r
¥an Agt trots op soldaten in „hete zandbak
Straten in West-Beiroet
zijn levensgevaarlijk
Totale
censuur
in Guatemala
Inwoners West-Beiroet zijn uitputting nabij
Sluiting dreigt
voor British Rail
Nederland
bereid tot
meer
troepen
voor Unifil
^JITENLAND
LHDSE COURANT
WOENSDAG 7 JULI 1982 PAGINA 9
Jommissie onderzoekt I
alkland-oorlog
j '(Van onze correspondent
Roger Simons)
jNDEN Britse oud-politici onder
deping van de 77-jarige Lord Franks
h door premier Thatcher aange-
»ht om zitting te nemen in de com-
Ssie die de oorzaken van de Falk-
ge|d-oorlog moet onderzoeken. Op
i ^dringen van de Labour-oppositie
miteft Thatcher beslist, dat de com-
ïgtsie zich in de eerste plaats zal con-
'"ptreren op de periode onmiddellijk
—or het conflict. Maar als het nodig
mag ze ook dieper graven. De
jnmissie krijgt ongeveer zes maan-
r. n de tijd om een rapport op te stel-
Een jonge para
wordt door zijn
huilende moeder
ontvangen, nadat
hij met de 250
overige leden van
het tweede en
derde bataljon
gisteren terug
keerde van de
Falkland-
Eilanden. De te-
ruggekeerde pa
il ra's werden door
I prins Charles
ontvangen.
GUATEMALA De president
van Guatemala, generaal Efrain
Rios Montt, heeft voor wat betreft
de berichten over de strijd tussen
leger en guerrillastrijders een tota
le perscensuur. ingesteld. Alleen
berichten die afkomstig zijn van
het bureau van de president mo
gen voortaan worden gepubli
ceerd. De censuur is een van de
uitvloeisels van de staat van beleg,
die sinds 1 juli in het land van
kracht is.
Doodvonnissen in coup-
proces op Seychellen
VICTORIA Vier buitenlanders zijn
gisteren in Victoria, de hoofdstad van
de Afrikaanse eilanden-republiek de
Seychellen, ter dood veroordeeld we
gens een mislukte poging tot een staats
greep, vorig jaar november. Een vijfde
verdachte ging voor 20 jaar de cel in.
Verwacht wordt dat de doodstraffen in
celstraffen zullen worden omgezet. Het
vijftal moest de coup voorbereiden, die
later door huurlingen zou worden vol
tooid. De huurlingen werden echter
voortijdig ontmaskerd en konden al
leen na een schietpartij en een vlieg
tuigkaping naar Zuid-Afrika ontko
men. Het vermoeden bestaat dat Zuid-
Afrika bij opzet van de staatsgreep be
trokken was, maar dat is niet bewezen.
Ecevit opnieuw
veroordeeld
ANKARA De vroegere Turkse
premier Bulent Ecevit is gisteren
door een militaire rechtbank veroor
deeld tot twee maanden en 27 dagen
celstraf wegens verboden contacten
met de buitenlandse pers. Het ging
daarbij om interviews met het West-
duitse weekblad „Der Spiegel" en
NCRV's „Hier en Nu". Eerder dit
jaar werd Ecevit na een celstraf van
54 dagen op vrije voeten gesteld. Ook
toen zat hij gevangen wegens het be
kritiseren van de huidge militaire lei
ders in interviews met de buitenland
se pers. Totdat de militaire comman
dant van Ankara het vonnis heeft
bekrachtigd, mag Ecevit op vrije voe
ten blijven.
Tribunaal voor
Poolse politici i
WARSCHAU In de Poolse
hoofdstad Warschau is giste-;
ren de installatie bekendge
maakt van een staatstribunaal.
Voor dit bijzondere gerechts
hof zullen inmiddels aan de
kant gezette politici zich moe
ten verantwoorden voor het
financieel wanbeleid en de
machtsmisbruiik, waaraan zij
zich de voorbije jaren schuldig
zouden hebben gemaakt. Ver
wacht wordt dat als eersten
ex-partijleider Gierek en de
vroegere premiers Jaroszewicz
en Babiuch voor het tribunaal
zullen moeten verschijnen.
