Beatrix nam zelfs tafels voor
slotbanket mee uit Nederland
ian
Belgische vakcentrales in één
takingsfront voor kortere werktijd
Callaghan wijst
ntwapening af
Solidariteit geeft
mislukken staking toe
„Sjamir wist in vroeg
stadium van massamoord'"
hatcher
oedend
iver
^ranse
apen-
ip:veranties
Argentinië
Britse pers laat
bezoek links liggen
Bischoppen
handhaven
kritiek op
kernwapens
Tribunaal stelt dwangarbeid
aan Sovjet-pijpleiding vast
|r
ÜITENLAND
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 19 NOVEMBER 1982 PAGINA 13
!m
oke out'
VS
YORK Miljoe-
iigarettenrokers in
"erenigde Staten
gisteren de
ikaanse Vereni-,
voor Kankerbe-
ng (ACS) een ple-
«edaan, door niet
iken. Zij bleven
Jrthele dag van hun
itten af, ter gele
id van de zesde
e out". Van de
schatting 53 mil-
Amerikaanse ro-
bedwongen er vo-
,r 4,5 miljoen één
iun rooklust.
TASS: Ramp in
Afghaanse tunnel
was een ongeluk
MOSKOU Het Russische persbureau TASS
heeft gisteren voor het eerst bevestigd dat
zich in de Salangtunnel in Afghanistan een
ongeluk heeft voorgedaan waarbij doden vie
len. Het persbureau noemde geen aantallen.
TASS, dat het Afghaanse persbureau Bakhtar
citeerde, noemde berichten in het Westen als
zou het ongeluk een gevolg zijn geweest van
„subversie" een „ongegronde bewering".
TASS gaf geen details van het ongeluk in de
Salangpas en maakte evenmin melding van
omgekomen Russische soldaten. Volgens on
officiële berichten berichten zijn elfhonderd
Sovjet soldaten in een konvooi en Afghaanse
burgers in autobussen om het leven gekomen.
Sovjet-
kosmonauten
lanceren
kunstmaan
MOSKOU De twee Russische
kosmonauten Anatoly Berezovoi
en Valentin Lebedev die al 189 da
gen in de ruimte verblijven, heb
ben gisteren vanuit het ruimtesta
tion de Saljoet-7 een kleine kunst
maan gelanceerd. De kunstmaan,
die een baan draait op ruim 350 ki
lometer afstand van de aarde,
wordt door studenten van het
Moskouse luchtvaartinstituut van
uit waarnemingsstations gevolgd.
Zij hadden de satelliet ontworpen.
ISRAËLISCHE MINISTER:
JERUZALEM De Israëlische minister van communicatie, Zip-
pori, heeft gezegd dat hij al in een vroeg stadium zijn collega van
buitenlandse zaken, Sjamir, op de hoogte had gebracht van de mas
samoord in Beiroet. Zippori verklaarde dit voor de Commissie-Ka-
hane, die een onderzoek instelt naar de toedracht van de slachting
half september in twee Palestijnse kampen.
Volgens Zippori had hij op vrijdag 17 september een ontmoeting
gehad met de journalist Zeev Shiff. Deze had hem van de massa
moord op de hoogte gesteld. „Ik heb toen Shamir opgebeld met het
verzoek mijn informatie na te trekken en vervolgens mijn handen
van de zaak afgetrokken in de veronderstelling dat Shamir het no
dige zou doen", aldus Zippori.
Baskische zakenlieden
verklaren terroristen
de oorlog
MADRID Een vijftigtal zakenlieden in het
Spaanse Baskenland heeft gisteren de oorlog ver
klaard aan de terroristen van de Baskische onaf
hankelijkheidsbeweging ETA verklaard. Zij heb
ben gedreigd met stillegging van de industrie.
Luis Olarra, voorzitter van de Baskische federatie
van zakenlieden, zei dat de regering niet in staat
was gebleken de terreur van de ETA tegen te
gaan, en dat ook de nieuwe regering daar niet
veel kans toe had. Felipe Gonzalez, die in decem
ber premier wordt, zei dat hij het weerstaan van
terrorisme een goede zaak vond. maar dat hij
nooit zou toestaan dat burgers het recht in handen
nemen dat aan de staat behoort.
INDEN De Britse
s|»mier Thatcher is
ieus" over berich-
dat Frankrijk de
'eranties van Exoce-
iketten en Super
indardstraaljagers
Argentinië heeft
it. Gisteren had-
}n haven autoriteiten
de Franse haven-
jiats St. Nazaire be-
»nd gemaakt, dat een
rgentijns vrachtschip
as vertrokken met
(n lading Exocetra-
ïtten en ander Frans
Èlitair materieel aan
pord.
