Van Agt redt
campagnestart CDA
Brand in school
mogelijk
aangestoken
Milieuschip Sirius paraat
voor actie tegen dumpschip
Ton Planken: campagnes zijn steriele woordenstrijd
w NNENLAND
LEIDSE COURANT
MAANDAG 23 AUGUSTUS 1982 PAGINA 5
[ensieorder voor Nijverdal
i Cate
(Van onze sociaal-economische redactie)
I HAAG Het Twentse textielbedrijf Nijver-
Ten Cate krijgt van het ministerie van Defen
ce opdracht om een nieuw gevechtspak te ont-
[kelen voor de gehele krijgsmacht. Minister
Defensie Van Mierlo heeft dat voor de Tros-
jo bekendgemaakt. Het gaat volgens Van Mier-
jm „een gigantische order". Alleen al de land-
jht telt 100.000 soldaten die elk twee gevechts
ken hebben. Nijverdal krijgt 39 maanden de
om het gevechtspak te ontwikkelen. Het moet
militairen beschermen tegen binnendringend
ht. kou en hitte. Volgens minister Van Mierlo
deze order voor het Twentse bedrijf een be-
jrijke basisproductie zijn over een periode van
jt 20 jaar. Daarbij gaat het om honderdduizen-
gevechtspakken en honderden miljoenen gul-
s, aldus de bewindsman.
Twee jongens
dood onder trein
CASTRICUM Twee jon-
gens uit Castricum (16 en 11
jaar) zijn zaterdagmiddag
om het leven gekomen bij
het oversteken van de
spoorbaan tussen Castricum
en Uitgeest. Beide jongens
zaten op een tractor, aldus
de politie. Ze werden over
reden door de trein Alk-
maar-Haarlem. Het ongeluk
gebeurde op een onbewaakt
overpad met - door bossages
- slecht uitzicht op het
spoor. Het treinverkeer on
dervond een vertraging van
een half uur.
ANWB in clinch met BOVAG
over reparatie-afdeling
DEN HAAG De ANWB wil tot ongenoegen
van de BOVAG (bond van garagehouders) in de
toekomst overgaan tot het verrichten van kleine
reparaties bij de verplichte keuring van perso
nenauto's. Zoals bekend wil de regering een
verplichte periodieke keuring van personenau
to's invoeren. Daarmee zou al in de periode
1983-1984 een bescheiden begin gemaakt wor
den door allereerst de alleroudste auto's te con
troleren. De ANWB wil nu vestigingsvergun
ningen gaan aanvragen voor een reparatie-afde
ling bij de keuringsstations, waar dan ook kleine
reparaties als bijvoorbeeld het vervangen van
defecte lampjes uitgevoerd kunnen worden. In
het overleg dat de ANWB regelmatig voert met
de BOVAG over de invoering van de autokeu
ring is dit op weerstand gestuit van de BOVAG.
Arrestant dood
na brand in cel
van politie is zaterdag een 25-jarige
Marokkaan om het leven gekomen.
Volgens de politie heeft de man, die
enkele dagen eerder als illegaal was
opgepakt, zijn matras in brand ge
stoken en is hij gestikt in de rook.
De man zou het land uitgezet wor
den. Hoe en waarmee de arrestant
de matras in brand heeft gestoken is
nog niet bekend. Normaal dient de
matras na de nacht te worden inge
leverd, maar omdat hij zich 's och
tends ziek had gemeld, mocht hij
zijn matras houden, aldus de Arn
hemse politie. De rijksrecherche
stelt een onderzoek in.
Gewonden urenlang
onopgemerkt vast in auto
WILP Een auto met vijf zwaar gewonde
verkeersslachtoffers heeft in de nacht van
vrijdag op zaterdag enkele uren langs dé
kant van de weg in het Gelderse Wilp ge
staan voordat ze zaterdagochtend werd ont
dekt door een patrouillerende politiewagen.
De bestuurder is volgens de politie door on
bekende oorzaak van de weg geraakt. Hij
reed met een flinke snelheid tegen een
boom. Behalve de bestuurder raakten ook
de overige vier inzittenden zwaar gewond.
Ze liepen diverse botbreuken en hoofdlet
sels op. Eén van de gewonden verkeert in
levensgevaar. De slachtoffers werden door
de brandweer uit de volkomen vernielde
auto gezaagd en overgebracht naar twee zie
kenhuizen in Deventer.