(Van onze speciale
^rslaggever Rik in 't Hout)
i, GORRAH Premier
in Agt is trots op de 106
jderlandse soldaten, die
iel uitmaken van de
ültinationale Vredes-
acht (MFO) in de Sinaï-
|>estijn. Vlak voordat hij
El Gorrah, waar het
lofdkwartier van de
is gevestigd, weer in
vliegtuig naar Kairo
ipte, zei de minister-pre-
flent: „Ik vind dat er re
in is voor trots. Wie zou
aantrekkelijk vinden
aantal maanden in
[ze hete zandbak te moe-
i- verblijven?".
tweede dag van het bezoek
aan Egypte, dat de minister
president onder meer naar het
noorden van de Sinai voerde.
Een in de zon geplaatste ther
mometer was opgelopen tot
boven de 50 graden Celsius.
En zanderig was het ook; rond
de basis woedde zelfs een
klein zandstormpje. Volgens
twee sergeants, die met enige
gretigheid over hun ervarin
gen wilden vertellen, heeft die
wind ook zo zijn voordelen.
„Dat is de Shamrin. Die steekt
elke middag om een uur of
twee op. Dan is de hitte best
uit te houden". Overigens zijn
vrijwel alle gebouwen in El
Gorrah voorzien van air con
ditioning, zodat het binnen
zelfs een beetje kil aanvoelt.
Niet door de beugel
[et was het inderdaad op de De Nederlandse MFO'ers heb
ben twee taken: het onderhou
den van de verbindingen en
het uitoefenen van politietoe
zicht. De twee genoemde ser
geants zitten bij de verbin
dingsdienst. Via radio en telex
leggen mensen zoals zij de
contacten met de observatie
posten midden in de woestijn
en met de hoofdsteden van Is
raël en Egypte. Immers, de
MFO is er vooral om te con
troleren of de beide landen
zich houden aan de akkoorden
van Camp David.
In die akkoorden staat onder
meer, dat de Egyptenaren in
het geheel geen militairen mo
gen hebben in de zone bij de
grens en dat de Israëliërs er
slechts een beperkt aantal mo
gen hebben. Als de MFO
schendingen van het verdrag
constateert, geeft zij die door
aan zowel Jeruzalem als Kai
ro. Of er scheningen voorko
men, daarover zwijgt eenieder
in El Gorrah als het graf.
Sommige soldaten glimlachen
geheimzinnig, waaruit zou
kunnen worden afgeleid, dat
er wel eens iets gebeurt wat
niet door de beugel kan.
Overste B.G. Rademaker, die
de leiding heeft over het Ne
derlandse contingent, heeft
het drukker met andere za
ken. Althans, hij heeft het
drukker gehad, want de beno
digde verbindingsapparatuur
werd niet op tijd geleverd.
„Dus moesten we improvise
ren, en dat kostte de nodige
hoofdbrekens". Water was er
aanvankelijk ook niet vol
doende, zodat deze vooral in
de woestijn zo nodige vloeistof
gerantsoeneerd moest worden.
Ni» is er echter een pijpleiding
met Yamit, de door de Israë
liërs met zoveel pijn ontruim
de en vernietigde nederzet
ting. In Yamit ziin bronnen,
die nu de in totaal ruim 3.500
MFO'ers van water voorzien.
Geen klachten
Het was ook premier Van Agt
opgevallen, dat niemand van
de Nederlanders klaagde over
verveling. „Ik had dat eigen
lijk wel verwacht op een plek
als deze", aldus de premier. De
twee sergeants legden uit, dat
er ook na het werk in El Gor
rah wel het een en ander te
doen is. Regelmatig worden er
feestjes gehouden, bijvoorbeeld
barbecues, waar bovendien
ook de andere sekse vertegen
woordigd is. De MFO telt ruim
900 burgermedewerkers, on
der wie meer dan 250 vrou
wen, die meest administratief
werk doen. Tijdens hun verlof
kunnen de Nederlandse solda
ten overal heen, behalve naar
Israël. Eén van de sergeants
was net terug van een veer
tiendaagse reis door Egypte,
waarbij „ik alles gezien heb
wat ik al zo graag eens had
willen zien".
In opdracht van minister Van
Mierlo (Defensie) hebben alle
Nederlandse Sinaï-soldaten
gisterenochtend de nieuw in
gestelde MFO-medaille gekre
gen. In een dagorder prijst de
minister het „vakmanschap en
improvisatievermogen" van
zijn mannen. Een deel van de
Nederlanders gaat vandaag
naar huis en wordt afgelost
door een nieuwe groep.
