F
Nederland gastvrij voor
vluchtelingen? Een mythe!
PN-Congres
kkkoord met
bieuwe koers
„Kabinet druk bezig aan
verbeteren inkomensbeeld
Dode vrouw in bouwput
„Kopersstaking" bedreigt kleine speelgoedwinkel
weer
NNENLAND
LEIDSE COURANT
MAANDAG 29 NOVEMBER 1982 PAGINA 5
HtN HAAG Staatssecretaris De Graaf (Soci-
MÊ Zaken) denkt dat de politici kritischer gaan
een naar wachtgeldregelingen voor bewinds-
Lritisch kijken naar
jchtgeld bewindslieden'
ien.
zei dit gisteren in het tv-programma Vra-
ivuur, waarin veel mensen zich verontwaar-
d toonden over de zeer riante uitkering die
arl Schwietert twee jaar krijgt (in totaal een
art miljoen), hoewel hij nog geen vier dagen
atssecretaris is geweest en deze functie door
en schuld kwijt raakte. De Graaf zei veel be-
p te hebben voor de protesten. Hij meent dat
zeker gekeken moet worden of de betreffen-
regeling zodanig te wijzigen is dat iemand in
omstandigheden van Schwietert geen recht
eft op de uitkering. Maar volgens De Graaf
it het hier wel om een uitzonderingsgeval.
Van Kemenade
wil naar
Amsterdam
DEN HAAG Oud-minis
ter en oud-informateur dr.
Jos van Kemenade heeft la
ten weten dat hij beschik
baar is voor het burgemees
terschap van Amsterdam.
Deze functie komt volgend
iaar juli vacant, als Wim Po
lak weggaat. „Het is wellicht
de moeilijkste, maar ook de
mooiste functie die denkbaar
is. Ik ben beschikbaar als
blijkt dat ik er geschikt voor
ben", aldus Van Kemenade
zatredag voor de Vara-radio.
Nieuwe afspraken over
sancties tegen Z.Afrika
DEN HAAG Parlementariërs van 31
landen willen ijveren voor sancties tegen
Zuid-Afrika. Daaronder vallen een ver
bod op militaire en nucleaire samenwer
king, een olieboycot en een stop op nieu
we investeringen.
Afgevaardigden van ondermeer België,
Griekenland, Engeland, Scandinavië,
Frankrijk, Italië, Spanje, de BRD en Ne
derland hebben dit afgelopen weekend in
Den Haag afgesproken. Verder heeft de
vergadering een resolutie aangenomen
waarin wordt voorgesteld Nelson Mandela
te onderscheiden met de Nobelprijs voor
de vrede. Mandela is de gevangenzittende
leider van het Afrikaans Nationaal Con
gres.
Commissie moet conflict
binnen RPF bezweren
PUTTEN Tijdens een besloten verga
dering in Putten (Geld.) heeft de federa-
tieraad van de Reformatorisch Politieke
Federatie (RPF) besloten een commissie
van goede diensten in te stellen. Deze
moet proberen een aantal sterk gegroeide
conflicten tussen twee vleugels van deze
politieke partij bij te leggen. De commis
sie moet vóór 31 maart van het volgend
jaar verslag uitbrengen aan de federatie-
raad, die dan een bindende uitspraak
doet. Binnen de RPF bestaat een groeien
de stroming die het niet eens is met de
manier waarop fractieleider Meindert
Leerling de grondslagen van de partij po
litiek „vertaalt". Van de zijde van de RPF
wordt elk commentaar geweigerd.
Nederlandse confectie
fabriek emigreert
APELDOORN De in dames- en
kindermantels gespecialiseerde confec
tiefabriek D. Bolt in Apeldoorn heeft
62 van de 90 werknemers ontslagen.
De produktie wordt binnen enkele
maanden in zijn geheel overgeheveld
naar Tunesië, Turkije en Griekenland.