Exocetraketten hebben
lens de Falkland-Oorlog
[ee Britse schepen tot
bken gebracht. Tijdens
'4e oorlog had Frankrijk
wapenleveranties aan
fgentinië stopgezet.
Britse dagbladen Daily
;press en deSun meld-
vanochtend dat That-
ler zeer kwaad was ge
iden, nadat zij had ver-
jpmen dat de Franse rege-
[ng weer Exocetraketten
Argentinië had gele-
d. De gezaghebbende
nt The Times citeerde
len van het kabinet, die
iden dat de premier „be-
ligd" was. De Sun voor-
:1de dat er „een hevige
ilomatieke botsing tus-
Frankrijk en Enge-
id" zal ontstaan. De op-
jisitionele Arbeiderspartij
ïdt de hervatting van de
m ipenleveranties een
|immerlijke zaak".
(Van onze correspondent Ro
ger Simons)
LONDEN Het slotban
ket dat koningin Beatrix
en prins Claus gisteravond
tot besluit van het vier
daagse staatsbezoek aan
Groot-Brittannië aan ko
ningin Elizabeth en prins
Philip aanboden, ademde
een totaal-Nederlands
sfeertje. Alle benodigdhe
den, het servies en bestek,
de 4.005 rozen, de gerech
ten en wijnen, waren uit
Nederland meegenomen.
Zelfs de hoofdtafel en zes
bijtafels waaraan de 130
gasten zaten, waren uit
Nederland overgevlogen.
Het diner werd bereid door zes
Nederlandse koks, opgediend
door 73 Nederlandse obers en
voor de muziek zorgde een
strijkje van de Koninklijke
Nederlandse Marinierskapel.
Op het repertoire stond onder
andere het bekende nummer
van de Beatles „Sergeant Pep
per's Lonely Hearts Club
Band".
Het menu vermeldde een kou
de visschotel, duiveconsommé,
kalfslapjes met diverse groen
ten, en een Bavarois a la
Orange als nagerecht. Alles
weer afkomstig uit Nederland.
Speciale toestemming
Het banket werd gegeven in
de grote zaal van het middel
eeuwse Hampton Court, even
ten zuiden van Londen, ooit
de residentie van Hendrik
VIII en zijn zes vrouwen en
van Willem III, behalve stad
houder van de Republiek der
Nederlanden ook koning van
het Verenigde Koninkrijk van
1689 tot 1702. Koningin Bea
trix had van koningin Eliza
beth speciale toestemming ge
kregen om het diner daar te
houden, in plaats van in res
taurant Claridge, de traditio
nele lokatie voor staatsbanket
ten. Het laatste koninklijke
banket in Hampton Court
werd gegeven door koning
George II, die in 1760 over
leed.
In haar toespraak herinnerde
koningin Beatrix het gezel
schap aan haar voorvader Wil
lem III, die zij een groot poli
tiek leider noemde, die in een
beslissende periode aan de ge
schiedenis van Europa rich
ting gaf. Hoewel hij ook oorlog
voerde, was zijn hoofddoel al
tijd een duurzame vrede.
Zich tot koningin Elizabeth
richtend zei koningin Beatrix:
„Willem betekent beschermer
en verdediger. Majesteit, nu
uw jongste kleinzoon bij zijn
doop de naam William heeft
ontvangen, hoop ik dat in hem
dezelfde wijsheid en vastbera
denheid herkenbaar zullen
zijn, die een Britse koning
sierden die Nederlands stad
houder en bovenal een Euro
pees staatsman was". Daarna
bracht koningin Beatrix een
heildronk uit op prins Willi
am, de vijf maanden oude
zoon van kroonprins Charles
en prinses Diana, en dankte zij
voor de ontvangst. „Wij voelen
ons hier thuis, zoals men zich
bij goede vrienden thuis
i onze correspondent Mare
de Koninck)
ISSEL Na dagen-
moeizame onder-
Jdelingen hebben de
grote vakcentrales in
jië een akkoord be
lt over gemeenschap-
Ijke stakingsacties ter
'inging van werktijd-
torting omwille van
ir arbeidsplaatsen. Op
achtereenvolgende
lagen, te weten op 30
november en op 7 decem
ber, zal in de helft van het
land de hele industrie; de
dienstensector en het
overheidsapparaat worden
lamgelegd. Komende
dinsdag 23 november is er
als voorproef een nationa
le spoorwegstaking.
