Jacky Lour ens-Koop
ziet haar „Kat" in
het Russisch vertaald
CDA tevreden over
collegeprogramma
I±EGIO
LEIDSE COURANT
DINSDAG 3 AUGUSTUS 1982 PAGINA S
1
Op mijn omwegen door stad en land
kom ik graag mensen tegen. U kunt
mij telefonisch of schriftelijk vertellen
wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Ik ben bereikbaar via 071
- 12-22 44 op toestel 10.
door Ton Pielers
Met wat Jacky Lourens-
Koop destijds in elkaar
heeft gezet, heeft ze in
elk geval geen kat in de
zak gekocht. Als het een
beetje meezit, zal een
verre van kattige roman
van haar wellicht in de
leeszaal van het Kremlin
op tafel komen te liggen,
maar ook andere Sowjet-
burgers kunnen zich
straks vermeien bij het
plot, dat mevrouw Jacky,
aan haar elektrische
schrijfmachine zittend,
gesponnen heeft. Ze wist
zelf niet wat ze hoorde,
toen het bericht binnen
kwam dat één van haar
boeken in het Russisch
zal worden vertaald en
daarna in een oplage van
maar liefst honderddui
zend exemplaren op de
Sowjet-boekenmarkt ge
bracht. „Ik ben niet al
leen erg verrast en ver
baasd, maar voel me ook
bijzonder gevleid", zei ze
onlangs tegen publici-
teitsmensen die de mare
gehoord hadden en ver
volgens bij Jacky aanbel
den voor een verhaaltje.
Het gaat hier om een verheu
gende ontwikkeling rond een
crimineel onderwerp: „Was
de kat getuige?" geheten. Een
boek, dat Jacky Lourens-
Koop schreef met het gemak
en het plezier waarmee ze
ook haar vorige boeken
schreef. Dit is de kracht van
deze auteur: ze concipieert
pretentieloos, doodgewoon
voor de vuist weg, niet hoog
dravend. Haar enige doel is
„de lezer de kans te bieden
even de dagelijkse sleur te
ontvluchten". Dat moeten
zeer velen in het Nederlands
talige gebied ervaren hebben,
want van „Was de kat getui
ge?" zijn meer dan honderd
duizend kopieën over de Ne
derlandse toonbanken ge
gaan. Als dat al geen succes
genoemd mag worden. En nu
komt Jacky nota bene nog op
de Russische markt te liggen
ook. Zoiets mag je gerust
duur-koop noemen, in de
goede zin van het woord.
Hoewel, al zal de Russische
uitgave mevrouw Lourens-
Koop geen windeieren leg
gen, steenrijk zal ze er niet
van worden. Haar Neder
landse uitgever Bruna heeft
Jacky voorgerekend, dat ze
„hooguit een cent per boek
zal ontvangen". Een douceur
tje van een gulden of dui
zend.
Jacky Lourens-Koop ie
dereen mag van haar weten
dat ze 62 is woont alweer
een jaar of twintig in Alphen
aan den Rijn. Ze vindt Al
phen zo boeiend, dat deze
„stad" telkens weer model
staat voor de plaats waarin
haar verhalen zich afspelen.
Waar ook een lijk wordt ge
vonden, een crime zich om
de hoek voltrekt, enfin, elke
door Jacky gevormde mis
daad schijnt uitstekend te ge
dijen in een „Alphense" at
mosfeer. Het heeft iets te ma
ken met „C^stellum aan den
Rijn", een verwijzing naar
het romeinse verleden dat
ook Alphen gekend heeft:
Albinae moet iets „wits" ge
had hebben. En dat is in de
misdaadverhalen van Jacky
zo gebleven.
Reeds als meisje was Jacky
Koop een vrouwtje met
„brains" eri een talenknob
bel. Ze begon haar loopbaan
als vertaalster van boeken,
vooral Amerikaanse. En op
niveau. Onder haar zorgen
kwam de eerste vertaling
van Harold Robbins' „De
Droomfabrikanten" tot stand.
Maar ach, ze trouwde, kreeg
vier kinderen en was geluk
kig, maar daardoor kwam
wel een einde aan het ver
taalwerk. Buiten het huis
houden en gezinsleven om,
echter, kon ze toch niet stil
zitten. „Om toch'nog iets om
handen te hebben", verdiepte
Jacky zich in de makelaardij
en ging ze Spaans studeren.
Waarom het per se Spaans
moest wezen, weet ik niet;
misschien naar aanleiding
van een vakantie of avon
tuur of vanwege Cervantes.
