Meerderheid CBA
beslist over te
lormen coalitie
Faber
ontkent
politiek beraad
ctievoerders
reenpeace
p dumpschip
gesloten
Meer dan kwart van
Kamer „vernieuwd'1
Den Uyl: „Laat
informateurs
beginnen met
herstelplan"
Jan Terlouw géén
fractieleider D'66
Ook collegeld HBO omhoog
- JNENLAND
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 10 SEPTEMBER 1982 PAGINA 9
olse hoofdambtenaar
mduur „gemuilkorfd'
«ijLLE De door de gemeente Zwolle op non-
gestelde hoofdambtenaar Henk Komduur
liks meer tegen de pers zeggen dat beledi-
kan zijn voor de gemeente Zwolle. Dat heeft
esident van de Zwolse arrondissementsrecht-
bepaald in het kort geding dat Zwolle tegen
,V luur had aangespannen toen deze gemeente-
Taris Meiman van verduistering, meineed en
:id in geschrifte beschuldigde. Als Komduur
toekomst weer „beledigt" moet hij per daad
stan edrag van 25.000 gulden aan de gemeente be-
Komduur claimt het recht van vrije me-
- o uiting, maar volgens de rechtbank-president
ortatdat recht nog niet in dat men zich beledi-
uitlaten over anderen, ook al zouden
jtlatingen op zichzelf niet onjuist zijn. Kom-
mag met zijn beschuldigingen wel tot de
ie gemeenteraad wenden.
2100 Kilo hash
onderschept
BREUKELEN De politie
van Breukelen heeft woensdag
een grote partij' hash onder
schept. Nadat bij Utrecht een
bestelauto met 600 kilo van de
weg was gehaald trof de poli
tie in een loods in Breukelen
een vrachtauto aan, waarin
1500 kilo hash was verstopt.
De handelswaarde van de par
tij drugs wordt geschat op
twee miljoen gulden. Er zijn
tot nu toe drie mensen gear
resteerd: een 28-jarige man uit
Amsterdam, een 34-jarige man
uit Breukelen en een 40-jarige
Engelsman.
Vlielanders niet blij met
aandacht raadsverkiezingen
VLIELAND De bewoners van het Waddeneiland Vlie
land zijn allerminst gelukkig met de aandacht die de me
dia schenken aan de nieuwe raadsverkiezingen op het
eiland volgende week woensdag. Burgemeester Visser: „De
Vlielanders irriteren zich aan die opdringerige, ophitsende
nieuwsgierigheid. Laat de Vlielanders gewoon naar de
stembus gaan". Die gang naar de stembus is overigens zo'n
gewone niet.
Dat de Vlielanders woensdag voor de vierde maal dit jaar
naar de stembus moeten, heeft te maken met „ernstige
vormfouten" bij de raadsverkiezingen van 2 juni. Hertel
ling van de stemmen niet volgens de regels van de kieswet
en het bewaren van de stembriefjes in een stembus, welis
waar afgesloten met een hangslot, maar beslist niet in-
braakvrij, leidde ertoe dat de raad van Vlieland en de
Raad van State oordeelden: overdoen.
Vastgebonden vrouw
door verstikking
om het leven gebracht
NIJMEGEN Sectie op het lichaam van
de 84-jarige mevrouw Van Kleef-Smits uit
Nijmegen, heeft gisteren uitgewezen dat
zij door verstikking om het leven is geko
men. De vrouw werd woensdagmorgen
door een buurjongen in haar woning dood
en aan handen en voeten gebonden op
bed aangetroffen. Het buurtonderzoek en
het systematisch uitkammen van een
cross-terreintje, aan de overkant van de
woning, heeft volgens de politiewoord
voerder tot nieuwe aanknopingspunten
geleid. Daarover zijn in verband met het
onderzoek, geen mededelingen gedaan.
De politie sluit niet uit dat de vrouw het
slachtoffer is geworden van inbrekers.
