ergiftigde pijnstillers
snaken Amerikaanse
lachtmerrie werkelijkheid
Verkiezing Adams is eerste
klap voor Brits vredesplan
hoogspanning in Spanje nageruchten over nieuwe coup
ITU
Israël
niet uit
gestoten
)olialvadoraans
^erzet slaat
?ecegenoffensief af
komeet van Halley
eer waargenomen
>agii JITENLAND
leidse courant
vrijdag 22 october 1982 pagina 15.
ipman Poolse bank
ipt over naar VS
W YORK De vroegere topman
de Poolse Bank Handlowy in de
Andrzej Treumann, is overgelo-
Dat heeft de New York Times
eren gemeld. Treumann was sinds
niet meer op zijn kantoor gezien,
is de derde hoge Poolse funetio-
is die overloopt. Eerder maakten
voormalige Poolse ambassadeurs
irairewg VS, Romuald Spasowski, en de
blijf bassadeur in Japan, Zdzislaw Ru
naar aanleiding van de afkondi-
van de staat van beleg in Polen
maanden geleden dezelfde stap.
imann werkte volgens de NYT
als spion en was betrokken bij de
die i erhandelingen over de Poolse
oelenjulden aan het Westen,
i
Een
e, con
aanj
vólks
die wi U|
Protest tegen regering
Ecuador eist een dode
QUITO Bij betogingen in de hoofdstad van
Ecuador tegen het regeringsbeleid is gisteren
een dode gevallen. Zeker twintig mensen lie-'
pen verwondingen op en de politie verrichtte
ruim 200 arrestaties. President Osvaldo Hur-
tado had gistermorgen de noodtoestand uitge
roepen en een nachtelijk uitgaansverbod af
gekondigd, in de hoop een algemene staking
te voorkomen. Maar betogers trokken zich
hier niets van aan. Ze riepen leuzen tegen de
grote prijsverhogingen voor benzine en brood
en gooiden stenen naar legervoertuigen. De
prijzen zijn scherp gestegen omdat de over
heidssubsidie op olie en meel is afgeschaft. De
regering zegt hiertoe te hebben besloten om
dat Ecuador als gevolg van teruglopende in
komsten uit de olie-export met financiële
problemen kampt.
Luik kan btw op
vuilniswagens
niet betalen
LUIK Het Belgische Luik is in
de problemen gekomen, omdat de
gemeente de btw op vier in Neder
land gekochte vuilniswagens niet
kan betalen. Toen de wagens, op
weg naar Luik, aan de grens arri
veerden, werden zij door Belgische
douanebeambten teruggestuurd.
Luik had wel de aanschafprijs van
ruim 133.000 gulden per vuilniswa
gen betaald, maar de douane-amb
tenaren constateerden dat de btw
ten bedrage van ruim 38.000 gulden
niet was voldaan. Het Luikse stads
bestuur heeft nu bij de Belgische
regering stappen ondernomen om
vrijstelling van btw te krijgen.
Prehistorisch
drama
ROME Italiaanse arche
ologen hebben bij opgra
vingen in het plaatsje Pa-
lombara Sabina de resten
van een voorhistorisch dra
ma gevonden. Vlak naast
de stoottanden van een oli
fant vonden zij het skelet
van een voorhistorisch
mens. Beide vondsten date
ren van ongeveer 200.000
jaren geleden. De archeolo
gen onderzoeken nu of de
prehistorische mens kan
hebben gevochten met de
olifant, of wat anders de
oorzaak van hun gelijktij
dige dood kan zijn.
RODE BRIGADES:
Natalia Ligas is
politieagente
TURIJN Natalia Ligas, die een week gele
den werd aangehouden en door de politie ge
kenschetst werd als kernlid van de Napoli-
taanse afdeling van de Rode Brigades, is in
feite politeagente die in de stadsguerrillagroe-
pering is geïnfiltreerd. Dit staat in een docu
ment dat de Rode Brigades gisteren hebben
verspreid. Verscheidene exemplaren van dit
document liet het commando, dat gisteren
twee bewakers van een bankgebouw in Tu
rijn doodschoten, aldaar achter. Volgens het
document is Ligas verantwoordelijk voor „de
aanhouding van tientallen activisten van de
gewapende partij en voor het oprollen van
talrijke bases".
