Haal nu uw kikkers, sigaren,
spelende varkentjes en
andere lekkernijen bij Jamin.
CPN-congres stelt zich
als eis: democratisch
en vredelievend worden
BINNENLAND
DeleukeboodschappenhaaljebijJamin. jamin
Ontstaan longkanker
afhankelijk van
werkomstandigheden
LEIDSE COURANT
31
VRIJDAG 26 NOVEMBER 1982 PAGINA 10
Jamin is de specialist bij uitstek als het om Sinterklaas lekkernijen gaat. Van specu
laaspoppen tot marsepeinen bananen. Van pepernoten tot een amandelvrijster. Chocoladeletters
van A tot Z. Van gewone lekkernijen tot specialiteiten die je nergens anders tegenkomt. Kortom:
Overheid zoekt meer
emigratiemogelijkheden j
AMSTERDAM Juist nu weer grote belangstelling
bestaat voor emigratie, zijn de vestigingsmogelijkhedei
in de traditionele bestemmingslanden (Australië, Cana
da en Nieuw-Zeeland) sterk beperkt. Ook deze landeJ"
kampen namelijk met een economische recessie. Di
jaar zullen ongeveer zesduizend Nederlanders naai -
deze emigratielanden vertrekken, maar bij een onge
wijzigd toelatingsbeleid, zal dit aantal het komend jaal
aanmerkelijk minder zijn. 1
Aldus vanochtend staatssecretaris L. de Graaf van sociale za j
ken en werkgelegenheid op een jubileumbijeenkomst in Am
sterdam van de vereniging Ouders van Emigranten (OVE)j
Per jaar' vragen ongeveer zestigduizend Nederlanders om in
formatie over emigratie. Verleden jaar kwamen er tiendui
zend aanmeldingen binnen om te vertrekken; een verdubbe
ling ten opzichte van het midden van de jaren zeventig. I
Volgens De Graaf is de Nederlandse overheid op zoek naa I
landen die voor emigratie in aanmerking komen. „Verschil
lende landen hebben belangstelling voor een selectief imml
gratieprogramma dat op hun behoeften is afgestemd. Men i
afkerig van vestiging langer dan vijf jaar. Dit sluit goed aal i
bij het gegeven dat veel Nederlanders zich niet blijvend el
ders willen vestigen".
Gerekend vanaf de Bevrijding zullen eind van dit jaar ruil
524.000 Nederlanders hun heil in den vreemde hebben g«
zocht. Na de grote emigratiegolf in de jaren vijftig daalde h<
aantal „wegwezers", tot in 1978 de stroom weer op gai
kwam.
Engelse solozeiler
vermist
DELFZIJL De rijkspolitie te water
in Delfzijl stelt een onderzoek in naar
de vermissing van de Engelse solozei
ler L. Socket. Met het onderzoek werd
begonnen, nadat gistermorgen op de
Rottummerplaat in de Waddenzee een
tas werd gevonden van de Engelsman.
Later op de dag werden nabij het
.Duitse Waddeneiland Borkum wrak
stukken ontdekt, die vermoedelijk
van het jacht van de Engelsman af
komstig zijn. Socket kwam al eerder
met zijn schip in moeilijkheden in de
buurt van de Waddeneilanden. Vorig
jaar november leed hij bij Terschel
ling schipbreuk en werd hij door de
reddingboot Carlot naar de haven van
West-Terschelling gesleept.
Swapo krijgt
525.000 gulden
humanitaire hulp
DEN HAAG Nederland heeft uit
fondsen voor ontwikkelingssamen
werking 525.000 gulden beschikbaar
gesteld aan de Namibische bevrij
dingsbeweging Swapo. Die beweging
moet ervoor zorgen dat het geld be
steed wordt aan humanitaire hulpver
lening aan de 50.000 Namibische
vluchtelingen die in Angolese kam
pen verblijven. Van het geld zal
475.000 gulden worden besteed aan
onder meer voedsel, hospitaaltenten
en landbouwbenodigdheden. In ver
band met het toenemende aantal
vluchtelingen wordt van het resteren
de bedrag een aantal tenten gekocht.
Herkomst gevonden
uranium nog onbekend
BEESD Een rechercheteam van de Rijkspo
litie in Nijmegen zoekt nog steeds naar de her
komst en bestemming van de 300 kilo urani
um, die eerder deze week in Beesd zijn gevon
den. Drie werknemers van de ijzerhandel
waar de veertien staven uranium werden aan
getroffen, zijn gearresteerd, omdat de benodig
de vergunningen voor opslag van dit metaal
ontbraken. Volgens de politie hebben zij een
ondergeschikte rol gespeeld. Een woordvoer
der van de Rijkspolitie in Geldermalsen
denkt, dat het om afval gaat, dat van uranium
overblijft als het hoogwaardige uranium er
door bewerking is uitgehaald. Het materiaal
vertoont een geringe radioactiviteit en is daar
door ongevaarlijk.
