aus hekelt maffia en
orruptie op Sicilië
Vaticaanse bank treft geen blaam
„Israël moet beginnen aan
eenzijdige terugtrekking'''
ITENLAND
?aus liet scherpste
mderdelen tekst weg
lechtse
artij
!erlaat
.paanse
Politiek
Jlemp eist zetels
>or katholieken op
„PLO moet Israël
nu erkennen"
LEIDSE COURANT
MAANDAG 22 NOVEMBER 1982 PAGINA 9
j
%K VERNIETIGT VIJF
"IETANKERS
MA De Iraakse strijdkrachten hebben
ichtend vijf olietankers vernietigd in de
;n bij het Iraanse eiland Kharg. Dit heeft
aakse opperbevel bekend gemaakt. In het
jricht. dat in Bahrein werd opgevangen,
niet de nationaliteit van de schepen ge-
I. De schepen volgens in brand en zonken,
Radio-Irak. Irak heeft sinds het uitbreken
|jle oorlog met Iran in september 1980 bui-
Sdse schepen de toegang tot Iraanse havens
noordelijke gedeelte van de Golf ontzegd
•affe van vernietiging. Al eerder heeft de
ge luchtmacht schepen tot zinken gebracht,
fan sommige niet Iraans waren. Op 15 au-
van dit jaar kondigde Bagdad een totale
ide af van de Iraanse havens aan de Golf.
land Kharg is gedurende de oorlog de be-
jkste oliehaven voor Iran geweest.
In de rij vooreen neut
Het personeel van de Noorse
staats-slijterijen is al ruim drie
maanden in staking, zodat le
gaal in het gehele land geen
druppel sterke drank meer te
koop is. Tijdens de eerste sta
kingsdagen konden de Noren zich
nog wel met frisdrank, bier en wijn
tevreden stellen. Maar nu de win
ter zijn intrede heeft gedaan wordt
de behoefte aan iets sterkers
steeds groter. Vandaar dat de No
ren massaal per boot, toeringcar
of eigen auto naar buurland Zwe
den trekken om de voorraad bij te
vullen, ondanks het feit dat de
drank in Zweden extreem duur is.
Deze foto werd gemaakt in het
kleine Zweedse stadje Strömstad,
waar tientallen Noren urenlang
voor een neut in de rij staan.
Reagan in het geweer
tegen protectionisme
WASHINGTON De Amerikaanse pre
sident Ronald Reagan heeft gewaar
schuwd tegen het opkomende protectio
nisme in het buitenland én in de Verenig
de Staten. In zijn wekelijkse radiopraatje
zei hij dat de VS zich op de komende ver
gadering van de zogenoemde Algemene
Overeenkomst voor Tarieven en Handel,
GATT, in Genève zullen verzetten tegen
pogingen om de vrije handel te beperken.
De president kondigde aan dat de VS
nieuwe plannen zullen presenteren ter be
perking van overheidsingrijpen in de we
reldmarkt. Ook de ex-presidenten Carter
en Ford hebben in toespraken gewaar
schuwd tegen het protectionisme dat. in
de woorden van Reagan, „de economische
boot tot zinken brengt".
Weduwe Bhoetto naar Frankfurt
Emotionele taferelen speelden zich af bi) het vertrek van mevrouw Nusrat
Bhoetto naar Frankfurt voor behandeling van longkanker. De weduwe van
de geëxecuteerde oud-premier van Pakistan leunt op de schouder van
haar dokter. Saeed Hayee. Duizenden mensen deden Nusrat Bhoetto za
terdag uitgeleide.
ia i
lenonze correspondent Cees Manders)
ng
ERMO Twee dagen lang verbleef paus Johan-
__paulus II in de hoofdstad van de maffia, Palermo,
er dan ooit daarvoor in enig andere Italiaanse stad
reek.
iLERMO De paus heeft bij het uitspreken van zijn
Bgjfe tot jongeren in Palermo de scherpste delen aan het
2i"res van de maffia weggelaten. Hij zei tegen hen dat
hef mogelijk is een nieuwe samenleving op te bouwen,
e iaarin de vertakkingen van de maffia-mentaliteit
)rden geïsoleerd en vernietigd". Maar een passage
^VtarZ/ï hij de zwijgcode van de maffia, ,omerta' gehe-
veroordeelde en de jeugd van Sicilië wilde opwek-
Jnp tot strijd daartegen met een „houding van taai ver-
t tegen fatalisme en desintegratie en omerta "liet hij
iajg. Ook een serie forse uitlatingen over de sterke soci-
jj tegenstellingen op het eiland vielen weg. Woord-
gfrder Romeo Panciroli van het Vaticaan verklaarde
r fierhand dat de weglatingen waren veroorzaakt,
ztprdat de paus was achtergekomen op zijn schema en
orj het Vaticaan de geschreven tekst niettemin als het
t 'iciële standpunt van de paus beschouwt en dat dit als
iéÈanig ook in zijn geheel in het officiële orgaan van de
>sifk, l'Osservatore Romano, zal worden afgedrukt.