Zuidafrikaanse veroordeeld
wegens hoogverraad
JOHANNESBURG Het hooggerechtshof in Johan
nesburg heeft gisteren de 30-jarige Barbara Hogan we
gens hoogverraad en het lidmaatschap van het verbo
den Afikaanse Nationale Congres tot tien jaar gevange
nisstraf veroordeeld.
Zij is de eerste blanke Zuidafrikaanse die wegens hoog
verraad wordt vervoordeeld, een vergrijp waar de
doodstraf op staat. Nadat het vonnis over haar was uit
gesproken keerde Hogan zich naar de volle rechtszaal,
stak haar gebalde vuist omhoog en riep driemaal ach
tereen „Amandla", de leuze van de zwarte bevrijdings
beweging. Rechter Van Dijk zei dat duidelijk gebleken
is dat Hogan mede schuldig is aan wetsovertreding en
verstoring van de vrede en de openbare orde door de
strategie van het ANC te volgen en de zwarte arbeiders
te verenigen.
In alle Amerikaan
se drogisterijen,
zijn de afgelopen
weken de pakken
Tylenol uit de rek
ken gehaald, om in
laboratoria te wor
den onderzocht.
maa
bleem
ter w(
langri
erk
het
r jaijw york Vijf jaar
eden schreef de Newy-
se Linda Lee een thril-
over een krankzinnige
ordenaar („Een voor
i"), die in supermark-
in New York gif toe-
gt aan het voedsel. De
van paniek en angst
het land als gevolg
rvan overspoelt,
ngt de federale rege-
de situatie te behan-
als een nationale
De thriller boekte
bescheiden succes,
ir werd nooit verfilmd,
eeltelijk omdat men
ig was een of andere
ihopaat op een idee te
gen. Amerikanen
ien uitstekend naö-
en dat geldt ook voor
massamoordenaars.
i onlangs in de Verenigde
ien bekend werd dat zeven
jsen waren overleden om-
aan de pijnstiller die ze
"den geslikt cyaankali was
'evoegd, moest ik onmid-
lijk terugdenken aan het
beklemmende boek van Linda
Lee. Of de dader die voor deze
zeven sterfgevallen verant
woordelijk is het boek gelezen
heeft of niet, de werkelijkheid
is minstens even angstig als
het verhaal. Weliswaar zijn de
mensen niet in paniek de
straat opgegaan, maar ze zijn
wel heel erg geschrokken. Het
is net alsof iets waarvoor ze al
heel lang bang waren, nu wer
kelijkheid is geworden.
Vanaf het moment dat de poli
tie van Chicago bevestigde dat
de zeven plotselinge sterfge
vallen waren veroorzaakt door
de pijnstiller Tylenol, waaraan
het vrijwel onmiddellijk do
dende cyaankali was toege
voegd, begonnen de Amerika
nen zich te gedragen alsof een
nachtmerrie voor consumen
ten het zoveelste gevaar is
waarmee zij moeten leren le
ven.
Golf van „slachtoffers"
Niet alleen zijn potjes Tylenol
(een populaire pijnstiller die
dezelfde uitwerking heeft als
aspirine) in grote getalen te
ruggestuurd naar de fabriek,
ook zijn de politiebureaus in
het hele land overspoeld met
mensen die dachten eveneens
slachtoffer te zijn geworden
van de giftige pillen. In „Een
voor Een" werd het gif in
doughnuts (een soort zoete
broodjes) gestopt en de alge
mene angst is nu dat de moor
denaar het niet bij pillen laat.
