Omwegen
H.D. Lens9 verhaal is het
epos van het welgesneden
uitbestede overhemd
Roeikampioenschappen op de Rietveldse Vaart
ELMI VERANDERT (NA 40 JAAR) VAN DIRECTEUR
Hazerswoudse jeugd
maakt huttendorpen
REGIO
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 18 AUGUSTUS 1982 PAGINA 1
Op mijn omwegen door stad en land I
kom ik graag mensen tegen. U kunt
rmij telefonisch of schriftelijk vertellen I
wie u graag in deze rubriek zou willen HH^pr
tegenkomen. Ik ben bereikbaar via 071 I
T 12 22 44 op toestel 10. I door Ton Pieter-
groot artikel gebleven: hon
derdduizenden hemden per
jaar. Een produktie van ruim
een miljoen stuks aan heren-
en damesgoed. Dat is nog
eens iets; volkomen waard
om je daar voor in te zetten.
H.D. Lens mag vandaag een
(onhoorbare) zucht van ver
lichting slaken, maar hij
blijft commissaris van z'n
Elmi, houdt qualitate qua
toezicht. „Maar ik vind het
plezierig, dat het allemaal
niet meer zo nodig hoeft. En
voor de rest: ik ben geen
man van hobby's, en reizen
heb ik ook genoeg gedaan; al
zal ik nog weieens naar het
Verre Oosten gaan, neem ik
aan. Weet u: kleding is een
veelzijdig, leuk vak. sterk
aan variatie onderhevig. Het
heeft m'n ziel. Ik zou er niet
van buiten kunnen. Ik het
alles met plezier gedaan, over
het algemeen kon ik met de
mensen best omschieten, zc
animeren en motiveren. Als
ik nu morgen in de tuin zou
gaan zitten, zou ik het gevoel
hebben dat ik een beetje
naast de maatschappij stond
Dat hoeft voor mij niet. Nee
voorlopig zal ik niet met de
armen over elkaar toekij
ken".
Kemphaan
H.D. Lens exit. Maar niet via
„Emergency": hij is nog geen
draad veranderd, en strijkt,
onverminderd, steeds de ha
ren glad, als een kemphaan
die een prijs wil veroveren.
H. junior mag rekenen op de
stut en steun van een (ad hoe
inspringende) vader die door
de wol geverfd is. Al is dit
een opmerking die op hem-
dengebied kant noch wal
raakt. H.D. zucht en steunt
niet. Hooguit gaat hij, recht
opstaand, gebukt onder oor
delen die Japanners (en niet
alleen in „textiles") recente
lijk hebben geveld: „Je moet
van je werk een hobby ma
ken, dan ben je de gelukkig
ste mens die er is"; en: „Eu
ropeanen zijn de lui-ste men
sen die er zijn" „Ik begrijp
dat wel een beetje; zie er ook
een grond van waarheid in,
maar ik kan het niet volko
men onderschrijven. Ik zal
dan ook nooit een Japanner
worden".
Dikke Banden Race van start
HAZERSWOUDE Ruim twintig personen hebben
zich reeds gemeld voor de wielerronde voor inwoners
van Hazerswoude, die woensdag 25 augustus wordt ge
houden. Opvallend is dat zich tot nu toe geen enkele
dame heeft gemeld om van start te gaan voor deze
koers voor niet-KNWU-licentiehouders.
De wedstrijd begint om half zes, precies een uur voordat het
startsein voor de amateurwedstrijd wordt gegeven in de wijk
Zuid, waar het grootste gedeelte van het parcours is uitgezet.
Intussen hebben zich voor de „dikke-banden-race" een aantal
sponsors aangemeld. Zo is er een wisselbeker beschikbaar ge
steld voor de winnaar van de wedstrijd, waarvoor men zich ui
terlijk vandaag nog kan laten inschrijven bij J. van Winkel,
Gouverneurplantsoen 10, Hazerswoude-Rijndijk, of bij A. Kroon,
Hobbemastraat 50, Hazerswoude-dorp.
HAZERSWOUDE De
activiteiten die in Hazers
woude worden ontplooid
ten behoeve van de nog
vakantie vierende jeugd
hebben de twee eerste da
gen zo'n zevenhonderd
jongens en meisjes op de
been gebracht. In Hazers
woude-dorp hebben om
streeks vijfhonderd kinde
ren zich ingespannen om
aan de Pieter de Hoogh-
straat een huttendorp uit
de grond te stampen. In
speeltuin „de Rode Wip"
aan de Rijndijk waren
rond de tweehonderd jon
gens en meisjes in de weer
voor het slaapklaar ma
ken van hun huttendorp.
