VS: Pools regime moet
beleid verder verzachten
XI Paus pas volgend jaar naar Polen
Palestijnse acties achter
Israëlische linies
Salvadoraanse boeren grote verliezers bij landhervorming<
TVcamera's waken over veiligheid Sint Pieter
Geen Brit benijdt nieuwi
lijfwacht van koningin
BUITENLAND
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 22 JULI 1982 PAGIN fj
Argentijnse regering:
Geen idee waar 15.000
vermiste mensen zijn
BUENOS AIRES De Argentijnse regering
is niet in staat opheldering te verschaffen
over het lot van de naar schatting 15.000 „ver
dwenen" Argentijnen. Dat heeft president ge
neraal Bignone verklaard in een „openhartig
gesprek" met de hoofdredacteur van de En
gelstalige Buenos Aires Herald. Het gaat hier
bij om mensen die sinds 1976 zijn verdwenen
zonder een spoor achter te laten. Volgens or
ganisaties als Amnesty International zijn deze
mensen in opdracht van of met medeweten
van de Argentijnse militaire leiders ontvoerd
en in de meeste gevallen vermoord. „We heb
ben er geen flauw idee van wat er met deze
mensen is gebeurd", aldus Bignone.
IRAK BOMBARDEERT
STEDEN IN IRAN
BAGDAD Iraakse vliegtuigen hebben gisteren „economische
doelen" in Ahwaz en Dezfoel in de provincie Khoezestan in het
zuidwesten van Iran aangevallen. Bagdad zei dat het een vergel
ding was voor de Iraanse luchtaanval op de Iraakse hoofdstad,
die eerder op de dag werd uitgevoerd.
Direct nadat Iran vorige week het offensief tegen Irak openden,
werden ook al enkele steden in Iran gebombardeerd. Hierbij
vielen toen ruim honderd doden. Volgens Iraanse autoriteiten
hebben de Iraakse bombardementen van gisteren opnieuw veel
slachtoffers geëist. Bij de aanval op Bagdad, de eerste sinds ruim
een jaar, werd een Iraanse Phantom neergehaald, aldus een
Iraaks legercommuniqué.
De slag om de zuidelijke Iraakse havenstad Basra wordt onder
tussen in alle hevigheid voortgezet. Volgens Bagdad zijn de afge
lopen twee dagen bijna 2.000 Iraanse soldaten gedood. Irak be
weert dat Iran sinds het offensief 14.000 militairen heeft verlo-
Nieuwe president
Bolivia moet
democratie herstellen
LA PAZ Na een dag vol verwarring is de
nieuwe president van Bolivia, generaal Gui-
do Vildoso Calderon, gisteravond geïnstal
leerd. Hij heeft de opdracht om binnen een
jaar een democratisch bewind in Bolivia te
herstellen.
De installatie-ceremonie werd gisteren on
verwachts uitgesteld. Er zouden zich nog on
enigheden hebben voorgedaan binnen het le
ger. Uiteindelijk werd Vildoso Calderon toch
door de bevelhebbers van landmacht, marine
en luchtmacht aangewezen als overgangspre
sident met de belofte om in april volgend
jaar algemene verkiezingen te zullen houden.
WASHINGTON De
Verenigde Staten willen
eerst de Europese bondge
noten raadplegen over de
vrijlating van 1227 geïn
terneerden door de Poolse
regering, voordat zij een
oordeel zullen bekend
maken. Dat blijkt uit ver
klaringen die het Witte
Huis en het Amerikaanse
ministerie van buiten
landse zaken gisteren
hebben afgelegd.
Uit deze verklaringen bleek
dat Washington zijn standpunt
ten aanzien van Polen dan pas
zal wijzigen, als het Poolse re
gime verdere verzachtende
maatregelen neemt. In de
Amerikaanse reactie werd na
drukkelijk verwezen naar de
eisen die de Europese Ge
meenschap en de NAVO begin
dit jaar hadden gesteld: ophef
fing van de staat van beleg in
Polen; vrijlating van de geïn
terneerden en hervatting van
de besprekingen met de vak
bond Solidariteit en de RK-
kerk.
Nederland heeft de Poolse lei
der Jaruzelski in voorzichtige
bewoordingen opheffing van
de economische sancties in het
vooruitzicht gesteld, indien hij
een versoepeling van zijn be
leid verder doorvoert. Ook
Nederland zal pas een dewfi-
nitief oordeel geven nadat het
overleg heeft gevoerd met
NAVO-partners en EG-lidsta-
ten.