Directeur H. de Boer zei dat de pro-
duktieafbouw in Apeldoorn onvermij
delijk was, gezien de lage lonen in de
landen rondom de Middellandse Zee,
waar de geleverde kwaliteit gelijk is.
De stafdiensten van Bolt blijven in
Apeldoorn, waarmee 30 banen blijven
behouden.
Teleurstelling over vergeefse
strijd tegen abortus
NOORDWIJKERHOUT „Er is wenig re-
den tot vreugdevolle viering". Dit consta
teerde een van de oprichters van het Neder
lands Artsen Verbond, jhr. dr. A.E.M. van
der Does de Willebois, zaterdag in Noordwij-
kerhout op een bijeenkomst ter gelegenheid
van het tienjarig bestaan van het verbond.
Het NAV is in 1972 opgericht door artsen die
het niet eens waren met het - eerste - ont
werp voor een abortuswet. Het NAV hoopte
de volksvertegenwoordiging te bewegen tot
een principiële stellingname tegen abortus.
Maar dat is niet gelukt. Integendeel, aldus
dr. Van der Does, tegenstanders van abortus
en van de sexuele revolultie roepen agressie
op en daardoor wordt de mogelijke redelijk
heid van hun argumenten nauwelijks onder
zocht.
\t
u
MSTERDAM Neder-
w nd gastvrij voor vluchte-
ïgen? Dat is een mythe
e Amnesty en de Vere-
ging Vluchtelingenwerk
iderland (VVN) met de
ndelijke vluchtelinge-
ictie uit de wereld wil-
n helpen. Nederland liet
1975 60% van het totale
ntal asielaanvragers toe
1981 nog maar
lA%. In West-Europa
oort alleen West-Duits-
nd lager. Dat zegt Hans
Vreij van Amnesty In-
rnational in Nederland.
1981 waren het vooral Ethi-
iërs die (in Nederland) asiel
fivroegen, in '82 zijn het
oral Turken en Polen. Maar
t Pakistanen, Afghanen en
kezen nemen hun toevlucht
ons land. dat nu vluchtelin-
i uit 70 landen herbergt. In
n eigen land werden de
ielaanvragers vaak om poli-
tke of religieuze redenen
irvolgd. En dat gebeurde
ms ook als ze tot een etni-,
he of culturele minderheid
ihoorden. Deze mensen kun
nen in aanmerking komen
voor de A- of de B-status en
moeten dan aannemelijk kun
nen maken dat terugkeer naar
hun land gevaren voor hen op
kan leveren.
Het ministerie van justitie be
oordeelt, op grond van advies
van buitenlandse zaken, of een
asielaanvrager de A- of B-sta
tus krijgt. De A-status bete
kent erkenning als vluchte
ling, de B-status houdt een
verblijfsvergunning om huma
nitaire redenen in. Die is offi
cieel tijdelijk, maar de praktijk
wijst uit dat iemand met de B-
status in ons land kan blijven.
2'/i% Van de 1300 asielaanvra
gers in 1981 kreeg in Neder
land de A-status, 17% de B-sta
tus. De le 10 maanden van '82
geven hetzelfde beeld te zien,
aldus De Vreij.
West-Duitsland kreeg in 1981
87.000 asielaanvragen. Tien
procent hiervan werd gehono
reerd. Zwitserland kende in
dat jaar aan 94% van de (1300)
aanvragers asiel toe, het Vere
nigd Koninkrijk aan 60% van
de 2500 en Frankrijk aan 54%
van de 9000. Nederland is, na
drukkelijk in tegenstelling tot
wat vaak gedacht wordt, dus
niet gastvrij. In een interview
met het Amnesty-blad „Wordt
Vervolgd" erkende de vroege
re staatssecretaris van justitie
Scheltema dat ook min of
meer: „We zitten misschien
wel wat aan de krappe kant
met het verlenen van de
vluchtelingenstatus".