Maar de inwoners van Paler
mo die hadden verwacht en
gehoopt dat de paus van de ge
legenheid gebruik zou maken
om allen die bij de misdaad be
trokken zijn opnieuw te ex
communiceren of in elk geval
ondubbelzinnig te veroorde
len, zijn niet geheel aan hun
trekken gekomen. Voor hen
had de paus nog krachtiger
taal kunnen spreken en vooral
man en paard moeten noemen.
In zijn dertien redevoeringen,
voor de notabelen, burgerij,
studenten, jongeren, arbeiders,
religieuzen, zieken, professo
ren en aardbevingsslachtoffers
vermeldde de paus de maffia
als zodanig twee keer. De on
derdrukking kan de maffia in
perken, maar alleen het gewe
ten kan de maffia volledig de
baas worden, zei de paus tegen
het personeel van de universi
teit. Tegen de jeugd, zondag
middag in zijn allerbeste rede
voering, zei hij dat de strijd te
gen de maffia, drugs en werk
loosheid alleen met het ver
trouwen in een betere toe
komst tot een goed einde kan
worden gebracht, niet met
moedeloosheid. Overigens had
de paus het over „het blinde
en barbaarse geweld dat deze
prachtige stad en dit magnifie
ke eiland treft," en over „de
ernstige problemen van crimi
nele aard die een normaal le
ven in deze stad onmogelijk
maken."
Zijn honderdduizenden toe
hoorders, samengestroomd uit
heel Sicilië, hadden namelijk
zoveel behoefte aan de pause
lijke aanmoediging en steun
bij hun dagelijkse kennisma
king met de misdaad, dat tel
kens als de paus de maffia di
rect of indirect noemde een
geweldig applaus of gejuich te
horen viel. De enige fluitcon
certen dit afgelopen weekend
waren bestemd voor de lokale
en nationale politici die de me
nigte tevergeefs trachtten te
overtuigen van hun goede (en
dus anti-maffia) bedoelingen.
De maffia zelf heeft ook tij
dens dit pauselijke weekend
niet stilgezeten. Vrijdagnacht
en zaterdagochtend werden
vier mensen (van wie twee
kinderen) omgebracht toen de
verschillende bendes die in de
provincie Palermo om de he
gemonie van de onderwereld
vechten, hun rekeningen ver
effenden. Hiermee is het (offi
ciële) dodencijfer op 134 voor
dit jaar gekomen.
„Bevrijd ons van dit kwaad,"
zo werd de paus zondag op de
De paus bezócht zaterdag de haven van Palermo.
voorpagina's van de lokale
kranten en op de tienduizen
den aanplakbiljetten gesmeekt.
Maar de plaatsvervanger van
Christus op aarde is ook maar
een mens. En waar de afgelo
pen eeuwen niemand, geen
vorst, dictator of kardinaal in
is geslaagd, zal ook de paus uit
Rome in een weekend geen
succes hebben.
De kans is zeer groot dat deze
week na het vertrek van de
paus de moorden en verdwij
ningen elkaar opnieuw zullen
gaan afwisselen, de drugs weer
zullen worden aangemaakt en
verhandeld, en politici en
ambtenaren opnieuw zullen
worden omgekocht. Zoals vo
rige week, en vorig jaar. Maar
als de Sicilianen aan dit be
zoek van de paus slechts de
kracht zullen ontlenen om
zich tegen deze criminele sleur
te kunnen verzetten of die be
ter te kunnen verwerken, dan
heeft zijn Siciliaanse reis al
heel veel resultaat gehad.
De paus moet zich de laatste
dagen in Palermo bijzonder
thuis hebben gevoeld, want
deze stad die normaal al op bij
na elke straathoek een afbeel
ding van Maria kent, was in
de nacht van vrijdag op zater
dag volledig dichtgeplakt met
aanplakbiljetten voorzien van
de Zwarte Madonna van Czes-
tochowa en van zijn lijfspreuk
'Totus Tuus', geheel de uwe.