Koeien
Premier Van Agt was gisteren
ook in een andere woestijn,
ten westen van Kairo, en niet
ver van de pyramiden van Gi-
zeh. Hij bracht daar een be
zoek aan een reusachtige boer
derij, die deels is opgezet met
behulp van Nederlandse fir
ma's. In loopstallen verblijven
630 Friese koeien, welk aantal
moet uitgroeien tot een kleine
3000 eind 1983. Volgens de Ne
derlandse bedrijfsleider Siem
Portegijs kunnen de koeien
uitstekend tegen de woestijn-
hitte. „Ze geven viftien liter
melk per beest per dag. Dat is
nauwelijks minder dan het ge
middelde in Nederland".
De Tonsy-boerderij, genoemd
naar de eigenaar, voor wie
premier Van Agt „grote be
wondering" uitte, herbergt
ook 180.000 kippen. Dat aantal
moet nog veel groter worden,
want meneer Tonsy streeft er
naar één miljoen eieren per
dag te produceren.
Verjaardag
Mevrouw Eugenie van Agt,
die het bezoek aan Egypte
meemaakt, vierde gisteren
haar verjaardag. Haar man
had het echter zo druk met
zijn werk, dat hij zich pas rea
liseerde welke datum het wasr
toen hij het gastenboek van de.
Tonsy-farm tekende. Zijn
vrouw reageerde nogal lako-
niek op deze vergeetachtig
heid. „Ach, de dag begon van
ochtend zo vroeg en we had
den zo veel andere dingen aan
ons hoofd".
BEIROET Op een
normale zomerse dag is
de boulevard langs het
strand van Beiroet ge
vuld met slenterende ge-
I zinnen. Nu is het een
spookstad, die ogen-
ischijnlijk alleen nog
wordt bewoond door ge
wapende mannen die
wachten op de Israëli
sche invasie.
De voetballers, vissers en
diverse straathandelaren
j zijn verdwenen uit het
j recreatiegebied. In hun
I plaats zijn er nu verster
kingen van zandzakken,
jeeps met machinegewe
ren en luchtafweerge
schut te vinden. Ik her
ken sommige van de
voetballers, maar ze lo
pen nu in uniform.
De ambassades zijn verlaten
en de Britse en Amerikaanse
ambassades worden zelfs niet
meer door politieagenten be
waakt. Alleen de Canadese,
Noorse en Russische ambas
sades worden nog door een
diplomatieke staf bemand.
De Canadese ambassade ver
stuurde zelfs nog uitnodigin
gen om in het omsingelde
West-Beiroet deze week de
nationale feestdag van Cana
da te vieren. „Als er mannen
uit dixie komen, wordt het
feest verplaatst naar de derde
kelder", aldus een getypte
mededeling op de uitnodi
ging.
„Dixie" is eigentijds bargoens
in Beiroet. Het woord bete
kent „Israël" en wordt ge
bruikt om problemen te
voorkomen met Libanezen
die alle buitenlanders in de
gaten houden, op jacht naar
spionnen.
„Als er 's avonds een paar
uur stroom is en ik kijk om
me heen, zie ik nog in een of
twee flats licht branden. Ver
der is iedereen weg", zei Sha
mir, een Arabische diplomaat
die in de buurt van de kust
woont.
Zware Israëlische beschietin
gen door kanonneerboten
hebben de mensen verjaagd
uit de kuststrook. Artillerie
en luchtaanvallen dwongen
anderen te vluchten uit de
'Palestijnse sloppenwijken in
het zuiden van de stad. Naar
schatting van de regering
hebben in totaal 120.000 men
sen de wijk genomen sinds
de Israëli's pamfletten uit
strooiden waarin burgers
werden gewaarschuwd te
vluchten om „uzelf en uw ge
liefden te redden".
In het zakencentrum van
West-Beiroet zijn de hotels
voor het eerst sinds de bur
geroorlog van zeven jaar ge
leden volgeboekt. De kamers
worden bewoond door welge
stelde Libanezen en buiten
landers, die de door de be
schietingen geteisterde delen
van de stad zijn ontvlucht.
