^rafat gaat show stelen
ïip congres in Rome
Socialisten grote kanshebbers
in de Zweedse verkiezingen
Iedesbewegingen
1 pcc.
J
ATICAAN NOEMT BESCHULDIGING
AN ISRAEL ONGELOOFLIJK
Washington stuurt nieuwe
gezant naar Midden-Oosten
Kijk eens hoe dom
die Hollanders
allemaal zijn.99
IttTENLAND
LEIDSE COURANT
DINSDAG 14 SEPTEMBER 1982 PAGINA 13
europa en vs
vn samenwerken
J//S Samenwerking tussen Ame-
en Europese vredesbewegin-
i een gezamenlijke actie volgend
tegen de plaatsing van de nieuwe
-apens van de NA VO zijn de twee
jrijkste resultaten van een ont-
ing van het Internationaal Cen-
i voor Communicatie en Coördina-
1PCC) in Parijs. Vredesbewegin-
uit 13 landen waren daar vertegen-
digd. Ook de leiding van de Ame-
tnse en Canadese vredesbeweging
rn aanwezig. Nederland werd verte-
roordigd door Mien t- Jan Faber van
'KV en
Amcrika s rijkste mannen
NEW YORK Wat hebben Yoko Ono, Daniël Ludwig,
Bob Hope en Meyer Lansky met elkaar gemeen? Antwoord:
zij staan op de lijst van de vierhonderd rijkste Amerikanen,
die het tijdschrift Forbes heeft opgesteld. Dat Ludwig goed
in zijn slappe was zit is nauwelijks nieuws. De scheepvaart-
magnaat is met ruim 2 miljard dollar de rijkste man in de
Verenigde Staten. Andere namen op de lijst liggen minder
voor de hand. Yoko Ono, weduwe van de vermoorde ex-be-
atle John Lennon, bezit 150 miljoen dollar en Bob Hope, de
eeuwigdurende entertainer die net zo goed is in beleggen in
olie en percelen. 280 miljoen. Lansky, de financiële tovenaar
van de Amerikaanse maffia, vervalt in de om en nabij 100
miljoen-klasse. Bob Guccione heeft met zijn tijdschrift Pent
house en film „Caligula" ook niet slecht geboerd en wordt
geraamd op 200 miljoen dollar. George Lucas, een financier,
heeft met zijn „Star war"-films in de roos geschoten en bezit
meer dan 100 miljoen en zijn voortvluchtige kunstbroeder
Robert Vesco van wie wordt gezegd dat hij ergens in het
Caribische gebied is ondergedoken heeft „zeer veel meer
dan 100 miljoen".
Kleinste gemeente in België
slaat verkiezingen over
BRUSSEL Tijdens de gemeenteraadsverkiezingen in België, op
10 oktober aanstaande, zullen de 102 inwoners van het dorp Her-
stappe als enige Vlamingen niet naar de stembus worden geroepen.
De oorzaak daarvan is dat zich in deze zelfstandige gemeente, de
kleinste van België, slechts zeven kandidaat-raadsleden hebben ge
meld. Dat zijn er evenveel als de gemeenteraad zetels telt Er hoeft
dus door de burgers niet meer gekozen te worden. De zeven gega
digden wisten zich zeker van hun verkiezing toen afgelopen zon
dag om vier uur in de middag de kandidaatstelling in Herstappe,
evenals overal elders in België, officieel werd gesloten. Met deze
gang van zaken is een traditie voortgezet die sedert 1962 bestaat.
Vier jaar tevoren, in 1958, zijn bij de gemeenteraadsverkiezingen
de bewoners van dit boerendorp in Belgisch Limburg voor het
laatst naar het stemhokje getrokken. Toen had zich een oppositie
groepering van drie mannen tegen de „eenheidslijst" opgeworpen.
De drie vergaarden slechts vijf stemmen (twee van hen waren ge
huwd, dus de rekening klopte) en dat was te weinig voor een
raadszetel.
