Bezuinigingen
beperken mogelijkheden
Plantsoenendienst ernstig"
Zoeterwoude al in de
stemmingvoorde feestweek
WÊÊÊÊm>' --
DE ALKMAARSCHE RIJWIELCLUB NAAR KEVELAER: ..Die dit jaar wderom harei«n
jaarlijkschen rijwieltocht deed naar het geliefde heiligdom der gezegende Moede Jest'
van Kevelaer". lesc
|VCH
REGIO LEIDSE COURANT
ZOETERWOUDE De
maand september nadert-
en dat betekent dat Zoe
terwoude in de ban komt
van de feestweek in het
kader van de officiële in
gebruikneming van de
provinciale weg 17. Van
daag over precies drie we
ken het is dan vrijdag 3
september zal het dorp
volledig in de greep ko
men van allerlei festivitei
ten waaraan jong en oud,
is het niet actief dan toch
zeker passief, zal kunnen
deelnemen. Nu de vakan
ties ten einde lopen wordt
door tientallen verenigin
gen, instanties en particu
lieren de laatste hand ge
legd aan de voorbereidin
gen.
Door de ingebruikstelling van
de omleidingsweg donder
dag 10 juni kon het verkeer
voor de eerste maal van de
nieuwe route gebruik maken
werd de dorpskern van
Zoeterwoude verlost van het
circa 13.000 voertuigen per dag
tellende doorgaande verkeer.
Toen werd al spontaan feest
gevierd maar volgende maand
worden de bloemetjes pas echt
buiten gezet. Toch kan de
feestvreugde, aldus het ijveri
ge Comité Verkeer(s)weg dat
alle activiteiten organiseert óf
coördineert, nog worden ver
groot. Hoewel op vele fronten
reeds wordt gewerkt wordt de
bevolking er extra op gewezen
dat het versieren van de wo
ning door middel van vlaggen,
bloemen, verlichting of an
derszins de feestelijke aanblik
van het dorp nog kan ver
fraaien. Met name gaat het
dan natuurlijk om de huizen
aan de „oude doorgaande rou
te" via Dr. Kortmannstraat,
Dorpsstraat, Noordbuurtseweg
en Miening.
Optocht
Op de openingsdag wordt te
vens een optocht gehouden
waaraan al zo'n twintig vere
nigingen of groeperingen deel
nemen. Maar ook hier is uit
breiding nog mogelijk. Juist
nu de stemming in het dorp al
voelbaar begint te worden en
er stemmen 'opgaan om spon
taan iets te organiseren wil het
feestcomité die mogelijkheid
uiteraard niet onbenut laten.
Versierde wagens van buurt,
straat of zo maar vrienden
kring zijn welkom. Het is wel
zinvol daarover vooraf kon-
takt op te nemen met het co
mité, bereikbaar via het secre
tariaat: Jan Albert de Graven-
laan 20, telefoon 1705.
Er is in de feestweek, die in
totaal negen dagen omvat, een
overladen programma. Uiter
aard staan de van de verkeers
druk bevrijde straten daarin
centraal met de Dorpsstraat als
centrum van de feestelijkhe
den. Het Comité Verkeerfs-
)weg kan er trots op zijn dat de
feestweek een aaneenschake
ling is van hoogtepunten. Dat
begint al op 3 september met
de optocht en gezamenlijke
maaltijd in de Dorpsstraat
waaraan honderden mensen
kunnen deelnemen.
Sport
Het weekeinde staat in het te
ken van de sportieve activitei
ten met tevens een ludieke in
breng: volleybaltoernooi, pres
tatieloop, beddenrace, zeskamp
en de wielerronde. Tussen alle
bedrijven door wordt de ten
toonstellingsruimte van de ju
bilerende Stichting „Oud Zoe
terwoude", Suetenborgh, offi
cieel in gebruik genomen.
Maandag 6 september wordt
het aloude straatvoetbal in ere
hersteld en is er disco en een
klompenloop. Die week zal
ook de strijd om „de sterkste
man van Zoeterwoude" ont
branden. Er is een tentoonstel
ling en foto-expositie, rondrit
voor bejaarden, rolschaatswed-
strijden, turn- en judodemon
straties. De braderie met vak
manifestatie zal ongetwijfeld
veel bezoekers naar 't Watertje
trekken.