De door de vluchtelingen
achtergelaten woningen wor
den snel in bezit genomen
door krakers, die hun komst
veelal met geweerschoten
aankondigen. Velen van hen
zijn vluchtelingen uit de vrij
wel verlaten Palestijnse kam
pen. Anderen zijn. sji'itische
moslims die kort na de Israë
lische invasie uit het zuiden
van het land naar Beiroet
vluchtten.
De straten van West-Beiroet
zijn levensgevaarlijk. Foto
graaf Philip Sey van the As
sociated Press werd beroofd
door een gewapende man die
zei zijn papieren te willen
controleren en ongeveer 150
gulden stal, na een pistool te
gen zijn hoofd te hebben ge
drukt.
Een Amerikaanse verslagge
ver reed door een straat in
West-Beiroet, toen, zonder
enige waarschuwing, het
vuur op zijn auto werd geo
pend. Enkele centimeters
naast zijn lichaam sloeg een
kogel in de voorbank.
Om als journalist over straat
te gaan heb je een hele zak
met pasjes en identiteitsbe
wijzen nodig. Ik heb docu
menten van de Syrische re
gering, de Libanese regering,
twee verschillende fracties
van de PLO en van de
rechts-christelijke militie.
Zo hier en daar staat nog een
verkeersagent het verkeer te
regelen, soms gewapend met
een kalashnikov-geweer.
Van enig regulier gezag op
straat is echter geen sprake
en het is dan ook niet verba
zingwekkend dat er buurtmi-
lities zijn gevormd om eigen
dommen te beschermen.
„Die staan hier om de vluch
telingen uit de buurt te hou
den", zei de huisbaas van
mijn flat aan de kust over de
militie van druzen die de
straat bij de Amerikaanse
ambassades heeft afgezet en
niemand doorlaat die er niet
thuishoort.
Twee gebouwen van de
Amerikaanse Universiteit
zijn in bezit genomen door
Syrische deserteurs en Pales
tijnse guerrillastrijders. En
kele professoren gaan nog
naar hun werkkamers om te
voorkomen dat het hele com
plex wordt overgenomen,
maar college wordt er al lang
niet meer gegeven.
I Een libanees kind weet nog enkele druppels water uit een kraan te halen, nadat de Israëlische strijdkrachten de water, voedsel
en stroomvoorziening van West-Beiroet hadden afgesneden.
BEIROET De Israëli-
sche strijdkrachten heb
ben vandaag voor de
vierde achtereenvolgen
de dag de voedsel, drink-
I water en stroomvoorzie-
j ning van West-Beiroet
afgesneden.
Het Libanese Rode Kruis
heeft om internationale tus-
I senkomst gevraagd om de
nood van de ongeveer
600.000 inwoners van deze
stad te verlichten. Koning
Fahd van Saoedi-Arabië liet
gisteravond weten deze
kwestie opnieuw bij de Ame
rikaanse president Reagan
ter sprake zullen brengen.
Dit meldde de Libanese Ra
dio. „Honderduizenden bele
gerde inwoners dreigen te
sterven aan honger, dorst en
ziekte", aldus de noodkreet
van het Rode Kruis. Koning
Fahd beloofde de Libanese
premier Wazzan in een tele
foongesprek alle moeite te
zullen doen „om de tragedie
in Beiroet te doen eindigen
en en bij president Reagan
aan te dringen op persoonlij
ke interventie", aldus de Li
banese Radio. Afgelopen
maandag sprak Reagan zijn
persoonlijke steun uit aan
een resolutie van de Veilig
heidsraad, waarin werd opge
roepen tot herstel van de
voedsel, water en stroom
voorziening in Beiroet.
Het hoogste beleidsorgaan
van de Verenigde Arabische
Emiraten heeft de Ameri
kaanse regering opegroepen
haar Midden-Oosten politiek
te wijzigen. Gebeurt dit niet
dan riskeren de Amerikanen
een boycot van de Arabische
landen, zo heeft het persbu
reau van de Emiraten giste
ren bekend gemaakt. De
waarschuwing werd gedaan
na een spoedvergadering, die
maandag in Aboe Dhabi
werd gehouden. Gedreigd
wordt met een olie-embargo
en het terugtrekken van de
Arabische fondsen en inves
teringen in de VS.
Het Israëlische leger heeft
gisteren de Palestijnse Bir
Zeit-Universiteit op de wes
telijke Jordaanoever afgeslo
ten na betogingen van stu
denten tegen de Israëlische
invasie in Libanon. De stu
denten riepen leuzen, waarin
de PLO werd ondersteund.