Maar het schrijversbloed, dat
ze onvervreemdbaar bezat,
ging weer kriebelen en het
vuur laaide in 1968 op. Ze
vond een Afzetgebied voor
haar korte verhaaltjes: een
boulevardblad, zonder direct
een pulpblad te zijn.
„Ach, het was wat, vond ik;
maar dat korte verhaaltjes
schrijven kon me, per slot,
niet meer zo bekoren. Je
kunt je, bijvoorbeeld, niet ge
noeg in de karakters inleven.
Je houdt te veel brokstukken
over; het blijft te oppervlak
kig. Ik deed een eerste po
ging om een boek te schrij
ven". Dat eerste proberen
heette „Ze kunnen het niet
laten" (wat in de eerste plaats
zou kunnen slaan op haar ei
gen schrijfdrift). Het was een
politieroman, die in 1974 ver-
Jacky Lourens-Koop.
scheen. De roman lag meteen
„lekker", zowel bij Jacky als
bij haar uitgever. Zo goed,
dat sinds „dat niet kunnen
laten" Jacky al weer zeven
boeken vanuit haar fantasie
tot leven heeft gebracht.
Acht is de „kat" en een ne
gende boek staat op stapel.
Jacky's boeken zijn „Jager"-
boeken: hoofdpersoon is tel
kenmale Erik Jager, een „an
dere Saint", een eigen Al
phense Sherlock Holmes in
een moderne outfit. „Erik is
een geheel door mezelf ver
zonnen figuur; samen met
zijn team lost Erik Jager de
nodige, en misschien ook on
nodige, misdaden op. Erik
Jager heeft het laatste woord
bij Jacky, die echter aller
eerst haar uiteenlopende
bronnen aanboort, zoals boe
ken van de fameuze en door
en door patholoog-anatoom
dr. Zeldenrust, wapenboeken
en politiële informatie.
Dialogen
Mevrouw Lourens, gezegd
Jacky, mag ondanks haar
succes bescheiden zijn, ze
weet wel het sterkste punt
van haar boeken te noemen:
de dialogen. De rest neemt ze
op de koop toe. „In het begin
heb ik wel geprobeerd wat
meer natuurbeschrijvingen
in mijn verhalen te stoppen,
maar Rinus Ferdinandusse
(Hadimassa en Vrij Neder
land, publicist ook) tikte me
kritisch op de vingers en se
dertdien laat ik de natuur
maar de natuur".
Als ambitieus schrijfster
wenst Jacky Lourens er niet
met de pet naar te gooien. Al
ontwerpend brengt ze een
grote mate van zelfdiscipline
op. Slechts weinig auteurs,
mannelijke of vrouwelijke, is
het gegeven tussen neus en
lippen tot creëren te komen,
of ze kunnen het zich veroor
loven een jaar of langer over
een boek te doen. Dat zou
Jacky nog wel kunnen, maar
ze heeft nog haar eergevoel
en voor je het weet, trou
wens, is Erik de draad kwijt.
Mevrouw Lourens omspeelt
haar clou dus volgens een
vast patroon en dwingt zich
is gaandeweg tot een ge
woonte geworden tot een
onmenselijk vroeg opstaan: 5
uur in de ochtend. Even wat
poedelen met water, om de
luiïgheid af te spoelen. Als
iedereen dan nog op één oor
ligt, gebruikt Jacky haar ont
bijt, doet volgens programma
„wat aan het huishouden",
terwijl gewone stervelingen
met geeuwen tot de orde van
de dag trachten te geraken,
en zit achter de machine als
de eerste huisvaders, zich
van geen Erik Jager bewust,
door cao's gedwongen hun
broodwinning elders zoeken.
Droom
Dan is het afwachten, voor
Jacky Lourens, geboren
Koop. In het eerste stadium
duurt zo'n verblijf achter de
typemachine vrijwel nooit
langer dan twee uur. Op haar
vrij nuchtere maag boeien de
„personen" dan nog niet zo
erg; misschien zouden ze zelf
nog wel op bed willen liggen,
op dat tijdstip. Maar Jacky,
als geestelijke meesteres,
haalt ze doorgaans wel vrij
snel uit de droom, als ze zich
eenmaal een beetje heeft in
geleefd. „Als de schrijfkoorts
me een keer te grazen heeft,
zit ik vaak vijf, zes uur aan
een te tikken". Dan tikt Al
phense Jacky ze dus vrij be
hoorlijk. Over het algemeen
is Jacky Lourens na een
maand of acht uitgetikt. Dan
is het werk af, en blaast ze
een paar maanden uit. Het
boek is er; helemaal met Erik
Jager en een weer, tot veler
genoegen, opgeloste misdaad.