Generaal Jaruzelski heeft gis
teravond opnieuw verzachten
de maatregelen aangekondigd
en gezegd dat dit jaar de uit
zonderingstoestand wellicht
wordt opgeheven. Poolse auto
riteiten zijn ondertussen be
gonnen aan het in vrijheid
stellen van de 1.227 mensen,
die na de afkondiging van de
staat van beleg werden geïn
terneerd. In een later stadium
zullen nog meerdere geïnter
neerden worden vrijgelaten.
Hiertoe zou ook de leider van
Solidairteit, Lech Walesa, be
horen, aldus een woordvoer
der van de Poolse militaire re
gering.
(Van onze correspondent Cees Manders)
VATICAANSTAD De Poolse aartsbisschop Glemp heeft
gisteren in het Vaticaan bekendgemaakt dat de paus dit jaar
niet naar Polen zal gaan. Enkele uren later bevestigde de
Poolse leider Jaruzelski dit bericht tijdens een toespraak tot
het parlement in Warschau.
In het Vaticaan heeft men paus Karol Woityla er dan toch
nog van kunnen overtuigen, dat een bezoek aan Polen dit
jaar en in deze moelijke situatie ongewenst is. De paus heeft
zich zeker niet gemakkelijk laten overhalen, en het is ook
nog niet voorgekomen dat hij van een aangekondigde en
nauwkeurig voorbereide reis afziet.
Volgens mgr. Glemp is de aanleiding van het bezoek van de
paus het feest van de Zwarte Madonna van Czestochowa. Dit
feest begint op 26 augustus en eindigt volgend jaar septem-.
ber. De paus heeft dus nog wel even tijd. Alle omstandighe
den in aanmerking genomen, zo zei mgr. Glemp, was het be
ter om nog even met het bezoek te wachten.
De verwachting is nu, dat de paus volgend jaar augustus naar
zijn vaderland zal reizen.
Paus Johannes Paulus tijdens
zijn wekelijkse audiëntie op het
Sint Pietersplein. Kort tevoren
was officieel bekendgemaakt
dat de reis van de paus naar
Polen, die voor augustus op
het programma stond, is ver
schoven tot volgend jaar.
(Van onze correspondent
Cees Manders)
VATICAANSTAD Ook de
Sint Pieter, het centrum van
de wereldkerk, moet eraan
geloven. In deze kerk wor
den momenteel alle pilaren
voorzien van zelfdraaiende
tv-camara's, dezelfde die el
ders in banken, musea en
zichzelf respecterende super
markten over de veiligheid
waken. De reden van deze
nieuwigheid in de oude kerk
is niet alleen de veiligheid
van de aanwezige kunst
schatten, maar ook die van
de paus en andere hoogwaar
digheidsbekleders tijdens de
plechtigheden. De camera's
zijn zo opgesteld, dat elke
hoek bekeken kan worden.
Zij moeten het veiligheids
systeem van de Sint Pieter
waterdicht maken.
Bovendien krijgen de veilig
heidsagenten van de paus
een betere training en betere
wapens. Zelfs de Zwitserse
Garde heeft zich aan de eisen
van deze tijd moeten aanpas
sen, zonder overigens de be
faamde hellebaard af te hoe
ven zweren. Ook zij worden
uitgerust met een modern
Mitra-vuurwapen, in het ge
bruik waarvan zij wekelijks
door de Italiaanse politie op
een Romeinse schietbaan
wordt getraind.
Israël beschiet opnieuw wijken van Beiroet
TEL AVTV BEIROET
Palestijnse guerillastrij-
ders hebben gisteren in
Libanon op drie plaatsen
acties achter de Israëli
sche linies uitgevoerd.
In de Bekaa-vajlei kwamen
vijf Israëlische militairen
om, die in een Palestijnse
hinderlaag waren gelopen.
De vier Palestijnen, die de
actie uitvoerden, werden
eveneens gedood. Bij de
Zuidlibanese kustplaats Ty-
rus raakten vijf Isratische
soldaten gewond, toen hun
voertuig door Palestijnen
werd beschoten. Tenslotte
werd er vanuit Zuid-Libanon
een katjoesja-raket afgescho
ten op het Noordisraëlische
dorp Kiriyat Sjmoneh. Hier
bij vielen geen doden of ge
wonden.
