is onverkort vóór,
aar CDA unaniem tegen
CeidóeSomcmt
Vakmanschap
herken je zo.
Nijpels:
precieze
afspraken
m
Rood tegen absoluut
verbod van CS-gas
Van oorlogsmisdaden
verdachte man
kreeg Verzetskruis
San der Stoel krijgt FF-Award ook
101
RDi
101
Nog steeds
onzekerheden
weer
a 'HnnenlanëT
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 30 SEPTEMBER 1982 PAGINA 9
©Onkruit onthult weer
ilitaire informatie
fcN HAAG De anti-militaristische
liegroep Onkruit heeft een map met
Ilitaire gegevens op de markt gebracht,
[de map, die 16,75 kost en te koop is in
h beperkt aantal boekenzaken, zitten
[ressen van militairen, maar ook gege-
ins over allerlei opslagplaatsen en over
ktitie. Onkruit heeft de map uitgegeven
de „machteloosheid en geheimzinnig-
|id van leger en justitie op te heffen",
i woordvoerder van het ministerie
i defensie, die nog niets van het stuk
Igt, zei dat er van een ingrijpen nog
en sprake kan zijn. „Maar ik neem aan
It er wel iets gaat gebeuren, als de vei-
jheidsdienst iets over staatsgeheimen
dekken of als er iets gestolen blijkt te
Kappen knotwilgen
aan banden gelegd
DEN HAAG Gemeenten
en provincies mogen het
kappen van knotwilgen en
knotpopulieren langs wegen
en op of rondom landbouw
gronden, verbieden. De
Tweede Kamer is gisteren
akkoord gegaan met een
hiervoor noodzakelijke wij
ziging van de Boswet. Boe
ren in de Krimpenerwaard
hebben in het nabije verle
den uit protest tegen enkele
maatregelen op het gebied
van milieubescherming, op
grote schaal zaag en bijl in
deze boomsoorten gezet.
Half december lancering
tweede Nederlandse kunstmaan
DEN HAAG De lancering van de
tweede (en vooralsnog laatste) Nederland
se kunstmaan Iras is voorlopig vastgesteld
op 14 december. De lancering in Califor-
nië van de ruim een ton wegende Iras
was enkele keren uitgesteld wegens pro
blemen rond de koeling. Iras moet door
middel van een heliumgekoelde telescoop
infrarood-bronnen in het heelal opsporen.
Iras is in feite een half Nederlandse-half
Amerikaanse kunstmaan. De samenwer
king met de Amerikanen kwam tot stand,
toen bleek dat de VS een soortgelijke
kunstmaan wilden lanceren. Iras behoort
tot het zogeheten nationale ruimtevaart
programma en valt buiten de Nederlandse
inspanningen op dit gebied in Europees
verband.
Journalisten
mogen zwijgen
ZUTPHEN De twee
journalisten van de Nieu
we Revu, die door justitie
waren opgeroepen om te
getuigen in een strafzaak,
mogen hun mond houden.
Dat heeft de Zutphense
rechter gisteren bepaald.
De journalisten, die zich'
beroepen op het „verscho
ningsrecht", waren be
roepsmatig aanwezig bij de
diefstal van geweien door
het dierenbevrijdingsfront.
De rechter vindt dat het
belang van de journalisten
hier zwaarder weegt dan
het belang van de onbe
duidende strafzaak.
„Sociaal stelselmag
remigratie niet belemmeren'
DEN HAAG Het sociale zekerheids
stelsel mag de remigratie van zieke of
invalide gastarbeiders die werkloos
zijn niet langer belemmeren. Dat vindt
de Tweede Kamer. Nu zijn er financiële
sancties voor werkloze gastarbeiders
met een wao-uitkering en een aanvul
lende bijstandsuitkering die naar hun
gezin willen terugkeren. Het stelsel van
de sociale zekerheid fungeert voor gast
arbeiders meer als „fuik" dan als
„vangnet", zei het Kamerlid Buurmeij-
er (PvdA) gisteren. Een motie waarin
de regering gevraagd wordt de knelpun
ten op te sporen en op te heffen werd
door alle partijen behalve de Centrum
partij en de Evangelische Volkspartij
gesteund.
