„Beste Ruud, beste allemaal, a Dieu"
„Bloedgroepen" CDA
strijden om ministeries
CD A-partijraad
kritiseert
regeerakkoord
Kohnstamm nieuwe D'66-voorzitter
Verdeling ministeries „ongebruikelijk"
AFSCHEID VAN DRIES VAN AGT
.BINNENLAND
LEIDSE COURANT
MAANDAG 1 NOVEMBER 1982 PAGINA 5
(Vervolg van de voorpagina)
Ongebruikelijk in de overeengekomen zetelverdeling is, dat en
kele gangbare koppelingen van departementen (die nooit beide
door dezelfde partij mochten worden bezet) abrupt zijn losgela
ten. Dat geldt zowel voor Binnenlandse Zaken en Justitie (nu
allebei VVD), als voor Buitenlandse Zaken en Defensie (CDA).
Ook was het niet gebruikelijk dat, zoals nu, alle welzijnsdeparte-
menten (Onderwijs, Volksgezondheid en Welzijn ziin in CDA-,
handen) door ministers van dezelfde partij werden bemand.
VVD-leider Nijpels verklaarde afgelopen weekend voor de
AVRO-radio dat hij en Lubbers die koppelingen bewust hebben
losgelaten. „Wij zien het als een doorbraak, zoiets was in het
verleden ondenkbaar. Hiermee zal ook duidelijk zijn dat dit ka
binet het aandurft ingrijpende beslissingen te nemen". Over de
toewijzing van Binnenlandse Zaken èn Justitie aan de VVD zei
hij: „Die combinatie geeft ons de mogelijkheid een actief beleid
ten aanzien van de veiligheid van de burgers te voeren. Boven
dien stelt het ons in staat om uit te voeren wat wij tijdens de
verkiezingen hebben beloofd: de aanval openen op de toene
mende bureaucratisering".
Nog niet beslist is, welke bewindsman tevens het ministerschap
van Nederlands-Antilliaanse Zaken op zich zal nemen. Volgens
het eindverslag van informateur Scholten zal dat afhangen van
de vraag welke kandidaat-minister over voldoende tijd bezit en
tevens beschikt over voldoende kennis op dit beleidsterrein.
Taakverdelingen
Beide coalitiepartners zijn het ook eens geworden over een aan
tal taakverschuivingen tussen de ministeries. De afdeling Bij
standszaken verhuist van het voormalige CRM naar Sociale Za
ken, waar alle andere sociale voorzieningen zijn ondergebracht.
Ook zal nog worden bekeken of Natuurbehoud en Openluchtre
creatie uit de CRM-portefeuille wellicht beter bij resp. Land
bouw en Ruimtelijke Ordening kunnen worden ondergebracht.
Een deel van de taken van Wetenschapsbeleid zal van Onder
wijs worden overgeheveld naar Economische Zaken: het inno
vatie- en technologiebeleid zal onder verantwoordelijkheid van
de minister van Economische Zaken komen, evenals de ruimte
vaartsector en het maritiem onderzoek. Deze bewindsman wordt
ook verantwoordelijk voor de Centra voor Micro-Elektronica.
In de ongeveer 70 taken, waarvoor coördinerende bewindslie
den zijn aangesteld, zal drastisch worden gesaneerd, zo blijkt uit
het eindverslag. Ook het aantal projectbewindslieden zal in de
nieuwe kabinetsploeg zoveel mogelijk worden beperkt.
De nieuwe staatssecretaris van Buitenlandse Handel krijgt een
zelfstandiger positie dan zijn collega's in het kabinet. Niet alleen
krijgt hij in het buitenland de status van minister, maar ook
krijgt hij op de begroting van Economische Zaken enkele finan
ciële posten, waarover hij zelfstandig kan beschikken. Of deze
bewindsman ook lid zal worden van de ministerraad is een
kwestie die het kabinet zelf moet beslissen.
Verdeling
De ministeries zijn als volgt verdeeld:
CDA: Algemene Zaken (premier); Buitenlandse Zaken; Onder
wijs en Wetenschappen; Financiën; Defensie; Landbouw en Vis
serij; Sociale Zaken en Werkgelegenheid, en Welzijn en Volks
gezondheid;
VVD: Economische Zaken (vice-premier); Justitie; Binnenlandse
Zaken; Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieuhygië
ne; Verkeer en Waterstaat en Ontwikkelingssamenwerking.