Hoge straffen tegen
leiders Poolse KPN
WARSCHAU De openbare aanklager
in Warschau heeft gisteren hoge gevan
genisstraffen geëist tegen vier leiders
van de Confederatie voor een Onafhan
kelijk Polen. Hoofdverdachte Leslek
Moczulski hoorde tien jaar tegen zich ei
sen. Twee andere verdachten zouden
overeenkomstig de eis veroordeeld wor
den tot negen jaar. Volgens de aanklager
was bewezen dat Moczulski en zijn me
deverdachten de omverwgrping van de
openbare orde in Polen hadden voorbe
reid. De Poolse minister van buitenland
se zaken, Stefan Olszowski heeft gisteren
de hele dag besprekingen gevoerd met
zijn ambtgenoot Andrei Gromyko in
Moskou. Over de inhoud ervan is niets
bekend gemaakt.
Verdachte aanslag
Bologna geeft zich aan
FRANKFORT Een 35-jarige Westduitser
die ervan wordt verdacht betrokken te zijn bij
de aanslag op het station van Bologna twee
jaar geleden, heeft zich maandag zelf bij de po
litie in Frankfort aangegeven. De politie zei
dat de man is gearresteerd en dinsdag voor de
rechter zal worden voorgeleid. De politie wilde
de naam van de man niet verstrekken maar
naar verluidt gaat het om Joachim Fiebelkorn.
een van de rechtse terroristen die de Italiaanse
politie als daders van de aanslag beschouwt en
tegen wie zaterdag een arrestatiebevel werd
uitgevaardigd. De anderen waren twee Italia
nen en een Fransman. Een derde Italiaanse
verdachte, de 39-jarige Maurizio Giorgi, zit al
achter de tralies. Bij de aanslag op 2 augustus
1980 op het dat moment overvolle station wer
den 85 mensen gedood en 183 gewond.
ade
onze correspondent Cees
Manders)
IE De ongehoord
uitval van Israël
sschii het Vaticaan over
i.000j)-ieider Arafat's
itie deze week bij de
tuin efc, heeft een ongebrui-
.OOOjjk reactie van de kerk
lokt. De regering-Be-
19821 beschuldigt het Vati-
psstt ervan in de oorlog
jerv# te hebben gedaan
\/lr /lie massa-moord op de
i, tel)n te verhinderen, en
1 nu degene voor een
pek uit te nodigen die
voltooiing van het
ik van de Duitsers
in zijn vaandel heeft
reven. Volgens Is-
had de kerk er beter
gedaan zich het lot
de Libanese christe-
aan te trekken, die de
te zeven jaar keer op
het slachtoffer van
it's optreden zijn ge-
deed die beschuldiging
lag, al gaf het Vaticaan
verklaring uit, iets buiten-
ïons voor een instantie die
iefinitie niet reageert op
jgingen en verdachtma-
;n „van buiten". In die
laring noemt het Vaticaan
?schuldigingen van Israël
elooflijk en verrassend",
kennelijk geuit in staat
opgewondenheid". leder
en zeker de joden van Is-
weten hoeveel de paus en
terk destijds hebben ge-
om het leven van de jo-
te redden, zegt het Vati-
„Dit zijn bekende fei-
De Israëlische beschuldi-
is een belediging van de
die als geen ander het op-
n van de Duitsers in de
g heeft veroordeeld, aldus
Vaticaan.
het uitwisselen van deze
ogsverklaringen" zijn de
les tussen Israël en het
aan zo ongeveer op een
epunt aangeland. De twee
erkennen elkaar niet
en onderhouden dus ook
diplomatieke betrekkin-
Maar het is bekend dat de
laatste jaren voortdurend di
plomatieke contacten hebben
plaats gehad tussen de Heilige
Stoel en de Israëlische rege
ring. Bij de ambassade van Is
raël in Rome is een functiona
ris werkzaam die zich „spe
ciaal interesseert" voor de Hei
lige Stoel, en in Jeruzalem is
een apostolisch delegaat belast
met de contacten tussen kerk
en enkele landen in het Mid
den-Oosten, waaronder het
„Heilig Land", zoals het Vati
caan het vroegere Palestina
nog altijd aanduidt.