En inderdaad, Palermo was
twee dagen lang geheel de zij-
at)
[et -
UM
ït.jRID De uiterst
el|tse politieke partij
siprza Nueva" (nieuwe
Jnjit) die was opgericht
J^jde herinnering aan
(njraal Franco levend te
[jlen, is gisteren ont
groen na de slechte re
kten bij de verkiezin
gen oktober.
s I
Ij. jPinar, die de partij samen
1 'jlgroepen Franco-aanhan-
jozeven jaar geleden sticht-
•nferklaarde gisteren dat de
nu een organisatie met
•ele doeleinden wordt,
jaar geleden oogstten de
lelden van generaal
aanzienlijk meer lof
u. Toen de generaal op
sterfbed lag, heeft een
die zich omschreef als
[oed Spanjaard zijn li-
i aangeboden om er de
Inen van de generaal in te
lanteren. Hij wilde
voortzetting van diens
i, Dit onthulde dit
leinde een krant in het
istelijk gelegen Galicië.
lan, wiens identiteit niet
:huld, was 39 jaar toen hij
'oorstel in november 1975
Wat het antwoord op het
d was, is nooit bekend
ikt.
ROME De Vaticaanse bank en haar Amerikaanse presi
dent-directeur, aartsbisschop Paul Marcinkus, hebben geen
laakbare financiële handelingen verricht en zijn niet verant
woordelijk voor de val van de door schandalen omgeven
Banco Ambrosiano in Milaan. Volgens de Amerikaanse kar
dinaal John J. Krol van Philadelphia is dit het resultaat van
een'onderzoek, dat drie financiële experts op verzoek van de
paus hebben ingesteld.
De controverse betreft leningen van de Banco Ambrosiano
ter waarde van twee miljard dollar aan enkele Panamese be
drijven, die later niet in staat waren de leningen terug te be
talen. Als gevolg van deze niet afbetaalde schulden ging de
Banco Ambrosiano op de fles. Directeur Calvi werd enige tijd
later opgehangen gevonden onder een brug in Londen.
Het Vaticaan, dat aandelen had in de Banco Ambrosiano,
werd in dit schandaal betrokken toen melding werd gemaakt
van brieven van de president-directeur van de Vaticaanse
bank, aartsbisschop Marcinkus, aan bankier Calvi. Hieruit
zou moeten blijken dat de Vaticaanse bank de omstreden le
ningen had gedekt. In dat geval had de bank te hulp moeten
schieten, toen de Banco Ambrosiano failliet ging.
Maar volgens kardinaal Krol „treft het Vaticaan geen
blaam". „De deskundigen zijn van mening dat de Vaticaanse
bank geen juridische verplichtingen heeft als gevolg van be
paalde brieven".
Kardinaal Krol is lid van de kardinaalscommissie,, die mor
gen in Rome bijeenkomt voor een onderzoek naar de finan
ciën van de Heilige Stoel.
De commissie van onafhankelijke bankiers bestond uit de
Amerikaan Joseph Brennan, de Italiaan Carlo Cerutti en de
Zwitser Philippe de Weck. Zij hebben gedurende twee maan
den de transacties tussen de Vaticaanse bank en Banco Am
brosiano onderzocht.
Margriet en Pieter bij Hirohito
Prinses Margriet en echtgenoot Pieter van Vollenhoven hebben vanmorgen hun achtdaagse
reis door Japan afgesloten met een kort bezoek aan keizer Hirohito, in diens paleis in Tokio.
Op de foto Margriet en Pieter op de bank bij de 81-jarige Hirohito (links). Het bezoek aan
Japan werd gebracht op uitnodiging van de havenstad Kobe, „zusterstad" van Rotterdam.
Prinses Margriet en Pieter van Vollenhoven zijn aan het begin van de middag vanuit Tokio naar
huis vertrokken.
Moskou
beloont harde
werkers
met auto's
MOSKOU Bedrijven
die bereid zijn zich voor
honderd procent in te zet
ten voor de verbetering
van de vlees- en zuivel-
productie, kunnen de ko
mende maanden heel wat
tegemoet zien in de Soyjet-
Unie. De bewindslieden in
Moskou hebben namelijk
besloten de meest produk-
tieve bedrijven op deze ge
bieden te belonen met
geld. auto's en vakantie
reizen. Landbouwbedrij
ven die de komende
maanden opmerkelijk goe
de prestaties leveren, wor
den daarvoor geldelijk be
loond uit een pot van zes
miljoen roebel (ongeveer
twintig miljoen gulden).
Ook kunnen harde wer
kers personenauto's en
vrachtwagens verdienen.
De vakbondsorganisatie in
de Sowjet-Unie stelt daar
naast nog eens 18.000 bin
nen- en buitenlandse rei
zen beschikbaar.
