Ik wil op mijn knieën terug
verontwaardigd over
guitspraak in proces- Hinckley
«SoENt
Onderhandelen
met PLO heeft
geen enkele zin
Israël schaart
zich onder
„bevrijders"
van Libanon
EMIGRANT LEENDERT DE VOS:
VII
Thatcher breekt lans voor afschrikking
BUITENLAND
AGII 1
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 24 JUNI 1982 PAGINA 7
jpoorwegstaking dreigt
p Groot-Brittannië
(Van onze correspondent Roger Simons)
IONDEN Na de feestroes, die volgde op een
verwinning in de Falkland-oorlog en de geboorte
fan de zoon van prinses Diana en prins Charles,
tfordt voor de Britten het leven weer helemaal zo
als het vroeger was. Vanaf volgende maandag
Ireigt in Groot-Brittannië een spoorwegstaking
in onbepaalde duur. De spoorwegvakbond wil
Èlgaan staken, omdat de directie van de Britse spoor
lij uregen geen loonsverhoging van meer dan vijf pro-
■2;cent wil toekennen. De bortd eist een maximum
0 oonsverhoging van twaalf 12 procent. De Britse
staalarbeiders, mijnwerkers, en zeelieden hebben
2ihet spoorwegpersoneel hun steun beloofd. Volgens
1 ie directie van British Rail zou een langdurige sta-
king tot de complete ondergang van dit bankroete
d n ook vorig jaar door een staking geplaagde trans-
o iortbedrijf kunnen leiden.
„AMERIKANEN VECHTEN
MEE IN EL SALVADOR"
SAN SALVADOR Leden van een ca-
meraploeg van de Amerikaanse omroep
CBS hebben gisteren in de hoofdstad van
El Salvador, San Salvador, verklaard dat
Amerikaanse militairen aan de kant van
het Salvadoraanse leger deelnemen aan
de strijd tegen de guerrilla's. In het zuid
oosten van het land heeft de CBS-ploeg
twee zwaar bewapende Amerikanen ge
filmd, die bezig waren het verzet met
mortiervuur te bestoken. De twee militai
ren weigerden de verslaggevers te woord
te staan. De Amerikaanse ambassade in
San Salvador heeft een onderzoek gelast.
Het meevechten van de Amerikaanse ad
viseurs in El Salvador aan de zijde van
het regeringsleger is door Washington uit
drukkelijk verboden.
„Maatregel VS brengt werk tien
duizenden Europeanen in gevaar"
FRANKFORT „De Amerikaanse regering meet
waar het de handel met het Oostblok betreft, mei
twee maten. De Verenigde Staten proberen hun
Oost-West-handelspolitiek uit te voeren over de rug
gen van de Westeuropese arbeiders. Tienduizenden
van hen lopen door de Amerikaanse houding het ge
vaar hun werk te verliezen".
Aldus de reactie van vooraanstaande Westduitse
vakbondsbestuurders op het besluit van de Ameri
kaanse regering, om de economische sancties tegen
de Sovjet-Unie verder uit te breiden. Dit, ook door
Europese regeringen aangevochten besluit, houdt in
dat Europese bedrijven die in licentie Amerikaanse
apparatuur vervaardigen, die goederen niet naar de
Sovjet-Unie mogen exporteren. Het is de Verenigde
Staten daarbij vooral te doen om het tegenwerken
van het Europees-Russische aardgasverdrag.
Franse communisten tegen
economisch beleid Mitterrand
PARIJS De Franse communisten heb
ben gisteren stelling genomen tegen de
veranderingen in de economische politiek
van president Mitterrand.
Vorige week, na de devaluatie van de
Franse frank, besloot de regering in Parijs
lonen en prijzen voor een periode van een
half jaar te bevriezen. Die maatregel bete
kende een ingrijpende economische koers
wijziging van de Franse regering. In het
communistische blad L'Humanité heeft de
communistische voorman Marchais de
nieuwe economische politiek van de rege
ring gehekeld. Maar tegelijkertijd ver
klaarde hij dat de communisten niet uit de
regering zullen treden en het kabinet in
het parlement zullen blijven steunen.