Het ligt in de bedoeling om
rond honderdvijftig jeugdige
Rijndijkers de nacht van
woensdag op donderdag door
tê laten brengen in de hutten
van het toekomstdorp, dat dan
ook onder de naam „Dorp
2000" bekend staat. Om in de
stijl te blijven, hebben de wer
kers aan dit vakantiedorp een
astromeesteres gekozen: Ilona
Frankhuizen.
Enrico Siegers „regeert" over
het huttendorp aan de Pieter
de Hooghstraat. Insiders noe
men het „Hoedjesdorp", omdat
menigeen die er werkt of op
visitie komt. een hoofddeksel
draagt. Enrico werd de hutten-
dorpburgemeestesr 198°. nadat
hij de zes andere kandidaten
voor deze baan met groot ver
schil had verslagen na de
stemming. De jonge Siegers en
de zijnen overnachten in het
groots opgezette dorp in de
nacht van donderdag op vrij
dag. Opvallend is dat in beide
gemeentedelen de belangstel
ling voor de spelletjes nog gro
ter is dan in 1981, toen vrijwel
alle records werden gebroken.
Hij mag dan niet van aan
de weg timmeren hou
den, toch kreeg Hendrik
Daniël Lens vanmiddag
door burgemeester Cor-
nelis Goekoop van Lei
den (het begint op een
ingeburgerd fabrieks
merk te lijken) het goud
van Oranje-Nassau opge
speld. Een ere-medaille,
die mr. Goekoop meege
nomen had naar de En-
gelbertha-hoeve aan de
Hoge Morsweg (een rep-
tiele horecavestiging van
Engel en Bram Favier,
die „te land en ter zee"
daar smaakmakend te
keer gaan), waar een re
ceptie als afsluiting van
een produktief leven ge
geven werd: vijftig jaar
„in de overhemden",
waarvan eenenveertig
als directeur van Elmi
b.v. MaaE daarmee zal
het niet gedaan zijn,
want Hendrik Daniël
Lens zal ook na zijn te
rugtreding als dirigerend
bevelvoerder de vinger
aan de bedrijfspols blij-
Iven houden, zij het inci
denteel, om zijn opvolger
en oudste zoon, drs. Hen
drik Lens (39) acht
jaar aan het bedrijf ver
bonden van nut te
kunnen zijn. Nee, het
overhemd blijft Lens
aangekleefd en in het
hart geborgen houden:
„Het is bij de les blijven,
zoals het vroeger was en
het in de toekomst zal
zijn; je kunt niet gaan
freewheelen in dit vak".
H.D.Lens („Henk is de roep
naam, maar ik kan maar niet
wennen aan dat voornamen
noemen van tegenwoordig;
ik heb er een broertje aan
dood zelfs; d'r is er één in het
bestuur die Henk mag zeg
gen") enfin H.D. is 66 en
heeft dus een jaar langer
geëxerceerd dan noodzake
lijk was. Leidenaar van origi
ne, van moederszijde een Hu
genoot, voorlopig sinds 1566:
„Maar ik heb veel goeie
vrienden onder de roomsen".
Ruim behuisd in de Krophol-
ler-aanplant aan de Lam-
menschansweg. Onder het
donkere colbert een correct,
neutraal wit (over)hemd met
blauw streepje; waarschijnlijk
een „boontje uit eigen tuin".
Leidsman van één van de
vele zorgenkindjes in het Ne
derlandse bedrijfsleven:
„Uniek eigenlijk: we bestaan
nog steeds". De heer Lens
(die ik dus niet Henk zal noe
men) erkent, dat van die tex
tiele tak van industrie weinig
is overgebleven. „De textie
lindustrie is de laatste 15, 20
jaar in Europa enorm terug
gelopen. Dat is bekend. We
importeren uit landen met
veel lagere lonen. We hebben
bij Elmi honderden mensen
in dienst gehad, ook in Bel
gië; nu zijn het er geen hon
derd meer, in Leiden. We
hebben nog een commerciële
kleine groep zitten in het
Confectiecentrum in Amster
dam Slotervaart".
Importen
Het verhaal van H.D. Lens is
het epos van het welgesne
den, maar „uitbestede" over
hemd. Nederland (en niet al
leen ons land) gaat gebukt
onder overhemd-importen.
De grootste contingenten
worden geleverd door Zuid-
Korea, Hongkong, Taiwan,
Singapore, India; de nieuwe
industrielanden die Lens niet
meer ontwikkelingslanden
wil noemen. „Van wat wij
verkopen komt voor 15 pro
cent uit het Verre Oosten, en
voor ruim 80 procent kennen
wij een Balkan-produktie.
Hooguit nog 5 procent van de
produktie komt van de eigen
markt. We hebben nog heel
goeie naaisters op ons atelier.
En verder wordt aan de
Lammenschansweg, op de fa
briek, veel technisch voorbe
reidend werk gedaan voor
wat we in, bijvoorbeeld, Joe
goslavië en Hongarije laten
maken".
