>eorge Schultz: VS houden zich
astberaden aan vredesinitiatief
jibanese leger slaags
iet linkse militie
L
982 uitmuntend wijnjaar in Frankrijk
Contacten
Elisabeth
en Thatcher
erg slecht
Hua Guofeng
uitgerangeerd
Graven naar
piratenbuit
Luchtvaart
show Mannheim
eindigt in
catastrofe
71
ÏTENLAND
LEIDSE COURANT
MAANDAG
13 SEPTEMBER 1982 PAGINA 7
landhaven sancties
f laat van beleg
ölen is opgeheven
UNGTON De Amerikaanse presi-
lagan handhaaft de sancties inzake
lieg van de Russische gasleiding ook
luropese bedrijven totdat de staat van
i Polen is opgeheven. Dit is gisteren
Ie Amerikaanse toponderhandelaar
handelsaangelegenheden, William
verklaard. „Het punt is", aldus
„dat wij in dit land bepaalde dingen
n doen om uitdrukking te geven aan
ivertuiging dat mensen het recht heb-
e te treden tot een kerk, een vakbond
dan ook of dat nu Polen is of elders
wereld. Als wij met op komen voor
de basisprincipes dan spelen wij heie
geen rol als het op leiderschap aan-
aldus Broek.
Lavilla kandidaat voor
Spaanse Centrumpartij
MADRID De Spaanse regerings
partij, de Unie van het Democratisch
Centrum (UCD), heeft zaterdag haar
voorzitter Lavilla kandidaat gesteld
voor het premierschap. Op 28 okto
ber worden in Spanje algemene ver
kiezingen gehouden.
De UCD, die haar steun in het parle
ment heeft verloren, heeft vervroeg
de verkiezingen uitgeschreven. Veel
UCD-parlementariërs waren over-
gstapt naar de fascistische Volksal
liantie van Fraga Iribarne. Opinie
peilingen wijzen uit dat de UCD zo
wel door de sociaal-democratische
partij (PSOE) als door de Volksalli
antie zal worden verslagen.
Anti-maffiawet
later in werking
ROME Het wetsont
werp tegen de maffia,
dat afgelopen zaterdag
door een parlementaire
commissie was goedge
keurd. kan wegens een
technische kwestie niet
onmiddellijk in wer
king treden.
In Rome werd meege
deeld, dat in het wets
ontwerp geen bepaling
is opgenomen dat het
meteen van kracht
moet worden. Daar zal
de anti-maffiawet pas
over veertien dagen in
werking treden.
Niet mis
De uit Californië
afkomstige Debra
Maffett is gekozen
tot Miss America
voor 1983.
China: „Niet met twee maten gemeten1'
PEKING China heeft gisteren ontkend dat het
met twee maten meet bij de behandeling van de Ver
enigde Staten en Nederland, waar het gaat om wa
penleveranties aan Taiwan. Een commentator van
het blad Peking Review meent dat China's besluit
om de betrekkingen met Den Haag op een laag pitje
te zetten, terwijl die met Washington ondanks wa
penleveringen aan Taiwan worden gehandhaafd, ge
baseerd was op de verschillende omstandigheden in
die twee gevallen". Volgens het blad heeft Nederland
in 1972 toen voor het eerst ambassadeurs tussen bei
de landen werden uitgewisseld, beloofd dat Taiwan
een Chinese provincie is. „Maar in 1980 keurt ze de
verkoop van onderzeeërs aan Taiwan goed, hetgeen
„een volledige schending" was van de in 1972 aange
gane principes. De VS daarentegen hebben een lange
historie van wapenleveranties aan Taiwan, die ze in
de toekomst tot het nulpunt zullen terugbrengen, al
dus de commentator.
Nederlands geld voor
ontwikkelingsproject
in Suriname verdwenen
DEN HAAG De Nederlandse
ambassade in Suriname gaat on-
derzoeken of het waar is dat drie
miljoen gulden Nederlands ont
wikkelingsgeld voor dat land is
verdwenen. Berichten hierover
zijn de Surinaamse pers versche
nen.