'ïSvANS OP CDA/PvdA-COALITIE VRIJWEL VAN DE BAAN
Ln onze parlementaire re
dactie)
EN HAAG De CDA-
fctie heeft gisteren na
beraad, dat onver-
Jcht kort duurde (onge
ler vier uur), unaniem
teen" gezegd tegen het
laai aan voorstellen van
formateur Van Keme-
1de. Daarmee hebben de
Iristen-democraten de
lur naar de PvdA vrij-
>1 definitief dichtgesla-
n. Met name de voor-
lllen op het punt van de
trnwapens zijn voor het
t)A onverteerbaar. „De
sis voor een hecht en
adkrachtig kabinet ont-
|eekt", aldus Lubbers in
brief aan de informa-
febers concludeert dat nu de
R) rijp is de mogelijkheden
een andere coalitie (CDA
I VVD) te onderzoeken. Al-
in „wezenlijke andere voor-
|llen" zouden de christeTi-de-
Icraten nog tot andere ge-
jhten kunnen brengen. Vol-
s Lubbers is het aan de in-
fmateur om uit te maken
er nu verder moet gebeu-
De CDA-leider ontkende
1 bij zijn fractie de politieke
ll ontbreekt om opnieuw met
I socialisten te gaan regeren.
Vij hebben ernstige twijfels
het sociaal-economische
d en de zekerheid dat de
gistellen ten aanzien van
1 kernwapenvraagstuk geen
[rkbare basis vormen", aldus
lbbers
PvdA-fractie zal vandaag
kverkort ja" zeggen op de
■ag van informateur Van
nenade of zijn voorstellen
voldoende basis vormen
een regeeraccoord. Wel
fft de PvdA op onderdelen
tiek, met name waar het
t om suggesties, die (soms
letterlijk) uit het CDA-pro-
gram zijn overgenomen Dat
geldt vooral het feit dat er
geen „hard neen" gezegd
wordt tegen de plaatsing van
kruisraketten
Ook D'66 meent dat het stuk
van de informateur uitgangs
punt kan zijn voor een verder
gesprek, hoewel ook deze frac
tie bedenkingen heeft. Onder
handelaar Brinkhorst acht het
„zeer onwaarschijnlijk" dat
D'66. als het daartoe uitgeno
digd wordt, met CDA en VVD
zal willen samenwerken.
PvdA-leider Den Uyl wenste
nog geen definitieve conclusie
te verbinden aan de brief van
CDA-onderhandelaar Lubbers
aan de informateur. Hij zei
eerst te willen weten, wat
Lubbers bedoelt met zijn op
merking over mogelijk andere
voorstellen Volgens Den Uyl
ligt het op de weg van de in
formateur om dat uit te vin
den.
Kernwapens
CDA-fractievoorzitter Ruud
Lubbers zei gisteren „ernstige
problemen" te voorzien in het
beoogde kabinet over met
name de kernwapenvoorstel-
len van Van Kemenade. Het
ontbreken van de mogelijk
heid tot het treffen van voor
bereidingen houdt volgens de
CDA-leider in dat Nederlarfd
de 48 kruisraketten niet zal
kunnen plaatsen. „In uw aan
pak wordt slechts een snel be
sluit over al dan niet plaatsen
in Nederland met een aanzien
lijk risico van een kabinetscri
sis geforceerd", zo schrijft
Lubbers aan Van Kemenade.
