Voorjaarsnota regen
jan tegenvallers
Brussel kijkt meer naar de vissen
dan naar de Nederlandse vissers99
Jet PvdA of VVD is
Jood om oud ijzer"
ypels te
nbitieus"
Walvis99 was
een gasfles
DA-VOORMAN RUUD LUBBERS:
VOORLOPIG GEEN MAATJESHARING AAN DE KAR
mm
Qeidó&Qowumt
Wissel op de toekomst
CDA noemt geen
datum meer voor
kernwapenbesluit
Ik zou het niet weten,
Pa heeft alles al."
Laat eens wat van je
Zonnige
perioden
NNENLAND
LEIDSE COURANT
VRIJDAG JUNI 1982 PAGINA 9
HAAG Het kamerlid G.
[x (CDA) verwacht dat de nieu-
ninister van volkshuisvesting en
itelijke ordening, Nypels (D'66),
veelomvattende plannen niet zal
ien verwezenlijken. „Op het de-
ement zijn veel mensen met va-
ie en dus draait de tent op halve
ht", aldus Brokx, die zelf staats-
•taris van volkshuisvesting was
;t eerste kabinet-Van Agt, in het
jblad CDActueel. „Eerst moet
els het gewone huiswerk maken,
is er misschien tijd voor andere
en," zo besluit Brokx.
Jongen bekent dodelijk
schot op scholier
AMSTERDAM Een achttienjari-.
ge Amsterdammer heeft bekend in
de nacht van 11 op 12 juni bij een
snackbar in Amsterdam de scholier
Ronald Snijders te hebben doodge
schoten. De jongeman is aangehou
den samen met een vriend en een
vriendin. Op de bewuste avond had
de nu gearresteerde jongeman na
een verkeersovertreding ruzie ge
kregen met een andere automobi
list. Deze ging daarna naar de
snackbar, per auto gevolgd door de
jongeman. Deze loste vanuit zijn
wagen een schot dat bedoeld was
voor de automobilist. De kogel strof
Ronald Snijders die met de hele
zaak niets te maken had en gewoon
een frietje stond te eten.
DEVENTER Het „walvisachtige" we
zen dat al spuitend en kreunend onder de
ogen van twee agenten en voorbijgangers
door de IJssel zou zijn gezwommen, is
hoogstwaarschijnlijk een gasfles geweest.
Kwajongens zouden de fles maandag bij
een oude spoorbrug in het water hebben
gegooid, nadat zij de gaskraan ervan had
den opengedraaid. Door de geopende af
sluiters spoot het gas naar buiten en blies
daarbij ook water de lucht in. De agenten
hadden een politierapport opgesteld, dat
met toenemende verbazing door collega's
werd gelezen. In het rapport stond dat een
„walvisachtig dier" was gesignaleerd.
„Verkopers staats
loten duur uit"
DEN HAAG De PTT
heeft de staatslotenverkopers
in het postkantoor gecon
fronteerd met het opzeggen
dan wel het verdubbelen of
verdrievoudigen van de
huur. Deze maatregel moet
teruggedraaid worden. Dit
zegt het D'66-kamerlid Eng-
wirda in schriftelijke vragen
aan minister Van der Stee
(Financiën) en diens collega
Zeevalking (Verkeer en Wa
terstaat). Volgens Engwirda
zijn de maatregelen niet te
rijmen met het huidige beleid
om de verkoop van staatslo
ten juist naar de postkanto
ren te halen.
Van Agt: Ambassade
in Midden-Amerika
DEN HAAG Minister Van Agt (Buiten
landse Zaken) is bereid te bevorderen dat
Nederland in één van de Midden-Ameri
kaanse landen een „goed toegeruste" am
bassade vestigt. Het is de bedoeling dat
vanuit deze ambassade alle diplomatieke
activiteiten van ons land in dit deel van
de wereld worden gecoördineerd.
Van Agt is het ermee eens dat de ambas
sade in Mexico vanwege de grote afstand
onvoldoende activiteiten kan ontplooien
in landen als El Salvador en Guatemala.