RUCPHEN Een felle brand heeft de
afgelopen nacht een deel van de lagere
technische school in de Brabantse ge
meente Rucphen in de as gelegd. Een
oude houten vleugel van het f ebouw
brandde volledig uit. De brand werd om
streeks half drie door omwonenden ont
dekt. De politie houdt ernstig re kening
met brandstichting. Vermoed woidt dat
er inbrekers aan het werk zijn geweest
die het op de video-installatie van de
school hadden voorzien. De schade loopt
in de tonnen.
i. z" DA'er Weijers:
ord' onmaatreeel
i ncn
ïuk-mg
LVERSUM De soci-
economisch specialist
de CDA-fractie in de
'eede Kamer, Steef Weij-
vindt een nieuwe loon-
latregel voor 1983 nood-
telijk. Voor de radio ver-
larde hij dit weekend
jrstander te zijn van een
vriezing van alle inko-
per 1 januari van het
jmend jaar. Alleen voor
zogenaamde echte mini-
zou er een uitzondering
eten worden gemaakt.
van een algemene be-
ezing van alle inkomens
idt Weijers het in elk ge-
noodzakelijk dat de be
king van de vakantie
slag ook volgend jaar
iden moeten gelden.
den :1
ven -
Wij
het
^ud- premier De
Ida ing: Angst voor
irnwapens wordt
s/o ngepraat
mdï|,VERSUM Oud-pre-
r Piet de Jong vindt dat
angst voor de kernwa-
wordt aangepraat. Te
standers van de raketten
wijt hij demagogie te be-
jven. De CDA-politicus
'klaarde zondag voor de
io dat hij het onjuist
dt dat de kwestie van de
•nwapens zo'n centrale
its in de verkiezings-
innemen. „Er wordt
te veel op het gevoel
nfe/|peeld en de angst voor
wapens wordt ons aan-
iraat", aldus de ex-pre-
Dat Nederland bol
at van de discussie over
•nwapens schaadt ons
izien in de rest van de
reld, meent De Jong.
m
"edi
'Jll immmga acht
"mjbinet met D'66
(waarschijnlijk
LVERSUM VVD-
jrzitter Jan Kamminga
ooft niet dat ei* na de
■kiezingen een kabinet
worden "gevormd
ers-h ook D'66 zal meedoen.
speyor de radio verklaarde
dat de Democraten zelf
weg vrijwel hebben af-
voo/fcneden. Desondanks blijft
de grootste wens van de
T) dat naast CDA en
rD ook D'66 meedoet ii
nieuwe regering. Deel-
D'66 aan een ka-
I het met CDA en VVD zou
Im een nog denkbaar zijn als
steun van die partij on-
tbeerlijk zou worden voor
meerderheid, denkt
imminga. In dit verband
inde hij zich bijzonder
rontrust over de ontwik-
lingen binnen het CDA.
moet de komende jaren
[ens ons voor 27 miljard
ien bezuinigd worden.
»*vel lukt je nooit met een
Stel tieeld kabinet"
is
De
,eev
"Til t
Sl
dA op de bres
ij oor de AOW
d' ITTERDAM PvdA-
'sttrekker Den Uyl wil
zijn collega Ed Nijpels
de VVD weten op welk
ndpunt de VVD zich pre-
s stelt als ze in deze ver-
zingscampagne beweert
de bres te staan voor
ndhaving van de AO-
uitkeringen. Den Uyl be-
'gde zaterdag dat de VVD
h ten onrechte op de
rst slaat met de bewering
i zij moeten worden be-
louwd als dé voorvechter
handhaving van de
•flfcpkracht van de AOW.
n Uyl ep in herinne-
g dat het interimkabinet
CDA en D'66 per 1 juli
n LDA en D bb per 1 juli
I koopkracht van de AOW
eens met twee procent
tft teruggeschroefd.
TIEL Terwijl PvdA en
D'66 al een week bezig
zijn en de VVD zelfs twee,
heeft nu ook het CDA
zich in de verkiezings
strijd gestort. „Die partijen
hebben kennelijk meer
tijd nodig om hun stand
punten duidelijk te ma
ken!" constateerde Dries
van Agt in de speech,
waarmee hij zijn rol als
CD A-lijsttrekker begon.