De slotdag zaterdag 11 sep
tember „loopt ook bijna
over" van activiteiten. Er is
dan open huis op de boerderij,
kaasmakerij, tuinderij. Voorts
staat de Dorpsstraat die dag
volledig in het teken van de
muziek: van de mandolineve
reniging tot American Sound
en van Sister Ray tot Suetana
Musica. De „finale" belooft
een groots spektakel te wor
den. Dan komt het gehele
dorp bijeen in het gloednieuwe
sport- -.en recreatiecentrum
„De Klaverhal", dat juist op
die 11e september officieel in
gebruik genomen zal worden.
Dubbel feest derhalve en dat
zal muzikaal worden omlijst
door o.a. The Sweetwood
Dixie Stompers, Joda en de
boerenblaaskapel „De Ram-
meljetsers".
ZATERDAG 14 AUGUSTUS 1982 PAGINA
SPECIALIST JA CK KLIJNSTRA
VERPLANT, ONDERZOEKT EN
GENEEST LEIDSE BOMEN
zeer goed op het bomenbe-
stand gelet. Elke boom staat op
kaart. De Plantsoenendienst
heeft luchtfoto's van Leiden,
waarop alle bomen staan ver
meld. Eén druk op de knop
van de computer en de dienst
weet bijvoorbeeld hoeveel ie
pen er in Leiden staan. Men
weet waar die iepen staan, hoe
groot ze zijn en wat ze even
tueel mankeren. Van elke bin-
nenstads-boom bestaat een
kaart, waarop de gegevens van
die boom zijn vermeld. In Lei
den staan 35.000 bomen.1 Die
zijn verdeeld over honderd va
riëteiten en soorten. Twee
mensen houden zich dagelijks
bezig met het onderhoud van
de Leidse bomen. De heren
Van der Zeeuw en Van Abs-
woude snoeien en verzorgen
de bomen. Ook verpleegt het
tweetal bomen, die verwon
dingen hebben opgelopen. Die
verwondingen kunnen zijn
ontstaan door vandalisme.
Klijnstra meent, dat er in Lei
den veel bomen worden ver
nield: „Als kinderen zoiets
doen, dan kan ik me daar niet
zo boos over maken. Maar als
ik zie, dat drie volwassen ke
rels een jonge boom uit de
grond rukken, dan word ik
heel nijdig."
Verplant
Veel bomen worden verplant.
Wanneer de gemeente bijvoor
beeld bezig is met het renove
ren van kademuren, dan haalt
Klijnstra de bomen daar uit de
grond en geeft ze oen ander
plekje. Het is niet zo dat, wan
neer het karwei aan de kade
muren af is, de oude bomen
weer worden teruggezet: „Je
moet bomen niet te vaak ver
plaatsen. Voor die gerenoveer
de kademuur vinden we wel
weer andere bomen," zegt
Kleinstra. Ook niet alle bomen
worden verplaatst: „Je gaat de
bomen eerst goed bekijken.
Verplanten, dat alleen gebeurt
wanneer de bomen in rust zijn
en ze dus geen bladeren heb
ben, kost veel geld. Je moet de
boom op zijn waarde schatten.
De boom moet ook vitaal zijn,
moet overlevingskansen heb
ben." De grootste boom, die
door Klijnstra werd verplaatst,
is een duizend ton wégende
kastanje. Die boom verhuisde
van de begraafplaats naar het
Katoenpark. Bomen die zijn
verhuisd, hebben veel nazorg
nodig. De bomen moet regel
matig van water worden voor
zien. Ook dat is een kostbare
zaak. Klijnstra heeft tot nu toe
veel succes gehad met het ver
planten van bomen. Hij no
teerde een uitval van slechts
drie procent.