Het kan niet anders of de cy
aankali moet ergens tijdens
het produktie- en distributie
proces in de pillen zijn gestopt,
maar waar en hoe is door de
politie nog steeds niet vastge
steld. De-politie van Chicago
acht het echter uitgesloten dat
de cyaankali per ongeluk in de
pillen terecht is gekomen. Ze
lijkt overtuigd van opzet.
Een theorie luidt dat de moor
denaar een ontslagen werkne
mer, is die op deze manier
wraak wil nemen op zijn
werkgever. Een andere theo
rie luidt dat de moorden het
werk zijn van een concurrent,
die probeert de fabrikant van
Tylenol, de ook in ons land be
kend firma Johnson John
son, te ruïneren. Tot de Tyle-
nol-zaak was Johnson John
son de grootste fabrikant van
pijnstillers in de Verenigde
Staten.
Het waarschijnlijkst is echter
dat het een psychopaat is, die
het gif aan de pillen heeft toe
gevoegd. Wellicht wordt deze
man of vrouw gedreven door
een of ander fantastisch idee,
dat hij wraak moet nemen op
deze samenleving. Als dat zo
is, kan hij of zij opnieuw toe
slaan in een andere stad en
met een heel ander artikel.
Ook is mogelijk en daar
zijn de Amerikanen eigenlijk
nog het bangst voor dat ie
mand anders onder de indruk
komt van alle aandacht en de
Tylenol-moordenaar begint te
imiteren.
In verscheidene Amerikaanse
steden is al een paar keer
alarm uitgebroken. Maar er
zijn geen sterfgevallen gecon
stateerd die lijken op de Tyle-
nol-zaak. De reactie van de
mensen heeft echter tot gevolg
dat men voorzichtiger gaat
omspringen bij de verkoop
van geneesmiddelen. Zo wordt
er onder meer gewerkt aan
nieuwe regels voor de vrije
verkoop van geneesmiddelen,
zodat duidelijker te zien valt
wanneer er met een pakje is
geknoeid. Verder wordt het
systeem waarin het aantal
sterfgevallen als gevolg van
vergiftiging wordt bijgehou
den, verbeterd zodat er geen
onnodige vertraging optreedt
als er nader onderzoek nodig
mocht blijken. Maar dit alles
biedt maar weinig troost aan
de miljoenen consumenten, die
nu ook de drogisterijen begin
nen te zien als een mogelijke
bron van gevaar. Toch maken
dit soort maatregelen een her
haling van wat in Chicago ge
beurde een stuk moeilijker.
Schadevergoeding
De familie van een van de
slachtoffers heeft van de fabri
kant van Tylenol inmiddels
een schadevergoeding van
vijftien miljoen dollar geëist.
In de Verenigde Staten reikt
de verantwoordelijkheid van
de fabrikant voor produkten
waaraan wat mankeert erg
ver, maar in dit geval is het
nauwelijks waarschijnlijk dat
de rechter de fabrikant ver
antwoordelijk zal houden. De
man of vrouw die de cyaanka
li aan de pillen heeft toege
voegd, heeft immers geen te
kortkomingen in het produkt
aan de kaak gesteld. Hij heeft
gewoon aangetoond dat iets
waar consumenten vroeger al
leen maar nachtmerries van
hadden, .wel degelijk werke
lijkheid kan worden. Hoe het
ook zij „Een voor Een" kan
tenminste niemand meer op
ideeën brengen, die niet al
lang met grote koppen in de
krant hebben gestaan.
die zouden hebben geprobeerd
de fabriek te chanteren. Maar
zolang er geen dader is. gepakt,
zullen de Amerikanen bang
blijven. De New York Post
zorgde eerder deze week in ie
der geval voor een nieuwe
angstexplosie met de opening:
„Verdachten in Tylenol-zaak
waarschijnlijk in New York".
