er zijn gedachten op tafel
gebracht van generaal Rogers,
maar er is geen plan-Rogers
en daarom kan er ook niet
over worden gediscussieerd."
Secretaris-generaal Luns
Chaotalum
provincie
Chimaltenango. Dit gebeurde
in maart tijdens een actie te
gen guerilla's. De militairen
staken huizen in brand, na
men de oogst weg en maaiden
de inwoners van het dorp met
machinegeweren neer. Balam
zei te hebben geholpen bij het
begraven van vijftig doden.
Balam maakt deel uit van een
delegatie, die bij de VN pleit
voor een Zweedse resolutie,
waarin wordt gevraagd Guate
mala geen wapens of militaire
hulp te verstrekken wegens de
schending van de mensenrech
ten daar.
Balam zei nog nooit guerilla-
strijders in het dorp te hebben
gezien. Volgens hem hadden
de dorpelingen zich bij de na
dering van de troepen in de
heuvels teruggetrokken. Sa
men met twee vrienden was
hij achtergebleven. Zij zagen
hoe het leger de huizen in
brand staken en hoorden de
soldaten vloeken, omdat zij
geen dorpelingen konden vin
den. Na twee uur gingen de
soldaten weg, maar keerden
de volgende dag weer toen de
waren teruggekeerd.
Reagan wint slag om MX-raket
WASHINGTON President Reagan heeft gisteren een
belangrijke slag om de nieuwe strategische MX-raket in
het Amerikaanse Congres gewonnen. Doordat in de toewij
zingscommissie voor de begroting van het Huis van Afge
vaardigden de stemmen staakten met 26 voor en 26 te
gen werd een voorstel van een Democraat verworpen
om de toewijzing te schrappen van een bedrag van onge
veer een miljard dollar voor de produktie van de raket.
Het hele programma van naar schatting dertig miljard dol
lar voor de plaatsing van honderd stuks van deze nieuwe
grootste Amerikaanse intercontinentale ballistische raket
had door het voorstel getorpedeerd kunnen worden, maar
toen duidelijk werd dat het op het nippertje was, belde pre
sident Reagan zelfs vanuit Brazilië waaraan hij een staats
bezoek brengt om afgevaardigden in de commissie te beïn
vloeden. Minister Weinberger deed hetzelfde vanuit Brus
sel. Niettemin zal Reagan het erg moeilijk krijgen
de voorstellen in het Huis van Afgevaardigden met
Democratische meerderheid behandeld zullen worden.
(Van onze correspondent Mare de Koninck)
IRUSSEL De Deense hoofdstad Kopenhagen vormt
randaag en morgen het decor voor de Europese Raad
ran staatshoofden en regeringsleiders. Denemarken
>ekleedt deze herfst het roulerend voorzitterschap van
e EG en is dus aan de beurt het drie keer per jaar te
louden evenement te organiseren. Van de tien EG-lid-
taten nemen de presidenten of premiers deel, plus
lun ministers van buitenlandse zaken.
tieuwelingen op de Europese top zijn ditmaal onder meer West-
uits bondskanselier Helmut Kohl en premier Ruud Lubbers.
iij kunnen elkaar leren kennen gedurende de werkvergaderin-
en, het exclusieve diner en vooral tijdens het traditionele intie
me praatje rond de haard, waar de Europese leiders geen ambte
naren en ministers bij dulden en dus echt met hun tienen zijn.
De besprekingen in Kopenhagen zullen, hoe kan het anders,
voornamelijk gaan over de sombere economische toestand bin
nen de EG en in de rest van de wereld. En meer bepaald ook
over de gevaarlijk snel verslechterende handelsrelaties met de
Verenigde Staten en met Japan.
Eigenaardig genoeg zijn de voortekenen voor Kopenhagen zo
zwart geweest, dat een paar flauwe lichtpuntjes de hoop hebben
doen opgloeien. Zo heeft het belabberde einde van de wereld
handelsconferentie GATT eerder deze week in Genève de EG-
-landen warempel geïnspireerd tot grotere onderlinge economi
sche rechtschapenheid. Het Amerikaanse getier tegen de Euro
pese exportsubsidies op landbouwprodukten en tegen de be
scherming van het binnenlands industrieprodukt, heeft de Euro
peanen dichter opeengedreven. Vooral het dreigement van Was
hington om eveneens gesubsidieerde Amerikaanse boter op de
wereldmarkt te dumpen, heeft de schrik om de EG-harten doen
slaan. De Eurotop zou nu willen besluiten c
onderling minder kwetsbaar te maken voo
panse tegenmaatregelen.
Dat zou kunnen door de eigen markt van 280 miljoen Europea
nen beter te benutten, en zodoende de economische winter door
te komen. Het lijkt een riskante weg om een wereldrecessie te
gelijk te bespoedigen en te ontlopen, maar wel aantrekkelijker
dan de thans dreigende chaos waarin ook nog eens de Europese
markt in afgeschermde stukken valt.
Bovendien heeft de Franse president Mitterrand in Brussel laten
doorsijpelen, dat zijn land met zijn inmiddels sterk verzwakte
munt uit het Europees Monetair Stelsel (EMS) zal moeten
treden, indien de eigen industrie niet gedeeltelijk tegen buiten-
-Europese mededinging wordt beschermd. Dat zou het feitelijke
einde van de betrekkelijke standvastigheid van de Europese
wisselkoersen betekenen, een van de schaarse pijlers onder het
EG-gebouw.
Verder hoopt men dat de harde economische werkelijkheid de
Fransen zal dwingen de laatste restanten van zijn socialistische
koopkrachtpolitiek te verwisselen voor besparingsmaatregelen,
opdat de grote lijnen van het herstelbeleid in de belangrijkste
lidstaten weer gaan sporen. Waarmee niet gezegd is. dat in de
EG met 13 miljoen werklozen de bezuinigingsfilosofie onaantast
baar blijft. In Kopenhagen zal met name Helmut Kohl worden
aangespoord om als overheid weer een groter aandeel in de be
drijvigheid te nemen, nu in de Bondsrepubliek de inflatie, het
financieringstekort en de handelsbalans behoorlijk onder de
knie zijn. West-Duitsland zal immers meer dan ooit het trek
paard moeten zijn van de Europese welvaart.