In januari was de Israëlische
minister van buitenlandse za
ken, Shamir, nog in het Vati
caan op bezoek, en tijdens dit
„goede en openhartige" ge
sprek met de paus was hem de
grotere bereidheid van de
kerk gebleken om eindelijk
eens ook naar het Israëlische
standpunt in de Midden-Oos
tenkwestie te luisteren. De
meningsverschillen tussen het
Vaticaan en Israël, over de
toegankelijkheid van de heili
ge plaatsen voor pelgrims,
over de internationalisatie van
Jeruzalem en over de annexa
tie van de bezette gebieden,
bleven, maar de beide staten
waren weer on speaking
terms.
Libanon
De oorlog in Libanon maakte
daar een einde aan, een oorlog
die volgens Israël aantoonde
dat het Vaticaan met zijn her
haalde veroordeling van de Is
raëlische invasie en bombarde
menten uiteindelijk voor het
Palestijnse standpunt heeft ge
kozen. Dit bezoek van PLO-
-leider Arafat aan het Vati
caan bewijst dat nog eens te
meer, zo vindt Israël.
De audiëntie, die Arafat dezer
dagen zonder problemen bij de
paus wist te verkrijgen, houdt
een feitelijke erkenning van
de PLO door de katholieke
kerk in, en dit is iets waarnaar
de PLO jarenlang heeft ge
streefd. Met zijn bezoek aan de
paus behaalt Arafat ook een
persoonlijke overwinning, die
de nederlaag geleden in de
straten van Beiroet enigzins
uitwist.
Maar de Vaticaanse triomf van
de PLO-leider komt niet al-
SYRIA
Golan
Heights
Een van leiders van de links-Li-
banese guerrillaorganisatie
Moerabitoen, Ali Wan, heeft
een bijzondere zonnebril, die
een vertekend beeld geeft, op
gezet. Lachend kijkt hij toe hoe
het geregelde Libanese leger
posities van de Moerabitoen in
de Libanese haven overneemt.
De Israëlische luchtmacht heeft
gisteren zware aanvallen uitge
oefend in de Bekaa-vallei bij
het dorpje Dahr al-Baidar. Ook
werd het Palestijnse vluchtelin
gekamp Baddawi bij de Noord-
libanese havenstad Tripoli aan
gevallen.
leen. Ook Italië staat te drin
gen om de PLO-leider te zien
en te spreken. Partijleiders,
vakbondsleiders, ministers,
parlementsleden en niet te
vergeten staatspresident Perti-
ni zelf, allen zullen Arafat ont
moeten. In de spiksplinter
nieuwe regering van Italië
heeft het al enkele moeilijkhe
den gegeven, want sommigen
vinden het eerbetoon waarmee
de Arafat wordt begroet een
inbreuk op de diplomatieke
gebruiken, die nu eenmaal
eerst officiële erkenning van
zijn organisatie, de PLO, eisen.
Vreemd is het bezoek van
Arafat in Italië ook omdat nog
niet zo heel lang geleden de
Italiaanse politici (niet in het
minst president Pertini zelf)
buitenlandse organisaties
(waaronder ook de PLO) er
van beschuldigden de geld
schieters en wapenleveran
ciers van de linkse terroristi
sche bewegingen in Italië te
zijn. Maar het is vergeven en
vooral vergeten. Vergeten is
ook de eigenlijke reden van de
komst Arafat naar Rome; het
bijwonen van de 69e conferen
tie van de Interparlementaire
Unie, die deze week in Rome
wordt gehouden. De PLO is
slechts als waarnemer toegela
ten, maar niemand twijfelt er
aan dat Arafat de hele show
zal stelen.
WASHINGTON De
Amerikaanse regering
heeft gisteren gezegd „ui
terst verontrust" te zijn
over de hernieuwde ge
vechten in Libanon. Israë
lische gevechtsvliegtuigen
voerden gisteren diverse
aanvallen uit op Syrische
en Palestijnse stellingen
in de Bekaa-vallei. Ook
zijn Israëlische toestellen
actief geweest boven de
Noordlibanese havenstad
Tripoli. De Libanese,
staatsradio meldde dat als
gevolg van de hevige
bombardementen onge
veer 40 mensen zijn omge
komen.