Hoewel de CDA-fractie una
niem akkoord is gegaan met
het eindoordeel, liet Lubbers
wel doorschemeren dat ten
aanzien van het kernwapen-
vraagstuk een aantal fractiele
den een afwijkende standpunt
hadden ingènomen
Wat betreft het sociaal-econo-
Drs. Ruud Lubbers
misch beleid kan het CDA
zich in een aantal voorstellen
zeer wel vinden. De doelstel
lingen betreffende bevorde
ring van de werkgelegenheid
en. voorzover nodig, herverde
ling van arbeid, onderschrijft
de CDA-fractie. Ook de voor
gestelde sanering van de over
heidsuitgaven en de lastenver
lichting voor het bedrijfsleven
hebben de sympathie van het
CDA. Volgens Lubbers is er
echter geen enkele ruimte om
naast het scheppen van nieu
we werkgelegenheid door be
vriezing van de salarissen, een
verlaging van de loon- en in
komstenbelasting door te voe
ren. Een dergelijk voorstel, ge
baseerd op een plan van het
CNV, is volgens het CDA
slechts „schijn". Van Kemena
de zou er namelijk niet in ge
slaagd zijn ruimte te vinden
voor een dergelijke belasting
verlaging. Dus zal dan het fi
nancieringstekort nog verder
stijgen, aldus Lubbers.
De CDA-onderhandelaar
meent voorts dat de voorstel
len van Van Kemenade de uit
gaven van het rijk met 9 mil
jard zouden doen toenemen,
zonder dat er voldoende ze
kerheid bestaat over de invul
ling van de noodzakelijke om
buigingen. Ook heeft het CDA
grote bezwaren tegen de voor
gestelde arbeidstijdverkorting
van één uur per week voor
ambtenaren.
Den Uyl teleurgesteld Piet Dankert
Nijpels
(Vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG In het toekomstig regeerakkoord met het CDA
wil Nijpels een uitgebreide en gepreciseerde paragraaf opnemen
over het sociaal-economisch beleid. „Geen vage beschrijvende
teksten over hoe het er met ons land aan toe is. want dat weten
we allemaal wel, maar een concrete lijst met punten".
Naast een paragraaf over het veiligheidsbeleid en de kernwa
pens. zou het derde deel van het akkoord moeten bestaan uit
een aantal restonderwerpen, waaronder de departementale her
indeling. Wat dat laatste betreft blijft de VVD streven naar het
opheffen van een of meer ministeries, zodat het aantal ministers
lager uitkomt dan nu.
PvdA-leider Den Uyl toonde
zich zeer teleurgesteld over de
houding van het CDA. In de
brief van Lubbers aan de in
formateur zei Den Uyl op soci
aal-economisch gebied geen
fundamentele meningsver
schillen te hebben ontdekt.
„Als dit de bezwaren zijn,
moet het een fluitje van een
cent zijn om die glad te strij
ken". De PvdA-onderhande-
laar zei evenmin onder de in
druk te zijn van de kritiek op
de ideeën van Van Kemenade
wat betreft de kruisraketten.
Hij herhaalde dat „deze kwes
tie geen beletsel behoeft te zijn
voor een kabinet van PvdA en
CDA".
Dat het CDA desondanks nu
niet verder wenst te praten,
toont volgens Den Uyl aan, dat
bij deze partij „politieke wil"
tot een centrum-links kabinet
ontbreekt. Dat zou ook blijken
uit de aard van sommige van
de sociaal-economische bezwa
ren. Den Uyl meende te kun
nen bewijzen dat deze opmer
kingen op gespannen voet met
de waarheid staan. Als voor
beeld noemde hij het verwijt
van het CDA dat de informa
teur geen dekking aangeeft
voor de 9 miljard gulden las
tenverlichting. die hij aan de
ondernemingen zou willen
toekennen. „Van Kemenade
zegt precies waar hij dat van
daan wil halen: uit ombuigin
gen in de sfeer van de sociale
zekerheid en uit de opbrengst
van de loonmatiging".
Dankert
bemoeienis
met formatie
verweten
DEN HAAG De Neder-
landse christen-democra
ten in het Europees Parle
ment, Mommersteeg en
Penders, vinden dat voor
zitter Dankert zich niet
moet bemoeien met de in
terne verhoudingen in
Nederland.
In schriftelijke vragen aan het
bureau van het Europees Par
lement verwijzen ze naar de
recente uitspraak van Dankert
dat een beslissing over de
plaatsing van kernraketten in
ons land kan worden uitge
steld omdat de onderhandelin
gen in Geneve tussen Rusland
en Amerika later zijn begon
nen. Dankert zei ook dat deze
kwestie dus niet hoeft te wor
den geregeld in de kabinets
formatie.