De algemene staking van 30
november zal de provincies
Antwerpen, Brabant, Oost-
- Vlaanderen en Namen tref
fen. De tweede actiedag (7 de
cember) de overige vier pro
vincies: West-Vlaanderen,
Luik, Luxemburg en Hene
gouwen. Ondanks hun 'ge
meenschappelijk stakings
front', hebben de twee vak
centrales een verschillend
doelwit. De socialistische
ABVV wil met steun van
de linkse politieke oppositie
zowel de centrum-rechtse re
gering Martens treffen als de
werkgevers. Het katholieke
ACV dat sterke banden
heeft met de christen-demo
cratische regeringspartij CVP
beschouwt de dinsdagsta
kingen als alleen gericht tegen
de Belgische ondernemers. De
laatsten hebben in het onlangs
mislukte centrale overleg het
regeringsvoorstel afgewezen
om de werktijd overal met 5
procent te bekorten, terwijl
per bedrijfstak 3 procent meer
personeel zou worden aange
worven en alle werknemers 3
procent loon inleveren.
Het is voor het eerst in de soci
ale geschiedenis van Belgie dat
de vakbeweging nationale sta
kingen houdt voor koop
krachtverlies in ruil voor
meer werkgelegenheid. De
Belgische werkgevers echter
staan op het standpunt dat 's
lands particuliere bedrijfsle
ven er zo uitgeput bij ligt (Bel
gië is nog steeds Europees re
cordhouder werkloosheid), dat
werktijdverkorting onbetaal
baar is en inlevering sowieso
noodzakelijk.
De socialistische vakcentrale
steunt het werktijdverkor
tingsplan van het kabinet wel,
maar heeft daarnaast zoveel
bezwaren tegen het bezuini
gingsbeleid van Martens-V,
dat de ABVV-leden ook tegen
de regering staken.
JDEN De oud-leider
de socialistische Britse La-
jartij James Callaghan
!t gisteren op een bijeen-
ist in Londen verklaard
de nieuwe politiek van
nijdige ontwapening onmo-
in praktijk kan worden
icht. „De nieuwe politiek
Labour is simpel, aantrek-
lk, maar verkeerd". „Het is
illusie van ons te geloven
deze politiek een voor
kan zijn voor andere
n en zij kan onmogelijk
iraktijk worden gebracht.
lissing van Labour kan
tot een verzwakking
het bondgenootschap,
rdoor de spanning in
St-Europa juist toeneemt",
Callaghan.
staris-generaal Joseph
Luns heeft gisteren op een bij
eenkomst van de NAVO in
Londen gezegd dat vredesbe
wegingen in West-Europa blij
kens rapporten van inlichtin
gendiensten worden geholpen
door de Sovjet-Unie. Luns zei
dat nieuwe rapporten aanto
nen dat anti-nucleaire cam
pagnes in het Westen „krach
tig geholpen worden door de
Sovjet-Unie, onder andere
door financiële steun. Twee
Amerikaanse afgevaardigden
van het Amerikaanse parle
ment verwierpen de „simplis
tische verklaringen". Voor wat
de freeze-beweging in de Ver
enigde Staten betreft, die wa
penvermindering aan beide
zijden nastreeft, konden zij
zich niet voorstellen dat deze
beïnvloed werd door de com
munisten.
WARSCHAU De on
dergrondse Poolse vak
bond Solidariteit heeft
gisteren toegegeven dat
de staking op 10 novem
ber waartoe zij had opge
roepen uit protest tegen
het verbod van de vrije
Poolse vakbond vorige
maand, een mislukking is
geworden. In een illegale,
uitgave zegt de vijf-hoofd
ige leiding dat haar gezag
een flinke klap heeft ge
kregen en dat veel aan
hangers van van Solidari
teit moe zijn geworden.
De Poolse geheime dienst zou
foto's en geluidsbanden heb
ben waarin vakbondsleider
Lech Walesa zich in „sexueel
compromitterende situaties be
vindt", aldus de Amerikaanse
televisiemaatschappij NBC.