Het geld was door Nederland be
schikbaar gesteld voor een voor
studie naar de haalbaarheid van
het Jaikreek-project, waarbij elec-
triciteit door middel van water
kracht wordt opgewekt. Suriname
zou voor deze studie ook drie mil
joen gulden op tafel hebben ge
legd.
n extra geld
r Kalkar
De Westduitse
republiek zal voor 1983
j ixtra geld meer uittrek-
0W lor de snelle kweekreae-
Kalkar. Bondskanselier
Schmidt en zijn minis-
n wetenschappelijk on-
k Andreas Von Bülow
ig laartoe besloten. Afgelo-
eek was bekend gewor-
de bouw nog eens an-
miljard extra moet
Volgens de nieuwe be
ngen bedragen de totale
dan bijna zeven mil-
)f Bonn in de komende
extra geld in het
r cenjr-project zal steken
ac af van een onderzoek
wior eind oktober zal zijn
Dten. Voor komend jaar
or het Kalkar-project
285,5 miljoen mark uit
berg
I.
kers, ken
\t
*len met
,neb >kou kan weer
OU De telefoonver-
[en tussen Moskou en
esten zijn weer hersteld
zij gedurende twee da-
Kbroken waren geweest.,
hele verbreking van de
dingen op zaterdag en
j werd aanvankelijk in
e ld gebracht met het feit
een machtswisseling in
'jet-Unie ophanden was.
verc* er0P gespeculeerd
gCaIe Russische autoriteiten
voo tacten voor de dissiden-
>sl ilde afsnijden. Volgens
i el Russisch commentaar
iet slecht om technische
oiiS ikhedt"
(Van onze corespondent Ami
van Vree)
BONN Een luchtfeest
bij Mannheim, georgani
seerd in verband met het
375-jarig bestaan van de
stad, is zaterdag in een ca
tastrofe geëindigd. Meer
dan 10.000 toeschouwers
waren er ooggetuige van
hoe een grote helikopter
van het Amerikaanse le
ger met 5 bemanningsle
den en 39 parachute-
springers aan boord op
een hoogte van circa 400
meter een rotorblad ver
loor en vervolgens als een
baksteen neerstortte op de
autobahn Mannheim-Hei
delberg. Op de grond ex
plodeerde het toestel: Alle
inzittenden kwamen in de
huizenhoge vlammenzee
om.
springen en vrije val hadden
willen doen, bevonden zich 23
Fransen uit Toulon en 8 En
gelsen uit Swansea in Wales,
beide partnersteden van
Mannheim, alsmede 6 Duitsers
en 2 Amerikanen. Pas gisteren
werd bekend dat het aantal
slachtoffers niet 44, zoals tot
dan toe aangenomen, maar 46
bedraagt: vlak voor het ver
trek was namelijk nog een
tweekoppig televisieteam van
de Amerikaanse leger-omroep
AFN aan boord gekomen. Res
ten van de camera waren in
het wrak aangetroffen. Het
bleek uiterst moeilijk om de
verkoolde lijken te identifice
ren. Gisteravond was nog
maar van 20 slachtoffers be
kend om wie het ging.
De Westduitse luchtveilig-
heidsdienst en recherche en de
Amerikaanse legerautoriteiten
zijn een onderzoek begonnen
naar dè oorzaak van de ramp
met de helicopter van het type
CH-47. De piloot had vlak
voor het ongeluk per »boordra-
dio laten weten dat hij naar de
luchthaven wilde terugkeren,
Lijkkisten staan opgestapeld op de snelweg bij Mannheim terwijl nog geprobeerd de
slachtoffers te identificeren.
zonder te zeggen waarom. Vol
gens de politie-inspecteur van
Mannheim zou er nogal lucht
hartig met de veiligheidsvoor
schriften zijn omgesprongen.
Voor de nabestaanden van de
omgekomen parachute-sprin
gers wordt het verlies nog ver
groot door het feit dat allen
voor de start een verklaring
hebben ondertekend waarin
zij van elke eventuele aan
sprakelijkheidsstelling afzien
zodat een schadeclaim niet
mogelijk is. Het luchtfeest
werd direct na het ongeluk af
gelast De autoweg, op het tijd
stip dat het toestel neerstortte,
gelukkig vrijwel zonder ver
keer, bleef ook gisteren nog de
gehele dat afgesloten.
folg voorpagina)
nteiiYORK De Ameri-
"j4u0( se minister van bui-
Noor indse zaken, George
!660° tz, heeft gisteren in
toespraak gezegd dat
herenigde Staten een
pinnjeraden standpunt
innemen inzake
aldent Reagans vredes-
atae* voor ^et Midden-
CD-13 ten. Washington zal
regeling opleggen,
„het initiatief van de
dent bevat krachtige
q ei
Amerikaanse stelregels.