„Maar daarna ga ik weer aan
de slag, want stoppen wil ik
niet. Ik zou 't ook niet kun
nen. Ofschoon ik weieens in
een ander genre zou willen
schrijven. Misschien zit ik
toch een beetje omhoog met
die natuurbeschrijvingen,
ruisende bosheken en donke
re houtpartijen, die me na
aan het hart liggen, maar die
ik nu niet kwijt kan. Ik zal
dat andere genre dus niet
doen. Mijn lezers kennen me
inmiddels en verwachten het
soort boeken van me dat ik
tót nogtoe heb geschreven.
Opeens veranderen zou mijn
publiek teleurstellen, en dat
wil ik niet. Men is aan Erik
Jager gaan wennen, houdt
van z'n pogingen om tot een
bevredigend einde te komen.
Niet zozeer van: eind goed, al
goed, maar een misdaad moet
wel in de grondeloze put van
eer en geweten, straf en ver
gelding verdwijnen. Die Erik
staat onveranderlijk voor
mijn geest. En Alphen hè;
zou ik toch ook niet als decor
kunnen missen".
Zoiets dus. Men hoeft niet
letterlijk te nemen wat een
buitenstaander van Jacky
Lourens-Koop schrijft. Dit is
een schets van een buitenge
woon fantasierijke en beel
dende vrouw: wat in haar
hoofd zit, komt er uit ook.
Doe het haar maar na. Maar
niet elke gave is na te boot
sen. Wie weet kan Jacky
geen gordijn of jurk in elkaar
naaien. En als ze dat wel
kan, is het mooi mee geno
men. Want een vrouw staat
voor niets. Ook al is haar
geest vervuld van ploerten,
zwakkelingen, draken en
hun bestrijders, in roman
vorm tot leven te brengen.
Ook al zou ze 't liefst daar
roeken, wilgen, bramen en
zonsondergangen aan toevoe
gen. Maar Rinus zei: „Nee
meid, heus, doe dat nou niet;
het moet een beetje rauw
blijven. Als je begrijpt wat ik
bedoel".
Mevrouw Jacky Lourens-
Koop kan me nog meer ver
tellen, maar de koek is (niet
voor haar) op. Ze laat nog
weten, het fijn te vinden om
fanmail te krijgen. Fijn om
op straat herkend te worden.
Dat is het goed recht van een
in de openbaarheid tredende.
En zeker een vrouw mag
daar garen bij spinnen. Je
komt uiteindelijk niet voor
niets 's morgens om vijf uur
je nest uit, als je best nog een
uurtje of twee had willen pit
ten. En dan, over enige tijd,
komt die „kat" in het Rus
sisch uit. Dat wordt een be
kendheid; een voor Neder
land uitzonderlijke gebeurte
nis: Alphense bijdrage aan
het geestelijk leven achter
het IJzeren Gordijn. En wat
Jacky Lourens nog meer
raakt: Avro-radio zal haar
boek „Was de kat getuige?"
als hoorspel uitzenden.
hOndanks problemen
pij voorbereiding
;^Huttenbouw-
"jweek toch
"Van start
„ALPHEN AAN DEN
rflIJN Hoewel het er
knaar uit heeft gezien, dat
aiet er dit jaar niet van zou
'iomen, is gisteren de Hut-
Jenbouwweek van start
gegaan. Honderden kin-
fleren namen een hamer
ter hand om een begin te
"fnaken met de bouw van
cfiun eigen dorp. Een kar
wei, dat een week in be
slag neemt en zich af
speelt op het terrein van
de ijsbaan. Aan het eind
cfan het evenement wordt
Tiet dorp onder toeziend
epog van de brandweer in
S>rand gestoken.
organisatie van de Hutten-
bouwweek is dit jaar in han
van de gemeente Alphen.
omdat de Stichting Hut-
daarvan afzag.
(£)ie beslissing volgde op het
^Uitblijven van schriftelijke ga
ranties van de zijde van de ge
beente. Alphen zegde wel een
'"bedrag van 5000 gulden toe,
Mmaar dat was de stichting niet
{voldoende.
organisatie begrootte het
fevenement op 11.500 gulden
bn wilde van de gemeente op
Schrift de garantie, dat even
tuele extra kosten vergoed
zouden worden. Men hield re
kening met tekorten, omdat de
mogelijkheid bestond, dat be
drijven die in voorgaande
;iren gratis materiaal leverden
Vol enthousiasme begon de Alphense gisteren weer aan de Huttenbouwweek.
nu, gelet op de economische
recessie, wel geld zouden vra
gen. Een ander punt waarover
de stichting opheldering wilde,
was de grootte van het bedrag,
dat de gemeente had uitge
trokken voor de hulp van poli
tie, brandweer en de dienst
Openbare Werken bij het eve
nement. Ook wilde men weten
wat er zou gebeuren als dit be
drag overschreden zou wor
den.