Nieuwe crisis
in Britse pers
LONDEN In Brits kranten
land is een nieuwe crisis ont
staan. Dit jaar lijdt de totale
Engelse pers een verlies van
ongeveer 130 miljoen gulden,
terwijl vorig jaar nog een
winst werd gemaakt van bijna
veertig miljoen gulden.
Tegelijkertijd staan bij de Sun
day Telegraph en Daily Tele
graph, waar 400 grafici staken
tegen het buiten dienst stellen
van een drukpers, in totaal
6.000 banen op de tocht. Giste
ren kon de Sunday Telegraph,
die normaal een oplage heeft
van een miljoen exemplaren,
niet verschijnen De stakers is
inmiddels ontslag aangezegd
Als zij hun actie desondanks
volhouden zal er. aldus de di
rectie, binnenkort geen geld
meer zijn om de salarissen van
het overige personeel te beta
len en moeten de Telegraph-
bedrijven worden gesloten.
TEL AVIV De Israëli
sche minister van welzijn,
Aharon Uzan, wil dat Is
raël zich eenzijdig gedeel
telijk terugtrekt uit Liba
non. Via de radio liet hij
gisteren weten dat diverse'
andere ministers het met
hem eens zijn.
Uzan stelde voor dat de Is
raëlische militairen zich te
rugtrekken tot 45 kilometer
ten noorden van de grens.
Als argument voor een een
zijdige Israëlische terugtrek
king gaf hij de gespannen
verhouding tussen de diverse
Libanese minderheden.
Volghens Uzan dreigt Israël
op een gevaarlijke manier in
het Libanese conflict ver
strikt te raken.
De verklaring van Uzan
moet gezien worden tegen de
achtergrond van de mislukte
Libanees-Israëlische onder
handelingen over terugtrek
king van het Israëlische le
ger. Het radiostation van de
rechtse christenen meldde
afgelopen weekeinde, dat de
door Israël gestelde voor
waarden onaanvaardbaar
zijn. De regering-Begin zou
Israël verlangt loyaliteits
verklaring van buitenlanders
JERUZALEM De Israëlische regering heeft gisteren bekend
gemaakt, dat geestelijken van christelijke kerken die op de be
zette westelijke Jordaanoever werken, een verklaring moeten
ondertekenen waarin zij beloven de Palestijnse Bevrijdingsorga
nisatie of enig andere organisatie die „vijandig" staat tegenover
Israël niet te zullen steunen. In het bezette gebied zijn verschei
dene honderden geestelijken en religieuzen van allerlei christe
lijke gemeenschappen werkzaam bij net onderwijs, in ziekenhui
zen en bij opvangcentra. Als zij de verklaring niet tekenen
wordt hun visum niet verlengd en moeten zij het bezette gebied
en Israël verlaten.
onder meer hebben geëist
dat de Libanese markt wordt
opengesteld voor Israëlische
produkten en dat er semi-di-
plomatieke vertegenwoordi
gingen van beide landen in
Tel Aviv en Beiroet worden
gevestigd.
In Beiroet werd vanochtend
een grote militaire parade
gehouden in verband met de
viering van onafhankelijk
heidsdag. Het is vandaag 39
jaar geleden dat Libanon po
litiek onafhankelijk werd
van Frankrijk. President Ge-
mayel zei gisteravond in een
rede dat hij verwacht dat
elke centimeter Libanees
grondgebied teruggegeven
zal worden. Hij toonde zich
bijzonder inbgenomen met
de steun van de VS aan Li
banon.
HSCHAU De primaat van Polen, aartsbisschop Josef
np van Warschau heeft gisteren zetels voor katholieken
kt in plaatselijke en landelijke bestuursorganen. Spre-
jl over de rol van de kerk zei mgr. Glemp dat het aposto-
|van de katholieke leek op drie terreinen lag: in het ge-
lin het beroep en in het openbare leven. Maar wat dit
"ite betreft voegde hij eraan toe „dat dit bij ons helemaal
fit verwaarloosd".
zijn eraan gewend geraakt", aldus de aartsbisschop, „dat als
zegt dat men gelooft, men van alle functies wordt uitgeslo-
Wij zijn er zo aan gewend geraakt dat wij zelfs geen eisen
jt punt stellen. Maar het leven van de kerk is ook het leven
de katholieken die deelnemen aan het openbare leven.
_iom moeten er katholieken zijn in gemeenteraden, in de mi-
Tries en in het parlement."