Het Amerikaanse televisiesta
tion haalde gisteren een ker
kelijke zegsman aan die zei dat
de bandjes en foto's al voor het
uitroepen van de staat van be
leg eind vorig jaar zijn ge
maakt en dat zij echt zijn „of
vervalsingen van zeer hoge
kwaliteit". In een reactie zei
de oud-leider van Solidariteit
„niet verbaasd te zijn over
deze beschuldigingen. Ik ver
wachtte dergelijke aanvallen
van mijn vijanden al ander
half jaar geleden. Dit soort re
acties kunnen me alleen maar
goed doen, omdat niemand er
ook maar iets van zal gelo
ven." Volgens NBC proberen
de autoriteiten Walesa hier
mee te chanteren en een wig
te drijven tussen hem en de
Poolse kerk.
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
(Van onze correspondent Roger Simons)
LONDEN Het vandaag beëindigde staatsbezoek van
koningin Beatrix en prins Claus aan Groot-Brittannië
is een succes geworden, ondanks de gezondheidspro
blemen van de prins, het vrijwel totale gebrek aan be
langstelling van de Britse man in de straat voor het be
zoek en de geringe interesse en soms zelfs onvrien
delijkheid van de media. De Britse pers heeft, afge
zien van berichten over de aankomst dinsdagmiddag,
het koninklijke bezoek over het algemeen links laten
liggen.
Voorafgaande aan het bezoek bestond er van de kant van de
kranten wel enige aandacht voor de persoon van koningin Bea
trix. De sensatiekranten bewezen hun reputatie met verhalen,
waarin stond dat koningin Beatrix in eigen land niet populair is
en dat zij „prins Claus overheerst". Kwaliteitskranten, zoals de
Times, de Financial Times en de Guardian, lieten zich echter
zeer positief over de koningin uit. Koningin Beatrix werd een
„linkse koningin" genoemd, van wie het eigen koningshuis nog
heel wat kan leren.
Koningin Beatrix en prins Claus brachten de laatste dag van
hun staatsbezoek voor het grootste deel door in de kleine pro
vinciestad Peterborough. Ze maakten de reis in de „koninklijke
trein". De belangstelling in Peterborough was aanmerkelijk gro
ter dan in Londen.
In de stad verrichtte koningin Beatrix de opening van een fraaie
nieuwe winkelpassage, de Queensgate. Koningin en prins had
den ook een ontmoeting met de oudste inwoner van de streek
rond Peterborough van Nederlandse afkomst, de 84-jarige me
vrouw Adriënne Marie Homan. De oude dame woont sinds 1934
in Engeland, spreekt nog goed Nederlands en is veel Hollandse
zeden en gebruiken trouw gebleven. In de middag werd een be
zoek gebracht aan een jaarlijkse landbouwshow en enkele plaat
selijke boeren.
Hoewel het officiële bezoek van het Nederlandse koninklijke
paar aan Peterborough een opvallende afwijking was van het
traditionele Engelse patroon (de koningin wilde nog wat anders
zien dan alleen maar Londen), konden de nationale media ook
hiervoor nauwelijks belangstelling opbrengen. In de middag-uit-
ezendingen van radio en televisie werd er met geen woord over
gerept en 's avonds was de belangstelling minimaal. Voor de
Britse media lijkt een staatsbezoek van bevriende Europese vor
sten bijna zonder betekenis, zelfs wanneer men tijdens een der
gelijke visite bij herhaling van gulle vriendschap en hechte ban
den tussen de betrokken landen spreekt.
BIJLAGE BIJ UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS,MUZIEK
THEATER, RECREATIE, EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
ONDANKS BRIEF
VAN REAGAN
WASHINGTON De
Amerikaanse RK-bischop-
penconferentie houdt on
danks een schrijven van
de regering-Reagan in
meerderheid vast aan
haar bezwaren tegen
kernwapens zoals in be
ginsel vervat in het ont
werp van een herderlijk
schrijven. Dit bleek giste
ren op de laatste dag van
haar vierdaagse bijeen
komst in Washington.
De bischoppen, die rond vijftig
miljoen Amerikanen vertegen
woordigen, hadden woensdag
een door president Reagan on
dertekende brief van zeven
kantjes ontvangen, waarin
wordt gesteld dat het Ameri
kaanse kernbewapeningsbe-
leid .stoelt op morele overwe
gingen'.
In het ontwerp van hun schrij
ven van 110 pagina's verkla
ren de bisschoppen zich even
wel tegen elk eerste gebruik
van kernwapens en tegen het
gebruiken van kernwapens te
gen de burgerbevolking. Te
vens trekken zij het morele
recht op afschrikking in twij
fel en wordt kritiek geuit op
de voorgenomen plaatsing van
de nieuwe intercontinentale
ballistische MX-raketten in de
VS. Tenslotte spreken de bi
schoppen zich uit voor een
controleerbare stop op de ont
wikkeling en stationering van
kernwapens in de VS en de
Sowjet-Unie.