De 16 staatssecretariaten zijn al volgt verdeeld:
CDA: Justitie; Binnenlandse Zaken (Financiën Binnenlands Be
stuur); O W (basisonderwijs); Defensie (materiële zaken);
Volkshuisvesting (onder meer stadsvernieuwing); Economische
Zaken (midden- en kleinbedrijf); Sociale Zaken (sociale zeker
heid) en Volksgezondheid.
VVD: Buitenlandse Zaken (Europese zaken); O W (voortgezet
onderwijs); Financiën (belastingen); Defensie (personele zaken);
Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieuhygiëne; Ver
keer en Waterstaat; Buitenlandse Handel en Sociale Zaken
(emancipatie).
maal, want juist als Bukman
het spreekgestoelte beklimt
om een feestrede te gaan hou
den, treedt met een perfect ge
voel voor timing Ruud Lub
bers binnen. De man die zo
juist door de koningin tot for
mateur is benoemd, krijgt een
klaterende ovatie over zich
heen. Camera's zoemen en
klikken dat het een lieve lust
is, en als hij Van Agt een hand
geeft worden de komende en
de gaande man vanuit alle
hoeken vereeuwigd.
Eugenie
Dan kan Bukman aan zijn toe
spraak beginnen. Hij prijst
Van Agt in alle toonaarden,
maar laat niet na tussen de re
gels door te wijzen op de te
kortkomingen die aan hem
kleefden. „Je was niet zo'n
uitgesproken partijman",
klinkt het bijna bestraffend.
„Je zag de partij als een boei
end verschijnsel, dat wel. Ik
moet trouwens zeggen dat dat
geheel wederkerig was". Een
langdurig applaus klinkt op als
Bukman woorden van respect
en waardering spreekt voor
Eugenie van Agt, die hij „een
hoog geëmancipeerde vrouw"
noemt omdat zij altijd stilletjes
haar eigen weg is gegaan en er
nooit mee te koop heeft gelo
pen dat zij de vrouw van de
premier was. Een afscheid kan
niet zonder cadeautjes worden
gevierd. Dries ontvangt een
verrekijker („op eigen ver
zoek", zegt Bukman/ nadruk
kelijk) en Eugenie krijgt een
litho van het Catshuis, het
voormalige verbanningsoord
van haar echtgenoot.
De volgende spreker is forma
teur Lubbers, die vooral herin
neringen ophaalt aan de rela
tie die hij in de loop der jaren
met Dries heeft gehad. „In
1973 leerden wij elkaar ken
nen en dat is het begin ge
weest van een lange reeks
anecdotes, voldoende om daar
het hele weekeinde mee door
te gaan". Ééntje daarvan wil
Lubbers wel vertellen. Het
verhaal speelt zich af tijdens
het kabinet-Den Uyl, toen
Dries minister van Justitie
was en Ruud de post Economi
sche Zaken bezette. Lubbers:
„Als ik, moegepraat met de
vrinden Den Uyl, Duisenberg
en Boersma, versuft van al het
verbaal geweld het Catshuis
verliet, wist ik altijd het mi
nisterie van Justitie te vinden
waar een goed glas port
wachtte en de beschaving
weer aan z'n trekken kwam".
Een schaterlach klinkt door de
zaal als Lubbers een kenschets
geeft van de verschillen in ka
rakter tussen hem en Dries.
„Onlangs zat ik, tijdens een
verloren uurtje in de kabinets
formatie, in een boekje te le
zen dat „Vrouwen in de bij
bel" heet. Daarin trof mij met
verhaal van Maria en Martha.
En ik dacht opeens, dat het
verschil tussen die twee vrou
wen ook ónze verhouding
kenmerkt". Voor de bijbelken
ners in de zaal was onmiddel
lijk duidelijk wat Lubbers be
doelde: Van Agt is Maria, de
stille, dienend met de geest en
Lubbers is Martha, de bedrij
vige ploeteraarster, dienend
met haar handen.
Dank
Ook Lubbers richt zich tot Eu
genie. „Hoe goede vrienden
Dries en ik ook waren, er was
wel eens een moment van on
lust. Maar de vaste verbinding
tussen ons was altijd Eugenie.
Als het even spande, lag bij
haar de sleutel van de oplos
sing. Daarmee is het CDA aan
Eugenie van Agt veel dank
verschuldigd", aldus Lubbers.