Zijn gehoor moest er har
telijk om lachen, maar het
klonk wat dunnetjes. Dat
zelfde kon gezegd worden
van de gehele manifesta
tie in Tiel.
Dat lag niet aan Van Agt, zoals
zal blijken, en evenmin aan de
aanwezigen in schouwburg De
Agnietenhof te Tiel zij wa
ren enthousiast genoeg. Dat
lag wel aan de campagnelei
ding, die er merkwaardiger
wijs niet in geslaagd was het
theatertje vol te krijgen. Van
de ongeveer vijfhonderd stoe
len was nauwelijks meer dan
de helft bezet. Gelukkig zijn
tv-cameraploegen meestal zo
vriendelijk hun lenzen niet op
die enge, lege plekken te rich
ten. In de huiskamer zal men
er dan ook weinig van ge
merkt hebben.
Maar de dames van de vestiai
re registreerden het wel. Zij
bleven met grote stapels
broodjes zitten. „Ja, ze hadden
op veel meer mensen gere
kend", mompelde er één, met
een trieste blik op het talrijke
voedsel. Haar stemming werd
zichtbaar beter, toen Ruud
Lubbers, nadat vrijwel ieder
een zich al te goed had gedaan,
ook nog gauw iets kwam ha
len. Eens te meer werd bewe
zen dat de CDA-fractieleider,
zelfs wanneer hij hevig kauwt
op een tijgerbolletje, voor som
mige dames iets heeft.
Crescendo
Het programma voorafgaand
aan de broodjes had bestaan
uit onder meer samenzang en
een toespraak van voorzitter
Piet Bukman. Een eerste op
treden van het befaamde koor
Crescendo uit Doenrade had
uitgesteld moeten worden,
„vanwege buspech," aldus pre
sentator Eddy Becker, in het
dagelijks leven disc-jockey bij
de NCRV. Maar na de lunch
maakten ze hun opwachting
en hoe! Het in abrikooskleuri-
ge robes gehulde vrouwelijke
deel van het koor rees lang
zaam en statig op uit de kel
der, op de beweegbare vloer
van de orkestbak. De heren, in
smoking, kwamen gewoon
achter de coulissen vandaan.
Een stuk of vijf liederen zong
Crescendo en het klonk goed.
Helaas was dat niet zo besteed
aan de aanzienlijksten in de
zaal. De reeds genoemde Lub
bers en Bukman en de CDA-
ministers en -staatssecretaris
sen, die allen overzichtelijk op
de vijfde rij waren geplaatst,
haaden zich verdiept in in de
speech, die Dries van Agt zo
dadelijk zou gaan uitspreken.
Daaruit zou kunnen worden
afgeleid dat de nummer één
op de CDA-lijst en dergelijke
tekst niet tevoren met lager
geplaatsten pleegt te bespre
ken.
Full prof
Rond half drie was het zover.
Terug van een ritje met de bus
door de Tielse binnenstad,
waarbij hij voor de vele win
kelende mensen nauwelijks
zichtbaar was, en het oplaten
van groene CDA-ballonnen,
stond hij er ineens. „Hij wordt
„opgebracht" door een heuse
harmonie," had Eddy Becker
beloofd. De hard blazende en
trommelende mannen van
DVS uit Katwijk leken de lij
strekker te inspireren. De
twee duimen hoog geheven,
afgewisseld met een enthou
siast tweehandig zwaaien, nam
hij een staande ovatie in ont
vangst.
Mr. A.A.M. van Agt, de vroe
ger zo verlegen jurist uit Nij
megen, is full-professional ge
worden. Hij is nu Dries van
Agt, die zich door niets of nie
mand nog uit het veld laat
slaan. Het gebrek aan enthou
siasme van het Tielse publiek,
de honderden overgebleven
broodjes, de grijnzende lege
stoelen in >ie zaal. hij zit er
niet mee. „Alle inspanningen
zullen erop gericht zijn die „1"
op de biljetten vast te houden.
We moeten het CDA houden
op de ereplaats, waar het recht
op heeft. En na zo'n start kan
dat natuurlijk al niet eens
meer mis gaan!"