WILLIAM WEATHERBY
Copyright The Guardian
rdrid In Spanje,
lar over een week par-
pentsverkiezingen wor-
i gehouden, is de poli-
ke spanning tot grote
gestegen. In Ma-
werd gisteren be-
hd dat eerder deze
lek de bewaking van
koninklijk paleis in
drid in staat van ver-
bgde waakzaamheid is
iracht. Aanleiding was
i stroom van geruchten
ir een nieuwe poging
het leger, om door
Iddel van een staats-
jep het democratisch
Jces om zeep te helpen.
J er geruchten over nieu-
Ij coupplannen de ronde
tiben gedaan kan worden
De Spaanse
socialistische
leider Gonza
lez (midden,
met arm om
hoog) neemt
temidden van
feestende aan
hangers alvast
een voorschot
op de vrijwel
zekere verkie
zingsoverwin
ning van vol
gende week.
afgeleid uit een bericht in de
kwaliteitskrant ABC. Ge
schreven werd over troepen
bewegingen, eerder deze
week, in de richting van het
koninklijk paleis. Het zou
gaan om onderdelen van de
keurdivisie „Brunete", die
hadden meegedaan aan mili
taire oefeningen. Zij keerden
aan het eind van de avond
naar hun kazerne terug,
maar werden volgens som
mige berichten in de buurt
van het paleis gesignaleerd.
De bewaking van het paleis
van koning Juan Carlos, die
bestaat uit 2.500 zwaar bewa
pende manschappen, kreeg
daarop het bevel te schieten
op iedereen die het paleis tot
minder dan 100 meter nader
de. Er deden zich echter
geen incidenten voor en de
militairen gingen gewoon
naar hun kazerne. In officië
le kring verwacht men, dat
de verhoogde waakzaamheid
van de bewaking van het ko
ninklijk paleis zal gelden tot
na de verkiezingsdag.
Politieke waarnemers hou
den het erop, dat de nieuwe
geruchten over een militaire
staatsgreep voornamelijk af
komstig zijn van uiter
st-rechts, dat een klimaat
van spanning wil oproepen.
De Spanjaarden zouden dan
niet op de socialisten van Fe
lipe Gonzalez (PSOE) durven
te stemmen. Volgens de on
afhankelijk krant „El Pais"
zal de PSOE bij de verkie
zingen de absolute meerder
heid in het parlement beha
len. Uit een onderzoek is ge
bleken dat de verkiezingen
een tweestrijd worden tussen
de PSOE en de rechtse volk
salliantie. De grote verliezer
wordt de centrumpartij
UCD, die geheel versplinterd
is sinds het aftreden als pre
mier van Adolfo Suarez, die
Spanje in democratische
richting leidde na het over
lijden in 1975 van generaal
Franco.
Verder zijn gisteren in Bas
kenland ongeveer 20 bom
men ontploft. De politiek-
-militaire vleugel van de af
scheidingsbeweging ETA
heeft zich verantwoordelijk
gesteld voor de aanslagen,
waarbij een militair ernstig
gewond raakte en twee bur
gers lichte verwondingen op
liepen. In het afgelopen
weekeinde deed zich een se
rie bomontploffingen voor in
verscheidene delen van
Spanje
NAIROBI Israël kan blijven
deelnemen aan de vergaderin
gen van de VN-instelling In
ternationale Telecommunicatie
Unie (ITU). Vanochtend vroeg
werd op de ITU-conferentie in
Nairobi een door westerse
deelnemers ingediende resolu
tie aangenomen, waarin Israël
wel wordt veroordeeld voor
zijn optreden in Libanon,
maar niet uit de ITU wordt
gezet.
De ITU staat onder auspiciën
van de Verenigde Naties en
Arabische deelnemers hadden
een ontwerpresolutie inge
diend, waarbij Israël voor ver
dere deelname wordt uitgeslo
ten. Deze resolutie is vanoch
tend vervangen door een wes
terse resolutie, die met 61
stemmen en 57 tegen werd
aanvaard.