Reactie
Als reactie op de Palestijnse
operaties opende vanochtend
Isralische militairen het vuur
op de zuidelijke buitenwij
ken van Beiroet. De afgelo
pen dagen werd al spora
disch gevochten om de lucht
haven van Beiroet, die nog
steeds niet geheel in Israëli
sche handen is. Israëlische
vliegtuigen voerden opnieuw
schijnaanvallen uit op het
belegerde West-Beiroet.
Terwijl de spanning in Bei
roet de afgelopen dagen
sterk is toegenomen, lijkt het
uitzicht op een politieke re
geling steeds onduidelijker te
worden. Algerije heeft giste
ren laten weten niet bereid
te zijn Palestijnen uit Beiroet
op te nemen. Saoedi-Arabië
had eerder deze week ge
zegd, dat dit land en Irak Pa
lestijnse commando's zouden
willen opnemen. Syrië heeft
gisteren ook nog eens laten
weten geen Palestijnse gue-
rillastrijders te zullen opne-
Nederzettingen
Israël zal de zeer bekritiseer
de nederzettingenpolitiek in
de bezette gebieden onver
minderd voortzetten. De mi
nister van binnenlandse za
ken, Burg, zou van plan zijn
om de bevolkingstoename
rond Tel Aviv te verminde
ren en het inwonertal van
Jeruzalem te laten stijgen
van 500.00 tot 900.000 in het
jaar 2000.
Een Inwoonster van West-Beiroet vraagt zich In wanhoop af hoe
lang het beleg door Israël van de Libanese hoofdstad nog zal
voortduren. Gisteren vond in Beiroet een demonstratie plaats te
gen de Israëlische belegering en voor de beëindiging van de oor
log. De Libanese premier Wazzan en de moefti, de hoogste mos
lim autoriteit, namen onder andere aan deze demonstratie deel.
Hijskraan
breekt af en
verplettert
voetganger
Een ongeluk met
een hijskraan op het
dak van een 43 ver
diepingen hoog flat
gebouw aan de Ma
dison Avenue in
Manhattan (New
York) heeft gisteren
aan een man het le
ven gekost. Het
slachtoffer, een
voetganger, werd
verpletterd door
een deel van de
hijskraan dat afbrak
en naar beneden
stortte. Op de grote
foto dreigde een
tweede deel van de
kraan naar beneden
te storten. Op het
inzetje is te zien dat
dit deel nog maar
met een verbinding
aan de rest van de
kraan vastzat. De
twee mannen slaag
den er echter er In
belde delen van de
kraan met staalka
bels aan elkaar vast
te zetten, zodat zich
geen verdere onge
lukken voordeden.
Vorstin pas goed beschermd als prins Philip bij haar slaapt
(Van onze correspondent
Roger Simons)
LONDEN Voor de veilig
heid van koningin Elizabeth II
van Groot-Brittannië, haar fa
milie en haar woningen, is
voortaan een hoge politieman
verantwoordelijk. Minister
van binnenlandse zaken Willi
am Whitelaw verklaarde in
het Lagerhuis dat deze taak. is
toegewezen aan adjunct-com
missaris Colin Smith. Geen
Brit zal Smith deze taak benij
den. Hij moet voortaan aan de
hoofdcommissaris van Scot
land Yard verantwoording af
leggen over de bescherming
van de koninklijke familie en
de bewaking van hun huizen.
In en buiten Buckingham Pa
lace worden nieuwe elektroni
sche alarminstallaties ge
plaatst. Op de gang bij de ko
ninklijke appartementen zul
len voortaan dag en nacht po
litiemannen de wacht betrek
ken.
Whitelaw zei verder dat een
onderzoek zal worden inge
steld naar de benoeming van
commandant Michael Trestrail
(50) tot persoonlijke lijfwacht
van de koningin, nu negen
jaar geleden. Trestrail nam af
gelopen weekeinde ontslag
wegens zijn homofiele relatie
met een mannelijke prostitué.
Deze wilde zich voor zijn ver
haal laten betalen, maar het
sensatieblad The Sun weigerde
en bracht Scotland Yard op de
hoogte. Daarna lichtte Tre
strail zijn superieuren in over
zijn privéleven en nam hij ont
slag.