De bewindsman zei dit gisteren in de
Tweede Kamer tijdens het afsluitende da-
bat over de dood van vier IKON-mede-
werkers in El Salvador. In de Kamer
wordt als plaats van vestiging aan Costa
Rica gedacht.
dei 1/ O
iei(
onze parlementaire re
dactie)
fcï HAAG In de laat
jes maanden heeft zich
|de overheidsfinanciën
reeks tegenvallers
ingedaan ter grootte
12 miljard gulden,
rdoor is het overheid-
[ort thans tot het abso-
record van meer dan
■"biljard gulden opgelo-
In procenten nadert
S HAAG Het CDA
i\ geen voorkeur uit-
uv £en voor samenwer-
met welke partij dan
Dit zegt CDA-fractie-
Ruud Lubbers in
jongste nummer van
partijblad CDActueel.
zijn mening hebben
christen-democraten
eigen signatuur, op
ld waarvan zij na de
r ciezingen van 8 sep-
ber de kabinetsforma-
n moeten gaan.
ng<
het officiële cijfer thans
de 10 procent van het na
tionaal inkomen, zo blijkt
uit de gisteren aan de Ka
mer aangeboden Voor
jaarsnota.
Door het beroep dat buiten de
begroting om op de kapitaal
markt moet worden gedaan,
bijvoorbeeld ter financiering
van woningwetwoningen, ligt
het werkelijke cijfer al boven
die tien procent, in guldens
rond de 33 miljard. Door deze
tegenvallers zal minister Van
der Stee nog zeker zes nieuwe
staatsleningen nodig hebben
om voldoende geld binnen te
krijgen. Hij heeft dit jaar al
ruim 18 miljard binnenge
haald, maar komt nog 12 mil
jard gulden tekort.
Daarnaast zal er hoe dan ook
verder moeten worden bezui
nigd. Naast de reeks bezuini
gingen en de verhoging van
premies en belastingen die het
kabinet in de afgelopen weken
al heeft aangekondigd en die
volgende week door de Twee
de Kamer worden behandeld
(bevriezing uitkeringen, pre
mieverhoging WW en WAO,
solidariteitsheffing) ligt een
nieuwe extra bezuiniging van
vier tot vijf miljard gulden in
het verschiet bij de begroting
voor 1983. Deze is het gevolg
van recente, niet gedekte te
genvallers in de belastingop
brengsten, de aardgasbaten en
als gevolg van hogere uitgaven
voor sociale uitkeringen.
Daarom wijst Van der Stee het
idee de prijscompensatie te
vervangen voor een belasting
verlaging resoluut van de
hand. Deze suggesitie, afkom
stig uit de SER en gesteund
door CNV, D'66 en PvdA,
houdt een tijdelijke verhogig
van het overheidstekort in die
volgens de minister absoluut
onverantwoord is. Hij twijfelt
zelfs aan het tijdelijk karakter
van de solidariteitsheffing, de
belastingverhoging die dit jaar
600 miljoen moet opbrengen.
Lubbers haalt een uitspraak
aan die door hem wordt toege
schreven aan oud-premier Jel-
le Zijlstra, maar ooit gedaan is
door oud-minister Bouke Rool-
vink van sociale zaken: voor
christen-democraten is de keus
tussen PvdA en VVD er in
principe één van lood om oud
ijzer. Er kunnen redenen zijn
voor het maken van een uit
zondering op die regel, maar
dat doet niets af aan de regel
zelf, aldus de fractieleider.
„Het is ook in de tachtiger ja
ren een goede uitspraak".
Ook de PvdA, hoewel zij „zeer
ernstige belemmeringen heeft
opgeworpen", komt dus naar
zijn mening weer in aanmer
king als coalitiepartner. Maar
dat geldt ook voor de VVD,
hoezeer deze partij „ons ook de
weg van tweedeling in de poli
tiek en eigenbelang als richt
snoer van politiek dreigt op te
dringen". D'66 tenslotte, de
huidige coalitiepartner van het
CDA, wil Lubbers evenmin
uitsluiten, hoezeer deze partij
ook „in zijn electorale basis is
versmald". Volgens de fractie
leider is het overigens voor
het eerst in heel lange tijd niet
zeker dat het CDA aan de re
gering blijft. „Samenwerking
tussen PvdA en VVD is een
wonderlijke gedachte, maar
waarom zouden wij Meijer en
Nijpels, die dit beiden voor
mogelijk houden, niet ernstig
nemen?".