SAN FRANCISCO/LOS AN
GELES Overal ontmoet je
ze, de in het zakenleven ge
slaagde emigranten. In Atlan
ta, Houston, Los Angeles en
San Francisco, maar ook in
andere steden en staten van
de Verenigde Staten. Tijdens
de officiële receptie, die in ie
dere stad voor koningin Bea
trix en prins Claus wordt ge
houden, trekken de „geslaag
den" in een lange stoet voor
bij. Gekleed in smoking en
avondjurk. Amerika, het land
van de onbegrensde mogelijk
heden, het land waar je, zoals
men vaak nog denkt, slapen
de rijk wordt. Helaas, voor
vele duizenden Nederlandse
emigranten, die dachten ge
makkelijk te verkrijgen wel
vaart in Amerika te vinden, is
deze lange weg met proble
men omgeven. Voor hen is
het Amerikaanse avontuur al
lerminst geslaagd. Eén van
hen is Leendert de Vos (54)
uit het Zeeuwse-Ooltgensplaat
die in 1954 naar de Verenigde
Staten emigreerde. Een jaar
eerder had hij tengevolge van
de watersnoodramp die Zee
land teisterde, zijn gehele be
zit (garage annex taxibedrijf)
in het geweld van de golven
zien verdwijnen. Hij waagde
de stap om in het beloofde
land een nieuw leven te be
ginnen. Met vrouw en kind
vertrok hij. Het werd een
hard bestaan. Dit is het ver
haal van een eenling in de
VS. Dagelijks zoekt hij zijn
toevlucht in de Hollandse
Club, de Anaheipi, een bui
tenplaats van Los Angeles. Hij
is verbitterd over het sociale
leven in de VS. Daarnaast
heeft hij, nu hij op zijn leven
terugkijkt, vreselijk spijt dat
hij indertijd uit Nederland is
vertrokken.
Een eenzame Nederlander in
Californië: Leendert de Vos,
eens garagehouder en taxi
chauffeur in het Zeeuwse
Ooltgensplaat. In een hoekje
van de Hollandse Club vertelt
hij zijn relaas, terwijl de geno
digden zich in het feest stor
ten dat is opgezet ter ere van
de aanwezigheid van de. Ne
derlandse koningin en prins
in Los Angeles.
„Als ik nu weg zou kunnen,
ging ik ogenblikkelijk. Maar
het kan niet. Het ontbreekt
me aan de financiële midde
len. Bovendien ben ik twee
jaar geleden gescheiden en
moet ik nog betalen voor mijn
Als ik op 25 jaar Amerika te
rugkijk zie ik om in wrok. In
de VS ben je alleen in tel als
je gezond bent. Krijg je met je
gezondheid problemen, dan
ben je aan de heidenen over
geleverd. Toen ik pas in Mi
chigan was kreeg ik last van
mijn rug. Dat kwam omdat ik
me had vertild met het sjou
wen van een zwaar pak. Mijn
werkgever vond dat dit niet
door het werk was gekomen.
Hij wilde me niet betalen.
Verzekerd was ik niet omdat
je hier zelf alles moet betalen.
Toen had ik nog geen geld om
me voor dit soort zaken in de
schuld te steken. Je bent jong
en je houdt daar nog geen re
kening mee.
Gelukkig woonde naast me
een advocaat die voor een
ir-fair p
ging uitzoek
en ik kreeg alsnog 10.000 dol
lar uitbetaald. Van dat geld
kon ik een eigen bedrijfje be
ginnen.
Samen met een vriend gingen
we tuinen onderhouden. Het
liep aardig, echter de beste
klanten betaalden niet op tijd.
Ik had te weinig liquide mid
delen om mijn zaak staande te
houden. Toen ik bij die grote
bedrijven aan de bel trok
kreeg ik na een paar dagen
een briefje terug waarin werd
gesteld dat ik ze als klant kon
schrappen. Het was gebeurd
en ik ging terug naar Neder
land. Dat was in het begin
van de jaren zestig. Na tien
maanden hield mijn vrouw
het niet meer uit. Zij kreeg
heimwee naar het klimaat en
stapte op de boot. Via New
York kwamen we in Califor
nië terecht.