Zo hoor je nog eens wat
Als uiteindelijk Dries zelf aan
het woord komt, is het in de
zaal zo stil, dat alleen het ge
zoem van de airconditioning,
hoorbaar is. „Beste vrienden
van het CDA", begint hij. En
dan volgen honderden woor
den van dank. Dank aan Eu
genie, aan de partij, aan de
CDA-kiezers die hem „in kri
tieke situaties en benarde mo
menten met vele duizenden
brieven overlaadden", aan
Piet Steenkamp, de vader van
het CDA, aan Fons van der
Stee „die vooral de laatste ja
ren in het brandpunt van alle
rottigheid heeft gestaan", aan
Ruud Lubbers die „met zijn
sprankelende energie en crea
tieve vondsten" de vlam over
neemt en aan Piet Bukman,
die hem zo vaak een „solitaire
snoeshaan" en een „wispeltu
rig wezen" had gevonden,
niaar aan wiens „flegmatieke
borst" hij zo vaak de rust weei
had hervonden. Dank ook aan
zijn vriend Hans Wiegel met
wie hij zo fijn heeft kunnen
regeren en aan Jan Terlouw
die hem vooral de afgelopen
maanden dierbaar is gewor
den. Maar ook Joop den UyJ
wordt niet vergeten: „Niet al
leen van Biesheuvel, maar ook
van hem heb ik het vak ge
leerd".
Een half uur later, als in dc
wandelgangen een mensenri;
van twintig meter klaarstaat
om langs het echtpaar Van
Agt te defileren, duikt ook
Den Uyl zelf op. „Hij heeft
waarderende woorden over u
gesproken", fluisteren enkele
verslaggevers hem in het oor.
De oude PvdA-leider zet vra
gende ogen op alsof hij het
niet gelooft. „Echt waar",
krijgt hij te horen. „Zo zo",
zegt hij lachend. „Ja, ja. Nou,
eh vooruit dan maar".
DICK VAN RIETSCHOTEN
AMSTERDAM „Beste
Ruud, beste allemaal,
Dieu". Met deze groet,
waarvan het laatste woord
met veel nadruk werd uit
gesproken, nam Dries van
Agt zaterdagmiddag als
premier afscheid van het
CDA. De grote vergader
zaal van het RAI-congres-
centrum dn Amsterdam
was voor driekwart ge
vuld met enkele honder
den leden van de CDA-
partijraad, die zojuist een
van de merkwaardigste
vergaderingen uit zijn be
staan had beleefd. Voor
de verandering werd de
bijeenkomst deze keer
eens niet beheerst door
zware discussies over poli
tieke zaken. Nee, ditmaal
ging het vrijwel uitslui
tend over politieke perso
nen. Over de kandidaat
bewindslieden voor het
toekomstige kabinet-Lub-
bers en over Dries van
Agt, die na elf jaar minis
terschap de „luwte van de
Tweede-Kamerbanken'
zal opzoeken.
.Voor gesprekken over de
vraag wie er allemaal in aan
merking zouden kunnen ko
men voor een ministerspost of
een staatssecretariaat moest je'
trouwens niet in de vergader
zaal zijn, maar in de wandel
gangen. Daar heerste de sfeer
van een banenmarkt, een vak
beurs voor toekomstige macht
hebbers. In de voorafgaande
nacht waren Ruud Lubbers en
VVD-voorman Ed Nijpels het
eens geworden over de verde
ling van de portefeuilles. Hoe
het resultaat eruit zag bleef za
terdagochtend in de RAI niet
lang geheim. Het lijstje ging
van hand tot hand en van
mond tot mond. Onder luid
gegons, afkomstig uit veelal
„bloedgroepsgewijs" gevormde
kringetjes, hielden velen zich
vol overgave bezig met het
spelletje „wie komt waar?".
„De vaste verhouding tussen oi
scheidswoord aan Dries an Agt.
Sluikse sollicitaties, verhulde
verdachtmakingen, ritselende
ruilhandeltjes en absurde al
ternatieven deden de ronde.
Wie om zich heen keek, zag
een mengeling van hoopvolle
blikken, raadselachtige glim
lachjes en teleurgestelde ge
zichten. Job de Ruiter, die een
geprolongeerd ministerschap
steeds meer in rook zag op
gaan, liep somber ogend rond.
Een beteuterde Gerard van.
Leijenhorst, wiens staatssecre
tariaat voor het Minderheden
beleid zal worden opgeheven,
werd door enkele CHU-vrien
den troostend toegesproken.
Herenleed.