OYALISTEN VOOR HET BLOK GEZET»
1 n onze parlementaire re
dactie)
:N HAAG De CDA-
ctie heeft gisteren tij-
ns een bijna vier uur
rende vergadering af
baken gemaakt voor
gedrag van haar le-
n tijdens de kabinets-
matie. Degenen, die
uitputtende discussie
jven weigeren zich
er te leggen bij de wil
de meerderheid,
laatsen zich daarmee
iten de fractie", aldus
orzitter Lubbers.
practische consequentie
deze afspraken is dat
gelijke dissidenten de
sntuele vorming van een
dk-WD-kabinet niet kun-
blokkeren om vervol-
?s gewoon verder te func-
peren als lid van de frac-
Ook hebben zij niet dé
gelijkheid, zoals in 1977
>eurde, als „loyalisten" in
CDA-fractie zo'n kabinet
gaan gedogen?
de nieuwe fractie zitten
of zes mensen, die een
rke voorkeur hebben voor
coalitie met de PvdA:
nister De Boer, staatssecre-
is Van Houwelingen, Fa-
De Kwaadsteniet, Beine
en Dijkman. De eerste
:r kwamen gisterochtend
een om zich op de politieke
uatie te beraden. Dat be
ad had plaats op "het minis-
■ie van Defensie, op de ka-
;r van Van Houwelingen.
iglement
it was Ruud Lubbers, die
een persconferentie mel-
ng maakte van het nieuwe
■actiereglement". Lubbers
werd gisteren „op uitdrukke
lijk voorstel" van premier
Van Agt, die zich al zwaar
genoeg belast vindt met zijn
beide ministerschappen, ge
kozen tot voorzitter en on
derhandelaar van de fractie.
Hij zal daarbij nauw overleg
voeren met Van Agt, die de
eerste van de kandidaat-mi
nisters is van het CDA. De
premier aanvaardde „van
zelfsprekend" wel het lid
maatschap van de fractie.
Lubbers blijft beschikbaar
voor een ministerspost.
Als voorzitter had Lubbers
het vraagstuk van het loya
lisme zelf op de agenda ge
plaatst. Alle gepraat en ge
schrijf over een mogelijke
herleving van dit verschijn
sel hadden dit volgens hem
noodzakelijk gemaakt. Alle
45 leden van de fractie zou
den zich nu „zonder één uit
zondering" achter de hierbo
ven beschreven spelregels
hebben geschaard. „Wij heb
ben ons dus verplicht ons ui
terste best te doen het eens te
worden. Mocht dat niet ge
lukken, dan zal ik de konin
gin en de voorzitter van de
Tweede Kamer moeten mel
den dat mijn fractie één of
meer leden kleiner is gewor
den", aldus Lubbers.
Voorbehoud
Leden met ee
(erkend voorbehoud op een
onderdeel van het CDA-ver-
kiezingsprogram), zoals Hans
de Boer en Sytze Faber, kun
nen zich daarop niet beroe
pen om zich tegen een re-
geeraccoord te blijven verzet
ten. Wel zullen zij in de Ka
mer tegen bepaalde onderde
len van zo'n accóord mogen
stemmen^ Theoretisch is
denkbaar dat een informa
teur aan een ontwerp-ac-
coord de voorwaarde koppelt
dat een fractie in principe
moet instemmen met de
plaatsing van kruisraketten.
Maar Lubbers zal weigeren
een dergelijk voorstel in zijn
fractie te verdedigep, zo zei
hij.
Premier Van Agt, aangespro
ken op zijn belofte dat hijzelf
de loyalisten met „vaste
hand" zou leiden, toonde zich
zeer tevreden over hetgeen
er in de eerste fractieverga
dering was geschied. Hij wees
op het nauwe overleg tussen
Lubbers en hemzelf en
merkte op: „Onze vier vaste
handen hebben inmiddels
een werkstuk gewrocht dat
er wezen mag".