Daar antwoordeh op deze vra
gen uitbleven of onbevredi
gend voor de stichting waren,
zag men af van de organisatie.
Om de honderden kinderen
niet in de kou te laten staan,
qam de gemeente daarop de
organisatie zelf in banden.
Ambtenaren van de afdeling
sociaal-culturele zaken hebben
zich daarmee belast. Overigens
is de Stichting Huttenbouw-
LEIDEN Het CDA is
tevreden over het con
cept-collegeprogramma,
zoals dat door de PvdA is
geschreven en is „gaarne"
bereid verder met de
PvdA te praten over de
vorming van een college
van B en W. „Dit pro
gramma is een reëel uit
gangspunt om tot over
eenstemming te komen",
aldus fractievoorzitter J.
Walenkamp. Het CDA
heeft twintig amende
menten geformuleerd.
Het CDA heeft geen principië
le bezwaren tegen de invoe
ring van rioolbelasting, maar
dat zou pas mogen gebeuren
als er geen andere middelen
meer zijn om de gaten in de
gemeentebegroting te dichten.
Het CDA is het er mee eens
dat nieuwe uitgaven alleen ten
koste van bezuinigingen mo
gen gaan. Het CDA is met de
PvdA van mening dat er geen
geld meer gestoken mag wor
den in contacten met de zus
tersteden Oxford en Krefeld
De uitgaven aan deze zoge
naamde jumelages zouden ge
leidelijk afgebouwd moeten
worden. Het CDA is het ook
met de PvdA eens dat de
stadsverwarming, indien fi
nancieel en technisch moge
lijk, uitgebreid zou moeten
worden. De christen-democra
ten willen de mogelijkheid
openlaten dat de sluitingstij
den van cafés worden ver
ruimd. Dit zou alleen mogen
wanneer een café geen over
last veroorzaakt. Ten aanzien
van de volkshuisvesting sluit
het CDA zich nagenoeg volle
dig aan bij de PvdA. Ook wat
de kernenergie betreft, is het
CDA het met de PvdA eens:
geen kernenergie meer zo
gauw dat mogelijk is. Walen
kamp wijst op een PSP-motie
die door de gemeenteraad in
1981 werd aangenomen. Een
motie waar zijn fractie toen
overigens in meerderheid te
gen stemde. „De samenstelling
van mijn fractie is nu behoor
lijk veranderd", licht de frac
tievoorzitter toe.
Parkeergarages
De bereikbaarheid van de bin
nenstad zou volgens het CDA
verbeterd moeten worden. Het
CDA heeft minder haast met
het afsluiten van de markten-
route dan de PvdA. De chris
ten-democraten willen dat het
college van B en W onder
zoekt of deze afsluiting wense
lijk is. De opmerking in het
PvdA-ontwerp dat er geen ge
meentelijke subsidies mogen
worden verstrekt voor de
bouw van parkeergarages,
houdt voor het CDA niet in
dat door middel van „een
functionele grondpolitiek", al
dus Walenkamp, parkeergara
ges worden gestimuleerd.
Over het aantal te bouwen
parkeergarages wil Walen
kamp geen uitspraken doen.
De kans op de totstandkoming
binnen twee' jaar van een
openbare school op de Garen-
markt, lijkt het CDA erg
klein. De Kaasmarkt zou een
goed alternatief zijn, waarbij
volgens het CDA geprobeerd
moet worden de openbare
Drie Octoberschool in stand te
houden.
Het CDA blijkt geen proble
men te hebben met het stand
punt van de PvdA dat artsen
in gezondsheidscentra in loon
dienst zouden moeten. Gepleit
wordt voor een bibliotheek in
Leiden Zuid-Oost en een bi
bliotheek in de Stevenshof. Bij
de plannen van de PvdA om
anderhalve arbeidsplaats bij de
gemeente te gebruiken voor
emancipatorische activiteiten
vraagt het CDA zich af hoe de
PvdA dat denkt te betalen.
De christen-democraten vra
gen meer aandacht voor de le
vensbeschouwelijk instellin
gen in het welzijnswerk. In
het ontwerp-collegeprogram-
ma wordt gezegd dat de voor
keur gegeven moet worden
aan algemeen toegankelijk in
stellingen boven „verzuild"
georganiseerde instellingen.
Walenkamp is het daar niet
mee eens: "Ook zogenaamde
„verzuilde" instellingen zijn
voor iedereen toegankelijk".