Mommersteeg en Penders vin
den het niet de taak van de
voorzitter om „stelling te ne
men ten aanzien van een ern
stig geschilpunt tussen partijen
die bij een kabinetsformatie
zijn betrokken".
3NSUMENTEN
JNTAKT:
rije verkoop
itaminepillen
rbieden
SN HAAG De vrije ver-
bp van vitaminepreparaten
<et worden verboden. Behal-
Ionnodig is het slikken van
pillen niet altijd zonder risi-
De preparaten moeten
ortaan op doktersrecept
|rden verstrekt, alleen aan
1 die ze werkelijk nodig
bben, zoals zieken, kinderen
zes jaar en zwangere en zo-
bde vrouwen. Dit bepleiten
psumenten Kontakt en Va-
5 Koning Klant in een brief
I minister Gardeniers
jlksgezondheid en milieuhy-
ne). Gezonde mensen heb-
fi geen vitaminepillen nodig,
s beide organisaties, maar
wordt er per jaar voor
[tig miljoen gulden van ge
nt. Doorgaans weggegooid
J, aldus de brief. "De kleine
^veelheid vitamines die het
|iaam nodig heeft, zit volop
Jonze voeding. Een teveel
I deze preparaten kan de
iwisseling verstoren".
DEN HAAG De vorige week vrijdag in Heerlen ge
arresteerde A T die ervan wordt verdacht oorlogsmis
daden te hebben begaan, heeft in '81 een verzetsher-
dènkingskruis gekregen. Een woordvoerder van het
Nationaal Comité' Verzetsherdenkingskruis, de organi
satie die deze onderscheidingen toekent, heeft dit gis
teravond bevestigd. T.. die zelf vanuit Oostenrijk om
de onderscheiding heeft gevraagd, kreeg de medaille
per post toegestuurd.
Dat de verdachte eerder een buitengewoon verzetspensioen was
toegewezen (van 3000 gulden netto per maand), is voor het co
mité de doorslaggevende reden geweest om de medaille toe te
kennen.' In alle andere gevallen, aldus een bestuurslid, wordt
pas na gedegen onderzoek besloten of het herdenkingskruis kan
worden toegekend.
De Stichting '40-'45 vindt, dat de uit de 1947 daterende Wet Bui
tengewone Pensioenea moet worden herzien. De wet voorziet
niet in een sluitingsdatum voor verzetspensioenen en ook niet in
het stoppen van uitkeringen van pensioenen aan mensen met
een oorlogsverleden, zoals de 63-jarige A.T. Volgens de heer
Londo. voorzitter van de Stichting '40-'45, stapelen de bewijzen
tegen T. zich op. „Elke dag komen meldingen binnen, zelfs van
uit Canada. Australië en Amerika, van mensen die ervan getui
ge zijn geweest dat T. zich heeft misdragen tegen joodse dwan
garbeiders".
1R1
[rvolg van voorpagina)
>DELBURG Mr.
van der Stoel (PvdA),
irmalig minister van
tenlandse zaken in de
>inetten Den Uyl en
Agt II, krijgt de on-
rheiding ook.
Ier mogen dr. W.A. Visser
•looft, oud-secretaris-gene-
van de Wereldraad van
ken, dr. H.J. Witteveen,
-directeur van het Interna-
lale Monetaire Fonds en dr.
van Roijen, oud-minister
i buitenlandse zaken direct
,de Tweede Wereldoorlog
De onderscheidingen worden
op 16 oktober in Middelburg
uitgereikt. Er bestaat tussen
Zeeland en de VS een speciale
Felatie. De voorouders van de
vroegere VS-president Frank
lin Delano Roosevelt zouden
er geboren zijn.
De FF-Award wordt jaarlijks
toegekend aan degenen die
door hun leven en maatschap
pelijke betrokkenheid op bij
zondere wijze gestalte hebben
gegeven aan de doelstellingen
die Roosevelt formuleerde in
zijn beroemde rede van 6 janu
ari 1941
Toen stelde hij dat vier vrijhe
den van essentieel belang zijn,
als de wereld zich wil richten
op vrede en gerechtigheid: de
vrijheid van meningsuiting,
vrijheid van godsdienst, vrij
heid van armoede en vrijheid
van angst.