Een woordvoerder van het mi
nisterie van buitenlandse za
ken zei verder dat president
Reagan „persoonlijk volledig
betrokken" zal zijn bij de
Amerikaanse poging om in Li
banon een duurzame vrede te
stichten. Binnenkort zal de
Amerikaanse onderminister
van buitenlandse zaken, Mor
ris Draper, naar het Midden-
Oosten vertrekken om te on
derhandelen over terugtrek
king van alle buitenlandse
strijdkrachten uit Libanon.
Naast een terugtrekking van
de Israëlische, Syrische en Pa
lestijnse troepen zal Draper te
vens de volgende doeleinden
trachten te bereiken: het ver
sterken van de centrale rege
ring en het herstel van haar
autoriteit in geheel Libanon;
het scheppen van voorwaar
den die garanderen dat er
vanuit Libanon geen aanval
len meer wordèn ondernomen
op Israël; het bevorderen van
de nationale eenheid. Het is
opmerkelijk dat in de Ameri
kaanse doelstellingen niet een
Libanees-Israëlisch vredesver
drag is opgenomen. De rege
ring-Begin eist dat op korte
termijn een vredesakkoord
met Libanon wordt onderte
kend.
De Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken, George
Schultz, zei gisteren in zijn
eerste officiële rede sinds hij
in juli zijn ambt aanvaardde,
dat Israël en de Arabieren
moeten begrijpen dat zij aan
de onderhandelingstafel moe
ten gaan zitten. Hij zei verder
dat nu de PLO uit Libanon is
vertrokken de gelegenheid is
ontstaan oin te gaan onderhan
delen. Deze gelegenheid zal
zich niet spoedig opnieuw
voordoen. „De trein gaat het
station voor de laatste maal
verlaten en u kunt beter zor
gen dat u meerijdt", aldus
Schultz.
De Libanese premier Wazzan
liet gisteren weten dat aan een
volgende ronde van onderhan
delingen niet kan worden be
gonnen voordat de Israëliërs
hun troepen uit de omgeving
van Beiroet hebben terugge
trokken. Israël heeft zich in
het evacuatieplan, dat de
PLO-aftocht uit de Libanese
hoofdstad regelde, hiertoe ver
plicht.
In de Egyptische media is zwa
re kritiek uitgeoefend op de
Israëlische bombardementen
van gisteren. Een vooraan
staand Egyptisch dagblad
heeft de VS opgeroepen „op te
treden" tegen de herhaalde Is
raëlische luchtaanvallen op
Syrische en Palestijnse stellin
gen in de Bekaa-vallei. Al
Akhbar, een van de drie
grootste kranten in Egypte,
veroordeelde in een commen
taar het Israëlisch optreden en
schreef dat de spanningen in
het gebied escaleren. „Dit is
een nieuwe poging om de vre-
deskansen te vernietigen", al
dus Al Akhbar. De officiële
reden voor de Israëlische aan
val werd gisteren gegeven in
een lang militair communiqué,
waarin Syrië verantwoordelijk
werd gesteld voor 98 schen
dingen van het bestand.
GEHEIMEN VAN DE BRITSE
KONINKLIJKE FAMILIE
(Van onze correspondent Roger Simons)
LONDEN Telkens wanneer de Britse koningin
Elizabeth II op reis gaat, neemt ze haar eigen toi
letzitje mee. Het is gemaakt van zacht geitenleer
en wordt na gebruik zorgvuldig gedesinfecteerd.
Deze boeiende informatie komt uit een nieuw
boek, „The Book of Royal Lists", geschreven door
een jonge Engelsman en een jonge Amerikaan,
Graig Brown en Lesley Cunliffe, dat half oktober
verschijnt. Het is gewijd aan kleine en grote intie
me geheimen van het Britse koninklijke huis en
belooft een bestseller te worden. De Londense
krant Daily Mail heeft gisteren al enige ophefma
kende koninklijke wetenswaardigheden uit het
boek gepubliceerd.