Verbaasd
VVD-leider Ed Nijpels zei
zich zeer verbaasd te hebben
over het feit dat de loyalisten
in het CDA daags na de ver
kiezingen al onmiddellijk de
koppen bij elkaar gestoken
hebben. Hij wees in dit ver
band op ferme taal voor de
verkiezingen van CDA-frac-
tieleider Lubbers en lijsttrek
ker Van Agt. De bijeenkomst
van de loyalisten, die Nijpels
steeds als een „reünie" aan
duidde, zal volgens hem ze
ker als eerste punt op de
agenda staan van een ge
sprek met een eventuele
CDA-informateur, later in de
kabinetsformatie.
(Van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG Het
CDA-fractielid Faber,
één van de zogenaamde
loyalisten, heeft ontkent
dat er door enkele loya
listen gisterochtend een
beraad is gehouden op
het ministerie van De
fensie.
„Dat zijn indianenverhalen.
Ik was op het ministerie van
Defensie om volstrekt parti
culiere redenen. Het gesprek
met Van Houwelingen had
helemaal geen politieke
strekking", aldus Faber. Het
Kamerlid ontkende ook dat
de CDA-Kamerleden De
Boer en De Kwaadsteniet bij
zijn gesprek met staatssecre
taris Van Houwelingen aan
wezig waren.
De CDA'er Jan Nico Schol
ten wil dat „onafhankelijke
mensen" een onderzoek in
stellen naar de oorzaak van
de jongste vier verkiezings
nederlagen van het CDA.
Scholten heeft daarover een
brief gestuurd aan het be
stuur van het CDA. Het gaat
hierom een reactie op de be
schuldiging van premier Van
Agt dat het verlies van afge
lopen woensdag te wijten is
aan de „loyalisten".
Scholten, die als 58e op de
lijst van het CDA niet direct
in de Tweede Kamer is geko
zen, is van mening dat de
oorzaken van de nederlaag
heel ergens anders liggen. Hij
wijst op het „zwalkende
standpunt" van premier Van
Agt inzake de plaatsing van
kruisraketten. Ook vindt
Scholten het niet goed dat
het interim-kabinet, waarin
het CDA een dominerende
positié «inneemt, wel heeft ge
zegd dat de lagere inkomens
in 1983 fors achteruit moeten
maar over de hogere inko
mens geen duidelijkheid
heeft willen geven.
DEN HAAG Lijsttrek
ker Jan Terlouw van
D'66 wil niet als fractie
leider gaan optreden en
ook niet deelnemen aan
de gesprekken over een
te vormen kabinet. Hij
blijft liever (nog even?)
minister en vice-premier.
Terlouw kaïi nu nog drie
maanden het kamerlidmaat
schap uitoefenen. Daarna
moet hij, als de formatie van
een nieuw kabinet nog niet
afgerond is, besluiten: óf mi
nister blijven óf kamerlid
worden. Binnen D'66 wordt
gezegd dat Terlouw dan kiest
voor het rrtinisterschap. Als
er niet binnen drie maanden
een nieuw kabinet is kan hij
niet meer terug naar de Ka
mer., Of Terlouw in de Ka
mer wil gaan zitten wordt in
D'66 ernstig betwijfeld. Hij
zou in elk geval niet bereid
zijn als fractieleider oppositie
te gaan voeren tegen een
nieuw kabinet. Er wordt dan
ook druk gespeculeerd over
het opstappen van de man,
die D'66 eerst naar negen ze
tels winst en daarna naar elf
zetels verlies voerde.
jSTERDAM De kapitein van het dumpschip de
hborg heeft gisteren drie actievoerders van Green-
Ice van de loskranen weggehaald en ingesloten in
Ivooronder. Volgens Grreenpeace is dat gebeurd op
I van de officier van justitie. Deze heeft nog geen
pmentaar willen geven. Met hun actie hebben de
J mannen de dump van radioactief afval in zee twee
Jen kunnen ophouden.