Gelukkig beheerste ik toen de
taal. Want als ik nog terug
denk aan mijn eerste over
tocht, ril ik van ellende. Ik
ging alleen om de zaak te ver
kennen. Mijn broer, die na de
oorlog in Michigan was geble-
Op hun rondreis door de Verenigde Staten zijn koningin Beatrix en prins Claus gisteravond in
Chicago aangekomen. Hier worden zij bij hun aankomst in het hotel door plaatselijke autoriteiten
verwelkomd. Daarvoor hadden zij een rijtoer door het noordwesten van dé stad gemaakt, waarna
een diner volgde. Vanmorgen ontving de koningin 50 vooraanstaande vrouwen uit Chicago en
omgeving. De prins hield een toespraak voor de handelsvereniging van Chicago en de Neder
landse Kamer van Koophandel. Vanmiddag staat een bezoek aan het kunst-instituut van Chicago
op het programma, waar de aqteqr Yul Brunner tot de gasten behoort. Hoogtepunt van het be
zoek aan Chicago vormt vanavond een bal, gegeven door burgemeester Byrne. Morgenochtend
vertrekt het koninlijk paar naar Detroit.
ven, had na de watersnood
ramp geschreven dat het hier
zo geweldig was. Van hem
moest de hele familie maar
overkomen. Ik was de enige
die de gok waagde. Ik dacht,
waarom zou ik niet in een an
der land opnieuw beginnen.
Door de watersnoodramp was
ik alles kwijt geraakt. Met de
„Nieuw-Amsterdam" ging ik
naar. New York. \j\
120 dollar had ik opM
eteld
Het ergste in
Staten is dat z<
tige sociale
hebben als
de Verenigde
niet die prach-
verzekeringen
Nederland. Je
kunt je best verzekeren, privé
dan, maar dan befi je bijna je
hele maandsalaris kwijt.
Enige jaren geleden kreeg ik
last van mijn haft. Het werd
een lijdensweg. Het betekende
ook het begin van de verwij
dering van mijn vrouw. Een
jaar werkte ik niet, moest le
ven van een minimale uitke
ring en mijn vrouw moest 's
avonds aan de slag. Het hu
welijk moest daardoor wel
achteruit gaan. Ook mijn
dochter die van een Ameri
kaan was gescheiden zag het
hier niet meer zitten. Ze ging
naar Nederland, trouwde en
heeft nu een kind. Gelukkig
heb ik nog een redelijk goede
baan. Per week krijg ik bijna
driehonderd dollar in handen.
Voor Nederlandse begrippen
lijkt dat veel, maar dat is niet
zo. Wat voor jullie een gulden
is, is voor ons een dollar. Met
de dag wordt het leven hier
duurder. Ik moet echt heel
zuinig leven om niet in de
schulden te raken.
Het ergste echter is de een
zaamheid. Daar kan ik niet
meer tegen. Het knaagt aan
mij. Om maar contact te heb
ben ga ik bijna iedere dag
naar de Hollandse Club. Daar
ontmoet ik nog mensen die
me goedgezind zijn. De Ame
rikaan is keihard. In al die ja
ren is het me niet gelukt éen
Amerikaan als echte vriend
op te doen. Dat zal natuurlijk
ook wel aan mij liggen, maar
het is de realiteit. Werkelijk
ik zou op mijn handen terug
willen. Vlak voordat koningin
Beatrix hier kwam stond ik
op het punt te vertrekken.
Een stom auto-ongeluk, waar
bij gelukkig geen persoonlijk
letsel ontstond, houdt me
voorlopig hier. Toch is die
eenzaamheid niet het aller
ergste. Ik heb angst voor mijn
oude dag hier. Ik heb geen
kapitaal en van bejaardenzorg
hebben ze hier nog nooit'ge
hoord. Als je eenmaal uitge
rangeerd bent verpauper je.
Oude mensen in de Verenigde
Staten tellen niet meer mee.
Van bejaardenhuizen hebben
ze in de VS nog nooit ge
hoord. Ja ik ben echt verbit
terd over mijn leven hier. Na
tuurlijk heb ik fouten ge
maakt. Daar ontkom je niet
aan. Toch is het triest te zeg
gen dat de brief van mijn
broer nooit bij mij in de bus
had moeten vallen. Ik ben
echt verbitterd".