De leiding van het campagne
team, dat vele honderdduizen
den guldens te besteden had,
zal zich bij de laatste zin wel
licht wat onbehaaglijk hebben
gevoeld.
RIK IN 'T HOUT
Tot zondag ging het laden van de Scheldeborg in Den Helder door. Met vorkheftrucks werd de in
beton gegoten radio-actieve afval naar het schip gebracht en vervolgens ingeladen.
AMSTERDAM Het actie
schip Sirius van de milieu-or
ganisatie Greenpeace wacht in
de Amsterdamse haven van
daag de uitspraak af in het
kort geding dat de Engelse
Atomic Energy Authority
(AEA) tegen Greenpeace heeft
aangespannen. Het schip is pa
raat om de dumping van het
radioactief afval van het ECN
door het gisteravond uit Den
Helder vertrokken dumpschip
„Scheldeborg" te bestrijden.
Achttien actievoerders (onder
wie zeven Nederlanders) gaan
met de Sirius mee.
Het uitvaren van de Sirius
hangt van de uitspraak af: eis
van AEA is namelijk dat de
milieu-organisatie voortaan
alle acties tegen dumpingen in
de internationale wateren
wordt verboden. Een ander
punt is dat ook niet bekend is
wat de precieze bestemming
van het dumpschip is. Volgens
de Greenpeace-woordvoerder
zullen de autoriteiten hierover
uiterst behoedzaam zijn en
Met de gecombineerde Neder
lands/Belgisch/Zwitserse lo- -
zingsoperatie in de Atlantische
Oceaan is totaal 10.000 ton ra
dioactief afval gemoeid, aldus
Greenpeace. De woordvoerder
noemde het de grootste dum
pingsoperatie uit de geschiede
nis. Bij het vertrek van de
Scheldeborg hebben zich ove
rigens geen moeilijkheden
voorgedaan.
Demonstratie
bij Dokwerker
Honderden mensen hebben
gisteravond gevolg gegeven
aan de oproep van het comité
„Vrouwen tegen fascisme" om
bij het beeld de Dokwerker in
Amsterdam te protesteren te»
gen de aanslagen op de Jood
se gemeenschap in Parijs en
de verspreiding van anti-semi-
tische pamfletten in Amster
dam. Namens vele organisaties
werden bloemen gelegd aan
de voet van het beeld.
Dit weekeinde werd ook be
kend dat de Amsterdamse po
litie de beschikking heeft ge
kregen over twee pantserwa
gens die zullen worden ingezet
om Joodse instellingen te be
veiligen.
Nederlander in
cel in Marokko
na evangelisatie
DEN HAAG De 24-jange
Paul de Kloe uit Capelle aan
den IJssel is in Marokko tot
twee jaar gevangenisstraf ver
oordeeld, omdat hij folders in
het Arabisch met christelijke
„propaganda" heeft verspreid.
Dat heeft een woordvoerder
van het ministerie van Buiten
landse Zaken vanmorgen mee
gedeeld. Volgens de woord
voerder werd De Kloe op 4
augustus samen met drie ande
ren gearresteerd op een cam
ping in de stad Fes. De drie
anderen werden inmiddels
voor zover bij het ministerie
bekend vrijgelaten; De Kloe
werd tot twee jaar gevangenis
straf veroordeeld. Via de am
bassade werd gezorgd voor een
advocaat en voedselpaketten,
aldus de woordvoerder.
BOEK VAN DE MAAND BEHANDELT POLITIEK BEDRIJF
DEN HAAG Twee jaar
geleden al viel het besluit
om eind 1982 een „boek
van de maand" over poli
tiek uit te brengen. Geen
paragnost kon toen be
vroeden dat er op 8 sep
tember een tussentijdse
kamerverkiezing plaats
zou moeten vinden, laat
staan dat het de meest
roerige nek-aan-nek-race
onder de meest onzekere
omstandigheden uit de
na-oorlogse parlementai
re historie zou worden.
Een gouden toevalstreffer
dus, al heeft men het lot
een handje geholpen door
de propaganda-actie voor
het boek behendig te ver
vroegen, zodat het electo
raat nog net geprikkeld
wordt tot kopen voordat
het kiest. De winkel heeft
gewonnen van de stem
bus. Die uitslag staat ten
minste vast.