Dankzij het vernuftige speurwerk van de heren Brown en
Cunliffe weet de buitenwereld nu, dat koningin Elizabeth
II van groot Brittannië op reis niet alleen vergezeld is van
haar eigen hygiënische toiletzitje in zacht geitenleer, maar
dat ze ook nooit haar eigen warmwaterkruik vergeet. Tel
kens wanneer ze van huis is, geeft de Britse vorstin ook de
voorkeur aan haar eigen electrische waterketel en twee
hoofdkussens, gevuld met eiderdons. Omdat Elizabeth geen
vertrouwen stelt in vreemd leiding- of bronwater, ontbre
ken in haar bagage nooit een paar kratten drinkwater, ge
leverd door de bronnen van het Engelse Malvern.
Brown en Cunliffe verklappen verder, dat de Britse konin
gin een grondige hekel heeft aan minstens veertien din
gen, waaronder Bourgondische slakken, het leggen van de
eerste steen, tennissen, zeilen, de rook van sigaren en luis
teren naar tafelredes. Haar zoon, kroonprins Charles,
houdt niet van rode wijn, golf, verflucht („waarom schilde
ren de mensen alles op voor ik op bezoek kom?. De geur
kruipt in mijn neus en maakt mij misselijk"), en van Ame
rikanen, die hem gewoon „prins" noemen (het Engelse
woord „Prince" is een populaire hondennaam).
Dat prins Philip, de gemaal van koningin Elizabeth II,
geen blad voor de mond neemt, is algemeen bekend. Som
mige Britten, die door Philip nogal bits toegesproken wer
den, koesteren een grondige afkeer voor deze Griekse
prins. „Ik hoop dat hij zijn verdomde nek gebroken heeft",
gromde de Britse prins-gemaal, toen hij in 1961 India be
zocht en daar een al te ijverige persfotograaf vlakbij uit
een boom naar beneden donderde.
De voorzitter van een ontvangstcomité, die Philip bij zijn
aankomst in de vlieghaven beleefd de vraag stelde of het
een prettige luchtreis was geweest, kreeg deze nijdige
vraag toegeslingerd: „Hebt u ooit in een vliegtuig geze
ten?". „Ja, koninklijke hoogheid, al vaak", antwoordde de
arme man in zijn wiek geschoten. „Wel", bromde de prins,
..zo was het precies".
Nog minder populair zou prins Philip in 1968 in Amster
dam geweest zijn, als de vriendelijk wuivende Nederlandse
hoofdstedelingen geweten hadden wat hij van hen dacht.
Philip zat in een gesloten Rolls Royce, die door het cen
trum van de stad reed.
„Kijk eens hoe dom die Hollanders er allemaal uitzien zei
hij tegen detectives. Maar de prins had er niet op gere
kend, dat zijn Nederlandse chauffeur heel goed Engels ver
stond. Deze man werd zo boos, dat hij niet verder meer
wilde rijden. Brown en Cunliffe schrijven, dat prins Philip
en diens detectives veel tact en overredingskracht nodig
hadden om de vergramde chauffeur te bewegen hun rit
voort te zetten alsof er geen vuiltje aan de lucht was....
njse
litie fel
ïgevallen
lus In Frankrijk is
üpÊ rumoer ontstaan over
[optreden van de Parijse
i waarbij afgelopen
een 17-jarige meisje
I doodgeschoten en drie
|elui werden gewond.
I auto met vier jonge
|en die een aantal cafés
ien bezocht reed vorige
«onder de ogen van vier
Hllaemannen door een rood
■licht. Er volgde een ach-
plging waarbij de politie
fcvertreders in de Rue
|ini wist klem te rijden,
de jongelui toch nog
zagen weg te rijden,
'i de politie een gericht
jff- Van de 14 kogels trof-
er elf de wegrijdende
Het merendeel van de
ging via de achteruit.
e tijd later vond men de
voor een ziekenhuis. Op
khterbank lag de dode-
[getroffen Cécile Carré,
tijl op de grond nog twee
Onden lagen. In Frank-
mag de politie van haar
hvapens gebruik maken
fcr sprake is van wettige
verdediging. Voorwaarde
jhter dat er een werkelij-
lreiging moet bestaan. De
I overlevenden van de
stpartij hebben verze
il dat de vier politieman-
i niet waren bedreigd en
zij zonder waarschuwing
^yuur openden. Een oog-
lige heeft dit bevestigd.