_}ud-leider van Solidariteit, Lech Walesa, heeft gisteren zijn
"enden aanhangers teleurgesteld door niet de mis bij te wo-
in een kerk in de buurt van de scheepswerven van Gdansk
"t men hem had verwacht. Walesa begaf zich met zijn vrouw
jinderen naar een kapel in de buurt van zijn huis. Eerder dit
-tfeinde had hij een onderhoud met mgr. Glemp.
Autosnelweg tussen
Berlijn en Hamburg
eindelijk geopend
BERLIJN De autosnelweg
tussen Berlijn en Hamburg is
zaterdag door de ministers
van verkeer van Oost- en
West-Duitsland officieel geo
pend.
Hiermee is een einde gekomen
aan een project dat meer dan
veertig jaar geleden door de
Nazi's werd begonnen. Zij lie
ten dwangarbeiders werken
aan de weg die Duitslands
grootste steden met elkaar
moest verbinden. Het traject is
260 kilometer lang, waarvan
220 kilometer door Oost-Duits-
land gaat. De reisduur is nu
van vier uur teruggebracht tot
twee en een half uur. Toch be
treurt men het verdwijnen
van de oude snelweg, die zich
door Oostduitse dorpjes slin
gerde. Zo kregen westerse
mensen een beeld van het le
ven in de DDR.
Onderhandelen op z'n Frans
Zelfs als FNV-voorzitter Kok en VNO-voorzitter Van Veen het he
lemaal met elkaar oneens zijn blijven zij „heren", die elkaar al
leen met verbaal geweld te lijf gaan. In Frankrijk doet men dat
net even anders. Tijdens besorekingen van de Franse vakbonden
met de werkgevers over de tekorten in de werkloosheidsfondsen
kon Antoine Flaesh, de voorzitter van de socialistische vakbon
den, zijn boosheid niet meer bedwingen. Hij sprong op de onder
handelingstafel om de werkgevers te lijf te gaan. Een vechtpartij
kon net worden voorkomen. Kort na dit incident werden de ge
sprekken afgebroken.
Deng: China blijft
Russische
overheersing afwijzen
PEKING China blijft
sterk gekant tegen het Russi
sche overheersingsstreven
(„hegemonisme"), ondanks
de hervatting van de Rus-
sisch-Chinese dialoog. Dat
heeft de Chinese leider Deng
Xiaoping dit weekeinde ge
zegd.
Deng beschuldigde de Sovjet-
-Unie ervan haar troepen in
de regio van de Stille Oceaan
te versterken. Het is de tweede
maal in twee dagen dat een
Chinese leider het accent legt
op de Chinese gekantheid te
gen het Russische „hegemonis
me". Volgens diplomatieke
waarnemers willen de Chinese
autoriteiten hiermee het Wes
ten en de bondgenoten van de
VS in Azië geruststellen. Deng
sprak overigens in een ander
verband ook van bedreigingen
van de Verenigde Staten tegen
Zuidoost-Azië.
PARIJS De Egyptische minister van buitenlandse zaken Bou
tros Ghali heeft gisteren gezegd dat Kairo druk uitoefent op de
PLO om Israël te erkennen als stap naar betrokkenheid bij on
derhandelingen met de Verenigde Staten
Ghali zei in een interview met de Franse radio, dat Egypte van
mening is dat erkenning door de PLO van Israël de sleutel was
tot politiek overleg. Wel merkte hij dat zo'n geen juridische be
tekenis zou hebben en waarschijnlijk niet zou leiden tot erken
ning van de PLO door Israël. „Zelfs als deze erkenning niet di
rect van invloed zou zijn óp het gedrag van de Israëlische rege
ring, zou zij toch rechtstreeks contact meebrengen met de Vere
nigde Staten en in de tweede plaats de positie versterken van de
gematigden en pleitbezorgers van vrede in Israel", aldus Ghali
Tenslotte merkte hij op dat PLO-leider Jasser Arafat welkom is
in Kairo, maar dat Egypte vasthoudt aan het standpunt dat het
geen Palestijnse strijders opneemt die Libanon hebben moeten
verlaten. De PLO gaat ermee akkoord dat Arafat voor het eerst
sinds vijf jaar een bezoek brengt aan Kairo. Een PLO-functiona-
ris heeft in een interview met het Egyptische dagblad Gomhoe-
ria gezegd, dat momenteel voorbereidingen worden getroffen
voor de reis van Arafat aan Kairo. De datum van het bezoek is
nog niet bekend. Volgens de PLO-functionaris wil Arafat in
Kairo een „minimum aan samenwerking" tussen Egypte en de
PLO bereiken.