Deze foto leverde de freelance fotograaf Dirk-Jan Prins de Zilveren Camera 1982 op. De foto werd gemaakt op 6 augustus
van dit jaar in Amsterdam tijdens de arrestatie van Alan Reeve; de Britse misdadiger, die eerder op de dag een politieman
had doodgeschoten.
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG Voor het
eerst in de geschiedenis
van de Communistische
Partij van Nederland is
het bestuur van die partij
naar buiten getreden met
een voorstel, waaruit
overduidelijk blijkt dat
men intern verdeeld is
over nieuwe de koers van
de CPN. Dat ontwerp-be-
sluit zal vandaag, morgen
en zondag het centrale
punt vormen op het 28e
CPN-congres in het Am
sterdamse zalencomplex
„De Meervaart". Een
-meerderheid van de par
tijtop ondersteunt het rap
port, dat de titel „Sterk
voor progressieve machts
vorming" heeft meege
kregen. Een minderheid
van het bestuur heeft op
sommige punten zeer veel
moeite met nogal radicale
koersveranderingen die
aan het congres worden
voorgelegd.
Vooral het voorstel om de
banden met de communisti
sche partijen van Polen en
Tsjecho-Slowakije te verbre
ken is bij mensen als Fré
Meis op grote weerstand ge
stuit. Binnen de CPN zijn
stromingen op gang is geko
men die zich steeds meer
verzetten van de lijn die
vanuit Amsterdam wordt
uitgestippeld. Een van die
stromingen is het „Horizon
taal Overleg", een groep van
ongeveer 700 CPN-leden in
getal, die onlangs in de open
baarheid is getreden. De
CPN-fractievoorzitster in de
Tweede Kamer, Ina Brou
wer. wordt door dit meer be
houdende deel beschouwd
als exponent van de vernieu
wingsdrang in de partij. Tot
grote ergernis van het be
stuur werd zij door het dis
trict Groningen niet afge
vaardigd als stemgerechtigde
gedelegeerde naar het partij
congres. Zij zal slechts als
waarnemer aanwezig zijn.
Die verdeeldheid is niet zo
zeer een afspiegeling van on
overbrugbare conflicten bin
nen de CPN-top, maar veel
eer een voortvloeisel van de
meer democratische lijn, die
de partij in bestuurlijke zin is
gaan volgen. Meningsver
schillen worden niet zoals
vroeger met de rode vlag af
gedekt onder het klassieke
motto: binnen de CPN kan
en mag geen verdeeldheid
zijn. Men heeft zich dan ook
niet beperkt tot het formule
ren van één resolutie, waar
het congres ,ja" of „nee" te
gen moet zeggen. Uit een zo
geheten beschrijvingsbrief
van het bestuur blijkt haar
fijn welke opvattingen er
binnen de partij bestaan over
kwesties als het behoud van
de eigen de indentiteit en het
streven tot coalitievorming.
Centrale punt in het ont
werpbesluit is het voorstel
om in sterkere mate aan te
sturen op progressieve sa
menwerking. Uiteindelijk zal
dat moeten leiden tot pro
gressieve machtsvorming, al
dus het voorstel. Het aan
scherpen van een politiek,
gericht op progressieve sa
menwerking, betekent dat de
partijvernieuwing zich zal
moeten doorzetten. Over de
noodzaak tot vernieuwing is
iedereen binnen de CPN het
eigenlijk wel eens. Alleen
over het tempo en de mate
waarin die vernieuwing
moet plaatsvinden verschilt
het congres van mening.
Horizontalen
Met name de houding ten
opzichte van de Oosteurope-
se zusterpartijen zal op dit
congres leiden tot heftige de
batten, zo wordt algemeen
verwacht. Het ontwerp-be-
sluit vermeldt dat de CPN
democratische oppositiebe
wegingen als Charta '77 en
Solidariteit moet steunen,
hetgeen een breuk met de
communistische partijen in
die landen zal betekenen.