Leendert de Vos verdwijnt
via een achterdeür uit de Hol
landse Club. Hij wil vroeg
naar bed om de volgende dag
op tijd naar Los Angeles te
gaan. Daar hoopt hij de ko
ningin even te zien. „Als ik
haar zie heb ik even het ge
voel dat ik in Nederland
ben".
;en WASHINGTON Het
aan Amerikaanse publiek
™eI heeft met afschuw gerea-
tjj geerd op het vonnis in het
,e >roces tegen John Hinc-
,flfigkley, de man die op 30
>ti maart vorig jaar op presi
dent Reagan en zijn staf
n'i ichoot, en daarbij de pre-
CK^pdent en tweee medewer-
verwondde. Hinc-
Maafcley werd niet schuldig,
kijk bevonden, omdat hij op
e wehet moment van zijn daad
zou zijn ge
weest. Hij is opgenomen
in een inrichting.
De minister van financiën,
Donald Reagan, wiens depar
tement is belast met de veilig
heid van de president en ande
re openbare figuren, beschreef
de uitspraak als „volslagen
wreed". „Eerlijk, ik ben bele
digd door de uitspraak van de
jury. Ik denk dat ze verkeerd
is. Dit soort dingen moet de
maatschappij niet door de vin
gers zien". Regan suggereerde
dat het. vonnis „een vrijbrief is
voor de gekkken van de we
reld om alles te doen wat ze
willen; voorzover het openba
re figuren betreft". De se
naatscommissie voor juridische
zaken zal met voorstellen ko
men, waarin wordt geregeld
dat het voortaan aan de ge
daagde is om de bewijslast aan
te dragen dat hij krankzinnig
is en niet aan de regering om
te bewijzen dat hij bij zijn ver
stand is.
het i
Niet gevaarlijk
Veel afschu^ --
komt voort uit het feit, dat de
27-jarige Hinckley binnen vijf
tig dagen uit de zwakzinnige
ninrichting kan worden ont
slagen, wanneer dokters ver
klaren dat hij niet langer ge
vaarlijk is. Als het openbaar
ministerie, dat gedurende het
heleproces heeft gesteld dat
Hinkcley bij zijn verstand was
toen hij de aanslag pleegde,
zich tegen zijn vrijlating wil
verzetten, zal het tijdens een
hoorzitting nu het omgekeerde
moeten doen en het bewijs le
veren dat Hinckley nog steeds
krankzinnig is.
De grotendeels zwarte jury
heeft er vier dagen over ge
daan om een beslissing te ne
men. Uit aantekeningen van
de jury blijkt dat dat ze af
schriften gevraagd heeft van
getuigenissen over Hinckley's
ouders en van een voQraan-
staande psychiater over Hinc
kley's kinderjaren. Op zijn
minst een van de juryleden
kwam tot zijn beslissing op
grond van de uitspraak van de
rechter, dat de officier van jus
titie moet bewijzen dat Hinc
kley volledig bij zinnen was
toen hij op de president schoot
En daar is de officier niet in
geslaagd.
Moord op Andrew
Jackson
Hinckley is de eerste aanslag
pleger sinds 1835 die met suc
ces een beroep op de krank-
zinnigheidslausule deed. Toen
had een jury slechts vijf minu
ten nodig had om Richard La
wrence wegens krankzinnig
heid niet schuldig te achten
aan de moord op president
Andrew Jackson. De moorde
naars Sirhan Sirhan, die Ro
bert Kennedy neerschoot en
James Earl Ray, die dominee
Martin Luther King doodde,
werden ondanks hun beroep
op de clausule wel schuldig be
vonden. Een duidelijk verschil
met vorige zaken was dat er
voor de verdediging van Hinc
kley onbeperkte middelen
aanwezig leken. De vader van
Hinckley, een oliemagnaat uit
Denver, zou naar verluidt
meer dan een miljoen dollar
hebben uitgegeven voor de
verdediging van zijn zoon. Het
grootste deel van het geld
werd besteed om het advoca-
tenteam onder leiding van
Vincent Fuller te huren.