Martelen
De naar hun land terugge
stuurde vluchtelingen lopen
het risico gemarteld, gedood oi
in de cel gestopt te worden
Marijke Maas van de VVN
geeft een voorbeeld: „Er is een
geval bekend van een Liba
nees die bij terugkomst in de
cel gestopt is. Zijn broer
schreef ons dat. Maar vaak
zijn dit soort gevallen erg
moeilijk te achterhalen. De
mensen duiken in een ander
land onder of houden zich ge
drukt, of durven ons niet te
schrijven omdat de brieven
opengemaakt worden. Ja, het
schijnt hen gewoon niet te
lukken om contact met ons te
zoeken". De Vreij vult aan:
„In de cel is geen telefoon be
schikbaar".
Andere klacht van Amnesty
en de VVN is dat asielaanvra
gers nogal eens erg lang moe
ten wachten, soms zelfs 3 of 4
jaar lang. De Vreij verwijst
naar een onderbezetting bij
justitie. En het is volgens Am
nesty en de VVN ook wel
voorgekomen dat vluchtelin
gen van hot naar her werden
gestuurd. „Ze worden hier op
het vliegtuig naar Frankrijk
gezet, Frankrijk doet hetzelfde
als wij en zo kan dat nog wel
even doorgaan", aldus De
Vreij. „Soms worden ze al op
het vliegveld geïntimideerd:
„Dat wordt toch niks met je
(aanvraag). Ga dus maar te
rug". Ook is er wel eens spra
ke van dat vluchtelingen bij
de grens worden vastgehouden
of dat een beroep tegen uitwij
zing niet in Nederland mag
worden afgewacht".
Amnesty en de VVN vinden
dat het ministerie van justitie
veel strenger is geworden.
José Niekus van de VVN: „Wii
denken dat het justitiebeleid
terug te voeren is op politieke
onwil; onwil om die mensen
op te nemen. De politiek vindt
blijkbaar dat er in het verle
den te veel vreemdelingen
toegelaten zijn. Ze zullen dat
natuurlijk nooit toegeven,
maar de richtlijnen worden nu
echt te strak toegepast". Een
woordvoerder van het minis
terie gaat niet echt in op de
vraag of er nu strenger opge
treden wordt: „Er zijn geen
richtlijnen voor, we bekijken
het van land tot land en van
geval tot geval".
Amnesty en de VVN gaan
eerst „uitgebreid en gedegen"
met de asielzoekers praten. Na
het gesprek wordt bekeken of
een vluchteling als cliënt aan
genomen wordt, of hij geloof
waardig is. Zon'n 40-50% Van
de mensen die bij Amnesty
aankloppen wordt aangeno
men. Bij de VVN in Amster
dam ligt dat percentage op 50-
60. Landelijk ligt het nog ho
ger, op 70-80%. Dat komt om
dat de „moeilijke gevallen"
naar Amsterdam worden
overgeheveld. Daar is het
(full-time) apparaat beter in
staat alles te checken.
Oplichters
Volgens Niekus zijn de
„vluchtverhalen" van de men
sen zeker niet zwakker gewor
den. Maas: „Er zijn natuurlijk
misdadigers bij, of oplichters,
of mensen die alleen om soci
aal-economische redenen naar
ons land willen. Hoe triest het
ook kan zijn, dat laatste kan
niet tot toewijzing leiden.
Kinderen van Chileense vluchtelingen op een manifestatie voor het beeldje van Anne Frank op
de Amsterdamse Westermarkt. De Chileense vluchtelingen zien in Anne Frank de verpersoon
lijking van de vrijheid.
Mensen worden ook afgewe
zen om onduidelijkheden.
Voorbeeld: Iemand die zegt lid
van een in het betrokken land
verboden partij te zijn waaro
ver hij niks mag zeggen. Bij
dat soort twijfelgevallen moe
ten we zeggen: „Sorry, maar
wij helpen je niet".