Iepenziekte
in Leiden staan vooral veel
lindebomen, platanen, iepen
en esdoorns. Met name de ie
pen hebben het vaak zwaar te
verduren. De bomen worden
aangetast door de bekende ie
penziekte en moeten dan wor
den gekapt. De ziekte wordt
veroorzaakt door een schim
mel, die wordt verspreid door
de iepe-spinkevers. Wilgen
worden bedreigd door de wa
termerkziekte en ook het bac
terie-vuur is een gevreesde in
dringer. Bacterie'vuur komt in
Leiden (nog) niet voor. Toch
worden er nog iepen geplant.
Volgens Kleinstra zijn er resis
tente rassen. „Als je er maar
voor zorgt, dat je niet een hele
straat vol met iepen zet."
Het is (vanzelfsprekend) be
langrijk, dat voor een straat de
juiste bomen worden gekozen.
In een smalle straat moeten
bomen, die niet al te groot
worden, worden geplant. Een
Meidoorn bijvoorbeeld, is ge
schikt voor smalle straten. In
wat bredere straten kunnen
bomen worden gezet, die in de
loop der jaren erg groot kun
nen worden. De keuze van de
bomen is daarbij ook zeer per
soonlijk. Klijnstra: „We zitten
nu nog een beetje vast in het
oude patroon. Voor een straat
kiezen we één soort bomen.
Daar komt nu al verandering
in. We brengen meer variatie
aan." Op de Beestenmarkt
werden vorig jaar in Brabant
aangekochte rode kastanjes ge
plant. De keuze viel op rode
kastanjes, omdat deze soort
geen vruchten draagt. Zo
wordt voorkomen dat gepar
keerde autos' worden getrof
fen door vallende kastanjes en
dat kinderen geen kattekwaad
met die kastanjes kunnen uit
halen. Over parkeren gespro
ken. Auto's, die worden gepa>
keerd onder lindebomen, wor
den bedekt met een kleverige
substantie. Linden worden
daarom ook wel anti-parkeer-
bomen of Waalbomen ge
noemd. Klijnstra: Die substan
tie is een combinatie van
Spint, Mijt en Luis. Maar we
plaatsen die bomen echt niet
om parkeerders weg te jagen."
Vleugelnoot
„Leiden is een stad met rela
tief veel bómen," zegt Klijn
stra. Echt bijzonder zijn die
bomen volgens hem niet: „Al
leen in het Van der Werfpark,
Het Plantsoen en in de Hortus
staan unieke exemplaren." Dat
Leiden een vrij jong bomenbe-
stand heeft, komt door de oor
log. In de hongerwinter wer
den de meeste bomen gekapt
om te dienen als brandstof. In
het Van der Werfpark werd
onlangs een tweehonderd jaar
oude vleugelnoot door de blik-
sem getroffen. Een flinke tak
brak af, „Maar" zegt Kleinstra:
„Die boom redt het wel."
Klijnstra heeft meer zorgen
om de naast de vleugelnoot
staande Ginkgo. Ook in die
(prehistorische) boom sloeg de
bliksem. Met ernstige gevol
gen. De top sloeg uit de boom:
„Die boom haalt het waar
schijnlijk ook wel, maar er
blijft zo weinig boom over,"
zegt de boomspecialist.
Bezuiniging
Ook de Plantsoenendienst en
dus ook de zorg voor de bo
men worden getroffen door
het bezuinigingsmes. Klijnstra:
„Onze mogelijkheden worden
steeds beperkter. Als wij één
of twee procent van het be
drag, dat nodig is voor de re
novatie van een kademuur,
zouden krijgen, dan kunnen
we die gerenoveerde muur
weer prachtig beplanten."
Klijnstra, die nog in Arnhem
woont, werd door de Heidemij
aan de gemeente Leiden „ver
huurd". „Omdat ik vanwege
de reiskosten voor de gemeen
te erg duur werd, ben ik amb
tenaar geworden. Je kunt zeg
gen, dat ik uit bezuinigingso
verwegingen in dienst ben ge
nomen."