ALEX BRUMMER
Copyright The Guardian
ADVERTENTIE
Groene Betaalcheques en de Groene Betaalpas.
Gegarandeerd tot f 100,- per cheque. Zonder kosten
-erkrijgbaar bij alle banken en spaarbanken van Nederland.
NEW YORK De Britse
premier Margaret Thatcher
heeft in een rede tot de ont
wapeningsconferentie van de
Verenigde Naties een lans
gebroken voor afschrikking.
Zij noemde het aanbod van
Lege stoelen van de Argentijnse delegatie op de ont
wapeningsconferentie van de Verenigde Naties In New
York toen de Britse premier Thatcher daar gistermid
dag haar toespraak kwam houden.
president Brezjnev om niet
als eerste kernwapens te ge
bruiken onbetrouwbaar en
ze verklaarde zich tegenstan
der van wapenbeheersing als
dit ten koste gaat van de
vooruitzichten op vrede.
Thatcher die iedere toespe
ling op de Falkland-oorlog
vermeed, verklaarde dat het
bekend is dat militaire zwak
te even vaak een oorzaak is
van oorlog als militaire
sterkte. Mevrouw Thatcher
heeft de voorlopige steun ge
kregen van president Reagan
voor haar weigering om met
Argentinië te ónderhandelen
over de toekomst van de
Falkland-eilanden. Thatcher
zei dat er over de soevereini-
teitskwestie niet langer te
praten valt en dat de toe
komst van de eilanden zal
worden bepaald door Enge
land zelf.
ISRAËLISCHE AMBASSADEUR
BU VN:
TEL AVIV, BEIROET
De Amerikaanse bemid
delaar in het conflict Phi
lip Habib heeft een ont
moeting met premier Be
gin geëist. Habib voerde
gisteren opnieuw vruchte
loos overleg met het Liba
nese comité van nationale
redding, waaruit een
nieuwe sterke Libanese
regering moet voortko
men, die het land in han
den neemt
Israël zou via Habib het comi
té hebben laten weten dat het
een PLO-aanbod tot demilita
risering van Beiroet verwerpt.
Het aanbod hield in dat de Pa
lestijnse strijders zich met hun
wapens in hun kampen terug
trekken als de Israëliërs zich
op hun beurt tot tien kilomne-
ter buiten beiroet terugtrek
ken. Israël eist echter onvoor-
leider Jumblatt die als bondge
noot van de Palestijnen in het
comité zit.
De Israëlische ambassadeur bij
de VN in New York verklaar
de dat het geen enkele zin
heeft ooit met de PLO te on
derhandelen, ook al zou deze
het bestaan van Israël erken
nen. Arens zei dat de tijd niet
ver meer weg is dat israël een
vredesverdrag sluit met Egyp
te zoals dat al gebeurd is met
Egypte „en ik denk dat daarna
de andere Arabische landen
onvermijdelijk zullen volgen."
Hij maakte ook melding van
de grote hoeveelheid Russi
sche wapens dier de Israëli
sche troepen in Libanon heb
ben buitgemaakt.
De Israëlische professor
Alexander Minkowski voor
spelde gisteren een massas
lachting in Beiroet als de Is
raëlische troepen er binnen
trekken om de Palestijnse lei-
Liba-
non geweest als lid van een
Franse medische commissie.
Hij vermoedt dat Israël Bei
roet zal platbombarderen om
verliezen in Israël te voorko
men. Hij riep de Israëlische
militairen op de Palestijnen in
Beiroet niet te behandelen zo
als de Duitsers de joden in de
Tweede Werereldoorlog be
handelden.
Saoedi-Arabië en Egypte heb
ben opnieuw de VS en de EG
gevraagd zich in te zetten voor
een onmiddellijke terugtrek
king van Israël uit Libanon.
De Amerikanen dringen for
meel voortdurend aan op een
bestand en terugtrekking van
de Israëlische troepen.In Ne
derland heeft de Raad van
Kerken geschokt gereageerd
op de Israëlische invasie. De
Israëlische ambassade van zijn
kant heeft de door de Tweede
Kamer aangenomen motie be
treurd „waarin het Israëlische
optreden speciaal naar voren
wordt gehaald om te worden
veroordeeld, maar de terreur
van de PLO en haar uitge
sproken doelstelling om Israël
te vernietigen niet wordt ver
oordeeld".