Feestvarken
Halverwege de middag loopt
de partijraad langzaam warm
voor datgene waarvoor de
meeste aanwezigen eigenlijk
waren gekomen: het feestelijk
uitluiden van „onze Dries". Op
het programma staat echter
eerst nog een toespraak van
fractieleider Ruud Lubbers,
waarin deze verantwoording
zou moeten afleggen voor het
beleid van de CDA-fractie tij
was altijd Eugenie", aldus
dens de kabinetsformatie.
Maar Ruud is in geen velden
of wegen te bekennen. „Hij is
aan het eind .van de morgen
door Hare Majesteit de konin
gin ontboden en daarna is van
hem niets meer vernomen",
zegt partijvoorzitter Piet Buk
man alsof hij een politiebericht
voorleest. Het woord is derhal
ve aan vice-fractieleider Jan
de Koning, maar de aandacht
die hij krijgt, is niet bepaald
optimaal. De meesten lijken al
met hun gedachten bij het na
derende afscheidsfeest te ziin.
Om tien over drie is De Ko
ning gedwongen midden in
een zin op te houden, want als
door een wespenzwerm gesto
ken zwiept de zaal plotseling
overeind en begint luid te ap
plaudisseren. Vanuit een zij
deur bij het podium stappen
het feestvarken Dries en zijn
vrouw Eugenie naar binnen
en lopen glunderend naar de
twee stoelen die voor hen op
de eerste rij zijn gereserveerd.
Eugenie wordt hartstochtelijk
omhelsd en gekust door (bijna
ex-) minister Fons van der
Stee, van wie wordt beweerd
Lubbers zaterdag In zijn af-
dat hij voor het eerst als be
windsman een partijraadsver
gadering bijwoont. Het echt
paar drukt de handen van de
tientallen CDA-prominenten
die zich op de eerste rijen be
vinden. „Welkom Dries en
Eugenie", zegt spreekstalmees-
ter Bukman. „Als jullie het
niet erg vinden gaan we eerst
nog even door met politieke
zaken". De Koning kan zijn
verhaal vervolgen, maar de
aandacht van de zaal wordt
telkenmale afgeleid door de
binnenkomst van andere hoge
gasten, die allemaal speciaal
voor Dries naar Amsterdam
zijn gekomen: ex-VVD-minis-
ter Pais, de socialist Burger,
architect van het kabinet-Den
Uyl, oud-D'66-minister Gruij-
ters, SGP-leider Van Rossum
en Meindert Leerling van de
RPF.
Bijna achteloos stemt de partij
raad even later nog over een
aantal resoluties, waarna ein
delijk het moment is aange
broken waarop iedereen zat te
wachten. Van nu af aan zal al
leen Dries van Agt centraal
staan. Nee, toch nog niet hele
Onder de velen die Van Agt de hand kwamen drukken was ook PvdA-partijleider Den Uyl, die als
enige van de „oude garde" voorlopig nog in functie blijft.
(Van onze parlementaire
redactie)
AMSTERDAM Forma
teur Lubbers heeft nog
geen definitieve lijst van
kandidaten voor de be
manning van de acht.
CDA-departementen.
VVD-leider Nijpels daar
entegen zou zijn keuze al
vrijwel afgerond hebben.
De christen-democraten
zijn het nog slechts eens
over het premierschap
van Lubbers zelf. Wat be
treft de overige zeven pos
ten is de strijd tussen de
verschillende „bloedgroe
pen" (KVP, ARP en CHU)
nog in volle gang.
CDA-voorzitter Piet Bukman
meent dat het belang van de
partij daarmee niet gediend is.
Op een vergadering van de
Partijraad, zaterdag gehouden
in Amsterdam, wees hij op het
gevaar van „verstarring, ge
brek aan doorstroming en on
voldoende kansen voor nieuw-
ingekomenen". „Versta mij
goed", aldus Bukman, „ik gooi
de fusieprotocollen niet over
boord. Hun functie was een
dienende, maar dat moet dan
ook zo blijven".
Uit gesprekken met vertegen
woordigers van de diverse
„bloedgroepen" in Amsterdam
viel op te maken dat de
„CHU" tenminste één departe
ment opeist. De belangrijkste
kandidaten zijn Deetman, die
dan op Onderwijs zou blijven,
en baron Van Verschuer, de
laatste voorzitter van de CHU.
Van Verschuer wordt be
schouwd als een goede kandi
daat voor het ministerie van
Defensie.