Nederland nodigt overigens
ook vluchtelingen uit niet
meer of minder dan andere
landen op aandrang van
het Hoge Commissariaat voor
de Vluchtelingen.
Tot 1982
ging het met name om Vietna
mese bootvluchtelingen. Er
zijn er nu 5500-6000 in ons
land. Amnesty en de VVN
gaan van 10 december (de dag
van de rechten van de mens)
tot half januari in het offen-.
sief: Nederland moet gastvrijer
worden voor buitenlandse
vluchtelingen. Dat doen ze
met een miljoen folders, een
studiedag, met manifestaties,
publikaties en ook de Amnes-
ty-afdelingen dragen hun
steentje bij met voorlichtingsa
vonden.
MARTIN VOORN
°ÏEER AFSTAND TOT MOSKOU;
uiODE BOEKJE INGETROKKEN
(van onze parlementaire
redactie)
Amsterdam Het 28e
)PN-congres, dat vrijdag
ot en met zondag in Am-
terdam is gehouden, is in
^[rote lijnen akkoord ge-
s ;aan met de nieuwe koers
oals die door het partijbe-
tuur was uitgestippeld.
•o is het beruchte Rode
>oekje als officieel partij-
locument verdwenen en
nogen de destijds ge-
oyeerde partijleden weer
id worden van de CPN.
n )e CPN gaat in Polen en
'jrTsjecho-Slowakije de on-
lerdrukte organisaties So-
;r, idariteit en Charta '77
ieiiteunen en de contacten
net de communistische
en>artijen in beide landen
envorden verbroken. „De
-PN onderhoudt onder de
eI1iuidige omstandigheden
er jeen betrekkingen met de
I" 'VAP en de CPTsj", zo
uidt de lettelijke tekst.
)e CPN-verlaat verder het
8lemocratisch centralisme
e' éénpartijenstelsel) als uit-
e' [angspunt en kiest in plaats
an liervan voor het socialisme.
)e Sovjet-Unie wordt niet
sr anger beschouwd als een na-
uurlijke bondgenoot, maar
"tal op haar daden worden
>eoordeeld. Dit zijn enkele
>unten uit de resolutie van
iet partijbestuur, waarover
o- iet congres zich heeft uitge
sproken.
i* Het rapport „De CPN in de
oorlog", ook wel het rode
boekje genoemd, werd na
s. een lange discussie als partij-
stuk ingetrokken. Daarmee
heeft de CPN zich gedistan
tieerd van de verdachtma-
n kingen die daarin werden
1. geuit ten aanzien van het
d oorlogsverleden van anti-sta-
dlinistische CPN'ers als Ger-
kben Wagenaar en Henk
le Gortzak. De betrokkenen
»- zijn door de partij gerehabili-
teerd en kunnen opnieuw lid
"-van de CPN worden.
e Korter werken
n Met een zeer krappe meer
derheid werd het voorstel
PvdA: CPN op
de goede weg
HILVERSUM De com-
munisten zijn met de
koerswijziging op de goede
weg, maar de partij is er
nog niet helemaal. Dit
stelde PvdA-voorzitter
Max van den Berg zondag
voor de AVRO-radio.
Naar zijn mening is het
wel van belang dat ope
ningen zijn gemaakt, nu
de partij voor progressieve
samenwerking heeft geko
zen. De CPN moet dat
streven echter eerst laten
blijken uit haar 'opstelling
en een concrete politiek
gaan voeren. De CPN
moet de politieke verant
woordelijkheid nemen en
eerlijke keuzes maken, al
dus Van den Berg.
aangenomen om te streven
naar een „rigoreuze" ar
beidstijdverkorting, gericht
op herverdeling van betaald
en onbetaald werk. Daarmee
ging het congres verder dan
de meerderheid van het par
tijbestuur, dat niet verder
wilde gaan dan vast te leg
gen dat arbeidstijdverkorting
van essentieel belang zou
zijn. Over de koopkracht-
handhaving en het recht op
een zelfstandig inkomen be
stond op het congres verschil
van mening. Uiteindelijk
werd men het eens over een
compromis. Daarin wordt ge
constateerd dat het recht op
een zelfstanding inkomen
voor de vrouw weieens ertoe
kan leiden dat de huidige po
litiek ten aanzien van de
koopkrachthandhaving moet
worden losgelaten.