Wij zullen daar niet van
afwijken", aldus Schultz.
Het vredesplan dat Reagan an
derhalve week geleden ont
hulde omvat onder meer auto
nomie voor de Palestijnen op
de westelijke Jordaanoever en
in de Gazastrook, alsmede
stopzetting van nieuwe Israëli
sche nederzettingen in deze
gebieden. Israël heeft de voor
stellen verworpen en de Ara
bische landen kwamen later
met hun eigen plan, dat op be
langrijke punten van de Ame
rikaanse ideeën afwijkt.
Hij zei verder dat Israël nu de
kans heeft via eerlijke onder
handelingen zijn militaire
kracht in vrede te vertalen. Is
raël heeft „wederom en tegen
een tragische prijs" laten zien
dat het militair niet verslagen
kan worden. Als de Arabische
landen vrede willen, zullen zij
duidelijk en uitdrukkelijk het
bestaansrecht van de joodse
staat moeten erkennen.
De Egyptische president Moe
barak heeft zaterdag ver
klaard dat hij het Midden-Oos
teninitiatief van de president
Reagan steunt. Hij zei dit na
anderhalf uur met de Franse
president president Mitterrand
te hebben gesproken in Parijs.
Moebarak liet weten weinig
heil te zien in het lanceren
van een eerder ontwikkeld
Frans-Egyptisch vredesinitia
tief.
Over het vredesplan dat vori
ge week op de Arabisache top
conferentie ip Fez werd ont
wikkeld, zei Moebarak dat dit
plan de ontwikkelingen in het
Midden-Oosten ten goede zal
komen. Hij voegde er echter
aan toe dat de middelen ont
breken om dit plan foe te pas
sen.
Egypte werd uit de Arabische
Liga gestoten, nadat president
sadat in 1978 de Camp-Davi-
dakkoorden had gesloten.
Over een hernieuwd Egyp
tisch lidmaatschap van de Liga
zei Moebarak, dat Kairo niet
staat te popelen om weer opge
nomen te worden, maar dat
een Arabische delegatie gast
vrij zal worden ontvangen. In
Fez werd vorige week beslo
ten op korte termijn een af
vaardiging naar Egypte te stu
ren, teneinde dat land weer in
de Arabische gemeenschap op
te nemen.
Israël wil
ontmoeting
paus-Arafat
voorkomen
TEL AVIV Israël doet po
gingen om een bijeenkomst
tussen paus Johannes Paulus
II en de Palestijnse leider Jas-
ser Arafat te voorkomen. Dit
is gisteren door Israëlische
functionarissen meegedeeld.
Arafat zal woesndag aanstaan
de in Rome aankomen, waar
hij de PLO zal vertegenwoor
digen op de jaarlijkse confe
rentie van de Inter-Parlemen-
taire Unie. Door het Vaticaan
was afgelopen weekeinde be
kend gemaakt, dat Arafat dan
een ontmoeting zal hebben
met de paus. De israëlsiche
functionarissen zeiden niet op
welke wijze Israël deze ont
moeting wil voorkomen. Israël
heeft in het verlden wel meer
geprotesteerd tegen contacten
tussen het Vaticaan en PLO.
t ROET Het geregel-
Libanese leger heeft
24 iren in Beiroet tot het
en van de avond strijd
iverd met linkse mos-
159 itrijders. De Libanese
ring liet naar aanlei-
van dit incident we-
„met ijzeren vuist" te
i optreden tegen
groepering, die de
in Libanon ver-
rt.
;ns de Libanese televi-
ou bij de gevechten met
de linkse militie een Libane
se militair zijn gedood en 13
anderen raakten gewond. De
politie meldde dat ook twee
voorbijgangers werden ge
dood. Een vrachtwagen van
het Franse vredescontingent,
dat geladen was met munitie,
werd tot ontploffing ge
bracht. Het zware vuurge
vecht vond plaats in het cen
trum van de stad, vlakbij de
Groene Lijn, de grens tussen
Oost- en West-Beiroet. De
gevechten zouden zijn ont
staan, nadat linkse militiele
den het vuur hadden geo
pend op een konvooi van
Soenni moslims, dat op weg
was naar de residentie van
de aanstaande Libanese pre
sident Bashir Gemayel.