Eén van de kandidateri van de
„ARP" is dr. W. Albeda. Hij
zou de beste papieren hebben
voor Sociale Zaken, welk de
partement hij in het kabinet-
Van Agt/Wiegel ook bestierde.
Oud-voorzitter van de ARP,
Jan de Koning, wordt ge
noemd voor drie departemen
ten: Landbouw, Defensie en
Buitenlandse Zaken. Mr. Job
de Ruiter, wiens departement
(Justitie) naar de VVD gaat.
maakt volgens sommigen een
kans op het voorzitterschap
van de fractie. Anderen hou
den het er echter op dat Deet
man, hoewel hij er geen zin in
heeft die functie krijgt.
Wat de „KVP" betreft worden
naast Lubbers de vol
gende mensen naar voren ge
schoven: dr. H. Ruding, lid
van de Raad van Bestuur van
de AMRO-bank (Financiën),
staatssecretaris Van den Broek
en Rutten, ambassadeur in
Brussel bij de EG, (beiden Bui
tenlandse Zaken). Wie het
nieuwe departement van Wel
zijn en Volksgezondheid gaat
leiden is nog volstrekt onbe
kend. De Boer, de huidige mi
nister van CRM, die kortgele
den een hartaanval kreeg, zou
Informateur Scholten heeft za
terdag zijn taak kunnen beëin
digen. Lubbers zou als forma-1
teur zijn werk kunnen afron
den.
VVD
Volgens ingewijden zijn de
volgende VVD'ers zeker van
een ministerschap: Van Aar-
denne (Economische Zaken),
Rietkerk (Binnenlandse Za
ken) en Smit-Kroes (Verkeer
en Waterstaat). Voor Ontwik
kelingssamenwerking worden
genoemd Bolkestein, die ook
staatssecretaris Buitenlandse
handel kan worden), en Sijt-
hoff-Persdirecteur Hoefnagels.
Volkshuisvesting en Ruimtelij
ke Ordening, dat er nu ook
Milieuhygiëne bij krijgt, zou
gaan naar „iemand van bui
ten".
(Van onze parlementaire
redactie)
AMERSFOORT Jacob
Kohnstamm (32) is de nieuwe
voorzitter van D'66. Het D'66-
congres koos hem het afgelo
pen weekeinde met grote
meerderheid tot opvolger van
Jan van Berkom. Het congres
nam met staande ovaties af-
scheid van de D'66-leiders
Laurens Jan Brinkhorst en
Jan Terlouw en verwelkomde
Maarten Engwirda als nieuw
politiek leider.
De D'66-leden zagen af van
het aanwijzen van zondebok
ken voor het verkiezingsdeba
cle van 8 september toen de
partij terugviel van zeventien
naar zes zetels in de Tweede
Kamer. En moties waarin lei
dinggevende figuren als schul
digen werden aangewezen
haalden het bij lange na niet.
Kohnstamm, die vanaf mei
1981 tot september 1982 in de
Tweede Kamer zat en daar
voor advocaat was, versloeg
met 737 tegen 84 stemmen het
oud-kamerlid Chel Mertens.
Kohnstamm vindt dat D'66
meer rekening moet houden
met minderheden in de partij.
Dat zijn in dit geval de D'66-
leden die het D'66-beleid van
de laatste jaren afkeuren.
Op een vrij tam congres de
leden hebben al stoom afgebla
zen in regio- en afdelingsver
gaderingen zei Brinkhorst,
dat het D'66 het afgelopen jaar
op moeilijke momenten aan
onderlinge solidariteit ontbro
ken had. Deze verdeeldheid is
de partij opgebroken, ook al
omdat andere partijen die ver
deeldheid natuurlijk uitspeel
den.
Brinkhorst stelde dat D'66 toe
komst heeft als het het beleid
van het komende kabinet kri
tisch en zakelijk volgt en met
eigen alternatieven voor be
leidsvoornemens komt. „Dat
CDA-VVD-kabinet houdt het
overigens niet langer dan twee
jaar uit", aldus Brinkhorst. Het
congres keurde het besluit van.
de Kamerfractie niet deel te
nemen aan het CDA-VVD-ka
binet met gejuich goed.
De nieuwe D'66-fractieleider
Engwirda sprak van een nieu
we start en nieuw elan. De
ruimte voor het voeren van
een (herkenbare) oppositie
hangt volgens Engwirda van
de opstelling van de PvdA.
„We moeten afwachten hoe
redelijk de PvdA zich blijft op
stellen. De PvdA is veel meer
dan D'66 gebonden aan belan
gengroepen.