Strauss kijkt toe
Vanuit een Amerikaanse tank keek gisteren de Beierse minister
president Franz-Josef Strauss naar het verloop van de NAVO-
oefening Carbine Fortress. Deze oefening vormt een onderdeel
van de grote manoeuvre Reforger 82.
Chef Mossad treedt af
JERUZALEM Generaal Yitzhak Hoffi heeft zondag zijn ont
slag ingediend als directeur van de Israëlische geheime dienst,
de Mossad. Dit is maandag gemeld in een officiële verklaring
van de Israëlische premier, Menachem Begin. Generaal Hoffi
heeft het ambt van chef van de Mossad acht jaar uitgeoefend.
Premier Begin roemde het werk van generaal Hoffi en begroet
te de nieuwe directeur van de Israëlische geheime dienst, wiens
naam traditioneel gedurende zijn dienstperiode geheim wordt
gehouden.
Moskou steunt Arabisch vredesplan
MOSKOU De Sovjet-Unie heeft gisteren te kennen gegeven,
dat zij het door de Arabische top in Fez aanvaardde vredesplan
steunt. Het Russische persbureau TASS merkte in een verwij
zing naar de jongste Arabische vredesvoorstellen op, dat deze
plannen voor een werkelijke regeling in het Midden-Oosten
niets gemeen hebben met de Amerikaanse plannen. Het in Fez
aangenomen vredesplan voorziet onder meer in de vestiging van
een onafhankelijke Palestijnse staat op de door Israël bezette
westelijke Jordaanoever en in de Gazastrook. Oost-Jeruzalem
moet de hoofdstad worden van deze staat.
STOCKHOLM De 145
aanplakbiljetten rond het
grote plein in het centrum
van Stockholm schreeu
wen de voorbijgangers toe
hoe belangrijk de parle-
ments- en gemeenteraads
verkiezingen zijn die zon
dag aanstaande worden
gehouden. De meeste bil
jetten gaan over de econo
mie, waarbij vrede en so
ciale rechtvaardigheid el
kaar de tweede plaats be
twisten en ook onderwijs
om de hoek komt kijken.
De socialistische oppositielei
der Olav Palme, die er kenne
lijk van uitgaat dat de monde
linge boodschap beter over
komt dan het geschreven
woord, gaat in deze verkie
zingscampagne zelf de boer op.
Palme die na zes jaar in de op-
positiebanken hoopt terug te
keren als premier, bezoekt bij
voorbeeld stations van de on
dergrondse om de passagiers
over te halen op hem te stem
men. De mensen die naar hem
blijven luisteren, onthaalt hij
op de zoveelste verheven ver
kiezingstoespraak. Hij vraagt
hun of ze bereid zijn weer zes
jaar lang de prijzen te zien
verdubbelen en de werkloos
heid met 169 procent te zien
stijgen. Een luid en duidelijk
„nee" is zijn antwoord.
Maar hoewel Palme het in zijn
toespraken over zes jaar heeft,
duurt de zittingstermijn van
een Zweedse regering slechts
drie jaar. Als de sociaal-demo
craten opnieuw aan de macht
komen, zullen ze zo goed als
zeker haast zetten achter een
nieuw pakket bezuinigings
maatregelen. Verder bepleiten
de socialisten een verhoging
van de btw en een strakke
controle op de inkomenspoli
tiek. Beide maatregelen zijn
een bittere pil voor hun eigen
achterban.
Te oordelen naar de ontwik
kelingen onder de niet-socia-
listische regeringscoalities die
sinds 1976 onder leiding van
premier Faelldin de scepter
hebben gezwaaid, zouden de
socialisten (die volgens de opi
niepeilingen momenteel op 47
procent van de stemmen mo
gen rekenen), wel erg stom
zijn als ze dit keer niet gingen
regeren, zo nodig met stilzwij
gende steun van de communis
ten.