De Arabische afgevaardigden
hebben achter gesloten deuren
besloten af te zien van hun
streven om Israël uit de alge
mene vergadering van de VN
te zetten. Het besluit werd gis
teren in Washington unaniem
genomen, zo is uit goed inge
lichte bron vernomen.
De algemene vergadering van
de VN heeft gisteren met grote
meerderheid van stemmen
aan het Internationaal Mone
tair Fonds (IMF) gevraagd
geen lening te verstrekken
aan Zuid-Afrika.
„Amerikaanse
schoolboeken te
militairistisch"
NEW YORK Teveel Ame-
rikaanse geschiedenis-school
boeken stappen te gemakkelijk
over de gruwelen van een
kernoorlog heen en geven
geen kritische beschouwingen
over oorlog als instrument van
buitenlandse beleid.
„Oorlog als sociaal instituut
wordt niet aangevochten.
Hierdoor blijft h et idee be
staan dat oorlog onvermijde
lijk is en kan dienen als een
redelijk middel om conflicten
op te lossen". Dit is de conclu
sie van een nieuw onderzoek
naar elf veelgebruikte geschie
denisboeken op Amerikaanse
scholen. Aanleiding tot dit on
derzoek was de hernieuwde
belangstelling in de VS voor
nucleaire ontwapening.
N SALVADOR Salvadoraanse guerrillastrijders hebben
►/-] 1 tegenaanval van regeringstroepen afgeslagen en de controle
LI gouden over zes steden, die in het twaalf dagen geleden geo-
ide offensief werden veroverd. Dat hebben plaatselijke com-
ndanten van het regeringsleger gisteren verklaard,
tegenslag voor de regeringstroepen komt nadat het ministe-
woensdag nog had verklaard, dat soldaten het guerrillabol-
k Perquin waren binnengegaan en verder oprukten naar
andere steden in Chalatenango en Morazan die in handen
van het verzet. In Chalatenango waar guerrillastrijders El
iro, Las Vueltas en San José Las Flores controleren, werden
eringstroepen teruggeslagen. De aanval van het regeringsle-
werd ondersteund door de VS geleverde A-37 gevechtsvlieg-
[en, zo hebben plaatselijke militaire commandanten toegege-
der zeiden zij dat soldaten er niet in waren geslaagd Perquin
ivincie Morazan) onder controle te krijgen. In Morazan heb-
guerrillastrijders voor de tweede achtereenvolgende dag
mortieren gevuurd op de provinciehoofdstad San Francisco
ïra. Een persoon werd gewond, aldus plaatselijke functiona-
in. De watervoorziening van de stad is afgesneden. Ook in
irovincie Cabanas lijken de gevechten op te laaien,
gens militaire bronnen zijn sinds het begin van het guerrilla-
ensief 150 soldaten gedood, gewond of gevangengenomen.
ar
SS ADEN A De komeet van Halley is voor de eerste maal
ds de passage van 1910 weer waargenomen. Dat hebben Ame-
aanse sterrenkundigen, die al ruim een jaar naar de komeet
zoek waren, gisteren bekendgemaakt. De komeet, die eens in
76 jaren de aarde dicht genoeg passeert om te kunnen wor-
i gezien, bevindt zich nu op ruim 1,5 miljard kilometer van
uaarde. In 1986 zal de komeet zich het dichtst bij de aarde be-
den, op ruim 200 miljoen kilometer afstand. De komeet is ge-
md naar de Engelse sterrenkundige Edmund Halley uit de
ige eeuw. Hij voorspelde als eerste dat de komeet eens in de
iar zou terugkeren
Matrozen-look
PARIJS Het matrozenpakje is helemaal terug, niet alleen in de
vorm van het vrouwelijke minijurkje met daaronder een strakslui-
tende broek, maar ook in de vorm van dit mannelijk aandoende
kostuum, ontworpen door Montana. Zijn matrozenpak bestaat uit
een kort jasje met daaronder een witte overhemdblouse en blau
we das, gedragen op een strakke short met daaroverheen een
schuin weglopende rok, bijeengehouden door een blauwe riem.