„En het zal er van afhangen
hoe die zich opstellen ten op
zichte van de PvdA". Engwir
da gaf toe dat de PvdA dichter
bij D'66 is gekomen. Hij signa
leerde echter een verwijdering
tot het CDA. Engwirda wees
ondermeer op het streven van
het CDA de koppelingen tus
sen lonen, sociale uitkeringen
en ambtenarensalarissen los te
laten, iets waar D'66 tegen is.
RESOLUTIE VAN JONGEREN AANGENOMEN
(Van onze parlementaire
redactie)
AMSTERDAM De Par
tijraad van het CDA is
niet op alle punten tevre
den over het regeerak
koord met de VVD. De
belangrijkste bezwaren
betreffen de hoofdstuk
ken over de kruisraket
ten, de loonmatiging en
de ontwikkelingssamen
werking. Met slechts zes
stemmen tegen aanvaard
de de Partijraad zaterdag
in Amsterdam een resolu
tie van het CD JA (jonge
renorganisatie), waarin de
eigen Tweede-Kamerfrac
tie gevraagd wordt op
deze en andere punten bij
te sturen „op de in aan
merking komende mo
menten".
Wat betreft de kruisraketten
wil men dat er geen daadwer
kelijke voorbereidingen (bou
wen silo's e.d.) worden getrof
fen „dan nadat is gebleken dat
de Tweede Kamer tegen die
beslissing geen bezwaar heeft".
Deze tekst is ontleend aan een
eerdere versie van het regeer
akkoord, die op verzoek van
de rechtervleugel van de
CDA-fractie was veranderd.
Nu staat er dat de regering de
Kamer in de gelegenheid moet
stellen „zich daarover uit te
spreken". Gezien het „het gro
te gewicht" van de beslissing,
meent de Partijraad dat dit on
voldoende is.
Het inkomensbeleid, waarover
het nieuwe kabinet tijdens een
„adempauze" wil onderhande
len met werkgevers en werk
nemers, dient uit te gaan van
het CDA-program. Hierin
staat dat iedereen moet mati
gen, doch dat het offer groter
moet worden vanaf een grens
van 1,5 a 2 keer modaal (52.000
a 72.000 gulden bruto). Boven
dien zouden de mensen, die
van één minimuminkomen
nog anderen moeten onder
houden, bij voorrang ontzien
moeten worden en zo mogelijk
zelfs geheel buiten schot moe
ten blijven. Bij de huidige
stand van zaken leveren vol
gend jaar de minima ongeveer
3,5 procent in en de maxima
1,3 procent.
Bij Ontwikkelingssamenwer
king dient „het recht van de
armen voorop te staan". Vol
gens de Partijraad is dat be
langrijker dan een toetsing
van de hulp aan de effecten
voor het nationale bedrijfsle
ven, zoals het regeerakkoord
zegt. Ook wil de Partijraad dat
de Nederlandse ontwikke
lingshulp „tenminste" 1,5 pro
cent van het jaarlijkse netto
nationaal inkomen bedraagt,
in plaats van dat de hulp ge
handhaafd wordt op een ni
veau van dit percentage.
De Partijraad sprak overigens
wel zijn vertrouwen uit in de
koers van de fractievoorzit
ter). De Koning, die als vice-
fractievoorzitter het woord
voerde, zei dat de PvdA een
„serieuze kans" geboden was
op deelneming aan de rege
ring. Op voorstel van het da
gelijks bestuur aanvaardde de
Partijraad vervolgens een re
solutie, waarin gesteld werd
dat de onderhandelingen met
de sociaal-democraten „geen
uitzicht boden op een hecht en
daadkrachtig meerderheidska
binet". Met de VVD is zo'n kaJ
binet „hopelijk" wel mogelijk.
Het verlies bij de verkiezingen
heeft inmiddels geleid tot het
besluit zich nader te bezinnen
op de eigen positie in het poli
tieke krachtenveld. De Partij
raad roept het partijbestuur op
er zorg voor te dragen dat „de
politieke overtuiging van het
CDA meer geestelijk eigen
dom wordt van de leden en de
identiteit van het CDA als
christen-democratische volks
partij meer herkenbaar naar
voren komt". Daarbij moeten
ook en vooral de grenzen aan
gegeven worden tussen chris
ten-democratie enerzijds en li
beralisme (VVD), socialisme
(PvdA) en pragmatisme (D'66)
anderzijds.