Economisch glijdt Zweden
steeds verder af in het moeras,
hetgeen wel blijkt uit de cij
fers. In de afgelopen tien jaar
zijn de Zweden een kwart van
hun aandeel in de wereld
markt kwijt geraakt. Net als in
buurland Noorwegen, maar in
tegenstelling tot andere indus
trielanden, is hun industriële
produktie gedaald. De manier
waarop het werkloosheidscij
fer (3.7) kunstmatig laag is ge
houden, wordt al te doorzich
tig. De vijf miljard gulden die
dit jaar in de noodlijdende in
dustrie is gestoken, is lijnrecht
in strijd met het doel om het
begrotingstekort terug te drin
gen tot onder de twaalf pro
cent.
Sombere prognoses wijzen
erop dat als de huidige trend
doorzet, de groei van het na
tionale inkomen na de stijging
van vier procent sinds 1.976
langzaam maar zeker zal be
ginnen te slinken. Omstreeks
1986 zou het aantal zichtbare
werklozen minstens 250.000
bedragen, een aantal dat twee
keer zo groot zou zijn als men
de mensen ondergebracht in
jongerenprogramma's en om-
scholingscursusen mee zou tel
len.
Natuurlijk is Zweden dat een
jaarlijkse export heeft die der
tig procent uitmaakt van het
bruto nationaal produkt, gro
tendeels een slachtoffer van de
internationale omstandighe
den. De „bourgeois" regerin
gen, zoals de linkse oppositie
haar tegenstanders betitelt,
heeft zich zeker niet ingelaten
met een rigoreuze politiek.
Hun aarzelende bezuinigings
maatregelen die telkens weer
op grote woede stuitten in het
p^flemen t, zijn te verwaarlo
zen. De redelijke, menselijke
politiek van de „middenweg"
wordt door niet een partij van
de ene op de andere dag terzij
de geschoven en fatsoenlijke
afspraken met de sociale part
ners zijn nog steeds eerder re
gel dan uitzondering.
De conservatieven, die nu
stemmen wegtrekken bij de
regerende centrumpartij en de
liberalen, waren zo ontevre
den over de beperkte verla
ging van de inkomstenbelas
ting dat ze uit de regering
stapten. Hierdoor ontstond een
bittere sfeer die het bijna on
mogelijk maakt voor de „bour
geois" om met een verkie
zingsprogramma te komen
waarmee ze een verkiezingso
verwinning van de sociaal-de
mocraten kunnen voorkomen.
Weg is de hoop van tien jaar
geleden op een gedeïnstriali-
seerde, groene samenleving,
hoewel er dit keer ook een mi
lieupartij meedoet aan de ver
kiezingen. Geconfronteerd
met de verwachting dat het
aantal banen de komende vijf
jaar van 900.000 tot 750.000 zal
dalen, blijven de meeste Zwe
den van welke politieke signa
tuur dan ook erop aandringen
dat de industrie nieuw leven
wordt ingeblazen. Pragmatis
me is nog steeds het sleutel
woord. De socialisten hebben
niets tegen het motief dat er
winst gemaakt moet worden,
zolang die winsten maar wor
den aangewend voor nieuwe
investeringen. Maar hun plan
om een deel van de „overwin
sten" apart te houden en een
extra belasting te heffen om
daarmee een banenplan te fi
nancieren is slecht ontvangen.
Zo groot is zelfs de oppositie
tegen dit plan dat sommige so
ciaal-democraten bang zijn dat
dit hun de overwinning gaat
kosten. De kans hierop is niet
denkbeeldig, omdat het nog
onzeker is of de communisten
de kiesdrempel van vier pro
cent zullen overschrijden.
Maar ondanks het gekissebis
tussen de partijen onderling
bestaat er onder de Zweedse
politici nog steeds overeen
stemming over de oorzaken
van de Zweedse malaise en het
nagestreefde doel. Alleen over
de manier waarop dit doel be
reikt moet worden, bestaat on
enigheid. Ola Ullsten, de hui
dige minister van buitenlandse
zaken en leider van de snel
slinkende Liberale Partij, zegt:
„Zweden zal een heel rijk land
blijven als we de mensen kun
nen overtuigen dat we niet
meer kunnen uitgeven dan we
verdienen. Het zal enige tijd in
beslag nemen om die les te le
ren, maar het lukt ons nooit
als we het niet proberen en
het zou op den lange duur suc
ces kunnen opleveren".