ivice-president var» de rechtbank in Amsterdam heeft giste-
|in kort geding beslist dat leden van Greenpeace vanwege
trisico van geweld, geen dumpschepen meer mogen betreden
Bijh gecharterd door de Britse Commissie voor kernenergie,
mogen zich ook niet aan de schepen vastketenen. Voor een
meen verbod achtte de rechter onvoldoende grond aanwe-
varen met kleine bootjes onder de dumpplatforms is Green-
■e niet verboden, omdat dergelijke activiteiten alleen gevaar
'eren voor de actievoerders zelf. Op grond van deze uit-
ik zal het Energie Centrum Nederland (ECN) vanmiddag
ïelfde kort geding aanspannen tegen Greenpeace, met een
[elijkbare eis: Greenpeace te verbieden om schepen die zijn
H larterd door ECN, het dumpen van radio-actief afval in zee
a «moeilijken. In een eerdere uitspraak van de Amsterdamse
nter werd Greenpeace verboden om de dump onmogelijk te
^ken, maar toegestaan om te hinderen.
3E n veertig Spanjaarden hebben gisteren voor het Nederlandse
sulaat in Sevilla een vreedzame demonstratie gehouden te-
het dumpen van radio-actief afval door het Nederlandse
ip Rijnborg, zo'n 700 kilometer uit de Spaanse noordwest-
Actievoerders
Amelisweerd
gaan bos lijfelijk
verdedigen
UTRECHT Personeels
leden van Rijkswaterstaat
die dit najaar beginnen
met het omhakken van
vier hectare bos ih het
landgoed Amelisweerd,
voor de aanleg van rijks
weg 27, hebben grote
kans honderden mensen
op hun weg te vinden.
Nu de politieke mogelijkheden
om de aanleg van de weg
praktisch zijn uitgeput, heeft
de actiegroep Vrienden van
Amelisweerd het landelijk
Amelisweerd Comité (LAK)
opgericht. Zo'n duizend men
sen uit Utrecht en omgeving
staan ter beschikking om zich
lijfelijk tegen het kappen te
verzetten.
De actievoerders willen het
werk bemoeilijken met mense
lijke blokkades en door in de
bomen te gaan zitten. Ook
wordt geweld en het saboteren
van materieel van Rijkswater
staat niet uitgesloten, zo maak
te het LAK gisteren bekend.
Verder denkt het LAK aan
huttenbouw op de toegangswe
gen naar het bos en in de bo
men die gekapt moeten wor
den. Om het omzagen moeilij
ker te maken zijn al lange sta
len spijkers in de bomen gesla
gen. Zaterdag houdt het LAK
een demonstratieve tocht door
Utrecht.
(Van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG De Twee
de Kamer telt na de ver
kiezingen 39 nieuwe leden
waarvan er vijftien nog
nooit in de Tweede Ka
mer hebben gezeten. Dit
valt op te maken uit de
vertaling van de uitslag
van de woensdag gehou
den verkiezingen.
Onder de nieuwe gezichten in
de Kamer zijn onder meer de
oud-staatssecretaris van Socia
le Zaken onder het tweede ka
binet Van Agt, mevrouw Dales
(PvdA).
In de Tweede Kamer komen
ook talrijke bewindslieden van
het huidige kabinet terug als
mede PvdA-bewindslieden die
in het tweede kabinet Van Agt
zaten voordat dit in mei van
dit jaar ten val kwam.
Voor het CDA werden in de
Kamer gekozen premier en
minister van Buitenlandse Za
ken Van Agt, minister De
Boer (CRM), staatssecretaris
Van den Broek (Buitenlandse
Zaken), minister Deetman
(Onderwijs), minister Van Dijk
(Ontwikkelingssamenwer
king), minister Gardeniers
(Volksgezondheid), minister
De Graaf (Sociale Zaken),
staatssecretaris Hermes (On
derwijs), staatssecretaris Van
Houwelingen (Defensief mi
nister De Koning (Landbouw
en Visserij), staatssecretaris
Van Leijenhorst (Binnenland
se Zaken), minister De Ruiter
(Justitie) en staatssecretaris
Van Zeil (Economische Za
ken).