„Examen" voor
staatssecretaris
DEN HAAG „Dit is geen
toelatingsexamen voor een
volgende functie". Zo begon
staatssecretaris Lambers-Ha-
quebard van milieu haar be
toog op het grote aantal vra
gen van de Kamerleden.
Het Kamerlid Lankhorst
(PPR) had gezegd dat de ant
woorden van Lambers mede
zouden worden beoordeeld in
het licht van een mogelijke
voortzetting van haar functie
op milieu in het komende ka
binet. De leden van de Vaste
Kamercommissie voor milieu
hygiëne waren het er unaniem
over eens dat het overleg met
de staatssecretaris over haar
plannen om de luchtvervui
ling met zwaveldioxyde tegen
te gaan onbevredigend waren
verlopen. Lambers moet een
groot aantal (erg technische)
vragen, die de kamerleden in
een mondeling overleg op haar
afvuurden en waar geen be
vredigend antwoord op kwam,
nu maar schriftelijk beant
woorden.
Vrijheids
strijders
De Anti Apartr
heids Beweging
Nederland heeft
15.000 handte
keningen ingeza
meld voor drie
jonge Zuidafri-
kaanse vrijheids
strijders van wie
er twee binnen
kort terecht
staan wegens
„terroristische
acties". Maarten
van Klaveren (I)
heeft het pakket
handtekeningen
overhandigd aan
Jan Nico Schol
ten van de vaste
kamercommissie
voor buitenland
se zaken met het
verzoek alles in
het werk te stel
len om de levens
van de drie
zwarten te red
den.
tffWIJK „Brussel
t meer naar de vissen
de vissers".
J irzitter L. Ouwehand
de Nederlandse Vere
ng van Reders in de
te Visserij (vooral ha
ll wijst met deze woor-
het EG-besluit de Ne-
y landse vissers niet toe
8 taan in de Noordzee op
Jj se jonge maatjesharing
/F rissen resoluut van de
d. „Er kan best op
itjesharing gevist wor-
En het is zelfs nodig,
it de haringstand trekt
eldig aan en kan zelfs
bedreiging voor ande-
vis vormen, zoals ka-
auw en schol. Vooral
kottervissers zijn daar
g voor".
zes jaar geleden besloot
Europese Commissie de ha-
visserij in de Noordzee
tisch te beperken en van
tot en met 1980 zelfs ge-
te verbieden. Reden: de
rdzee was bijna compleet
gevist. De haringstand
vanaf 1978 de tijd om
te herstellen. Nederlandse
iologen vinden dat dit
tel zó spectaculair is dat er
zij het nog in beperkte
t. weer haring gevangen
worden. De biologen kre-
deze week bij het visse-
irleg in Brussel krachtige
van minister De Koning
lbouw en Visserij),
'nlandse zeebiologen zijn
chter niet met Nederland
Zij zeggen dat de Neder
landse vangst op maatjesharin
gen, in het centrale deel (toe
gewezen) van de Noordzee en
ook nog in de zomertijd, leidt
tot schade aan de soorten, die
zich nog niet zo goed hersteld
hebben. Nederland vindt dat
onzin, maar het advies van de
biologen leidde tot het EG-
principebesluit, waar op 29
juni nog over gepraat wordt.
En daarom zitten de Neder
landse vissers voorlopig nog
met de armen over elkaar. De
eerste „Hollandse Nieuwe",
die deze week op de markt is
gebracht en voor zo'n drie gul
den per stuk van de hand
ging, is gevangen door de De
nen.
Tot half juli
De Nederlandse vissers willen
maatjesharing vangen omdat
die het lekkerst en dus het
duurst is. Deze haring blijft
mals tot half juli, daarna
wordt ze taaier. Ouwehand,
die ook directeur van Ouwe
hands Rederij en Haringhan-
del in Katwijk is, vindt dat de
andere EG-landen bij het be
sluit alleen eigenbelang heb
ben laten meespelen. Vooral
Denemarken heeft er belang
bij dat de Nederlandse vangst
van maatjesharing aan banden
gelegd wordt. De Denen im
mers verkopen nu de door hen
in het Skaggerak gevangen
maatjesharing duur aan Ne
derland door. En de door an
dere landen in de zomer ge
vangen haring wordt nu ook
meer waard.