Maansverduistering
In de Verenigde Staten was men gistermorgen getuige van
een maansverduistering. Een fotograaf in Boston voegde
twee negatieven samen en maakte bovenstaande fraaie af
druk van Boston met de maan In verschillende standen ach
ter elkaar, Een fotograaf in New York maakt op een film
beeldje opnamen van de maansverduistering met op de ach
tergrond het wereldhandelscentrum (foto onder.).
LONDEN Het hoofd van de Britse spoorwegen Sir Peter Par
ker heeft gisteravond laten doorschemeren dat het Engelse
staatsbedrijf gesloten zal moeten worden wanneer de spoor
wegstaking nog langer duurt. Het aantal treinbestuurders dat
hun bond negeert, heeft zich gisteren overigens aanzienlijk uit
gebreid. Hoewel hij daardoor engszins bemoedigd was. ver
wachtte hij dat de staking nog lang zou duren. Volgens Parker
kan, wanneer de treinbestuurders de spoorwegen en hun toe
komst koppig blijven verlammen, het ogenblik aanbreken dat
sluiting van het bedrijf niet langer te vermijden is.
(Van onze speciale
verslaggever Rik in 't Hout)
KAIRO Hoewel hij geen
overleg heeft kunnen voeren
met het kabinet, vindt premier
Van Agt dat Nederland bereid
moet zijn eventueel meer troe
pen voor Unifil te leveren.:
Volgens de premier is het wel
duidelijk dat de V.N.-vredes
macht voorlopig niet in Liba
non gemist kan worden. Inte
gendeel, Unifil zal een groot
en gesloten gebied moeten
krijgen en derhalve een groter
aantal manschappen, aldus
Van Agt. „Als ons gevraagd
wordt daaraan mee te werken,
vind ik dat we positief moeten
reageren".
Van Agt verklaarde verder
dat als het waar is dat de PLO
binnen 48 uur uit Beiroet zal
verdwijnen, daarna ook de an
dere vreemde troepen zo snel
mogelijk Libanon moeten ver
laten. Hij zei dit nadat hij van
de Egyptische minister van
buitenlandse zaken, Kamal
Hassan Ali, had gehoord dat er
in Beiroet een akkoord was
bereikt. Premier Van Agt zei
geen reden te hebben aan de
woorden van Kamal Hassan
Ali te twijfelen.
De PLO heeft een akkoor#
over de evacuatie vanmorgen:
overigens formeel tegenge
sproken. Onder vreemde troe
pen verstaat Van Agt ook die
van Israël. „Voor de Israëli
sche aanwezigheid is bij eva
cuatie van de Palestijnen hele
maal geen reden meer". Dat
de regering-Begin er kennelijk
voorlopig niet in zal slagen de
PLO te vernietigen, ontlokt^
de Nederlandse minister de
volgende reactie: „Een volk
laat zich ook niet vernietigen.
Zonder deze oplossing zal er
bovendien een golf van wan
hoop en haat bij de Palestijnen
zijn ontstaan, met alle rampza-
lige gevolgen vandien".
De mededeling van Kamal
Hassan Ali aan Van Agt kwam
er op neer dat de meest be
trokken partijen het eens wa*
ren geworden over een voorlo
pige oplossing. Deze houdt in,
aldus de Egyptische regering,
dat alle zes achtduizend
PLO-soldaten West-Beiroet
zullen verlaten op Franse ma
rineschepen, die geëscorteerd
worden door de Amerikaanse
Zesde Vloot. De bestemming
zou zijn de Syrische havenstad,
Latakia aan de Middellandse
Zee. Een aantal Palestijnen
zou lichte wapens mogen mee-'
nemen. De evacuatie zou om
streeks vrijdag moeten zijn
voltooid, omdat Israël andera
op die dag West-Beiroet zou
bestormen. Volgens de Egypte
naren zijn de PLO-strijders in
middels zo vertwijfeld geraakt,
dat zij bereid zijn te vertrek
ken.
Het bezoek van premier Van
Agt aan Egypte heeft in de
kranten van dit land grote
aandacht gekregen. Alle lan
delijke dagbladen maakten
gisteren melding van de ge
sprekken die Van Agt had ge
voerd, vooral dat met presi
dent Moebarak, over de toe
stand in Beiroet.