De buitenlanders maken zich op om in het zicht van de definitie
ve slag om Beiroet de stad te verlaten. Hier staan Britten in een
rij om aan boord te kunnen gaan van een schip dat hen naar
Cyprus brengt. Ook de Amerikanen hebben evacuatiemaatrege
len getroffen.
BEIROET De rechts-christelijke Falangisten waren de eers
ten, die als „bevrijders" de strijd in 1975 opnamen tegen de „Pa
lestijnse vreemdelingen" in hun midden. Het Syrische leger
koos om goodwill-redenen in 1976 in de strijd de kant van de
Falangisten en hielpen hen bij de griezelige belegering en val
van het Palestijnse kamp Tel-al-Za'atar. Met hetzelfde hoogge
stemde doel zijn de Israëliërs Libanon binnengevallen: het land
moet worden bevrijd van zowel de Palestijnen als de Syriërs.
De nieuwe weldoeners spreken in menig opzicht dezelfde taal
als hun voorgangers. Op Monteverde. een van de heuvels boven
Beiroet, aan de christelijke kant, hebben Israëlische para's een
kleine buitenpost ingericht. Een paar officieren liggen achtero
ver in de tuin van de verlaten VillaKaran. Iemand roept vanuit
een tent dat men er vanuit gaat dat niet over politiek wordt ge
sproken, maar ze zijn bereid, hoewel voorzichtig, dat toch te
doen. De officieren voelen zich op hun gemak. Dit is vriend
schappelijk gebied. Maar ze dwalen weinig af van de lijn van
hun regering, een standpunt waarvan ze pas kennis hebben
kunnen nemen in de loop van de militaire campagne. Ze zijn
allemaal gekomen om een „sterke" Libanese regering op poten
te zetten en alles wat ze willen is daarmee vrede te sluiten. De
„terroristen" zijn een plaag, zegt een van hen, en zij zijn geko
men zoals een dokter om die plaag te bestrijden. Niemand van
hen wilde het idee aanvaarden dat het Israëlische antwoord wel
erg buiten proportie was in antwoord op de Palestijnse provoca
tie.
Ze kwamen er op verschillende manieren op terug: „Ons leger is
het meest menselijke ter wereld. Noem me er een die de Arabie
ren hebben geholpen zoals de joden hen geholpen hebben."
Het was duidelijk dat geen van deze officieren wist of ze zouden
doorstoten naar het hart van Beiroet, maar er was geen enkele
twijfel dat zij daartoe in staat waren.
„We zullen dezelfde methodes gebruiken als tot nu toe." Tanks,
artillerie en vliegtuigen „Ja, dat is oorlog, en we hebben nog
maar tien procent van onze kracht tot nu toe ingezet."
Zo zijn de methodes even vertrouwd als de hooggestemde taal.
De laatste keer dat een buitenlandse mogendheid een Libanees
regime zo radicaal probeerde te veranderen was in 1976. Toen
bombardeerden de Syriërs niet alleen de woonwijken van het
mohammedaanse Beiroet, die ze waren komen beschermen,
maar ook de Kamer van Afgevaardigden om er zeker van te zijn
dat hun man, de o'nfortuinlijke president Sarkis, bij de stemming
de meerderheid kreeg die hij nodig had.
Terwijl de Amerikaanse gezant Philip Habib koortsachtige on
derhandelingen leidt om een Libanese faqade te creëren voor
een groot Israëlisch ontwerp, volgen Israëlische artilleristen het
Syrische voorbeeld. Generaal Eitan, de Israëlische stafchef,
heeft gezegd dat zijn artillerie zich getraind heeft op de stad.
Granaten sloegen in vlakbij de plaats waar Walid Jumblatt, lei
der van de Nationale beweging en bondgenoot van de Palestij
nen de nacht doorbracht. Voor de Israëliërs is hij het meest
weerspannige lid van de zogeheten Raad voor Nationale Red
ding.
DAVID HIRST
Copyright The Guardian