Onderzocht zal worden of Tre-
strails benoeming de veilig
heid van de Britse staat in ge
vaar gebracht heeft. Met het
oog op mogelijke chantage ko
men homosexuelen in Groot-
Brittannië normaal niet in
aanmerking voor delicate pos
ten. Vóór zijn benoeming werd
Trestrails achtergrond uitvoe
rig onderzocht. De autoriteiten
maken zich nu zorgen over
het feit dat hij ondanks zijn
homosexualiteit toch benoemd
is geworden aan het Hof. Daar
was men overigens wel van
Trestrails geaardheid op de
hoogte. Het blad The Guardi
an heeft in een commentaar
de overdreven reacties op de
onthulling van Trestrails ho
mosexualiteit veroordeeld.
Gisteren werd ook het politie
rapport over het schandaal
rond insluiper Fagan gepubli
ceerd. Daaruit blijkt ander
maal dat de alarminstallaties
van het paleis niet deugen en
dat de politiemannen die be
last waren met de bewaking,
bijzonder laks zijn geweest.
Vier leden van het corps zijn
al overgeplaatst; een paar ser
geanten zullen disciplinaire
straffen krijgen.
Palace
dat de
beveiligl
het kon
paleis Ml
voorstelt
Ondanks
controle
de politie
slaagdel
in patrol
van een
geweer
naar bin
nemen.
Uit het rapport blijkt <x
indringer Fagan, op die j
kwaardige morgen van
een gebroken glazen i
bij zich had, waarmee
aanwezigheid van de ko
zijn polsader dreigde d
snijden.
In de meeste Britse ki
hebben lezers de afgelop
gen suggesties gedaan
veiligheid in Buckingha
lace te verbeteren. Een
schrijver naar de Times
voor de vorstin een grol
dershond te geven, die zi
vonds aan het voeteind
haar bed zou kunnen b
Een lezer van The Gu
was van mening dat de
heid van het staatshofl
zeer op vooruit zou ga
koningin Elizabeth en
Philip, „net als gewone
sen weer samen in één
zouden slapen".
SAN SALVADOR Op ongeveer vijftig kilometer ten westen
van de hoofdstad San Salvador, waar zich over de zachtglooien-
de heuvels geleidelijk weelderige koffieplantages beginnen uit te
strekken, voeren Julio Calsadio en Marguerita Jerez de Polla
een strijd op leven en dood. De inzet is het eigendom over een
stuk grond van zestig hectare, dat voor een deel bestaat uit
vruchtbare bosgrond en voor een deel uit snel rijpend maïs. Op
het moment is Julio Calsadio aan de winnende hand. Hij is voor
zitter van de plaatselijke coöperatie, die het land heeft opgeëist
van de vorige eigenaresse, mevrouw Jerez de Polla. Namens de
coöperatie beriep hij zich hierbij op El Salvadors zeer omstreden
landhervormingsprogramma.
De coöperatie bestaat uit 107 boeren en hun gezinnen. Voorheen
waren 27 van hen in dienst bij mevrouw Jerez de Polla, een
duistere figuur die in de hoofdstad woont en de boerderij zelden
bezoekt. De andere gezinnen hielden zich goed en zo kwaad als
het ging in leven met de opbrengst van de stukjes land die ze
voor relatief veel geld van naar pachtten. Vlak voor de verkie
zingen op 28 maart kwam in deze situatie verandering. Eindelijk
verwierven de boeren een voorlopig eigendomsrecht op het
land.
„Krakers"
Na de verkiezingen kwam mevrouw Jerez de Polla tot de con
clusie dat de boeren haar land onrechtmatig in bezit hadden ge
nomen en gaf ze haar manager, Paulino Blanco, opdracht de
„krakers" te verwijderen. Maar een paar weken geleden arri
veerden weer soldaten, die de boeren de grond teruggaven. Het
is echter niet zo dat in het hele land zo zorgvuldig op de nale
ving van de landhervormingen wordt toegezien.
Een van de eerste dingen die het nieuwe parlement na de ver
kiezingen deed, was het opschorten van de landhervormingen.
Vervolgens werden in het hele land boerengezinnen van hun
land verdreven, soms door de plaatselijke politie en vaak op een
gewelddadige manier. Volgens de Union Communal Salvadore-
no, een organisatie die 200.000 boeren vertegenwoordigt en een
krachtig voorstander is van de landhervormingen, zijn tussen 28
maart en 15 mei 3.405 boerengezinnen van hun land verdreven.