De onderscheidingen zijn ge
geven ter gelegenheid van
Roosevelt's 100e geboortedag
en het 200-jarig bestaan van de
diplomatieke betrekkingen
tussen Nederland en de VS.
Prinses Margriet en Pieter van
Vollenhoven gaan van 3 tot 9
oktober op bezoek in de Vere
nigde Staten. Dat gebeurt in
het kader van de „Bicentenni-
Mevrouw mr. A.
Schilthuis bekijkt
de twee kunst
werken die zij
gisteren bij haar
afscheid als com
missaris der ko
ningin in Drenthe
kreeg aangebo
den. Zij heèft die
functie acht jaar
bekleed. Wie
haar opvolgt is
nog niet bekend
In haar af
scheidsrede
pleitt^zij er voor
meer bedrijven
uit de Randstad
naar de regio te
„lokken". Me
vrouw Schilthuis
is inmiddels be
noemd tot lid van
Raad van State.
(Van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG Het ge
bruik van CS-traangas
door de politie wordt aan
strenge regels gebonden.
De ministers Rood (Bin
nenlandse Zaken) en De
Ruiter (Justitie) hebben
een werkgroep in het le
ven geroepen die vóór het
eind van het jaar dergelij
ke regels moet hebben op
gesteld. Rood voelt er
niets voor een absoluut
verbod. Hij zei dit gisteren
tijdens het mondeling
overleg met Kamercom
missie voor politie.
Onlangs verscheen een rap
port van het TNO over de ge
varen die CS-gas voor de ge
zondheid kan opleveren. De
politiebonden vroegen toen de
ministers, het gebruik van dit
traangas onmiddellijk te sta
ken in afwachting van nader
onderzoek. De ministers wil
den echter niet aan dit ver
zoek voldoen omdat, aldus mi
nister Rood, „de politie dan bij
geweldbeheersing alleen nog
maar kan kiezen tussen het
gebruik van wapenstokken of
vuurwapens. Daar zit dan
niets meer tussen".
Meetapparatuur
Minister De Ruiter (Justitie)
kreeg kritiek van de overgrote
meerderheid van de Kamer
commissie omdat hij niet be
reid bleek, meetapparatuur
aan te schaffen waarmee de
politie tijdens het begeleiden
van transporten met radio-ac
tief afval kan bepalen aan
hoeveel straling zij blootstaat.
Binnenkort krijgt de politie
wel de beschikking over appa
ratuur voor het meten van
straling bij transporten, maar
daar kunnen alleen deskundi
gen de resultaten van aflezen.
De vertegenwoordigers van de
fracties van PvdA, CDA.
VVD. PSP en PPR vinden dat
er eenvoudiger apparatuur
moet komen waarop agenten
zelf de hoeveelheid straling
kunnen aflezen. Volgens De
Ruiter bestaan dergelijke mee
tinstrumenten wel, maar die
zijn ontzettend onnauwkeurig.
Indien thans geen wezenlijk andere voorstellen kunnen
worden voorgelegd, dient een andere coalitie te worden be
proefd, zo heeft CDA-fractievoorzitter Lubbers PvdA-infor
mateur Van Kemenade meegedeeld. Natuurlijk verwacht
Lubbers niet echt andere voorstellen van Van Kemenade,
die er immers overduidelijk voor heeft gekozen het stand
punt van de socialisten te markeren. Dus blijft over een on
derzoek naar een andere coalitie. Mogelijkheden als zaken
kabinetten en extra-parlementaire varianten zouden in dp
politieke en economische impasse wellicht niet eens zo'n
gekke oplossing vormen, maar niemand in politiek Den
Haag spreekt daarover, zodat we ze ook maar buiten be
schouwing laten.