„Politiek, mensen, macht en
mogelijkheden" luidt de titel,
zoals onze nationale ombuds
man dr. J.F. Rang vandaag op
de omslag heeft kunnen lezen
toen hij in het parlementaire
perscentrum Nieuwspoort het
eerste exemplaar aangeboden
kreeg. De auteurs ziin Henk
van Hoorn, Fred Verbakei en
Ton Planken, zeg maar de
uiteengevallen gouden drie
hoek van het NOS-televisie-
programma „Den Haag Van
daag", waaraan ze in Hilver
sum nog steeds met vochtige
ogen terugdenken. Hun visie
op het politieke bedrijf ligt
gaar en klaar op de toonban
ken, terwijl de heersende ver
kiezingscampagne zijn kook
punt nog moet bereiken. Inte
ressant dus om te vernemen
wat bijvoorbeeld Ton Planken
herinnert u zich zijn ge
zicht nog?, alsof hij door een
mud zure appelen heen zat te
bijten over verkiezings
campagnes denkt Nou, dat
liegt er niet om.
„Onbeholpen pogingen",
noemt hij ze, „om aan te ge
ven welke beleidsmaatregelen
de mensen straks van de re
gering of zelfs maar van hun
partij hebben te verwachten".
Kreten. Een steriele woorden
strijd op ondergeschikte pun
ten. Grove persoonlijke aan
vallen in plaats van een zin
nig debat Planken heeft er
geen hoge pet van op. En over
kabinetsformaties doet hij zo
mogelijk nog galliger. „Als
politici eikaars reputatie kun
nen aantasten, zullen ze het
niet laten", noteert hij vanuit
zijn parlementaire praktijk.
„Als de ene partij de scheu
ring in de andere partij kan
bewerkstelligen, zal zij geen
seconde aarzelen. Als mensen
die vermoedelijk niet be
kwaam zijn, tot minister moe
ten worden benoemd, uitslui
tend om de partij van de be
trokkene tevreden te stellen,
dan zal ook dat gebeuren. Al
leen de macht telt. Notabene
zelfs de methode van het aan
wijzen van de hoogste
machtshebbers, de ministers,
blijkt een tombola te zijn. De
kabinetsformatie is een slecht
geregelde strijd om de macht
De bolwerken die worden
veroverd, vertonen nogal wat
kogelgaten en blijken later op
drijfzand gebouwd".
Zo worden er in „Politiek"
van dik hout planken ge
zaagd. Niet in de eerste twee
hoofdstukken overigens, waar
Henk van Hoorn en Fred
Verbakei zakelijk en begrijpe
lijk (moedermavo-peil) de ma
nier behandelen, waarop de
politiek zich met de mensen
bemoeit en omgekeerd. Daar
staat vrij neutraal beschreven
hoe onze staatshuishoudkunde
in elkaar steekt, hoe de poli
tiek ons beïnvloedt, hoe wij
zelf de politiek kunnen beïn
vloeden en hoe de geest van
de tijd inwerkt op de wetge
ving. Van Hoorn en Verbakei
brengen Nederland als het
ware topografisch in kaart:
De zenuwcentra en knoop
punten, de wegen erheen, de
kanalen waarlangs.
Deel drie echter, „Politici on
der elkaar", geschreven door
Ton Planken, is een reliëf
kaart Daar staat het ogen
schijnlijk platte politieke Ne
derland plotsklaps te kijk als
een uiterst bultig landschap
vol slagschaduwen domein
voor klimgeiten en een enke
le steenarend. „Wie wil door
dringen tot de kern van het
politieke bedrijf", waarschuwt
Planken, „moet er gemaks
halve maar vanuit gaan, dat
tegengestelde belangen een
hoofdrol spelen. De hele poli
tiek is één aaneenschakeling
van gevechten om ideeën,
wensen en belangen veilig te
stellen. Letterlijk genomen is
het een strijd van ieder tegen
iedereen. Want ook binnen
een en dezelfde politieke
groepering staan mensen el
kaar naar het leven. Het gaat
om invloedrijke posities, de
baantjes dus. Het algemeen
belang bestaat niet Er is al
leen een optelsom van deelbe
langen. Politiek is graaien".