Vanaf 1 oktober mag Neder
land 13.000 ton haring (op een
totaalquotum van 60.000 ton)
Voorzitter L. Ouwehand: „haringstand trekt geweldig aan".
in de Noordzee vangen. Die
haring heeft echter geen
„maatjeskwaliteit". De markt
in Nederland is vooral op con
sumptie van maatjesharing ge
richt, die van de andere lan
den ook op verwerking tot vis
meel, waarvoor mindere kwa
liteit haring genoeg is. Boven
dien komt ons land er toch
slecht mee weg, want vorig
jaar mocht 9000 ton gevangen
worden op een totaal van zo'n
20.000.
Ouwehand: „Een quotum van
5000 of 10.000 ton maatjesha
ring voor Nederland bijvoor
beeld, daar is niks op tegen,
dat levert geen schade voor de
haringstand op. En het bete
kent al gauw een omzet van 15
30 miljoen gulden. Want
maatjesharing is het summum,
en dus duurder". Vorig jaar
verkocht de Nederlandse vis
sers in ons land een hoeveel
heid haring die neerkomt op
bijija tien haringen op elke
Nederlander
Veel Nederlandse vissers zijn
sinds de vangstbeperkingen
van haring overgegaan op de
makreel. Daarvoor konden de
haringschepen omgebouwd
worden, het is hetzelfde type
visserij. Nederland is voor wat
betreft het tonnage van de
schepen nauwelijks achteruit
gegaan. Nu echter blijkt er ook
te veel op makreel gevist te
zijn. Enigzins gefrustreerde
vissers klagen dan nog wel
eens: „Nu roepen al die biolo
gen ook al weer dat de ma
kreel overbevist wordt". In
elk geval kan de overbevissing
ertoe leiden dat er ook voor
makreel een vangst verbod- of
een drastische beperking
komt. Nu al heeft Nederland
een quotum van 21.000 ton op
gelegd gekregen. „En dat is
veel te weinig", aldus D.J.
Langstraat, secretaris van de
Stichting van de Nederlandse
visserij.
Woedende vissers
De Nederlandse haringvissers
zijn woedend dat zij na vijf
jaar nog steeds niet in de
Noordzee maatjesharing mo
gen vangen. De vissers willen
het liefst naar het Skaggerak
bij Denemarken om daar 2000
ton maatjesharing voor de
neus van hun Deense collega's
weg te kapen. „Denemarken
immers heeft massa's boter op
z'n hoofd", zegt Langstraat
„vorig jaar hebben ze 10.000
ton maatjesharing gevangen,
terwijl hun quotum 1000 was".
Het voorstel van de vissers
haalde het niet in het Pro-
duktschap voor Vis en Vispro-
dukten. „Het geeft ook grote
juridische problemen", aldus
Langstraat. Een woordvoerder
van het minister van land
bouw voorzag zelfs al dat de
Nederlandse vissers door de
Deense marine opgebracht
zouden worden. Een onhaal
baar voorstel dus, maar het te
kent wel de situatie. Lang
straat: „De Nederlandse vis
sers worden gestraft voor hun
brave gedrag. Wij houden ons
altijd netjes aan de quota.
Maar het is best mogelijk dat
de haringvissers in de toe
komst wel eens wat minder
braaf zullen optreden".
De Voorjaarsnota heeft ons land gisteren opnieuw met de
neus op de miserabele financiële werkelijkheid gedrukt. Het
financieringstekort ligt nu in feite boven de tien procent, als
we het gedwongen beslag op de kapitaalmarkt ten behoeve
van de woningwetbouw erbij optellen; vroeger konden wo
ningbouwcorporaties immers rekenen op overheidsgeld. Ne
derland leeft op kosten van de toekomst, zo moet de harde
en sombere conclusie zijn.
EEN volgende gevolgtrekking is dat de PvdA-ministers in
het vorige kabinet volstrekt buiten de werkelijkheid ston
den: als ze hun zin gekregen hadden, zouden hun voorstellen
het financieringstekort nog verder hebben vergroot. Het geld
dat men had willen uittrekken om uitsluitend op korte ter
mijn arbeidsplaatsen te scheppen, zonder garanties voor het
voortbestaan van die arbeidsplaatsen te kunnen geven, zou
bovendien de werkgelegenheid nog verder hebben bedreigd.