Ook hoed en schoenen zijn in de traditonele zeemanskleuren ui-
gevoerd.
(Van onze correspondent
Roger Simons)
(Vervolg van de voorpagina)
LONDEN Met de ver
kiezing van Gerry Adams
in het door de Britten
voor Noord-Ierland ge
plande college van afge
vaardigden, werd gister
avond de eerste klap toe
gebracht aan het Britse
vredesplan. Gerry Adams
is vice-voorzitter van de
Voorlopige Sinn Fein, de
politieke vleugel van de
IRA. Haar gekozenen zijn
van plan het college van
78 afgevaardigden te boy
cotten door geen enkele
van de vergaderingen bij
te wonen.
Adams (33) is vroeger actief in
het ondergrondse verzet. In
1972 nam hij deel aan geheime
onderhandelingen tussen de
IRA en de toenmalige conser
vatieve minister van Noord-
Ierland, William Whitelaw.
Daarna was Adams een van de
drie leiders van de IRA-briga-
de van Belfast. Na zijn arresta
tie in 1973 werd hij daar tot in
1976 geïnterneerd in de be
ruchte Maze-gevangenis.
Met een meerderheid van
7.000 stemmen kwam hij giste
ren als eerste lid van het nieu
we college van 78 afgevaardig
den uit de bus. Londen en Bel
fast beschouwen zijn verkie
zing als een slecht voorteken.
Adams zegt trouwens zelf:
„Minister Prior van Noord-
Ierland moet nu zijn troepen
maar terugtrekken, want de
mensen van West-Belfast heb
ben duidelijk getoond dat ze
hier geen vreemde soldaten
meer willen hebben".
West-Belfast is het overwe
gend katholieke deel van de
Noord-Ierse hoofdstad. Voor
de Sinn Fein was het de eerste
maal sedert 1964 dat ze deel
nam aan verkiezingen.
Adams' verkiezing is een zwa
re nederlaag voor de gematig
de maar toch nationalistisch
gezinde katholieke SDLP.
Haar voorzitter, John Hume,
geloofde al geruime tijd dat de
IRA geen katholieke steun
meer genoot. Het tegenoverge
stelde is nu waar gebleken,
want ook in andere delen van
Noord-Ierland heeft de Sinn
Fein grote bijval geboekt. In
het grensgebied Fermanagh en
Zuid-Tyrone werd Owen Car-
ron tot afgevaardigde van de
republikeinse partij gekozen.
Carron zetelt ook in het La
gerhuis van Londen. Hij is de
parlementaire opvolger van
Bobby Sands, de IRA-man, die
het afgelopen jaar voor zijn
hongerdood in de Maze-gevan
genis van Belfast op sensatio
nele wijze tot Lagerhuislid ge
bracht had.
De derde Sinn Fein-afgevaar-
digde in het toekomstige
Noord-Ierse „parlement" is
Martin McGuinness, een vroe
gere opperbevelhebber van de
Voorlopige IRA. Waarnemers
verwachten, dat de Sinn Fein
vier tot vijf zetels in het nieu
we college van afgevaardigden
zal veroveren. Samen met de
gekozenen van de katholieke
SDLP zullen zij van Prior's
„parlement" een doodgeboren
kind maken.
In het protestantse kamp gaat
het in deze verkiezingen om
het machtsoverwicht tussen de
Officiële Unionisten van Ja
mes Molyneaux en de Demo
cratische Unionisten van
ds.Paisley. Deze laatste is bij
grote meerderheid van stem
men gekozen tot afgevaardig
de van Noord-Anthrim. Pais
ley heeft ook een zetel in het
Britse en in het Europese Par
lement. In sommige delen van
Noord-Ierland werd door nog
geen 50 procent van de bevol
king deelgenomen aan de ver
kiezingen van woensdag.