KEES VAN HERPEN
LEIDEN De overgang
van stadsgas naar aardgas
was voor het bomenbe-
stand in Leiden geen goe
de zaak. Het uit de lek
kende leidingen afkomsti
ge gas vormde een grote
bedreiging voor de bomen
in Leiden. Er werd maar
net op tijd ingegrepen. De
gemeente schakelde in
1974 de Heidemaatschap
pij in. De maatschappij
pakte het probleem rigo-
reus aan. Van alle bomen
werd een inventarisatie
gemaakt, gaslekken wer
den opgespoord en bij de
bomen, die door het gas
werden aangetast, werden
ventilatie-kanalen aange
bracht. Een van de men
sen, die zich destijds met
het inmiddels opgeloste
gasprobleem bezighielden,
was Jack Klijnstra.
Klijnstra, die tot 1 juli van dit
jaar in dienst was van de Hei
demij, herinnert zich die pe
riode in 1974 nog goed: „De
gemeente heeft ons er net op
tijd bijgehaald. Anders was het
een chaos geworden, dan wa
ren er in Leiden veel bomen
doodgegaan." Sinds 1 juli is
Klijnstra in dienst van de ge
meente Leiden. Zijn functie is
boomspecialist. Klijnstra. die
zich na een opleiding in Enge
land ook boomfchirurg mag
noemen, houdt zich bezig met
het verplanten van bomen, het
plegen van onderzoek en het
bestrijden van boom-ziekten.
Klus
Zijn meest recente klus was
het verjagen van spreeuwen
en kauwen uit de kastanjes
aan de Witte Singel. De vogels
richtten in de eeuwenoude bo
men veel schade aan. Takken
braken af en bladeren door
werden de uitwerpselen aan
getast. Het verjagen van de
vogels werd door verschillen
de mensen niet op prijs ge
steld. Klijnstra: „Iemand ver
telde me dat, als hij een pistool
had, hij me zou neerschieten."
Klijnstra kreeg ook andere re-
zeiden, waarom hak je die bo
men niet om. dan ben je van
die vogels af." Klijnstra zegt
het te betreuren, dat de vogels
moesten worden verjaagd. Hij
is echter wel van mening, dat
het verjagen op een verant
woorde manier is gebeurd.
„Kijk bijvoorbeeld naar een
land als België. Daar gooien ze
gewoon een paar staven dyna
miet in de bomen. Zo hebben
ze daar in één keer 150.000
spreeuwen vermoord. De bo
men hebben dat dynamiet
trouwens ook niet overleefd."
Kaart
Dat laatste is helemaal niet de
bedoeling. In Leiden wordt
Boomspecialist Jack Klijnstra in Het Plantsoen, voor de tweehonderd jaar oude vleu
gelnoot. De boom werd vorige maand getroffen door de bliksem, maar komt er vol
gens Klijnstra weer helemaal bovenop.
Onder redactie van Ton Pieters.
Als ik het „Geïllustreerd
Zondagsblad" 1912 niet onder
ogen had gekregen, kon ik
met de beste wil ter wereld
niet weten hoe de Chinezen
in die dagen hun, eventueel
Pekingse, eendvogels vingen.
„Een Duitsch jager" vertelde
(vertaald) erover. „Er .werd
een boot te water gelaten,
aan welker voor- en achter
zijde een soort van klem ka
non bevestigd werd, dat be
weegbaar was en door een ij
zeren pin in de verlangde
richting kon worden ge
plaatst Beide kanonnen wa
ren tot aan den rand met
schroot geladen. Geluidloos
voer men op de verzamel
plaats der eenden aan. Spoe
dig naderde men groote
zwermen van meer dan hon
derd stuks. De Chineezen
bleven zoo koud als ijs. Altijd
grootere zwermen kwamen
aanvliegen en streken op het
water neer. Toen verscheide
ne duizenden stuks bij elkan
der waren werden de kanon
nen op de massa's gericht en
afgeschoten. Eén oorverdoo-
vend geschreeuw steeg' uit
het plotseling stormachtig be
wogen water op, en toen de
kruitdamp opgetrokken was,
lag de watervlakte als over
dekt met gedoode eenden,
ongeveer driehonderd stuks.