BlJ een financieringstekort van de huidige omvang gaat het
beslag dat de overheid op de kapitaalmarkt legt alle perken
te buiten. Wanneer straks de economie wat verbetert, zullen
we tot onze schrik merken, dat de overheid de kapitaalmarkt
al zo heeft „leeg geleend", dat er nauwelijks nog geld is voor
bedrijfsinvesteringen. En die situatie vormt pas echt een be
dreiging voor de werkgelegenheid. Fors ombuigen blijft voor
de overheid dus een bittere noodzaak.
DEN HAAG Het CDA ziet ervan af, in zijn verkie
zingsprogram een datum te noemen waarop beslist
moet worden over het al dan niet plaatsen van kruisra
ketten in Nederland. In het verkiezingsprogramma
„Om een zinvol bestaan", dat geschreven was voor de
kamerverkiezingen van vorig jaar, stond nog dat in de
cember 1981 een beslissing genomen zou moeten wor
den, in de verwachting dat eind vorig jaar al resultaten
bekend zouden zijn van het overleg in Genève.
Het CDA wil dat geen maatregelen worden genomen of nagela
ten, die het overleg in Genève zouden schaden. „Het beleid blijft
gericht op het voorkomen van plaatsing van deze wapens in het
westen en op de ontmanteling daarvan aan oostelijke zijde", al
dus de nieuwe versie van „Om een zinvol bestaan".
Ook de passages over het sociaal-economisch beleid zijn bijge
steld. Het CDA vindt, dat tot een inkomen van 50.000 gulden
een verdere verkleining van inkomensverschillen onmogelijk
en ongewenst is. Tussen 50.000 en 60.000 is slechts een zeer be
perkte nivellering mogelijk. Verder is het volgens het CDA
noodzakelijk dat „grote groepen van de bevolking jaarlijks twee
procent van hun inkomen opofferen". De „echte minima" moe
ten daarbij echter zoveel mogelijk gespaard worden. Voor inko
mens boven 60.000 gulden zou het loonoffer geleidelijk groter
dan twee procent moeten worden.
Het CDA spreekt zich uit voor een ingrijpende herziening van
het stelsel van sociale zekerheid. Naast een basisuitkering voor
iedereen die met een premie naar draagkracht wordt betaald,
moet ieder die een hogere uitkering wil hebben zich daartoe bij
verzekeren. Het CDA wil de overheidsuitgaven over de gehele
linie heroverwegen en meer aan het particulier initiatief overla
ten. „We moeten het profijtbeginsel niet schuwen".
Koopkrachtverlies WAO'er maximaal 6%
DEN HAAG Iemand met een maximale WAO-uitkering met
een „vereveningstoeslag" en zonder kinderen gaat er in 1982 ten
opzichte van '81 5,8 procent in koopkracht op achteruit.
Dat komt door alle maatregelen die de regering in 1982 wil ne-
men. Dat zijn: de solidariteitsheffing, de vermindering van ar
beidsongeschiktheidsaftrek, de premiewijzigingen in het kader-
van de Voorjaarsnota, de bevriezing van de uitkeringen vanaf
modaal en de maximering van de vereveningstoeslagen. Bij om-
gewijzigd beleid zou het verlies aan koopkracht op 1,3 procent
zijn uitgekomen. Voor andere categorieën WAO-inkomens (met
twee kinderen en zonder toeslag) ligt het koopkrachtverlies la
ger dan 5,8. Een WAO'er met twee kinderen en zonder toeslag
gaat er bijvoorbeeld 4,6 procent op achteruit. De minumum-
WAO-uitkeringen gaan er ook minder op achteruit.
ptt telecommunicatie
Buiten je eigen regio bel je 's avonds ni
n en in het weekend voor half gelcL.
DE BILT Het is morgen
koel met af en toe zonneschijn,
er kan echter ook een enkele
bui vallen. Het kwik loopt in
de middag op tot circa 18 gra
den. In een groot deel van
West-Europa wordt het weer
bepaald door een depressie
van westen van Ierland. Rond
dit lagedrukgebied stroomt via
Engeland en de Golf van Bis-
caje koele lucht naar het vas
teland. Boven Frankrijk komt
een hogedrukgebied tot ont
wikkeling. Hierdoor kan in de
loop van de dag boven ons
land de bewolking wat afne
men. Vooral in de middag kan
op wat meer zon worden gere
kend.
Weersgesteldheid van gisteren
Weer Mei Min Neer-
temp temp «leg