En volgens een andere organisatie zijn sinds het programma
twee jaar geleden van start ging 2.600 boeren vermoord.
Mensenrechten
Intussen worden de ontwikkelingen in El Salvador door de Ver
enigde Staten met grote oplettendheid gevolgd. President
Reagan moet het Congres er op 28 juli van overtuigen, dat de
regering in El Salvador voldoende vooruitgang heeft geboekt op
het terrein van de mensenrechten en landhervormingen. Slaagt
hij daarin, dan krijgt het land financiële hulp ter waarde van
166 miljoen dollar. Maar de kansen lijken klein. Twee invloed
rijke, conservatieve, Republikeinse Congresleden zijn tijdens een
recent bezoek aan El Salvador „veel geschrijf maar weinig da
den" tegengekomen. „Het is niet voldoende", zei een van hen.
„Het enige dat we krijgen is woorden". Als Reagans aanhangers
er al zo over denken, dan zal de president inderdaad nog een
zware dobber krijgen aan het Congres. Deze weken zijn talrijke
regeringsfunctionarissen in touw om het beeld van El Salvador
wat minder somber te maken. Maar het afgelopen weekeinde
nog verklaarde de katholieke kerk van El Salvador, dat de rege
ring verantwoordelijk is voor meer dan de helft van alle doden
die dit jaar door politiek geweld zijn gevallen.
Moeilijke tijd
Alle waarnemers in El Salvador zijn het er over eens <lat de
landhervormingen nog een lange en moeilijke tijd tegemoet
gaan. Een reden is de oorlog. De guerrilla's hebben geen openlij
ke pogingen gedaan om het proces te verstoren, maar minstens
veertig boerderijen die voor hervorming in aanmerking komen
liggen midden in het oorlogsgebied. Een tweede, ernstiger reden
is het feit dat de boeren bijna geen krediet kunnen krijgen om
noodzakelije aankopen en investeringen te doen. Vele groot
grondbezitters die de hervormingen zagen aankomen, kregen
toestemming om hun bedrijf op te doeken. Sommige boeren
coöperaties namen dan ook een boerderij over, waar landbouw
machines, het vee en soms ook de complete boekhouding ver
dwenen waren. Bij gebrek aan financiën en ervaring en gecon
fronteerd met een aanzienlijke bureaucratie en wettelijke be
lemmeringen, zullen ook in coöperaties vele boeren zijn ge
doemd tot hetzelfde gezwoeg als vroeger, zonder echte hoop op
vooruitgang.
Hun situatie zal nog erger worden als ze geen actieve steun krij
gen van politici en soldaten. De rechtse partijen, die nu aan de
macht zijn, zijn duidelijk tegen de hervormingen. Het leger is
een onzekere factor. De Amerikanen gaan ervan uit dat
ger, nu het zijn financiële hulp in gevaar ziet komen,
gaat zorgen dat de landhervormingen worden uitgevoerd
je kunt met even veel gemak betogen zoals de boer©
doen dat de plaatselijke legercommandant waarsch
partij trekt voor de plaatselijke politici en landeigenaren
voor de weerspannige boeren.
Sombere toekomst
Omdat de toekomst zich zo somber laat aanzien, staat het
rikaanse Congres voor een moeilijke beslissing. Een aanzit
besnoeiing op de financiële hulpverlening aan El Salvado
er zeker toe, dat het Salvadoraanse leger minder effect»
optreden tegen de guerrilla's. Tevens komen de landhervfl
gen dan nog meer onder druk te staan.
Terwijl de hervormingen het leven van de boeren er nauv
beter op hebben gemaakt, begint de rechtse, landbezittunde
se in El Salvador zich steeds overmoediger te gedrage
komt in de eerste plaats door hun verkiezingstriomf. Ma
weten zij dat de Amerikanen er op uit zijn hun medewi
desnoods met veel geld te kopen. De VS kunnen het ziel
welijks permitteren El Salvador niet langer te steunen
groot deel van de 232 miljoen dollar aan economische hu
Reagan in El Salvador hoopt te pompen, is dan ook be
voor de particuliere sector.
IAIN C
Copyright The Gi