„De kledingindustrie is in
Nederland teruggelopen van
80.000 tot nog geen 20.000
werknemers. Als alle (heren)
overhemden in de Benelux
gemaakt zouden worden, zou
dat werk betekenen voor ze
ker 6000 mensen. Nu zijn er
nog twee bedrijven, waaron
der Elmi, die een relatief im
portante produktie in Neder
land hebben. Bij ons werken
nog zo'n 20 technische men
sen die weten wat produktie
van overhemden betekent;
de rest is commercieel, admi
nistratief en creatief mo
dellen ontwerpen, en dessins;
dat doen we hier nog. Daar
komt nog La Kerko bij, een
aardige branche voor dames
blouses, rokken, japonnen.
Die worden ook hier ge
creëerd. Het verbruik van
overhemden is in Europa te
ruggevallen; steeds meer T-
shirts, nonchalante dingen
tricot-zaken, die niet in de
hemdenindustrie thuishoren
Het is geen rozengeur en ma
neschijn meer. Nergens
Reizen
H.D. noemt zichzelf een „ma
nusje van alles,,: maakte veel
reizen naar het Verre Oosten
„zo'n 15 jaar geleden be
gonnen we daar de voelho
rens uit te steken" ver
diepte zich zowel in de pro
duktie als in de inkooptech
niek, kreeg commerciële
feeling, leerde boekhouden
en nog zo veel meer. „Ik ben
alleen te oud voor het mo-
disch creatieve. Daar moet je
jong voor wezen. Ach, het is
geen gemakkelijk verhaal
hoor. Ook in „de overhem
den" word je gedwongen tot
het nemen van niet aangena
me stappen".
Lens omkleedt zijn terugblik
vaktechnisch: „In Zuidoost-
Europa worden uitsluitend
Europese stoffen verwerkt;
in het Verre Oosten zijn we
aangewezen op minder modi-
sche landen, als Japan. Je
moet aangeven wat ze ma
ken, zodat het produkt in Ne
derlandse styling op de
markt kan worden ge
bracht".
Textielwinkels
Terug naar het begin. Elmi
bestaat als confectiefabriek
Een topbezetting. Maar ook
wij werden het slachtoffer
van een stuk EEG-beleid: het
bevorderen van de import
mogelijkheden vanuit de lan
den met lagere lonen. Dat
gold voor allerlei produktie-
sectoren. Maar dat heeft wel
veel werkloosheid in Europa
betekend. Ik vraag me af, of
die achterstand kan worden
opgeheven. Korter werken?
Inkomens terug? Europa zou
volgens een misschien wat
dubieus Frans voorbeeld
wel eens wat meer protectio
nistisch moeten worden. Met
die miljoenen werklozen".
HAZERSWOUDE Op
de Rietveldse Vaart in
Hazerswoude worden
morgen voor de twintigste
keer roeikampioenschap
pen gehouden. Jongens en
meisjes binden vanaf vijf
uur met elkaar op het wa
ter nabij restaurant Klein
Giethoorn, de strijd aan
voordat ze 's avonds, wan
neer ook de ouderen aan
de start komen, de eind-
wedstrijden varen. De da
mes en de heren komen
vanaf zeven uur volgens
het afvalsysteem tegen el
kaar uit. De wedstrijden
om de roeititels staan cen
traal bij de viering van
het vierde lustrum. Deel
nemers zijn de bewoners
van Het Rietveld en de
Burgemeester Smitsweg
plus de vroegere prijswin
naars en -winnaressen en
aan Het Rietveld „econo-,
misch gebondenen".
Nadat loco-burgemeester J.D.
de Wit morgenavond de prij
zen heeft uitgereikt rond het
invallen van de duisternis
(omstreeks half tien), wordt er
een groots feest aangericht. Dit
wordt gehouden in de tuin van
Klein Giethoorn, dat intussen
twee decennia lang als decor
voor het roeifeest dient. Te
vens zullen dan Piet van der
Werf, Rein van Vliet en de in
tussen als comitélid afgehaakte
Gijs van der Lip worden ge
huldigd. Gedrieën hebben zij
al die jaren de organisatie van
de roeikampioenschappen ver
zorgd.
Titel
Grote vraag is wie de titel bij
de heren deze keer voor zich
opeist. De kampioen van 1981,
Piet Boer zal van de partij zijn,
en de oud-kampioenen Sjaak
van der Neut en Jan van der
Lip. Zij en bijvoorbeeld Arie
en Rinus de Groot en de ge
broeders Gijs en Hugo van der
Lip zijn de kanshebbers in de
roeiboten van Klein Giet
hoorn. Het wordt net als in an
dere jaren weer een kwestie
van centimeters wie wint of
verliest, aldus boomkweker
Piet van der Werf, die fun
geert als wedstrijdleider én die
de wedstrijden van begin tot
einde van levendig deskundig
commentaar voorziet.