In de havensteden kan men
die eenden goed verkoopen
voor ongeveer een daalder
per tien stuks. Maar ook de
grootste eendenkolonie sterft
bij zulk een massamoord na
tuurlijk gauw uit".
Johan de Raadselredacteur,
die als een soort brave oom
als hij geen Johan had ge
heten, zou het Hendrik ge
weest kunnen zijn toch al
moeite heeft de toon van zijn
rubriek jeugdig luchtig te
houden en zijn Beste Vriend
jes en Vriendinnetjes als een
schoolmeester behandelt
dat die kinderen, onze groot
ouders dus, dat nooit zat wer
den begrijp ik niet plaatste
half augustus '12 een door
Corry Eijkelhof ingezonden
mopje, dat als volgt ging:
Moeder: „Je hebt van die sui
kertjes gesnoept, en ik heb
het je zoo verboden! Weet je.
wat je eigenlijk verdiende?"
Dochtertje: „Nee Ma, dat
weet ik niet". Moeder: „Nou,
dan zal ik 't je zeggen".
Dochtertje: „Laat dat maar
Ma; kleine kinderen behoe
ven niet alles te weten".
Hmmm, gevat wat?
En onder „Zoo'n deugniet"
wordt verteld van de kleine
Frits, die in stomme verba
zing staarde „naar het
vreemde schouwspel, dat tan
te Amelie's bovenlip hem
aanbood". Het knaapje hield
zich in en vroeg in de groot
ste gemoedsrust: „Tante, kan
het haar op uw lip ook los,
net als dat van mama's
hoofd?" Toen de afstraffing
achter de rug was, snikte het
manneke: „En ik heb heele-
maal van geen snor wat ge
zegd!" En Johan weer. in zijn
Corresporiclentie, tot vriendje
J.K. te V.: „Mijn beste wen-
schen voor de toekomst en
veel succes met de studie,
ook aan uW zusje. Hartelijk
gegroet". Alsof-ie dagelijks
bij J.K. en het zusje over de
vloer kwam. Hij droeg waar
schijnlijk een heel stijve hoge
boord, Johan
Jaantje van Diemen, van de
Weipoort, Zoeterwoude, en
Anna Nagtegaal van de Leid
se Morschweg behoorden tot
de vele tientallen „goede op
lossers" van een prijsraadsel
van wie er slechts vijf een
„mooi kinderboek" wonnen.
Maar Johan moest weer eens
wat kwijt, een opmerking.
„Het is mij opgevallen, dat in
de antwoorden en briefjes die
ik ontving, zoveel taalfouten
gevonden worden. Zoo ont-
ving ik een briefje van vijf P®
regels, waarin niet minder
dan vijf grove taalfouten
voorkwamen. En nu zijn er
toch onder u, die al elf,
twaalf, ja dertien jaar oud
zijn en dus wel een briefje
van vijf regels zonder taal
fouten moesten kunnen
schrijven. Dat mag niet meer
gebeuren, vriendjes, ge moest
het u tot een eer rekenen een
briefje zonder taalfouten te
kunnen schrijven aan den
Raadselredacteur". Nou ja, ik.
hou me er verder maar bui-
BARON (theatraal tot zijn
schoenmaker): „Neen, Ja
nus, geld kan ik je niet ge
ven, maar ziehier neem
de bloem die ik dezen
morgen van mijn verloof
de ontvangen heb, het
is het kostbaarste wat ik
bezit, mèèr kan je toch
natuurlijk niet verlangen"-, -
DE R.K.MEISJES-ZANGVEREENIGING VAN ST. MARTHA TE 's-GRAVENHAGE Of
EEN UITSTAPJE: „De R.K.Meisjes-zangvereeniging van de Congregatie van het A|
lerheiligst Sacrament, uit de parochie van St. Martha, weet het aangename te para
aan den dienst in de kerk, zooals onze foto alleraardigst laat zien!"
ZEPPELIN'S JONGSTE PECH: „Het trotsche luchtschip „Schwaben" dat te Düsse
dorf door een tot nog toe onopgehelderde oorzaak in brand geraakte gedurend
een storm, en binnen weinige oogenblikken geheel was vernield". mr