Het congres besloot verder
dat het communistische dag
blad De Waarheid niet louter
een partijkrant hoeft te zijn
en dat de krant zich ook op
andere linkse groeperingen
mag gaan richten. De redac
tie kan een zelfstandige
koers bepalen, zo blijkt uit de
resolutie. Wel zal in het re
dactiestatuut de verhouding
tussen partij en krant wor
den vastgelegd, zodat de par
tij niet geheel haar greep zal
verliezen.
Dik Tevreden
De actiegroep Vet Vrij heeft zaterdag in Amsterdam een fees
telijke Dikke Vrouwen Dag gehouden. De groep heeft ook het
Initiatief genomen tot uitgave van een klachtenboek dikke
Vrouwen met als titel „Dik Tevreden". Het boek Is samenge
steld op basis van driehonderd reacties van vrouwen. Daarin
worden ervaringen weergegeven met dik zijn, zich dik voelen
en/of vreetbuien hebben. Het boek richt zich tegen de discri
minatie van dikke vrouwen en de dwingende schoonheidsnor
men die vrouwen worden opgedrongen.
MEPPEL In een bouwput in de Meppeler nieuwbouwwijk
Oosterboer is zaterdagmiddag het lijk gevonden van een 35-
jarige vrouw. Voor het vaststellen van de doodsoorzaak heeft
de patholoog-anatoom dr. Voortman gisterenmiddag sectie
verricht. De uitslag daarvan is nog niet geheel bekend. De
politie gaat er op basis van de tot nu toe bekende gegevens
vanuit, dat er geen misdrijf in het spel is. De vrouw woonde
sinds ruim een maand in een nieuwe woning vlak bij de
bouwput, waar zij dood werd aangetroffen door een jongen
uit deze wijk.
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG Het kabi
net is „zeer druk bezig iets
te doen aan" het verbete
ren van het inkomens
beeld voor 1983. Dit heeft
minister Ruding (Finan
ciën) gisteren gezegd in
het tv-programma „Vra-
genvuur". Nu is het nog
zo dat de minimuminko
mens er in 1983, 4,5 pro
cent op achteruit gaan en
de hoogste inkomens bui
ten schot blijven. Over en
kele weken zal bekend
worden wat daaraan ge
daan wordt, aldus de mi
nister.
Als één van de mogelijkheden
noemde Ruding het zwaarder
belasten van dubbele inko
mens in één gezin. „Maar ik
zie daar ook vele problemen".
Hij wees erop dat het moeilijk
te achterhalen is of een part
ner werkt, als twee mensen
ongetrouwd samen wonen. Mi
nister Van Aardenne (Econo
mische Zaken) bevestigde dat
zijn partij, de VVD, bezwaren
heeft van emancipatoire aard
tegen zo'n belasting.
De vakcentrale FNV eiste dit
weekeinde herhaalde malen
en in harde bewoordingen dat
de regering de koopkrachtof
fers volgend jaar rechtvaardi
ger verdeelt. Gebeurt dit niet,
dan komt er van centrale
meerjarenafspraken tussen
vakbeweging, werkgevers en
de overheid, waarbij de werk
nemers nogmaals geacht wor
den een stukje loon in te leve
ren, „niets terecht". jjet moet
tenminste zo worden dat de
minima een procent minder
inleveren en de maxima een
zelfde offer brengen, zo bleek
uit opmerkingen voor radio en
en televisie van de FNV'ers
Wim Kok (voorzitter). Her
man Bode (vice-voorzitter) en
Arie Groenevelt, voorzitter
van de Industriebond FNV.