De voormalige premier van
Libanon, de soenniet Saëb
Salam, heeft afgelopen zater
dag een ontmoeting gehad
met Bashir Gemayel. Na af
loop van het onderhoud riep
Salam de Libanezen op „het
verleden te vergeten en
hoopvol de toekomst tege
moet te zien". Het was de
eerste keer dat beide heren
elkaar ontmoetten.
Een auto, beladen met ongeveer zeventig kilo explosieven, werd dit weekeinde in de
Noordlibanese havenstad Tripoli tot ontploffing gebracht. Volgens de Libanese politie
kwamen hierbij twee mensen oim het leven en raakten er achttien gewond. Zo'n twin
tig auto's brandden geheel uit. Over de daders is niets bekend.
(Van onze correspondent Jan Drummen)
ARIJS Als gevolg van het uitzonderlijk zonnige en war-
e zomerweer in uitgestrekte streken van Frankrijk is de
'ijnoogst in Frankrijk dit jaar twee weken vroeger begonnen
an normaal. 1982 belooft een uitstekend wijnjaar in Frank-
jk te worden, zowel wat de kwantiteit als de kwaliteit be
reft.
Ie totale opbrengst wordt op 70 tot 75 miljoen hectoliter ge
temd, hetgeen iets meer is dan het gemiddelde en de kwali-
rit varieert van „goed" tot „uitmuntend". Maar vreemd ge-
oeg kondigen de wijnbouwers dit nieuws allerminst uitbun-
'g of zelfs maar met een glimlach aan; integendeel: zij zijn
omber en bezorgd over het wijnjaar 1982, dat elke consument
met voldoening vervult. Het spookbeeld van overproduktie
en het dalen van de prijzen baart de meeste wijnboeren zor
gen, ondanks het feit dat dit jaar een nieuwe regeling van
kracht is geworden die op Europees plan de wijnmarkt moet
saneren.
De wijnen uit het Loire-dal zijn dit jaar van „goede kwali
teit": Bordeaux is van „zeer goede kwaliteit"; Beaujolais is
„uitmuntend"; de Bourgogne 1982 zal gaan behoren tot de
„grote jaren" en de champagne zal dit jaar „evenwaardig zijn
aan het gedenkwaardige jaar 1970."
Ten aanzien van de Bordeaux-wijnen is er een licht menings
verschil: sommige deskundigen voorspellen een „zeer goede
kwaliteit", anderen gewagen van een „uitmuntend jaar". In
elk geval zijn de druiven opmerkelijk: juni was gunstig voor
de bloei en juli was droog en zonnig en de wijnkopers voor
spellen een oogst van 4,4 miljoen hectoliter „d'appellation d'o-
rigine controlée" en van 5,5 miljoen liter als daarbij de tafel
wijn gerekend wordt.
In Bourgondië wordt op een oogst van 340.000 hectoliter gere
kend tegen 161.000 verleden jaar; in de Yonne rekent men
(voor de Chablis) op 160.000 hectoliter (tegen 55.000) en een
half miljoen hectoliter in de Saone-et-Loire tegen 253.000 in
1981.
Van de Beaujolais, waarvan voorspeld wordt dat hij uitste
kend zal zijn, verwacht men 1,2 miljoen hectoliter (1981: 1,1
miljoen). De prijs van de Beaujolais is eveneens gestegen en
men spreekt van een hausse van 10 tot 12 procent.
LONDEN De Engelse premier mevrouw Margareth
Thatcher en koningin Elisabeth kunnen slecht over
weg met elkaar. Dat schrijft de bekende Britse journa
list Anthony Sampson in zijn nieuwste boek over De
veranderende samenleving in Groot-Brittannië. Samp
son bewees met eerder werk iemand te zijn die zeer
goed op de hoogte is van de manier waarop Engeland
wordt geregeerd.
Volgens de schrijver zijn de wekelijkse ontmoetingen tussen bei
de dames verre van vriendelijk. De bijeenkomsten, altijd op
Buckingham Palace in Londen, zijn bedoeld om de koningin op
de hoogte te brengen van de opvattingen en plannen van de re
gering. „Ze worden door tenminste een van de twee gevreesd",
schrijft Sampson die niet duidelijk maakt of hij de koningin of
mevrouw Thatcher op het oog heeft.