Een onthullend boek mag
„Politiek" ondertussen nau
welijks heten. De gekruide
anecdotes, die Van Hoorn,
Verbakei en Planken over
een tijd tussen de parlemen
taire coulissen ongetwijfeld
aan de borreltafel zullen uit
wisselen, zijn weggelaten. Het
blijft bij vaagheden als: „Van
de ministers Klompé en Veld
kamp wordt verteld, dat zij
gebak naar elkaar smeten".
Meer blikken door de sleutel
gaten van Catshuis en Bin
nenhof worden niet gegund.
Een braaf boek dus. En geen
vrolijk boek, want dat we een
van Calvijn doordesemd volk
zijn, dat willen we weten.
Enerzijds deze vaststelling:
„Wie gédacht mocht hebben
dat politiek allemaal een pot
nat is, een spel van hoge he
ren waar je gelukkig niets
mee te maken hebt. vergist
zich lelijk. Politiek bemoeit
zich met alles en iedereen. De
greep ervan op het dagelijks
leven is zo groot, dat niemand
zich er aan kan onttrekken".
Daarop meteen dan de vol
gende domper: „Het ideale sy
steem voor het laten meebe
sturen van iedereen is nog
niet gevonden. Het zal ook
wel nooit gevonden worden,
omdat het niet bestaat. Wel
staat vast, dat je als burger
meer mogelijkheden hebt dan
je meestal beseft. Alleen
vraagt het veel tijd en inspan
ning oip er gebruik van te
maken. Voor de meesten van
ons te veel".
PIET SNOEREN
„Politiek, mensen, macht en
mogelijkheden" door Henk
van Hoorn, Ton Planken en
Fred Verbakei; Uitg. Bert
Bakker, Amsterdam; vanaf
26 augustus in de boekhan
del; tot 25 september 26,50,
daarna 45,-.
Peter Bree
blijkt
opkomende
ster
Een nieuwe ster aan het bla
zersfirmament; Peter Brec,
stelde zich zaterdagavond
voor in het kader van de
AVROkasteelconcerten in
het Voorschotense Duiven
voorde. Deze leerling van
Han de Vries bespeelt de
hobo en de althobo en zijn
verdiensten op dat terrein
vonden hun erkenning in
een studiebeurs en in de toe
kenning van de Vrienden
krans van het Concertge
bouw. Met zijn onafscheide
lijke poedel aan zijn voeten
en zijn begeleider Paul Ko
men aan de vleugel bracht
hij een even vermoeiend als
muzikaal weinig boeiend
programma ten gehore.
Het moet mij van het hart, dat
de AVRO meer attent was
voor de radio-luisteraars dan
voor de concertbezoekers. Men
zag in Duivenvoorde Tosaca
Hoogduin een uitvoerige toe
lichting op de uitgevoerde
werken uitspreken, doch daar
van viel niets te horen. Het
programmablaadje bevatte
noch jaartallen noch informa
tie. Een misser.
Het eerste concertgedeelte was
voor Bree en Komen en daar
in brachten zij werken van
Poulenc, Koetsier, Grovlez,
Rubbra en Gordon Jacob. Hoe
wel de keuze weinig interes
sants te bieden had bewees Pe
ter Bree, dat hij over een
klankrijke toonvorming en
een fijngevoelige muzikaliteit
beschikt. Ook over uithou
dingsvermogen want dit pro
gramma stelde de nodige ei
sen. Peter Bree durft en kan
een dergelijke keuze aan en
het opvallende is, dat bij uitge
sproken vervelende werken-
als van Rubbra en van Jacob
hij toch de aandacht blijft
trekken. In Paul Komen heeft
hij een voortreffelijke begelei
der gevonden.
Meer aantrekkelijk was de sa
menwerking met het Ludwig
Trio. Francaix en Dotzauer
(1783-1860) wisten tenminste
hoe muziek te schrijven. Peter
Bree, die binnenkort zijn vier
de grammofoonplaat ten doop
zal houden, heeft met dit con
cert bewezen dat zijn ster rij
zende is. Ongetwijfeld zal hij
in de toekomst meer van zich
doen horen.
ADR. HAGER.
AVRO-Kasteelconcert in Kasteel
Duivenvoorde te Voorschoten door
hoboïst Peter Bree. pianist Paul Ko
men en het Ludwig Trio bestaande
uit Jacques Kantorow, Vladimir
Mendelsohn en Herre-Jan Stegenga.