Van de D'66-bewindslieden
werden in de Kamer gekozen
minister Terlouw (Economi
sche Zaken), staatssecretaris
Lambers (Milieu) en minister
Nypels (Volkshuisvesting).
Alle gekozen bewindslieden
moeten na drie maanden be
slissen of zij in de Kamer blij
ven of in het kabinet.
Van de oud-PvdA-bewindslie-
den komen in de Kamer: me
vrouw Dales (was. staatssecre
taris Sociale Zaken), Van Dam
(was minister van Volkshuis
vesting), Van der Doef (was
staatssecretaris Verkeer en
Waterstaat), Van Kemenade
(was minister van Onderwijs),
Kombrink (was staatssecreta
ris Financiën), Van der Louw
(was minister CRM), Stemer-
dink (was staatssecretaris De
fensie), Van Thijn (was minis
ter Binnenlandse Zaken) en
Den Uyl (was minister Sociale
Zaken).
Onder de Kamerleden die de
Tweede Kamer verlaten be
vinden zich: M. Bakker (CPN),
Roethof (PvdA), Borgman
(CDA) uit Aalsmeer, Couprie
(CDA) uit Gouda, Dekker
(D'66) uit Den Haag, De Jonge
(CDA) uit Leiden, Schaper
(D'66) uit Den Haag, Wilbers
(D'66) uit Voorschoten.
Onder de nieuwe Kamerleden
bevinden zich: Janmaat (CP)
en Voorhoeve (VVD) beiden
uit Den Haag.
(Van onze parlementaire re-
daktie)
DEN HAAG Minister Deet
man heeft besloten ook het
HBO-collegegeld volgend jaar
fors te verhogen: van 650 naar
890 gulden. De collegegeldver
hoging voor het wetenschap
pelijk onderwijs heeft Deet
man al eerder bekendgemaakt:
dat stijgt naar 1026 gulden.
Met die voorstellen wijkt de
bewindsman af van de belofte
die in het kabinet Van Agt II
door minister Van Kemenade
was gedaan. Die afspraak be
helsde dat eerst een nieuw stu
diefinancieringsplan zou wor
den uitgebracht, alvorens zou
worden besloten tot een colle
gegeldverhoging.
De HBO-raad heeft zich in een
eerste reactie plannen hevig
verzet tegen de plannen van
de bewindsman. De raad wijst
daarbij op de belofte van oud-
minister Van Kemenade.
Koningin Beatrix begon haar consultaties gisteren met
de ontvangst van voorzitter Thurlings van de Eerste Ka
mer, voorzitter Dolman van de Tweede Kamer (links op
de foto) en voorzitter Scholten van de Raad van State
(rechts).
(Vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG PvdA-fractieleider drs. J. den Uyl
heeft gisteren na zijn bezoek aan de koningin gezegd er
de voorkeur aan te geven, dat één van de informateurs
iemand zal zijn „die meer met dit bijltje heeft gehakt
en bekend is in de Haagse politieke wereld". Hij dacht
daarbij bijvoorbeeld aan een oud-minister. De andere
informateur zou „van buitenaf" kunnen worden aange
trokken.
Hoewel Den Uyl geen namen noemde, bleek dat in PvdA-krin-
gen bij de tweede informateur wordt gedacht aan prof. De Ga-
lan, die in het najaar van 1981 samen met prof. Halberstadt het
tweede-kabinet-Van Agt lijmde. Ook de naam van prof. Van der
Hoeven, oud-lid van de Raad van State circuleerde gisteren aan
het Binnenhof.