Het CPN-bestuur wil socia
listische landen niet langer
beschouwen als natuurlijke
bondgenoten. De „Horizonta
len" binnen de CPN voelen
niets voor een dergelijke
breuk, want zeggen zij
de CPN heeft hen nodig in
de strijd tegen het kapitalis
me. Ook over het de koers
van het communistische dag
blad De Waarheid is dit deel
van de CPN ontevreden. De
Waarheid (die steeds meer
haar eigen weg gaat als
krant en zich minder opstelt
als partij-orgaan) moet geënt
blijven op de partijlijn, zo
vinden de horizontalen.
Overigens is de groep hori
zontalen binnen de CPN al
lerminst een eenheid als het
gaat om de kritiek op de
voorstellen van het bestuur.
Zo wil een deel zelfs Moskou
ROTTERDAM Het ontstaan van longkanker is te
wijten aan een direct contact met radio-activiteit en
chemische kankerverwekkende elementen in de werk
omgeving. Het verband tussen roken en longkanker
kan niet worden aangetoond. Het stoppen met roken
kan zelfs schadelijk zijn voor de gezondheid.
Dit schrijft de Australische chirurg dr. W. Whitby in een
binnenkort in Nederland te verschijnen boek over roken.
Opvallend is volgens de arts dat de laatste tijd longkanker is
toenemende mate wordt geconstateerd bij mensen die nooit
gerookt hebben. Het ophouden met roken kan naar de me
ning van dr. Whitby zelfs leiden tot coronaire hartziekten.
Voorts stijgt de kans op een hoge bloeddruk, wanneer men
sen stoppen met roken.
Roken neemt ook spanningen weg, zegt de arts in zijn boek.
Daarom zouden depressieve en gespannen mensen hun kwa
len eens wat vaker met een sigaret te lijf moeten gaan in
plaats van met kalmerende en verdovende middelen.
Dr. Whitby, die in het boek de anti-rookacties volksverlak
kerij noemt, is van mening dat regeringen en grote onderne
mingen dankbaar gebruik maken van de hetze tegen het ro
ken om hun eigen bijdrage aan kanker in de vorm van ra
dio-activiteit en industriële kankerverwekkers te verbloe
men.
weer zien als bondgenoot,
terwijl anderen vinden dat
de CPN alleen wat kalmer
aan moet doen met het losla
ten van de historische ban
den. Wel vindt men dat de
CPN weer meer een actie
partij moet worden, die zich
inzet voor de sociaal-econo
mische strijd. De partij is
zich de laatste tijd teveel
gaan richten op zaken als de
vredesbeweging en het femi
nisme en te weinig op de ar-
beidersstrijd, zo luidt hun
verwijt.
Het is niet uitgesloten dat het
partijbestuur op sommige
punten wel wat gas terug zal
nemen. Uit de door het CPN-
bestuur geboden alternatie
ven blijkt dat sommige be
slissingen kunnen worden
uitgesteld tot een volgend
congres. Veel hangt af van.
de vraag of de kritiek van
een minderheid binnen de
CPN op het congres voldoen
de weerklank vindt. Op be
langrijke punten zal dit
waarschijnlijk niet het geval
zijn.
Breuk
Een dissidente groep als het
„Horizontaal Overleg" is
overigens allerminst op een
harde confrontatie of een
breuk uit. Ook deze leden re
aliseren zich dat er in dit
land geen plaats is voor een
tweede communistische par
tij. Wat men wil voorkomen
is dat een meerderheidsbe
slissing over cruciale zaken
een verdere discussie over de
partijlijn onmogelijk maken.
De kritiek van de Horizonta
len richt zich vooral op het
feit dat de CPN-achterban
nauwelijks de tijd en de gele
genheid heeft gehad om over
de partijvernieuwing mee te
praten. „Terwijl wij in de
provincie acties voerden of
De Waarheid bezorgden,
werd in Den Haag beslist
over de koers van de partij",
zo kon uit die hoek worden
opgetekend.
Het 28e congres zal hoe dan
ook van grote betekenis zijn
voor de historie van de CPN.
De CPN is op weg een nieuw
soort communistische partij
te worden, die het dogma
tisch marxisme-leninisme
wil vervangen door een
vorm van radicaal socialis
me. Zeker is dat het ge
wraakte rapport „De CPN in
de Oorlog", indertijd door
Marcus Bakker geschreven,
als officieel partijstuk zal
verdwijnen. Daarmee wordt
definitief afgerekend met
een stuk verleden, dat al ge
ruime tijd njet meer strookte
met het streven naar het los
laten van de lijn-Moskou.