Blijven over de mogelijkheden PvdA-VVD en CDA-
VVD, al dan niet aangevuld met D'66. Het is vrij logisch dat
Van Kemenade vandaag VVD-fractieleider Nijpels nogmaals
vraagt naar de bereidheid van de liberalen samen te werken
met die andere winnaar bij de verkiezingen, de PvdA. Ver
volgens kan Van Kemenade dan zijn opdracht rustig aan de
koningin teruggeven. Want Nijpels mag dan dinsdag in het
Haagse Des Indes nog wel met vooraanstaande socialisten ge
sproken hebben over samenwerking in de toekomst, de
VVD-leider zal niettemin uit louter electorale overwegingen
die coalitie-mogelijkheid op korte termijn opnieuw blokke
ren. Aan de hand van de verkiezingsuitslag is overigens best
een redenering op te zetten om die combinatie als de meest
logische aan te wijzen.
Na die blokkade van de VVD vloeit de eerste verantwoor
delijkheid voor het landsbestuur als vanzelf weer toe aan het
CDA. En nu de combinatie PvdA-CDA onmogelijk is geble
ken, resteert voor dit ogenblik de CDA-VVD-variant. Voor
dit ogenblik, want er moet nog maar blijken of er tussen deze
partijen wél overeenstemming te bereiken is. waar dat tussen
PvdA en CDA niet lukte. Afgaande op de partijprogramma's
is dat zeker geen doodeenvoudige zaak.
HET ligt in de lijn der verwachtingen dat er nu een CDA-
informateur wordt benoemd. Die zal om tijdverlies te voor
komen de bevindingen van zijn voorganger kunnen benut
ten en zich vervolgens niet noodzakelijk tot de CDA-VVD-
variant behoeven te beperken. Want indien tussen die twee
partijen binnen een redelijke termijn ook geen overeenstem
ming mogelijk blijkt, dan zouden de politici er goed aan doen
eens grondig bij zichzelf te rade te gaan. Zij zouden zich af
moeten vragen of hun politieke eisen wel passen bij de eco
nomische noden van dit moment. En als zo'n gewetensonder
zoek grondig genoeg gebeurt, kan de formatie van 1982 nog
wel eens tot verrassende, onvoorspelbare uitkomsten leiden
Kritiek op Israel
van Van Agt
NEW YORK Premier Van
Agt heeft gisteren in zijn func
tie van minister van Buiten
landse Zaken in de VN gezegd,
dat „alle volkeren" in het Mid
den-oosten er behoefte aan
hebben binnen veilige grenzen
te leven, zich daarmee duide
lijk afzettend tegen de Israëli
sche opvattingen op dit punt.
De voorzitter van de Europese
Gemeenschap, de Deense mi
nister van buitenlandse zaken
Uffe Ellemann-Jensen, heeft
aangekondigd dat de tien EG-
landen hun contacten „met
alle partijen" zullen handha
ven en uitbreiden. Morgen zal
de Deen namens de EG een
gesprek hebben met de Pales
tijn Farouk Khaddoumi. die
als minister van buitenlandse
zaken van de PLO optreedt.
ADVERTENTIE
>00 jaar brmiwi
Grnlsch haar hier
op natuurlijke en
ambachtelijke wij/v.
l-n dal proef je.
Weersgesteldheid van vanmorgen
tamp tamp «tag
De Bill
Doelen
EakJe
ZONNIG
DE BILT - Na de passage van
een regengebied, dat gister
avond het zuiden van ons land
bereikte, zullen drukstijgingen
zich vanuit Frankrijk en En
geland over Nederland uit
breiden. Het zal morgen dan
ook een mooie herfstdag wor
den. Weliswaar zal zich eerst
op een aantal plaatsen mist
vormen, maar daarna wordt
het zonnig en voor de tijd van
het jaar tamelijk warm. De
wind blijft zwak. Ook voor het
weekeinde zijn de vooruitzich
ten goed. De middagtempera-
tuur zal nog iets hoger wor
den, waarbij in het binnenland
waarden van 22 a 23 graden
kunnen worden bereikt.
Z -Limburg zwbew
Aberdeen regen b.
Athene onbew
Luxemburg
Malta'08
Munchen
Stockholm
Wenen
Zurich