Die spanning zal ook te voelen
zij bij het damestoernooi, waar
Corrie van der Lip, een telg
van de bekende Rietveldse
roeifamilie, de vorig jaar vero
verde titel moet zien te behou
den. Opvallend is overigens
dat in de afgelopen twintig
jaar nog nooit een niet-Riet-
velder (dus een „economisch
"phnndortp" of ppn hpwónpr
van de Burgemeester Smit-
weg) in de Vaart heeft kunnen
imponeren. Arie de Groot, elk
jaar in de top van het klasse
ment geëindigd, heeft het eens
als volgt omschreven: „Riet-
velders zijn met dat roeien op
gegroeid, je komt er uiteinde
lijk wanneer de beslissing
moet vallen als buitenstaander
niet aan te pas".
Kloeten
Of er morgenavond nog een
wedstrijd kloeten zal worden
gehouden, staat nog te bezien.
Het programma tussen zeven
en negen uur is waarschijnlijk
ook zonder een krachtmeting
met schouwen en vaarbomen,
al overbeladen genoeg. Piet
van der Werf, Rein van Vliet
èn Louis de Frankrijker (de
opvolger van Gijs van der Lip)
verwachten veel publiek, dat
hopelijk de fiets pakt omdat er
weinig parkeerruimte is in het
Hazerswoudse vaardorp Het
Rietveld.
Huttendorp
in Zevenhoven
ZEVENHOVEN In to-
taal 315 kinderen togen
maandagmorgen naar het
Plantsoen waar om negen
uur het startsein gegeven
werd voor de bouw van
het huttendorp.
Dinsdag vermaakten de kinde
ren zich met handenarbeid en
spelletjes terwijl 's avonds de
opening van het dorp met de
traditionele rommelmarkt en
kinderkennis volgde. Beide
trokken zeer veel belangstel
ling. Er werd goed verkocht,
de kinderen amuseerden zich
kosteliik met de vele snelletie«5
ingekrompen: „Er was geen
textiel meer, we werkten met
toegewezen punten. Maar we
maakten volop plannen, voor
na de „bevrijding". En we
sprongen er in '45 meteen
bom bovenop. In het begin
der vijftiger jaren werkten er
meer dan 400 mensen voor
ons, in Nederland en België.
H.D. Lens ziet die oplossing
nog niet zo snel keer de
naam Lens maar eens om en
je ziet het vlugge meteen.
„De technische aanpassing
gaat in die nieuwe industrie
landen veel en veel sneller
dan de aanpassing van het le
vensniveau. Wat ze maken,
tegen lage kostprijs, is formi
dabel: het beste en mooiste.
Maar de levensstandaard
komt niet uit de verf, in die
vaak autoritair geregeerde
landen. Een zeer gediscipli
neerd apparaat hebben ze
daar, een mensen-apparaat,
en sterk in de concurrentie.
De heer H.D. Lens voor het bedrijfspand aan de Lammenschansweg.
sinds '36. „Maar daarvóór
had mijn vader in Leiden
drie textielwinkels en een re
gionale textielgroothandel. In
'53 verhuisden we van de
Nieuwe Rijn naar de Lam
menschansweg. Ooit heette
de opzet: Leidsche Manufac
turen Industrie. Dat is Elmi
geworden. El Mior werd de
merknaam; klinkt een beetje
Spaanse. Dat deed 't wel, zo'n
30 jaar geleden". In 1932
kwam H.D. bij vader in de
zaak, van de Mulo af. „Veel
studie; ik heb er veel bijge
leerd: talen, textielkennis
het brevet, ja zeker, dat ook
en dat allemaal in de vrije
tijd, tijdens de crisisjaren. Ik
herken nu weer veel beken
de punten uit die tijd: 500.000
werklozen (op een bevolking
die vijf miljoen minder telde
dan nu), allemaal Nederlan
ders. Er waren toen hooguit
wat pinda-Chinezen als bui
tenlandse arbeiders".
Toen vader Lens in '41 stierf
werd H.D. directeur. Samen
met broer N.F.G. werd de
zaak voortgezet. De oorlogs
jaren: het bedrijf werd sterk
Zolang „onze" crisis voort
duurt, en die zal nog wel wat
duren. Er zullen oplossingen
gezocht moeten worden, voor
die bedreiging, van buiten
Europa, van onze welvaarts
staat. Dat zullen knappere
koppen dan ik moeten doen".
Het Lenste is, hopelijk, het
snelste.
Die overhemden toch. De
overhemden van Elmi zijn
nog niet overwoekerd, en
menige Nederlander trekt 's
ochtends een schoon exem
plaar ervan aan. Onder su
pervisie van H.D is het een