Volgens Den Uyl zouden de informateurs moeten beginnen met
het opstellen van een „kort economisch herstelplan, waarin
mede de standpunten zijn verwerkt van FNV en CNV". Dit
plan zou dan aan CDA, VVD en D'66 moeten worden voorge
legd. Den Uyl wees er nog eens nadrukkelijk op, dat de PvdA
het niet nodig vindt, tijdens de formatie afspraken te maken
over de plaatsing van de kruisraketten. „Het is onmogelijk daar
over afspraken te maken, omdat het standpunt van de PvdA-
ministers vaststaat, namelijk onder geen enkele voorwaarde
plaatsing van die raketten. Wat voor noodzaak is er dan, daar
nu moèilijk over te gaan doen?". Overigens reageerde Den Uyl
niet afwijzend op een suggestie die gisteren ten aanzien van dit
vraagstuk door de PvdA'er Han Lammers (landdrost van de
Zuidelijke IJsselmeerpolders) werd gedaan. Volgens Lammers
zou er een regeerakkoord kunnen komen met een afwijzing van
de plaatsing van de raketten, met dien verstande dat de met de
PvdA meeregerende partij op dat punt van het akkoord een
voorbehoud zou mogen maken. „Een belangwekkende gedach
te", aldus Den Uyl.
CDA-fractieleider Lubbers heeft de koningin geadviseerd, „een
PvdA-informateur te benoemen die de mogelijkheden moet on
derzoeken voor de vorming van een hecht en daadkrachtig'
meerderheidskabinet". Zo'n kabinet zou, aldus het CDA-advies,
„vruchtbaar moeten samenwerken met het parlement, op basis
van een regeerakkoord op hoofdpunten waarmee eensgezind de
huidige grote problemen van het land kunnen worden aange
pakt". Volgens Lubbers moeten die problemen zo snel mogelijk
worden aangepakt. De kabinetsformatie moet dan ook van korte
duur zijn.
In het advies dat D'66 aan de koningin uitbracht staat dat een
PvdA-informateur moet gaan onderzoeken welk meerderheids-
kabinet mogelijk is dat op een vruchbare samenwerking met de
Tweede Kamer kan rekenen. In een toelichting zei D'66-fractie^
leider Brinkhorst - die gekozen werd nadat lijsttrekker Terlouw
in de fractie liet weten liever minister te blijven - dat D'66 in
beginsel bereid is deel te nemen aan een te vormen kabinet.
Men wacht echter initiatieven van anderen af om D'66 bij de
kabinetsvorming te betrekken. „In beginsel hebben wij tot een
afwachtende houding besloten", aldus Brinkhorst, die ontkende
dat D'66 daarmee ook formeel heeft besloten zich te beperken
tot een oppositierol.
Overdag
minder warm
DE BILT Het wordt mor
gen wat minder warm. De
temperatuur wordt in de mid
dag niet veel hoger dan onge
veer twintig graden. Dat komt
omdat de wind naar west gaat
draaien en koelere zeelucht
binnenstroomt. Deze. lucht
wordt aangevoerd langs de
zuidflank van een diepe de
pressie bij IJsland. Het bij .de
depressie behorend koufront
trekt morgenoverdag over Ne
derland. Het brengt ons wol
kenvelden, maar de activiteit
neemt verder af, zodat het
vrijwel overal droog blijft. In
Scandinavië krijgt het weer
een buiig karakter. Boven de
Britse eilanden klaart het
morgen op dankzij een hoge-
drukgebied, dat over de Atlan
tische Oceaan naderbij komt.
Dit hogedrukgebied bepaalt
zondag het weer in Nederland.
Weersgesteldheid van gisteren
Eelde onbew.
Eindhoven l.bew.
Den Helder l.bew.
Vlisslngen l.bew.
Z.-Umburg onbew.
Aberdeen zw.bew.
Athene h.bew.
Barcelona h.bew.
Berlijn onbew.
21 12 Orr
15 130.7 IT
29 20 0 rr
onbew. 25
Franklorl
Helsinki
Innsbruck
Klagen furl
Kopenhagen
Lissabon
Rome onbew.
Spilt h.bew.
Stockholm mist
Wenen l.bew.
Zürlch geh bew.
Casablanca iw.bew.
bew. 26 21 On