„De verhouding tussen beiden is des te slechter omdat beide da
mes min of meer van rol wisselen", aldus Sampson. „De konin
gin is vriendelijk en eenvoudig. Mevrouw Thatcher, die even
oud is als de koningin, gedraagt zich bij uitstek als een konin
gin."
Sampson schrijft dat Elisabeth gewoonlijk beter overweg kan
met politici van Labour dan van de Conservatieven, zoals me
vrouw Thatcher en haar voorganger Edward Heath. Koningin
Elisabeth kon goed opschieten met de vroegere Labour-premiers
Harold Wilson en James Callaghan. De huidige leider van La
bour, Michael Foot, heeft het hart van de koningin gestolen door
zijn gesprekken over literatuur.
Sampson, die onder meer een boek op zijn naam heeft staan
over de wapenindustrie, weigert te zeggen hoe hij aan zijn gege
vens komt, maar hij hij benadrukt dat hij grondige onderzoekin
gen heeft gedaan. Hij heeft alvorens zijn boek te schrijven nau
we contacten gehad met mevrouw Thatcher en prins Charles.
PEKING Het centrale
comité van de Chinese
communistische partij
heeft gisteren een nieuw
politburo gekozen het
hoogste partijorgaan
waarvan de onbetwiste
Chinese leider Deng Xiao
ping (78) deel uitmaakt,
maar niet meer Hua Guo
feng, de beschermeling
van wijlen voorzitter Mao
Tsetung. Veertien maan
den geleden al was de val
van Hua ingezet.
Hua die Mao in 1977 als voor
zitter opvolgde, werd gisteren
uit het politburo en uit de eli
tegroep verwijderd. Hij blijft
wel lid van het nieuwe centra
le comité, het „parlement" van
de communistische partij. Ook
Hu Yaobang, een belangrijk
medestander van Deng, werd
in het politburo en de elite
groep gekozen. Zoals verwacht
werd hij ook gekozen tot se-'
cretaris-generaal en zal hij de
dagelijkse leiding hebben van
de communistische partij.
Vice-premier Wan Li heeft
gisteren bekend gemaakt dat
de bevolking van China 1,076
miljard zielen telt. Dat ^vast
gesteld bij de volkstelling van
1 juli. In Peking is verder
meegedeeld dat de herhaalde
malen afgebroken besprekin
gen met de Sovjet-Unie over
grensgeschillen zullen worden
hervat.
VICTORIA De regering van de eilandgroep van de
Seychellen in de Indische Oceaan heeft deze week be
sloten dat zij wil ingaan op een Westduits verzoek om
op het hoofdeiland Mahe in de buurt van het strand te
mogen graven naar een schat van tweehonderd miljoen
dollar die er door piraten zou zijn begraven.
De Westduitse zakenman Herbert Echtler zegt dat hij beschikt
over uitgebreide inlichtingen rond de geheime bergplaats van
kisten met gouden munten en edelgesteente uit het Verre Oos
ten, afkomstig van Olivier La Vasseur, bijgenaamd La Buse, een
Franse piraat uit de achttiende eeuw. Echtler zegt dat La Buse
en zijn Engelse collega Taylor in 1721 het Portugese schip Onze
Lieve Vrouw van de Kaap plunderden en met hun buit naar de
Seychellen gingen, een groep var. 92 koraaleilanden op 2400 ki
lometer uit de kust van Oost Afrika. Bemanningsleden die de
schat hielpen begraven, werden vermoord om te voorkomen dat
zij zouden praten. La Vasseur werd in 1730 gepakt en op het
Franse eiland la Reunion opgehangen. Een paar seconden voor
zijn dood wierp hij een stuk papier met geheimzinnige tekens in
het publiek, dat zou hebben betekend: „Als het jullie lukt, dwa
zen, vindt hem (de schat) dan." Tweehonderd jaar heeft men ge
zocht. Echtler meent nu te weten'dat hij de juiste plaats weet. De
regering van de Seychellen zou een schat van 200 miljoen dollar
zeer welkom zijn. Het bedrag overschrijdt drievoudig haar jaar
lijkse uitgavenbegroting.