Vanochtend heeft scheidend
partijvoorzitter Henk Hoek
stra. een der laatste oudge
dienden binnen het bestuur,
het congres opgeroepen de
opbouw van een „nieuwe
communistische partij" te
steunen. Socialisme, zei hij,
zal democratisch, progressief,
vredelievend en humanis
tisch moeten zijn. Tot de
CPN-leden. die willen vast
houden aan de oude lijn
richtte hij zich met de woor
den: „Wanneer wij er niet in
zouden slagen nieuwe wegen
in te slaan, kan dit niet ge
weten worden aan het verle
den, maar wel aan een ge
brek aan moed". Kortom:
voqr de CPN is er geen weg
terug.
Machtsvorming
Het kiezen voor een politiek
die zich sterk richt op pro
gressieve machtsvorming be
tekent in feite dat de CPN
zich bereid verklaart tot het
accepteren van een democra
tisch stelsel, waarin geen
plaats meer is voor het mar
xistisch communisme. Het
kiezen voor een open koers,
ook internationaal, betekent
dat de CPN bereid is op be
paalde punten tegemoet te
komen aan de eisen, die de
PvdA aan een dergelijke sa
menwerking zal stellen. Het
gevolg zal ook zijn dat de
„C" in de naam van de partij
geleidelijk haar bestaans
recht zal verliezen. De voor
malige fractieleider Marcus
Bakker heeft onlangs de ver
wachting uitgesproken dat
de nieuwe lijn van de CPN
weliswaar haar toekomst zal
veiligstellen (verjonging van
het kiezersbestand), maar in
eerste instantie ook zal lei
den tot verdere afbrokke
ling. Op de lange termijn zou
volgens hem een fusie met
de PvdA niet ondenkbaar
zijn.
Ina Brouwer, de nieuwe
fractieleider en tevens de be
lichaming van de partijver
nieuwing, denkt dat het alle
maal niet zo'n vaart zal lo
pen. Ondanks het feit dat de
PSP de CPN zo langzamer
hand links gaat inhalen en
de CPN zelf verdacht veel
PPR-trekken gaat vertonen,
gelooft zij dat er voor de
CPN een eigen rol blijft weg
gelegd in het progressieve
blok.
Jury moest
kiezen uit
ruim 2100 kc
persfoto's
lee
|ne
aai
(Vervolg voorpagina) ine
Bu
SCHIPHOL De juryro.
van de Zilveren Cameraya,
moest dit jaar kiezen uifis
meer dan 2100 foto'sAg
van 185 fotografen, diwa
in negen categorieëR_
waren ingedeeld. Op
Schiphol worden tot yT
januari de 300 besten-
persfoto's tentoonge
steld. y
Voorafgaand aan de prijs
uitreiking gingen zowel
Schipholdirecteur Wegsta-lJ
pel als juryvoorzitter Eef
Brouwers en de voorzitter!
van de Nederlandse Vere-fy
niging van Fotojournalis
ten (NVF), Dirk Ketting,
in op de verslechterende!!
positie van de pers in hetX
algemeen en de persfoto
grafen in het bijzonder.
Volgens Ketting beschou-u
wen veel directies van^
kranten en tijdschriften in
deze tijd van financiële,
krapte foto's als overbodige^,*
luxe. „Een directie die een*/
krant wil laten voortbe-zi;
staan zal echter nooit opD
foto's mogen bezuinigen, ta
omdat wij bezig zijn vantj,
een lezende naar een kij-pj
kende maatschappij over teei
gaan", aldus Ketting.
Brouwers herinnerde aan d'
de komende ontslagen bij te
onder andere de Perscom- n
binatie en Sijthoff Pers, die d
ook de fotodienst zullen si
treffen. Hij was verder van jr
mening dat door de weige- n
ring van staatssecretaris
Van Zeil de kranten toe te
staan de advertentietarie-
ven te verhogen nog meer
kranten in de rode cijfers
zullen komen. Daardoor
komt volgens Brouwers de
pluriformiteit van de pers
op de tocht staan. Hij
had dit overigens nog niet
gezegd of uit Den Haag
kwam het bericht dat, dat j*
de staatssecretaris van zijn
besluit is teruggekomen. e
n
De chef van onze foto-redactie, Milan Konvalinka, won de tweede prijs in de categorie „Featu
res" met een serie foto's over een mini-drama bij kilómeterpaal 17.8: geen slachtoffers, wél de
schrik en de wanhoop.
Deze foto leverde onze fotograaf Cees Verkerk de tweede prijs op in de categorie „De mens en
zijn leven". Op de foto staan de blinde rechter mr. Romke de Vries en zijn hond.