Fout
ingehaald
LEIDEN De „kopers
staking" van deze maand
en in iets mindere mate,
de prijzenslag van de
grootwinkelbedrijven bij
de verkoop van speelgoed,
zal waarschijnlijk een sa
nering onder de kleine
speelgoedwinkels tot ge
volg hebben. Deze voor
spelling heeft secretaris G.
Rozendal gedaan van de
ANVS, de Algemene Ver
eniging van Speelgoed-
handelaren in Leiden.
Uiteindelijk zal de prijzenslag
bij de verkoop van speelgoed
onder de grootwinkelbedrijven
(volgens Rozendal een gevolg
van het wegblijven van ko
pers), met kortingen van tien
tot vijftien procent, voor de fi
nancieel zwakke leden van de
speelgoedhandel waarschijn
lijk de laatste druppel zijn.
Volgens Rozendal heeft de er
varing tot nu toe geleerd dat
een speelgoedzaak in de
maand november ongeveer
drie maal zijn gemiddelde
maandomzet verkoopt. Uit de
berichten die bij de ANVS zijn
binnengekomen, blijkt dat de
omzet van 'de maand novem
ber daarentegen met dertig
procent is gekelderd.
„Ook een aantrekkende ver
koop in december zal het ver
lies van deze maand niet kun
nen compenseren. Dat is al
leen al onmogelijk omdat de
meeste winkeliers hun speel
goed hebben ingekocht, onder
het beding dat zij na de feest
dagen zullen betalen", aldus
de secretaris.
De fabrikanten van speelgoed
zullen, zo verwacht Rozendal,
geen ernstige gevolgen onder
vinden van de marktschom-
melingen. De Nederlandse fa
brikant heeft een marktper-
centage van twintig procent,
wat voornamelijk bestaat uit
het klassieke speelgoed, zoals
de houten blokken, bolderwa
gens en spelletjes. Naar dat
soort speelgoed bestaat niet
minder vraag dan andere ja-
j*en.
Directeur Ziekman van de 32
Bart Smit-speelgoedzaken in
Nederland laat heel andere
woorden horen: „Wij hebben
nergens last van. Alle zaken
lopen nu prima, de mensen
zijn alleen iets later begonnen
met inkopen. Maar wie bij een
grootwinkelbedrijf geen goede
adyiezen krijgt, komt toch bij
ons, bij de speciaalzaak. De
klanten zijn namelijk kriti
scher geworden met het uitge
ven van hun geld en willen
dus eerst goede adviezen heb
ben".
Ook uit de reactie van andere
grote speelgoedzaken kan ge
concludeerd worden, dat de
onheilsberichten van
ANVS alleen gelden voor de
kleinere speciaalzaak. „Vol
bange verwachting klopt ons
hart", zullen deze winkeliers
waarschijnlijk zeggen. Hun
hoop is nog gevestigd op de
koopavonden voor Sinterklaas
en de Kerst.
Nevelig
DE BILT - Een krachtig hoge-
drukgebied, dat vanochtend
nog boven de Golf van Biscaje
lag, komt morgen boven onze
omgeving terecht. Het zorgt
voor rustig weer. In de nacht
ontstaat op veel plaatsen mist,
die overdag geleidelijk aan
dunner wordt. Het blijft dan
echter wel nevelig en de kans
op zon lijkt niet groot Van
nacht daalt de temperatuur tot
om het vriespunt en overdag
wordt het ongeveer 5 graden.
De oceaandepressies blijven de
komende dagen op grote af
stand van West-Europa, zodat
het rustige weer de eerste da
gen aanhoudt
Amsterdam mist
Lh. R'dam
Vlissingen
Z-Limburg
lamp lamp dag
onbew. 16 7 0 n
Madrid**0
Malaga
regenb 16 12 10 n
lunchen motregen
Stockholm
Casablanca
Las Paimas
Beiroet
Tal Avtv
ben. 19 14 2 n
h.Oew. - io