Surinaamse
vakbeweging
wijst plannen
militaire
leiders af
PARAMARIBO De Suri
naamse vakbeweging en de
boerenbond FAL hebben de
plannen van de militaire
machthebbers voor de demo
cratisering in Suriname van de
hand gewezen. Ze hebben de
bevolking opgeroepen „paraat
te staan om de strijd voor
daadwerkelijke en sociale poli
tieke vernieuwing tot aan de
overwinning voort te zetten".
Dit staat in een verklaring die
de vier vakcentrales en de
FAL gisteren hebben uitgege
ven. De vakcentrales schrijven
dat uit de toespraak die presi
dent Bouterse maandag voor
de televisie hield, blijkt dat de
machthebbers niets hebben be
grepen van wat leeft onder het
Surinaamse volk.
Opmerkelijke
Amerikaanse
order
voor Hoogovens
IJMUIDEN Het ingenieurs
bureau ESTS, een volledige
dochter van de Hoogovens
Groep, heeft tezamen met
haar Amerikaanse partner
Bailey-Hoogovens Company,
opdracht gekregen voor het
ontwerp en de uitvoering van
een tussentijdse reparatie van
de hoogoven „Amanda" van
het op twee na grootste Ame
rikaanse staalbedrijf Armco in
Ashland (Kentucky). Deze
eerste opdracht voor een hoog
ovensreparatie uit de V.S. aan
ESTS betekent volgens Hoogo
vens, gezien de zeer slechte si
tuatie in de Amerikaanse
staalindustrie en de zeer felle
concurrentie, voor ESTS een
doorbraak. Wel leverde ESTS
al eerder o.m. de kennis en het
ontwerp voor de windverhit-
ters van de hoogoven van
Amanda. ESTS is tevens ge
vraagd voor de volgende, over
enkele jaren uit te voeren re
paratie aan deze hoogoven een
voorstel in te dienen voor de
totale vuurvasthe'^oding vol
gens een ontwerp .an Hoogo
vens, inclusief de vuurvastma-
teriaalspecificaties.
Een beeld van de aanleg van de Russische gaspijpleiding
in Bogorodchani in de Oek raïne. Een ingenieur geeft
lassers instructies. Volgens een tribunaal in Frankfort
is -dwangarbeid aan de leiding regel.
BONN „Er hebben
dwangarbeiders gewerkt
aan de Sovjet-pijpleiding
naar Europa, dwangarbeid
bestaat in de Sowjet-Unie
en is er zelfs regel." Deze
balans heeft de voorzitter
van een internationaal tri
bunaal in Bonn gister
avond opgemaakt op
grond van verklaringen
van zeven getuigen die
het tribunaal had gehoord
als voormalige gevange
nen in Sovjet-kampen.
Het tribunaal is georganiseerd
door de Internationale Organi
satie voor de Mensenrechten
in Frankfort en had zich ten
doel gesteld na te gaan of er
politieke gevangenen zijn te
werkgesteld aan de leiding.
„De Sovjet-autoriteiten maken
evenwel geen onderscheid tus
sen gevangenen volgens ge
woon recht en politieke ge
vangenen en bepaalde perso
nen blijken te zijn vervolgd
wegens hun overtuiging", zo
zei tribunaalvoorzitter Alfred
Coste Floret, die voor Frank
rijk fungeerde als een van de
toegevoegde aanklagers in het
proces van Neurenberg over
oorlogsmisdaden direct na de
Tweede Wereldoorlog.
Een van de gehoorde getuigen
was een voormalige professor
in het marxisme, de 52-jarige
Machmet Kulmagambetov, die
volgens zijn zeggen in totaal
zes jaar gedwongen was aan de
pijpleiding te werken als tech
nicus in compressorstations. In
maart 1963 was hij verbannen
wegens verzet tegen de over
heid. Kulmagambetov, die een
van een zegel voorziene voor
ziene Russische werkkamp-
kaart liet zien om te bewijzen
dat hij aan de pijpleiding had
gewerkt, zei dat de dwangar
beiders een leven leiden onder
afschuwelijke omstandighe
den. „Zij worden samengeperst
in hutten en moeten zes dagen
lang het zwaarste lichamelijke
werk doen zonder mogelijk
heid dit te weigeren."
